Zasady i tryb wykonywania kontroli przez okręgowe zarządy dochodów państwa i kontroli i finansowej w zakresie rozliczeń z budżetem centralnym jednostek gospodarki uspołecznionej.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1976.11.20

Akt utracił moc
Wersja od: 1 lipca 1976 r.

INSTRUKCJA Nr 15/PD
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 4 czerwca 1976 r.
w sprawie zasad i trybu wykonywania kontroli przez okręgowe zarządy dochodów państwa i kontroli finansowej w zakresie rozliczeń z budżetem centralnym jednostek gospodarki uspołecznionej.

W związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania i uprawnień Ministra Finansów oraz jego organów w zakresie dochodów państwa i kontroli finansowej (Dz. U. Nr 18, poz. 98) ustala się co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.
Przez użyte w instrukcji określenie:
1)
"okręgowe zarządy" należy rozumieć okręgowe zarządy dochodów państwa i kontroli finansowej oraz zamiejscowe wydziały dochodów państwa,
2)
"kontrola rozliczeń" należy rozumieć kontrolę finansową jednostek gospodarki uspołecznionej objętych budżetem centralnym (dokonujących wpłat do budżetu centralnego i otrzymujących dotacje - dopłaty z tego budżetu) - w zakresie prawidłowości rozliczeń należności budżetowych, rozliczeń z tytułu dotacji i dopłat udzielanych z budżetu centralnego, oddziaływania tych rozliczeń na sytuację finansową jednostek gospodarki uspołecznionej oraz przestrzegania dyscypliny finansowej, a także analizę i ocenę funkcjonowania systemu ekonomiczno-finansowego jednostek gospodarki uspołecznionej objętych budżetem centralnym z punktu widzenia rozliczeń z budżetem Państwa,
3)
"rozporządzenie" należy rozumieć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania i uprawnień Ministra Finansów oraz jego organów w zakresie dochodów państwa i kontroli finansowej (Dz. U. Nr 18, poz. 98),
4)
"dekret" należy rozumieć dekret z dnia 16 maja 1946 r. o postępowaniu podatkowym (Dz. U. z 1963 r. Nr 11, poz. 60 z późniejszymi zmianami),
5)
"jednostki organizacyjne" należy rozumieć następujące jednostki gospodarki uspołecznionej:
a)
zjednoczenia oraz ich centrale, a także inne jednostki grupujące przedsiębiorstwa gospodarki państwowej,
b)
przedsiębiorstwa państwowe,
c)
państwowe jednostki organizacyjne, nie wymienione pod lit. a) i b), posiadające odrębną od Skarbu Państwa osobowość prawną,
d)
spółdzielnie i ich związki,
e)
organizacje polityczne, społeczne i zawodowe,
f)
zakłady jednostek wymienionych pod lit. a) - e), prowadzone według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego,
g)
spółki, w których Państwo, przedsiębiorstwa państwowe albo inne jednostki gospodarki uspołecznionej posiadają udział ponad 50% kapitału zakładowego,
h)
inne jednostki dokonujące wpłat na rzecz budżetu centralnego z tytułu podatków i innych należności budżetowych, wynikających z przepisów normujących wpłaty (obciążenia) na rzecz budżetu, bądź otrzymujące dotacje (dopłaty) z budżetu centralnego,
6)
"inspektor" należy rozumieć pracownika okręgowego zarządu, uprawnionego do przeprowadzania kontroli rozliczeń w jednostkach organizacyjnych.
§  2.
Do zadań okręgowych zarządów w zakresie kontroli rozliczeń należy:
1)
zapewnienie prawidłowego i terminowego - zgodnie z obowiązującymi przepisami - wykonywania obowiązków jednostek organizacyjnych wobec budżetu, zarówno w zakresie wpłat do budżetu centralnego z tytułu podatków i należności niepodatkowych, jak i z tytułu dotacji (dopłat) budżetowych udzielanych jednostkom organizacyjnym z budżetu centralnego,
2)
badanie tych elementów gospodarki, które wpływają na kształtowanie się dochodów budżetowych oraz dotacji (dopłat) wypłacanych z budżetu centralnego, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości w tym zakresie podejmowanie działań w celu ich usuwania,
3)
badanie, w jakim stopniu rozliczenia z budżetem oddziałują na sytuację finansową jednostek organizacyjnych,
4)
ocena funkcjonowania poszczególnych rozliczeń i ich wpływ na funkcjonowanie systemu finansowego.
§  3.
Dla wykonania zadań, o których mowa w § 2, okręgowe zarządy:
1)
przeprowadzają kontrole wstępne,
2)
przeprowadzają kontrole źródłowe rozliczeń,
3)
przeprowadzają kontrole problemowe,
4)
delegują swych przedstawicieli do udziału w komisjach weryfikacyjnych.

Rozdział  2

Kontrole wstępne.

§  4.
1.
Celem kontroli wstępnej jest sprawdzenie zgodności przedkładanych przez jednostki organizacyjne dokumentów i wykazanych w nich danych z obowiązującymi przepisami, dla zapewnienia bieżącej dyscypliny rozliczeń z budżetem.
2.
Kontrola wstępna powinna być przeprowadzana bieżąco w miarę otrzymywania deklaracji, sprawozdań finansowych oraz innych dokumentów, dotyczących rozliczeń z budżetem, nie później jednak niż w ciągu 10 dni roboczych od daty wpływu tych dokumentów do okręgowego zarządu.
3.
W toku tej kontroli należy zbadać, czy przedkładana dokumentacja:
1)
złożona została we właściwym terminie,
2)
jest zgodna z obowiązującymi wzorami rozliczeń i wymogami dotyczącymi sposobu ich wypełniania,
3)
zawiera właściwe dane (stawki, podstawę obliczenia należności), niezbędne do prawidłowego ustalenia należności budżetowej,
4)
jest zgodna ze sprawozdawczością finansową.
4.
W przypadku stwierdzenia, że kwota należności budżetowej wykazana (zadeklarowana) została w nieprawidłowej wysokości bądź niezgodnie z obowiązującymi przepisami, należy dokonać odpowiedniego sprostowania, zawiadamiając o tym jednostkę organizacyjną, a także wystawić decyzję zgodnie z przepisami dekretu oraz - stosownie do przepisów w sprawie rachunkowości dochodów państwa - wszcząć postępowanie zmierzające do przymusowego ściągnięcia ustalonej zaległości.

Rozdział  3

Kontrole źródłowe rozliczeń.

§  5.
Ustala się następujące rodzaje kontroli źródłowych rozliczeń:
1)
kontrole rozliczeń za okresy roczne ("R"),
2)
kontrole doraźne ("D").
§  6.
1.
Kontrole rozliczeń za okresy roczne ("R") powinny obejmować:
1)
zbadanie wszystkich tytułów wpłat stanowiących dochód budżetu centralnego, a także udzielonych z tego budżetu dotacji przedmiotowych, ujemnych różnic budżetowych i innych dopłat (dotacji) z punktu widzenia ich zgodności z obowiązującymi przepisami,
2)
podatek od nieruchomości i przedpłaty na podatek obrotowy i dochodowy, stanowiące dochody budżetów terenowych, w zakresie określonym w pkt 1,
3)
w jednostkach organizacyjnych rozliczających się z budżetem za pośrednictwem zjednoczeń bądź innych jednostek nadrzędnych lub przekazujących wpłaty na scentralizowane fundusze tych jednostek - prawidłowość i terminowość tych wpłat,
4)
wykonanie planowanych zadań wobec budżetu,
5)
analizę strat i zysków nadzwyczajnych,
6)
prawidłowość tworzenia i kształtowania się funduszów pozostających w dyspozycji jednostki organizacyjnej,
7)
prawidłowość dokonanej weryfikacji i podziału wyniku finansowego oraz rozliczenie zysków nieprawidłowych i niezależnych,
8)
ocenę oddziaływania podatków, wpłat niepodatkowych oraz dotacji na sytuację gospodarczą i finansową jednostki organizacyjnej, w tym w szczególności na:
a)
wykonanie produkcji rynkowej, z uwzględnieniem nowości rynkowych i sprzedaży na eksport,
b)
rentowność wybranych wyrobów (grup wyrobów) i jej wpływ na strukturę produkcji, w tym również produkcji wyrobów oznaczonych znakiem jakości,
c)
wysokość produkcji dodanej,
9)
realizację zadań wynikających z programów ograniczenia deficytowości działalności gospodarczej,
10)
inne zagadnienia określone przez Ministerstwo Finansów wytycznymi do kontroli rozliczeń na dany rok.
2.
Dyrektor okręgowego zarządu:
1)
określi jednostki organizacyjne, w których powinny być przeprowadzone badania w zakresie tematyki, o której mowa w ust. 1, pkt 6, 8 i 9 stosownie do odrębnych wytycznych Ministerstwa Finansów,
2)
może zlecić zbadanie innych zagadnień, nie wymienionych w ust. 1, w jednostkach organizacyjnych, od których należności budżetowe decydują o realizacji planu dochodów budżetowych ustalonego dla okręgowego zarządu,
3)
podejmuje decyzje, przy zatwierdzaniu planu kontroli rozliczeń na dany rok, o dokonaniu kontroli co dwa lata (z tym, że rozliczenia powinny być badane odrębnie za okresy roczne):
a)
w jednostkach organizacyjnych, objętych planem i budżetem centralnym, w których kontrole przeprowadzone w ostatnich dwóch latach nie stwierdziły istotnych nieprawidłowości, a planowane wpłaty do budżetu i wypłaty z budżetu na rzecz tych jednostek nie przekraczają w skali roku kwoty 3 mln zł.,
b)
w jednostkach organizacyjnych objętych planem i budżetem terenowym, a dokonujących rozliczeń z budżetem centralnym np. z tytułu podatku od funduszu płac, dotacji przedmiotowych, dodatnich i ujemnych różnic budżetowych, zysków nieprawidłowych. Nie dotyczy to gminnych spółdzielni zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska",
c)
w innych jednostkach organizacyjnych - za zgodą Ministerstwa Finansów.
3.
Z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 3 kontrole rozliczeń za okresy roczne powinny być przeprowadzane co roku w każdej jednostce organizacyjnej.
4.
W trakcie kontroli za okresy roczne, przeprowadzanych począwszy od III kwartału roku następnego, należy badać również prawidłowość rozliczeń z budżetem i wykonanie planu dochodów za okresy bieżące - w zakresie określonym przez dyrektora okręgowego zarządu.
5.
Kontrole rozliczeń za okresy roczne powinny być przeprowadzone w terminach ustalonych odrębnie przez Ministerstwo Finansów.
§  7.
1.
Do kontroli doraźnych zalicza się:
1)
kontrole rozliczeń za okresy bieżące,
2)
kontrole prawidłowości skutków przeszacowana zapasów towarów, których ceny uległy urzędowej zmianie,
3)
badanie związane z wniesionymi odwołaniami przez jednostki organizacyjne,
4)
sprawdzanie wykonania zaleceń pokontrolnych,
5)
badanie innych, każdorazowo określonych zagadnień, np. wykonania uchwał Rady Ministrów, decyzji Prezydium Rządu, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone w toku kontroli rozliczeń za okresy roczne.
2.
Doraźne kontrole rozliczeń za okresy bieżące powinny być przeprowadzone w szczególności w jednostkach organizacyjnych, które nie wykonują bieżąco zobowiązań wobec budżetu. Podstawę do przeprowadzania tych kontroli i szczegółowego sprecyzowania ich zakresu - stanowić powinny wyniki kontroli wstępnej oraz rozpoznanie okręgowych zarządów co do nieprawidłowości w zakresie bieżących rozliczeń.
3.
Zakres kontroli doraźnej powinien być każdorazowo ustalany przez osobę upoważnioną do tego przez dyrektora okręgowego zarządu.

Rozdział  4

Kontrole problemowe "P".

§  8.
1.
Kontrole problemowe powinny przede wszystkim umożliwić ocenę funkcjonowania i doskonalenia instrumentów finansowych składających się na system rozliczeń (podatki, wpłaty niepodatkowe, dotacje) i na tym tle - systemu finansowego.
2.
Jako kontrole problemowe traktowane są również badania w zakresie:
1)
prawidłowości sporządzanych kalkulacji kosztów własnych stanowiących podstawę ustalenia podatku obrotowego, stawek dotacji przedmiotowych,
2)
kształtowania się kosztów własnych i osiąganej rentowności,
3)
prawidłowości podziału kosztów na produkcję dotowaną i rentowną oraz zgodność rozliczania kosztów z zasadami ustalonymi w branżowych instrukcjach kosztów,
4)
badanie planów techniczno-ekonomicznych z punktu widzenia rozliczeń z budżetem, w celu:
a)
uzyskania danych w zakresie prawidłowości ujętych w planach należności budżetowych, dotacji i dopłat budżetowych,
b)
uzyskania niezbędnych danych do bieżącej analizy i oceny wykonywania planowanych rozliczeń z budżetem,
c)
pogłębienia znajomości działalności gospodarczej i planowanych wyników finansowych jednostek organizacyjnych.
3.
Kontrolami problemowymi obejmowane będą wybrane jednostki organizacyjne w skali kraju lub wybrane jednostki organizacyjne w poszczególnych województwach. W trakcie kontroli problemowych powinny być wykorzystane również dane dotyczące badanego problemu, wynikające z materiałów sprawozdawczych i z przeprowadzonych przez okręgowe zarządy kontroli rozliczeń (protokoły, wystąpienia pokontrolne).
4.
Okręgowe zarządy przeprowadzają kontrole problemowe:
1)
na zlecenie Ministerstwa Finansów w terminach i na podstawie wytycznych wydanych przez Ministerstwo Finansów,
2)
we własnym zakresie na podstawie wytycznych opracowanych przez okręgowy zarząd i akceptowanych przez Ministerstwo Finansów.

Rozdział  5

Udział w komisjach weryfikacyjnych.

§  9.
1.
Uczestnictwo przedstawicieli okręgowych zarządów w pracach komisji weryfikacji normuje uchwała nr 210 Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 1973 r. w sprawie głównych księgowych i dyplomowanych biegłych księgowych oraz badania i zatwierdzenia rocznych sprawozdań finansowych państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski Nr 37, poz. 226 i z 1975 r. Nr 31, poz. 193) oraz zarządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1973 r. w sprawie dyplomowanych biegłych księgowych oraz badania i zatwierdzania rocznych sprawozdań finansowych państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski z 1974 r. Nr 1, poz. 8 i z 1975 r. Nr 39, poz. 227).
2.
Okręgowe zarządy powinny w pierwszej kolejności delegować swych przedstawicieli do udziału w komisjach weryfikacyjnych badających sprawozdania finansowe jednostek organizacyjnych wnoszących znaczne wpłaty do budżetu lub korzystających z wysokich dotacji (dopłat) budżetowych.
3.
Przy przygotowaniu udziału w posiedzeniu komisji weryfikacyjnej należy wykorzystać:
1)
wszelkie materiały sprawozdawcze i deklaracje podatkowe,
2)
ustalenia protokołów z kontroli źródłowych,
3)
ustalenia w zakresie wykonania planu wpływów należności budżetowych i terminowości wpłat,
4)
orzeczenie dyplomowanego biegłego księgowego lub protokół z badania rocznego sprawozdania w trybie nadzoru.
4.
Zgłoszone uwagi i wnioski ze strony przedstawiciela okręgowego zarządu powinny być odpowiednio ujęte w protokole z posiedzenia komisji weryfikacyjnej.
5.
Jeżeli okręgowy zarząd nie zamierza delegować swego przedstawiciela do prac w komisji weryfikacyjnej, może swe uwagi i wnioski zgłosić pisemnie przed rozpoczęciem prac komisji przewodniczącemu komisji weryfikacyjnej.
6.
Inspektor biorący udział w posiedzeniu, nie zgadzający się z wnioskami podjętymi przez komisję weryfikacyjną, powinien dołączyć (na piśmie) swoją odrębną opinię do wniosków w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego i rozliczenia wyniku.
7.
Okręgowe zarządy powinny również zapewnić udział swoich przedstawicieli w pracach związanych z badaniem rocznych sprawozdań finansowych, w wytypowanych z uwzględnieniem kryteriów określonych w ust. 2, gminnych spółdzielniach "Samopomoc Chłopska", zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", przy czym szczególną uwagę należy zwracać na rozliczenia tych jednostek z budżetem centralnym z tytułu dotacji.
8.
Z przebiegu udziału w pracach komisji weryfikacyjnych, okręgowe zarządy składają Ministerstwu Finansów sprawozdania w terminie do dnia 15 czerwca - według załącznika Nr 1.

Rozdział  6

Czynności kontrolne w jednostkach organizacyjnych.

§  10.
Dla wykonania zadań określonych w § 4 - 9 inspektorzy uprawnieni są do:
1.
żądania od jednostek kontrolowanych okazania ksiąg i wszelkich dokumentów, akt dotyczących ich działalności gospodarczej oraz udzielania niezbędnych informacji i wyjaśnień w sprawach objętych kontrolą,
2)
wstępu do pomieszczeń służbowych, magazynów i innych obiektów jednostek kontrolowanych.
§  11.
1.
Podstawą do przeprowadzenia kontroli jest pisemne upoważnienie wydane przez dyrektora okręgowego zarządu bądź osobę przez niego upoważnioną. Za upoważnienie należy również uważać polecenie wyjazdu służbowego (delegację służbową).
2.
Kontrolę rozliczeń z budżetem przeprowadza się w dniach i godzinach pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej.
3.
Inspektor uprawniony jest do wstępu i poruszania się na terenie jednostki kontrolowanej na podstawie legitymacji służbowej wraz z upoważnieniem lub delegacją bez potrzeby uzyskiwania przepustki.
4.
Inspektor nie podlega rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie pracy kontrolowanej jednostki.
5.
Inspektor jest zobowiązany do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej.
6.
Przed rozpoczęciem kontroli inspektor zgłasza się do kierownika jednostki kontrolowanej i zawiadamia go o podjęciu kontroli, legitymując się upoważnieniem lub delegacją i legitymacją służbową.

W celu zapewnienia sprawnego przeprowadzenia kontroli jednostka kontrolowana zobowiązana jest przydzielić inspektorowi odpowiednie pomieszczenie do pracy, sprzęt biurowy oraz inne środki techniczne.

O wydanie odpowiednich zarządzeń w tych sprawach inspektor zwraca się do kierownika kontrolowanej jednostki.

7.
Z materiałów tajnych mogą korzystać inspektorzy posiadający zezwolenie na wgląd do dokumentów i materiałów tajnych.

Do wydawania zezwolenia na wgląd do dokumentów i materiałów tajnych upoważnieni są dyrektorzy okręgowych zarządów lub ich zastępcy.

8.
W razie potrzeby inspektor zabezpiecza dowody przez odpowiednie ich przechowywanie bądź zabranie za pokwitowaniem.
9.
Inspektor nie ma obowiązku potwierdzania na poleceniu wyjazdu służbowego swojego pobytu w jednostce kontrolowanej.

Dyrektor okręgowego zarządu, w uzasadnionych przypadkach, może zobowiązać inspektora do potwierdzenia polecenia wyjazdu służbowego.

10.
W razie potrzeby przeprowadzenia badań w zakresie rozliczeń z budżetem na terenie działania innego okręgowego zarządu, zainteresowany okręgowy zarząd zwraca się z wnioskiem o dokonanie odpowiednich czynności do właściwego miejscowo okręgowego zarządu.
§  12.
1.
Z przeprowadzanej kontroli inspektor sporządza protokół kontroli w odpowiedniej ilości egzemplarzy. Wzór protokołu zawiera załącznik Nr 2 do instrukcji. W przypadku przeprowadzania równocześnie kontroli za okres roczny i kontroli bieżącej sporządza się jeden protokół. W tych przypadkach protokół włącza się do akt roku bieżącego, a w aktach roku, za który przeprowadza się kontrolę roczną czyni się odpowiednią adnotację.
2.
Protokół z kontroli sporządza inspektor na miejscu w jednostce kontrolowanej. Na wniosek inspektora jednostka kontrolowana sporządza maszynopis protokołu.
3.
Protokół z kontroli bezpośrednio po jego sporządzeniu i odczytaniu podpisują inspektor, kierownik jednostki kontrolowanej lub jego zastępca oraz główny księgowy lub jego zastępca.
4.
Po podpisaniu protokołu kontroli nie wolno dokonywać w nim żadnych poprawek ani dopisków bez omówienia ich na końcu protokołu, z wyjątkiem sprostowania oczywistych omyłek pisarskich, które parafuje inspektor.
5.
Jeden egzemplarz protokołu inspektor doręcza kierownikowi kontrolowanej jednostki bezpośrednio po jego podpisaniu.
6.
Jednostka organizacyjna nie godząca się z ustaleniami zawartymi w protokole może złożyć umotywowane wyjaśnienie w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia protokołu.
7.
W razie nieprzyjęcia lub niepodpisania protokołu, protokół doręcza się jednostce kontrolowanej za pośrednictwem jednostki nadrzędnej. W tym przypadku za termin doręczenia protokołu uważa się dzień wpływu protokołu do jednostki nadrzędnej.
8.
Protokół (załączniki do protokołu) zawierający dane z materiałów tajnych, powinien być doręczony i przechowywany zgodnie z obowiązującymi przepisami o postępowaniu z aktami tajnymi.
9.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie ewidencji i rozliczeń z budżetem mających wpływ na wielkość rozliczeń dokonywanych w sposób scentralizowany, odpowiedni wyciąg z protokołu należy przesłać do okręgowego zarządu, na którego terenie ma siedzibę zjednoczenie (jednostka równorzędna) dokonujące tych rozliczeń.
10.
Inspektor dokonuje odpowiedniego wpisu do książki kontroli jednostki organizacyjnej, podając w szczególności datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli oraz przedmiot i okres, których kontrola dotyczyła.

Rozdział  7

Postępowanie pokontrolne.

§  13.
1.
W przypadkach stwierdzenia w trakcie kontroli nieprawidłowości w zakresie wysokości ustalonych (zadeklarowanych) przez jednostkę organizacyjną należności budżetowych oraz kwot dotacji budżetowych - okręgowe zarządy - w odniesieniu do:
1)
rozliczeń z budżetem centralnym - wydają decyzje na podstawie dekretu bądź innych właściwych przepisów; na poważniejsze nieprawidłowości w tym zakresie wskazują również w zaleceniach pokontrolnych; ponadto w razie naruszania przez jednostki organizacyjne przepisów w sprawie rozliczeń z budżetem należy wszcząć postępowanie stosownie do przepisów ustawy karnej skarbowej,
2)
rozliczeń z tytułu wpłat na rzecz budżetów terenowych - przekazują kopię protokołu z kontroli (wyciąg) wydziałowi finansowemu urzędu terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego bądź terenowemu organowi administracji państwowej stopnia podstawowego, właściwemu do poboru danej należności.
2.
W razie stwierdzenia nieprawidłowości w działalności finansowej i gospodarczej jednostki organizacyjnej, a w szczególności działania niezgodnego z zasadami systemu finansowego, okręgowe zarządy kierują wystąpienia pokontrolne do jednostek kontrolowanych, a w razie poważniejszych nieprawidłowości również do ich jednostek nadrzędnych. Wystąpienia pokontrolne powinny być wysłane w ciągu 30 dni od daty złożenia przez inspektora w okręgowym zarządzie protokołu z kontroli. W przypadkach przeprowadzenia kontroli w większej ilości jednostek organizacyjnych podległych tej samej jednostce nadrzędnej, stosuje się zbiorcze wystąpienie do tej jednostki.
3.
O stwierdzonych poważniejszych nieprawidłowościach w zakresie obowiązującego systemu ekonomiczno-finansowego w zjednoczeniach (jednostkach równorzędnych), należy zawiadomić dołączając odpis protokołu, kontroli Ministerstwo Finansów oraz w razie potrzeby właściwe dla zjednoczenia ministerstwo.
4.
Wystąpienie pokontrolne powinno zawierać:
1)
powołanie się na upoważnienie zawarte w rozporządzeniu,
2)
zwięzły opis stwierdzonych nieprawidłowości w porządku usystematyzowanym według wagi zagadnień z powołaniem się na ustalenia w poszczególnych punktach protokołu kontroli z ewentualnym wskazaniem źródeł i przyczyn uchybień,
3)
żądanie usunięcia stwierdzonych uchybień i poprawy działalności kontrolowanej jednostki z jednoczesnym określeniem terminu wydania odpowiednich zarządzeń,
4)
wskazanie 30-dniowego terminu zawiadomienia okręgowego zarządu o sposobie realizacji wniosków pokontrolnych.
5.
Jeżeli stwierdzone uchybienia lub nieprawidłowości zostały usunięte w czasie trwania kontroli, wówczas nie należy sporządzać wystąpienia pokontrolnego, a jedynie zamieścić o tym wzmiankę w protokole z kontroli.
6.
W przypadkach ujawnienia w czasie kontroli przestępstwa gospodarczego okręgowy zarząd zawiadamia o tym organ właściwy do ścigania przestępstw.
§  14.
1.
Kierownicy jednostek organizacyjnych, do których zostały skierowane wystąpienia pokontrolne, obowiązani są zawiadomić okręgowy zarząd, w terminie 30 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o realizacji wniosków pokontrolnych lub o przyczynach ich niewykonania.
2.
W przypadku braku odpowiedzi okręgowy zarząd zawiadamia jednostkę nadrzędną, która obowiązana jest wydać odpowiednie zarządzenie skontrolowanej jednostce organizacyjnej, zawiadamiając o tym właściwy okręgowy zarząd.
3.
W razie niewykonania dyspozycji, o których mowa w ust. 1 i 2, okręgowy zarząd zawiadamia Ministerstwo Finansów, dołączając materiały z kontroli i odpis zarządzenia.
4.
Okręgowy zarząd przeprowadza analizę otrzymanego zawiadomienia o realizacji wniosków pokontrolnych i w razie potrzeby żąda wydania uzupełniających zarządzeń bądź przeprowadza kontrolę sprawdzającą.

Rozdział  8

Szczególny nadzór podatkowy.

§  15.
1.
Zasady i tryb wykonywania przez okręgowe zarządy szczególnego nadzoru podatkowego w określonych przemysłach regulują odrębne przepisy.
2.
Pracownicy szczególnego nadzoru podatkowego współdziałają z inspektorami przeprowadzającymi w jednostkach organizacyjnych kontrole rozliczeń, w szczególności w zakresie następujących zagadnień występujących w jednostkach organizacyjnych, objętych szczególnym nadzorem podatkowym:
1)
gospodarki surowcowo-materiałowej,
2)
procesów produkcyjnych,
3)
gospodarki i sprzedaży wyrobów gotowych.
3.
Pracownicy szczególnego nadzoru podatkowego mogą być kierowani do kontroli prawidłowości rozliczeń z budżetem w jednostkach organizacyjnych objętych tym nadzorem nie tylko z tytułu podatku obrotowego, lecz także z innych tytułów pod warunkiem, że nie spowoduje to uszczerbku w wykonaniu zadań, wynikających z przepisów o szczególnym nadzorze podatkowym.

Rozdział  9

Współpraca z innymi organami, koordynacja kontroli.

§  16.
1.
Okręgowe zarządy powinny współdziałać:
1)
z organami rewizji gospodarczej,
2)
z wydziałami finansowymi urzędów terenowych organów administracji państwowej stopnia wojewódzkiego - w zakresie kontroli rozliczeń jednostek organizacyjnych objętych planem terenowym,
3)
z bankami finansującymi w formie wykorzystywania przy kontroli ustaleń i materiałów bankowych, a także przesyłania bankowi ważniejszych protokołów i wystąpień pokontrolnych.
2.
Koordynację kontroli rozliczeń z budżetem z organami Najwyższej Izby Kontroli regulują odrębne przepisy.

Rozdział  10

Plany kontroli.

§  17.
1.
Okręgowe zarządy sporządzają plany źródłowych kontroli rozliczeń za okresy roczne (§ 6) i na każdy kwartał oraz kontroli problemowych (§ 8) za okresy roczne.
2.
Roczne plany kontroli powinny zawierać ogólną liczbę jednostek organizacyjnych działających na terenie okręgowego zarządu, liczbę jednostek zwolnionych od dokonywania w nich rocznych kontroli rozliczeń oraz liczbę jednostek organizacyjnych podlegających rocznej kontroli w danym roku. Oddzielnie należy wykazywać liczbę jednostek organizacyjnych budżetu centralnego i terenowego.

Rozdział  11

Sprawozdawczość z działalności kontrolnej.

§  18.
1.
Sprawozdania z działalności kontrolnej powinny odzwierciedlać całość pracy kontrolnej okręgowych zarządów, jej rozmiary oraz ogólne wyniki. W sprawozdaniach tych należy także uwzględniać oceny i wnioski dotyczące działania systemu finansowego, w szczególności systemu rozliczeń z budżetem.
2.
Okręgowe zarządy sporządzają sprawozdania z działalności kontrolnej za okres roczny według załącznika nr 3 i przesyłają je Ministerstwu Finansów w terminie - 20 dni roboczych po zakończeniu roku.
3.
Sprawozdania z działalności kontrolnej powinny składać się z dwóch części:
1)
w części I należy zamieścić tabelę (zał. nr 3) obrazującą liczbę zaplanowanych i faktycznie przeprowadzonych kontroli, podział na typy kontroli oraz rodzaje przedsiębiorstw, w których przeprowadzono kontrole;
2)
w części II (opisowej) należy podać:
a)
globalną kwotę (w tys. zł) efektów finansowych (przypisów należności budżetowych, nadpłaconych dotacji budżetowych) z podziałem na poszczególne tytuły należności budżetowych i dopłat z budżetu,
b)
liczbę skontrolowanych jednostek,
c)
liczbę wystąpień pokontrolnych,
d)
liczbę spraw przekazanych organom powołanym do ścigania przestępstw,
e)
liczbę spraw karnych skarbowych:

– w których wszczęto postępowanie,

– w których wydano orzeczenia,

f)
ogólną kwotę wymierzonych grzywien ( w tys. zł).
4.
Ustalenia kontroli źródłowych rozliczeń, dotyczące stwierdzonych istotnych niedociągnięć w działalności gospodarczej kontrolowanych jednostek organizacyjnych oddziałujących ujemnie na rozliczenia z budżetem, powinny być wykorzystane w miesięcznych informacjach dotyczących rozliczeń z budżetem, sporządzanych stosownie do odrębnych przepisów.
§  19.
Do kontroli przeprowadzanych przez okręgowe zarządy nie stosuje się przepisów zarządzenia nr 60 Ministra Finansów z dnia 22 maja 1969 r. w sprawie wytycznych dotyczących zadań i uprawnień wydziałów finansowych prezydiów rad narodowych w zakresie kontroli prawidłowości rozliczeń z budżetem Państwa przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej i ich zjednoczeń (jednostek nadrzędnych) - Dz. Urz. Min. Fin. Nr 9, poz. 23.
§  20.
Instrukcję stosuje się od dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

SPRAWOZDANIE

z udziału przedstawicieli okręgowych zarządów w pracach komisji weryfikacyjnych za okres od dnia 1 czerwca (roku ub.) do dnia 31 maja 19.... r.
Lp.WyszczególnienieJednostki organizacyjne
objęte planem centralnymobjęte planem terenowym
państwowespółdzielczegminne spółdzielnie "Samopomoc Chłopska" *)inne
rozliczające się za rok kalendarzowyrozliczające się za rok gospodarczy
1liczba udziałów
2liczba zastrzeżeń i wniosków zgłoszonych w czasie prac komisji weryfikacyjnych do prawidłowości sprawozdań
3liczba odrębnie zgłoszonych zastrzeżeń i wniosków (§ 9 ust. 5 i 6 instrukcji)
4liczba zgłoszonych zastrzeżeń do bilansów uprzednio zbadanych:

1) przez biegłych księgowych

2) w trybie nadzoru

5liczba jednostek danej grupy

*) Udział w pracach związanych z badaniem rocznych sprawozdań finansowych.

W części opisowej należy podać:

1)
kwotę (w tys. zł) efektów finansowych (przypisów należności budżetowych, nadpłaconych dotacji budżetowych) w rozbiciu na poszczególne tytuły należności budżetowych i dopłat z budżetu; kwota podanych efektów finansowych ujmowana jest również w rocznym sprawozdaniu z działalności kontrolnej,
2)
krótką charakterystykę stwierdzonych uchybień (podać przykłady),
3)
inne uwagi.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

PROTOKÓŁ*)

Nr .........................

(pozycja ewidencji kontroli)

z kontroli przeprowadzonej przez .............................

..............................................................

(imię i nazwisko, stanowisko kontrolującego)

na podstawie upoważnienia ....................................

..............................................................

(nazwa okręgowego zarządu dochodów państwa i kontroli

finansowej)

z dnia .......................................................

przy udziale .................................................

(imię i nazwisko, stanowisko służbowe)

w okresie od dnia ......... 19... r. do dnia ......... 19...r.

Jednostka kontrolowana .......................................

1) ...........................................................

(nazwa)

2) ...........................................................

(adres)

3) ...........................................................

(instytucja której bezpośrednio podlega i resort)

4) ...........................................................

(imię i nazwisko dyrektora - kierownika; okres

zatrudnienia w jednostce kontrolowanej)

5) ...........................................................

(imię i nazwisko głównego księgowego)

6) ...........................................................

(ilość i rodzaj przeprowadzonych w okresie objętym

kontrolą i nazwa organu kontrolnego)

Przedmiot i zakres kontroli ..................................

..............................................................

Ustalenia: ...................................................

..............................................................

..............................................................

**)

Protokół niniejszy sporządzony został w ...... jednobrzmiących

egzemplarzach i podpisany po uprzednim odczytaniu. Jeden

egzemplarz protokółu pozostawiono ob. ........................

dyrektorowi-kierownikowi jednostki kontrolowanej.

W związku z ustaleniami zawartymi w niniejszym protokóle

wniesiono zastrzeżenia - nie wniesiono zastrzeżeń, a w

szczególności ................................................

Kierownik jednostki ob. ......................................

może złożyć okręgowemu zarządowi w ...........................

......................... w ciągu 2 tygodni od daty podpisania

protokołu pisemne wyjaśnienie lub zastrzeżenie co do ustaleń

kontroli.

Spis załączników: ............, dnia ........ 19... r.

miejscowość

Podpisy

Kontrolujący Kierownik jednostki

(imię i nazwisko oraz kontrolowanej

stanowisko służbowe) ..........................

Główny księgowy

....................... ........................

*) pierwsza strona protokółu

**) ostatnia strona protokółu

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

Ministerstwo Finansów

SPRAWOZDANIE

z przeprowadzonych kontroli źródłowych

za okres ................. 19.... r.

Lp.Grupy gospodarcze podlegające kontroliLiczba jednostek (wg stanu na początek okresu sprawozdawczego)RODZAJE I LICZBY KONTROLI
RDP
planwykonanieliczba zużytych rob. dniplanwykonanieliczba zużytych rob. dniplanwykonanieliczba zużytych rob. dni
Ogółemw tym:Ogółemw tym: zawierające rozlicz. z budżetem
istniejącychw tym: podlegających kontrolirozlicz. z budżetem za okresy bieżąceprzeceny
za okresy roczneza okresy bieżące
1234567891011121314151617
I.Jednostki organizacyjne budżetu centralnego - ogółem (1+2+3+4)
1. zjednoczenie i jednostki równorzędne
2. przeds. państwowe
w tym:
1) przemysłowe
2) handlowe
3) transportu i komunikacji
4) budowlane
5) PGR
3. spółdzielnie
4. pozostałe jednostki
II.Jednostki organizacyjne objęte planem terenowym - ogółem (1+2+3)
1. przeds. państwowe
2. spółdzielnie
w tym:
1) jednostki
zrzeszone w CZRS
2) roln. spółdz. prod.
3) spół. kółek roln.
3. pozostałe jednostki
III.Razem (I+II) XX

..............................................................

(imię i nazwisko oraz telefon osoby sporządzającej sprawozdanie)

OBJAŚNIENIA

1. W kolumnie 4 należy wykazać liczbę jednostek organizacyjnych, przewidzianych do kontroli w okresie sprawozdawczym, po uwzględnieniu przepisu § 6 ust. 2 pkt 3 instrukcji.

2. Rodzaje kontroli oznaczają: R - kontrole rozliczeń z budżetem za okresy roczne; D - kontrole doraźne; P - kontrole problemowe.

3. W sprawozdaniu należy zamieszczać również kontrole szczególnego nadzoru podatkowego pod warunkiem, że kwalifikują się one do rodzajów kontroli wymienionych w § 6 i 8 instrukcji.

4. Kontrole przeprowadzone w jednostkach organizacyjnych, obejmujące zarówno rozliczenia z budżetem za okresy roczne, jak i bieżące, należy wykazać pod "R" i pod "D".