Zadania ochronne dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MŚ.2013.7

Akt utracił moc
Wersja od: 24 października 2013 r.

ZARZĄDZENIE Nr 73
MINISTRA ŚRODOWISKA 1
z dnia 20 grudnia 2012 r.
w sprawie zadań ochronnych dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustanawia się zadania ochronne dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego, zwanego dalej "Parkiem", na 2013 r.
§  2.
Zadania ochronne, o których mowa w § 1, obejmują:
1)
identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz sposoby eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, które określa załącznik nr 1 do zarządzenia;
2)
opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów z podaniem rodzaju, rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia;
3)
opis sposobów czynnej ochrony gatunków roślin i zwierząt, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia;
4)
wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynną oraz krajobrazową, które określa załącznik nr 4 do zarządzenia;
5)
ustalenie miejsc udostępnionych w celach naukowych i turystycznych, wraz z określeniem maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach, które określa załącznik nr 5 do zarządzenia.
§  3.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ SPOSOBY ELIMINACJI LUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓW

I. Zagrożenia wewnętrzne istniejące1)
Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków
1Uszkodzenia w ekosystemach (niszczenie pokrywy roślinnej, erozja powierzchniowych warstw gleby) powodowane rozdeptywaniem powierzchni gruntu przy szlakach turystycznych1. Wykonywanie zabezpieczeń przed niepożądaną penetracją turystyczną w postaci:

1) niskich barier ochronnych,

2) siatki osłaniającej powierzchnię gruntu, 3) wysokich barier drewnianych.

2. Renowacja nawierzchni i otoczenia szlaków, poprzez wykonanie i konserwację:

1) drewnianych nawierzchni pomostów,

2) odwodnień (drenów),

3) drewniano-kamiennych zabezpieczeń (progów przeciwerozyjnych)

21. Niszczenie stanowisk roślin wschodniokarpackich i wysokogórskich poprzez wydeptywanie otoczenia szlaków.

2. Niekontrolowane poszerzanie szlaków.

3. Biwakowanie w miejscach niedozwolonych

1. Systematyczny nadzór.

2. Zbiór nasion roślin zagrożonych i wysiewanie ich na uprawach eksperymentalnych.

3. Zasilanie populacji gatunków lokalnych przez wprowadzanie wyhodowanych siewek

3Presja turystyczna na stanowiskach rzadkich gatunków bezkręgowców1. Systematyczny nadzór i monitoring stanowisk.

2. Wykonanie zabezpieczeń przed niepożądaną penetracją turystyczną w postaci:

1) niskich barier ochronnych,

2) siatki osłaniającej powierzchnię gruntu,

3) wysokich barier drewnianych

4Zmniejszanie się różnorodności gatunkowej i biocenotycznej zbiorowisk nieleśnych wskutek sukcesji wtórnejRegularne koszenie łąk i prowadzenie ekstensywnego wypasu
5Zanikanie w wyniku wtórnej sukcesji mozaiki zróżnicowanych stadiów sukcesyjnych (zarośli i zbiorowisk nieleśnych)Kształtowanie mozaikowej struktury ekosystemów poprzez ograniczanie procesu sukcesji (koszenie, usuwanie młodych drzew i krzewów)
6Zanik stanowisk rzadkich i cennych gatunków roślin na skutek sukcesji wtórnej, zmian warunków siedliskowych wywoływanych czynnikami naturalnymi i zjawiskami losowymi1. Eliminacja zagrożenia poprzez usuwanie drzew i krzewów, wykaszanie albo wypas zwierząt.

2. Renaturalizacja stosunków wodnych na stanowiskach gatunków wilgociolubnych.

3. Zbiór nasion roślin zagrożonych i wysiewanie ich na uprawach eksperymentalnych.

4. Zasilanie populacji lokalnych przez wprowadzanie wyhodowanych siewek

7Zanikanie nieleśnych korytarzy ekologicznych łączących poszczególne powierzchnie ekosystemów łąk i pastwisk1. Regularne koszenie.

2. Usuwanie młodych drzew i krzewów.

3. Ekstensywny, regulowany wypas zwierząt

8Przyśpieszony odpływ wód gruntowych w zmeliorowanych obszarach torfowiskOgraniczanie odpływu wód poprzez wykonanie i utrzymywanie zastawek na rowach melioracyjnych
9Degradacja torfowisk w wyniku przesuszenia i sukcesji wtórnej zbiorowisk roślinnych ziołorośli i młak1. Usuwanie młodych drzew i krzewów.

2. Podnoszenie poziomu wód gruntowych poprzez stosowanie zastawek, progów i ekranów foliowych

10Zanieczyszczenie wód płynących Parku z powodu wadliwie funkcjonujących oczyszczalni ściekówWdrażanie programu monitoringu hydrologicznego i hydrochemicznego:

1) poprawa sprawności oczyszczania w istniejących oczyszczalniach ścieków,

2) budowa nowych oczyszczalni ścieków

11Niekorzystne zmiany o charakterze degeneracyjnym zbiorowisk roślinnych i właściwości fizyko-chemicznych gleb wynikające z niedostosowania składu gatunkowego drzewostanów do siedliska, głównie w drzewostanach świerkowych sztucznego pochodzenia1. Przebudowa drzewostanów przez wprowadzenie gatunków zgodnych z siedliskiem.

2. Rozluźnienie górnej warstwy drzew dla poprawy warunków wzrostu i rozwoju młodych drzew

12Negatywne oddziaływanie czynników atmosferycznych (wiatr, śnieg, okiść) na przegęszczone sztuczne drzewostany świerkowe przeznaczone do przebudowyRegulacja zagęszczenia drzew w drzewostanach młodszych klas wieku
13Zamieranie drzewostanów świerkowych sztucznego pochodzenia powodowane przez czynniki biotyczne (owady, grzyby pasożytnicze) w drzewostanach przeznaczonych do przebudowy składu gatunkowego1. Usuwanie drzew zaatakowanych przez pasożytnicze owady i grzyby.

2. Wykładanie pułapek feromonowych i klasycznych na owady.

3. Korowanie ściętych drzew opanowanych przez owady

141. Uszkodzenia upraw leśnych i młodników przez jelenie i sarny w przebudowywanych drzewostanach.

2. Zgryzanie pędów i pączków w uprawach leśnych.

3. Zdzieranie kory z pni drzew w młodnikach

1. Grodzenie i naprawy ogrodzeń upraw leśnych i młodników.

2. Zabezpieczanie drzew pakułami i stosowanie środków zapachowych (repelentów)

15Brak ciągłości połączeń ekologicznych pomiędzy niektórymi kompleksami leśnymi na skutek istniejącej struktury użytkowania gruntów (dawne wylesienia, rozległe kompleksy łąkowe)Tworzenie leśnych korytarzy ekologicznych przez dosadzanie drzew na obszarach, dla których przewiduje się konieczność zapewnienia ciągłości szlaków migracji zwierząt, poprzez łączenie dużych kompleksów leśnych
16Zgryzanie i wydeptywanie roślin w obrębie płatów wrażliwych zespołów roślinnych w ekosystemach nieleśnych (szuwarów, ziołorośli, torfowisk) położonych w obszarach regulowanego wypasuGrodzenie cennych płatów roślinności za pomocą drewnianych barierek
17Wypieranie półnaturalnych zbiorowisk roślinnych przez gatunki ekspansywneLikwidacja lub ograniczanie liczebności populacji ekspansywnych gatunków poprzez ich punktowe usuwanie ze zbiorowisk roślinnych
18Wzrost śmiertelności dzikich zwierząt (głównie płazów i jeleniowatych) na ruchliwych drogach publicznych1. Wykonywanie zabezpieczeń ograniczających wychodzenie płazów na drogi.

2. Budowa przejść pod drogami i ewentualne przenoszenie osobników.

3. Wystawienie znaków ostrzegawczych przy drogach publicznych.

4. Wprowadzanie ograniczeń prędkości na wybranych odcinkach dróg (znaki drogowe i progi zwalniające) - po uzgodnieniu z zarządami dróg lokalnych województwa podkarpackiego

19Zwiększona śmiertelność ptaków na napowietrznych liniach energetycznychSukcesywna likwidacja napowietrznych linii energetycznych i zastępowanie ich kablem podziemnym
20Zanik miejsc rozrodu płazówWykonywanie oczek wodnych oraz pogłębienie i oczyszczanie niektórych z nich w celu utrzymania odpowiednich warunków dla rozrodu płazów
21Kłusownictwo w potokach górskichNadzorowanie potoków w miejscach szczególnie narażonych na kłusownictwo - na tarliskach
22Kłusownictwo w strefie przygranicznej z Ukrainą (jeleń (Cervus elaphus), żubr (Bison bonasus), wilk (Canis lupus))1. Nadzorowanie strefy przygranicznej.

2. Współpraca ze Strażą Graniczną Rzeczypospolitej Polskiej

23Choroby żubra (Bison bonasus) (gruźlica, zarażenie pasożytami) oraz chów wsobny1. Uzupełnianie puli genowej o wyselekcjonowane pod względem genetycznym osobniki.

2. Izolacja stada "Górny San" do czasu pełnego rozpoznania zagrożenia chorobowego poprzez kontrolę miejsc przebywania i niedopuszczenie do kontaktu z żubrami z innych stad.

3. Opieka weterynaryjna.

4. Monitoring stanu zdrowotnego populacji żubra (Bison bonasus) prowadzony wspólnie z sąsiadującymi nadleśnictwami.

5. Promowanie poza granicami Parku selektywnej, rozciągniętej w czasie eliminacji osobników osłabionych o jednoznacznych symptomach chorobowych, pod uważnym nadzorem osób o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych i doświadczeniu merytorycznym.

6. Wypracowanie metody przyżyciowego pozyskiwania od żubrów materiału do analiz służących ocenie ich stanu zdrowotnego

24Zanik siedlisk ciepłolubnej fauny bezkręgowców na skutek sukcesji wtórnejKoszenie roślinności zielnej i wycinanie krzewów zapobiegające zarastaniu i zanikowi siedlisk bezkręgowców ciepłolubnych
251. Zanikanie dawnych sadów i grup drzew owocowych.

2. Zamieranie starych rodzimych odmian, odpornych na ostre warunki klimatyczne

Nasadzenia drzew owocowych starych odmian (pozyskiwanie zrzezów do wegetatywnego rozmnażania odmian) w strefie dawnych zabudowań i sadów - przeprowadzane według założeń historycznych na podstawie map katastralnych
26Zamieranie cennych, starych okazów drzew na terenie dawnych osad ludzkichKonserwacja starych drzew poprzez formowanie koron i usuwanie suchych gałęzi
27Zanikanie śladów po dawnych terenach osadniczych (cmentarze, krzyże, piwniczki, cerkwiska) wskutek zachodzących procesów naturalnych1. Odsłanianie pozostałości dawnej zabudowy, poprzez usuwanie niepożądanej roślinności.

2. Prace o charakterze porządkowym

28Zanikanie drzew i krzewów o znaczeniu biocenotycznym, wzbogacających bazę pokarmową dla ptaków, ssaków i niektórych bezkręgowcówW wybranych obszarach ochrony częściowej Parku wzbogacanie naturalnej bazy pokarmowej ptaków, ssaków oraz tworzenie siedlisk dla bezkręgowców przez nasadzenia drzew i krzewów gatunków rodzimego pochodzenia (drzewa owocowe, jarzębina (Sorbus aucuparia), głóg (Crataegus sp.), dzika róża (Rosa canina))
29Zagrożenia spowodowane przez narastający ruch samochodowy i brak odpowiedniej liczby miejsc parkingowych1. Waloryzacja liniowych i punktowych barier antropogenicznych (ciągów komunikacyjnych, zabudowy przestrzeni przyrodniczej) na obszarze Parku i otuliny wraz z oceną ich wpływu na drożność korytarzy ekologicznych dla zwierząt.

2. Propagowanie właściwych rozwiązań planistycznych w gospodarowaniu przestrzenią oraz wczesne informowanie o potencjalnych konfliktach i zagrożeniach.

3. Działania edukacyjne

30Presja nielegalnego ruchu motorowego (motocykle, quady, skutery śnieżne) na środowisko przyrodnicze ParkuWzmożona kontrola służb Parku przy współpracy ze Strażą Graniczną dotycząca eliminacji nielegalnej penetracji Parku przez osoby poruszające się na jego terenie na motocyklach, quadach i skuterach śnieżnych
31Obecność elementów dysharmonizujących krajobraz1. Zmiana formy infrastruktury turystycznej na nawiązującą do tradycji regionu.

2. Uporządkowanie ładu przestrzennego poprzez przysłonięcie większych elementów dysharmonizujących za pomocą wysokiej zieleni.

3. Odtworzenie i utrwalenie śladów po historycznych miejscowościach

32Zanikanie śladów materialnych i niematerialnych dawnej kultury1. Eksponowanie lub odtwarzanie śladów dawnej kultury (konserwacja, rekonstrukcja, rekompozycja, restytucja, reintegracja, itp.).

2. Działalność edukacyjna w zakresie zachowania i promocji dziedzictwa kulturowego.

3. Popieranie inicjatyw związanych z poznawaniem dawnych tradycji o znaczeniu kulturowym

33Pożary połonin1. Nadzór nad przestrzeganiem regulaminu udostępnienia Parku.

2. Doposażenie w sprzęt do gaszenia pożarów w górach (umiejscowienie sprzętu w pobliżu miejsc o największym zagrożeniu)

II. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne1)

Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków
1Zagrożenia wynikające z istniejącej struktury własności gruntów skutkujące zwiększeniem presji antropogenicznej na walory przyrodnicze ParkuW uzasadnionych przypadkach wykup i zamiana niektórych obszarów Parku stanowiących własność komunalną i prywatną
2Projektowanie rozwiązań technicznych mogących przyczyniać się do przerwania ciągłości ekologicznej powierzchniowych wód płynących (budowa obiektów hydrotechnicznych, przegradzających rzeki i potoki w Parku i jego otulinie)Propagowanie właściwych rozwiązań projektowych umożliwiających migrację fauny rzecznej
3Niska liczebność rzadkich linii rodowych w populacji regionalnej rasy konia huculskiego1. Zachowawcza hodowla konia huculskiego.

2. Utrzymanie cennych linii rodowych w stadninie w Wołosatem

4Negatywne oddziaływanie warunków klimatycznych w okresie ostrych zim na populację żubra (Bison bonasus)1. Dokarmianie żubrów dobrej jakości karmą.

2. Właściwa lokalizacja paśników

5Synantropizacja populacji niedźwiedzia (Ursus arctos) i innych gatunków zwierząt1. Prawidłowe gospodarowanie odpadami na terenie Parku i jego otuliny (terminowy wywóz śmieci, zabezpieczanie śmietników przed zwierzętami, segregacja odpadów).

2. Edukacja turystów i społeczności lokalnych nastawiona na promowanie właściwych zachowań w relacji człowiek - zwierzę, w tym w odniesieniu do postępowania z odpadami

III. Zagrożenia zewnętrzne istniejące1)

Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków
1Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, gleby oraz wód spowodowane intensywnym i długotrwałym wypalaniem węgla drzewnegoOgraniczanie skutków wypalania węgla drzewnego, poprzez oddalanie od Parku miejsc lokalizacji wypalania (Hylaty, między Nasicznem a Caryńskiem)
2Kłusownictwo żubrów poza granicą państwowąPrzeciwdziałanie wędrówkom żubrów bytujących na terenie Parku i nadleśnictwa Stuposiany na stronę ukraińską, poprzez modyfikację rejonów koncentracji stada w wyniku nowo tworzonych punktów dokarmiania i zmianę przyzwyczajeń pokarmowych
3Wzrost negatywnego znaczenia barier antropogenicznych na obszarach przyległych do Parku1. Promowanie wprowadzenia odpowiednich przepisów do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin gwarantujących zachowanie ciągłości przestrzeni przyrodniczej (w tym korytarzy ekologicznych) w rejonach kluczowych dla ochrony populacji zwierząt szczególnie o dużych areałach osobniczych (migrujących na dalekie odległości).

2. Edukacja społeczna dotycząca zagadnień negatywnego wpływu postępującej fragmentacji środowiska przyrodniczego na zachowanie ciągłości przestrzennej areałów zwierząt

IV. Zagrożenia zewnętrzne potencjalne1)

Lp.Identyfikacja i ocena zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków
1Projektowane przejście graniczne na Przełęczy Beskid, którego realizacja stworzy barierę przestrzenną dla swobodnej migracji wielu gatunków zwierząt przecinającą dotychczasowy system korytarzy ekologicznych łączących duże kompleksy leśneWspieranie działań na rzecz alternatywnego rozwiązania - utworzenia przejścia Żurawin-Boberka, bardziej dogodnego dla rozwoju w przyszłości regionu i zarazem o mniejszej kolizyjności w kontekście potrzeb migracyjnych zwierząt
2Zaburzenia w naturalnej dynamice liczebności populacji zwierząt kopytnychŚledzenie trendów i zmian w liczebności populacji na podstawie cyklicznych inwentaryzacji zwierząt kopytnych w oparciu o metody pozwalające na określenie zagęszczenia i miejsc koncentracji zwierząt

______

1) Zagrożenia uszeregowano od najistotniejszego.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

  2 OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ

I. Na obszarach ochrony ścisłej

A. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Eksperymentalne, selektywne, punktowe usuwanie gatunków konkurencyjnych w celu poprawy warunków wzrostu niektórych zagrożonych gatunków roślin3 stanowiskaOddziały - 1/137a

1/93g, 1/35a

2Eksperymentalne, punktowe zasilanie stanowisk populacji naturalnych poprzez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ dla następujących gatunków:23 stanowiska naturalne na łącznej powierzchni 30 m2Cały obszar Parku - według potrzeb
1) arnika górska (Arnica montana),3 stanowiska
2) chaber Kotschyego (Centaurea kotschyana),3 stanowiska
3) goździk kartuzek skalny (Dianthus carthusianorum subsp. saxigenus),3 stanowiska
4) lepnica karpacka (Silene dubia),2 stanowiska
5) ostróżka wyniosła (Delphinium elatum ssp. nacladense),1 stanowisko
6) rdest żyworodny (Polygonum viviparum),1 stanowisko
7) różeniec górski (Rhodiola rosea),2 stanowiska
8) sesleria Bielza (Sesleria bielzii),1 stanowisko
9) tojad bukowiński (Aconitum bucovinense),2 stanowiska
10) zawilec narcyzowy (Anemone narcissifolia),3 stanowiska
11) zerwą kulista (Phyteuma orbiculare)1 stanowisko
3Regeneracja muraw alpejskich zniszczonych w wyniku wydeptywania - wysadzenie sadzonek kostrzewy niskiej (Festuca supina)6 000 sztukPiesze szlaki turystyczne

B. Ochrona przyrody nieożywionej i gleb

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Wykonanie niskich barier ochronnych drewnianych w otoczeniu szlaków turystycznych300 mPiesze szlaki turystyczne
2Wykonanie wysokich barier drewnianych, zabezpieczających teren przyległy do szlaków turystycznych przed nadmiernym wydeptywaniem300 m
31. Wykonanie odwodnień w postaci drewnianych korytek (drenów, wodospustów) odprowadzających wodę opadową z miejsc wydeptanych i zagłębionych na szlakach turystycznych.

2. Zabezpieczenie szlaków przed postępowaniem procesów erozyjnych

100 sztuk
4Wymiana zużytych tablic informujących o wykonanych zabiegach ochronnych w otoczeniu przyrodniczym szlaków pieszych70 sztuk1. Piesze szlaki turystyczne.

2. Ścieżki przyrodnicze

5Wykonanie drewniano-kamiennych zabezpieczeń (progów przeciwerozyjnych) w celu ograniczenia erozji podłoża szlaków turystycznych100 sztukPiesze szlaki turystyczne
6Wykonanie i montaż schodków ziemno-kamiennych w celu ograniczenia erozji podłoża szlaku turystycznego150 sztuk
7Systematyczne oczyszczanie drenów300 sztuk1. Piesze szlaki turystyczne.

2. Ścieżki przyrodnicze

8Konserwacja drewnianych nawierzchni (pomostów) z wymianą uszkodzonych elementów800 m
9Konserwacja wysokich barier zabezpieczających, uzupełnienie braków poręczy2000 m
10Konserwacja niskich barier zabezpieczających i poprawa ich umocowania1000 m
11Przełożenie lub poprawa umocowania siatek ochronnych500 m
12Systematyczne sprzątanie odpadów pozostawianych przez turystów wzdłuż pieszych szlaków turystycznych70 km
13Konserwacja poręczy mostu2 sztukOddział 1/156 d
14Konserwacja szlabanu1 sztukaOddział 1/158 d

II. Na obszarach ochrony czynnej

A. W ekosystemach leśnych

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Regulacja składu gatunkowego i zagęszczenia drzew w drzewostanie (cięcia przebudowy składu gatunkowego oraz przemiany struktury wiekowej drzewostanów świerkowych)761,49 haOddziały -1/25g, 1/80a, 1/81b, 1/36a, 1/38a, 1/37b, 1/51a, 1/78a, 1/81c, 1/83b, 1/89a, 1/87f, 1/87d, 2/17a, 2/18a, 2/57b, 2/102a, 2/167g,2/168c, 2/169b, 2/170a, 2/181a, 2/182c, 2/185a, 2/185b, 2/188a, 2/188c, 2/208c, 2/208g, 2/210m, 1/256a
2Przygotowanie powierzchni do odnowień sztucznych7,00 haOddziały -1/36a, 1/36c, 1/48d,1/58 b, 1/59a, 1/59c, 1/74g, 1/78a, 1/81c, 1/83 b, 1/87d, 1/87f, 1/89a, 1/256 a
3Odnowienie sztuczne pożądanymi gatunkami drzew9,00 haOddziały -1/36a, 1/36c, 1/48a, 1/49a,1/58b,1/59a, 1/74g, 1/78a, 1/79f, 1/81c,1/256a, 2/169b, 2/170a, 2/170g
4Dosadzenia pożądanych gatunków drzew na uprawach leśnych (poprawki i uzupełnienia luk)2,3 haOddziały -1/25g, 1/36a, 1/36c, 1/37b, 1/38a, 1/48a, 1/48d, 1/49a, 1/50f, 1/58b, 1/78a, 1/79f
5Usuwanie roślinności zielnej wokół sadzonek przez wykaszanie lub motyczenie (pielęgnacja odnowień)102,56 haOddziały -2/1dx, 2/2a, 2/5d, 1/25g, 1/36a, 1/36c, 1/37b, 1/37c, 1/38a, 1/48a, 1/48d, 1/49a, 1/50f, 2/55a, 1/58b, 1/78a, 1/79f, 1/81c, 1/85f, 1/97c, 1/129b, 1/130c, 1/131b, 1/132k, 1/135c, 1/249b, 1/265a, 1/265b, 2/5g, 2/7b, 2/168c, 2/169b, 2/170a, 2/170g, 2/174i, 2/174j, 2/182b, 2/182c, 2/188c, 2/188f, 2/191f, 2/194j, 2/209b, 2/210a
6Regulacja składu gatunkowego i zagęszczenia upraw leśnych (czyszczenia wczesne i czyszczenia późne)28,6 haOddziały -1/36a, 1/49a, 1/69 g,1/90a, 1/272a, 1/260a, 2/208c
7Prace szkółkarskie1,50 haObwody ochronne - Suche Rzeki, Górny San, Brzegi Górne, Caryńskie
8Pozyskanie nasion buka (Fagus sylvatica), jodły (Abies alba), jaworu (Acer Pseudoplatanus), wiązu górskiego (Ulmus glabra) w celu wyhodowania sadzonek rodzimego pochodzenia do przebudowy drzewostanów50 kgObwody ochronne - Brzegi Górne, Caryńskie, Ustrzyki Górne, Osada, Tarnica, Suche Rzeki
9Zabezpieczenie upraw leśnych przed zwierzętami łownymi za pomocą siatki, repelentów bądź środków mechanicznych20,33 haOddziały -1/36a, 1/36c, 1/37b, 1/38a, 1/48a, 1/48d, 1/49a, 1/54b, 1/58b, 1/78a, 1/79a, 1/79f, 1/80a, 1/80b, 1/81b, 1/81c, 1/85h, 1/90a, 2/5g, 2/7b, 2/169b, 2/170a, 2/170g
10Zabezpieczenie upraw leśnych przed zwierzętami za pomocą zabezpieczeń z siatki - naprawa i konserwacja zabezpieczeń17,00 kmObwód Ochronny Górny San, Tarnawa, Osada, Ustrzyki Górne, Suche Rzeki
11Usuwanie zbędnych zabezpieczeń z siatki11,00 kmObwód Ochronny Górny San, Tarnawa, Brzegi Górne
12Wykładanie pułapek zapachowych (feromonowych) w celu spowalnienia procesu rozpadu drzewostanów świerkowych sztucznego pochodzenia i monitorowaniu liczebności kornika drukarza (Ips typographus)130 sztukObwód Ochronny Górny San
13Wykładanie drzew pułapkowych oraz ich korowanie (pułapki klasyczne) w celu spowalniania procesu rozpadu drzewostanów świerkowych sztucznego pochodzenia i monitorowania liczebności kornika drukarza (Ips typographus)20 sztuk
14Usunięcie pozostałości dawnych budynków i rekultywacja terenu2 sztukiOddziały - 2/119a, 2/137b
15Naprawa schronu na sadzonki1 sztukaOddział - 1/133 j
16Naprawa szlaków zrywkowych3,5 kmObwody ochronne - Osada i Górny San
17Usuwanie drzew i krzewów z rowów i poboczy3 kmObwód Ochronny Górny San
18Udrożnienie drogi przeciwpożarowej2,20 kmOddziały - 1/97 g, 1/97f, 1/97i, 1/98b, 1/98 c
19Wykonanie nawierzchni z drewna (dylowanek) na szlakach zrywkowych80 mObwód Ochronny Górny San
20Wykonanie nowych szlaków zrywkowych2 km
21Budowa zbiornika przeciwpożarowego1 sztukaOddział - 1/261 b
22Budowa przechowalni na sadzonki1 sztukaObwód Ochronny Górny San
23Przebudowa drogi leśnej (poprawa nawierzchni i oczyszczanie rowów)2544 mObwód Ochronny Górny San

B. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Mechaniczne koszenie łąk z uprzątnięciem biomasy, obejmujące siedlisko łąk świeżych i stanowiska dzwonka piłkowanego (Campanula serrata)989 haOddziały - 1/132l, 1/132m, 1/133a, 1/133b, 1/133j, 1/134b, 1/134h, 1/180a, 1/180f, 1/180h, 1/180i, 1/181a, 1/181f, 1/181g, 1/181h, 1/182c, 1/182g, 1/182h, 1/182o, 1/183a, 1/183f, 1/184f, 1/185f, 1/185k, 1/185l, 1/185m, 1/185n, 1/186d, 1/187j, 1/187m, 1/188i, 1/213a, 1/213d, 1/217f, 1/217h, 1/217o, 1/217p, 1/242d, 1/245a, 1/246a, 1/248b, 1/248g, 1/249b, 1/249c, 1/249d, 1/249f, 1/250d, 1/251d, 1/251h, 1/252d, 1/252f, 1/252g, 1/253b, 1/253c, 1/253d, 1/254f, 1/255a, 1/255b, 1/255c, 1/256a, 1/256b, 1/256c, 1/256d, 1/258b, 1/258c, 1/258d, 1/259a, 1/259b, 1/259c, 1/263a, 1/263b, 1/264b, 1/264c, 1/264d, 1/264f, 1/264g, 1/266a, 1/266b, 1/268a, 1/268c, 1/268d, 1/268f, 1/269a, 1/269d, 1/270a, 1/270b, 1/271a, 1/271b, 1/271c, 1/272b, 1/273a, 1/273b, 1/274b, 1/274c, 1/275b, 1/275c, 1/276b, 1/276c, 1/278a, 1/278b, 1/278c, 1/279a, 1/279b, 1/279c, 1/279d, 1/280a, 1/280b, 1/281a, 1/281b, 1/281c, 1/282a, 2/1ax, 2/1c, 2/1cx, 2/1g, 2/1hx, 2/1i, 2/1m, 2/1n, 2/1p, 2/1r, 2/1w, 2/1x, 2/1z, 2/24j, 2/24k, 2/24m, 2/66b, 2/66c, 2/66g, 2/66o, 2/66p, 2/66s, 2/67m, 2/67p, 2/70f, 2/70g, 2/70i, 2/84b, 2/84j, 2/85b, 2/85h, 2/85i, 2/86b, 2/87a, 2/87b, 2/87g, 2/88b, 2/89a, 2/89b, 2/90a, 2/90b, 2/90c, 2/90d, 2/171i, 2/172a, 2/172f, 2/173h, 2/173i, 2/280a, 2/280b, 2/280c, 2/280d, 2/280f, 2/280g, 2/280h, 2/280i, 2/280j, 2/280k, 2/280l, 2/280m, 2/280n, 2/280p, 2/280r, 2/280t, 2/280w, 2/280x, 2/280y, 2/280z, 2/281a, 2/281c, 2/281f, 2/282a, 2/282b, 2/285c, 2/285d, 2/287b, 2/288b, 2/288c, 2/288d, 2/290b, 2/290d, 2/290f, 2/291b, 2/29lc
2Ręczne koszenie łąk i ziołorośli z częściowym uprzątnięciem biomasy obejmujące siedliska - łąki świeże i torfowiska przejściowe oraz stanowiska dzwonka piłkowanego (Campanula serrata)37 haOddziały - 1/132f, 1/132i, 1/132m, 1/135i, 1/181a, 1/181i, 1/181k, 1/181n, 1/182c, 1/185f, 1/185s, 1/186d, 1/248c, 1/248d, 1/248f, 1/249b, 1/249c, 1/250b, 1/250c, 1/252a, 1/252b, 1/252c, 1/253b, 1/254b, 1/254c, 1/268a, 1/268b, 1/268c, 1/269a, 1/269b, 1/269c, 2/67m, 2/86b, 2/86d, 2/126c
3Koszenie ręczne wybranych płatów zbiorowisk połoninowych, obejmujących siedlisko - ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) - 64301 haOddział 2/166a
4Cykliczne koszenie roślinności zarastającej historyczne obiekty kultury materialnej w celu ich odsłonięcia i wyeksponowania4,20 haOddziały -1/36a, 1/36c, 1/61d, 1/74c, 1/75a, 1/87b, 1/181f, 1/250d, 1/258b, 1/258c, 1/263a, 1/265a, 1/266a, 1/267a, 1/268a, 1/268d, 1/268f, 1/268g, 2/67f, 1/274b, 1/275a, 1/275c, 1/277b, 1/281a, 1/281c,2/286c
5Wypas owiec i koni huculskich (lub wypas z koszeniem) w celu zachowania roślinności o charakterze pastwiskowym obejmujący siedliska: 1) murawy bliźniczkowe (Nardion) - 6230,

2) łąki świeże (Arrhenatherion elatioris) - 6510,

3) górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion) - 6520

841 haOddziały -1/132l, 1/132m, 1/133a, 1/133b, 1/133j, 1/134b, 1/182g, 1/183 h, 1/183f, 1/185f, 1/185l, 1/185n, 1/255c, 1/256c, 1/258b, 1/258c, 1/259b, 1/259d, 1/261a; 1/261b, 1/ 263b, 1/264g, 1/264d. 2/1ax, 2/1c, 2/1g, 2/1i, 2/1m, 2/1p, 2/1w, 2/24j, 2/24k, 2/66o, 2/67m, 2/67p, 2/70f, 2/70g, 2/70i, 2/84b, 2/84j, 2/85b, 2/85h, 2/85i, 2/86b, 2/87a, 2/87b, 2/87g, 2/88b, 2/89a, 2/89b, 2/90a, 2/90b, 2/90c, 2/90d, 2/172f, 2/173h, 2/173i, 2/173h, 2/174i, 2/280a, 2/280b, 2/280c, 2/280d, 2/280f, 2/280g, 2/280h, 2/280i, 2/280j, 2/280k, 2/280l, 2/280m, 2/280n, 2/280p, 2/280r, 2/280t, 2/280w, 2/280x, 2/280y, 2/280z, 2/281c, 2/281f, 2/282b, 2/283c, 2/285c, 2/285d, 2/286c, 2/287b, 2/288b, 2/288d, 2/290b, 2/290d, 2/290f, 2/291b, 2/291c
6Ekstensywne nawożenie łąk obornikiem73 ha przy dawce zmniejszonej do 4 t/ha (łącznie 292 t)Oddziały - 1/132l, 1/133a, 1/185f, 1/185l, 1/250d, 1/251h, 1/256c, 1/256d
7Usuwanie drzew i krzewów z ekosystemów nieleśnych - zabieg obejmujący siedliska przyrodnicze:

1) łąki świeże (Arrhenatherion elatioris) -6510,

2) górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion) - 6520,

3) torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą -7110,

4) torfowiska zdegradowane - 7110,

5) torfowiska przejściowe - 7140

31 haOddziały - 1/132f, 1/182c, 1/180h, 1/180i, 1/185f, 1/185g, 1/185r, 1/187d, 1/188d, 1/188f, 1/248c, 1/248d, 1/249b, 1/249c, 1/250c, 1/252a, 1/252b, 1/254b, 1/254c, 1/255c, 1/268b, 1/268c, 1/269b, 1/269c,
8Ograniczanie rozprzestrzeniania się barszcz Sosnowskiego poprzez selektywne usuwanie1,1 haOddziały -1/257a, 1/258d, 1/259b, 1/264 a, 1/264 c
9Utrzymanie pasów przeciwpożarowych na granicy między ekosystemami nieleśnymi Parku, a drzewostanami świerkowymi Nadleśnictwa Stuposiany poprzez mechaniczne wykaszanie łąk z jednoczesnym uprzątaniem biomasy30 haOddziały -1/248a, 1/248b,1/248c, 1/248g, 1/249a,1/249f, 1/252f, 1/252g, 1/255c, 1/256c, 1/257a, 1/263a, 1/263g, 1/264g, 1/264d, 1/266a, 1/267a, 1/271b, 1/273a, 1/273b, 1/278a, 1/280a, 1/280b, 1/282a
101. Eksperymentalne, selektywne, punktowe usuwanie gatunków konkurencyjnych pojawiających się w drodze sukcesji wtórnej na stanowiskach zagrożonych gatunków rodzimych.

2. Poprawa warunków wzrostu zagrożonych gatunków roślin

9 stanowiskOddziały -1/85j, 1/50h, 1/69h, 1/76a, 1/257a, 1/258d, 1/259b, 1/264a, 1/264c
11Eksperymentalne, punktowe zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ:9 stanowisk na powierzchni 10 m2Cały obszar Parku - według potrzeb
1) arnika górska (Arnica montana),1 stanowisko
2) dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia),1 stanowisko
3) goryczka wąskolistna (Gentiana pneumonanthe),1 stanowisko
4) kosaciec syberyjski (Iris sibirica),2 stanowiska
5) pełnik alpejski (Trollius altissimus),1 stanowisko
6) rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia),2 stanowiska
7) turzyca skąpokwiatowa (Carex pauciflora)1 stanowisko
12Wzbogacenie składu gatunkowego wilgotniejszych wariantów łąk świeżych poprzez punktowe wysadzenie typowych gatunków na przygotowanych poletkach

1) mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus),

2) kosaciec syberyjski (Iris sibirica),

3) pełnik europejski (Trollius europaeus)

10 stanowisk na powierzchni 10 aLeśnictwo Tarnawa,

oddziały - 1/245-1/273

13Przygotowanie powierzchni do wykaszania - oznakowanie palikami989 haOddziały - 1/132l, 1/132m, 1/133a, 1/133b, 1/133j, 1/134b, 1/134h, 1/180a, 1/180f, 1/180h, 1/180i, 1/181a, 1/181f, 1/181g, 1/181h, 1/182c, 1/182g, 1/182h, 1/182o, 1/183a, 1/183f, 1/184f, 1/185f, 1/185k, 1/185l, 1/185m, 1/185n, 1/186d, 1/187j, 1/187m, 1/188i, 1/213a, 1/213d, 1/217f, 1/217h, 1/217o, 1/217p, 1/242d, 1/245a, 1/246a, 1/248b, 1/248g, 1/249b, 1/249c, 1/249d, 1/249f, 1/250d, 1/251d, 1/251h, 1/252d, 1/252f, 1/252g, 1/253b, 1/253c, 1/253d, 1/254f, 1/255a, 1/255b, 1/255c, 1/256a, 1/256b, 1/256c, 1/256d, 1/258b, 1/258c, 1/258d, 1/259a, 1/259b, 1/259c, 1/263a, 1/263b, 1/264b, 1/264c, 1/264d, 1/264f, 1/264g, 1/266a, 1/266b, 1/268a, 1/268c, 1/268d, 1/268f, 1/269a, 1/269d, 1/270a, 1/270b, 1/271a, 1/271b, 1/271c, 1/272b, 1/273a, 1/273b, 1/274b, 1/274c, 1/275b, 1/275c, 1/276b, 1/276c, 1/278a, 1/278b, 1/278c, 1/279a, 1/279b, 1/279c, 1/279d, 1/280a, 1/280b, 1/281a, 1/281b, 1/281c, 1/282a, 2/1ax, 2/1c, 2/1cx, 2/1g, 2/1hx, 2/1i, 2/1m, 2/1n, 2/1p, 2/1r, 2/1w, 2/1x, 2/1z, 2/24j, 2/24k, 2/24m, 2/66b, 2/66c, 2/66g, 2/66o, 2/66p, 2/66s, 2/67m, 2/67p, 2/70f, 2/70g, 2/70i, 2/84b, 2/84j, 2/85b, 2/85h, 2/85i, 2/86b, 2/87a, 2/87b, 2/87g, 2/88b, 2/89a, 2/89b, 2/90a, 2/90b, 2/90c, 2/90d, 2/171i, 2/172a, 2/172f, 2/173h, 2/173i, 2/280a, 2/280b, 2/280c, 2/280f, 2/280g, 2/280h, 2/280i, 2/280j, 2/280k, 2/280l, 2/280m, 2/280n, 2/280p, 2/280r, 2/280t, 2/280w, 2/280x, 2/280y, 2/280z, 2/281a, 2/281c, 2/281f, 2/282a, 2/282b, 2/285c, 2/285d, 2/287b, 2/288b, 2/288c, 2/288d, 2/290b, 2/290d, 2/290f, 2/291b, 2/291c

C. W ekosystemach wodnych

Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
Kontrola funkcjonowania i bieżące naprawy systemu zastawek na dawnych rowach melioracyjnych oraz na potokach w dolinie Wołosatego i w dolinie górnego Sanu300 sztukObwody ochronne - Tarnawa i Wołosate

D. Ochrona przyrody nieożywionej i gleb

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Wykonanie wysokich barier ograniczających w otoczeniu szlaków turystycznych300 mOddziały - 2/191f, 2/171a, 2/288d, 2/67h
21. Wykonanie odwodnień w postaci drewnianych korytek (drenów, wodospustów) odprowadzających wodę opadową z zagłębień terenu w miejscach nadmiernie wydeptanych szlaków pieszych.

2. Zabezpieczenie szlaków przed postępującymi procesami erozyjnymi

100 sztukPiesze szlaki turystyczne
3Wykonanie drewniano - kamiennych zabezpieczeń (progów) w celu ograniczenia erozji podłoża glebowego szlaku turystycznego100 sztuk
4Wykonanie i montaż schodków ziemno-kamiennych w celu ograniczenia erozji podłoża glebowego szlaku turystycznego80 sztuk
51. Rozmieszczenie tablic informujących o wykonanych zabiegach ochronnych w otoczeniu przyrodniczym szlaków pieszych.

2. Wymiana zużytych tablic na nowe

50 sztuk1. Piesze szlaki turystyczne.

2. Ścieżki przyrodnicze

6Wykonanie drewnianych nawierzchni (pomostów) na podmokłych odcinkach ścieżek przyrodniczych i spacerowych200 m
7Systematyczne oczyszczanie drenów300 sztukPiesze szlaki turystyczne
8Konserwacja drewnianej nawierzchni szlaków (pomostów, kładek)500 m
9Konserwacja wysokich barier zabezpieczających, uzupełnienie braków poręczy1000 m
10Konserwacja niskich barier zabezpieczających i poprawa ich umocowania250 m
11Przełożenie lub poprawa umocowania metalowych siatek ochronnych300 m
12Demontaż siatek ochronnych w miejscach o zregenerowanej darni200 m
13Systematyczne sprzątanie odpadów pozostawianych przez turystów wzdłuż pieszych szlaków turystycznych70 km
14Rozbiórka uszkodzonych drewnianych nawierzchni (pomostów)400 m
15Budowa dużych tablic informacyjnych2 sztukiW Wołosatem - przy parkingu, przy obiektach Zachowawczej Hodowli Konia Huculskiego
16Budowa tablic informacyjnych2 sztukiNa szlaku relacji dolina Rzeczycy - Wielka Rawka, na szlaku Wołosate-Przełęcz Bukowska

E. Ochrona dziedzictwa kulturowego i historycznego

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Wykaszanie roślinności w obrębie historycznych zespołów osadniczych (cmentarze, cerkwiska, miejsca po zagrodach)4,04 haOddziały - 1/36a, 1/36c, 1/61 d, 1/74c, 1/75a, 1/87c, 1/181f, 1/250d, 1/258b, 1/263a, 1/265a, 1/266a, 1/267a, 1/268a, 1/268d, 1/268f, 1/268g, 2/67f, 1/281c, 2/286c
2Usuwanie zbędnych krzewów i drzew zarastających historyczne zespoły osadnicze (cmentarze, cerkwiska, miejsca po zagrodach)4,04 haOddziały - 1/36a, 1/36c, 1/61 d, 1/74c, 1/75a, 1/87c, 1/181f, 1/250d, 1/258b, 1/263a, 1/265a, 1/266a, 1/267a, 1/268a, 1/268d, 1/268f, 1/268g, 2/67f, 1/281c, 2/286c
3Prace porządkowe na cmentarzach i cerkwiskach - konserwacja obiektów kulturowych (kaplica Stroińskich i ruiny dworu w Siankach)2 sztukiOddziały - 1/74c, 1/87c
4Prace porządkowe na cmentarzach i cerkwiskach - konserwacja nagrobków30 sztukOddziały- 1/181, 2/67f, 2/286c, 1/268g, 1/268f, 2/274b, 1/281a
5Konserwacja okazałych drzew na terenach historycznej zabudowy22 sztukiOddziały - 1/95b, 1/268g
6Budowa tablic informujących o potrzebie ochrony kraj obrazu przyrodniczo-kulturowego2 sztukiPrzy cerkwisku w Caryńskiem, przy grobowcu Stroińskich w Siankach

F. Turystyka

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Uzupełnienie oznakowania odcinka ścieżki spacerowej Tarnawa Niżna-Dźwiniacz1,05 kmOddziały - 1/267a, 1/267b
2Poprawa oznakowania szlaków rowerowych i konnych w obszarze Parku155 kmCiąg szlaków rowerowych i konnych
3Zabezpieczenie środkami do konserwacji drewna wiat (deszczochronów) przy szlakach pieszych i wiat typu brogowego na parkingach15 sztukPrzy pieszych szlakach turystycznych i parkingach
4Zabezpieczenie ławostołów środkami do konserwacji drewna20 sztukPrzy pieszych szlakach turystycznych i parkingach
51. Konserwacja urządzeń turystycznych:

1) znaki,

2) słupki,

3) tablice,

4) drogowskazy.

2. Oznakowanie ścieżek przyrodniczych - systematyczne usuwanie braków

140 kmPiesze szlaki turystyczne i ścieżki przyrodnicze
6Budowa suchych toalet typu alpejskiego1 sztukaPrzełęcz Bukowska
7Budowa sanitariatów w Wołosatem w oparciu o istniejący obiekt gospodarczy Parku1 sztukaOddział - 1/182m
8Budowa drewnianych deszczochronów, o powierzchni zabudowy 25 m21 sztukaNa szlaku Jaworzec - Przełęcz Orłowicza
9Utrzymanie drożności ścieżek przyrodniczych i spacerowych poprzez ich koszenie oraz usuwanie odrastających drzew i krzewów4 sztuki1. Ścieżka przyrodnicza w dolinie górnego Sanu.

2. Ścieżka przyrodnicza w Brzegach Górnych.

3. Ścieżka przyrodnicza Ustrzyki Górne-Wołosate.

4. Ścieżka spacerowa Tarnawa-Dźwiniacz

10Udrożnienie szlaków konnych, poprzez:

1) utrzymywanie ich przejezdności,

2) stałą kontrolę oznakowań,

3) usuwanie wiatrołomów, zakrzaczeń,

4) koszenie tras

81 kmSzlaki konne w granicach Parku
11Wykonanie zabezpieczeń z żerdzi110 mOddziały - 2/67f, 2/84b
12Wykonanie zabezpieczeń wokół dawnych studni12 sztukObwód Ochronny Górny San
13Utrzymanie otoczenia (koszenie, odkrzaczanie, porządkowanie) obiektów turystycznych (parkingi, wiaty) oraz terenów zielonych w osiedlach na terenie Parku30 haObwody ochronne - Wołosate, Ustrzyki Górne, Brzegi Górne, Tarnawa, Caryńskie, Osada
14Rozbiórka uszkodzonych drewnianych nawierzchni (pomostów)350 mOddziały -1/123 a, 1/231 a, 1/231 b
15Remont pomostu drewnianego w ogródku eksperymentalnym przy Terenowej Stacji Edukacji Ekologicznej w Suchych Rzekach76 mOddział - 2/126c

G. Ochrona granic Parku

Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
Utrzymywanie i systematyczne odnawianie oznakowania granic Parku202 kmWedług potrzeb, na całej granicy Parku

H. Inne według specyfiki Parku - zadania na rzecz ochrony wybranych gatunków zwierząt, ochrona krajobrazu

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Ochrona populacji żubra (Bison bonasus), poprzez:

1) utrzymanie lokalnej populacji na obszarze Parku,

2) dokarmianie stada w okresie zimy,

3) zakup lub przygotowanie paszy i soli lizawkowej oraz czynności transportowe

1. Pasza objętościowo-soczysta (marchew, buraki, owies) - 3 t.

2. Kukurydza - 300 kg.

3. Sól lizawkowa - 0,8 t.

4. Olejek anyżkowy - 500 ml

Górny San, Tarnawa
2Ochrona populacji żubra (Bison bonasus) - naprawy, sprzątanie i dezynfekcja istniejących paśników i ich otoczenia z usuwaniem starego i wykładaniem świeżego siana5 sztukTarnawa, oddziały - 1/259c, 1/256a, 1/266a, 1/272a, 1/281a
3Ochrona populacji żubra (Bison bonasus) - budowa zagrody do przetrzymywania żubrów1 zagrodaWołosate
4Ochrona niedźwiedzia (Ursus arctos) - rewitalizacja bazy żerowej (zabiegi pielęgnacyjne w obrębie zadrzewień owocowych - prześwietlanie i usuwanie drzew)200 sztuk drzewCały obszar Parku
5Ochrona niedźwiedzia (Ursus arctos) - utworzenie 10 poletek pielęgnacyjnych dla namnażania sadzonek w celu sukcesywnego uzupełniania zadrzewień owocowych oraz innych gatunków drzew i krzewów stanowiących naturalną bazę żerową0,2 haLeśnictwa Parku - Ustrzyki Górne, Brzegi Górne, Osada, Wołosate, Tarnawa, Suche Rzeki, Górny San, Tarnica
6Ochrona populacji bobra (Castor fiber) - nasadzenia wierzbowe (wierzba krucha) w celu zapewnienia bazy pokarmowej0,9 haOddziały - 1/255a (0,3ha), 277b ( 0,3 ha), 268a (0,3ha)
7Ochrona populacji bobra (Castor fiber) - pielęgnacja upraw wierzbowych służących do uzupełniania nasadzeń zgryzowych0,03 haTarnawa, oddział 1/161
8Ochrona populacji bobra (Castor fiber) - monitoring populacji na wybranych stanowiskach w Parku30 stanowiskCaryńskie, Górny San, Moczarne, Tarnawa, Wołosate
9Ochrona ptaków - dokarmianie ptaków w okresie zimy (zakup karmy dla ptaków)400 kgWołosate, Tarnawa, Ustrzyki Górne
10Ochrona płazów:

1) ograniczenie śmiertelności płazów na drogach poprzez montaż płotków wzdłuż dróg oraz nadzór,

2) ocena stanu populacji

0,3 kmOddziały - 1/132, 1/185, 1/217
11Ochrona płazów i bezkręgowców wodnych:

1) pogłębianie i oczyszczanie oczek wodnych z osadów,

2) usunięcie nadmiaru roślinności

18 sztuk1. Wołosate, oddział - 1/181g.

2. Ustrzyki Górne, oddział 1/132k/f, 1/213c.

3. Brzegi Górne, oddział 2/86b.

4. Osada, oddział 2/171h.

5. Tarnawa, oddziały -1/95a, 1/256a, 1/259a, 1/261b, 1/266b, 1/264c, 1/271, 1/262a

12Ochrona płazów i bezkręgowców wodnych - zabezpieczenie oczek wodnych znajdujących się w strefie wypasu, poprzez grodzenie pastuchem elektrycznym7 sztukBrzegi Górne, oddział - 2/86b, Wołosate, oddział - 1/181g
13Ograniczanie nielegalnego połowu ryb - nadzór w okresie niskiego stanu wód VII, VIII, IX, X112 kmSystem rzeczny na terenie Parku, rzeki i potoki - Rzeczyca, Górna Solinka, Nasiczniański, Wołosaty, Wołosatka, Halicz, San
14Ochrona ryb:

1) nadzór nad tarliskami w okresie X, XI, XII,

2) ocena stanu populacji

112 km
15Zabezpieczenie stanowisk cennych gatunków bezkręgowców - nadzór nad stanowiskami opisowymi (miejscami typowymi - loci typici).17 stanowiskCały obszar Parku, według potrzeb
161. Koszenia zapobiegające zarastaniu stanowisk rzadkich bezkręgowców (Hymenoptera, Coleoptera, Lepidoptera).

2. Ocena występowania rzadkich gatunków motyli dziennych Rhopalocera - monitoring skuteczności zabiegu koszenia

0,4 ha
17Monitoring ważek Odonata w pobliżu oczek wodnych w celu aktualizacji listy gatunków występujących w Parku w tym ocena występowania gatunków rzadkich i chronionych oraz gatunków ujętych w załączniku nr 2 do dyrektywy Rady z 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory20 stanowiskCały obszar Parku
18Usunięcie ogrodzeń z siatki stanowiących pozostałość po dawnych zabiegach ochronnych1,3 kmOddziały - 1/248a, 1/248f, 1/251h, 1/251a, 1/280a, 1/263a, 1/264c, 1/267a, 1/261b, 1/276a;
19Ochrona ryb poprzez udrożnienie potoku Roztoki przy ujęciu wody w TarnawiesztukaOddziały - 1/262f/ 263a - termin IV kwartał

1) Obszary Bieszczadzkiego Parku Narodowego objęte ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową podzielone są na obwody ochronne, oddziały oznaczone liczbami i pododdziały oznaczone literami i zaznaczone są na mapie kategorii ochronnych Bieszczadzkiego Parku Narodowego (nr inw. BdPN-M.Kat. Ochr.-Pl.ochr.-2007), przechowywanej w siedzibie Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Górnych.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄT

I. Ochrona czynna gatunków roślin
Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Arnika górska (Arnica montana L.)Wzmacnianie trwałości populacji naturalnych oraz ochrona ex situ rzadkich i zagrożonych gatunków roślin1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ

2Chaber Kotschyego (Centaurea kotschyana HEUFF. ex W. D. J. KOCH)
3Ciemiernik purpurowy (Helleborus purpurascens WALDST. & KIT.)
4Czeremcha skalna (Padus petraea TAUSCH)Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
5Driakiew lśniąca (Scabiosa lucida VILL.)
6Dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia L.)1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ

7Goryczka wczesna (Gentianella lutescens (VELEN.) HOLUB subsp. lutescens)Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
8Goryczka wąskolistna

(Gentiana pneumonanthe L.)

1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez

9Goździk kartuzek skalny

(Dianthus carthusianorum L. var. saxigenus Schur)

wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ
10Groszek wschodniokarpacki (Lathyrus laevigatus (WALDST. & KIT.) GREN.)Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
11Kosaciec syberyjski (Iris sibirica L.)1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ

12Lepnica karpacka (Silene dubia HERBICH)
13Mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus L.)
14Ostrożeń wschodniokarpacki

(Cirsium waldsteinii ROUY)

Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
15Ostróżka wyniosła (Delphinium elatum L.)1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.
16Pełnik alpejski (Trollius altissimus CRANTZ)2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ
17Pełnik europejski (Trollius europaeus L.)
18Powojnik alpejski (Clematis alpina (L.) MILL.)Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
19Rdest żyworodny (Pofygonum viviparum L.)1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli

20Rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia L.)
21Różeniec górski (Rhodiola rosea L.)
22Sesleria Bielza (Sesleria bielzii SCHUR)
23Tojad bukowiński (tauryjski karłowaty) (Aconitum bucovinense ZAPAŁ.)
24Tojad wschodniokarpacki (Aconitum lasiocarpum (RCHB.) GÁYER)Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach
25Turzyca skąpokwiatowa (Carex pauciflora LIGHTF.)1. Prowadzenie uprawy eksperymentalnej w Suchych Rzekach.

2. Zasilanie populacji naturalnych przez wprowadzanie osobników z hodowli prowadzonej w formie ochrony ex situ

26Zawilec narcyzowy (Anemonez narcissifolia L.)
27Zerwą kulista (Phyteuma orbiculare L.)
28Arnika górska (Arnica montana L.)Poprawa warunków siedliskowych gatunków zagrożonychSelektywne, punktowe usuwanie gatunków konkurencyjnych w celu poprawy warunków wzrostu gatunków zagrożonych
29Podejźrzon rutolistny (Botrychium multifidum (S. G. GMEL.) RUPR.)Usuwanie krzewów ze stanowisk
30Dzwonek piłkowany (Campanula serrata (KIT.) Hendrych)1. Wykaszanie łąk z populacjami Campanula serrata.

2. Usuwanie krzewów z powierzchni o intensywnym zarastaniu samosiewem drzew

II. Ochrona czynna gatunków zwierząt

Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Żubr (Bison bonasus)Ochrona żubra (Bison bonasus)1. Dokarmianie w okresie szczególnie trudnych zim.

2. Długoterminowy monitoring zmian liczebności populacji, jej struktury, rozmieszczenia i stanu zdrowotnego.

3. Wzbogacanie puli genowej miejscowego stada poprzez wprowadzenie genetycznie wyselekcjonowanych osobników z innych populacji z linii białowiesko - kaukaskiej.

4. Zapewnienie rezerwy zdrowych osobników z innych ośrodków hodowlanych na wypadek konieczności odbudowy stada "Górny San"

21. Jeleń (Cervus elaphus).

2. Sarna (Capreolus capreolus).

3. Dzik (Sus scrofa)

Ochrona jelenia (Cervus elaphus), sarny (Capreolus capreolus) i dzika (Sus scrofa)1. Kontynuacja monitoringu zagęszczenia zwierząt kopytnych na wyznaczonych transektach w obrębie stałych powierzchni próbnych na terenie Parku i otuliny w celu uchwycenia trendów zmian liczebności populacji i wytypowania miejsc koncentracji zwierząt.

2. Analiza danych monitoringowych oraz uwarunkowań ekologicznych (relacja drapieżnik-ofiara, dostępność korytarzy migracyjnych, kierunki i zasięgi migracji, itp.) jako podstawa do prowadzenia racjonalnej gospodarki łowieckiej, a w szczególności do podejmowania decyzji odnośnie do potrzeb ewentualnej redukcji wielkości populacji poza obszarem Parku.

3. Współpraca z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe w zakresie gospodarowania populacją jelenia (Cervus elaphus), sarny (Capreolus capreolus) i dzika (Sus scrofa) zmierzająca do optymalizacji zagęszczenia zwierząt kopytnych określonej na podstawie specjalistycznych analiz eksperckich

3Niedźwiedź (Ursus arctos)Ochrona niedźwiedzia

(Ursus arctos)

1. Zapobieganie synantropizacji osobników poprzez prawidłowe gospodarowanie odpadami na terenie parku i otuliny.

2. Określenie strefy ochrony gawr w okresie rozrodu od 1 listopada do 31 marca w promieniu 500 m.

3. Zabezpieczenie bazy pokarmowej przez utrzymanie liczebności populacji potencjalnych ofiar gwarantującej zachowanie właściwego stanu ochrony populacji gatunku, zachowanie borówczysk, lasków leszczynowych i starych sadów, dostarczających latem i jesienią owoców.

4. Monitoring w zakresie lokalizacji zwierząt, miejsc gawrowania, liczebności populacji, sposobu użytkowania i wielkości areałów oraz kierunku, zasięgu i częstości migracji (zimowe tropienia, akcje inwentaryzacyjne, stosowanie fotopułapek oraz bezinwazyjnych metod genetycznych).

5. Edukacja turystów i społeczności lokalnych nastawiona na promowanie właściwych zachowań w relacji człowiek - zwierzę, w tym w odniesieniu do postępowania z odpadami

4Wilk (Canis lupus)Ochrona wilka (Canis lupus)1. Kontynuacja monitoringu zmian liczebności watah przebywających na terenie Parku (zimowe tropienia, akcje inwentaryzacyjne, stosowanie fotopułapek oraz bezinwazyjnych metod genetycznych).

2. Wyznaczenie strefy ochrony okresowej w promieniu 500 m od nor w okresie rozrodu, od 1 kwietnia do 15 lipca.

3. Opiniowanie planów łowieckich w otulinie Parku ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekologicznych (relacja drapieżnik-ofiara, szlaki

migracyjne, koncentracja potencjalnych ofiar, itp.) związanych z koniecznością utrzymania wielkości populacji jeleniowatych na poziomie gwarantującym zachowanie właściwego stanu ochrony gatunku. 4. Prowadzenie działań edukacyjnych społeczności lokalnych uświadamiających potrzebę zabezpieczania stad zwierząt gospodarskich przed ewentualną presją drapieżnicą ze strony wilka (Canis lupus)
5Ryś (Felis lynx)Ochrona rysia (Felis lynx)Monitoring lokalizacji zwierząt na podstawie zimowych tropień, akcji inwentaryzacyjnych, zastosowania fotopułapek oraz zbierania wszelkich informacji o gatunku
6Bóbr (Castor fiber)Ochrona bobra (Castor fiber)Wzbogacanie naturalnej bazy żerowej oraz monitoring na stałych powierzchniach w celu określenia wpływu bobra (Castor fiber) na ekosystemy Parku
71. Orzeł przedni (Aquila chrysaetos).

2. Orlik krzykliwy (Aquila pomarina).

3. Myszołów (Buteo buteo).

4. Trzmielojad (Pernis apivorus).

5. Pustułka (Falco tinnunculus)

Ochrona ptaków szponiastych1. Utrzymanie terenów otwartych poprzez wykaszanie i wypas zwierząt gospodarskich w celu zachowania obszarów łowieckich ptaków szponiastych i ich zabezpieczenia przed zarastaniem.

2. Wyznaczanie stref ochronnych wokół gniazd gatunków z rodzaju Aquila

81. Puszczyk uralski (Strix uralensis).

2. Puszczyk zwyczajny (Strix aluco).

3. Włochatka (Aegolius funereus).

4. Sóweczka (Glaucidium passerinum).

5. Dzięcioł duży (Dendrocopos major).

6. Dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos).

7. Krętogłów (Jynx torquilla).

8. Kowalik (Sitta europaea)

Ochrona ptakówKształtowanie siedlisk dla gniazdowania, poprzez zachowanie starych dziuplastych drzew
9Kowalik (Sitta europaea) oraz gatunki z rodziny sikor

(Paridae)

Dokarmianie ptaków w sąsiedztwie osad ludzkich w okresie zimowym
101. Kumak górski (Bombina variegata).

2. Traszka karpacka (Triturus montandoni).

3. Traszka górska (Triturus alpestris).

4. Żaba trawna (Rana temporaria)

Ochrona płazów1. Przeciwdziałanie zwiększonej śmiertelności płazów na drogach publicznych w okresie wiosennej i jesiennej migracji poprzez montaż płotków ograniczających.

2. Propagowanie konstruowania przejść pod drogami w przypadku działań związanych z remontami dróg na obszarze Parku

111. Kumak górski (Bombina variegata).

2. Traszka karpacka (Triturus montandoni).

3. Traszka górska (Triturus alpestris).

4. Bezkręgowce:

1) Pływak żółtobrzeżek (Dytiscus marginalia),

2) Ważka płaskobrzucha (Libellula depressa),

3) Świtezianka dziewica (Calopteryx virgo),

4) Płoszczyca szara (Nepa cinerea),

5) Pluskolec pospolity (Notonecta glauca)

Ochrona płazów i bezkręgowców wodnychZabezpieczenie miejsc rozrodu i bytowania płazów oraz bezkręgowców wodnych poprzez pogłębianie, oczyszczanie względnie powiększenie istniejących oczek wodnych
12Pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario)Ochrona rybOgraniczenie nielegalnego połowu pstrąga potokowego (Salmo trutta m. fario) oraz szczególny nadzór w okresie wiosennym (kwiecień, maj), w okresie niskiego stanu wód (lipiec, sierpień, wrzesień, październik) i w okresie tarła (październik, listopad)
131. Leptogammus carpaticus.*)

2. Hygrobates conspiciendus.*)

3. Siro carpaticus.*)

4. Lithobius tenebrosus setiger.*)

5. Eosentomonz carpaticum.*)

6. Eosentomon polonicum.*)

7. Rhithrogena wolosatkae.*)

8. Miramella ebneri carpathica.*)

9. Speudotettix montanus.*)

10. Xantholinus azuganus trellai.*)

11. Aulacidea trapogonis celata.*)

12. Melampophylax Polonius.*)

13. Trichocera carpathica.*)

14. Trichocera kotejai.*)

15. Trichocera transversa.*)

16. Hilara carpatica.*)

17. Phytomyza nowakowskiana*)

Ochrona bezkręgowców1. Nadzór nad stanowiskami opisowymi (miejscami typowymi - loci typici) - 17 stanowisk.

2. Ochrona zachowawcza:

1) kontrola siedlisk,

2) utrzymanie siedlisk typowych dla gatunków

14Stanowiska gatunków górskich i endemitów wschodniokarpackichNadzór nad skupiskami rzadkich i endemicznych gatunków bezkręgowców oraz monitoring stanowisk w wyznaczonych miejscach wzdłuż szlaków
151. Phyllobius scutellaris.*)

2. Donus elegans.*)

3. Pholicodes pancaucasicus.*)

4. Tygrzyk paskowany (Agriope bruenichi)

Ochrona rzadkich gatunków bezkręgowców ciepłolubnychKoszenia zapobiegające zarastaniu fragmentów łąk o charakterze kserotermicznym
16Koń huculskiZachowawcza hodowla konia huculskiego - ochrona rzadkiej regionalnej rasyZakup paszy treściwej, pozyskanie siana i podściółki (słoma) oraz zakup usług w ramach opieki weterynaryjnej

*) Brak nazw w języku polskim.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

WSKAZANIE OBSZARÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ ŚCISŁĄ, CZYNNĄ ORAZ KRAJOBRAZOWĄ

Lp.Rodzaj ochronyLokalizacja1)Powierzchnia ogółem w ha
1Ochrona ścisła1. Obwód Ochronny Górny San, oddziały - 26a, 26b, 26c, 26d, 26f, 26g, 27, 27a, 27b, 27c, 27d, 27f, 27g, 27h, 27i, 28a, 28b, 28c, 28d, 28f, 28g, 29, 29a, 29b, 29c, 29d, 29f, 29g, 29h, 29i, 29j, 29k, 29l, 30a, 30b, 30c, 30d, 30f, 30g, 30h, 30i, 30j, 31, 31a, 31b, 31c, 31d, 31f, 32, 32a, 32b, 33a, 34a, 35a, 39, 39a, 39b, 39c, 39d, 40, 40a, 40b, 40c, 40d, 41, 41a, 41b, 41c, 41d, 41f, 42a, 42b, 42c, 42d, 42f, 43, 43a, 43b, 43c, 43d, 43f, 43g, 44, 44a, 44b, 45, 45a, 45b, 46, 46a, 47a, 52a, 52b, 52c, 53a, 53b, 53c, 53d, 55, 55a, 55b, 55c, 55d, 57a, 57b, 57c, 57d, 57f, 60a, 60b, 60c, 60d, 60f, 60g, 63a, 63b, 63c, 63d, 64a, 64b, 64c, 64d, 64f, 64g, 65a, 65b, 65c, 66, 66a, 66b, 66c, 66d, 67, 67a, 67b, 67c, 67d, 68a, 71, 71a, 71b, 71c, 71d, 72, 72a, 72b, 82, 82a, 82b, 82c, 82d, 91, 91a, 91b, 92, 92a, 92b, 93, 93a, 93b, 93c, 93d, 93f, 93g, 94, 94a, 94b, 94c).

2. Obwód Ochronny Tarnica, oddziały - 1, 1a, 1b, 1c, 1d, 2a, 2b, 2c, 3a, 3b, 4a, 4b, 4c, 4d, 4f, 5, 5a, 5b, 5c, 5d, 5f, 6, 6a, 6b, 6c, 7, 7a, 7b, 8a, 8b, 8c, 8d, 8f, 9a, 9b, 9c, 9d, 9f, 10a, 10b, 10c, 11a, 11b, 11c, 11d, 12a, 13, 13a, 13b, 14, 14a, 15a, 15b, 16a, 16b, 17a, 17b, 18a, 18b, 18c, 19a, 19b, 19c, 19d, 20a, 20b, 20c, 20d, 20f, 20g, 2la, 21b, 21c, 21d, 21f, 21g, 21h, 22a, 22b, 23a, 23b, 23c, 23d, 23f, 23g, 105a, 106a, 106b, 106c, 107a, 107b, 107c, 107d, 107f, 108a, 108b, 108c, 108d, 109a, 109b, 109c, 110a, 110b, 110c, 110d, 110f, 110g, 110h, 110i, 111, 111a, 111b, 111c, 111d, 111f, 111g, 111h, 112, 112a, 112b, 112c, 112d, 112f, 112g, 115, 115a, 115b, 115c, 115d, 116, 116a, 116b, 116c, 117a, 117b, 118, 118a, 119, 119a, 119b, 119c, 119d, 124a, 125a, 136a, 137a, 138, 138a, 139, 139a, 139b, 139c, 140, 140a, 140b, 140c, 140d, 140f, 140g, 140h, 140i, 140j, 140k, 140l, 140m, 141a, 141b, 141c, 141d, 141f, 141g, 142a, 142b, 142c, 142d, 142f, 143, 143a, 143b, 143c, 143d, 144, 144a, 144b, 144c, 144d, 144f, 144g, 144h, 144i, 144j, 144k, 145, 145a,

18 553,6482
145b, 145c, 145d, 145f, 145g, 145h, 145i, 145j, 145k, 145l, 145m, 145n, 145o, 146, 146a, 146b, 146c, 146d, 146f, 146g, 146h, 146i, 146j, 146k, 146l, 146m, 147, 147a, 147b, 147c, 147d, 147f, 147g, 147h, 147i, 147j, 147k, 147l, 147m, 147n, 148, 148a, 148b, 148c, 148d, 148f, 148g, 148h, 148i, 148j, 148k, 149, 149a, 149b, 149c, 149d, 149f, 149g, 150a, 151, 151a, 151b, 151c, 151d, 152, 152a, 152b, 152c, 153, 153a, 153b, 154a, 154b, 154c, 154d, 154f, 154g, 155a, 155b, 155c, 155d, 155f, 155g, 156a, 156b, 156c, 156d, 156f, 156g, 156h, 156i, 157, 157a, 157b, 157c, 157d, 157f, 157g, 157h, 157i, 158, 158a, 158b, 158c, 158d, 158f, 158g, 159, 159a, 159b, 159c, 159d, 159f, 159g, 159h, 159i, 159j, 159k, 159l, 159m, 159n, 159o, 159p, 159r, 159s, 159t, 160, 160a, 160b, 160c, 160d, 160f, 160g, 160h, 160i, 161, 161a, 161b, 161c, 161d, 161f, 161g, 162a, 165, 165a, 165b, 165c, 165d, 165f, 165g, 165h, 165i.

3. Obwód Ochronny Wołosate, oddziały - 163a, 164a, 166a, 166b, 166c, 166d, 166f, 166g, 166h, 166i, 166j, 167a, 167b, 167c, 167d, 167f, 168, 168a, 168b, 168c, 168d, 168f, 168g, 168h, 168i, 169, 169a, 169b, 169c, 169d, 169f, 169g, 169h, 169i, 169j, 170a, 170b, 170c, 170d, 170f, 170g, 170h, 170i, 170j, 170k, 170l, 171a, 171b, 171c, 171d, 171f, 171g, 171h, 171i, 171j, 171k, 172a, 172b, 172c, 172d, 172f, 172g, 172h, 172i, 172j, 172k, 172l, 173a, 173b, 173c, 174a, 174b, 174c, 174d, 174f, 174g, 174h, 174i, 174j, 176a, 176b, 177a, 177b, 177c, 177d, 177f, 177g, 177h, 177i, 178, 178a, 178b, 178c, 178d, 178f, 179, 179a, 179b, 179c, 179d, 189, 189a, 189b, 189c, 190, 190a, 190b, 190c, 191, 191a, 192, 192a, 192b, 192c, 192d, 193, 193a, 193b, 193c, 193d, 194, 194a, 194b, 195, 195a, 195b, 195c, 196, 196a, 196b, 196c, 197, 197a, 197b, 198a, 198b, 198c, 199, 199a, 200, 200a, 200b, 200c, 201, 201a, 202, 202a, 202b, 203, 203a, 204, 204a, 204b, 204c, 204d, 204f, 204g, 204h, 204i, 205, 205a, 205b, 206, 206a, 206b, 206c, 206d, 206f, 206g, 206h, 206i, 206j, 206k, 206l, 207, 207a, 207b, 207c, 207d, 207f, 208, 208a, 208b, 208c, 209, 209a, 209b, 209c, 210, 210a, 210b, 210c, 210d, 210f, 212, 212a, 212b, 212c, 212d, 216, 216a, 216b, 216c, 216d, 216f.

4. Obwód Ochronny Ustrzyki Górne, oddziały - 100a, 100b, 100c, 101a,

101b, 101c, 102a, 102b, 102c, 102d, 103, 103a, 104, 104a, 104b, 104c, 113, 113a, 113b, 113c, 113d, 113f, 114a, 114b, 114c, 120, 120a, 120b, 120c, 120d, 120f, 121a, 121b, 121c, 121d, 122, 122a, 122b, 122c, 122d, 122f, 122g, 123, 123a, 123b, 123c, 123d, 123f, 123g, 126, 126a, 126b, 127a, 127c, 127d, 127f, 127g, 127h, 127i, 127j, 128a, 128b, 128c, 128d, 128f, 128g, 128h, 128i, 214a, 214b, 214c, 214d, 214f, 215a, 215b, 219a, 219b, 219c, 219d, 219f, 219g, 219h, 220, 220a, 220b, 220c, 221, 221a, 221b, 221c, 222, 222a, 222b, 223, 223a, 223c, 223d, 223f, 223g, 223h, 223i, 223j, 224, 224a, 224b, 224c, 225, 225a, 225b, 226, 226a, 226c, 226d, 226f, 226g, 227, 227a, 227c, 227d, 227f, 227g, 227h, 228, 228a, 229, 229b, 229d, 230a, 231, 231a, 231b, 231c, 232a, 232b, 232c, 233, 233a, 233b, 233c, 234a, 234b, 235, 235a, 236, 236a, 236b, 236c, 236d, 236f, 237a, 237b, 238a, 238b, 239a, 239b, 239c, 239d, 239f, 240, 240a, 240b, 240c, 240d, 240f, 240g, 241a, 241b, 241c, 241d, 241f, 241g, 242a, 242b, 242c, 242f, 243a, 243d, 243f, 244a.

5. Obwód Ochronny Caryńskie, oddziały - 3, 3a, 3b, 3c, 3d, 3f, 3g, 4, 4a, 4b, 4c, 4d, 4f, 27a, 28a, 28b, 28c, 28d, 29a, 29b, 30a, 30b, 30c, 30d, 31a, 31b, 31c, 31d, 32a, 32b, 33, 33a, 33b, 33c, 33d, 34, 34a, 34b, 34c, 34d, 34f, 34g, 34h, 35a, 36a, 36b, 36c, 36d, 36f, 37a, 37b, 37c, 39a, 39b, 39c, 41, 41a, 41b, 41c, 41d, 43, 43a, 43b, 43c, 43d, 44a, 44b, 44c, 44d, 46, 46a, 46b, 46c, 46d, 46f, 46g, 46h, 47a, 47b, 47c, 49, 49a, 49b, 49c, 49d, 52, 52a, 52b, 52c, 52d, 53, 53a, 53b, 53c, 53d, 53f, 54a, 58a, 58b, 58c, 58d, 58f, 59, 59a, 59b, 59c, 59d, 59f, 59g, 59h, 59i, 60a, 60b, 60c, 60d, 60f, 60g, 61, 61a, 61b, 61c, 61d, 61f, 61g, 62, 62a, 62b, 62c, 62d, 62f, 63, 63a, 63b, 63c, 63d, 63f, 63g, 63h, 63i, 63j, 63k, 74, 74a, 74b, 75, 75a, 75b, 75c, 75d, 76, 76a, 76b, 76c, 76d, 76f, 76g, 76h, 76i, 76j, 77, 77a, 77b, 77c, 77d, 77f, 78, 78a, 78b, 78c, 79, 79a, 79b, 79c, 79d, 80, 80a, 80b, 80c, 80d, 80f, 80g, 80h, 81, 81a, 81b, 81c, 81d, 81f, 81g, 81h.

6. Obwód Ochronny Brzegi Górne, oddziały - 6a, 6b, 6c, 6d, 6f, 8, 8a, 8b, 8c, 9, 9a, 9b, 11a, 11b, 11c, 11d, 11f, 11g, 11h, 14a, 14b, 15a, 15b, 15c, 15d, 16a, 21a, 21b, 21c, 22a, 23, 23b, 23c, 23d, 23f, 23h, 23i, 25a, 25b, 25c, 26a, 64a, 65a, 68, 68a, 68b, 68c, 69a, 69b, 69c, 91, 91a, 91b, 91c, 91d, 91f, 91g, 91h, 91i, 92, 92a, 92b, 92c,

92d, 92f, 92g, 92h, 93, 93a, 93b, 93c, 93d, 93f, 94, 94a, 94b, 94c, 94d, 94f, 94g, 95, 95a, 95b, 95c, 95d, 95f, 95g, 95h.

7. Obwód Ochronny Moczarne, oddziały - 211, 211a, 211b, 211c, 211d, 211f, 211g, 211i, 212, 212a, 212b, 212c, 212d, 212f, 212g, 212h, 212i, 212j, 213a, 213b, 213c, 213d, 213f, 214, 214a, 214b, 214c, 214d, 215, 215a, 215b, 216a, 217a, 217b, 217c, 217d, 217f, 217g, 217h, 217i, 217j, 218, 218a, 218b, 218c, 218d, 219, 219a, 219b, 220, 220a, 220b, 221, 221a, 221b, 221c, 222a, 223, 223a, 224, 224a, 225, 225a, 225b, 225c, 226, 226a, 226b, 226c, 227, 227a, 227b, 228, 228a, 228b, 228d, 229, 229a, 229b, 230, 230a, 230b, 230c, 230d, 230f, 230g, 231, 231c, 231d, 231f, 231g, 232, 232c, 232d, 232f, 232g, 232h, 233, 233c, 233d, 233f, 233g, 233h, 234, 234c, 234d, 234f, 234g, 234h, 234i, 235, 235b, 235c, 236, 236a, 236b, 236c, 237, 237a, 237b, 237c, 237d, 238, 238a, 238b, 238c, 238d, 239, 239a, 239b, 239c, 239d, 240, 240a, 240b, 240c, 240d, 241, 241a, 241b, 242, 242a, 242b, 243, 243a, 243b, 243c, 243d, 243f, 244, 244a, 244b, 245, 245a, 246, 246a, 246b, 246c, 246d, 246f, 247, 247a, 247b, 247c, 248, 248a, 248b, 248c, 249, 249a, 249b, 249c, 250, 250a, 250b, 251, 251a, 251b, 251c, 251d, 251f, 251g, 251h, 251i, 251j, 251k, 251l, 251m, 252, 252a, 252b, 252c, 252d, 253, 253a, 254, 254a, 254b, 255, 255a, 255b, 255c, 256, 256a, 256b, 256c, 257, 257a, 257b, 257c, 257d, 257f, 257g, 258, 258a, 258b, 259, 259a, 259b, 259c, 259d, 259f, 259g, 259h, 260, 260a, 260b, 260c, 260d, 261, 261a, 261b, 261c, 262, 262a, 263, 263a, 264, 264a, 264b, 264c, 265, 265a, 265b, 266a, 266b, 266c, 266d, 266f, 267, 267a, 267b, 267c, 267d, 267f, 267g, 267h, 267i, 268a, 268b, 268c, 268d, 268f, 269, 269a, 269b, 269c, 269d, 270, 270a, 270b, 270c, 270d, 271, 271a, 271b, 271c, 271d, 271f, 272, 272a, 273a, 274, 274a, 274b, 275, 275a, 276, 276a, 277, 277a, 277b, 278, 278a, 278b, 278c.

8. Obwód Ochronny Osada, oddziały - 160a, 160b, 160c, 160d, 160f, 160g, 161a, 161b, 162a, 163, 163a, 163b, 163c, 163d, 163f, 164a, 164b, 164c, 164d, 165, 165a, 165b, 165c, 165d, 165f, 165g, 175b, 176, 176a, 176b, 176c, 177a, 177b, 177c, 177d, 177f, 179, 179a, 179b, 179c, 179d, 179f, 179g, 183, 183a, 183b, 183c, 183d,

183f, 183g, 184, 184a, 184b, 184c, 186a, 186b, 186c, 186d, 186f, 186g, 186h, 186i, 187, 187a, 187b, 187c, 187d, 187f, 187g, 187h, 189a, 190a, 190b, 190c, 190d, 190f, 190g, 192a, 192b, 192c, 192d, 195, 195a, 195b, 195c, 195d, 195f, 195g, 197a, 197b, 197c, 197d, 203, 203a, 203b, 203c, 203d, 203f, 203g, 203h, 204, 204a, 205, 205a, 205b, 205c, 205d, 205f, 205g, 205h.

9. Obwód Ochronny Suche Rzeki, oddziały - 97, 97a, 97b, 97c, 97d, 98, 98a, 98b, 99, 99a, 100, 100a, 100b, 100c, 100d, 101a, 101b, 101c, 101d, 101f, 103, 103a, 104, 104a, 104b, 104c, 104d, 104f, 108, 108a, 108b, 108c, 113, 113a, 113b, 113c, 113d, 113f, 115, 115a, 115b, 115c, 115d, 116b, 118a, 118b, 118c, 118d, 118f, 120, 120a, 120b, 120c, 120d, 120f, 120g, 120h, 122a, 122b, 122c, 122d, 124, 124a, 124b, 124c, 124d, 131, 131a, 131b, 132a, 138a, 138b, 144, 144a, 145, 145a, 145b, 145c, 145d, 145f, 145g, 145h, 145i, 146a, 146b, 146c, 146d, 146f, 146g, 147a, 148a, 148b, 148c, 148d, 149, 149a, 149b, 149c, 150a, 150b, 150c, 150d, 150f, 151a, 151b, 152a, 153a, 153b, 154a, 154b, 155, 155a, 155b, 155c, 155d, 156, 156a, 156b, 156c, 156d, 157, 157a, 157b, 157c, 157d, 157f, 158, 158a, 158b, 158c, 158d, 159, 159a, 159b, 159c, 159d

2Ochrona czynna1. Obwód Ochronny Górny San, oddziały -24, 24a, 24b, 24c, 25, 25a, 25b, 25c, 25d, 25f, 25g, 25h, 25i, 36, 36a, 36b, 36c, 36d, 36f, 36g, 37, 37a, 37b, 37c, 38, 38a, 48a, 48b, 48c, 48d, 48f, 48g, 48h, 49a, 49b, 50a, 50b, 50c, 50d, 50f, 50g, 50h, 51a, 51b, 51c, 54, 54a, 54b, 54c, 54d, 56, 56a, 56b, 56c, 56d, 56f, 56g, 56h, 56i, 56j, 58a, 58b, 58c, 58d, 58f, 58g, 59, 59a, 59b, 59c, 59d, 59f, 59g, 59h, 61, 61a, 61b, 61c, 61d, 61f, 61g, 61h, 61i, 61j, 61k, 61l, 61m, 62, 62a, 62b, 62c, 69, 69a, 69b, 69c, 69d, 69f, 69g, 69h, 69i, 69j, 70, 70a, 70b, 70c, 70d, 70f, 73, 73a, 73b, 74a, 74b, 74c, 74d, 74f, 74g, 75, 75a, 75b, 75c, 75d, 75f, 76, 76a, 76b, 76c, 76d, 76f, 77, 77a, 77b, 78, 78a, 78b, 78c, 78d, 78f, 78g, 78h, 78i, 78j, 79, 79a, 79b, 79c, 79d, 79f, 80a, 80b, 80c, 81a, 81b, 81c, 83, 83a, 83b, 83c, 83d, 83f, 83g, 84, 84a, 84b, 84c, 84d, 84f, 84g, 84h, 85, 85a, 85b, 85c, 85d, 85f, 85g, 85h, 85i, 85j, 85k, 85l, 86a, 87a, 87b, 87c, 87d, 87f, 87g, 88, 88a, 88b, 88c, 88d, 88f, 89, 89a, 89b, 89c, 90a, 90b, 90c.

2. Obwód Ochronny Tarnica, oddział 150b.

10563,8814
3. Obwód Ochronny Wołosate, oddziały - 175a, 175b, 175c, 180, 180a, 180b, 180c, 180d, 180f, 180g, 180h, 180i, 180j, 180k, 180l, 180m, 180n, 181a, 181b, 181c, 181d, 181f, 181g, 181h, 181i, 181j, 181k, 181l, 181m, 181n, 182, 182a, 182b, 182c, 182d, 182f, 182g, 182h, 182i, 182j, 182k, 182l, 182m, 182n, 182o, 183a, 183b, 183c, 183d, 183f, 183g, 183h, 183i, 183j, 183k, 183l, 183m, 184a, 184b, 184c, 184d, 184f, 184g, 184h, 184i, 184j, 184k, 185a, 185ax, 185b, 185c, 185d, 185f, 185g, 185h, 185i, 185j, 185k, 185l, 185m, 185n, 185o, 185p, 185r, 185s, 185t, 185w, 185x, 185y, 185z, 186, 186a, 186b, 186c, 186d, 186f, 186g, 186h, 186i, 186j, 187, 187a, 187b, 187c, 187d, 187f, 187g, 187h, 187i, 187j, 187k, 187l, 187m, 187n, 187o, 188a, 188b, 188c, 188d, 188f, 188g, 188h, 188i, 188j, 188k, 188l, 211a, 211b, 211c, 211d, 211f, 211g, 211h, 211i, 211j.

4. Obwód Ochronny Ustrzyki Górne, oddziały - 95, 95a, 95b, 95c, 95d, 95f, 96, 96a, 96b, 96c, 96d, 96f, 96g, 97, 97a, 97b, 97c, 97d, 97f, 97g, 97h, 97i, 97j, 98a, 98b, 98c, 98d, 99, 99a, 99b, 99c, 99d, 126c, 127b, 129, 129a, 129b, 129c, 129d, 129f, 129g, 129h, 129i, 129j, 129k, 129l, 129m, 129n, 129o, 130, 130a, 130b, 130c, 130d, 131a, 131b, 131c, 131d, 132a, 132b, 132c, 132d, 132f, 132g, 132h, 132i, 132j, 132k, 132l, 132m, 132n, 133, 133a, 133b, 133c, 133d, 133f, 133g, 133h, 133i, 133j, 133k, 134, 134a, 134b, 134c, 134d, 134f, 134g, 134h, 134i, 134j, 135a, 135b, 135c, 135d, 135f, 135g, 135h, 135i, 135j, 135k, 135l, 213a, 213b, 213c, 213d, 213f, 217, 217a, 217b, 217c, 217d, 217f, 217g, 217h, 217i, 217j, 217k, 217l, 217m, 217n, 217o, 217p, 217r, 217s, 217t, 217w, 218, 218a, 218b, 218c, 218d, 218f, 218g, 223b, 226b, 227b, 229a, 229c, 242d, 243b, 243c.

5. Obwód Ochronny Caryńskie, oddziały - 1a, 1ax, 1b, 1bx, 1c, 1cx, 1d, 1dx, 1f, 1fx, 1g, 1gx, 1h, 1hx, 1i, 1ix, 1j, 1k, 1l, 1m, 1n, 1o, 1p, 1r, 1s, 1t, 1w, 1x, 1y, 1z, 2a, 2b, 2c, 2d, 2f, 3h, 4g, 38a, 38b, 38c, 38d, 39d, 40, 40a, 40b, 40c, 42, 42a, 42b, 42c, 42d, 45, 45a, 45b, 45c, 45d, 45f, 45g, 48, 48a, 48b, 48c, 48d, 50, 50a, 51, 51a, 51b, 55a, 55b, 55c, 55d, 55f, 55g, 55h, 56, 56a, 56b, 56c, 56d, 57, 57a, 57b, 57c, 57d, 57f, 57g, 57h, 71, 71a, 71b, 71c, 71d, 71f, 71g, 71h, 71i, 71j, 71k, 71l, 71m, 72, 72a, 72b, 72c, 72d,

72f, 73, 73a, 73b, 82a, 82b, 82c, 281, 281a, 281b, 281c, 281d, 281f, 282a, 282b, 282c, 283, 283a, 283b, 283c, 284, 284a, 285, 285a, 285b, 285c, 285d, 286, 286a, 286b, 286c, 287, 287a, 287b, 287c, 288, 288a, 288b, 288c, 288d, 288f, 289a, 290, 290a, 290b, 290c, 290d, 290f, 291a, 291b, 291c, 291d.

6. Obwód Ochronny Brzegi Górne, oddziały - 5a, 5b, 5c, 5d, 5f, 5g, 5h, 5i, 7, 7a, 7b, 7c, 7d, 10a, 10b, 10c, 10d, 10f, 10g, 12, 12a, 12b, 12c, 12d, 12f, 12g, 12h, 12i, 13, 13a, 13b, 13c, 13d, 13f, 13g, 17, 17a, 18a, 18b, 18c, 19, 19a, 19b, 19c, 19d, 19f, 20a, 20b, 20c, 23a, 23g, 24a, 24b, 24c, 24d, 24f, 24g, 24h, 24i, 24j, 24k, 24l, 24m, 66a, 66b, 66c, 66d, 66f, 66g, 66h, 66i, 66j, 66k, 66l, 66m, 66n, 66o, 66p, 66r, 66s, 66t, 66w, 66x, 66y, 67, 67a, 67b, 67c, 67d, 67f, 67g, 67h, 67i, 67j, 67k, 67l, 67m, 67n, 67o, 67p, 70a, 70b, 70c, 70d, 70f, 70g, 70h, 70i, 70j, 70k, 70l, 83a, 83b, 83c, 83d, 84, 84a, 84b, 84c, 84d, 84f, 84g, 84h, 84i, 84j, 85a, 85b, 85c, 85d, 85f, 85g, 85h, 85i, 86, 86a, 86b, 86c, 86d, 87, 87a, 87b, 87c, 87d, 87f, 87g, 87h, 87i, 87j, 88, 88a, 88b, 88c, 88d, 88f, 88g, 88h, 89, 89a, 89b, 89c, 89d, 89f, 90, 90a, 90b, 90c, 90d, 90f, 90g, 90h, 90i, 90j, 90k, 90l.

7. Obwód Ochronny Moczarne, oddziały - 211h, 211j, 228c, 231a, 231b, 232a, 232b, 233a, 233b, 234a, 234b, 235a.

8. Obwód Ochronny Osada, oddziały - 166a, 167, 167a, 167b, 167c, 167d, 167f, 167g, 167h, 168, 168a, 168b, 168c, 169, 169a, 169b, 169c, 170, 170a, 170b, 170c, 170d, 170f, 170g, 170h, 171a, 171b, 171c, 171d, 171f, 171g, 171h, 171i, 171j, 171k, 172, 172a, 172b, 172c, 172d, 172f, 172g, 172h, 172i, 172j, 172k, 172l, 172m, 172n, 173, 173a, 173b, 173c, 173d, 173f, 173g, 173h, 173i, 173j, 173k, 174, 174a, 174b, 174c, 174d, 174f, 174g, 174h, 174i, 174j, 174k, 174l, 174m, 175a, 178, 178a, 178b, 178c, 178d, 180, 180a, 180b, 180c, 181a, 181b, 181c, 181d, 182, 182a, 182b, 182c, 185, 185a, 185b, 188, 188a, 188b, 188c, 188d, 188f, 188g, 188h, 188i, 188j, 188k, 188l, 188m, 191, 191a, 191b, 191c, 191d, 191f, 191g, 191h, 191i, 191j, 191k, 193, 193a, 193b, 194a, 194b, 194c, 194d, 194f, 194g, 194h, 194i, 194j, 196, 196a, 198a, 198b, 199a, 199b, 199c, 199d, 200, 200a, 200b, 200c, 200d, 201, 201a, 201b, 201c, 201d, 201f, 201g, 201h, 201i, 202, 202a,

202b, 202c, 202d, 202f, 203i, 205i, 205j, 206, 206a, 206b, 206c, 206d, 206f, 207, 207a, 207b, 207c, 207d, 207f, 207g, 207h, 208, 208a, 208b, 208c, 208d, 208f, 208g, 208h, 208i, 209, 209a, 209b, 209c, 209d, 209f, 210, 210a, 210b, 210c, 210d, 210f, 210g, 210h, 210i, 210j, 210k, 210l, 210m, 210n, 210o, 279a, 279b, 279c, 279d, 279f, 279g, 279h, 279i, 280a, 280ax, 280b, 280c, 280d, 280f, 280g, 280h, 280i, 280j, 280k, 280l, 280m, 280n, 280o, 280p, 280r, 280s, 280t, 280w, 280x, 280y, 280z.

9. Obwód Ochronny Suche Rzeki, oddziały - 96a, 96b, 96c, 102, 102a, 102b, 102c, 102d, 105a, 105b, 106, 106a, 107a, 109a, 110a, 110b, 110c, 110d, 111, 111a, 111b, 111c, 111d, 111f, 111g, 111h, 112, 112a, 112b, 112c, 112d, 112f, 114, 114a, 114b, 114c, 116a, 117, 117a, 117b, 117c, 117d, 117f, 119, 119a, 119b, 119c, 119d, 119f, 119g, 119h, 121, 121a, 121b, 121c, 121d, 121f, 121g, 123, 123a, 123b, 123c, 123d, 125, 125a, 125b, 125c, 125d, 125f, 125g, 126, 126a, 126b, 126c, 126d, 126f, 126g, 127, 127a, 127b, 128, 128a, 129, 129a, 129b, 130, 130a, 133a, 133b, 133c, 134a, 134b, 134c, 135a, 136, 136a, 136b, 136c, 137, 137a, 137b, 139, 139a, 139b, 139c, 139d, 140, 140a, 140b, 140c, 140d, 141, 141a, 141b, 141c, 141d, 142, 142a, 142b, 142c, 142d, 142f, 142g, 143, 143a, 143b, 143c.

10. Obwód Ochronny Tarnawa, oddziały - 245a, 246a, 247a, 248a, 248b, 248c, 248d, 248f, 248g, 249, 249a, 249b, 249c, 249d, 249f, 249g, 250, 250a, 250b, 250c, 250d, 251, 251a, 251b, 251c, 251d, 251f, 251g, 251h, 251i, 252, 252a, 252b, 252c, 252d, 252f, 252g, 252h, 253, 253a, 253b, 253c, 253d, 254, 254a, 254b, 254c, 254d, 254f, 255, 255a, 255b, 255c, 255d, 255f, 256, 256a, 256b, 256c, 256d, 257, 257a, 258, 258a, 258b, 258c, 258d, 259a, 259b, 259c, 260a, 261, 261a, 261b, 261c, 261d, 262, 262a, 262b, 262c, 262d, 262f, 263, 263a, 263b, 264, 264a, 264b, 264c, 264d, 264f, 264g, 264h, 265, 265a, 265b, 266, 266a, 266b, 266c, 266d, 267, 267a, 267b, 268, 268a, 268b, 268c, 268d, 268f, 268g, 269, 269a, 269b, 269c, 269d, 270, 270a, 270b, 271, 271a, 271b, 271c, 272, 272a, 272b, 273, 273a, 273b, 273c, 273d, 273f, 273g, 273h, 273i, 273j, 273k, 274, 274a, 274b, 274c, 274d, 274f, 274g, 275, 275a, 275b, 275c, 275d, 276, 276a, 276b, 276c, 276d,

277a, 277b, 278a, 278b, 278c, 279a, 279b, 279c, 279d, 280, 280a, 280b, 280c, 281, 281a, 281b, 281c, 282, 282a.

11. Grunty w obrębie ewidencyjnym Beniowa, działki - 2, 5, 6, 8.

12. Grunty w obrębie ewidencyjnym Brzegi Górne, działki - 3, 6, 22/1, 22/2, 22/3, 22/5, 22/6, 23, 24.

13. Grunty w obrębie ewidencyjnym Bukowiec, działki - 2, 8, 11, 13, 15, 18, 28.

14. Grunty w obrębie Caryńskie, działki - 2, 3, 4/1, 4/2, 9, 18, 47, 59.

15. Grunty w obrębie ewidencyjnym Dźwiniacz Górny, działki - 1, 4, 9, 10, 18, 23,25,30.

16. Grunty w obrębie ewidencyjnym Łokieć, działka - 1.

17. Grunty w obrębie ewidencyjnym Nasiczne, działki - 1/2, 7.

18. Grunty w obrębie ewidencyjnym Sianki, działka - 1.

19. Grunty w obrębie ewidencyjnym Sokoliki, działka - 1.

20. Grunty w obrębie ewidencyjnym Tarnawa Niżna, działki - 1, 5/3.

21. Grunty w obrębie ewidencyjnym Tarnawa Wyżna, działka - 1.

22. Grunty w obrębie ewidencyjnym Ustrzyki Górne, działki - 1/2, 5/6, 5/7, 5/15, 14/1.

23. Grunty w obrębie ewidencyjnym Wetlina, działki - 155/2, 494, 495, 496, 500, 501.

24. Grunty w obrębie ewidencyjnym Wołosate, działki - 3, 8, 12, 24, 358/9

3Ochrona krajobrazowa1. Grunty w obrębie ewidencyjnym Bereżki, działka - 65.

2. Grunty w obrębie ewidencyjnym Brzegi Górne, działki - 4, 5, 7/1, 7/2, 12, 30/2, 31, 32,33.

3. Grunty w obrębie ewidencyjnym Caryńskie, działka - 65.

4. Grunty w obrębie ewidencyjnym Nasiczne, działka - 5,8.

5. Grunty w obrębie ewidencyjnym Tarnawa Niżna, działki - 2/11, 2/12, 2/13, 2/5, 2/6, 2/7, 2/8, 2/9, 4, 5/1, 8, 23, 27, 30, 36.

6. Grunty w obrębie ewidencyjnym Tarnawa Wyżna, działki - 5, 6.

7. Grunty w obrębie ewidencyjnym Ustrzyki Górne, działki - 1/1, 3/2, 3/3, 3/4, 3/5, 4, 5/1, 5/5, 5/10, 5/11, 5/12, 5/13, 5/14, 5/18, 5/19, 5/20, 5/21, 5/22, 5/4, 5/8, 5/9, 6, 7, 8/1, 8/2, 8/3, 9, 10, 13/1, 13/3,

84,6346
13/4, 13/5, 13/7, 13/8, 14/2, 17, 18, 19/2, 30/1, 56, 37/3, 354/2, 375/1, 375/2.

8. Grunty w obrębie ewidencyjnym Wetlina, działka - 617.

9. Grunty w obrębie ewidencyjnym Wołosate, działki - 10, 19/1, 25

Razem29 202,1642
______

1) Obszary Bieszczadzkiego Parku Narodowego objęte ochroną ścisłą, czynną i krajobrazową podzielone są na obwody ochronne, oddziały oznaczone liczbami i pododdziały oznaczone literami i zaznaczone są na mapie kategorii ochronnych Bieszczadzkiego Parku Narodowego (nr inw. BdPN-M.Kat. Ochr.-Pl.ochr.-2007), przechowywanej w siedzibie Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Górnych.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

WSKAZANIE OBSZARÓW UDOSTĘPNIANYCH W CELACH NAUKOWYCH I TURYSTYCZNYCH, Z PODANIEM MAKSYMALNEJ LICZBY OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACH

I. Obszary udostępniane w celach naukowych
Obszary udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
Obszary ochrony ścisłej i czynnej Bieszczadzkiego Parku Narodowego100 osób

II. Obszary udostępniane w celach turystycznych

Lp.Obszary udostępnianeMaksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Miejsce odpoczynku - rejon "źródełka pod Tarnicą", oddziały - 1/124, 1/15025 osób
2Parking w Brzegach Górnych dla 2 autobusów i 45 samochodów osobowych, oddział 2/67h250 osób
3Parking na Przełęczy Wyżniańskiej dla 2 autobusów i 45 samochodów osobowych, oddział 2/70k250 osób
4Parking w dolinie Rzeczycy dla 20 samochodów osobowych, oddział 1/18c100 osób
5Parking w dolinie Terebowca dla 40 samochodów osobowych, oddział 1/1291200 osób
6Parking w Ustrzykach Górnych - dla 6 autobusów oraz 60 samochodów osobowych, oddział 1/217b500 osób
7Parking (w Bereżkach) dla 20 samochodów osobowych, oddział 2/1r100 osób
8Parking w Wołosatem dla 5 autobusów i 60 samochodów osobowych, oddział 1/182m500 osób
9Parking w Bukowcu dla 30 samochodów osobowych, oddział 1/280c150 osób
10Parking na Campingu "Górna Wetlinka" dla 3 autobusów i 30 samochodów osobowych, oddział

2/172

250 osób
11Parking dla zwiedzających kompleks torfowisk w Tarnawie Niżnej, oddział o numerze 1/253bc100 osób
12Rekreacyjny wyciąg narciarski w Ustrzykach Górnych, oddział o numerze 1/132 k, l100 osób
13Miejsce odpoczynku przy parkingu na Przełęczy Wyżniańskiej, oddział 2/7030 osób
14Pole namiotowe na Campingu "Górna Wetlinka", oddział 2/172250 osób
15Pole namiotowe w Bereżkach, oddział 2/1r100 osób

______

1) Ekosystemy leśne, nieleśne, lądowe i wodne podzielone są na obręby ochronne oznaczone liczbami, oddziały oznaczone liczbami i pododdziały oznaczone literami i zaznaczone są na mapie przeglądowej Bieszczadzkiego Parku Narodowego (nr inw. BdPN-M.Przegl.-Pl.ochr.-2005), przechowywanej w siedzibie Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Górnych.

UZASADNIENIE

Zarządzenie Ministra Środowiska w sprawie zadań ochronnych dla Bieszczadzkiego Parku Narodowego jest wykonaniem upoważnienia ustawowego zawartego w art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami zadania ochronne dla parku narodowego ustanawia minister właściwy do spraw środowiska w drodze zarządzenia. W zadaniach ochronnych parku narodowego ustala się miejsca, które mają być udostępniane oraz maksymalną liczbę osób mogących przebywać w tych miejscach.

Identyfikacja istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz zakres zadań ochronnych zostały opracowane w formie tabelarycznych zestawień. W zestawieniach określono zagrożenia oraz sposoby i zakres prowadzenia zabiegów w ramach ochrony ścisłej i czynnej z podaniem lokalizacji, ich rozmiaru (metry, hektary, kilogramy, itp.) oraz określeniem ekosystemów, w których mają być wykonane.

Dla wybranych gatunków roślin i zwierząt określono rodzaj zadań ochronnych oraz sposób prowadzenia czynnej ochrony.

W związku z występującymi zagrożeniami dla przyrody Parku, zabiegi wykonywane w ramach ochrony czynnej dostosowane zostały do wymogu utrzymania ekosystemów i zachowania powiązań między nimi, a także do ich renaturalizacji. Zabiegi wykonywane w ramach ochrony ścisłej polegają na montowaniu tablic informacyjnych, konserwacji lub odtworzeniu infrastruktury turystycznej oraz punktowym usuwaniu gatunków konkurencyjnych i zasilania populacji w przypadku gatunków roślin zagrożonych. Zadania dotyczące ochrony gatunków występujących w ekosystemach wodnych (potoki górskie i oczka wodne) są częścią zabiegów zapewniających osiągnięcie właściwych celów środowiskowych zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.).

Wprowadzony podział obszaru Parku na rodzaje ochrony oraz sposoby udostępniania obszaru parku dla celów naukowych, edukacyjnych, turystycznych opracowano w formie tabelarycznej. Określono również maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu na obszarze Parku, udostępnionego dla realizacji wskazanego celu.

Szczegółowe uzasadnienie do poszczególnych zabiegów ochronnych wyszczególnionych w załącznikach nr 2 i 3 zarządzenia opracowano w formie poniższych zestawień tabelarycznych. Podano w nich cel i sprecyzowano konieczność wykonania planowanych zabiegów ochronnych oraz terminy ich realizacji.

1. Załącznik nr 2:

1) część I:

a) lit. B "W nieleśnych ekosystemach lądowych"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Poprawa warunków wzrostu populacji arniki górskiejStanowiska rośliny zagrożone przez rozrastanie się traworośliIII kwartał
2Zwiększenie liczebności mało liczebnych populacji naturalnychPopulacje gatunków roślin objętych zabiegiem są skrajnie nieliczne i zagrożone wygięciem. Zwiększenie liczebności zmniejszy ryzyko zaniku stanowiskaIII kwartał
3Odtworzenie zniszczonych przez wydeptywanie muraw wysokogórskichWydeptywanie otoczenia szlaków turystycznych powoduje erozję powierzchniowych warstw gleby do skały macierzystej, co z kolei utrudnia spontaniczną (naturalną) regenerację zbiorowisk mimo stosowanych zabezpieczeń technicznychIII kwartał

b) lit. C "Ochrona przyrody nieożywionej i gleb"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Zabezpieczenie płytkich gleb początkowego stadium rozwoju (gleb inicjalnych, regosoli i rankerów w obszarze połonin) przed oddziaływaniem ruchu turystycznegoW przypadku zaniechania wykonania zadania będą się powiększać powierzchniowe uszkodzenia płatów gleb - nastąpi nieodwracalna utrata siedlisk przyrodniczych dla roślin połoninowychczerwiec-lipiec
2Ograniczenie powierzchniowych uszkodzeń gleb brunatnych kwaśnych i brunatnych oglejonych w piętrze lasu dolnoreglowego przez wydeptywanieNa stromych podejściach szerokość szlaków pieszych wynosi kilkanaście metrów. Zabieg ograniczy obszar szlaku, po jakim mogą się poruszać zwiedzający do szerokości około 3 mkwiecień-sierpień
3Ograniczenie skutków erozji i ruchów masowych na szlakach turystycznychW przypadku zaniechania wykonania zadania nastąpi intensyfikacja procesów erozyjnych na szlakachkwiecień-sierpień
4Propagowanie wiedzy o ochronie otoczenia przyrodniczego szlaków pieszychTablice wykonane w miejscu technicznej konserwacji szlaku informujące zwiedzających o konieczności wykonywania prac z zakresu ochrony czynnej ekosystemówsierpień-wrzesień
5-6Ograniczenie skutków erozji i ruchów masowych na szlakach turystycznychW przypadku zaniechania wykonania zadania nastąpi intensyfikacja procesów erozyjnych na szlakachkwiecień-sierpień
7-11Przegląd i konserwacja dotychczas wykonanych zabezpieczeńStan urządzeń w obrębie szlaków wymaga stałego nadzoruczerwiec-październik
12Utrzymanie w czystości otoczenia przyrodniczego szlakuOdpadki i śmieci przy szlakach turystycznych zwiększają degradację środowiska i są poważnym atraktorem ze względu na wabienie dzikich zwierząt (niedźwiedź (Ursus arctos), wilk (Canis lupus))maj-październik
13Zahamowanie postępującego niszczenia poręczy mostuLiczne uszkodzenia elementów stalowych i betonowych poręczyII kwartał
14Zahamowanie postępującego niszczenia szlabanuMetalowa konstrukcja jest uszkodzona przez rdzę i wymaga pilnej konserwacjiII kwartał
Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1-4Przebudowa drzewostanów przez wprowadzenie gatunków zgodnych z siedliskiem, rozluźnienie górnej warstwy drzew dla poprawy warunków wzrostu i rozwoju młodych drzewNiekorzystne zmiany w poszczególnych częściach ekosystemu leśnego (degradacja zbiorowisk roślinnych, wielkopowierzchniowy rozpad drzewostanu, przekształcanie gleb), wynikające z niedostosowania składu gatunkowego drzewostanów do siedliska (w drzewostanach sztucznego pochodzenia z dużym udziałem świerka). Znaczna powierzchnia ekosystemów leśnych z dużym udziałem świerka sztucznego pochodzenia spowalnia proces spontanicznej przebudowy. Dlatego też wskazane jest wspomaganie procesów naturalnych i renaturalizacji drzewostanów sztucznego pochodzenia poprzez prowadzenie zabiegów ochrony czynnej, szczególnie w miejscach gdzie rozwój odnowień spontanicznych jest niewystarczający lub wręcz niemożliwyII-IV kwartał
5-6Polepszenie warunków wzrostu sadzonek oraz kształtowanie składu gatunkowego i form zmieszania na uprawachSilna konkurencja roślinności zielnej i gatunków lekkonasiennych w dostępie do wody i składników mineralnychII-III kwartał
7-8Produkcja materiału sadzeniowegoProdukcja rodzimego materiału sadzeniowego z nasion pobranych z drzew o znanym pochodzeniu, wzrastających w warunkach klimatycznych ParkuII-IV kwartał
9-11Odnowienia naturalne i zabezpieczenia upraw przed szkodami ze strony zwierząt roślinożernych na obszarach objętych przebudową i przemianą drzewostanówZnaczne uszkodzenia przez zwierzęta roślinożerne w postaci zgryzania pędów wierzchołkowych i pędów bocznych, powodujące zaburzenia wzrostu lub zamieranie sadzonekII-IV kwartał
12-13Ograniczenie zamierania drzewostanów świerkowychZamieranie drzewostanów świerkowych na znacznych powierzchniach powodowane przez czynniki biotyczne (gradacyjny rozwój owadów). Znaczna powierzchnia drzewostanów sztucznego pochodzenia z dużym udziałem świerka powoduje zagrożenie rozwojem wielkopowierzchniowej gradacji (w drzewostanach osłabionych przeznaczonych do przebudowy składu gatunkowego)II-III kwartał
14Renaturalizacja terenuZaniechanie wykonania spowoduje pogorszenie się walorów estetycznych i krajobrazowychIII kwartał
15Przywrócenie do właściwego stanu miejsca przechowywania sadzonekW obecnym stanie budynek nie spełnia swojej podstawowej funkcjiI-II kwartał
16Zahamowanie odpływu wody i erozji szlaku oraz zabezpieczenie możliwości jego użytkowania w przyszłościKoleiny obecne na szlaku powodują gwałtowny spływ wód po opadach deszczu dokonując przyspieszonej erozji szlakuI-IV kwartał
17Poprawa tempa osuszania drogi oraz zahamowanie uszkadzania drogi przez korzenie drzew i krzewówSilnie rozwinięta roślinność spowalnia osuszanie drogi przyczyniając się do jej szybszego niszczeniaI-IV kwartał
18Oczyszczenie drogi z powalonych drzew i zarastających krzewówBrak możliwości użycia drogi w razie pożaruI-IV kwartał
19Zahamowanie uszkodzeń powierzchni szlakuW miejscach o podwyższonej wilgotności użytkowanie szlaku może prowadzić do uszkadzania powierzchni gruntu na znacznym obszarze a w konsekwencji do zupełnego braku możliwości jego użytkowaniaI-IV kwartał
20Możliwość prowadzenia przebudowy i przemiany drzewostanówBez wykonania nowych szlaków nie będzie możliwe sprawne przeprowadzenia przebudowy drzewostanówI-IV kwartał
21Zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowegoBrak jest w pobliżu łatwo dostępnego źródła wodyIII kwartał

b) lit. B "W nieleśnych ekosystemach lądowych"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Zachowanie bioróżnorodności łąk i utrzymanie wybranych powierzchni nieleśnych w stanie bezleśnymW przypadku pozostawienia wspomnianych powierzchni na kilka lat bez zabiegu koszenia następuje wyraźny spadek liczby gatunków (ustępują rośliny światłożądne) oraz zwiększenie udziału powierzchni gatunków ekspansywnych, a także sukcesywne zarastanie przez samosiew dendrofloryLipiec-sierpień
2Zachowanie płatów ziołorośli, szuwarów, mokrych łąk i okrajków torfowiskowychZaniechanie koszenia tych fitocenoz prowadziłoby do zarastania ich krzewami i drzewami oraz zubożenia składu florystycznegoSierpień
3Zachowanie fragmentów ekosystemów połoninowych w stanie zbliżonym do dawnej gospodarki kośno-pasterskiej, utrzymanie cennych gatunków ziołoroślowych: tojadów, pełników, itp.Zabieg wykonywany w formie eksperymentalnej, mający na celu podkreślenie charakteru spontanicznych przemian roślinności w piętrze subalpejskim (stworzenie punktów odniesienia dla zachodzących przemian fitosocjologicznych w strukturze ziołorośli i traworośli, podlegających wtórnej sukcesji)Sierpień, wrzesień
4Utrzymanie obiektów dawnej kultury materialnej poprzez usuwanie roślinności spontanicznejPozostawienie roślinności z sukcesji wtórnej bez działań ochrony aktywnej prowadzi do zacierania śladów dawnej kultury materialnej w otoczeniu cerkwi, cerkwisk, chałup, cmentarzy, kapliczek, itp.Sierpień
5Zachowanie roślinności o charakterze pastwiskowym z gatunkami związanymi z dawnym wypasemBrak wypasu powoduje szybkie wyparcie gatunków światłożądnych, niskodarniowych, odpornych na zgryzanie i zdeptywanieMaj-wrzesień
6Uzupełnienie kośno-pastwiskowych ekosystemów łąkowych w makro i mikroelementyZbiór biomasy i wypas bez nawożenia prowadzi do powstawania fitocenoz zdegenerowanych o ubogim w gatunki składzie florystycznym, z kolei składowanie obornika w innych miejscach jest powodem niepożądanej eutrofizacji siedliskListopad
7Hamowanie wtórnej sukcesji lasu i ograniczanie powierzchni terenów z nalotem (spontanicznym, naturalnym rozsiewaniem się drzew i krzewów) drzew i krzewówZaniechanie zabiegu usuwania nalotu prowadzi w szybkim tempie do wtórnej sukcesji leśnej, co stanowi zagrożenie dla wielu siedlisk (torfowiska, szuwary, ziołorośla), jak również stanowisk cennych gatunków roślin i zwierzątSierpień, wrzesień
8Eliminacja gatunków synantropijnych obcego pochodzeniaPozostawienie stanowisk barszczu Sosnowskiego bez ingerencji prowadzi do szybkiego inwazyjnego rozprzestrzeniania się tej rośliny na inne powierzchnieLipiec
9Zabezpieczenie przed pożarami lasuW przypadku łąk niekoszonych, a dających dużo biomasy (która po wyschnięciu jest łatwopalnym materiałem), zachodzi konieczność jej usunięcia z powierzchni, zwłaszcza graniczącej z suchymi lasami szpilkowymiSierpień-wrzesień
10Poprawa warunków wzrostu populacji rzadkich i zagrożonych gatunkówStanowiska roślin zagrożone przez rozrastanie się krzewówIII kwartał
11Zwiększenie mało liczebnych populacji naturalnychPopulacje gatunków roślin objętych zabiegiem są skrajnie nieliczne i zagrożone wygięciem. Zwiększenie liczebności zmniejszy ryzyko zaniku stanowiskaIII kwartał
12Przywrócenie wysokiej różnorodności gatunkowej na łąkach zdegradowanych w wyniku osuszaniaW wyniku prac melioracyjnych na łąkach wilgotnych zmniejszył się udział cennych gatunków naczyniowych. W niektórych miejscach gatunki te wyginęły całkowicie. Punktowe wysadzenie gatunków typowych dla siedlisk wilgotnych łąk umożliwi ich rozprzestrzenienieIII kwartał
13Przygotowanie powierzchni do realizacji ochrony aktywnej (koszeń, usuwania nalotu krzewów i wypasu)W przypadku braku przygotowania powierzchni realizacja ochrony aktywnej będzie znacznie utrudnionaII-III kwartał

c) lit. C "W ekosystemach wodnych"

Cel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
Utrzymanie wysokiego poziomu wód gruntowych w ekosystemach torfowisk, ziołorośli i wilgotnych łąkNiewykonanie zabiegu spowoduje osuszanie i degradację wilgociolubnych zbiorowisk roślinnychIII kwartał

d) lit. D "Ochrona przyrody nieożywionej i gleb"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Ograniczenie powierzchniowych uszkodzeń gleb brunatnych kwaśnych i brunatnych oglejonych w piętrze lasu dolnoreglowego przed wydeptywaniemNa stromych podejściach szerokość szlaków pieszych wynosi kilkanaście metrów. Zabieg ograniczy obszar szlaku, po jakim poruszają się zwiedzający do około 3 mKwiecień-sierpień
2Ograniczenie powierzchniowej erozji wodnej (ablacyjnej) na pieszych szlakach turystycznychWydeptywanie powierzchni szlaków powoduje zniszczenie porastającej te miejsca roślinności i zmiany w powierzchniowych warstwach gleby. Uszkodzenia inicjują proces erozji wgłębnej sięgającej często aż do skały macierzystej. Woda opadowa, nasila zjawisko erozji. Konieczne jest więc lokalne odprowadzenie wody ze szlaków za pomocą drenów (wodospustów, korytek, itp). W przeciwnym przypadku dochodzi do intensyfikacji procesów degradacyjnych i powstawania bruzd erozji linijnejKwiecień-sierpień
3-4Ograniczenie skutków erozji i ruchów masowych na szlakach turystycznychW przypadku zaniechania wykonania zadania nastąpi intensyfikacja procesów erozyjnych na szlakachKwiecień-sierpień
5Propagowanie wiedzy o ochronie otoczenia przyrodniczego szlaków pieszychTablice wykonane w miejscu technicznej konserwacji szlaku informują zwiedzających o konieczności wykonywania takich pracSierpień-wrzesień
6Ograniczenie przed nadmiernym wydeptywaniem i powierzchniowym uszkadzaniem gleb gruntowo-glejowychBrak możliwości wytyczenia szlaku turystycznego w innym miejscuMaj
7-14Wykonanie przeglądu i konserwacji dotychczas wykonanych zabezpieczeńStan urządzeń w obrębie szlaków wymaga stałego nadzoruCzerwiec-październik
15-16Propagowanie wiedzy o walorach przyrodniczych i o ochronie otoczenia przyrodniczego szlaków pieszychTablice informują zwiedzających o walorach przyrodniczych Parku oraz o konieczności wykonywania zabiegów ochronnychSierpień-wrzesień

e) lit. E "Ochrona dziedzictwa kulturowego i historycznego"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1-2Uporządkowanie roślinności w obrębie zespołów kulturowych w celu ich lepszego wyeksponowaniaZachowanie i eksponowanie pozostałości dawnej kultury materialnej regionuII i III kwartał
3Zabezpieczenie Kaplicy StroińskichOchrona ruin przed dalszym rozpadem na skutek niekorzystnego oddziaływania czynników atmosferycznychII - IV kwartał
4Zabezpieczenie obiektów kulturowychOchrona nagrobków przed dalszym rozpadem na skutek niekorzystnego oddziaływania czynników atmosferycznychII - IV kwartał
5Ochrona drzew przed zniszczeniem oraz zapewnienie bezpieczeństwa dla zwiedzającychStare drzewa w obrębie miejsc kulturowych wymagają bieżącej konserwacji, gdyż pozostawione bez zabiegów pielęgnacyjnych mogą stanowić zagrożenie dla zwiedzającychII - IV kwartał
6Propagowanie wiedzy o ochronie walorów kulturowychTablice umieszczone w obrębie historycznych zespołów osadniczych eksponują pozostałości dawnej kultury oraz informują zwiedzających o konieczności wykonywania zabiegów ochronnychII - IV kwartał

f) lit. F "Turystyka"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1-2Odpowiednie oznakowanie ścieżek spacerowych i szlakówPoprawa organizacji udostępniania obszaru ParkuKwiecień-czerwiec
3-10Poprawa stanu zaplecza turystycznego oraz jego infrastruktury technicznej, służących udostępnianiu do zwiedzania. Poprawa oznakowań w terenie i budowa tablic informacyjno-edukacyjnychIlość obiektów służących udostępnianiu (obsługa zwiedzających) i ich stan wymaga stałych prac modernizacyjnych. Dobre oznakowanie szlaków i ścieżek i właściwa informacja terenowa ogranicza skutki antropopresjiKwiecień-październik
11Ograniczenie uszkodzeń roślinnościBrak zabezpieczeń umożliwia rozchodzenie się turystów poza teren przeznaczony do zwiedzaniaII kwartał
12Poprawa bezpieczeństwa ludzi w rejonie dawnych studniNiezabezpieczone studnie stanowią niebezpieczeństwo dla osób zwiedzających teren Parku.Kwiecień-czerwiec
13Utrzymanie estetycznego wyglądu obiektów turystycznych (parkingi, wiaty) oraz terenów zielonych w osiedlach ParkuZapewnienie możliwości bezpiecznego i korzystnego w odbiorze udostępniania terenów ParkuI-IV kwartał
14Poprawa stanu infrastruktury technicznej, służącej bezpieczeństwu udostępniania do zwiedzaniaPomost wymaga remontu z uwagi na zły stan technicznyKwiecień-czerwiec

g) lit. G "Ochrona granic Parku"

Cel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
Utrzymanie czytelności oznakowania granicy ParkuKonieczne dla zapewnienia właściwego nadzoru i zarządzania obszarem ParkuKwiecień-październik

h) lit. H "Inne według specyfiki Parku - zadania na rzecz ochrony wybranych gatunków zwierząt"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Utrzymanie lokalnej populacji żubra (Bison bonasus) na obszarze ParkuSzczególnie ciężkie zimowe warunki wywierają znaczną presję na mało liczne i osłabione lokalne stado żubrów. Przemieszczanie się stada poza granice państwa skutkuje narażeniem na presję kłusownictwa i zwiększoną śmiertelność osobników populacjiI i IV kwartał
2Utrzymanie lokalnej populacji żubra (Bison bonasus) na obszarze ParkuNaprawy i sprzątanie paśników warunkują skuteczność zimowego dokarmiania żubrów i stanowią ważny czynnik zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób. Działania są także uzupełnieniem realizacji zabiegów nr 1 i 3III kwartał
3Ochrona populacji żubra (Bison bonasus) - budowa zagrodyBudowa zagrody stanowi ważny element strategii dla zachowania populacji żubra (Bison bonasus).

Budowa nowej zagrody ma na celu umożliwienie przetrzymywania żubrów poza terenem zagrożonym gruźlicą

II, III, IV kwartał
4-5Ochrona dużych drapieżników - rewitalizacja bazy żerowej niedźwiedzia (Ursus arctos)Hodowla sadzonek drzew i krzewów owocowych lokalnego pochodzenia oraz rewitalizacja dawnych sadów pozwala na odtworzenie bazy żerowej niedźwiedzi na terenie ParkuCały sezon
6-8Ochrona populacji bobraPlanowane działania zmierzają do wzbogacenia i regeneracji naturalnej bazy żerowej bobra (Castor fiber) na terenie Parku oraz do monitoringu wpływu tych działań na stan populacji gatunkuCały sezon, monitoring długoterminowy
9Wspieranie populacji ptaków w okresie zimyDokarmianie ptaków warunkuje niejednokrotnie ich przetrwanie w okresach surowych zim oraz zmniejsza śmiertelność w mniej licznych populacjach. Posiada znaczenie edukacyjne ze względu na prowadzenie akcji dokarmiania głównie w sąsiedztwie osad ludzkichI i IV kwartał
10Ograniczenie śmiertelności płazów na drogachBrak odpowiednich zabezpieczeń w okresie wiosennym szczególnie w miejscach o znacznym natężeniu ruchu powoduje duże straty w populacjach płazówKwiecień - połowa czerwca
11-12Poprawa warunków bytowania płazów i bezkręgowców wodnychOczyszczanie oczek wodnych (sztucznie tworzonych miejsc rozrodu płazów) warunkuje zachowanie odpowiednio licznych populacji. Zaniechanie działań ochronnych spowoduje utratę ważnych miejsc rozroduKoniec III kwartału
13Eliminacja nielegalnego połowu rybPodstawą zachowania ichtiofauny jest systematyczny nadzór, realizowany szczególnie w okresie niskiego stanu wód. Brak nadzoru spowoduje nasilenie procederu kłusownictwaLipiec, sierpień, wrzesień
14Ochrona tarlisk pstrągaNadzór nad tarliskami jest niezbędny dla zachowania gatunku. Brak działań prewencyjnych może doprowadzić do nasilenia kłusownictwaPaździernik, listopad, grudzień
15Zabezpieczenie stanowisk dokumentacyjnych (loci typici) bezkręgowcówNadzór nad stanowiskami dokumentacyjnymi jest jednym z istotniejszych zadań Parku. Brak przedmiotowych działań może doprowadzić do bezpowrotnej utraty takich miejscCzerwiec-sierpień
16Utrzymanie siedlisk rzadkich gatunków bezkręgowców Coleoptera: Pholicodes pancaucasicus, Lixus bardanae, Larinus planus, Phyllobius scutellaris, leiosoma bosnicum, Dorytomus carpathicus, Miarus graminis, Brachyleptura tesserula; Aranea: Agriope bruenichiKoszenia zapobiegają zarastaniu stanowisk rzadkich gatunków bezkręgowców. Brak takich działań prowadzi najczęściej do zanikania siedlisk, w skrajnych przypadkach do utraty chronionego bądź rzadkiego gatunku. Wiele gatunków motyli traci swoje siedliska. Planowany monitoring powinien wskazać, czy prowadzone zabiegi (koszenia) przynoszą pożądany skutek oraz na wytypowanie gatunków rzadkich, wymagających podejmowania ponadstandardowych działań ochronnychIII kwartał
17Ochrona bezkręgowców wodnych - ocena występowania ważek Odonata, w tym gatunków rzadkich i chronionychInwentaryzacja ważek w obrębie oczek wodnych dostarczy niezbędnych informacji o tej grupie owadów oraz będzie stanowić element oceny skuteczności działań ochronnych w zakresie tworzenia i utrzymywania funkcjonalnych siedlisk entomofauny wodnej. Zaniechania w tym zakresie skutkować będą brakiem wiedzy o efektywności funkcji ochronnej oczek wodnychII i III kwartał
18Usunięcie z terenu fragmentów zbędnych grodzeń, stanowiących pozostałość po dawnych zabiegach ochronnychPozostawienie fragmentów grodzeń wpłynie negatywnie na estetyczne walory krajobrazowe może też utrudniać swobodne przemieszczanie się większych gatunków fauny stanowiąc barierę migracyjnąIV kwartał
19Przepławki stanowią istotny dla ryb element umożliwiający wędrówki wzdłuż potoków i rzekBrak takich elementów ogranicza występowanie oraz uniemożliwia rozród wielu gatunków ichtiofaunyIV kwartał

II. Załącznik nr 3:

1) lit. A "Ochrona czynna gatunków roślin"

Nr zabieguCel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Utrzymanie naturalnych populacji arniki górskiej i ochrona ex situNaturalne stanowiska zagrożone przez wtórną sukcesjęII-IV kwartał
2Utrzymanie naturalnych populacji chabra Kotschyego i ochrona ex situNaturalne stanowiska zagrożone ze względu na stosunkowo niewielką liczebność populacji
3Utrzymanie naturalnych populacji ciemiernika purpurowego i ochrona ex situ
4Ochrona ex situ czeremchy skalnej
5Ochrona ex situ driakwi lśniącej
6Utrzymanie naturalnych populacji dzwonka szerokolistnego i ochrona ex situ
7Ochrona ex situ goryczki wczesnej
8Utrzymanie naturalnych populacji goryczki wąskolistnej i ochrona ex situ
9Utrzymanie naturalnych populacji goździka kartuzka skalnego i ochrona ex situ
10Ochrona ex situ groszku wschodniokarpackiego
11Utrzymanie naturalnych populacji kosaćca syberyjski ego i ochrona ex situ
12Utrzymanie naturalnych populacji lepnicy karpackiej i ochrona ex situ
13Utrzymanie naturalnych populacji mieczyka dachówkowatego i ochrona ex

situ

14Ochrona ex situ ostrożenia wschodniokarpackiego
15Utrzymanie naturalnej populacji ostróżki wyniosłej i ochrona ex situ
16Utrzymanie naturalnych populacji pełnika alpejskiego ochrona ex situ
17Utrzymanie naturalnych populacji pełnika europejskiego i ochrona ex situ
18Ochrona ex situ powojnika alpejskiego
19Utrzymanie naturalnych populacji rdestu żyworodnego i ochrona ex situ
20Utrzymanie naturalnych populacji rosiczki okrągłolistnej i ochrona ex situ
21Utrzymanie naturalnych populacji różeńca górskiego i ochrona ex situ
22Utrzymanie naturalnych populacji seslerii Bielza i ochrona ex situ
23Utrzymanie naturalnych populacji tojadu bukowińskiego i ochrona ex situ
24Ochrona ex situ tojadu wschodniokarpackiego
25Utrzymanie naturalnych populacji turzycy skąpokwiatowej i ochrona ex situ
26Utrzymanie naturalnych populacji zawilca narcyzowego i ochrona ex situ
27Utrzymanie naturalnych populacji zerwy kulistej i ochrona ex situ
28Poprawa warunków siedliskowych zagrożonych populacji arniki górskiejNaturalne stanowiska zagrożone przez wtórną sukcesjęIII kwartał
29Poprawa warunków siedliskowych zagrożonej populacji podejźrzonu rutolistnego
30Poprawa warunków siedliskowych zagrożonych populacji dzwonka piłkowanego

2) lit. B "Ochrona czynna gatunków zwierząt"

Cel wykonania zabieguKonieczność wykonania zabieguPlanowany termin wykonania zabiegu
1Zachowanie lokalnej populacji żubra (Bison bonasus) na terenie Parku1. Poszerzenie naturalnej bazy żerowej oraz dokarmianie w okresie szczególnie trudnych zim warunkuje utrzymanie stada żubrów. Brak działań będzie skutkował rozpraszaniem stada oraz przechodzeniem na stronę ukraińską, gdzie zwierzęta są narażone na presję kłusownictwa.

2. Budowa zagrody dla przetrzymywania osobników sprowadzanych

Cały sezon
2Optymalizacja zagęszczenia jeleniowatych - jeleń (Cervus elaphus) i sarna (Capreolus capreolus)1. Kontynuacja działań związanych z monitorowaniem zmian liczebności zwierząt kopytnych. Porównanie danych uzyskiwanych przy pomocy różnych metod inwentaryzacyjnych.

2. Dysponowanie rzetelną informacją o liczebności jeleniowatych ma istotne znaczenie dla utrzymania populacji na optymalnym poziomie.

3. Liczebność potencjalnych ofiar ma duże znaczenie dla zachowania właściwego stanu ochrony populacji wilka (Canis lupus), rysia (Felis lynx) i niedźwiedzia (Ursus arctos).

I kwartał, początek II kwartału (inwentaryzacja) całosezonowa współpraca z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe
4. Stosowana już w Parku i jego otulinie metoda inwentaryzacji, pozwala oprócz określenia liczebności populacji, na wskazanie miejsc sezonowej koncentracji zwierząt kopytnych. W konsekwencji naturalnego podążania drapieżników za ofiarami, inwentaryzacja koncentracji jeleniowatych i dzików, daje pogląd na obszary preferowane przez drapieżniki.

5. Brak działań w zakresie racjonalnego gospodarowania populacją zwierząt kopytnych, opartych na inwentaryzacji (która pozwala na rozpoznanie rzeczywistej liczebności i struktury przestrzennej) może mieć negatywny wpływ na trafność podejmowanych decyzji o ewentualnej wielkości odstrzałów redukcyjnych i w konsekwencji wpływać niekorzystnie na liczebność populacji drapieżników bytujących w ekosystemach leśnych

3Ochrona populacji niedźwiedzia

(Ursus arctos)

1. Określenie liczby zwierząt przebywających na terenie Parku na podstawie tropień na śniegu, pomiaru wielkości tropów przekładających się na liczbę osobników oraz rejestracji innych dostępnych śladów ich obecności.

2. Zastosowanie fotopułapek w celu monitoringu populacji gatunku oraz rejestracji miejsc przekraczania głównych barier antropogenicznych.

3. Analiza zagrożeń generowanych przez bariery antropogeniczne oraz ich wpływu na populacje zwierząt drapieżnych na obszarze Parku i otuliny.

4. Pielęgnacja (usuwanie nalotu i prześwietlanie) w obrębie istniejących zadrzewień owocowych stanowiących naturalną bazę żerową niedźwiedzia (Ursus arctos) - zabiegi te zwiększają plenność drzew owocowych i poprawiają stan bazy żerowej niedźwiedzia (Ursus arctos).

Ochrona gawr od 1 listopada do 31 marca
5. Tworzenie poletek pielęgnacyjnych dla namnażania sadzonek drzew i krzewów owocowych w oparciu o lokalne rasy i odmiany, w celu uzupełniania miejsc żerowiskowych niedźwiedzia (Ursus arctos).

6. Zabezpieczanie borówczysk, lasków leszczynowych i starych sadów, prawidłowe gospodarowanie odpadami na terenie parku i otuliny (terminowy wywóz śmieci, zabezpieczanie śmietników) oraz ochrona gawr w okresie rozrodu to podstawowe i niezbędne działania w ochronie populacji niedźwiedzia (Ursus arctos)

4Zachowanie populacji wilka (Canis lupus)1. Monitoring populacji i trendów zmian (liczebności wilków oraz liczby watah) w oparciu o długodystansowe tropienia na śniegu oraz telemetrię.

2. Zbiór i analiza próbek genetycznych przy pomocy metody ilościowego PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy - ang. Polymerase Chain Reaction) w celu uzyskania dodatkowych informacji o liczebności, areałach, osobnikach migrujących oraz stopniu pokrewieństwa wśród osobników, dla których określono geotyp.

3. Zastosowanie fotopułapek w celu uzyskania dodatkowych informacji

o miejscach przekraczania i wpływie potencjalnych barier antropogenicznych na spójność terytoriów watah wilczych; zbiór dodatkowych danych charakteryzujących populację.

4. Analiza barier antropogenicznych oraz ich wpływu na populacje zwierząt drapieżnych na obszarze Parku i otuliny.

5. Utrzymanie optymalnej liczebności potencjalnych ofiar oraz ochrona okresowa w promieniu 500 m od zlokalizowanych ewentualnych nor na terenie Parku w okresie rozrodu

strefa ochronna od 1 kwietnia do 15 lipca, całosezonowy monitoring
5Ochrona rysia (Felis lynx)1. Określenie liczby zwierząt przebywających na ternie Parku na podstawie tropień na śniegu i rejestracji śladów obecności.

2. Zastosowanie fotopułapek w celu monitoringu populacji oraz rejestracji miejsc przekraczania głównych barier antropogenicznych.

Całosezonowy monitoring
3. Utrzymanie odpowiednio wysokiej liczebności populacji sarny (Capreolus capreolus) w celu zapewnienia bazy żerowej.

4. Analiza występowania barier antropogenicznych oraz ich wpływu na populacje zwierząt drapieżnych na obszarze Parku i otuliny

6Ochrona populacji bobra (Castor fiber)1. Wzbogacanie bazy pokarmowej wpłynie korzystnie na zachowanie populacji bobra (Castor fiber) oraz na zasiedlane przez niego ekosystemy.

2. Utworzenie poletka dla uprawy i pielęgnacji sadzonek wierzby do zasilania poletek zgryzowych i regeneracji siedlisk łęgowych.

3. Ocena stanu populacji bobra (Castor fiber) na wytypowanych zbiornikach wodnych

Cały sezon, monitoring długoterminowy
7Utrzymanie terenów otwartych oraz zabezpieczenie lęgów gatunków:

1) orlik krzykliwy (Aquila pomarina),

2) myszołów (Buteo buteo),

3) trzmielojad (Pernis apivorus),

4) pustułka (Falco tinnunculus)

Wykaszanie i wypas utrzymują strefy otwarte - miejsca żerowania ptaków drapieżnych. Wyznaczenie stref ochronnych wokół gniazd warunkuje ochronę lęgów. Brak takich działań wpłynie niekorzystnie na zachowanie populacji ptaków drapieżnych. Monitoring stanowi nieodzowny element koordynujący i warunkujący skuteczną ochronę gatunków1. Nadzór - kwiecień-sierpień.

2. Koszenia i wypas - III kwartał

8Poprawa warunków lęgowych, szczególnie w młodszych drzewostanach, ze względu na brak naturalnych schronień w postaci dziupliBrak działań w tym zakresie może się przyczynić do spadku liczebności populacji dziuplakówIV kwartał
9Wspieranie niektórych gatunków ptaków w okresie zimyDokarmianie ptaków w rejonie siedzib ludzkich w okresie szczególnie ciężkich warunków zimowych jest działaniem posiadającym wpływ na zmniejszenie śmiertelność niektórych gatunków a także posiadającym duże walory edukacyjneIV kwartał
10Ograniczenie śmiertelności płazów na drogachBrak odpowiednich zabezpieczeń w okresie wiosennym, szczególnie w miejscach o znacznym natężeniu ruchu, powoduje duże straty w populacjach płazówKwiecień - połowa czerwca
11Poprawa warunków bytowania płazów i bezkręgowców wodnychOczyszczanie oczek wodnych (sztucznie tworzonych miejsc rozrodu płazów) warunkuje zachowanie odpowiednio licznych populacji. Zaniechanie zabiegów spowoduje utratę ważnych miejsc rozroduKoniec III kwartału
12Likwidacja nielegalnego połowu pstrąga oraz szczególny nadzór w okresie niskiego stanu wód i w okresie tarłaPodstawą zachowania ichtiofauny jest systematyczny nadzór - jego brak powoduje nasilenie kłusownictwa1. Sierpień- wrzesień - niżówki letnie.

2. Październik- listopad - tarło

13Zabezpieczenie stanowisk dokumentacyjnych (loci typici) bezkręgowcówNadzór nad stanowiskami dokumentacyjnymi jest jednym z istotniejszych zadań Parku. Brak działań w tym zakresie może doprowadzić do bezpowrotnej utraty takich miejscCzerwiec-sierpień
14Zachowanie stanowisk rzadkich i endemicznych gatunkówBrak nadzoru nad stanowiskami rzadkich i endemicznych gatunków może doprowadzić do ich zniszczenia, szczególnie w przypadku stanowisk znajdujących się w sąsiedztwie ruchliwych szlaków (problem głównie w sezonie turystycznym)Lipiec-wrzesień
15Utrzymanie siedlisk rzadkich gatunków bezkręgowcówKoszenia zapobiegają zarastaniu stanowisk rzadkich gatunków bezkręgowców. Brak takich działań może doprowadzić do zaniku siedlisk, w skrajnych przypadkach do utraty chronionego bądź rzadkiego gatunkuIII kwartał
16Ochrona rzadkiej regionalnej rasy konia huculskiegoBrak działań może spowodować zanik cennych linii genetycznych ważnych dla zachowawczej hodowli konia huculskiego w Polsce. Spowoduje również ograniczenie wypasu zbiorowisk nieleśnychCały sezon

Przewidziane do wykonania zadania ochronne przyczynią się do zachowania walorów przyrodniczo-krajobrazowych Parku oraz renaturalizacji zniekształconych siedlisk i ekosystemów, w tym także do poprawy i zachowania stanu siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt będących przedmiotem ochrony w obszarze Natura 2000.

Podejmowane działania ochronne nie będą miały negatywnego wpływu na wyszczególnione w zarządzeniu przedmioty ochrony dla obszaru PLC18001 Bieszczady. Zakłada się, iż zaplanowane działania ochronne przyczynią się do poprawy stanu ochrony i zachowania wyszczególnionych gatunków flory i fauny oraz siedlisk przyrodniczych. W aktualnie procedowanym projekcie rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie planu ochrony dla Parku zostaną w sposób szczegółowy ujęte działania ochronne i monitoringowe w odniesieniu do przedmiotów ochrony w integralnym z obszarem Parku obszarze Natura 2000. Plan ochrony Parku stanie się zarazem w tym względzie planem ochrony dla obszaru PLC18001 Bieszczady.

Podejmowane działania przyczynią się także do utrzymania w należytym stanie infrastruktury technicznej, jaką dysponuje Park.

Realizacja zadań ochronnych określonych w załącznikach do zarządzenia może być dostosowana do konieczności usuwania negatywnych skutków zjawisk żywiołowych w Parku.

1 Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).
2 Załącznik nr 2 zmieniony przez § 1 zarządzenia nr 54 z dnia 24 października 2013 r. (Dz.Urz.MŚ.2013.64) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 24 października 2013 r.