Zadania ochronne dla Wigierskiego Parku Narodowego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MŚ.2018.15

Akt utracił moc

Wersja od: 21 listopada 2018 r.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA ŚRODOWISKA ¹

z dnia 23 stycznia 2018 r.

w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:

§ 1. Ustanawia się zadania ochronne dla Wigierskiego Parku Narodowego na 2018 r.

§ 2. Zadania ochronne, o których mowa w § 1, obejmują:

1) identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz wskazanie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, stanowiące załącznik nr 1 do zarządzenia;

2) opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów z podaniem rodzaju, rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia;

3) opis sposobów czynnej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia;

4) wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową, stanowiące załącznik nr 4 do zarządzenia;

5) ustalenie miejsc udostępnianych w celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych i sportowych oraz maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach, stanowiące załącznik nr 5 do zarządzenia.

§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ WSKAZANIE SPOSOBÓW ELIMINACJI LUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓW

I. Zagrożenia wewnętrzne istniejące

Lp.	Identyfikacja i ocena^1) zagrożeń	Sposoby eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ich skutków
1	Zmiany stosunków wodnych - obniżanie poziomu wód gruntowych zagrażające w szczególności: 1) siedliskom przyrodniczym: a) sosnowy bór bagienny (Vaccinio uliginosi-Pinetum), borealna świerczyna bagienna (Sphagno girgensohnii-Piceetum), sosnowo-brzozowy las bagienny (Dryopteridi thelypteridis-Betuletum pubescentis), b) nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk (torfowiska alkaliczne), c) torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii), d) torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae), e) torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe), f) starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami Nympheion i Potamion, g) naturalne dystroficzne zbiorniki wodne; 2) stanowiskom gatunków: a) poczwarówka zwężona (Vertigo angustior), b) poczwarówka Geyera (Vertigo geyeri), c) poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana), d) czerwończyk nieparek (Lycaena dispar), e) czerwończyk fioletek (Lycaena helle), f) zalotka większa (Leucorrhinia pectoralis), g) przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia), h) trzepla zielona (Ophiogomphus cecilia), i) traszka grzebieniasta (Triturus cristatus), j) kumak nizinny (Bombina bombina), k) bóbr (Castor fiber), l) wydra (Lutra lutra).	1. Działania zmierzające do umieszczania w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego postanowień: 1) ograniczających prace ziemne i kopanie stawów, przyczyniające się do obniżania średniego poziomu wód gruntowych, w odległości mniejszej niż 100 m od granic siedlisk i stanowisk gatunków Natura 2000; 2) ograniczających możliwość wydobywania kopalin mineralnych i torfu na terenie WPN^2); 3) uwzględniających konieczność prowadzenia gospodarki wodnej ukierunkowanej na minimalizację poboru wody do celów komunalnych i rolniczych. 2. Utrzymanie drobnych zbiorników (oczek) wodnych na obszarze użytków rolnych. 3. Prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie ekologicznego znaczenia oczek wodnych dla ekosystemów WPN. 4. Wykupy gruntów prywatnych na rzecz WPN lub Skarbu Państwa, w szczególności gruntów przyległych bezpośrednio do jezior i rzek.
2	Zanieczyszczenie rzek i jezior ściekami pochodzącymi z gospodarstw domowych oraz z działalności związanej z rolnictwem i przemysłem, zagrażające w szczególności: 1) siedliskom przyrodniczym: a) torfowiskom przejściowym i trzęsawiskom (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae), b) torfowiskom wysokim z roślinnością torfotwórczą (żywe), c) twardowodnym oligo- i mezotroficznym zbiornikom z podwodnymi łąkami ramienic Charetea, d) starorzeczom i naturalnym eutroficznym zbiornikom wodnym ze zbiorowiskami Nympheion i Potamion, e) naturalnym dystroficznym zbiornikom wodnym; 2) stanowiskom gatunków: a) aldrowanda pęcherzykowata (Aldrovanda vesiculosa), b) krasnorost (Hildenbrandtia rivularis), c) poczwarówka zwężona (Vertigo angustior), d) poczwarówka Geyera (Vertigo geyeri), e) poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana), f) kreślinek nizinny (Graphoderus bilineatus), g) czerwończyk nieparek (Lycaena dispar), h) czerwończyk fioletek (Lycaena helle), i) zalotka większa (Leucorrhinia pectoralis), j) przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia), k) trzepla zielona (Ophiogomphus cecilia), l) piskorz (Misgurnus fossilis), m) koza (Cobitis taenia), n) różanka (Rhodeus sericeus), o) traszka grzebieniasta (Triturus cristatus), p) kumak nizinny (Bombina bombina), q) rzekotka drzewna (Hyla arborea), r) ropucha paskówka (Epidalea calamita), s) ropucha zielona (Bufotes viridis), t) ropucha szara (Bufo bufo), u) traszka zwyczajna (Lissotriton vulgaris), v) żaba jeziorkowa (Pelophylax lessonae), w) żaba moczarowa (Rana arvalis), x) żaba wodna (Pelophylax kl. esculentus), y) żaba trawna (Rana temporaria), z) grzebiuszka ziemna (Pelobates fuscus), za) bóbr (Castor fiber), zb) wydra (Lutra Lutra).	1. Wspieranie działań samorządów lokalnych na rzecz: 1) rozbudowy kanalizacji sanitarnej umożliwiającej odprowadzanie ścieków do oczyszczalni w miejscowościach położonych w WPN; 2) podłączenia wszystkich gospodarstw do sieci kanalizacyjnej w miejscowościach wyposażonych w kanalizację sanitarną. 2. Pozytywne opiniowanie lub uzgadnianie projektów tylko tych przedsięwzięć, które odpowiednio uwzględniają: 1) zainstalowanie i zapewnienie prawidłowej eksploatacji kanalizacji burzowej; 2) wyposażanie pól biwakowych i kempingów w instalacje sanitarne, zapobiegające zanieczyszczeniu gleb, wody gruntowej i powierzchniowej. 3. Propagowanie systematycznej modernizacji i stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT) w istniejących oczyszczalniach ścieków na terenie WPN, w celu maksymalnego ograniczania ładunków biogenów odprowadzanych do wód powierzchniowych lub gleb. 4. Działanie na rzecz ograniczania zabudowy terenów przyległych do jezior i rzek przez postulowanie wyznaczenia i wyłączenia spod zabudowy 100 m strefy ochronnej. 5. Utrzymywanie drzewostanów i trwałej pokrywy roślinnej na brzegach jezior i rzek. 6. Utrzymywanie dotychczasowych ekstensywnych form użytkowania terenów rolnych sprzyjających przekształcaniu użytków ornych na łąki i pastwiska. 7. Propagowanie ograniczania nawożenia i stosowania chemicznych środków ochrony roślin oraz chlorków do usuwania lodu i śniegu z dróg. 8. Działania edukacyjne na rzecz stosowania zasad dobrej praktyki rolniczej, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2017 r. poz. 668, z późn. zm.), w szczególności w części dotyczącej sposobów postępowania z nawozami i środkami ochrony roślin. 9. Działania zmierzające do umieszczania w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zakazów lokalizowania na terenie WPN składowisk odpadów i instalacji do przetwarzania odpadów oraz nowych ferm hodowlanych dla obsady powyżej 40 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza. 10. Oczyszczanie z odpadów brzegów i dna jezior i rzek. 11. Wykup gruntów prywatnych na rzecz WPN. 12. Ograniczanie efektów eutrofizacji wybranych jezior poprzez sterowanie strukturą gatunkową i liczebnością populacji ryb (biomanipulacja powodująca ograniczanie zakwitów glonów planktonowych).
3	Zaburzenia w składzie gatunkowym ichtiofauny - spadek różnorodności oraz zmiany struktury gatunkowej i liczebności ryb, spowodowane: 1) zmianami w strukturze troficznej ekosystemów wodnych; 2) wzrastającą presją kormorana czarnego (Phalacrocorax carbo).	1. Regulacja struktury gatunkowej i liczebności ryb przez: 1) zarybienia wybranych wód WPN wylęgiem i narybkiem gatunków zagrożonych wyginięciem lub spadkiem liczebności; 2) prowadzenie zabiegów restytucyjnych w odniesieniu do gatunków ryb, które przestały występować w WPN; 3) odłowy regulacyjne i kontrolne; 4) badania naukowe i monitoring zmian zachodzących w strukturze i liczebności zespołów ichtiofauny; 5) zwalczanie kłusownictwa rybackiego oraz dostosowanie zasad wędkowania do potrzeb ochrony ekosystemów wodnych, w szczególności poprzez modyfikowanie metod i terminów wędkowania, określanie gatunków ryb oraz ich minimalnych rozmiarów uprawniających do pozyskania; 6) pozyskanie ikry siei (Coregonus lavaretus), sielawy (Coregonus albula) i szczupaka (Esox lucius), hodowla wylęgu na potrzeby zarybień wód WPN w warunkach kontrolowanych. 2. Działania mające na celu ograniczenie presji kormorana czarnego (Phalacrocorax carbo): 1) monitoring liczebności; 2) uwzględnianie wzrastającej presji kormorana na poszczególne gatunki ryb przy ustalaniu wielkości odłowów regulacyjnych; 3) kompensacja presji na rybostan przez zarybienia; 4) niedopuszczanie do zakładania kolonii lęgowych, w szczególności poprzez płoszenie ptaków; 5) podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia liczby ptaków, w przypadku stwierdzenia przekroczenia pojemności siedlisk.
4	Pogarszanie się warunków sanitarnych i tlenowych w strefie litoralu jezior	1. Zimowe koszenie części trzcinowisk, niepowodujące niszczenia siedlisk bytowania ptaków. 2. Częściowe usuwanie z wybranych akwenów skoszonej roślinności wynurzonej.
5	1. Zmniejszanie się powierzchni siedlisk otwartych i zbiorowisk leśnych z gatunkami światłożądnymi w wyniku sukcesji ekologicznej, na skutek zaprzestania koszenia i wypasu, a także na skutek zalesiania. 2. Zanikanie cennych zbiorowisk łąkowych w wyniku zbyt intensywnego użytkowania łąkowego. 3. Przekształcanie łąk w grunty orne, zagrażające: 1) siedliskom przyrodniczym: a) niżowe świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris), b) ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium), c) zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion), d) nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk, e) torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii), f) torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae), g) torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe), h) roślinności okrajkowej z klasy Trifolio-Geranietea, i) gatunkom typowym dla widnych lasów (Serratulo-Pinetum, Potentillo albae-Quercetum, Peucedano-Pinetum); 2) gatunkom roślin: a) leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum), b) sasanka otwarta (Pulsatilla patens), c) obuwik pospolity (Cypripedium calceolus); 3) gatunkom ptaków: a) błotniak stawowy (Circus aeruginosus), b) trzmielojad (Pernis apivorus), c) orlik krzykliwy (Clanga pomarina), d) siniak (Columba oenas), e) kropiatka (Porzana porzana), f) derkacz (Crex crex), g) kszyk (Gallinago gallinago), h) dziwonia (Carpodacus erythrinus).	1. Zachowanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenów rolniczych (udziału powierzchni poszczególnych rodzajów użytków). 2. Wspieranie działań na rzecz utrwalenia dotychczasowego sposobu użytkowania siedlisk przyrodniczych Natura 2000; na obszarach przyległych utrzymanie podobnego sposobu zagospodarowania powierzchni ziemi. 3. Przywracanie i podtrzymywanie tradycyjnej gospodarki łąkarskiej - ekstensywnego użytkowania łąk i pastwisk z jednoczesnym, co najwyżej 2-3 krotnym koszeniem lub wypasem w ciągu roku. 4. Usuwanie, poza 10-metrową strefą brzegową wód, zadrzewień i zarośli z gruntów ewidencjonowanych jako łąki i pastwiska. 5. Promocja i wdrażanie programów rolno-środowiskowo-klimatycznych sprzyjających ekstensywnemu użytkowaniu łąk i pastwisk. 6. Wspieranie działań na rzecz niezalesiania siedlisk przyrodniczych Natura 2000 o charakterze łąk i muraw. 7. Utrzymywanie najcenniejszych otwartych powierzchni nieleśnych przez wypas, cykliczne koszenie, usuwanie drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej (z usuwaniem pozyskanej biomasy). 8. Odtwarzanie stanowisk gatunków występujących dotychczas na przekształcanych siedliskach. 9. Kształtowanie warunków siedliskowych sprzyjających utrzymaniu populacji gatunków będących przedmiotem ochrony występujących na przekształcanych siedliskach. 10. Wykup gruntów prywatnych na rzecz WPN lub Skarbu Państwa.
6	Rozprzestrzenianie się obcych gatunków roślin i zwierząt, zagrażających gatunkom rodzimym oraz siedliskom przyrodniczym: 1) grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum); 2) łęgi olszowo-jesionowe (Fraxino-Alnetum); 3) sosnowy bór bagienny (Vaccinio uliginosi-Pinetum); 4) borealna świerczyna na torfie (Sphagno girgensohnii-Piceetum); 5) sosnowo-brzozowy las bagienny (Dryopteridi thelypteridis-Betuletum pubescentis); 6) ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium); 7) wszystkie wodne siedliska Natura 2000 znajdujące się na obszarze WPN.	1. Podejmowanie działań zmierzających do ograniczania wprowadzania na obszar WPN obcych gatunków roślin i zwierząt. 2. Analiza dynamiki rozprzestrzeniania się gatunków obcych oraz podejmowanie koniecznych działań ograniczających ich liczebność. 3. Zwalczanie gatunków obcych roślin i zwierząt o cechach inwazyjnych, na terenach objętych ochroną czynną oraz krajobrazową. 4. Działania zmierzające do umieszczania w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego postanowień ograniczających powstawanie nowej zabudowy, która może sprzyjać wprowadzaniu obcych gatunków flory do środowiska. 5. Prowadzenie działań edukacyjnych, wskazujących na zagrożenia wynikające z inwazji gatunków obcych.
7	Presja urbanizacyjna powodująca zanikanie gatunków roślin i zwierząt i ich ostoi, w szczególności: 1) roślin: a) leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum), b) sasanka otwarta (Pulsatilla patens), c) gatunki światłożądne i ciepłolubne widnych lasów i ich skrajów oraz muraw (Anemone sylvestris, Asperula tinctoria, Dianthus arenarius, Hypericum montanum, Lathyrus laevigatus, Lathyrus pisiformis, Oxytropis pilosa, Pulsatilla pratensis, Trifolium rubens), d) gatunki nieleśnych torfowisk niskich, przejściowych i nakredowych oraz łąk zmiennowilgotnych (Betula humilis, Carex buxbaumii, Carex chordorrhiza, Dactylorhiza incarnata subsp. ochroleuca, Pedicularis sceptrum-carolinum, Trollius europaeus); 2) wszystkich gatunków płazów, w szczególności traszki grzebieniastej (Triturus cristatus) i kumaka nizinnego (Bombina bombina); 3) ptaków: a) bocian czarny (Ciconia nigra), b) bielik (Haliaeetus albicilla), c) orlik krzykliwy (Clanga pomarina); 4) ssaków - ryś (Lynx lynx).	1. Działanie na rzecz ograniczania urbanizacji WPN, w szczególności zabudowy obszarów położonych poza strefami zwartej zabudowy. 2. Ograniczanie niepokojenia zwierząt przez dostosowanie zasad udostępniania WPN do wymagań ochrony gatunków.
8	Urbanizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej, powodująca fragmentację siedlisk prowadzącą do izolacji miejsc występowania gatunków, zwiększenia ich śmiertelności w wyniku kolizji drogowych i pogorszania się wskaźników stanu ochrony - zagrożenia dotyczą w szczególności gatunków: 1) ryś (Lynx lynx); 2) wilk (Canis lupus); 3) kumak nizinny (Bombina bombina); 4) traszka grzebieniasta (Triturus cristatus).	1. Działanie na rzecz wyznaczenia korytarzy ekologicznych oraz ich wprowadzania do planu zagospodarowania przestrzennego województwa podlaskiego, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin. 2. Wnioskowanie o umieszczenie znaków ostrzegawczych i ograniczeń prędkości na drogach, na których dochodzi do licznych kolizji zwierząt z pojazdami. 3. Działanie na rzecz budowy przejść dla zwierząt w miejscach o wysokiej ich śmiertelności, wynikającej z kolizji z pojazdami. 4. Organizowanie akcji ochrony płazów w czasie ich migracji rozrodczych, w szczególności ustawianie płotków i przenoszenie płazów przez drogi. 5. Działanie na rzecz utrzymania obecnych klas dróg przecinających WPN.
9	Urbanizacja WPN prowadząca do pogorszenia walorów krajobrazowych	1. Działanie na rzecz wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz do ich miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postanowień obejmujących: 1) wyłączenie określonych terenów spod zabudowy; 2) ochronę i kształtowanie regionalnych układów osadniczych; 3) rozplanowanie budynków w zagrodach, zieleni i ogrodzeń; 4) zachowanie regionalnego stylu architektury. 2. Działanie na rzecz ograniczania umieszczania na terenie WPN nowej infrastruktury komunikacyjnej i technicznej, w szczególności dróg, linii energetycznych, stacji bazowych telefonii komórkowych, wysokich kominów. 3. Wykupy gruntów na rzecz WPN lub Skarbu Państwa.
10	Negatywne oddziaływanie czynników biotycznych i abiotycznych zagrażające trwałości wykonywanych zabiegów renaturyzacji drzewostanów przekształconych antropogenicznie	1. Przywracanie cech drzewostanu (skład gatunkowy i struktura przestrzenna) charakterystycznych dla potencjalnego zespołu leśnego przez: 1) cięcia regulujące strukturę przestrzenną, gatunkową i wiekową - pielęgnacyjno-hodowlane i ochronne; 2) dolesianie wybranych luk i przerzedzeń, poprawki i uzupełnienia gatunkami zgodnymi z odtwarzanym zespołem leśnym; 3) porządkowanie powierzchni i przygotowanie gleby pod odnowienia, w szczególności mechaniczne rozdrabnianie gałęzi z pozostawieniem zrębków na powierzchni; 4) pielęgnację upraw; 5) inicjowanie i wspieranie odnowień naturalnych gatunków drzew typowych dla odtwarzanego zespołu leśnego. 2. Monitorowanie i prognozowanie występowania owadów stanowiących zagrożenie dla drzewostanów. 3. Ograniczanie masowego pojawienia się (gradacji) owadów odżywiających się tkankami drzew (kambiofagi), w celu opóźnienia procesu rozpadu monokulturowych drzewostanów z dużym udziałem świerka (Picea abies) lub sosny (Pinus silvestris) przez: 1) wyszukiwanie i usuwanie drzew zasiedlonych, z wyłączeniem drzew martwych i obumierających umożliwiających osiąganie właściwego stanu ochrony gatunków wymagających martwego drewna; 2) wykładanie pułapek na owady (feromonowych i drzew pułapkowych); 3) korowanie drewna zasiedlonego przez kambiofagi.
11	Niedostatek martwych i obumierających drzew uniemożliwiający osiągnięcie właściwego stanu ochrony gatunków (w tym niezapewniający niezbędnej bazy pokarmowej), wymagających martwego drewna jako podstawowego środowiska ich bytowania, w szczególności grzybów, owadów i następujących gatunków ptaków: 1) dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos); 2) dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus).	Pozostawianie martwych drzew stojących (posusz czynny i jałowy) i drewna leżącego o zróżnicowanych wymiarach i w różnych stadiach rozkładu: drzew o ponadprzeciętnych rozmiarach, spróchniałych (ze zgnilizną) i z owocnikami grzybów (hubami), z dziuplami, gniazdami ptaków, o nietypowym pokroju, domieszkowych gatunków pionierskich - brzoza (Betula pendula), wierzba iwa (Salix caprea), osika (Populus tremula)
12	Zubożenie składu gatunkowego i uproszczenie struktury przestrzennej silnie przekształconych antropogenicznie drzewostanów zdominowanych przez gatunki iglaste, szczególnie w siedlisku przyrodniczym grądu subkontynentalnego (Tilio-Carpinetum), mające bezpośredni wpływ na zły stan zachowania tego siedliska	Prowadzenie aktywnych działań rekonstrukcyjnych, służących poprawie niewłaściwego stanu zachowania siedliska (jego struktury i funkcji): 1) zwiększenie udziału drzew liściastych gatunków grądowych, takich jak grab (Carpinus betulus), lipa (Tilia cordata), klon (Acer platanoides) i dąb (Quercus robur); 2) pozostawianie martwego drewna; 3) zahamowanie ekspansji gatunków lekkonasiennych - brzozy (Betula pendula) i osiki (Populus tremula) - z pozostawieniem ich w domieszce; 4) stopniowe ograniczanie liczebności świerka (Picea abies) i sosny (Pinus silvestris) oraz eliminacja gatunków obcych.
13	Szkody w lasach i uprawach rolnych powodowane przez ssaki roślinożerne	1. Ochrona drzewostanów i upraw rolnych przez: 1) regulację liczebności oraz struktury wiekowej i płciowej (odstrzały redukcyjne) jelenia (Cervus elaphus); 2) zabezpieczanie upraw leśnych przed zgryzaniem i spałowaniem za pomocą ogrodzeń i repelentów; 3) zwiększenie bazy żerowej przez uprawę poletek śródleśnych z uprawami rolnymi. 2. Monitoring szkód w drzewostanach i uprawach rolnych. 3. Analiza uwarunkowań ekologicznych wpływających na stan populacji jelenia, w szczególności relacje drapieżnik-ofiara, analiza przyrostu naturalnego populacji, śmiertelności osobników, migracji osobników w obszarze korytarzy ekologicznych. 4. Ochrona drzewostanów i zadrzewień przed zgryzaniem przez bobry poprzez mechaniczne zabezpieczanie pni.
14	Pożary lasów, wywoływane m.in. wypalaniem łąk i ściernisk oraz nieostrożnością osób posługujących się źródłami otwartego ognia - zagrażające w szczególności drzewostanom iglastym na siedliskach borowych	1. Dostosowywanie zabezpieczenia przeciwpożarowego obszarów leśnych do II kategorii zagrożenia pożarowego lasu, w tym: 1) utrzymywanie w stanie zapewniającym przejezdność dla wozów strażackich, wyznaczonych na dojazdy pożarowe następujących dróg leśnych: Królówek - Wiatrołuża, oddz. 58 - osada Samle I, oddz. 58 - osada Samle II, oddz. 58 - oddz. 53, Leszczewek - Huta, oddz. 49 - oddz. 65, Sobolewo - Krzywe, Płociczno - Wasilczyki, Sobolewo - oddz. 164, Sobolewo - oddz. 148, oddz. 148 - Zatoka Słupiańska, Sobolewo - oddz. 116, oddz. 388 - oddz. 392, oddz. 263 - oddz. 251, oddz. 242 - oddz. 230, Czerwony Krzyż - Zatoka Krzyżańska, Wysoki Most - Lipowe, Lipowe - oddz. 346, oddz. 205 - oddz. 235, oddz. 246 - oddz. 282; 2) organizowanie baz sprzętu do gaszenia pożarów lasu; 3) organizowanie obserwacji i patrolowania lasów w celu wczesnego wykrywania pożarów; 4) organizowanie punktu alarmowo-dyspozycyjnego (PAD). 2. Monitorowanie zagrożenia pożarowego obszarów leśnych. 3. Prowadzenie dyżurów przeciwpożarowych. 4. Wprowadzanie zakazu wstępu do lasu w okresach utrzymującego się najwyższego zagrożenia pożarowego. 5. Edukacja społeczności lokalnej oraz odwiedzających. 6. Współpraca z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe oraz Państwową Strażą Pożarną i ochotniczymi strażami pożarnymi w zakresie zapobiegania pożarom lasów. 7. Wspieranie starań o dofinansowywanie i doposażanie jednostek ochotniczej straży pożarnej na terenie gmin, w których położony jest WPN.
15	Niezgodne z prawem korzystanie z zasobów WPN, w szczególności: 1) kłusownictwo; 2) nielegalny zbiór lub odłów chronionych gatunków roślin, grzybów i zwierząt.	1. Współpraca z Policją, Strażą Leśną, Państwową Strażą Rybacką i innymi służbami oraz z miejscową ludnością w zakresie zapobiegania oraz zwalczania szkodnictwa. 2. Patrolowanie obszaru WPN, w celu ograniczania kłusownictwa oraz nielegalnego pozyskiwania roślin i grzybów, kontrolowanie osób dokonujących amatorskich połowów ryb. 3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych. 4. Szkolenie pracowników WPN w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną. 5. Prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie przestrzegania przepisów obowiązujących na ternie WPN.
16	Zanikanie tradycyjnie stosowanych sposobów użytkowania gruntów w krajobrazie rolniczym (w szczególności takich jak ekstensywne, bez monokultur), zagrażające w szczególności: 1) orlikowi krzykliwemu (Clanga pomarina); 2) derkaczowi (Crex crex); 3) trzmielojadowi (Pernis apivorus); 4) gąsiorkowi (Lanius collurio); 5) rzadkim gatunkom roślin segetalnych.	1. Propagowanie tradycyjnych sposobów użytkowania gruntów, mających na celu utrzymanie mozaikowego krajobrazu rolniczego. 2. Wykup gruntów przyrodniczo cennych na rzecz WPN lub Skarbu Państwa. 3. Niezalesianie użytków rolnych. 4. Utrzymanie terenów użytkowanych rolniczo przez WPN zgodnie z tradycyjnymi sposobami użytkowania. 5. Działanie na rzecz ograniczania zabudowy mieszkaniowej na gruntach rolnych.
17	Zanieczyszczenia powietrza i gleb	1. Sprzątanie odpadów we współpracy z samorządami lokalnymi. 2. Likwidacja miejsc nieprzeznaczonych do składowania odpadów i rekultywacja terenów zdegradowanych. 3. Termomodernizacja budynków stanowiących własność WPN oraz modernizacja systemów ich ogrzewania. 4. Wprowadzanie i popularyzacja technologii wykorzystania źródeł energii nieoddziałujących negatywnie na walory przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe WPN. 5. Monitoring jakości powietrza i gleb w oparciu o dane zbieranie przez Stację Bazową Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego "Wigry". 6. Prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie przeciwdziałania i ograniczania zanieczyszczeniom powietrza i gleby.
18	Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego	1. Remonty, konserwacja i rewaloryzacja obiektów zabytkowych będących własnością WPN. 2. Propagowanie ochrony zabytków i obiektów zabytkowych stanowiących własność innych podmiotów. 3. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją. 4. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej. 5. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, samorządami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi w zakresie ochrony obiektów dziedzictwa kulturowego.
19	Niepełny zakres wiedzy dotyczącej zasobów, tworów i składników przyrody, dziedzictwa kulturowego oraz procesów ekologicznych utrudniający prawidłową ochronę przyrody i dziedzictwa kulturowego	1. Prowadzenie inwentaryzacji - przyrodniczej i dóbr kultury (w szczególności zabytków, cmentarzy, obiektów małej architektury). 2. Badanie dynamiki zmian stanu i funkcjonowania zasobów, tworów i składników przyrody oraz procesów ekologicznych. 3. Rozwijanie badań naukowych i monitoringu środowiska przyrodniczego.
20	Nieszczęśliwe zdarzenia losowe, którym ulegają zwierzęta	Leczenie i okresowe przetrzymywanie zwierząt wymagających opieki w Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt WPN, w celu doprowadzenia ich do stanu umożliwiającego powrót do naturalnego środowiska
21	Synantropizacja dziko występujących zwierząt, w szczególności osobników wilka (Canis lupus), z uwagi na obecność zwierząt gospodarskich	Zabezpieczanie łąk i pastwisk, na których wypasane są zwierzęta gospodarskie, przy użyciu fladrów oraz pastuchów elektrycznych

II. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne

Lp.	Identyfikacja i ocena^1) zagrożeń	Sposoby eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ich skutków
1	Nasilająca się presja urbanizacyjna, zagrażająca zachowaniu różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych WPN	1. Współdziałanie z samorządami lokalnymi w zakresie wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postanowień wskazujących obszary, które powinny zostać wyłączone z zabudowy. 2. Edukacja społeczności lokalnej w zakresie zagrożeń dla krajobrazu i przyrody WPN związanych z urbanizacją.
2	Intensyfikacja rolnictwa i związane z nią: 1) specjalizacja, mechanizacja i chemizacja produkcji rolnej, której konsekwencją są monokultury i zanieczyszczenie środowiska; 2) scalanie gruntów, których konsekwencją jest zanikanie tradycyjnego krajobrazu (miedz, śródpolnych zadrzewień, terenów podmokłych i o charakterze bagiennym).	Rozwój rolnictwa ekologicznego łączącego przyjazne środowisku praktyki gospodarowania, wspomagającego wysoki stopień różnorodności biologicznej, wykorzystującego naturalne procesy ekologiczne oraz zapewniającego właściwy dobrostan zwierząt
3	Negatywne oddziaływanie turystów korzystających z WPN, zagrażające w szczególności: 1) twardowodnym oligo- i mezotroficznym zbiornikom z podwodnymi łąkami ramienic Charetea; 2) starorzeczom i naturalnym eutroficznym zbiornikom wodnym ze zbiorowiskami Nympheion i Potamion; 3) naturalnym dystroficznym zbiornikom wodnym; 4) grądowi subkontynentalnemu (Tilio-Carpinetum); 5) łęgom jesionowo-olszowym (Fraxino-Alnetum); 6) sosnowemu borowi bagiennemu (Vaccinio uliginosi-Pinetum); 7) borealnej świerczynie na torfie (Sphagno girgensohnii-Piceetum); 8) sosnowo-brzozowemu lasowi bagiennemu (Dryopteridi thelypteridis-Betuletum pubescentis); 9) torfowiskom przejściowym i trzęsawiskom (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae); 10) torfowiskom wysokim z roślinnością torfotwórczą (żywe); 11) roślinności okrajkowej z klasy Trifolio-Geranietea.	1. Wprowadzanie ograniczeń lub modyfikowanie zasad ruchu turystycznego i udostępniania WPN zarządzeniami Dyrektora WPN w przypadku, kiedy wyniki prowadzonego monitoringu przyrodniczego wskażą na pogarszanie się stanu ochrony gatunków i ekosystemów. 2. Rozbudowa i utrzymanie infrastruktury zabezpieczającej przedmioty ochrony przed degradacją, w tym budowa kładek, barierek, punktów widokowych. 3. Prowadzenie działań edukacyjnych mających na celu ograniczenie ruchu turystycznego na obszarach, na których znajdują się zagrożone siedliska.

III. Zagrożenia zewnętrzne istniejące

Lp.	Identyfikacja i ocena^1) zagrożeń	Sposoby eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ich skutków
1	Eutrofizacja i zanieczyszczenie wód dopływających do ekosystemów wodnych WPN spoza jego granic	1. Wspieranie działań samorządów lokalnych na rzecz: 1) rozbudowy kanalizacji sanitarnej umożliwiającej odprowadzanie ścieków do oczyszczalni w miejscowościach położonych w zlewni wód WPN^3) poza jego granicami; 2) poprawy skuteczności oczyszczania ścieków; 3) podłączenia wszystkich gospodarstw do sieci kanalizacyjnej w miejscowościach wyposażonych w kanalizację sanitarną w zlewni wód WPN poza jego granicami. 2. Pozytywne opiniowanie lub uzgadnianie przedsięwzięć, które uwzględniają zainstalowanie kanalizacji burzowej w sytuacjach gdy jest ona niezbędna. 3. Promowanie metod usuwania zanieczyszczeń z wód burzowych i roztopowych. 4. Działania na rzecz ograniczania dopływu substancji chemicznych z obszarów użytkowanych rolniczo i terenów zurbanizowanych. 5. Uzgadnianie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które zapobiegną lokalizacji w otulinie WPN składowisk odpadów, które mogą spowodować zanieczyszczenie wód dopływających do WPN.
2	Zmiany stosunków wodnych w otulinie WPN negatywnie wpływające na WPN	Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego na rzecz wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postanowień dotyczących utrzymania poziomu wód powierzchniowych właściwego dla ochrony mokradeł i torfowisk przed osuszeniem, w szczególności w zakresie: 1) konieczności zabezpieczania przed osuszeniem terenów podmokłych (mokradeł i torfowisk) przylegających do terenu WPN; 2) lokalizacji kopalń kruszywa w oparciu o monitoring stanów wód powierzchniowych i podziemnych oraz o analizę potencjalnego wpływu wyrobisk kopalnianych na kształtowanie się stosunków wodnych na obszarze WPN.
3	Urbanizacja niektórych obszarów otuliny WPN mająca wpływ na przyrodę i kształtowanie się walorów krajobrazowych terenów wewnątrz WPN	Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego mająca na celu wprowadzenie do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postanowień dotyczących ograniczania zabudowy obszarów mających bezpośredni wpływ na WPN
4	Rozprzestrzenianie się obcych gatunków roślin i związane z nimi pogorszenie stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, w szczególności: 1) grądu subkontynentalnego (Tilio-Carpinetum); 2) łęgu olszowo-jesionowego (Fraxino-Alnetum).	1. Wypracowanie i wdrożenie strategii postępowania z inwazyjnymi gatunkami obcymi, we współpracy z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe, samorządami lokalnymi i innymi instytucjami. 2. Wspieranie działań na rzecz likwidacji pojawiających się w otulinie WPN pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków roślin na etapie poprzedzającym ich liczne pojawianie się na obszarze WPN. 3. Podejmowanie współpracy z zainteresowanymi stronami w zakresie edukacji dotyczącej zagrożeń i sposobów zwalczania obcych gatunków roślin.
5	Drapieżnictwo ze strony zwierząt hodowlanych, przede wszystkim gatunków obcych o cechach inwazyjnych (głównie norki amerykańskiej), stanowiące zagrożenie dla gatunków występujących w WPN	1. Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego na rzecz wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego postanowień uniemożliwiających lokalizowanie ferm zwierząt futerkowych w otulinie WPN, w celu wykluczenia zagrożenia przedostania się drapieżników do WPN w wyniku przypadkowego uwolnienia. 2. Monitoring populacji zwierząt nastawiony na rozpoznanie kierunków napływu i liczebności gatunków obcych. 3. Prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie niebezpieczeństw wynikających z wprowadzania gatunków obcych do środowiska.
6	Źródła emisji zanieczyszczeń powietrza powodujących degradację flory WPN znajdujące się na terenach graniczących z WPN	Propagowanie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych (z wyłączeniem siłowni wiatrowych)
7	Zanikanie i przekształcanie cennych siedlisk przyrodniczych znajdujących się częściowo w otulinie WPN, a częściowo w WPN	Dążenie do sukcesywnego wykupu na rzecz WPN i objęcia ochroną przylegających do granic WPN gruntów z występującymi na nich cennymi siedliskami roślin i zwierząt, w szczególności położonych: 1) przy południowo-wschodniej granicy WPN we wsi Sarnetki; 2) przy północno-wschodnim brzegu jeziora Pierty; 3) na cyplu pomiędzy jeziorami Czarne i Krzywe; 4) przylegających do Jeziora Długiego wzdłuż zachodniej granicy WPN.

IV. Zagrożenia zewnętrzne potencjalne

Lp.	Identyfikacja i ocena^1) zagrożeń	Sposoby eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ich skutków
1	Budowa elektrowni wiatrowych i związane z tym negatywne oddziaływanie na ptaki i nietoperze żerujące w i poza granicami WPN, mogące powodować: 1) śmiertelność bezpośrednią wskutek zderzeń z turbinami; 2) utratę żerowisk wywołaną płoszeniem lub wskutek przekształceń terenu; 3) zmianę tras przelotów wymuszoną unikaniem zasięgu turbin wiatrowych.	Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego na rzecz wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i planów zagospodarowania przestrzennego województw postanowień ograniczających budowę farm wiatrowych na trasach wędrówek oraz na obszarach żerowania ptaków i nietoperzy, w otulinie WPN i w strefie o szerokości 3 km od granic otuliny WPN, w celu zapewnienia bezpieczeństwa żerowania i migracji gatunków ptaków i nietoperzy żyjących na obszarze WPN bądź korzystających z tego obszaru okazjonalnie
2	Inwestycje (głównie drogowe) poza granicami WPN, mogące przyczyniać się do przerwania łączności ekologicznej (korytarzy ekologicznych) i do zachwiania przyrodniczej spójności obszaru WPN z siecią obszarów Natura 2000	1. Działanie na rzecz wprowadzania postanowień dotyczących korytarzy ekologicznych w planie zagospodarowania województwa podlaskiego, studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. 2. Podejmowanie starań o wprowadzanie jednoznacznych zasad użytkowania terenów w obrębie wyznaczanych korytarzy ekologicznych uwzględniających potrzeby migracji i bytowania zwierząt.
3	Zmniejszanie się różnorodności biologicznej w wyniku zanikania rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt na terenie WPN na skutek zmian w środowisku przyrodniczym	1. Systematyczna rejestracja i monitoring przyrodniczy rzadkich i chronionych gatunków na obszarze WPN. Podejmowanie eksperymentalnych działań zmierzających do zachowania gatunków w przypadku stwierdzenia zmniejszania się stanu liczebnego ich populacji. 2. Współpraca z bankami genów w zakresie zachowania zasobów genetycznych i genowych rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt WPN. 3. Podejmowanie prób restytucji i wzmacniania populacji zanikających rzadkich gatunków.
4	Inwazje obcych gatunków raków zagrażające rodzimym gatunkom w ekosystemach wodnych WPN	Monitoring liczebności oraz eliminowanie obcych gatunków raków z wód WPN poprzez odławianie
5	Skażenie wód WPN w wyniku migracji zanieczyszczeń chemicznych z odciekami ze składowisk odpadów położonych w zlewni wód WPN poza jego granicami	1. Działanie na rzecz nielokowania składowisk odpadów w pobliżu WPN lub odpowiedniego ich zabezpieczania przed negatywnym oddziaływaniem na środowisko wodne i glebę - zgodnie ze współczesnymi osiągnięciami techniki. 2. Wspieranie samorządów lokalnych w pozyskaniu środków finansowych na likwidację miejsc nieprzeznaczonych do składowania lub magazynowania odpadów i rekultywację terenów zdegradowanych.
6	Zanieczyszczanie środowiska powodowane przez nowe obiekty przemysłowe oraz inwestycje drogowe	Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego na rzecz wprowadzenia do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i planów zagospodarowania przestrzennego województw postanowień ograniczających budowę w otulinie WPN obiektów przemysłowych lub inwestycji drogowych mogących negatywnie wpływać na środowisko przyrodnicze wewnątrz WPN
7	Choroby o charakterze epizootii	1. Monitoring stanu zdrowia populacji zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem dzika (Sus scrofa). 2. Wdrożenie procedur postępowania w przypadku stwierdzenia epizootii lub zaobserwowania niepokojących objawów chorobowych.

Objaśnienia:

¹⁾ Ocena zagrożeń wyraża się w ich uszeregowaniu od najistotniejszego.

²⁾ WPN - Wigierski Park Narodowy.

³⁾ Zlewnia wód WPN - obszar lądu, z którego cały spływ powierzchniowy wód jest odprowadzany przez system strug, strumieni, potoków, rzek i kanałów do punktu, w którym rzeka Czarna Hańcza opuszcza granice WPN.

ZAŁĄCZNIK Nr  2  ²  

OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ

I. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach ochrony ścisłej

A. W ekosystemach leśnych

Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
Monitorowanie kierunków i dynamiki zmian procesów przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk Natura 2000	1702,70 ha	Obszar ochrony ścisłej

B. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
Monitorowanie kierunków i dynamiki zmian procesów przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk Natura 2000	48,53 ha	Obszar ochrony ścisłej

C. W ekosystemach wodnych

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Monitorowanie różnorodności biologicznej rakowatych (Astacidae) - odłowy kontrolne pułapkami żywołownymi (racznikami)	25,64 ha	Oddział 194a (Jezioro Muliczne)
2	Monitoring badawczy ichtiofauny, pierwotniaków i fitoplanktonu w jeziorach dystroficznych - odłowy ryb sprzętem stawnym oraz pobór prób wody z wybranych jezior	18,74 ha	Oddziały - 193a (Jezioro Suchar Wielki), 144g (Jezioro Suchar Dembowskich), 143c (Jezioro Suchar Wschodni), 136c (Jezioro Suchar Zachodni), 156i (Jezioro Suchar Rzepiskowy)
3	Odłowy kontrolne ryb - elektropołowy	6,72 ha	Oddziały - 87c, 99a, 100a, 179a, 180a, 180b, 181a, 18lb, 182a (rzeka Czarna Hańcza powyżej jeziora Wigry)

D. Inne - utrzymanie infrastruktury związanej z udostępnianiem obszaru WPN²⁾

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Bieżące remonty urządzeń turystycznych	Według potrzeb	Obszar ochrony ścisłej
2	Usuwanie drzew niebezpiecznych przy szlakach turystycznych, ścieżkach edukacyjnych i w miejscach odpoczynku	Według potrzeb	Obwód Ochronny Mikołajewo, Lipowe, Wysoki Most
3	Remont mostu na rzece Wiatrołuży na szlaku turystycznym	Długość 10 m, szerokość 3 m	Oddział 21p
4	Likwidacja pomostu widokowego nad Sucharem Rzepiskowym	1 sztuka	Oddziały - 156i, 157f

II. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach ochrony czynnej

A. W ekosystemach leśnych

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Przygotowanie powierzchni pod odnowienia drzewostanów:		Oddziały - 5i, 5x, 6c, 31c, 19l, 56a, 75b, 82g, 85h, 88b, 149f, 209c, 209h, 268d, 269c, 304d, 320d, 355f, 383b, 384c
	1) wycinanie krzewów przeszkadzających	9,5 ha
	w odnowieniu drzewostanu; 2) punktowe zdzieranie i przekopywanie gleby w miejscach sadzenia drzewek;	51,54 tys. szt.
	3) punktowe zdzieranie i przekopywanie gleby dla inicjowania odnowienia naturalnego;	0,45 tys. szt.
	4) pasowe zdzieranie i przekopywanie gleby dla inicjowania odnowienia naturalnego.	1600 mb.
2	1. Dolesienia wybranych luk i przerzedzeń - sadzenie drzew i krzewów dostosowanych do siedliska. 2. Sadzenie zgodnych z siedliskiem gatunków drzew i krzewów w miejsce sadzonek obumarłych na skutek czynników biotycznych i abiotycznych (poprawki w nasadzeniach). 3. Sadzenie zgodnych z siedliskiem gatunków drzew i krzewów w ramach rekonstrukcji drzewostanów zniekształconych antropogenicznie (podsadzenia).	70,54 tys. szt. sadzonek	Oddziały - 5j, 6b, 7c, 58c, 79a, 109g, 110g, 133b, 134c, 135h, 138a, 155a, 262a, 266j, 269c, 284b, 338c, 355f, 384d
3	Pielęgnowanie upraw leśnych:		Oddziały - 5j, 6b, 7c, 37f, 40m, 55a, 56h, 58c, 64g, 79a, 81f, 82g, 103b, 104d, 108d, 109f, 109g, 110g, 133b, 134c, 135h, 137b, 138a, 151c, 155a, 268d, 269c, 284b, 304d, 338c, 355f, 356g, 383h, 384d,f oraz działki nr 32/27 (505b) i 32/28 (505c) w obrębie ewidencyjnym Gawrych Ruda
	1) poprawa warunków wzrostu i rozwoju drzewek i sadzonek (niszczenie roślin ograniczających wzrost);	20,43 ha
	2) motyczenie wokół sadzonek.	106,37 tys. szt.
4	Kształtowanie struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej upraw leśnych w wieku od 5 do 10 lat, przez wykonywanie cięć poza okresem lęgowym ptaków, przypadającym na okres 30 kwietnia - 30 czerwca (zabieg o charakterze czyszczenia wczesnego)	1,19 ha	Oddziały - 58f, 103f, 134b
5	Kształtowanie struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej drzewostanów w wieku od 11 do 20 lat, przez wykonywanie cięć i obrączkowanie drzew poza okresem lęgowym ptaków, przypadającym na okres 30 kwietnia - 30 czerwca (zabieg o charakterze czyszczenia późnego)	20,46 ha	Oddziały - 43p, 44c, 52f, 63c, 80a,c, 93j, 115d, 142f, 160b, 204p, 224g, 225d, 239a, 241b, 244j, 262a,b, 338c, 355f, 389b
6	Kształtowanie struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej drzewostanów w wieku od 21 do 40 lat, przez wykonywanie cięć poza okresem lęgowym ptaków, przypadającym na okres 30 kwietnia - 30 czerwca (zabieg o charakterze trzebieży wczesnej)	64,56 ha	Oddziały - 41a, 63c, 70d, 111i, 225b, 225d, 226c, 254b, 254d, 344f, 357c, 357h, 365b, 366b, 386b
7	Kształtowanie struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej drzewostanów w wieku od 41 do 80 lat, przez: 1) wykonywanie cięć, 2) obrączkowanie drzew - poza okresem lęgowym, przypadającym na okres 30 kwietnia - 30 czerwca (zabieg o charakterze trzebieży późnej)	212,69 ha 5 szt.	Oddziały - 5k, 7j, 10g, 10m, 18g, 19b, 19k, 19p, 20g,2lf, 30g, 35i, 35k, 43p, 44c, 44d, 50c, 63c, 65c, 69f, 70h, 70i, 7ld, 73g, 76f,76g,8lc, 93g, 97a, 110a, 115a, 115b, 156a, 159f, 203g, 228i, 230n, 230s, 243c, 243g, 2431, 254c, 29lh, 306b, 312b, 312c, 324a, 326a, 329b, 340a, 357a, 357b, 357f, 357g, 358g, 358h, 359f, 377j, 378j, 3781, 378o, 379a, 384g, 388h, 388i, 393g, 394b, 394c, 394d, 395a, 395i, 396b, 398b
8	Przebudowa drzewostanów - dostosowanie składu gatunkowego do warunków siedliskowych - cięcia rekonstrukcyjne	13,23 ha	Oddziały - 5i, 5x, 6c, 191, 56a, 75b, 85h, 88b, 149f, 384c, 388h, 388i, 394d, 2431, 225b
9	Monitorowanie ryzyka wystąpienia masowego pojawienia się (gradacji) owadów zagrażających trwałości realizowanych zabiegów ochronnych w ramach prowadzonej renaturyzacji drzewostanów:		Oddziały - 3h, 3l, 10h,k, 16d, 19h, 21a, 23d, 24j, 33a, 35c, 40k, 49p, 53m, 54g, 55a, 60b, 67h, 72d, 74c, 77f, 81i, 82g, 84h, 89a, 90a, 91c, 93d, 103f, 104d, 107t, 109g,j, 110a,b,g, 114c, 114f, 123a, 125a, 126b, 129l, 130a, 135g, 137c, 143g, 148a, 152a, 153a,b, 155b, 157b, 158a, 160b, 161f, 166a, 169b, 203g, 204g, 208f, 210c, 211c, 222a, 224b, 227h, 228j, 230w, 233b, 235c, 238g, 239a,k, 241a, 243a, 247f, 248c,d, 249f, 250a, 252c, 256a, 260b, 261d, 262b, 263b, 265a, 267c, 269a,c, 276h, 281a, 285d, 286a, 288d, 289c, 290a, 294b, 295a, 303b, 304d, 311d, 314f, 315a, 323b, 325a, 327c, 328a, 329a, 330b, 332c, 333a, 337a, 338f, 340b, 344a, 349a, 350b, 352a, 353a, 356g, 357a,h, 359d, 362d, 364i, 368f, 374c, 377g, 378j, 379g,j, 381c, 382h, 383h, 386a, 390c, 391b, 396a
	1) wykładanie drzew pułapkowych;	15 szt.
	2) wykładanie pułapek feromonowych do odłowu kornika drukarza (Ips typographus);	181 stanowisk
	3) wykładanie pułapek feromonowych do odłowu brudnicy mniszki (Lymantria monacha);	39 stanowisk
	4) jesienne poszukiwania owadów w ściółce.	52 próby
10	Przeciwdziałanie szkodom powodowanym przez owady i grzyby dla opóźnienia procesu masowego zamierania drzew, zagrażającego trwałości zabiegów renaturyzacyjnych, poprzez:		Miejsca zagrożenia w lasach objętych ochroną czynną
	1) wyszukiwanie drzew zasiedlonych	5940 roboczo-
	przez kambiofagi, np. kornikowate (Scolytinae), bogatkowate (Buprestidae);	godzin
	2) korowanie zasiedlonego drewna leżącego;	115 m^3
	3) zbieranie i likwidacja zasiedlonej kory;	51 roboczo-godzin
	4) usuwanie z drzewostanów drzew opanowanych przez owady i hubę korzeniową (Heterobasidion annosum), zagrażających masowym zamieraniem drzew i zwiększających zagrożenie pożarowe.	4655 m^3
11	Rozdrabnianie (zrębkowanie) pozostających części drzew (głównie gałęzi) z częściowym pozostawieniem biomasy w ekosystemie - w miejscach planowanych zabiegów oraz w celu zmniejszenia zagrożenia pożarowego	1140 roboczo-godzin	Miejsca zagrożenia w lasach objętych ochroną czynną
12	Przeciwdziałanie szkodom powodowanym w uprawach leśnych i młodnikach przez zwierzęta, poprzez: 1) zabezpieczanie sadzonek przed uszkadzaniem przez ssaki roślinożerne na uprawach leśnych w wieku do 5 lat:		Oddziały - 5i,x, 6c, 19l, 6f, 18i, 20m, 21h, 31c, 52i, 56a, 69d, 73f, 74c, 75b, 80c,j, 82g, 85h, 87i,t,88b, 89a, 90a, 92d, 103f, 104f, 111k, 112c, 114f, 115d, 117g, 119g, 122l, 127b,i, j, 129l, 130d,g, 131d, 134b, 135f,g, 136a,b, 137a, 138a,g, 142b,f, 143a, 145d,f, 146d, 149f, 152a, 153a,b, 155b, 156b, 157b, 160b, 209d, 209h, 244j, 261b, 266j, 284b, d, 302d, 304d, 320d, 338a,c, 345b, 352h, 353i, 355f, 356g,h, 357f, 370h, 383b, 383h, 384c, 390b, działki nr 32/27 (505b) i 32/28 (505c) w obrębie ewidencyjnym Gawrych Ruda Redukcja w miejscach występowania szkód
	a) środkami odstraszającymi (repelentami), b) osłanianie wierzchołków wełną,	27,65 ha 0,5 ha
	c) ogrodzeniem siatką (wykonanie nowych ogrodzeń oraz naprawa istniejących);	Około 8264 m
	2) zdjęcie osłon indywidualnych i spiralnych po ich wykorzystaniu;	29,95 tys. szt.
	3) usunięcie starej siatki ogrodzeniowej;	2280 m
	4) redukcja (w drodze odstrzału redukcyjnego) liczby osobników jelenia (Cervus elaphus), powodujących szkody w uprawach i płodach rolnych, przy czym poziom redukcji ma być ustalony na podstawie wiosennej inwentaryzacji zwierząt oraz poziomu szkód powstających w uprawach i płodach rolnych (powinien zapewnić minimalizację powstawania szkód);	Pozyskanie^4): do 46 szt. (byki - do 10 szt., łanie - do 30 szt., cielęta - do 6 szt.)
	5) zwiększenie bazy żerowej przez uprawę poletek zaporowych (uprawa zbóż i roślin okopowych).	3,95 ha	Oddziały - 43r, 71f, 84k, 96b, 138c, 210d, 280, 293b, 338b, 362f, 366f
13	Przeciwdziałanie chorobom o charakterze epizootii - utrzymywanie zagęszczenia populacji dzików (Sus scrofa) na poziomie 0,1 osobnika/km^2, z uwagi na występowanie afrykańskiego pomoru świń (ASF)	Stan docelowy^5) - 15 szt.	Obszar WPN
14	Konserwacja przeciwpożarowych stanowisk czerpania wody	6 stanowisk	Punkty zlokalizowane na: 1) jeziorze Kaletnik; 2) rzece Piertanka (m. Tartak); 3) rzece Kamionka (m. Huta); 4) rzece Czarna Hańcza (m. Sobolewo); 5) jeziorze Wigry (m. Słupie); 6) jeziorze Wigry (m. Gawrych Ruda).
15	Zmniejszenie zagrożenia pożarowego lasu przez porządkowanie terenu w pasie do 30 m od dróg publicznych - okrzesywanie drzew leżących, usuwanie gałęzi i chrustu	167,40 ha	Drogi publiczne w granicach WPN w oddziałach - 1a, 1j, 5i, 6a, 50-93, 148-150 oraz pomiędzy miejscowościami: 1) Krzywe - Huta; 2) Suwałki - Sejny; 3) Płociczno - Bryzgiel; 4) Krusznik - Tobołowo; 5) Krusznik - Czerwony Krzyż; 6) Mikołajewo - Czerwony Krzyż; 7) Mikołajewo - Maćkowa Ruda; 8) Maćkowa Ruda - Wysoki Most; 9) Wysoki Most - Wypusty; 10) Wysoki Most - Sarnetki; 11) Wysoki Most - Jeziorki; 12) Jeziorki - granica WPN; 13) Wysoki Most - Studziany Las.
16	Utrzymanie dróg pożarowych i dojazdowych: 1) konserwacja nawierzchni dróg pożarowych i dojazdowych; 2) remont nawierzchni dróg pożarowych i dojazdowych wraz z dostosowaniem ich parametrów do przepisów obowiązujących, w tym uzyskanie odpowiedniej szerokości szlaków - pozyskane w ramach zabiegu drewno zostanie usunięte z powierzchni ze względu na stwarzane zagrożenie pożarowe; 3) utrzymanie przejezdności dróg pożarowych i dojazdowych - powiększanie prześwitów dróg (podkrzesywanie drzew do wysokości 4 m i usuwanie krzewów wrastających w drogę)	6,80 km	1. Drogi w oddziałach - 41-42, 43-59, 59-58, 85-80, 88-89, 295-312. 2. Dojazd pożarowy: 1) nr 7 w oddziałach - 50, 51, 69, 70, 71, 72; 2) nr 4 w oddziałach - 37, 41, 59; 3) nr 5 w oddziałach - 45, 63, 62; 4) nr 15 w oddziale - 242; 5) nr 18 w oddziałach - 284, 285, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 290. 3. Drogi w oddziałach - 40, 41, 58, 58, 59, 77, 78, 70-72, 148-158, 207b, 202a, b, c, d, f, 203a, g, 209f, 209j, 223a, b, c, d, f, 224a, b, c, 371, 372, 327-345 oraz droga Wysoki Most - Sarnetki
		1) 2,50 km; 2) 0,91 km, - usunięcie 78 szt. drzew o łącznej masie 48 m^3; 3) 1,33 km, - usunięcie 217 szt. drzew o łącznej masie 133 m^3; 4) 1,0 km, - usunięcie 231 szt. drzew o łącznej masie 140 m^3; 5) 3,5 km; - usunięcie 463 szt. drzew o łącznej masie 257 m^3. 13,75 km
17	Czyszczenie linii oddziałowych na cele ochrony przeciwpożarowej	0,90 km	Linie w oddziałach - 70, 71, 82, 83, 82c, 82g
18	Konserwacja sprzętu w bazach przeciwpożarowych	3 bazy	Bazy: "Krzywe", "Krusznik", "Maćkowa Ruda"
19	Utrzymanie tablic informacyjnych i ostrzegawczych dotyczących zabezpieczenia przeciwpożarowego lasu:
	1) konserwacja tablic przeciwpożarowych;	9 szt.	Obwody Ochronne Słupie i Wysoki Most
	2) ustawianie tablic przeciwpożarowych w terenie.	4 szt.	Obwód Ochronny Mikołajewo
20	Niedopuszczenie do zakładania kolonii lęgowych przez kormorana - płoszenie ptaków	Około 30 gniazd	Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 175yx (Wyspa Mysia) inne miejsca, w których pojawią się gniazda oraz aktualnie wykorzystywane noclegowiska
21	Reintrodukcja cisa pospolitego (Taxus baccata L.): 1) wykonanie cięć rozluźniających w drzewostanie w celu poprawy warunków świetlnych w miejscach planowanego wprowadzania cisa;	0,20 ha	Oddziały - 209d, 209h, 383b
	2) wycinanie podszytów przeszkadzających w odnowieniu cisa;	0,40 ha	Oddziały - 31c, 82g, 209d, 209h, 383b
	3) przygotowanie gleby do podsadzeń: punktowe zdarcie pokrywy i przekopanie gleby na powierzchniach o wymiarach 60 x 60 cm;	1820 szt.	Oddziały - 31c, 82g, 209d, 209h, 383b
	4) grodzenie powierzchni podsadzeń w celu zabezpieczenia sadzonek cisa przed szkodami od zwierzyny płowej.	0,40 ha	Oddziały - 31c, 82g, 209d, 209h, 383b

B. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Przeciwdziałanie zarastaniu zbiorowisk nieleśnych przez: 1) koszenie niepożądanej roślinności; 2) usuwanie nalotu drzew i krzewów na łąkach oraz torfowiskach z usunięciem biomasy.	Około 9,05 ha	Oddziały - 5n,t, 10r, 21c, m, n, 205f, 214j, 220x, cx
2	Redukcja (w drodze odstrzału redukcyjnego) liczby osobników jelenia (Cervus elaphus), powodujących szkody w uprawach i płodach rolnych, przy czym poziom redukcji ma być ustalony na podstawie wiosennej inwentaryzacji zwierząt oraz poziomu szkód powstających w uprawach i płodach rolnych (powinien zapewnić minimalizację powstawania szkód)	Pozyskanie^4): do 46 szt	Obszar WPN
3	Przeciwdziałanie chorobom o charakterze epizootii - utrzymywanie zagęszczenia populacji dzików (Sus scrofa) na poziomie 0,1 osobnika/km^2, z uwagi na występowanie afrykańskiego pomoru świń (ASF)	Stan docelowy^5)15 szt.	Obszar WPN

C. W ekosystemach wodnych

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Zarybienia gatunkami ryb charakterystycznymi dla obszaru WPN, w szczególności gatunkami drapieżnymi, zagrożonymi spadkiem liczebności i narażonymi na wyginięcie:
	1) sieja (Coregonus lavaretus)^3);	Do:	Oddziały:
		1) 2,1 mln osobników, w tym do 20 tys. sztuk narybku jesiennego;	1) 188 (jezioro Wigry);
		2) 0,2 mln osobników, w tym do 1 tys. narybku jesiennego.	2) 199 (jezioro Mulaczysko).
	2) sielawa (Coregonus albula)^3):	Do:	Oddziały:
		1) 38,535 min osobników;	1) 188 (jezioro Wigry);
		2) 0,5 mln osobników;	2) 199 (jezioro Mulaczysko);
		3) do 5 mln osobników.	3) 185 (jezioro Pierty).
	3) szczupak (Esox lucius)^3);	Do:	Oddziały:
		1) 2,1 mln osobników;	1) 188 (jezioro Wigry);
		2) 230 tys. osobników;	2) 185 (jezioro Pierty);
		3) 80 tys. osobników;	3) 195a (jezioro Długie);
		4) 30 tys. osobników;	4) 198a (jezioro Krusznik);
		5) 20 tys. osobników.	5) 187 (jezioro Omułówek), 199 (jezioro Mulaczysko), 190 (jezioro Leszczewek), 189a (jezioro Postaw), 196a (jezioro Okrągłe).
	4) lin (Tinca tinca)^3);	Do:	Oddziały:
		1) 550 kg;	1) 188 (jezioro Wigry);
		2) 140 kg.	2) 185 (jezioro Pierty).
	5) pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario)^3);	Do 4000 osobników	Oddział 401a,b (rzeka Czarna Hańcza na odcinku Wysoki Most - Studziany Las)
	6) węgorz europejski (Anguilla anguilla)^3).	Do 140 kg	Oddział 188 (jezioro Wigry).
2	Odłów tarlaków szczupaka, sielawy i siei, na potrzeby hodowli materiału zarybieniowego w wylęgarni ryb WPN w miejscowości Tartak	1. Sielawa (Coregonus albula) do 3500 kg. 2. Sieja (Coregonus lavaretus) do 700 kg. 3. Szczupak (Esox lucius) do 1200 kg.	Oddziały - 188 (jezioro Wigry), 185 (jezioro Pierty), 187 (jezioro Omułówek), 189 (jezioro Postaw)
3	1. Zimowe koszenie trzciny pospolitej i częściowe usuwanie skoszonej biomasy w celu: 1) poprawy warunków krążenia wód w strefie płytkiego litoralu; 2) poprawy stanu i warunków bytowania ptaków gniazdujących wśród roślinności wynurzonej. 2. Pozostawianie około 30% biomasy w jeziorze, w celu zapewnienia odpowiedniej ilości substratu dla ikry składanej przez ryby.	Do 22,01 ha	Oddział 188A (jezioro Wigry - Zatoka Zadworze, Ploso Północne i Południowe)
4	Kształtowanie właściwej struktury gatunkowej, wielkościowej oraz liczebności w zespołach ryb - odłowy regulacyjne sprzętem ciągnionym/stawnym. W jeziorach typu sielawowego odłowy sprzętem ciągnionym będą wykonywane w okresie od 1 maja do 31 października. Dopuszcza się stosowanie sprzętu ciągnionego poza wyżej wymienionym okresem w celu realizacji odłowów stynki (Osmerus eperlanus).	1. Sielawa (Coregonus albula) do 25000 kg. 2. Sieja (Coregonus lavaretus) do 100 kg. 3. Węgorz europejski (Anguilla anguilla) do 500 kg. 4. Szczupak (Esox lucius) do 1000 kg. 5. Lin (Tinca tinca) do 1000 kg. 6. Okoń (Perca fluviatilis) do 700 kg. 7. Leszcz (Abramis brama) do 3000 kg. 8. Płoć (Rutilus rutilus) do 3000 kg. 9. Stynka (Osmerus eperlanus) do 10000 kg.	Oddziały - 188 (jezioro Wigry), 185 (jezioro Pierty), 190 (jezioro Leszczewek), 187 (jezioro Omułówek), 199 (jezioro Mulaczysko), 189 (jezioro Postaw)
5	1. Monitorowanie różnorodności biologicznej rakowatych (Astacidae). 2. Monitorowanie i ograniczanie liczebności raka pręgowatego (Orconectes limosus) i sygnałowego (Pacifastacus leniusculus) - odłowy kontrolne pułapkami żywołownymi (racznikami).	Według potrzeb	Wodny Obwód Ochronny, oddziały - 188 (jezioro Wigry), 192a (jezioro Białe Wigierskie), 195a (jezioro Długie Wigierskie), 196a (jezioro Okrągłe)
6	Utrzymanie populacji i badanie postępu procesu restytucji siei (Coregonus lavaretus):
	1) odłowy kontrolne sprzętem stawnym;	120,08 ha;	Oddziały: 1) 192a (jezioro Białe Wigierskie); 2) 199a (jezioro Mulaczysko).
	2) zarybienia.	Do: 1) 100000 osobników, w tym do 5000 szt. narybku jesiennego;	Oddziały: 1) 192a (jezioro Białe Wigierskie);
		2) 20000 osobników, w tym do 1000 szt. narybku jesiennego.	2) 199a (jezioro Mulaczysko).
7	Remont i modernizacja systemu zaopatrywania w wodę ośrodka hodowli materiału zarybieniowego w miejscowości Tartak:		Oddział 36An
	1) remont jazu;	1 jaz - szerokość 5 m
	2) odbudowa kładki.	1 kładka - długość 5 m, szerokość 1,5 m

D. Inne - monitoring, eliminowanie obcych i inwazyjnych gatunków roślin, ochrona walorów widokowych oraz utrzymanie infrastruktury technicznej, związanej z udostępnianiem obszaru WPN oraz działalnością edukacyjną

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	1. Monitorowanie stanu różnorodności biologicznej wybranych grup roślin, zwierząt i grzybów, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych i rzadkich oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania w ramach sieci Natura 2000. 2. Monitorowanie obecności inwazyjnych gatunków roślin obcego pochodzenia.	11 396,39 ha	Obszar ochrony czynnej
2	Eliminowanie inwazyjnych gatunków roślin:
	1) usuwanie niecierpka gruczołowatego (Impatiens glandulifera) - wyrywanie, koszenie, wywóz i utylizacja w kompostowniku;	Około 21,21 ha	Obwody Ochronne Lipniak, Krzywe, Leszczewek, Gawarzec, Słupie, Powały, Mikołajewo
	2) usuwanie trojeści amerykańskiej (Asclepias syriaca) - wyrywanie, przekopywanie stanowisk;	Około 0,8 ha	Oddział 206
	3) usuwanie niecierpka drobnokwiatowego (Impatiens parviflora) - próbne wyrywanie i koszenie na wyznaczonych 10 stanowiskach;	0,9 ha	Wszystkie obwody ochronne, na obszarze objętym ochroną czynną
	4) usuwanie rdestowca ostrokończystego (Reynoutria japonica) - co najmniej 8- krotne koszenie w ciągu sezonu wegetacyjnego;	1240 m^2	Oddziały - 149j, 156d, 158a, c, 178l
	5) usuwanie dębu czerwonego (Quercus rubra) - wycinanie, usuwanie odrośli, karczowanie;	Około 0,2 ha	Oddziały - 81d, 95b
	6) usuwanie nawłoci kanadyjskiej (Solidago canadensis) - wyrywanie, przekopanie gleby;	Około 30 m^2	Oddziały - 117t, 172h
	7) usuwanie czeremchy amerykańskiej (Prunus serotina) - wycinanie, usuwanie odrośli, karczowanie.	Około 5,15 ha	Oddziały - 220o, 220p, 307a, c, 308c, f, g, 346c
3	Wykaszanie roślinności utrudniającej poruszanie się turystom i zagrażającej ich bezpieczeństwu w miejscach odpoczynku, postoju pojazdów i biwakowania	2 ha	Obwody Ochronne Lipniak, Krzywe, Leszczewek, Gawarzec, Słupie, Mikołajewo, Wysoki Most
4	Utrzymanie kładek - wykaszanie roślinności pod kładką w dolinie rzeki Czarna Hańcza	Na długości 165 m do 0,5 m od krawędzi kładki	Oddziały - 110b,c,d, 98Aa
5	Utrzymanie drożności szlaków turystycznych - powiększanie prześwitu na odcinkach szlaków pieszych, rowerowych, ścieżkach edukacyjnych	30 km	Obwody Ochronne Krzywe Leszczewek, Gawarzec, Słupie, Mikołajewo, Wysoki Most
6	Remont kładki na szlaku "Wokół Wigier" we wsi Zakąty	Długość 100 m, szerokość 1,5 m	Odwód Ochrony Krusznik, oddział 230f
7	Odbudowa pomostu we wsi Wigry (przy klasztorze)	Odcinek o długości 12 m i szerokości 3 m oraz odcinek o wymiarach 9 x 9 m	Oddział 188a (jezioro Wigry)
8	Odbudowa pomostu na polu namiotowym "Jastrzęby"	Pomost w kształcie litery T, o wymiarach ramion: - dłuższe: długość 29 m, szerokość 1,5 m, - krótsze: długość 8 m, szerokość 3 m	Jezioro Wigry, oddział 188a (Obwód Ochronny Krusznik, oddział 230i)
9	Modernizacja (wydłużenie) pomostu pływającego na półwyspie Łysocha oraz ustawienie stojaków do zimowego przetrzymywania łodzi	Długość 14 m	Oddział 188a
10	Modernizacja przystani dla jednostek pływających przy Muzeum Wigier	Pomost o długości 11 m, hangar dla łodzi edukacyjnej, sanitariat kontenerowy	Jezioro Wigry, oddział 188a, część lądowa - działka nr 425 obręb ewidencyjny Leszczewek
11	Odbudowa kładki na przesmyku między jeziorami Wigry i Leszczewek	Długość 80 m plus 2 zjazdy po 3 m	Oddział 190a
12	Oznakowanie wypłyceń - ustawienie boi ostrzegawczych	50 sztuk	Oddział 188 (jezioro Wigry)
13	Oznakowanie toru wodnego (boje ostrzegawcze) oraz ustawienie boi cumowniczych na terenie przestani przy klasztorze wigierskim	15 sztuk	Oddział 188 (jezioro Wigry)
14	Oznakowanie szlaku kajakowego znakami pionowymi	4 sztuki	Oddział 188 (jezioro Wigry) i 189 (jezioro Postaw)
15	Przegląd i uzupełnienie oznakowania szlaków pieszych i rowerowych	Długość 250 km	Obszar ochrony czynnej
16	Modernizacja sieci tras narciarskich - częściowa zmiana przebiegu, wymiana i uzupełnienie oznakowania	Długość 8,5 km	Obwód Ochronny Krzywe, oddziały - 45, 46, 47, 48, 49, 63, 64, 65, 66, 67, 68
17	Naprawa nawierzchni tras narciarskich podczas zlodowaceń	8,5 km	Obwód Ochronny Krzywe, oddziały - 45, 46, 47, 48, 49, 63, 64, 65, 66, 67, 68
18	Prace porządkowe przy Ośrodku Edukacji Środowiskowej nad Zatoką Słupiańską jeziora Wigry:		Obwód Ochronny Słupie, oddziały - 149j, 158c
	1) porządkowanie terenu;	250 m^2
	2) przygotowanie i dowóz drewna.	2 m^3
19	Wymiana i uzupełnienie tablic informacyjnych, ostrzegawczych i edukacyjnych	Według potrzeb	Obszar ochrony czynnej
20	Modernizacja bazy czynnej ochrony ekosystemów wodnych w miejscowości Czerwony Folwark - remont hangarów nawodnych z pomostami, budowa cumowiska, nabrzeża z dźwigiem, budowa budynku, zagospodarowanie terenu	Hangary nawodne - 3 szt., pomosty - 2 szt., cumowisko - 1 szt., nabrzeże z dźwigiem - 1 szt., budynek - 1 szt.	Oddziały - 183Acx,d, 189
21	Utrzymanie osi widokowych - usuwanie podrostów drzew i krzewów na przedpolu punktów widokowych:	0,2 ha	Obwód Ochronny:
	1) nad jeziorem Suchar I;		1) Krzywe, oddział 49n;
	2) nad Zatoką Słupiańską jeziora Wigry.		2) Słupie, oddział 150f.
22	Usuwanie drzew niebezpiecznych przy szlakach turystycznych, ścieżkach edukacyjnych i w miejscach odpoczynku	101 szt.	Obwód Ochronny Lipniak, Krusznik, Mikołajewo, Wysoki Most
23	Budowa parkingów leśnych:
	1) koło osady Samle I;	250 m^2	oddział 39n
	2) koło leśniczówki Krusznik.	375 m^2	oddział 244 g
24	Zagospodarowanie przystanku "Obozowisko Łowców Reniferów" na ścieżce edukacyjnej "Las"	1 szt.	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 49a
25	Utrzymanie czystości - sprzątanie i wywóz odpadów	Według potrzeb	Obszar ochrony czynnej
26	Wykonanie zasiedlenia, obsługa i coroczne przeglądy barci oraz kłód bartnych	16 sztuk	Oddziały - 48, 49, 304, 323
27	Wymiana drewnianego krzyża przydrożnego	1 sztuka	Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 119g
28	Ustawienie toalet kompostujących (Słupie-rondo, Bartny dół)	2 sztuki	Oddziały - 148g, 388k
29	Wykonanie miejsca wodowania łodzi na potrzeby Straży Parku oraz realizacji zadań ochrony czynnej jeziora Pierty (Pólko)	Długość 20 m, szerokość 3 m	Oddział 185a
30	Odtworzenie drogi dojazdowej do pola biwakowego "Gremzdówka"	Długość 250 m	Obwód Ochronny Wysoki Most, oddział 299i
31	Ustawienie pomostów pływających w miejscu odpoczynku "U Jawora" w Gawrych Rudzie	2 pomosty w kształcie litery L, długość 25 m, szerokość 2,4 m	Jezioro Wigry, oddział 188a
32	Bieżące remonty istniejących urządzeń turystycznych wynikające ze zdarzeń losowych, dewastacji i naturalnego zużycia obiektów zlokalizowanych przy szlakach turystycznych i drogach	Według potrzeb	Obszar ochrony czynnej

III. Sposoby ochrony czynnej ekosystemów na obszarach ochrony krajobrazowej

A. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Przeciwdziałanie zarastaniu zbiorowisk nieleśnych:
	1) koszenie roślinności, usuwanie drzew i krzewów pojawiających się w ramach sukcesji naturalnej na łąkach oraz torfowiskach wraz z usunięciem biomasy;	Około 5,22 ha	Oddziały - 14c,d, 220w, 307b,g, 308d,f
	2) wypas zwierząt hodowlanych na terenach wydzierżawianych rolnikom;	Około 16 ha	Oddziały - 5d, 9d, 9g, 12x, 12bx, 36Ai, 36Af, 87g, 87h, 87l, 87n, 87k, 87o, 87p, 175kx, 175hx, 175hy, 201a, 201b, 201j, 201w, 201y, 201Ag, 201Ai, 201Aj, 201Ak, 201A, 201Al, 201Am, 201An, 201Ao, 201Ap, 201As, 206k, 206cx, 206dx, 206ix, 206jx, 230b, 240j, 284i, 300b
	3) utrzymanie gruntów w dobrej kulturze rolnej (wydzierżawionych rolnikom oraz użytkowanych na potrzeby WPN), przez stosowanie płodozmianu tradycyjnych upraw.	Około 78 ha	Oddziały - 5b, 5f, 9f, 9o, 9p, 9t, 9ax, 12x, 12bx, 27k, 36Aj, 36Ak, 39a, 40a, 49a, 62g, 62h, 62 i, 62j, 85f, 107k, 117l, 117n, 117r, 140k, 141c, 141h, 148c, 149a, 149c, 149d, 175g, 175j, 175k, 175mx, 175nx, 175lx, 175rx, 175ox, 178a, 178b, 178c, 178f, 201c, 201n, 201x, 201At, 201Aw, 201Ax, 201Ay, 201Az, 201Abx, 201Acx, 203b, 203c, 203d, 204a, 204b, 204c, 204g, 204h, 204i, 204k, 204l, 204m, 206f, 206g, 206h, 206k, 206m, 206n, 206o, 206s, 206ax, 206bx, 206cx, 206lx, 214i, 214j, 216j, 218cx, 218fx, 218gx, 220a, 221Af, 228c, 228l, 230b, 231zx, 239c, 240k, 240p, 240r, 240t, 243i, 244a, 244b, 283b, 283c, 283d, 283f, 284h, 299a, 299s, 299w, 300d, 300g, 301a, 301t, 301w, 301x, 301y, 301ax, 301cx, 301dx, 307b, 376c, 377b, 393d, działki: 6/13 obręb ewid. Czerwony Krzyż, 97/10, 97/12 obręb ewid. Bryzgiel
2	Przeciwdziałanie szkodom powodowanym przez ssaki roślinożerne w uprawach i płodach rolnych przez:
	1) zwiększanie bazy żerowej - uprawę poletek zaporowych (uprawa zbóż i roślin okopowych);	1,56 ha	Oddziały - 106f, 304f
	2) redukcja (w drodze odstrzału redukcyjnego) liczby osobników jelenia (Cervus elaphus), powodujących szkody w uprawach i płodach rolnych, przy czym poziom redukcji ma być ustalony na podstawie wiosennej inwentaryzacji zwierząt oraz poziomu szkód powstających w uprawach i płodach rolnych (powinien zapewnić minimalizację powstawania szkód).	Pozyskanie^4) do 46 sztuk	Obszar WPN
3	Przeciwdziałanie chorobom o charakterze epizootii - utrzymywanie zagęszczenia populacji dzików (Sus scrofa) na poziomie 0,1 osobnika/km^2, z uwagi na występowanie afrykańskiego pomoru świń (ASF)	Stan docelowy^5): 15 szt.	Obszar WPN
4	Eliminowanie inwazyjnych obcych gatunków roślin:
	1) usuwanie trojeści amerykańskiej (Asclepias syriaca) - wyrywanie, przekopywanie gleby na stanowiskach, usuwanie korzeni i odrośli;	Około 1,0 ha	Oddziały - 201, 206
	2) usuwanie rdestowca ostrokończystego (Reynoutria japonica) - co najmniej 8-krotne koszenie w ciągu sezonu wegetacyjnego;	Około 1000 m^2	Oddział 93Ag
	3) usuwanie nawłoci kanadyjskiej (Solidago canadensis) - wyrywanie, przekopanie gleby;	Około 132 m^2	Oddziały - 49h, 49k, 49m, 307b
	4) usuwanie róży pomarszczonej (Rosa rugosa) - wyrywanie, wykopywanie korzeni, usuwanie odrośli.	Około 410 m^2	Oddział 308f
5	Monitorowanie stanu różnorodności biologicznej oraz kierunków i dynamiki zmian procesów przyrodniczych:	2986,31 ha	Obszar ochrony krajobrazowej
	1) monitorowanie zagrożonych i rzadkich gatunków roślin, grzybów i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych;
	2) monitorowanie inwazyjnych gatunków roślin obcego pochodzenia.

B. Inne - ochrona walorów widokowych oraz utrzymanie infrastruktury technicznej, związanej z udostępnianiem obszaru WPN i z działalnością edukacyjną

Lp.	Rodzaj zadań ochronnych	Rozmiar	Lokalizacja^1)
1	Organizacja ruchu turystycznego przez wykaszanie roślinności utrudniającej poruszanie się i zagrażającej bezpieczeństwu turystów w miejscach odpoczynku, postoju pojazdów i biwakowania	2,5 ha	Obwody Ochronne Krzywe, Leszczewek, Gawarzec, Mikołajewo, Wysoki Most
2	Odbudowa platformy widokowej w miejscowości Bryzgiel ("lodownia") wraz z kładką dojściową	Wymiary 6 x 8 m i wysokości 7 m	Obwód Ochronny Powały, oddział 393b
3	Wykonanie barier z wypełnieniem z bali:	Długość:
	1) przy dojściu do platformy widokowej w m. Bryzgiel;	70 m	Oddział 393b
	2) przy Muzeum Wigier;	25 m	Oddział 93Ag
	3) przy platformie widokowej na Półwyspie Wigierskim.	5 m	Oddział 175gy
4	Zagospodarowanie cumowiska łodzi "Zakąty" - ustawienie stojaków do zimowego przetrzymywania łodzi	10 szt.	Obwód Ochronny Krusznik, oddział 230d
5	Budowa parkingu z kruszywa naturalnego przy wieży widokowej w Kruszniku	Wymiary 25 x 25m, dojście do wieży o długości 15 m i szerokości 3 m	Obwód ochronny Krusznik, oddział 218hx
6	Modernizacja wystawy "Dobra puszczańskie" w Krzywem (wystawa etnograficzna)	Budynek długości 18,5 m, szerokości 6 m	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 49j
7	Budowa platformy widokowej na Półwyspie Wigierskim wraz z dojściem	Długość 14 m, szerokość 4 m, wysokość do 2 m; dojście długości 40 m	Oddział 175gy
8	Ustawienie toalet kompostujących (Półwysep Wigierski, osada Maćkowa Ruda 57, parking Bryzgiel)	3 szt.	Oddziały - 175gy, 206cx, 393d
9	Modernizacja nawierzchni:
	1) szlaku turystycznego Wokół Wigier w Czerwonym Krzyżu;	długość 700 m, szerokość 3 m	Oddział 240j, działka nr ewid. 88, Obręb Czerwony Krzyż
	2) ścieżki edukacyjnej "Las".	długość 50 m, szerokość 3 m	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 49f
10	Ustawienie ręcznych szlabanów obrotowych	7 szt.	Oddziały - 93Ag, 175gy, 218hx, 240j, 242, 301a, działka nr ewid. 88, Obręb Czerwony Krzyż
11	Wzmocnienie skarp przy mostku na przesmyku między jeziorami Wigry i Postaw	4 szt.	Oddział 175hy
12	Wykaszanie roślinności wodnej na terenie przystani przy klasztorze wigierskim	Powierzchnia 5000 m^2	Jezioro Wigry, oddział 188a
13	Modernizacja obiektu edukacyjno-turystycznego "Dziupla" oraz budowa wiaty na drewno opałowe	Budynek długości 16 m, szerokości 6 m; wiata długości 4,2 m, szerokości 3,15 m	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 49h,i
14	Modernizacja Ośrodka Edukacji Środowiskowej - montaż okiennic automatycznych	19 okien, 1 otwór drzwiowy	Obwód Ochronny Słupie, oddział 149l
15	Utrzymanie osi widokowych - usuwanie podrostów drzew i krzewów na przedpolu punktów widokowych:	0,5 ha
	1) przy Muzeum Wigier w miejscowości Stary Folwark (widok na klasztor wigierski);		Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 93Af
	2) na przystanku kolejki wąskotorowej "Binduga";		Obwód Ochronny Powały, oddział 379b
	3) na terenie Półwyspu Wigierskiego;		Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 175gy
	4) nad Zatoką Słupiańską Jeziora Wigry.		Obwód Ochronny Słupie, oddział 150f
16	Wymiana i uzupełnienie tablic informacyjnych, ostrzegawczych i edukacyjnych	Według potrzeb	Obszar ochrony krajobrazowej
17	Dostarczenie drewna opałowego w następujących miejscach:
	1) pole biwakowe "Bindużka";	5 m^3	Obwód Ochronny Wysoki Most, oddział 337c
	2) miejsce edukacji "Dziupla";	3 m^3	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 49i
	3) Ośrodek Edukacji Środowiskowej Słupie.	2 m^3	Obwód Ochronny Słupie, oddział 149l
18	Prace porządkowe wokół Ośrodka Edukacji Środowiskowej Słupie - wykaszanie roślinności, wycinanie odrostów krzewów, sprzątanie	Powierzchnia 250 m^2	Obwód Ochronny Słupie, oddział 149l
19	Budowa ogrodzenia przy osadzie Gawarzec	85 mb	Obwód Ochronny Gawarzec, oddział 117p
20	Utrzymanie czystości - sprzątanie i wywóz odpadów	Według potrzeb	Obszar ochrony krajobrazowej
21	Modernizacja bazy czynnej ochrony ekosystemów wodnych w miejscowości Czerwony Folwark:		Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 183Ar, w
	1) rozbiórka budynków;	3 sztuki
	2) budowa budynków;	2 sztuki
	3) zagospodarowanie terenu;	2440 m^2
	4) odnowienie wystawy rybackiej.	1 zestaw eksponatów
22	Remont i modernizacja systemu zaopatrywania w wodę oraz zaplecza ośrodka hodowli materiału zarybieniowego w Tartaku:		Oddział 36Am
	1) remont kanału ulgi;	długość 50 m
	2) wymiana rurociągów odprowadzających wodę;	długość 27 m
	3) budowa budynku technicznego.	powierzchnia 15 m^2
23	Instalacja przydomowych oczyszczalni ścieków z drenażami podczyszczonych ścieków, w budynkach mieszkalnych WPN	10 kompletów	Osady: Maćkowa Ruda 55, Maćkowa Ruda 56, Maćkowa Ruda 57, Wysoki Most, Mikołajewo leśniczówka, Mikołajewo Budzisko, Gawarzec, Słupie, Królówek, Lipniak
24	Przechwycenie i zagospodarowanie wód opadowych spływających z parkingu i dachów budynków Dyrekcji WPN w Krzywem	Parking o powierzchni 3801 m^2	Oddziały - 49g, 49f
25	Renaturyzacja cennych siedlisk poprzez usunięcie starych zabudowań oraz zaadaptowanie piwnicy ziemnej na schron dla nietoperzy	1 obiekt	Oddziały - 14d,f, 47d
26	Usuwanie drzew niebezpiecznych przy szlakach turystycznych, ścieżkach edukacyjnych i w miejscach odpoczynku	8 sztuk	Obwód Ochronny Leszczewek, oddział 93Ag
27	Konserwacja instalacji z krzyżem oraz wytworami kultury materialnej Suwalszczyzny w Czerwonym Krzyżu - wymiana i konserwacja zużytych elementów	1 komplet	Obwód Ochronny Mikołajewo, oddział 228l
28	Przegląd i uzupełnienie oznakowania szlaków pieszych i rowerowych	Długość 250 km	Obszar ochrony krajobrazowej
29	Wykonanie i ustawienie wiat ze stołem i ławami (ławostołów):	2 szt.	Obwód Ochronny Krzywe, oddział 47b
	1) wiata 12-osobowa; 2) wiata 6-osobowa.		Obwód Ochronny Wysoki Most, oddział 284h
30	Odtworzenie drogi dojazdowej do pola biwakowego "Gremzdówka"	Długość 900 m	Obwód Ochronny Wysoki Most, oddział 299a, działka nr ewid. nr 44, obręb Wysoki Most
31	Odbudowa wieży widokowej w Gawrych Rudzie	Wysokość do 15 m, powierzchnia zabudowy do 45 m^2	Działka nr ewid. 128/6, obręb Gawrych Ruda
32	Bieżące remonty istniejących urządzeń turystycznych zniszczonych w wyniku zdarzeń losowych, dewastacji i naturalnego zużycia	Według potrzeb	Obszar ochrony krajobrazowej

Objaśnienia:

¹⁾ Obszary zajmowane przez ekosystemy leśne, nieleśne lądowe i wodne zostały przestrzennie podzielone na oddziały oznaczone liczbą lub liczbą i dużą literą oraz pododdziały oznaczone małą literą. Podział na oddziały, pododdziały oraz obręby i obwody ochronne przyjęto zgodnie z Leśną Mapą Numeryczną (LMN) Wigierskiego Parku Narodowego, według stanu na dzień 1 stycznia 2012 r. LMN znajduje się w Systemie Informacji Przestrzennej (SIP) w siedzibie Dyrekcji Wigierskiego Parku Narodowego w miejscowości Krzywe. Podział na obszary objęte ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową przyjęto zgodnie z mapą pod tytułem: "Mapa stref ochrony Wigierskiego Parku Narodowego", sporządzoną w skali 1:20 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2014 r. Podział na działki geodezyjne i obręby ewidencyjne jest zgodny z mapami ewidencji gruntów. Mapy znajdują się w siedzibie Wigierskiego Parku Narodowego, w miejscowości Krzywe.

²⁾ WPN - Wigierski Park Narodowy.

³⁾ Zarybianie będzie dokonane w oparciu o materiał zarybieniowy o cechach właściwych lokalnym populacjom ryb, w celu stabilizacji składów jakościowych i ilościowych populacji ryb występujących na terenie Wigierskiego Parku Narodowego.

⁴⁾ Podana wartość redukcji osobników jelenia (Cervus elaphus) dotyczy pozyskania łącznie na obszarze Wigierskiego Parku Narodowego.

⁵⁾ Stan docelowy dla populacji dzika (Sus scrofa) dotyczy całego obszaru Wigierskiego Parku Narodowego.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW

I. Sposoby czynnej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów na obszarach ochrony ścisłej

A. Ochrona gatunków roślin

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Wybrane gatunki roślin naczyniowych oraz mchów i wątrobowców, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych, rzadkich i objętych ochroną	1. Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz stanu populacji (jej wielkości i rozmieszczenia poszczególnych gatunków). 2. Monitorowanie inwazyjnych gatunków roślin obcego pochodzenia (ich rozmieszczenia, wielkości populacji i dynamiki rozwoju).	Badania prowadzone będą: 1) metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane fragmenty lub całe okazy w celu określenia przynależności gatunkowej; 2) lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.

B. Ochrona gatunków zwierząt

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Wybrane gatunki zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych, rzadkich i objętych ochroną	Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz rozmieszczenia poszczególnych gatunków na terenie WPN^1)	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, w przypadku niektórych gatunków bezkręgowców będą pobierane okazy w celu określenia przynależności gatunkowej (zastosowanie pułapek Barbera i pułapek świetlnych). 2. Lokalizacja stanowisk gatunków określana za pomocą urządzeń GPS. 3. W badaniach zwierząt kręgowych będą wykorzystywane foto-pułapki.

C. Ochrona gatunków grzybów

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Gatunki grzybów, w tym porostów, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych, rzadkich i objętych ochroną	Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz rozmieszczenia poszczególnych gatunków	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane okazy w celu określenia przynależności gatunkowej. 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.

II. Sposoby czynnej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów na obszarach ochrony czynnej

A. Ochrona gatunków roślin

Lp.	Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
1	Rodzime gatunki roślin - wszystkie gatunki występujące w WPN na obszarach objętych ochroną czynną	Ochrona rodzimych gatunków roślin przed inwazją gatunków obcych	Usuwanie zagrażających gatunków obcych w miejscach występowania tych gatunków
2	Wybrane gatunki roślin naczyniowych oraz mchów i wątrobowców, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych, rzadkich i objętych ochroną	Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz stanu populacji (jej wielkości i rozmieszczenia poszczególnych gatunków)	Badania prowadzone będą: 1) metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane fragmenty lub całe okazy w celu określenia przynależności gatunkowej; 2) na obszarze WPN, w szczególności na stałych powierzchniach monitoringowych (badania dynamiki zmian); 3) lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.
3	Gatunki światłożądne i ciepłolubne	Poprawa warunków występowania gatunków	Usuwanie nadmiernej ilości ekspansywnych gatunków roślin w warstwie runa, podszytu i podrostu, rozluźnianie zwarcia drzewostanu na obszarze występowania gatunków

B. Ochrona gatunków zwierząt

Lp.	Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
1	Bóbr europejski (Castor fiber)	Monitoring siedlisk występowania	Monitoring liczebności i rozmieszczenia
2	1. Nocek rudy (Myotis daubentonii). 2. Mroczek posrebrzany (Vespertilio murinus). 3. Mroczek pozłocisty (Eptesicus nilssonii). 4. Mroczek późny (Eptesicus serotinus). 5. Karlik malutki (Pipistrellus pipistrellus). 6. Karlik karliczek (Pipistrellus pygmaeus). 7. Karlik większy (Pipistrellus nathusii). 8. Borowiec wielki (Nyctalus noctula). 9. Borowiaczek (Nyctalus leisleri). 10.Gacek brunatny (Plecotus auritus). 11.Mopek (Barbastella barbastellus).	Ochrona miejsc bytowania nietoperzy	1. Ochrona drzew z dziuplami. 2. Utrzymanie miejsc przebywania kolonii rozrodczych (strychy) oraz miejsc hibernacji (ziemne piwnice).
3	Ptaki (Aves)	Poprawa stanu i warunków bytowania	1. Kontrola i czyszczenie około 582 sztuk istniejących budek lęgowych. 2. Dokarmianie ptaków w okresie zimowym (przy osadach WPN). 3. Ochrona drzew z dziuplami. 4. Wykaszanie trzciny w kolonii mew (Larus sp.) przy Zatoce Hańczańskiej. 5. Wykaszanie trzciny na niewielkich powierzchniach na jeziorze Wigry (łącznie do 20 ha) i wywóz pozyskanej biomasy. 6. Wykaszanie otwartych przestrzeni dla ptaków drapieżnych na obszarze 0,98 ha.
4	1. Rybitwa rzeczna (Sterna hirundo). 2. Śmieszka (Chroicocephalus ridibundus). 3. Mewa mała (Hydrocoloeus minutus). 4. Mewa siwa (Larus canus). 5. Rybitwa czarna (Chlidonias niger). 6. Zausznik (Podiceps nigricollis). 7. Perkozek (Tachybaptus ruficollis).	Poprawa warunków gniazdowania	Zapewnienie miejsc lęgowych, poprzez zainstalowanie sześciu pływających platform (sztucznych wysp) na jeziorze Wigry
5	Płazy (Amhibia)	Poprawa warunków bytowania	Ochrona płazów podczas wędrówek sezonowych - stawianie barier i przenoszenie płazów przez drogi m.in. w miejscowościach Krzywe i Wiatrołuża
6	Gatunki zwierząt bytujące w martwym drewnie	Utrzymanie lub zwiększenie liczby siedlisk dla organizmów zasiedlających martwe drewno	1. Prowadzenie rejestru martwych drzew. 2. Pozostawianie martwych drzew, złomów i wywrotów do ich biologicznego rozkładu.
7	Gatunki zwierząt zagrożone wyginięciem, rzadkie i objęte ochroną	1. Ograniczanie liczebności jenota, lisa i norki amerykańskiej - drapieżników stanowiących zagrożenie dla gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem.	Monitoring stanu liczebności populacji oraz redukcja (odstrzał redukcyjny) po uprzednim rozpoznaniu uwarunkowań ekologicznych w odniesieniu do presji drapieżniczej gatunków, zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie: 1) jenota (Nyctereutes procyonoides); 2) lisa (Vulpes vulpes); 3) norki amerykańskiej (Neovison vison).
		2. Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz rozmieszczenia stanowisk poszczególnych gatunków.	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków bezkręgowców będą pobierane całe okazy w celu określenia przynależności gatunkowej. 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą GPS. 3. W badaniach będą wykorzystywane foto-pułapki.
		3. Monitorowanie stanu gniazd, zachowań polęgowych ptaków oraz ochrona miejsc ich występowania.	1. Inwentaryzowanie gniazd ptaków drapieżnych. 2. Inwentaryzowanie gniazd bociana białego (Ciconia ciconia). 3. Wyznaczanie stref ochronnych wokół gniazd ptaków objętych ochroną strefową. 4. Monitorowanie zachowań młodocianych okazów bielika (Haliaeetus albicilla) z wykorzystaniem telemetrii GPS.

C. Ochrona gatunków grzybów

Lp.	Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
1	Rzadkie gatunki grzybów, których środowiskiem bytowania jest martwe drewno	Tworzenie odpowiednich warunków życia dla gatunków	1. Prowadzenie rejestru martwych drzew ze względu na występowanie poszczególnych grup systematycznych grzybów. 2. Pozostawianie martwych drzew, złomów i wywrotów do ich biologicznego rozkładu.
2	Gatunki zagrożone, rzadkie i objęte ochroną gatunkową	Monitorowanie różnorodności gatunkowej grzybów oraz rozmieszczenia stanowisk poszczególnych gatunków	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane owocniki w celu określenia przynależności gatunkowej. 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.
3	Grzyby zlichenizowane (porosty), w szczególności granicznik płucnik (Lobaria pulmonaria)	Ochrona miejsc występowania	1. Inwentaryzowanie stanowisk. 2. Wyznaczanie stref ochronnych stanowisk.

III. Sposoby czynnej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów na obszarach ochrony krajobrazowej

A. Ochrona gatunków roślin

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Wybrane gatunki roślin naczyniowych oraz mchów i wątrobowców, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków zagrożonych, rzadkich i objętych ochroną	Monitorowanie różnorodności gatunkowej	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane fragmenty roślin lub całe osobniki (owocniki) w celu określenia przynależności gatunkowej. 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.

B. Ochrona gatunków zwierząt

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Gatunki zagrożone, rzadkie i objęte ochroną gatunkową	Monitorowanie różnorodności gatunkowej oraz rozmieszczenia stanowisk poszczególnych gatunków	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, w przypadku niektórych gatunków bezkręgowców stosowane będą metody polegające na pobieraniu okazów w celu określenia przynależności gatunkowej (zastosowanie pułapek Barbera, pułapek świetlnych). 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS. 3. W badaniach będą wykorzystywane foto-pułapki.

C. Ochrona gatunków grzybów

Nazwa gatunku	Rodzaj zadań ochronnych	Opis sposobów ochrony
Gatunki zagrożone, rzadkie i objęte ochroną gatunkową	Monitorowanie różnorodności gatunkowej grzybów oraz rozmieszczenia stanowisk poszczególnych gatunków	1. Badania prowadzone metodami przyżyciowymi, jedynie w przypadku niektórych gatunków będą pobierane owocniki w celu określenia przynależności gatunkowej. 2. Lokalizacja stanowisk gatunków będzie określana za pomocą urządzeń GPS.

Objaśnienia:

¹⁾ WPN - Wigierski Park Narodowy.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

WSKAZANIE OBSZARÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ ŚCISŁĄ, CZYNNĄ I KRAJOBRAZOWĄ

Lp.	Rodzaj ochrony	Lokalizacja^1)	Powierzchnia ogółem w ha
1	Ochrona ścisła	Oddziały - 1b, 1c, 1d, 1f, 1g, 1h, 1i, 1j, 1k, 1l, 1m, 2a, 2b, 2c, 2d, 2i, 2j, 2k, 2l, 3a, 3b, 3c, 3g, 3k, 3m, 4b, 4d, 4f, 4g, 5ax, 5l, 5m, 5o, 5z, 6h, 7d, 7k, 7l, 7m, 8a, 8b, 8c, 8d, 8f, 8g, 8h, 8i, 8l, 8m, 9cx, 9dx, 9fx, 9ix, 9n, 10c, 10d, 10f, 10o, 10p, 11b, 11c, 11d, 11h, 11i, 12b, 12f, 12g, 12h, 12i, 12k, 12m, 12n, 12o, 12p, 12r, 12s, 12t, 12hx, 12ix, 14h, 14i, 14j, 14k, 14l, 14m, 14n, 15b, 15c, 15d, 15f, 16a, 16b, 16c, 16d, 16f, 17a, 17b, 17c, 17d, 17f, 18a, 18b, 18c, 19a, 19f, 19m, 19n, 19r, 20a, 20j, 20l, 20r, 21b, 21g, 21j, 21k, 21l, 21p, 21r, 22b, 22i, 22k, 22m, 23g, 23k, 23l, 23m, 24b, 24c, 24h, 24k, 24l, 24s, 24t, 24w, 24x, 25a, 25b, 25c, 25g, 25l, 25m, 26a, 26b, 26f, 26m, 26n, 26g, 27n, 27o, 28d, 28f, 28h, 28j, 29d, 29k, 29l, 29m, 29n, 30a, 30d, 30h, 30i, 31a, 31b, 31d, 31f, 32a, 32c, 32f, 33d, 33f, 33g, 34a, 34b, 34c, 34d, 34f, 34g, 35h, 36Aa, 36b, 36f, 36g, 36i, 36j, 36k, 37b, 37d, 39r, 40g, 40f, 40h, 40i, 41b, 43b, 43d, 43f, 43g, 43h, 43j, 43k, 43l, 43o, 43s, 44a, 44b, 45c, 45f, 46a, 46c, 46f, 46k, 47f, 47h, 47j, 48b, 48c, 48d, 48f, 48g, 49c, 50d, 51b, 51c, 51g, 52b, 52c, 52g, 52j, 53ax, 53n, 53o, 53z, 54a, 54i, 54j, 54l, 55c, 55d, 56i, 56k, 56l, 56n, 56o, 56s, 56w, 56x, 56y, 57ay, 57b, 57bx, 57by, 57cx, 57cz, 57d, 57dx, 57ix, 57dy, 57dz, 57fy, 57g, 57gx , 57gy, 57gz, 57h, 57hx, 57hz, 57i, 57iy, 57iz, 57j, 57jx, 57jz, 57k, 57kx, 57ky, 57kz, 57l, 57ly, 57m, 57mx, 57n, 57nx, 57jy, 57ny, 57o, 57oy, 57ox, 57px, 57py, 57ry, 57s, 57sx, 57sy, 57t, 57tx, 57ty, 57wx, 57wy, 57xx, 57y, 57z, 57zx, 57zy, 58d, 58f, 61a, 61b, 61c, 61f, 61g, 61h, 61i, 61j, 61k, 61l, 61m, 61n, 61o, 61p, 61r, 64b, 64c, 65d, 67f, 68c, 69b, 69c, 70b, 71c, 71j, 72b, 75d, 75f, 75g, 75h, 76i, 77Aa, 77Ab, 77Ac, 77Ad, 77Ag, 77Ah, 77Aj, 77Am, 77An, 77g, 78c, 78d, 78f, 78g, 78i, 78j, 78l, , 85j, 85k, 85l, 85m, 86a, 86b, 86c, 86d, 86f, 86i, 86j, 86l, 86m, 86n, 87c, 93Aj, 93a, 93b, 93f, 93h, 93l, 94d, 94g, 98Ab, 98c, 98d, 98f, 99a, 99h, 99j, 100a, 105i, 107a, 107j, 107p, 107r, 110h, 110i, 110j, 110k, 110r, 111c, 111d, 111g, 111o, 111j, 116f, 118a, 118b, 118c, 118d, 118f, 118g, 118h, 118i, 118j, 119k, 119l, 119m, 121d, 121f, 121g, 121h, 127h, 121k, 121l, 121m, 122b, 122c, 122d, 122f, 122i, 122o, 122p, 122r, 122s, 122w, 127f, 128a, 128b, 128c, 128f, 128g, 128h, 129b, 129c, 129d, 129f, 129h, 133d, 134d, 134f, 134g, 134h, 134i, 135a, 135b, 135c, 135d, 135i, 135j, 135k, 135l, 136c, 136d, 136f, 140b, 140c, 140d, 140f, 141a, 141d, 141g, 141i, 142a, 142c, 143b, 143c, 144f, 144g, 147b, 147c, 147d, 147h, 149h, 149k, 150a, 150b, 150c, 150d, 150g, 150h, 150i, 150j, 150m, 150p, 150s, 151a, 151b, 156h, 156i, 157f, 157g, 157i, 159a, 159b, 159c, 159d, 160a, 161i, 164c, 165b, 165c, 165d, 165f, 165g, 165h, 166b, 166c, 166d, 167c, 168a, 168b, 168c, 169c, 169h, 170a, 170b, 170c, 171a, 171b, 171c, 172a, 172b, 172j, 172k, 174a, 174b, 174c, 174d, 178h, 178w, 179a, 180a, 180b, 181a, 181b, 182a, 183Aa, 193a, 194a, 201Aa, 201Ab, 201Ac, 201Ad, 201Af, 201Arx, 201p, 201r, 204n, 205a, 205c, 205d, 206a, 206c, 206y, 208f, 210c, 212c, 212f, 212g, 213c, 213a, 213d, 214d, 215a, 216a, 216b, 216c, 216d, 216f , 216i, 216k, 216l, 217a, 217c, 217f, 217g, 217i, 217j, 217l, 217o, 218a, 218ax, 218bx, 218f, 218g, 218h, 218i, 218j, 218k, 218kx, 218l, 218lx, 218m, 218n, 218o, 218p, 218r, 218s, 218t, 218w, 218x, 219a, 219ax, 219b, 219c, 219i, 219j, 219k, 219l, 219m, 219n, 219o, 219p, 219r, 219s, 219t, 219w, 219x, 219y, 219z, 220ax, 220bx, 220f, 222d, 222f, 226g, 223d, 223i, 224f, 224i, 226h, 226f, 227a, 227b, 227c, 227f, 228f, 228g, 228h, 231m, 231mx, 231px, 231z, 232b, 232d, 232f, 232g, 232i, 232j, 232l, 233d, 233f, 233i, 233j, 233k, 234c, 234f, 235a, 235b, 236a, 236b, 236c, 236d, 237c, 238a, 238f, 239r, 240ax, 253a, 253b, 253c, 253d, 253g, 253h, 256c, 266b, 266c, 266d, 266f, 266g, 266i, 266l, 267f, 267g, 267h, 267i, 267j, 267k, 269b, 270b, 274c, 274a, 274b, 274d, 275a, 275b, 275c, 275d, 275i, 276a, 276b, 276c, 276d, 276f, 276j, 277f, 277g, 277h, 277i, 277j, 277k, 278b, 278c, 278d, 278f, 279b, 283a, 284j, 285a, 285b, 285c, 285f, 285g, 285i, 285j, 286d, 288f, 292a, 295c, 296f, 299b, 299d, 299f, 299g, 299j, 299k, 299l, 299m, 299o, 299p, 299z, 300c, 300f, 300h, 301c, 301bx, 301d, 301f, 301g, 301h, 301i, 301j, 301k, 301m, 301r, 302g, 303d, 314a, 314b, 314h, 315d, 316a, 316b, 316c, 316d, 316f, 316g, 317a, 318a, 318b, 321c, 321d, 323f, 327c, 330c, 330d, 332f, 333c, 333d, 334a, 334b, 334c, 334d, 334f, 334g, 334h, 334j, 335a, 335b, 335c, 335d, 335f, 335g, 336a, 336b, 336c, 336d, 336f, 336g, 336h, 336i, 336j, 339d, 340d, 341a, 341h, 344g, 347d, 347j, 350a, 354h, 355b, 357d, 357i, 358i, 358j, 359c, 359h, 359i, 360h, 361c, 361d, 361f, 361g, 361h, 361i, 361j, 361k, 361l, 362b, 362d, 362k, 363c, 363d, 363h, 364c, 364h, 365c, 369a, 369d, 369j, 370a, 370b, 370c, 370d, 370f, 370g, 370i, 376a, 376g, 376h, 378a, 378b, 378c, 378k, 379c, 380a, 382a, 382b, 383a, 386d, 388b, 393a, 393h, 394a, 398h	1 822,55
2	Ochrona czynna	1. Oddziały - 1a, 2f, 2g, 2h, 2m, 3d, 3f, 3h, 3i, 3j, 3l, 4a, 4c, 5a, 5c, 5g, 5h, 5i, 5j, 5k, 5n, 5p, 5r, 5s, 5t, 5w, 5x, 5y, 6a, 6b, 6c, 6d, 6f, 6g, 7a, 7b, 7c, 7f, 7g, 7h, 7i, 7j, 8j, 8k, 9a, 9c, 9d, 9j, 9k, 9l, 9m, 9r, 9s, 9t, 9w, 9x, 9y, 9z, 9ax, 9bx, 9gx, 9hx, 10a, 10b, 10g, 10h, 10i, 10j, 10k, 10l, 10m, 10n, 10r, 11a, 11f, 11g, 12a, 12c, 12d, 12j, 12l, 12w, 12y, 12z, 12ax, 12dx, 13a, 13b, 14a, 14b, 14g, 15a, 16a, 16b, 16c, 16d, 16f, 17g, 17h, 17i, 18d, 18f, 18g, 18h, 18i, 18j, 19b, 19c, 19d, 19g, 19h, 19i, 19j, 19k, 19l, 19o, 19p, 19s, 20b, 20c, 20d, 20f, 20g, 20h, 20i, 20k, 20m, 20n, 20o, 20p, 21a, 21c, 21d, 21f, 21h, 21i, 21m, 21n, 21o, 22a, 22c, 22d, 22f, 22g, 22h, 22j, 22l, 23a, 23b, 23c, 23d, 23f, 23h, 23i, 23j, 24a, 24d, 24f, 24g, 24i, 24j, 24m, 24n, 24p, 24r, 25d, 25f, 25h, 25i, 25j, 26c, 26d, 26h, 26i, 26j, 26k, 26l, 27a, 27b, 27c, 27d, 27f, 27g, 27h, 27i, 27j, 27l, 27m, 27r, 28a, 28b, 28c, 28g, 28i, 29a, 29b, 29c, 29f, 29g, 29h, 29i, 29j, 30b, 30c, 30f, 30g, 30j, 30k, 30l, 30m, 30n, 30o, 31c, 31g, 31h, 32b, 32d, 32g, 32h, 33a, 33b, 33c, 33h, 33i, 33j, 35a, 35b, 35c, 35d, 35f, 35g, 35i, 35j, 35k, 35l, 36a, 36c, 36d, 36h, 36Ab, 36Ac, 36Ad, 36Ag, 36Ah, 36An, 36Ap, 36Ar, 37a, 37c, 37f, 37g, 37h, 37i, 37j, 38a, 38b, 38c, 38d, 38f, 38g, 38h, 38i, 38j, 38k, 39b, 39c, 39d, 39f, 39g, 39h, 39i, 39j, 39k, 39m, 39n, 39o, 39p, 39s, 40b, 40d, 40j, 40k, 40l, 40m, 40n, 41a, 41c, 41d, 41f, 41g, 41h, 41i, 42a, 42b, 42c, 42d, 42f, 42g, 42h, 42i, 42j, 43a, 43c, 43i, 43m, 43n, 43p, 43r, 44c, 44d, 44f, 44g, 44h, 44i, 45a, 45b, 45d, 46a, 46b, 46d, 46g, 46h, 46i, 46j, 46l, 47a, 47c, 47d, 47g, 47i, 47k, 47l, 47m, 48a, 48h, 48i, 48j, 48k, 49a, 49b, 49d, 49n, 49o, 49p, 49r, 49s, 49t, 49w, 50a, 50b, 50c, 50f, 50g, 51a, 51d, 51f, 52a, 52d, 52f, 52h, 52i, 53a, 53b, 53c, 53d, 53f, 53g, 53h, 53i, 53j, 53k, 53l, 53m, 53p, 54b, 54d, 54g, 54h, 54k, 55a, 55b, 56a, 56b, 56c,56d, 56f, 56g, 56h, 56j, 56m, 56p, 56r, 56t, 56z, 57a, 57c, 57f, 57p, 57r, 57w, 57x, 57ax, 57fx, 57lx, 57rx, 57yx, 57cy, 57hy, 57my, 57xy, 57yy, 57az, 57bz, 57fz, 57lz, 57mz, 57nz, 57oz, 58a, 58b, 58c, 58g, 58h, 58i, 59a, 59b, 59c, 59d, 60a, 60b, 60c, 61d, 62a, 62b, 62c, 62d, 62f, 63a, 63b, 63c, 64a, 64d, 64f, 64g, 64h, 65a, 65b, 65c, 65f, 65g, 65h, 66a, 66b, 66c, 66d, 66f, 66g, 66h, 67a, 67b, 67c, 67d, 67g, 67h, 68a, 68b, 68d, 68f, 68g, 69a, 69d, 69f, 69g, 69h, 70a, 70c, 70d, 70f, 70g, 70h, 70i, 70j, 71a, 71b, 71d, 71f, 71g, 71h, 71i, 71k, 71l, 72a, 72c, 72d, 72f, 72g, 73a, 73b, 73c, 73d, 73f, 73g, 73h, 74a, 74b, 74c, 74d, 75a, 75b, 75c, 76a, 76b, 76c, 76d, 76f, 76g, 76h, 77a, 77b, 77c, 77d, 77f, 77h, 77i, 77Af, 77Ai, 77Ak, 77Al, 78a, 78b, 78h, 78k, 78m, 78n, 78o, 79a, 79b, 79c, 79d, 79f, 79g, 79h, 79i, 79j, 79k, 80a, 80b, 80c, 80d, 80f, 80g, 80h, 80i, 80j, 81a, 81b, 81c, 81d, 81f, 81g, 81h, 81i, 82a, 82b, 82c, 82d, 82f, 82g, 83a, 83b, 83c, 83d, 83f, 83g, 83h, 83i, 83j, 83k, 84a, 84b, 84c, 84d, 84f, 84g, 84h, 84i, 84j, 84k, 84l, 85c, 85d, 85h, 85i, 86g, 86h, 86k, 86o, 86p, 87a, 87b, 87d, 87f, 87i, 87r, 87s, 87t, 87w, 87x, 88a, 88b, 88c, 89a, 89b, 90a, 90b, 90c, 91a, 91b, 91c, 91d, 91f, 92a, 92b, 92c, 92d, 92f, 92g, 93c, 93d, 93g, 93i, 93j, 93k, 93m, 93Ab, 93Ad, 93Af, 93Ai, 93Ak, 93Am, 94a, 94b, 94c, 94f, 95a, 95b, 96a, 96b, 96c, 96d, 96f, 96g, 96h, 96i, 97a, 97b, 97c, 97d, 97f, 97g, 97h, 97i, 97j, 97k, 98Aa, 98a, 98b, 98g, 98h, 98i, 98j, 98k, 98l, 98m, 98n, 98o, 99b, 99c, 99d, 99f, 99g, 99i, 99k, 100b, 100c, 100d, 100f, 101a, 102a, 103a, 103b, 103c, 103d, 103f, 104a, 104b, 104c, 104d, 104f, 104g, 105a, 105b, 105c, 105d, 105f, 105g, 105h, 106a, 106b, 106c, 106d, 106g, 107b, 107c, 107d, 107f, 107l, 107m, 107n, 107o, 107t, 108a, 108b, 108c, 108d, 108f, 108g, 108h, 109a, 109b, 109c, 109d, 109f, 109g, 109h, 109i, 109j, 109k, 110a, 110b, 110c, 110d, 110f, 110g, 110l, 110m, 110n, 110o, 110p, 111a, 111b, 111f, 111h, 111i, 111k, 111l, 111m, 111n, 112a, 112b, 112c, 112d, 113a, 113b, 113c, 114a, 114b, 114c, 114d, 114f, 114g, 114h, 114i, 114j, 115a, 115b, 115c, 115d, 115f, 115g, 116a, 116b, 116c, 116d, 116g, 117a, 117b, 117c, 117d, 117f, 117g, 117h, 117k, 117t, 118k, 118l, 118m, 119a, 119b, 119c, 119d, 119f, 119g, 119h, 119i, 119j, 120a, 120b, 120c, 120d, 120f, 120g, 120h, 121a, 121b, 121i, 121j, 122a, 122g, 122h, 122j, 122k, 122l, 122m, 122n, 122t, 123a, 123b, 123c, 123d, 123f, 123g, 124a, 125a, 126a, 126b, 126c, 126d, 127a, 127b, 127c, 127d, 127g, 127i, 127j, 127k, 128d, 128i, 129a, 129g, 129i, 129j, 129k, 129l, 130a, 130b, 130c, 130d, 130f, 130g, 130h, 131a, 131b, 131c, 131d, 132a, 133a, 133b, 133c, 134a, 134b, 134c, 134j, 135f, 135g, 135h, 136a, 136b, 137a, 137b, 137c, 138a, 138b, 138c, 138d, 138f, 138g, 138h, 139a, 139b, 139c, 139d, 139f, 139g, 140a, 140g, 140h, 140i, 140j, 141b, 141f, 141h, 142b, 142d, 142f, 143a, 143d, 143f, 143g, 143h, 143i, 143j, 144a, 144b, 144c, 144d, 144h, 144i, 144j, 145a, 145b, 145c, 145d, 145f, 145g, 146a, 146b, 146c, 146d, 147a, 147f, 147g, 148a, 148b, 148d, 148g, 149f, 149g, 149i, 149j, 150f, 150k, 150l, 150n, 150o, 151c, 152a, 152b, 152c, 152d, 152f, 152g, 153a, 153b, 153c, 154a, 154b, 154c, 154d, 155a, 155b, 155c, 156a, 156b, 156c, 156d, 156f, 156g, 157a, 157b, 157c, 157d, 157h, 158a, 158b, 158c, 159f, 159g, 160b, 160c, 160d, 160f, 160g, 161a, 161b, 161c, 161d, 161f, 161g, 161h, 162a, 162b, 162c, 163a, 163b, 164a, 164b, 164d, 165a, 166a, 167a, 167b, 167d, 169a, 169b, 169d, 169f, 169g, 172c, 172d, 172f, 172g, 172h, 172i, 172l, 172m, 173a, 173b, 175a, 175c, 175d, 175f, 175l, 175o, 175s, 175z, 175ax, 175bx, 175px, 175sx, 175tx, 175xx, 175yx, 175zx, 175ay, 175by, 175cx, 175cy, 175fy, 176a, 176b, 176c, 177a, 177b, 177c, 177d, 177f, 177g, 177h, 177i, 177j, 177k, 177l, 178d, 178g, 178i, 178j, 178k, 178l, 178s, 178t, 183a, 184a, 185a, 186a, 187a, 188a, 188b, 188c, 188d, 188f, 188g, 188h, 188i, 189a, 190a, 191a, 192a, 195a, 196a, 197a, 198a, 199a, 200a, 201c, 201d, 201i, 201k, 201l, 201m, 201s, 201t, 201w, 201z, 201ax, 201bx, 201cx, 201Ah, 201Adx, 201Ahx, 201Aix, 201Anx, 201Aox, 202a, 202b, 202c, 202d, 202f, 202g, 203a, 203d, 203f, 203g, 203h, 204ax, 204bx, 204cx, 204d, 204f, 204o, 204p, 204r, 204s, 204t, 204w, 204x, 204y, 204z, 205b, 205f, 205g, 205h, 206b, 206d, 206g, 206h, 206i, 206j, 206l, 206p, 206r, 206x, 206z, 207a, 207b, 207c, 207d, 207f, 207g, 207h, 207i, 208a, 208b, 208c, 208d, 208g, 209a, 209b, 209c, 209d, 209f, 209g, 209h, 209i, 209j, 209k, 210a, 210b, 210d, 210f, 210g, 210h, 210i, 210j, 211a, 211b, 211c, 211d, 212a, 212b, 212d, 212h, 212i, 213b, 214a, 214b, 214c, 214f, 214g, 214h, 214j, 215b, 216g, 216h, 217b, 217d, 217h, 217k, 217m, 217n, 218b, 218c, 218d, 218z, 218dx, 218ix, 218jx, 218mx, 219d, 219f, 219g, 219h, 220b, 220c, 220d, 220g, 220h, 220i, 220j, 220k, 220l, 220m, 220n, 220o, 220p, 220r, 220s, 220t, 220x, 220z, 220cx, 221a, 221b, 221Aa, 221Ab, 221Ac, 221Ad, 221Ag, 222a, 222b, 222c, 223a, 223b, 223c, 223f, 223g, 223h, 224a, 224b, 224c, 224d, 224g, 224h, 225a, 225b, 225c, 225d, 226a, 226b, 226c, 226d, 227d, 227g, 227h, 227i, 228a, 228b, 228c, 228d, 228i, 228j, 228k, 228m, 228n, 229a, 229b, 229c, 229d, 229f, 229g, 229h, 229i, 229j, 229k, 229l, 229m, 230a, 230c, 230f, 230g, 230h, 230j, 230k, 230l, 230m, 230n, 230o, 230p, 230r, 230s, 230t, 230w, 231b, 231c, 231d, 231f, 231g, 231h, 231i, 231k, 231l, 231n, 231o, 231p, 231r, 231s, 231t, 231w, 231x, 231y, 231ax, 231bx, 231cx, 231dx, 231fx, 231gx, 231hx, 231ix, 231jx, 231kx, 231lx, 231nx, 231ox, 231rx, 231sx, 231tx, 231wx, 231xx, 231yx, 231zx, 231Aa, 231Ab, 232a, 232c, 232h, 232k, 232m, 233a, 233b, 233c, 233g, 233h, 234a, 234b, 234d, 234g, 234h, 235c, 235d, 236f, 236g, 237a, 237b, 238b, 238c, 238d, 238g, 238h, 238i, 239a, 239b, 239c, 239d, 239f, 239g, 239h, 239i, 239j, 239k, 239l, 239m, 239n, 239o, 239p, 239s, 240b, 240c, 240d, 240f, 240g, 240h, 240i, 240m, 240n, 240o, 240s, 240w, 240x, 240y, 240z, 241a, 241b, 241c, 241d, 242a, 242b, 243a, 243c, 243g, 243j, 243k, 243l, 244g, 244h, 244i, 244j, 244k, 245c, 245d, 245f, 245g, 245h, 246a, 246b, 246c, 246d, 247a, 247b, 247c, 247d, 247f, 248a, 248b, 248c, 248d, 248f, 248g, 249a, 249b, 249c, 249d, 249f, 249g, 250a, 250b, 250c, 250d, 251a, 251b, 251c, 252a, 252b, 252c, 252d, 253f, 254a, 254b, 254c, 254d, 255a, 255b, 255c, 255d, 255f, 256a, 256b, 256d, 257a, 258a, 259a, 259b, 259c, 259d, 259f, 260a, 260b, 260c, 260d, 260f, 260g, 261a, 261b, 261c, 261d, 261f, 262a, 262b, 262c, 262d, 262f, 262g, 262h, 263a, 263b, 263c, 264a, 264b, 265a, 265b, 265c, 265d, 265f, 265g, 265h, 266a, 266h, 266j, 266k, 266m, 267a, 267b, 267c, 267d, 268a, 268b, 268c, 268d, 269a, 269c, 270a, 270c, 271a, 271b, 271c, 272a, 272b, 272c, 272d, 272f, 272g, 272h, 272i, 273a, 273b, 274f, 274g, 275f, 275g, 275h, 276g, 276h, 276i, 277a, 277b, 277c, 277d, 277l, 277m, 278a, 278g, 279a, 280a, 280b, 281a, 281b, 281c, 281d, 281f, 281g, 281h, 282a, 282b, 282c, 282d, 282f, 282g, 282h, 283c, 283g, 283h, 283i, 284a, 284b, 284c, 284d, 284f, 284k, 284l, 285d, 285h, 286a, 286b, 286c, 287a, 287b, 287c, 288a, 288b, 288c, 288d, 289a, 289b, 289c, 289d, 289f, 289g, 290a, 290b, 290c, 291a, 291b, 291c, 291d, 291f, 291g, 291h, 292b, 292c, 292d, 292f, 293a, 293b, 293c, 293d, 293f, 293g, 294a, 294b, 294c, 295a, 295b, 295d, 296a, 296b, 296c, 296d, 296g, 297a, 297b, 297c, 297d, 297f, 298a, 298b, 298c, 298d, 298f, 298g, 298h, 299h, 299i, 299n, 299r, 299x, 299y, 300a, 300i, 300j, 300k, 300l, 300m, 300n, 300o, 301b, 301l, 301n, 301o, 301p, 301s, 301z, 302a, 302b, 302c, 302d, 302f, 303a, 303b, 303c, 303f, 304a, 304b, 304c, 304d, 305a, 305b, 305c, 305d, 306a, 306b, 306c, 306d, 306f, 306g, 307a, 307c, 307i, 307j, 307k, 308a, 308b, 308c, 308g, 308h, 308i, 309a, 309b, 309c, 309d, 309f, 309g, 309h, 309i, 309j, 310a, 311a, 311b, 311c, 311d, 311f, 312a, 312b, 312c, 313a, 313b, 313c, 313d, 313f, 314c, 314d, 314f, 314g, 314i, 314j, 314k, 314l, 315a, 315b, 315c, 315f, 315g, 315h, 315i, 319a, 319b, 319c, 320a, 320b, 320c, 320d, 321a, 321b, 322a, 322c, 323a, 323b, 323c, 323d, 324a, 324b, 324c, 324d, 324f, 325a, 325b, 325c, 326a, 326b, 326c, 327a, 327b, 328a, 328b, 329a, 329b, 329c, 329d, 330a, 330b, 331a, 331b, 331c, 331d, 331f, 332a, 332b, 332c, 332d, 332g, 332h, 332i, 333a, 333b, 333f, 334i, 337a, 337b, 338a, 338b, 338c, 338d, 338f, 338g, 339a, 339b, 339c, 340a, 340b, 340c, 341b, 341c, 341d, 341f, 341g, 341i, 342a, 342b, 342c, 342d, 343a, 343b, 343c, 343d, 343f, 343g, 343h, 344a, 344b, 344c, 344d, 344f, 345a, 345b, 345c, 345d, 345f, 345g, 345h, 345i, 345j, 346a, 346b, 346c, 346d, 346f, 346g, 346h, 346i, 347a, 347b, 347c, 347f, 347g, 347h, 347i, 348a, 348b, 348c, 348d, 349a, 349b, 349c, 350b, 350c, 350d, 350f, 350g, 350i, 350j, 350k, 350l, 350m, 351a, 351b, 351c, 351d, 351f, 351g, 351h, 351i, 351j, 351k, 351l, 352a, 352b, 352c, 352d, 352f, 352g, 352h, 353a, 353b, 353c, 353d, 353f, 353g, 353h, 353i, 353j, 354a, 354b, 354c, 354d, 354f, 354h, 354i, 354j, 354k, 354l, 354m, 354n, 354o, 355a, 355c, 355d, 355f, 356a, 356b, 356c, 356d, 356f, 356g, 356h, 357a, 357b, 357c, 357f, 357g, 357h, 358a, 358b, 358c, 358d, 358f, 358g, 358h, 358k, 359a, 359b, 359d, 359f, 359g, 359j, 359k, 360a, 360b, 360c, 360d, 360f, 360g, 361a, 361b, 362a, 362c, 362f, 362g, 362h, 362i, 362j, 362l, 363a, 363b, 363f, 363g, 364a, 364b, 364d, 364f, 364g, 364i, 365a, 365b, 366a, 366b, 366c, 366d, 366f, 367a, 367b, 367c, 367d, 368a, 368b, 368c, 368d, 368f, 368g, 368h, 369b, 369c, 369f, 369g, 369h, 369i, 370h, 371a, 371b, 371c, 371d, 371f, 371g, 371h, 371i, 372a, 372b, 372c, 372d, 372f, 372g, 372h, 372i, 373a, 373b, 373c, 373d, 374a, 374b, 374c, 374d, 375b, 375c, 375d, 375f, 375g, 375h, 375i, 375j, 375k, 376b, 376f, 376h, 376i, 376j, 377a, 377c, 377d, 377f, 377g, 377h, 377i, 377j, 377m, 378d, 378f, 378g, 378h, 378i, 378j, 378l, 378m, 378n, 378o, 378p, 378r, 378s, 379a, 379d, 379f, 379g, 379h, 379i, 379j, 379k, 380b, 380c, 380d, 380f, 380g, 380h, 380i, 380j, 381a, 381b, 381c, 381d, 381f, 381g, 382c, 382d, 382f, 382g, 382h, 383b, 383c, 383d, 383f, 383g, 383h, 384a, 384b, 384c, 384d, 384f, 384g, 384h, 385a, 385b, 385c, 385d, 385f, 385g, 385h, 385i, 386a, 386b, 386c, 387a, 387b, 387c, 387d, 387f, 387g, 387h, 388a, 388c, 388d, 388f, 388g, 388h, 388i, 388j, 388k, 389a, 389b, 389c, 389d, 389f, 389g, 389h, 390a, 390b, 390c, 390d, 390f, 390g, 391a, 391b, 391c, 391d, 391f, 391g, 392a, 392b, 392c, 392d, 392f, 393f, 393g, 393i, 393j, 394b, 394c, 394d, 394f, 394g, 394h, 394i, 394j, 394k, 394l, 395a, 395b, 395c, 395d, 395f, 395g, 395h, 395i, 395j, 395k, 396a, 396b, 396c, 396d, 396f, 396g, 396h, 397a, 397b, 397c, 397d, 397f, 397g, 398a, 398b, 398c, 398d, 398f, 398g, 398i, 399a, 400a, 401a, 401b. 2. Obręby ewidencyjne: 1) Bryzgiel, gm. Nowinka, działki o numerach geodezyjnych - 17/1, 23/1, 23/2, 31, 32, 33, 36, 37/1, 40, 41, 42, 50/1, 50/2, 55, 97/10, 97/12; 2) Krusznik, gm. Nowinka, działki o numerach geodezyjnych - 56/3, 58/1, 58/2, 59/1, 59/4, 59/5, 59/6, 72/1, 73, 74, 76/5, 77/1, 80/1, 90, 96, 121, 127, 159, 188, 195, 197, 206, 208, 209, 213/2, 214, 217, 218, 219, 225/5; 3) Buda Ruska, gm. Krasnopol działka o numerze geodezyjnym 4/7; 4) Mikołajewo, gm. Krasnopol, działka o numerze geodezyjnym 133; 5) Czerwony Krzyż, gm. Krasnopol, działka o numerze geodezyjnym 6/13; 6) Magdalenowo i Wigry, gm. Suwałki, działki o numerach geodezyjnych - 7, 11, 60; 7) Leszczewek, gm. Suwałki, działki o numerach geodezyjnych - 170/1, 173, 266/10, 267/11, 272, 526/1, 527/1, 598; 8) Cimochowizna, gm. Suwałki, działki o numerach geodezyjnych - 26, 57, 58; 9) Leszczewo, gm. Suwałki, działki o numerach geodezyjnych - 16, 17, 68; 10) Gawrych Ruda, gm. Suwałki, działki o numerach geodezyjnych - 32/22, 32/27, 32/28; 11) Burdeniszki, gm. Suwałki, działka o numerze geodezyjnym 41; 12) Maćkowa Ruda, gm. Krasnopol, działka o numerze geodezyjnym 169.	10 474,62
3	Ochrona krajobrazowa	Oddziały - 5b, 5d, 5f, 9b, 9f, 9g, 9h, 9i, 9o, 9p, 12bx, 12cx, 12fx, 12gx, 12x, 14c, 14d, 14f, 24o, 25k, 27k, 27p, 36Af, 36Ai, 36Aj, 36Ak, 36Al, 36Am, 36Ao, 39a, 39l, 40a, 40c, 47b, 49f, 49g, 49h, 49i, 49j, 49k, 49l, 49m, 53bx, 53r, 53s, 53t, 53w, 53x, 53y, 54c, 54f, 54m, 57axx, 57bxx, 57cxx, 57dxx, 57fxx, 57gxx, 57hxx, 57pz, 57rz, 57sz, 57tz, 57wz, 57xz, 57yz, 57zz, 62g, 62h, 62i, 62j, 85a, 85b, 85f, 85g, 87g, 87h, 87j, 87k, 87l, 87m, 87n, 87o, 87p, 93Aa, 93Ac, 93Ag, 93Ah, 93Al, 106f, 107g, 107h, 107i, 107k, 107s, 117i, 117j, 117l, 117m, 117n, 117o, 117p, 117r, 117s, 140k, 141c, 148c, 148f, 149a, 149b, 149c, 149d, 149l, 150r, 150Aa, 150Ab, 158d, 175i, 175dx, 175dy, 175fx, 175g, 175gx, 175gy, 175h, 175hx, 175hy, 175ix, 175j, 175jx, 175k, 175kx, 175lx, 175m, 175mx, 175n, 175nx, 175ox, 175p, 175r, 175rx, 175t, 175w, 175wx, 175x, 175y, 178a, 178b, 178c, 178f, 178m, 178n, 178o, 178p, 178r, 178x, 201a, 201b, 201f, 201g, 201h, 201j, 201n, 201o, 201x, 201y, 201Ag, 201Ai, 201Aj, 201Ak, 201Al, 201Am, 201An, 201Ao, 201Ap, 201Ar, 201As, 201At, 201Aw, 201Ax, 201Ay, 201Az, 201Aax, 201Abx, 201Acx, 201Afx, 201Agx, 201Ajx, 201Akx, 201Alx, 201Amx, 201Apx, 202Aa, 202Ab, 203b, 203c, 204a, 204b, 204c, 204g, 204h, 204i, 204j, 204k, 204l, 204m, 206ax, 206bx, 206cx, 206dx, 206f, 206fx, 206gx, 206hx, 206ix, 206jx, 206k, 206kx, 206lx, 206m, 206mx, 206n, 206o, 206s, 206t, 206w, 212j, 212k, 212l, 214i, 214k, 214l, 216j, 218cx, 218fx, 218gx, 218hx, 218y, 220a, 220w, 220y, 221Af, 228l, 230b, 230d, 230i, 231a, 231j, 240a, 240j, 240k, 240l, 240p, 240r, 240t, 243b, 243d, 243f, 243h, 243i, 244a, 244b, 244c, 244d, 244f, 244l, 245a, 245b, 245i, 247g, 248h, 259g, 274h, 274i, 281i, 283b, 283d, 283f, 284g, 284h, 284i, 290d, 292g, 299a, 299ax, 299c, 299s, 299t, 299w, 300b, 300d, 300g, 300p, 300r, 300s, 300t, 300w, 300x, 300y, 300z, 300ax, 300bx, 300cx, 300dx, 300fx, 300gx, 301a, 301t, 301w, 301x, 301y, 301ax, 301cx, 301dx, 304f, 307b, 307d, 307f, 307g, 307h, 308d, 308f, 308j, 320f, 322b, 337c, 338h, 354g, 355g 375a, 375l, 376c, 376d, 376k, 377b, 377k, 377l, 378t, 379b, 379l, 380k, 383i, 383j, 384i, 388l, 389i, 390h, 393b, 393c, 393d, 393k, 394m oraz grunty niebędące w użytkowaniu wieczystym WPN	2 792,62 (w tym grunty niebędące w użytkowaniu wieczystym WPN^2) - 2 543,54 ha)
Razem			15 089,79

Objaśnienia:

¹⁾ Obszary zajmowane przez ekosystemy leśne, nieleśne lądowe i wodne zostały przestrzennie podzielone na oddziały oznaczone liczbą lub liczbą i dużą literą oraz pododdziały oznaczone małą literą. Podział na oddziały, pododdziały, oraz obręby i obwody ochronne przyjęto zgodnie z Leśną Mapą Numeryczną (LMN) Wigierskiego Parku Narodowego, według stanu na dzień 1 stycznia 2012 r. LMN znajduje się w Systemie Informacji Przestrzennej (SIP) w siedzibie Dyrekcji Wigierskiego Parku Narodowego w miejscowości Krzywe. Podział na obszary objęte ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową przyjęto zgodnie z mapą pod tytułem: "Mapa stref ochrony Wigierskiego Parku Narodowego", sporządzoną w skali 1:20 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2014 r. Podział na działki geodezyjne i obręby ewidencyjne jest zgodny z mapami ewidencji gruntów. Mapy znajdują się w siedzibie Wigierskiego Parku Narodowego, w miejscowości Krzywe.

²⁾ WPN - Wigierski Park Narodowy.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

USTALENIE MIEJSC UDOSTĘPNIANYCH W CELACH NAUKOWYCH, EDUKACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH, REKREACYJNYCH I SPORTOWYCH ORAZ MAKSYMALNEJ LICZBY OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACH

I. Miejsca udostępniane w celach naukowych

Miejsce udostępniane^1)	Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
Cały obszar WPN^2)	50

II. Miejsca udostępniane w celach edukacyjnych i turystycznych

Lp.	Miejsce udostępniane^1)	Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1	1. Jeziora: 1) Wigry (oddział 188), z wyłączeniem wysp; 2) Pierty (oddział 185), z wyłączeniem wyspy; 3) Leszczewek (oddział 190); 4) Omułówek (oddział 187); 5) Czarne koło Bryzgla (oddział 200); 6) Czarne koło Gawrych Rudy (oddział 197); 7) Mulaczysko (oddział 199); 8) Postaw (oddział 189l). 2. Rzeka Czarna Hańcza poniżej jeziora Wigry (oddziały - 399, 400, 401).	625^3)
2	Muzeum Wigier w Starym Folwarku wraz z otoczeniem (oddział 93Af,g)	100
3	Ośrodek Edukacji Środowiskowej (oddziały - 148, 149, 158)	100
4	Centrum Informacji Turystycznej, wystawa przyrodnicza i sala audiowizualna w budynku dyrekcji WPN w Krzywem (oddział 49g)	100
5	Parking w Krzywem (oddział 49g)	100
6	Wystawa "Dobra Puszczańskie" (oddział 49j)	50
7	Obiekt edukacyjno-turystyczny "Dziupla" (oddział 49i)	150
8	Wystawa "Historia i tradycje rybactwa nad Wigrami" (Czerwony Folwark, oddział 175w)	50
9	Pole biwakowe "Jastrzęby" (oddział 230i)	200
10	Pole biwakowe "Za szkołą" (oddział 220p,y,z)	50
11	Pole biwakowe "Gremzdówka" (oddział 299a,c)	50
12	Pole biwakowe "Bindużka" (oddział 337c)	50
13	Stanica Klubu Żeglarskiego "Kamena" w Bryzglu (oddział 393b)	100
14	Ośrodek Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajobrazowego w Starym Folwarku (działki 311, 553, obręb ewidencyjny Leszczewek)	50
15	Klub Wodny "Hańcza" w Starym Folwarku (działka 424, obręb ewidencyjny Leszczewek)	50
16	Ośrodek Wypoczynkowo-Żeglarski w Starym Folwarku (działka 552, obręb ewidencyjny Leszczewek)	50
17	Polana Powały (oddziały - 376c, d, 377b)	100
18	Miejsca odpoczynku (około 100 miejsc) rozmieszczone na przebiegu szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych	1000^3)
19	Parking i cumowisko łodzi wędkarskich "Łysocha" (oddział 150r)	50
20	Cumowisko łodzi wędkarskich "Zakąty" (oddział 230d)	50
21	Parkingi "Słupie" (oddział 148a,g)	50
22	Wieża widokowa w Leszczewku (działka nr 125/3)	20
23	Wieża widokowa w Nowej Wsi (oddział 12bx)	10
24	Wieża widokowa w Kruszniku (oddział 218hx)	10
25	Pokoje gościnne w budynkach służbowych WPN: 1) siedziba Dyrekcji WPN w Krzywem (oddział 49g); 2) Mikołajewo nr 34 (oddział 204j); 3) Maćkowa Ruda nr 57 (oddział 206f).	25^3)
26	Torowisko i przystanki Wigierskiej Kolei Wąskotorowej (oddziały - 244b, 245i, 375l, 376d,k, 377b,k,l, 378t, 379b,l, 380k, 383i,j, 384l, 388k,l, 389i, 390h, 393k, 394m, obręb ewidencyjny Bryzgiel, działki 101/9, 101/10)	200
27	Działka 261/18 w Starym Folwarku (własność Gminy Suwałki) - miejsce imprez i koncertów	300

III. Miejsca udostępniane w celach rekreacyjnych i sportowych

Lp.	Miejsce udostępniane ^1)	Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1	Plaża w Obwodzie Ochronnym Krzywe (oddział 47b nad Jeziorem Czarnym Huciańskim)	200
2	Plaża we wsi Stary Folwark (działka 553, obręb ewidencyjny Leszczewek) - ośrodek Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego	200
3	Plaża we wsi Stary Folwark (obok Muzeum Wigier), (oddział 93Ag)	100
4	Plaża Młodzieżowego Ośrodka Wypoczynkowego (działki 97/3, 97/13, obręb ewidencyjny Gawrych Ruda)	200
5	Teren rekreacyjny we wsi Gawrych Ruda (działka 129, obręb ewidencyjny Gawrych Ruda) - Kompleks Turystyczny "U Jawora"	100
6	Teren rekreacyjny we wsi Bryzgiel (działka 72/2, obręb ewidencyjny Bryzgiel)	50
7	Plaża nad jeziorem Mulaczysko (działka 147, obręb ewidencyjny Krusznik)	50
8	Teren rekreacyjny "Piaski" (oddział 212j)	100
9	Teren rekreacyjny nad Zatoką Krzyżańską jeziora Wigry (oddział 228m, n)	30
10	Teren rekreacyjny nad jeziorem Pierty (działka 20/31, obręb ewidencyjny Piertanie)	30
11	Działka 261/18 w Starym Folwarku (własność Gminy Suwałki) - miejsce imprez i koncertów	300

Objaśnienia:

¹⁾ Obszary zajmowane przez ekosystemy leśne, nieleśne lądowe i wodne zostały przestrzennie podzielone na oddziały oznaczone liczbą lub liczbą i dużą literą oraz pododdziały oznaczone małą literą. Podział na oddziały, pododdziały, oraz obręby i obwody ochronne przyjęto zgodnie z Leśną Mapą Numeryczną (LMN) Wigierskiego Parku Narodowego, według stanu na dzień 1 stycznia 2012 r. LMN znajduje się w Systemie Informacji Przestrzennej (SIP) w siedzibie Dyrekcji Wigierskiego Parku Narodowego w miejscowości Krzywe. Podział na obszary objęte ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową przyjęto zgodnie z mapą pod tytułem: "Mapa stref ochrony Wigierskiego Parku Narodowego", sporządzoną w skali 1:20 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2014 r. Podział na działki geodezyjne i obręby ewidencyjne jest zgodny z mapami ewidencji gruntów. Mapy znajdują się w siedzibie Wigierskiego Parku Narodowego, w miejscowości Krzywe.

²⁾ WPN - Wigierski Park Narodowy.

³⁾ Podana wartość określa łączną ilość osób, które mogą przebywać w miejscach wskazanych w wyliczeniu.

¹ Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 96).

² Załącznik nr 2 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 16 listopada 2018 r. (Dz.Urz.MŚ.2018.60) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 listopada 2018 r.