Zasady przeszacowania zapasów oraz rozliczanie jego wyników.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1977.4.9

Akt utracił moc

Wersja od: 21 lipca 1980 r.

ZARZĄDZENIE Nr 23

MINISTRA FINANSÓW

z dnia 4 kwietnia 1977 r.

w sprawie zasad przeszacowania zapasów oraz rozliczania jego wyników.

Na podstawie § 1 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1950 r. w sprawie zakresu działania Ministra Finansów i zmiany zakresu działania Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Dz. U. Nr 22, poz. 188 z późniejszymi zmianami) oraz w związku z § 4 ust. 1 i 2 uchwały Nr 226 Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1976 r. w sprawie projektu budżetu państwa i zadań finansowych przedsiębiorstw na rok 1977 - zarządza się, co następuje:

§ 1. 1

1. Przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze są obowiązane do przeszacowania zapasów z tytuły wprowadzonych zmian cen i rozliczenia wyników tego przeszacowania stosownie do przepisów niniejszego zarządzenia.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy:

1) zmian cen detalicznych towarów w przedsiębiorstwach handlowych, w tym także w przedsiębiorstwach gastronomicznych i garmażeryjnych, z tym że wyłączenie to nie dotyczy przedsiębiorstw handlu środkami produkcji,

2) innych zmian cen, określonych odrębnymi decyzjami Ministra Finansów i decyzjami właściwych ministrów podjętymi w uzgodnieniu w Ministrem Finansów.

3. Centrala zjednoczenia jest obowiązana zawiadamiać zgrupowane w zjednoczeniu przedsiębiorstwa o zmianach cen, o których mowa w ust. 1 i o decyzjach, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

§ 2. Przez użyte w zarządzeniu określenia:

1) ministrowie - rozumie się również kierowników urzędów centralnych i zarządy centralnych związków spółdzielczych,

2) ministerstwa - rozumie się również urzędy centralne i centralne związki spółdzielcze,

3) zjednoczenia - rozumie się również centralne zarządy oraz krajowe i wojewódzkie związki spółdzielcze,

4) przedsiębiorstwo - rozumie się przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielnie,

5) fundusz statutowy przedsiębiorstwa - rozumie się również fundusz zasobowy spółdzielni.

§  3.

1. 2 Jeżeli decyzje, o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 2 nie stanowią inaczej, przeszacowaniu i rozliczaniu wyników przeszacowania podlegają następujące grupy zapasów według stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych na dzień, od którego obowiązuje zmiana cen:

1) materiały na cele eksploatacyjne oraz przedmioty nietrwałe na składzie, z wyłączeniem materiałów zużywanych w jednostkach handlowych na cele obrotu towarowego i na potrzeby administracyjne,

2) 3 (skreślony),

3) materiały na cele inwestycyjne.

2. Nie podlegają przeszacowaniu:

1) zapasy materiałów i towarów pochodzących z importu, nabywanych po cenach transakcyjnych, z tym że wyłączenie to nie dotyczy materiałów i towarów zakupywanych lub ewidencjonowanych po stałych lub jednolitych cenach okresowych,

2) zapasy w jednostkach pełniących funkcje generalnych realizatorów inwestycji lub generalnych dostawców.

3. Centrale zjednoczeń (jednostki równorzędne) przeszacowują wyłącznie materiały służące potrzebom ich działalności gospodarczej.

§ 4. Właściwi ministrowie mogą za zgodą Ministra Finansów:

1) 4 wyłączyć określone przedsiębiorstwa z obowiązku przeszacowania zapasów,

2) wyłączyć określone grupy zapasów z obowiązku przeszacowania lub rozszerzyć ten obowiązek na rodzaje zapasów, nie wymienione w § 3 ust. 1.

§  5.

1. Materiały i towary zafakturowane przez dostawcę po cenach obowiązujących przed wprowadzeniem zmiany cen, a znajdujące się w drodze do odbiorcy w dniu zmiany cen, przeszacowuje odbiorca pod datą przyjęcia dostawy do magazynu; materiały i towary nie przyjęte przez odbiorcę przeszacowuje dostawca pod datą zwrotu.

2. Materiały i towary niezafakturowane przez dostawcę, które w dniu zmiany cen znajdowały się w posiadaniu odbiorcy i zostały przez niego przyjęte, przeszacowuje odbiorca.

§  6.

1. Wynikiem przeszacowania materiałów, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 3 jest bez względu na rodzaj stosowanej ceny ewidencyjnej, różnica między wartością materiałów obliczoną według nowych cen zakupu a wartością materiałów obliczoną według cen zakupu obowiązujących przed zmianą cen.

2. Jeżeli ewidencję materiałów prowadzi się według cen ewidencyjnych różnych od cen zakupu, w związku z przeszacowaniem materiałów mogą ulec skorygowaniu również dotychczasowe ceny ewidencyjne materiałów. Różnice wynikające ze zmiany cen ewidencyjnych materiałów odnosi się na dobro lub w ciężar właściwego konta materiałów oraz w ciężar lub na dobro konta przeznaczonego do ewidencji odchyleń cen ewidencyjnych materiałów.

§  7.

1. W przedsiębiorstwach handlu środkami produkcji prowadzących ewidencję towarów według cen zakupu wynikiem przeszacowania towarów jest różnica między wartością towarów obliczoną według nowych cen zakupu, a wartością towarów obliczoną według cen zakupu obowiązujących przed zmianą cen.

2. W przedsiębiorstwach handlu środkami produkcji prowadzących ewidencję towarów według cen innych niż ceny zakupu np. w cenach hurtowych i ujmujących odrębnie odchylenia między cenami ewidencyjnymi, a cenami zakupu (prowizje zbytu, marże hurtowe) wynikiem przeszacowania towarów jest różnica między wartością towarów ustaloną według nowych cen ewidencyjnych, a wartością towarów obliczoną według cen ewidencyjnych stosowanych przed zmianą cen, skorygowaną o różnice między nowymi odchyleniami (prowizjami, marżami), a odchyleniami dotychczasowymi przypadającymi na przeszacowane towary.

§ 8. 5

1. Wyniki przeszacowania zapasów, z wyłączeniem wyników przeszacowania materiałów na cele inwestycji, podlegają rozliczeniu z rachunkiem scentralizowanym Ministerstwa Finansów w następującej wysokości:

1) 100% wyników przeszacowania zapasów sezonowych, rezerw i innych zapasów finansowanych w całości kredytem bankowym,

2) 40% wyników przeszacowania pozostałych zapasów w państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej i państwowych gospodarstwach rolnych i 65% w pozostałych przedsiębiorstwach, podległych Centralnemu Zarządowi Państwowych Gospodarstw Rolnych,

3) 70% wyników przeszacowania pozostałych zapasów w przedsiębiorstwach handlu środkami produkcji i 50% w innych przedsiębiorstwach.

2. Wyniki przeszacowania zapasów z tytułu obniżek cen są uwzględniane w rozliczeniach z rachunkiem scentralizowanym tylko wtedy, gdy decyzja wprowadzająca tę obniżkę cen została wymieniona w wykazie przesłanym przez Ministerstwo Finansów właściwym zjednoczeniom (jednostkom równorzędnym).

§ 9. Właściwe oddziały banków finansujących otworzą dla zjednoczeń (jednostek równorzędnych) i ministerstw bankowe rachunki rozliczeń wyników przeszacowania zapasów, zwane dalej rachunkami scentralizowanymi.

§  10.

1. Wyniki przeszacowań zapasów rozliczane są z rachunkiem scentralizowanym za okresy kwartalne.

2. W przedsiębiorstwie podstawę obliczenia należnej wpłaty na rachunek scentralizowany stanowi dodatnie saldo wyników przeszacowania zapasów.

3. Jeżeli wyniki przeszacowania zapasów (§ 6-8) nie przekroczą w przedsiębiorstwie kwoty 100.000 zł, nie dokonuje się rozliczeń ze scentralizowanym rachunkiem.

§  11.

1. 6 Wyniki przeszacowania zapasów w przedsiębiorstwie w części nie rozliczanej z rachunkiem scentralizowanym, odnosi się na fundusz statutowy w części finansującej środki obrotowe.

2. Wyniki przeszacowania w części rozliczanej z rachunkiem scentralizowanym odnosi się na konto rozrachunków z odpowiednią jednostką wymienioną w § 9.

3. Wyniki przeszacowania zapasów materiałów przeznaczonych na inwestycje odnosi się na odpowiednie fundusze, z których zostały zakupione.

4. Wyniki przeszacowania zapasów na dzień 1 stycznia wprowadzą się do bilansu otwarcia sporządzonego na dzień 1 stycznia danego roku.

§ 12. 7

1. Przedsiębiorstwa sporządzają szczegółowe zestawienia wyników przeszacowania zapasów za dany kwartał z wyszczególnieniem części pozostającej w przedsiębiorstwie i części rozliczanej z rachunkiem scentralizowanym. Zbiorcze zestawienia danych o przeszacowaniu w układzie grup zapasów przedsiębiorstwa przesyłają właściwemu zjednoczeniu (jednostce równorzędnej) do końca drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym wprowadzono zmianę ceny. W zbiorczym zestawieniu należy powołać decyzje wprowadzające zmianę cen, będące podstawą przeszacowania zapasów.

2. W terminie przewidzianym dla ułożenia zestawień przedsiębiorstwa przekazują środki pieniężne podlegające wpłacie na rachunek scentralizowany zjednoczenia (jednostki równorzędnej).

3. Od nieprzekazanych w terminie środków pieniężnych przedsiębiorstwa uiszczają odsetki za zwłokę według zasad i w trybie określonym w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 lipca 1961 r. w sprawie wysokości i zasad obliczania odsetek za zwłokę od zaległości budżetowych należnych od jednostek gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski z 1961 r. Nr 63, poz. 274 i z 1976 r. Nr 5, poz. 26).

§  13.

1. Zjednoczenia (jednostki równorzędne) na podstawie zbiorczych zestawień przedsiębiorstw sporządzają zbiorcze zestawienie wyników przeszacowania zapasów i przesyłają w ciągu 20 dni po upływie terminu określonego w § 12 ust. 1 właściwemu ministerstwu oraz w odpisie właściwemu oddziałowi wojewódzkiemu Narodowego Banku Polskiego lub Banku Gospodarki Żywnościowej albo innej jednostce organizacyjnej Narodowego Banku Polskiego lub Banku Gospodarki Żywnościowej właściwej do spraw zjednoczeń.

2. Zjednoczenia (jednostki równorzędne) w terminie ustalonym w ust. 1 przekazują środki pieniężne zgromadzone na ich rachunkach scentralizowanych na rachunek scentralizowany właściwego ministerstwa.

3. 8 Przepis § 12 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

§ 14. Ma podstawie zestawień zjednoczeń (jednostek równorzędnych) ministerstwa sporządzają resortowe zestawienia wyników przeszacowania zapasów i przesyłają je w 15 dni po upływie terminu określonego w § 13 ust. 1 Ministerstwu Finansów oraz w odpisie Centrali Narodowego Banku Polskiego lub Centrali Banku Gospodarki Żywnościowej dołączając po 1 egzemplarzu rozliczeń zjednoczeń (jednostek równorzędnych). Jednocześnie ministerstwa dokonają przelewu środków pieniężnych zgromadzonych na ich rachunkach scentralizowanych na rachunek scentralizowany Ministerstwa Finansów w Narodowym Banku Polskim.

§ 15. Terminy sporządzania zestawień wyników przeszacowania zapasów oraz przekazywania środków w jednostkach podległych Ministrowi Rolnictwa określają odrębne przepisy.

§ 16. 9

1. Wykazane przez przedsiębiorstwo ujemne saldo wyników przeszacowania zapasów na dzień 1 stycznia oraz za okres I, II lub III kwartału rozliczane jest każdorazowo z rachunkiem scentralizowanym łącznie z wynikiem przeszacowania zapasów, za okres następnego kwartału.

2. Jeżeli wykazane przez przedsiębiorstwo ujemne saldo przeszacowania zapasów za okres IV kwartału spowodowałoby zmniejszenie udziału funduszów własnych w finansowaniu środków obrotowych poniżej minimalnej normy procentowej ustalonej w obowiązujących przepisach, odpowiednia część tego salda, nie większa jednak od części, podlegającej rozliczeniu z rachunkiem scentralizowanym Ministerstwa Finansów (§ 8) pokrywana jest przez zjednoczenie (jednostkę nadrzędną) ze środków zgromadzonych na rachunku scentralizowanym tego zjednoczenia (jednostki równorzędnej) w terminie określonym w § 13 ust. 1.

3. Za zgodą właściwego ministra zjednoczenie (jednostka równorzędna) może pokryć przedsiębiorstwu w sposób określony w ust. 2 ujemne saldo wyników przeszacowania zapasów na dzień 1 stycznia oraz za okres I, II i III kwartału.

4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do pokrywania:

1) przez ministerstwo ujemnego salda wyników przeszacowania zapasów wykazanego przez zjednoczenie (jednostkę równorzędną),

2) przez Ministerstwo Finansów ujemnego salda wyników przeszacowania zapasów, wykazanego przez ministerstwo.

§ 17. Pozostałość środków na rachunku scentralizowanym Ministerstwa Finansów za dany rok podlega rozliczeniu z budżetem centralnym do dnia 31 marca roku następnego.

§  18.

1. 10 W związku ze zmianami cen, wprowadzonymi z dniem 1 stycznia przedsiębiorstwa dokonują przeszacowania zapasów według stany wynikającego z ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.

2. Obowiązek przeszacowania zapasów i rozliczenia wyników tego przeszacowania dotyczy obok zapasów wymienionych w § 3 również produkcji w toku, półfabrykatów i wyrobów gotowych, jeżeli do ich wykonania zostały użyte materiały objęte zmianą cen; wyniki przeszacowania ustala się stosując odpowiednio przepisy § 6.

3. Właściwi ministrowie mogą za zgodą Ministra Finansów określić uproszczony sposób dokonania przeszacowania zapasów, o których mowa w ust. 2.

4. 11 Do rozliczenia wyników przeszacowania zapasów na dzień 1 stycznia stosuje się przepisy § 8, § 10 ust. 2 oraz § 11-14 i 16, dotyczące rozliczania wyników przeszacowania zapasów za I kwartał.

5. 12 (skreślony).

6. 13 (skreślony).

§ 19. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i stosuje się do wyników przeszacowania zapasów począwszy od dnia 1 stycznia 1977 r.

¹ § 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

² § 3 ust. 1 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

³ § 3 ust. 1 pkt 2 skreślony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁴ § 4 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁵ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁶ § 11 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁷ § 12 zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁸ § 13 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 7 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

⁹ § 16 zmieniony przez § 1 pkt 8 zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

¹⁰ § 18 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 89 z dnia 31 grudnia 1977 r. (Dz.Urz.MF.77.18.43) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1978 r.

- zmieniony przez § 1 zarządzenia nr 33 z dnia 11 kwietnia 1979 r. (Dz.Urz.MF.79.6.11) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 19 maja 1979 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 9 lit. a) zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

¹¹ § 18 ust. 4:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 89 z dnia 31 grudnia 1977 r. (Dz.Urz.MF.77.18.43) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1978 r.

- zmieniony przez § 1 zarządzenia nr 33 z dnia 11 kwietnia 1979 r. (Dz.Urz.MF.79.6.11) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 19 maja 1979 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 9 lit. b) zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

¹² § 18 ust. 5 skreślony przez § 1 pkt 9 lit. c) zarządzenia nr 49 z dnia 25 czerwca 1980 r. (Dz.Urz.MF.80.5.8) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 lipca 1980 r.

¹³ § 18 ust. 6 skreślony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 89 z dnia 31 grudnia 1977 r. (Dz.Urz.MF.77.18.43) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1978 r.