Zadania ochronne dla Białowieskiego Parku Narodowego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MŚ.2013.15

Akt utracił moc
Wersja od: 29 stycznia 2013 r.

ZARZĄDZENIE Nr 6
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 29 stycznia 2013 r.
w sprawie zadań ochronnych dla Białowieskiego Parku Narodowego

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustanawia się zadania ochronne dla Białowieskiego Parku Narodowego, zwanego dalej "Parkiem", na 2013 r.
§  2.
Zadania ochronne, o których mowa w § 1, obejmują:
1)
identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, oraz sposoby eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, które określa załącznik nr 1 do zarządzenia;
2)
opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów z podaniem rodzaju, rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia;
3)
opis sposobów ochrony czynnej gatunków roślin i zwierząt, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia;
4)
wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynną oraz krajobrazową, które określa załącznik nr 4 do zarządzenia;
5)
ustalenie miejsc udostępnianych w celach edukacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych, z podaniem maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach, które określa załącznik nr 5 do zarządzenia.
§  3.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
______

1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 76, poz. 489 i Nr 119, poz. 804, z 2011 r. Nr 34, poz. 170, Nr 94, poz. 549, Nr 208, poz. 1241 i Nr 224, poz. 1337, z 2012 r. poz. 985 oraz z 2013 poz. 7.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ SPOSOBY ELIMINACJI LUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓW

1. Zagrożenia wewnętrzne istniejące1)
Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Zagrożenia dotyczące populacji żubra (Bison bonasus):

1) wysoki stopień wsobności populacji,

2) nekrotyczne zapalenie napletka,

3) zmniejszająca się dostępność terenów otwartych,

4) ograniczenia w dostępie do wody,

5) nadmierna koncentracja stad zimą,

6) izolacja przestrzenna niewielkich populacji,

7) wysoki stopień zarażenia pasożytami,

8) kłusownictwo

1. Monitoring parametrów populacji (w tym śmiertelność, rozrodczość, struktura wiekowo-płciowa).

2. Odłowy i przesiedlenia mające na celu tworzenie i wzmacnianie populacji poza Puszczą Białowieską.

3. Eliminacja osobników agresywnych lub wykazujących objawy chorobowe.

4. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.

5. Porządkowanie i odkażanie zimowych miejsc dokarmiania oraz wodopojów.

6. Działania lekarsko-weterynaryjne mające na celu zapobieganie i zwalczanie epizoocji i pasożytów.

7. Konserwacja i budowa wodopojów.

8. Utrzymywanie i tworzenie atrakcyjnych miejsc żerowych.

9. Dążenie, w porozumieniu z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe, zwanym dalej "PGL LP", do odtworzenia i poprawy stanu łąk na obszarze do 300 ha, zarządzanym przez PGL LP.

10. Rozpraszanie zimowego dokarmiania w celu zmniejszenia koncentracji stad, w porozumieniu z PGL LP.

11. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na zewnątrz Parku (na poziomie lokalnym i ponadlokalnym) oraz przez granicę państwową - na poziomie transgranicznym z częścią puszczy po stronie białoruskiej.

12. Podejmowanie wspólnie z Policją i służbami PGL LP, działań prewencyjnych w otulinie Parku w celu eliminacji kłusownictwa

2Rozprzestrzenianie się gatunków obcych, sprzyjających synantropizacji siedlisk, takich jak:

1) 9170 grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum,

2) 91E0 łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)

1. Monitoring występowania gatunków obcych na terenie Parku i w jego otulinie.

2. Eliminacja gatunków obcych na terenach objętych ochroną czynną lub krajobrazową z użyciem metod mechanicznych.

3. Zapobieganie rozprzestrzenianiu się gatunków obcych.

4. Ograniczanie form antropopresji sprzyjających pojawianiu się gatunków obcych

3Zmiany stosunków wodnych (obniżanie się poziomu wód gruntowych, zanikanie zbiorników wodnych, eutrofizacja) zagrażające w szczególności:

1) siedliskom przyrodniczym:

a) 91DO - bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne),

b) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe);

2) siedliskom gatunków:

a) 1014 - poczwarówka zwężona (Vertigo angustior),

b) 1016 - poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana),

c) 1060 - czerwończyk nieparek (Lycaena dispar),

d) 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

e) 1166 - traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

1. Monitoring hydrologiczny wód gruntowych i wód w głównych ciekach naturalnych, w tym procesu erozji dna rzeki Narewki, w razie potwierdzonej badaniami hydrogeologicznymi potrzeby poprawy stosunków wodnych oraz podjęcie działań zmierzających do spowolnienia procesu erozji dna rzeki Narewki oraz spowalnianie odpływu wód opadowych i roztopowych za pomocą urządzeń piętrzących.

2. Konserwacja i utrzymanie istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej.

3. Monitorowanie populacji bobra (Castor fiber)

4Procesy sukcesji naturalnej prowadzące do zarastania i zmniejszania powierzchni półnaturalnych siedlisk ekosystemów nieleśnych (siedlisk przyrodniczych):

1) 6230 - niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie);

2) 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion);

3) 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) i związane z nimi gatunki

Usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów oraz wypasanie zwierząt gospodarskich lub koszenie roślinności zielnej na terenach łąkowych charakteryzujących się wysoką różnorodnością biologiczną lub posiadających duże znaczenie jako miejsca żerowania zwierząt
5Zanikanie gatunków i ich ostoi, w szczególności:

1) bocian czarny (Ciconia nigra),

2) orlik krzykliwy (Aquilla pomarina),

3) ryś (Lynx lynx),

4) przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

5) rozmiazg kolwieński (Phyto kolwensis),

6) leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum),

7) sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

1. Ograniczanie niepokojenia zwierząt, poprzez udostępnianie terenu dostosowane do wymagań ochrony gatunków.

2. Dostosowanie czasu i zakresu wykonywania zabiegów ochrony czynnej do potrzeb gatunków.

3. Pozostawianie martwych drzew.

4. Monitoring liczebności gatunków priorytetowych.

5. Utrzymanie dostępności miejsc zimowania nietoperzy (Chiroptera) w remontowanych obiektach

6Drapieżnicza presja zdziczałych psów i kotów na gatunki zwierząt bytujących na obszarze Parku1. Monitoring wpływu zdziczałych psów i kotów na populacje zwierząt na obszarze Parku.

2. Wyłapywanie zdziczałych psów i kotów na obszarze objętym ochroną czynną i krajobrazową wraz z dalszym postępowaniem, zgodnym z wymaganiami ustawy z dnia 12 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.)

7Ocienienie stanowisk, ustępowanie gatunków światłolubnych i ciepłolubnych, skutkujące regresją stanowisk - zagrożenia dla gatunków:

1) bogatek wspaniały (Buprestis splendens),

2) leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum),

3) sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

Utrzymanie lub kształtowanie właściwych warunków siedliskowych w dostosowaniu do biologii gatunków będących przedmiotami ochrony, m.in. przez:

1) utrzymywanie najcenniejszych otwartych powierzchni nieleśnych przez wypas, cykliczne koszenia i usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów z sukcesji naturalnej,

2) odtwarzanie stanowisk gatunków,

3) kształtowanie właściwych warunków siedliskowych sprzyjających utrzymaniu populacji gatunków będących przedmiotem ochrony,

4) przechowywanie nasion w bankach nasion,

5) hodowla gatunków roślin w warunkach ex situ,

6) monitoring gatunków priorytetowych

8Intensyfikacja udostępnienia terenu powodująca pogarszanie stanu walorów przyrodniczych Parku1. Monitoring liczby osób wchodzących na teren Parku, zwłaszcza w obszarze ochrony ścisłej.

2. Monitoring uszkodzeń roślinności i gleb przy szlakach turystycznych.

3. Utrzymanie ograniczeń w udostępnianiu najcenniejszych obszarów.

4. Rozbudowa infrastruktury zabezpieczającej przedmioty ochrony przed degradacją.

5. Inicjowanie i wspieranie powstawania atrakcji turystycznych i edukacyjnych poza granicami Parku.

6. Wykonywanie ocen oddziaływania na przedmioty ochrony planowanych zmian w sposobie udostępnienia obiektów przyrodniczych Parku

9Obszar Parku niewystarczający dla ochrony dużych ssaków wymagających większego areału osobniczego i warunków do swobodnej migracji, w szczególności:

1) wilk (Canis lupus),

2) ryś (Lynx lynx),

3) żubr (Bison bonasus)

1. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na poziomie lokalnym, ponadlokalnym i transgranicznym.

2. Zacieśnianie wzajemnej współpracy międzynarodowej z białoruskim Parkiem Narodowym "Belovezhskaya Pushcha" w celu propagowania i poszukiwania rozwiązań zmierzających do zapewnienia warunków dla migracji dużych ssaków przez granicę państwa (w odniesieniu do populacji żubrów (Bison bonasus) bytujących po obu stronach granicy państwowej - po uprzednim uzyskaniu niezbędnego potwierdzenia naukowego co do zasadności łączenia tych dwóch populacji)

10Pożary - zagrożenia wynikające z III kategorii zagrożenia pożarowego1. Opracowanie w porozumieniu z Państwową Strażą Pożarną, zwaną dalej "PSP", strategii postępowania dla każdego obiektu.

2. Utrzymanie pasów przeciwpożarowych od strony polany białowieskiej.

3. Monitoring zagrożenia pożarowego ekosystemów.

4. Utrzymywanie dyżurów przeciwpożarowych w okresach zwiększonego zagrożenia pożarowego.

5. Edukacja społeczeństwa.

6. Działania profilaktyczne podejmowane we współpracy z PGL LP i PSP.

7. Wspieranie starań o dofinansowywanie i doposażanie jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie gmin przylegających do Parku

11Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego1. Rewitalizacja Parku Pałacowego.

2. Remonty obiektów zabytkowych.

3. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją.

4. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej.

5. Zachowanie tradycyjnego nazewnictwa obiektów kultury materialnej.

6. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi

12Wypłycanie i zarastanie stawów w Parku PałacowymPogłębienie stawów i usunięcie nagromadzonego osadu
13Niezgodne z prawem korzystanie z zasobów Parku między innymi w wyniku:

1) kłusownictwa,

2) nielegalnego zbioru chronionych gatunków roślin i zwierząt,

3) nieuprawnionego ruchu pojazdów samochodowych

1. Współpraca z Policją, PGL LP i Strażą Graniczną w zakresie prewencji.

2. Patrolowanie zagrożonych obszarów i obiektów Parku.

3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych.

4. Kontrola osób odławiających zwierzęta oraz zbierających rośliny lub grzyby.

5. Szkolenie pracowników Parku i PGL LP oraz funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków grzybów, flory i fauny objętych ochroną

14Niedostateczny zakres poznania zasobów, tworów i składników przyrody, zasobów kulturowych oraz procesów ekologicznych1. Prowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej i dóbr kultury materialnej.

2. Rozwijanie badań naukowych i monitoringu środowiska przyrodniczego

2. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Zagrożenia dotyczące populacji żubra (Bison bonasus):

1) pogłębianie się stopnia wsobności,

2) pojawianie się nowych chorób zakaźnych i inwazyjnych,

3) niekorzystne zmiany w strukturze populacji,

4) zagrożenie integralności ostoi w wyniku zmian w sposobie zagospodarowania Puszczy Białowieskiej

1. Monitoring liczebności i stanu zdrowotnego populacji.

2. Minimalizacja kontaktu osobników z osobami postronnymi w okresach zwiększonego zagrożenia epizoocjami.

3. Wymiana osobników pomiędzy populacjami wolnymi i hodowlami zamkniętymi.

4. Usuwanie z populacji osobników chorych, agresywnych, osłabionych.

5. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.

6. Podejmowanie działań lekarsko-weterynaryjnych mających na celu profilaktykę oraz zwalczanie epizoocji i pasożytów.

7. Wspieranie działań mających na celu zapewnienie integralności ostoi w Puszczy Białowieskiej.

8. Dopuszczenie większego wpływu czynników naturalnych na kształtowanie liczebności i struktury populacji

2Wzrost presji antropogenicznej związanej z udostępnieniem turystycznym obszaru Parku1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.

2. Monitoring wpływu presji antropogenicznej na przedmioty ochrony udostępnianego terenu

3Wzrost zagrożenia pożarowego1. Monitoring stopnia zagrożenia pożarowego.

2. Utrzymywanie dyżurów i patroli przeciwpożarowych w okresach najwyższego zagrożenia pożarowego.

3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej ochronie przeciwpożarowej

4Pogorszenie stanu zachowania dóbr kultury materialnej1. Ocena stanu zachowania obiektów i stanowisk.

2. Współpraca ze służbami konserwatorskimi i organizacjami pozarządowymi.

3. Zachowanie i przywracanie tradycyjnych nazw miejsc i obiektów

3. Zagrożenia zewnętrzne istniejące1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Niekontrolowane rozprzestrzenianie się gatunków obcych związane z synantropizacją siedlisk, w szczególności:

1) 9170 - grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum,

2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)

1. Wypracowanie i wdrożenie w porozumieniu z PGL LP, lokalnymi samorządami i innymi instytucjami z obszaru Puszczy Białowieskiej wspólnej strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi.

2. Likwidacja pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych na etapie poprzedzającym ich pojawianie się w granicach Parku.

3. Podejmowanie współpracy z zainteresowanymi stronami odnośnie do edukacji związanej z gatunkami obcymi

2Niska liczebność i wysoki stopień homozygotyczności światowej populacji 2647 - żubra (Bison bonasus) 1. Prowadzenie hodowli żubra (Bison bonasus) ex situ.

2. Wspieranie powstawania nowych hodowli zamkniętych i stad wolnych poza Puszczą Białowieską, a także prowadzenie Księgi Rodowodowej Żubrów

3Zanikanie tradycyjnego krajobrazu polany białowieskiej, polany masiewskiej, polany pogorzeleckiej oraz agrocenoz, zagrażające w szczególności gatunkom:

1) bocian czarny (Ciconia nigra),

2) orlik krzykliwy (Aquila pomarina),

3) derkacz (Crex crex),

4) jarzębatka (Sylvia nisoria),

5) gąsiorek (Lanius collurio)

1. Współpraca z lokalnymi samorządami w zakresie rewitalizacji i utrzymania punktów i miejsc widokowych na przedpolu Parku.

2. Edukacja społeczności lokalnych na rzecz konieczności zachowania tradycyjnych elementów architektonicznych wsi puszczańskich wraz z dotychczasowym przestrzennym usytuowaniem zabudowy jako cech charakterystycznych krajobrazu kulturowego.

3. Propagowanie tradycyjnych form upraw rolnych i ekstensywnego użytkowania łąk.

4. Postulowanie odpowiednich regulacji do dokumentów planistycznych odnośnie do potrzeby wyłączania z zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej fragmentów polan stanowiących zagrożenie dla walorów przyrodniczych Parku oraz przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000.

5. Podejmowanie działań związanych z wykupem gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa

4Sytuacje konfliktowe związane ze szkodami w uprawach i płodach rolnych powodowane przez populację żubra (Bison bonasus)1. Poprawa warunków żerowania wewnątrz kompleksu leśnego.

2. Edukacja rolników w zakresie postępowania z gatunkiem żubra (Bison bonasus) i zapobiegania szkodom.

3. Kontraktacja łąk i plonów z przeznaczeniem dla gatunku żubra (Bison bonasus).

4. Odstraszanie (płoszenie), odławianie i przesiedlanie osobników uporczywie powodujących szkody.

5. Odławianie, przesiedlanie, eliminacja osobników agresywnych

5Brak łączności przestrzennej pomiędzy siedliskami gatunków bytujących na terenie Parku i ich siedliskami na pozostałym obszarze Puszczy Białowieskiej powodującej pogorszanie się stanu ochrony gatunków:

1) ryś (Lynx lynx),

2) rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis)

1. Inicjowanie i wspieranie wyznaczania, we współpracy z PGL LP, korytarzy ekologicznych pomiędzy obszarem Parku a lasami o dużym stopniu naturalności oraz pomiędzy Puszczą Białowieską i innym kompleksami leśnymi, charakteryzujących się mozaikowym zróżnicowaniem struktury siedlisk leśnych typowym dla lasów o charakterze naturalnym (wykroty, złomy, duże zwarcie drzewostanu, obecność polan śródleśnych oraz odnowień naturalnych wraz z zasobami martwego drewna na poziomie powyżej 10% zapasu drzewostanu).

2. Zapobieganie tworzeniu i dążenie do ograniczania wpływu barier migracyjnych (drogi udostępnione do ruchu publicznego, zbyt mała ilość starych, martwych drzew) w sąsiedztwie Parku

6Gospodarka łowiecka na terenach poza otuliną, bezpośrednio przylegających do Parku (polana białowieska, polana masiewska i polana pogorzelecka) Współpraca z PGL LP w procesie tworzenia planów łowieckich dla terenów sąsiadujących z Parkiem
7Zbyt mała ilość martwych i obumierających drzew w otulinie Parku, zagrażająca zwłaszcza gatunkom:

1) zgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus),

2) ponurek schneidera (Boros schneideri),

3) rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),

4) konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),

5) zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus),

6) dzięcioł zielonosiwy (Picus canus),

7) dzięcioł średni (Dendrocopos medius),

8) dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos),

9) dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus),

10) muchołówka mała (Ficedula parva),

11) muchołówka białoszyja (Ficedula albicolis)

Popieranie prowadzonych przez PGL LP działań dotyczących pozostawianie martwych i obumierających drzew w otulinie Parku
8Niszczenie populacji rzadkich gatunków przez kolekcjonerów zagrażające w szczególności gatunkom:

1) bogatek wspaniały (Buprestis splendens),

2) rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),

3) konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),

4) zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus),

5) przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

1. Współpraca ze Strażą Leśną, Policją i Strażą Graniczną w zakresie kontroli osób odławiających owady oraz zbierających rośliny lub grzyby.

2. Organizacja szkoleń dla pracowników Parku oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Leśnej i PGL LP w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną prawną (współpraca z PGL LP dotyczy terenu otuliny)

9Wypadki komunikacyjne ze zwierzętami zagrażające zwłaszcza gatunkom:

1) wilk (Canis lupus),

2) ryś (Lynx lynx),

3) żubr (Bison bonasus),

4) traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

1. Ustawianie tablic informacyjnych przy drogach.

2. Wnioskowanie do zarządców dróg o budowę przejść dla płazów przy remontach lub budowach dróg

10Zanieczyszczenia powietrza1. Propagowanie w regionie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych.

2. Ograniczanie ruchu pojazdów spalinowych na terenie Parku i wnioskowanie o wprowadzenie ograniczenia do zarządców terenu w jego bezpośrednim sąsiedztwie

11Skażenie wód w wyniku migracji zanieczyszczeń chemicznych z odciekami ze składowisk odpadów1. Wspieranie władz samorządowych w zdobyciu środków na likwidację składowisk odpadów i rekultywację terenu.

2. Likwidacja i rekultywacja dawnego nieeksploatowanego składowiska odpadów na uroczysku "Cegielnia"

4. Zagrożenia zewnętrzne potencjalne1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Nadmierny wzrost liczby osób korzystających z obiektów Parku1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.

2. Wprowadzanie okresowych i stałych ograniczeń oraz limitów w dostępie do obiektów poddanych największej presji.

3. Propagowanie i merytoryczne wspieranie tworzenia atrakcji turystycznych i obiektów edukacyjnych poza granicami Parku w celu zminimalizowania i rozłożenia w czasie obciążeń wynikających z nadmiernej presji turystycznej w porozumieniu z zarządcami terenu

2Choroby o charakterze epizoocji zagrażające w szczególności populacji żubra (Bison bonasus)1. Monitoring stanu zdrowotnego populacji żubra (Bison bonasus).

2. Opracowanie i wdrożenie procedur postępowania w przypadku stwierdzenia epizoocji lub zaobserwowania niepokojących objawów chorobowych u zwierząt.

3. W okresach zagrożenia epizoocjami ograniczanie kontaktów osób postronnych ze zwierzętami i miejscami ich bytowania

3Przekroczenie pojemności ekologicznej Puszczy dla zwierząt kopytnych zagrażające pogorszeniem się stanu ochrony żubra (Bison bonasus)1. Odławianie i przesiedlanie żubrów poza obszar Puszczy Białowieskiej.

2. Opiniowanie planów łowieckich nadleśnictw Białowieża i Browsk w szczególności odnośnie potrzeb regulacji pogłowia jelenia (Cervus elaphus) w ramach prowadzonej gospodarki łowieckiej.

3. Zwiększenie bazy pokarmowej przez utrzymywanie łąk jako istotnej bazy pokarmowej populacji żubra (Bison bonasus) żyjących na wolności

41. Zmiany składowych bilansu wodnego ekosystemów i zlewni leśnych.

2. Pogarszanie się jakości wód powierzchniowych i podziemnych.

3. Eutrofizacja wód

1. Monitoring stosunków wodnych (rozpoznanie stanu ekosystemów hydrogenicznych, modelowanie hydrologiczne).

2. W razie potrzeby podejmowanie działań mających na celu poprawę stosunków wodnych.

3. Edukacja społeczeństwa oraz wspieranie działań samorządów w zakresie wyposażenia w kanalizację wszystkich jednostek osadniczych.

4. Likwidacja potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód

5Rozprzestrzenianie się pożarów z terenów sąsiadujących z Parkiem1. Utrzymywanie pasów przeciwpożarowych od strony otwartych terenów osadniczych (polan).

2. Dyżury i patrole przeciwpożarowe w okresach zagrożenia.

3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej celom przeciwpożarowym.

4. Szkolenia pracowników w zakresie profilaktyki pożarowej i walki z pożarami

6Wzrost liczebności populacji gatunków inwazyjnych zagrażających siedliskom, w szczególności:

1) 9170 - grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum),

2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)

1. Monitoring liczebności populacji gatunków inwazyjnych.

2. Opracowanie strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi na terenie Puszczy Białowieskiej (przy współudziale jednostek naukowych, PGL LP, lokalnych samorządów i innych organizacji)

7Transgraniczny przepływ zanieczyszczeń rzekami -Narewka i Hwoźna, pochodzących z części zlewni na obszarze Białorusi1. Monitoring stanu jakości wód.

2. Współpraca ze stroną białoruską w zakresie zgłaszania ewentualnych awarii.

3. Edukacja samorządów lokalnych o możliwościach występowania tego typu zagrożeń i potrzebie ich zgłaszania.

4. Prowadzenie monitoringu hydrologicznego obejmującego ilość i jakość zasobów wodnych rzeki Narewki i rzeki Hwoźnej w pobliżu granicy państwa wraz z możliwością wykorzystania stawów w Parku Pałacowym jako zbiornika buforowego w sytuacjach awaryjnych dla rzeki Narewki

8Prowadzenie prac o charakterze melioracyjnym na obszarze Parku Narodowego "Belovezhskaja Pushha" stwarzających zagrożenia transgraniczne dla stosunków wodnych obszaru Parku i zachowania trwałości siedlisk hydrogenicznychWspółpraca ze stroną białoruską w zakresie identyfikowania zagrożeń transgranicznych i ograniczania ich skutków
9Możliwość krzyżowania się osobników gatunku żubra (Bison bonasus) z osobnikami bizona amerykańskiego (Bison bison) i powstanie ewentualnych mieszańców1. Propagowanie i wspieranie hodowli żubra (Bison bonasus) czystej linii białowieskiej na obszarze kraju.

2. Podejmowanie szerokich działań edukacyjnych na rzecz uświadamiania zagrożeń dla rodzimej populacji żubra (Bison bonasus) wynikających z ewentualnego sprowadzania bizona amerykańskiego (Bison bison) jako gatunku obcego dla fauny województwa podlaskiego

______

1) Zagrożenia uszeregowano w kolejności od najbardziej istotnego.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW, Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ

I.

 Na obszarach objętych ochroną ścisłą

A. W ekosystemach leśnych
Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Usuwanie wiatrołomów ze szlaków, ścieżek turystycznych i dróg z pozostawieniem biomasy w ekosystemieWedług potrzebObwód Ochronny Orłówka
2Ręczne usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej na obszarze dróg w celu utrzymania właściwego stanu ich nawierzchni, z pozostawieniem pozyskanej biomasy do naturalnego rozkładu na miejscuTryb (droga):

1) Mogiłkowski,

2) Poprzeczny,

3) Budnicki,

4) Pojedynacki,

5) Sierganowski,

6) Zakole,

7) Dyrekcyjny,

8) Niedźwiedziowski,

9) Orłowski,

10) Masiewski,

11) Objazdowy

3Utrzymanie linii podziału powierzchniowego w strefie ochrony ścisłej - odnowienie oznakowaniaObwód Ochronny Orłówka
4Ochrona ekosystemów leśnych przed organizmami inwazyjnymi rozprzestrzenianymi z odchodami koni i z podawaną im paszą, poprzez:

1) stosowanie worków podogonowych na odchody (lub innych rozwiązań),

2) stosowanie worków na paszę

Obszar objęty ochroną ścisłą
51. Monitorowanie liczebności populacji roślin i zwierząt.

2. Prowadzenie rejestru obserwacji

Obwód Ochronny Orłówka

B. Inne, według specyfiki Parku

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Remont kapitalny mostków na drogach w celu utrzymania ich przejezdności z zastosowaniem materiałów miejscowego pochodzenia2 sztukiOddziały - 340C, 341B
2Utrzymanie obiektów infrastruktury technicznej - kładka, brama wejściowaWedług potrzebOddziały - 398C, 399C
3Remont obiektów infrastruktury turystycznej - kładka turystyczna (remont istniejącej lub wykonanie nowej) 402 mOddział 398C
4Remonty dróg leśnych (wyrównywanie powierzchni dróg uszkodzonych przez pojazdy konne z wykorzystaniem gruntu miejscowego pochodzenia) 1,5 kmOddziały - 398B, 398C, 398G
5Remont przepustów (rozkopanie, uzupełnienie ubytków, uszczelnienie w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia)2 sztukiOddziały - 373D, 344D
6Utrzymanie tras turystycznych - minimalizacja skutków antropopresji (ograniczenie szerokości ścieżki poprzez sztuczne bariery, wykładanie pomostów, inne metody)Według potrzebObwody ochronne Orłówka i Hwoźna
7Utrzymanie obiektów turystycznych (wykaszanie roślinności zielnej drobne naprawy, konserwacja)1 sztukaOddział 226Ac
8Utrzymanie szlaków turystycznych:

1) odnowienie oznakowania, odsłanianie oznakowania,

2) utrzymanie przejezdności (przecinanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy)

5 kmOddziały - 226A, 226B, 227A, 227B, 192A, 192B, 193C, 193D
9Utrzymanie i drobne naprawy dróg do celów przeciwpożarowych i monitoringu stanu ekosystemów:

1) wykaszanie poboczy,

2) usuwanie nalotu drzew i krzewów z poboczy,

3) odśnieżanie,

4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,

5) obcinanie nawisów gałęzi,

6) usuwanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy,

7) odwadnianie zastoisk wód,

Według potrzebObwód Ochronny Hwoźna
8) remont przepustów (rozkopanie, wymiana uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni),

9) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny (sezonowania) dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek, itp.)

5 sztukiOddziały - 225Aa, 193Ci, 192Bi, 192Db, 226 Di
10Bieżąca konserwacja tablic i znaków (czyszczenie, konserwacja, drobne naprawy, wymiana na nowe) Według potrzebObwody ochronne Orłówka i Hwoźna
11Oznakowanie strefy ochrony ścisłej (ustawienie tablic) Do 32 sztukPółnocna granica strefy ochrony ścisłej, Obwód Ochronny Hwoźna
12Odnowienie oznakowania podziału powierzchniowego,
1) malowanie linii na drzewach,1,5 kmOddziały - 259A, 259B, 259C
2) malowanie słupków podziału powierzchniowego,Według potrzebObwody ochronne Orłówka i Hwoźna
3) uzupełnienie brakujących słupkówObwody ochronne Orłówka i Hwoźna
13Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych:

1) odnowienie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań,

2) usunięcie nawisów gałęzi przysłaniających oznakowania

Według potrzebObwód Ochronny Hwoźna
14Naprawa i konserwacja ogrodzeń mogiłek i krzyżyWedług potrzebOddziały - 399Ac, 370Cg, 369Gg
15Ustawienie tablice edukacyjno-informacyjnych przy szlakachWedług potrzebObwód Ochronny Hwoźna

II.

 Na obszarach objętych ochroną czynną

A. W ekosystemach leśnych
Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego typu A wokół miejsca ogniskowego w stanie bez pokrywy roślinnej, poprzez usuwanie martwych i zamierających drzew oraz gałęzi z pasa0,2 kmOddziały - 368Ak, 368Aj, 368Al, 368An
2Mechaniczne i ręczne utrzymanie mineralizowanie pasów przeciwpożarowych3,5 kmOddziały - 400C, 400D, 401C, 401D, 401F, 339D
31. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza (Ips typographus) poprzez wykładanie pułapek feromonowych - zakup 2 serii feromonów, wymiana zużytych elementów pułapek, obsługa (kontynuacja z lat poprzednich).60 pułapek feromonowychOddziały - 158Ad, 158Bc, 189Ac, 313Bc, 313Cf, 105Bb, 105Da, 106Bj, 106Bg, 107Bi, 108Ac, 133Bd, 133Cc, 133Ci, 164Ba, 195Dc, 111Cg, 136Ci, 136Dh, 228Ac, 229Df
2. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza (Ips typographus) na terenie Obwodu Ochronnego HwoźnaObwód Ochronny Hwoźna
4Likwidacja pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych: 1) klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od maja do września (kontynuacja z lat poprzednich),Według potrzebOddziały - 159Db, 159Dh, 190Ba, 221Ea, 253Da, 282Ba, 398Gs
2) klon jawor (Acer pseudoplatanus) - jednorazowe, ręczne i mechaniczne wycięcie drzew w terminie od maja do września (kontynuacja z lat poprzednich),0,50 haOddziały - 110Ad, 110Ai, 110Aj, 110Ah, 368Al,
3) winobluszcz (Partenocissus inserta) - sukcesywne ręczne i mechaniczne wycinanie i karczowanie; w terminie od maja do września (kontynuacja z lat poprzednich),0,10 haOddziały - 111Ba, 111Ad
4) turzyca drżączkowata (Carex bryzoides) - przykrycie runa na okres minimum dwóch lat czarną folią ogrodniczą w miejscu występowania turzycy łącznie z usuwaniem młodych drzew w miejscu zwalczania (kontynuacja z lat poprzednich),0,15 haOddziały -136Ca, 196Da, 401Dj
5) dąb czerwony (Quercus rubra) (kontynuacja z lat poprzednich),5,00 haObwód Ochronny Hwoźna
6) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora) - ręczne wykaszanie i usuwanie roślin przed lub w trakcie kwitnienia roślin (kontynuacja z lat poprzednich)Według potrzebOddziały -161Af, 368A, 420Cc
5Monitoring i stałe usuwanie obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności:

1) dąb czerwony (Quercus rubra),

2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),

3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),

4) klon jesionolistny (Acer negundo),

5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),

6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),

7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),

8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),

9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),

10) ligustr (Ligustrum vulgare),

11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),

12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),

13) rdestowiec (Reynourtia spp.),

14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),

15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),

16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea × pseudosalicifolia),

17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzebObwody ochronne Orłówka i Hwoźna - obszar objęty ochroną czynną
6Utrzymanie właściwego stanu technicznego miejsc czerpania wody do celów przeciwpożarowych (konserwacja podjazdów, oczyszczanie brzegu z roślinności zielnej) 3 sztukiOddziały - 130Ch, 160Dg, 189Cc
7Utrzymanie odpowiedniego stanu technicznego wiatyWedług potrzebOddział 399C
81. Naprawy, utrzymanie sprawności dróg dojazdowych dla celów przeciwpożarowych, monitoringu i ochrony zasobów Parku:

1) wykaszanie poboczy,

2) usuwanie młodych drzew i krzewów,

3) odśnieżanie,

4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,

5) obcinanie nawisów gałęzi,

6) usuwanie połamanych i wywróconych drzew z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy, odwadnianie kałuż.

Do 73 kmDrogi dojazdowe w Obwodzie Ochronnym Hwoźna
2. Remont przepustów:

1) rozkopanie, wymiana uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni,

19 sztukOddziały - 159Db, 159Cg, 313Bd, 253Dh, 105Da, 107Ad, 107Ba, 107Bh, 130Dh, 132Ba, 162Bb, 162Da, 193Ba, 193Bf, 134Ad, 164Dj, 195Da, 133Cb, 110As
2) wykonanie nowych przepustów (rozkopanie, umieszczenie przepustu, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni),

3) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny (sezonowania) dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia

3 sztukiOddziały - 190Bb, 221Eh, 229Bf
9Utrzymanie polany na Uroczysku Głusze:

1) usunięcie obumarłych drzew owocowych,

2) koszenie

Według potrzebOddział 164Bg
10Demontaż ogrodzenia na granicy obszaru ochrony czynnej i polany białowieskiej wraz z wywiezieniem elementów konstrukcyjnychWedług potrzebObwód Ochronny Orłówka

B. W nieleśnych ekosystemach lądowych

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Zachowanie różnorodnych pod względem gatunków zbiorowisk łąkowych:

1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub złożeniem w bróg na miejscu:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz biomasy, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni (ręczne lub mechaniczne włókowanie),

d) pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,

Do 4,40 haOddziały - 159Dh, 190Ba, 253Ba, 339Bk
2) jednokrotne koszenie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) suszenie, prasowanie, zbiór i wywożenie biomasy, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 8,20 haOddziały - 130Ag, 130Cd, 253Da
2Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk 6510 - łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris), 6230-4 - muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia:

1) koszenie mechaniczne łąki jednokrotnie w roku lub raz na dwa lata,

2) w terminie od czerwca do sierpnia,

3) zebranie i wywiezienie biomasy lub złożenie w bróg na miejscu,

4) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne przez włókowanie),

5) pozostawienie 10-20% niedokosów

Do 14,90 haOddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db, 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck
3Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów, poprzez jednokrotne koszenie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z usunięciem pozyskanej biomasy lub złożeniem w brogi:

1) koszenie mechaniczne lub ręczne,

2) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz biomasy, czynności transportowe,

3) ewentualne lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie),

4) pozostawienie niedokosów na 10-20% powierzchni

Do 31,91 haOddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dg, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cf, 400Cg, 400Ch, 400Ci, 400Cj, 400Ck, 400Cl, 400Cn, 400Co, 400Db. 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck, 401Cl, 401Cm
4Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:

1) jednokrotne koszenie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz biomasy, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

d) pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,

Do 5,56 haOddziały - 134Bg, 282Da, 339Dd
2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni (ręczne lub mechaniczne włókowanie),

Do 5,34 haOddziały - 221Af, 339Db, 104Bg, 160Af, 104Aa
3) koszenie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia dwukrotnie w ciągu roku z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

0,43 haOddział 193Bh
5Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:

1) koszenie mechaniczne w terminie od czerwca do sierpnia, z wywiezieniem pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na dwa lata, koszenie mechaniczne lub ręczne),

2) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

3) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 6,65 haOddziały - 106Ba, 107Af, 130Dh, 131Cg, 132Dk, 133Ci, 134Dl, 135Cdx, 135Dk, 136Ci, 158Ba, 159Ai, 160Ba, 161Ag, 162Ba, 163Ad, 164Ba, 165Af, 165Ba, 166Ac, 166Bi, 189Ac, 189Ci, 282Ch, 313Ad,
6Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:

1) koszenie mechaniczne w terminie od czerwca do sierpnia, z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy - jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na dwa lata, koszenie mechaniczne lub ręczne,

2) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

3) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 1,36 haOddziały - 221Ad, 313Cg
71. Remont dróg dojazdowych do łąk kośnych.2 km Oddziały - 339 B, 368E, 339D
2. Remont przepustów1 sztukaOddział 339Db
8Usuwanie gatunku obcego klonu jesionolistnego (Acer negundo) jednorazowe ręczne i mechaniczne wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od maja do września0,05 haOddział 398Gs

C. Inne, według specyfiki Parku

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Usuwanie połamanych i wywróconych drzew ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasyWedług potrzebObwód Ochronny Hwoźna
2Konserwacja tablic, znaków na terenie Obwodu Ochronnego Hwoźna i Obwodu Ochronnego Orłówka (w tym wymiana oznakowania)Według potrzebObwody Ochronne Hwoźna i Orłówka
3Utrzymanie obiektów i urządzeń infrastruktury turystycznej:

1) platformy obserwacyjne,

2) wiaty,

3) kładki,

4) ławki,

5) tablice,

6) żywopłoty,

7) miejsca ogniskowe,

8) miejsca parkingowe i inne

Według potrzebObwód Ochronny Hwoźna
4Utrzymanie linii podziału powierzchniowego:

1) usuwanie połamanych i wywróconych drzew z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy,

2) usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej oraz ich podrostów,

3) przycinanie drzew,

4) odnowienie oznakowania

17,4 kmOddziały - 158 AC, 221 AB, 339 BC, 106CD, 107CD, 131AB, 132AB, 131CD, 132CD, 134 AB, 108AC, 133AC, 195CD, 195AC, 166B, 136B, 197ABD
5Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego:

1) stabilizacja,

2) malowanie,

3) uzupełnienie brakujących słupków

Według potrzebObwody ochronne Orłówka i Hwoźna
6Konserwacja tablic, znaków i rogatek na terenie Obrębu Ochronnego HwoźnaWedług potrzebObręb Ochronny Hwoźna
7Remont obiektów turystycznych w tym:
1) remont kładek turystycznych,1000 mOddziały - 161Da 194Cf, 190CD, 221E,
2) budowa wieży widokowej,1 sztuka159Bj
3) remont wiat turystycznych,Według potrzebObręb Ochronny Hwoźna
4) remont ogrodzeń obiektów,Według potrzebObręb Ochronny Hwoźna
5) remont obiektu turystycznego Filipówka1 sztuka368Al
8Konserwacja barier ochronnych mostów:

1) uzupełnienie brakujących elementów,

2) konserwacja

2 sztukiOddział 130Ch, Kosy Most nad rzeką Narewką (drogowy i kolejowy)
9Likwidacja pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych, termin zabiegów od czerwca do września:

1) utrzymanie osady "Dziedzinka":

a) wykaszanie, wycinanie drzew gatunków obcych oraz usuwanie ich odnowień,

b) wycinanie i karczowanie krzewów gatunków obcych,

c) ręczne koszenie i karczowanie bylin gatunków obcych,

d) wywiezienie pozyskanej biomasy,

e) zachowanie zagrożonych gatunków roślin poprzez uprawę ex situ,

2) utrzymanie oczek wodnych

Według potrzebOddział - 402Aa, 402Ab, 402Ac, 402Ad, 403a, 403b, 403c, 403d, 403f
10Utrzymanie osi widokowych punktu widokowego - wycinanie drzew i krzewów na przedpolu wieży widokowej w dolinie rzeki Narewki z usunięciem biomasyDo 1 haOddziały - 159Bf, 159Bj, 159Da, 159Db
11Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych (odnowienie istniejących lub naniesienie nowych oznaczeń, usunięcie nawisów gałęzi przysłaniających oznakowania)Według potrzebObręb Ochronny Hwoźna
12Rekultywacja dawnego wysypiska śmieci na uroczysku "Cegielnia"Według posiadanej dokumentacji technicznejOddziały - 399Di,h,m
13Ustawienie tablice edukacyjno-informacyjnych na szlakach21 sztukObręb Ochronny Hwoźna
14Ustawienie tablic informacyjnych12 sztukObręb Ochronny Hwoźna
15Korekta przebiegu szlaku "Carska Tropina"600 mOddział 190D

III.

 Na obszarach objętych ochroną krajobrazową

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Utrzymanie ekosystemów nieleśnych ekstensywnie użytkowanych gruntów rolnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów: 1) jednokrotne lub dwukrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od czerwca do sierpnia z usunięciem biomasy lub złożeniem jej w brogi,

2) koszenie mechaniczne lub ręczne,

3) suszenie, prasowanie, zbiór, wywóz biomasy, czynności transportowe,

4) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 7,45 haOddziały - 111Ai, 111Aj, 111Al
A. Inne, według specyfiki Parku
Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Utrzymanie pasa państwowej drogi granicznej Rzeczpospolitej Polskiej w granicach Parku (obwody ochronne Orłówka i Hwoźna - z częściowym zagospodarowaniem biomasy):

1) przycinanie gałęzi drzew,

2) usuwanie krzewów,

3) usuwanie połamanych i wywróconych drzew z częściowym pozostawieniem biomasy

Odcinek 9,5kmOddziały - 111Ah, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba
21. Usuwanie połamanych drzew ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasy.

2. Odnowienie szlaków turystycznych i konserwacja obiektów infrastruktury turystycznej

Według potrzebWynikająca z potrzeb
3Prowadzenie prac rewitalizacyjnych na terenie Parku Pałacowego - po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i zgodnie z wytycznymi i opracowaniami ekspertów Instytutu Dziedzictwa Narodowego:Według potrzebPark Pałacowy

Oddział 398

1) cykliczne wykaszanie łąk z usunięciem pozyskiwanej biomasy,Do 12,65 haOddziały - 398a, 398b
2) pielęgnacja kęp zadrzewień poprzez usuwanie drzew suchych, połamanych i wywróconych, a także usuwanie spontanicznie pojawiających się odnowień drzew i krzewów,Według potrzebOddziały - 398a, 398m, 398n, 398p
3) zabezpieczanie przed niszczeniem i remonty obiektów zabytkowychWedług potrzebOddziały - 398g, 398h, 398i, 398k
4Likwidacja pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych (termin zabiegów od czerwca do września):

1) ręczne wykaszanie,

2) karczowanie bylin gatunków obcych,

3) wywiezienie pozyskanej biomasy

Według potrzebOddziały - 403d, 403f,
5Utrzymanie osady "Dziedzinka"-bieżące wykaszanie roślinności zielnejWedług potrzebOddziały - 403d, 403f,
6Zachowanie obiektu pamięci narodowej, miejsca straceń, poprzez:

1) usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów oraz drzew zamierających,

2) naprawę ogrodzenia oraz pomnika

0,27 haOddział 402Ax
7Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów, w tym:1. Rezerwat nr 3 (425C),

2. Rezerwat nr 4, oddziały - 425D, 450B

1) budowa pawilonu edukacyjnego,1 sztuka
2) modernizacja powierzchni zagród z częściowym usunięciem drzew,Według potrzeb
3) wykonanie oczek wodnych,3x30m2, 2x100m2
4) wymiana ogrodzeń,1500 m
5) budowa pomostów widokowych,2 sztuki o łącznej długości 120 m
6) budowa wież obserwacyjnych,4 sztuk
7) remont i przebudowa dróg,3000 m
8) budowa studni,1 sztuka
9) budowa oczyszczalni biologicznej,1 sztuka
10) sadzenie drzew,10 arów
11) budowa małej architektury turystycznej (ławki, tablice informacyjne, stoły),30 sztuka
12) budowa odbojnic metalowych,500 m
13) przebudowa sieci energetycznej,2000 m
14) rozbudowa wodociągu1000 m
8Monitoring i usuwanie obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych), takich jak:

1) dąb czerwony (Quercus rubra),

2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),

3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),

4) klon jesionolistny (Acer negundo),

5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),

6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),

7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),

8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),

9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),

10) ligustr (Ligustrum vulgare),

11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),

12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),

13) rdestowiec (Reynourtia spp.),

14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),

15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),

16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea × pseudosalicifolia),

15) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzebWynikająca z potrzeb - obszar objęty ochroną krajobrazową
9Modernizacja osady Zwierzyniec i utworzenie ścieżki edukacyjnejZgodnie z założeniami dokumentacji technicznychOddział 420C
10Modernizacja osady MasiewoWedług posiadanej dokumentacji technicznejOddział 111Af

1) Podział na oddziały oznaczone liczbą i dużą literą, pododdziały oznaczone małą literą podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄT

Na obszarach objętych ochroną czynną i krajobrazową

I.

 Ochrona czynna gatunków zwierząt

Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Żubr (Bison

bonasus)

Zarządzanie (gospodarowanie) wolno żyjącą populacją żubra (Bison bonasus) na terenie Puszczy Białowieskiej wraz z jej przedpolami:

1) utrzymanie i poprawa bazy żerowej,

2) utrzymanie miejsc zimowego dokarmiania,

3) prowadzenie hodowli restytucyjnej żubra (Bison bonasus) zgodnie z rocznym planem hodowlanym opartym o wskazania genetyczne i dane rodowodowe zwierząt

1. Monitoring liczebności i stanu zdrowia wolnego stada.

2. Dokarmianie stada wolnego populacji żubra (Bison bonasus) w zimie, porządkowanie pozostałości po niezjedzonym sianie, wywóz nadmiaru odchodów w oddziałach - 111A, 130AC, 160 A, 162C, 163C, 193B, 194A, 159D, 190B, 221A, 253BD, 282C, 313A, 339BD, 421B.

3. Wykładanie soli w lizawkach.

4. Bieżące remonty infrastruktury na terenie hodowli wolnej (brogi, paśniki, odłownie, drogi) w oddziałach - 130, 160,162, 193, 211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697.

5. Bieżące remonty infrastruktury rezerwatów w tym utrzymanie dróg dojazdowych w oddziałach - 421A, B, 420B, C, 425C, 425D, 450B, 420Cr.

6. Równanie, wałowanie, bronowanie polan karmowych, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, koszenie, grabienie, belowanie, transport, zabieg wykonywany na powierzchni do 34 ha w oddziałach - 421Aa, f, m, 421Bf, g, i, l, p, y, 420Bc, h, k, l, 420Cf, g, k, 425Ci, j, k, o, s, t, z, dx, 425Dd, 450Bf.

7. Utwardzanie nawierzchni zagród i stanowisk karmowych podkładem betonowym i żwirem w oddziałach - 421Ak, 421Bp, 420Bk, 420Cb,f, k, 425Ca,g,h,l,n,p,r,y, 450Bc,d.

8. Obsługa rezerwatów zamkniętych (karmienie i pojenie zwierząt, prace porządkowe).

9. Obsługa stada wolnego (dowóz karmy, prace porządkowe) na całym terenie wykorzystywanym przez populację żubra (Bison bonasus) z Puszczy Białowieskiej.

10. Profilaktyka, obsługa weterynaryjna (leczenie zwierząt, odrobaczanie, odkażanie miejsc dokarmiania) w oddziałach - 421Ai, k, 421Bp, t, w, 420Bk, l; 420Cb, f, g, 425Cg, h, p, r, a, d, f, l, n, t, ax, bx, dx, fx, 450Bb, c, d, 130, 160, 162, 193, 194, 211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697.

11. Usuwanie zagrażających drzew z terenu OHŻ (usuwanie drzew martwych (stojących i leżących) oraz zamierających - około 1300 m3, prowadzone na terenie zagród hodowlanych w celu zabezpieczenia przebywających tam zwierząt przed urazami, zapewnienia bezpieczeństwa pracowników Ośrodka Hodowli Żubrów oraz zabezpieczenia infrastruktury technicznej).

12. Wykaszanie i odkrzaczanie terenu na powierzchni 1,18 ha, oddział 420Cx.

13. Eliminacja osobników chorych i agresywnych oraz odłowy na całym terenie wykorzystywanym przez gatunek żubra (Bison bonasus) z Puszczy Białowieskiej.

14. Kontynuacja zadań ochronnych przewidzianych w Programie Żubr.

15. Płoszenie osobników gatunku żubra (Bison bonasus) wychodzących na tereny rolnicze na całym terenie wykorzystywanym przez żubry z Puszczy Białowieskiej.

16. Podsadzanie gatunków lasotwórczych (dąb (Quercus robur), klon (Acer platanoides), świerk (Picea abies), i in.) w oddziałach - 420B,425C.

17. Pogłębienie studni i doprowadzenie wody do stróżówki w oddziale 421Aj.

18. Budowa odłowni w oddziale 194A.

19. Wykonywanie zadań na terenie zarządzanym przez PGL LP, po uzgodnieniu z właściwym miejscowo Nadleśniczym

2Prowadzenie inwentaryzacji gatunków fauny i floryZgodnie z bieżącymi potrzebamiW oparciu o działania własne Parku oraz badania prowadzone przez ośrodki zewnętrzne
31. Jeleń (Cervus elaphus).

2. Dzik (Sus scrofa)

Regulacja liczebnościOdłów lub eliminacja do 10 sztuk wraz ze sprzedażą lub przekazaniem do innych hodowli w oddziałach - 421A, B, 420BC, 425C, 425D
4Ssaki (Mammalia) Prowadzenie Ośrodka Rehabilitacji ZwierzątWedług potrzeb, w oddziałach - 425C, 425D
5Wilk (Canis lupus) Poprawa warunków bytowaniaBudowa zagrody kwarantannowej w oddziale 425C
6Przeplatka aurinia

(Euphydryas aurinia)

Ochrona miejsc bytowania i rozroduUsunięcie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej oraz ewentualne wykaszanie powierzchni na stanowiskach występowania gatunku
7Zwierzęta w Rezerwacie PokazowymPoprawa warunków bytowania zwierząt i funkcji edukacyjnychModernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów wraz z terenami przyległymi w administracji PGL LP w zakresie organizacji ruchu turystycznego
8Gady (Reptilia)Poprawa warunków bytowania gadówRęczne oczyszczenie ruin leśniczówki Głuszec z porastającej roślinności

II.

 Ochrona czynna gatunków roślin

Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Lilia złotogłów

(Lilium martagon)

1. Usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej.

2. Wykaszanie roślinności zielnej.

3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Usunięcie krzewów, drzew i paproci pogarszających warunki świetlne stanowiska (zabieg na powierzchni 0,1 ha)
2Sasanka otwarta

(Pulsatilla patens)

1. Usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej.

2. Usuwanie nadmiaru biomasy.

3. Prześwietlenie drzewostanu

1. Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk.

2. Punktowe prześwietlenie drzewostanu poprzez usunięcie - do 10 drzew (sosna (Pinus sylvestris), świerk (Picea abies), grab (Carpinus betulus))

3Storczyki (Orchidaceae), w tym:

1) kruszczyk rdzawoczerwny (Epipactis atrorubens),

2) buławnik czerwony (Cephalantera rubra),

3) kukułka krwista (Dactylorhiza incarnata),

4) kukułka Fuchsa (Dactylorhiza fuschii)

1. Usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej.

2. Wykaszanie.

3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Ręczne, punktowe i liniowe usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne na stanowiskach wymagających ochrony. Zabieg na odcinku 9,0 km na nasypie kolejki wąskotorowej
4Kosaciec syberyjski

(Iris sibirica L.)

1. Wykaszanie oraz usuwanie młodego pokolenia drzew i krzewów pochodzących z sukcesji naturalnej.

2. Usuwanie nadmiaru biomasy

Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk gatunku

ZAŁĄCZNIK Nr  4

OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ ŚCISŁĄ CZYNNĄ ORAZ KRAJOBRAZOWĄ

Lp.Rodzaj ochronyLokalizacja1)Powierzchnia ogółem w ha
1Ochrona ścisłaOddziały - 135A, 135B, 135Ca-cx, 135Da-j, 136Aa-g,l,n, 160C, 191A, 191B, 191C, 192, 193C, 193D, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229A, 229Bb-l, 229C, 229Db-n, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260A, 260Bb-o, 260C, 260Db-h, 261A, 261Bb-m, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290A, 290Bb-j, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320A, 320Bb-i, 320C, 320Db-j, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346A, 346Bb-h, 346C, 346Db-k, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375A, 375Bb-n, 398A, 398B, 398C, 398D, 398F, 398Ga-f,j,x,y, 398H, 399A, 399B, 399Ca-c, 400A, 400B, 401A, 401B, 402Af-t, 402Az-ax6059,27
2Ochrona czynnaOddziały - 104A, 104B, 105, 106, 107, 108, 109A, 109B, 110Ab,c,g,h,m-t, 110B, 111Aa-d,k,m,n, 111B, 111Cb-l, 130, 131, 132, 133, 134, 135Cdx, 135Dk, 136Ah-k,m,o-s, 136Bb-m, 136C, 136Db-k, 158, 159, 160A, 160B, 160D, 161, 162, 163, 164, 165, 166A, 166Bb-o, 166C, 166Db-g, 189, 190, 193A, 193B, 194, 195, 196, 197A, 197Bb-h, 197C, 197Db-h, 221, 253, 282, 313, 339B, 339C, 339D, 368A, 368B, 368E, 398Gg-i,k-w,z,ax, 399Cd,f, 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F, 402Aa-d, 402Aw,y, 403a-c oraz rzeki Narewka, Braszcza, Łutownia w granicach Parku4104,63
3Ochrona krajobrazowaOddziały - 110Aa,d,f,i-l, 111Af-j,l, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320 Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba, 398 (Park Pałacowy), 403d,f, 420B, 420C, 421A, 421B, 425C, 425D, 450B, 402Ax oraz działki nr 726, 732, 742 obręb ewidencyjny Budy353,37
Razem10 517,27
1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

MIEJSCA UDOSTĘPNIANE W CELACH EDUKACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH I REKREACYJNYCH, Z PODANIEM MAKSYMALNEJ LICZBY OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACH

1. Miejsca udostępniane w celach edukacyjnych
Lp.Miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i) 1. 200 osób na wystawie stałej.

2. Inne wystawy - 100 osób

2Sala audiowizualna, Park Pałacowy (oddział 398i)200 osób
3Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h) 120 osób
4Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, edukacyjny plac zabaw, Park Pałacowy (oddział 398h)60 osób
5Budynek dawnych Stajni Kozackich, Park Pałacowy (oddział 398h)150
6Park Pałacowy (oddział 398)Bez ograniczeń
7Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C)150
8Stanowisko edukacyjne kolejki wąskotorowej "Uroczysko Głuszec" (oddział 135Cdx)200
9Obszar Parku objęty ochroną czynną200
10Obszar Parku objęty ochroną ścisłą200

2. Miejsca udostępniane w celach turystycznych:

Lp.Miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)1. 200 osób na wystawie stałej.

2. Inne wystawy - 250 osób

2Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h)100
3Parkingi w oddziałach - 110Aa,111Ad100
4Parking w oddziale 158Ba150
5Punkt Informacji Turystycznej w Parku Pałacowym (oddział 398k)10
6Park Pałacowy (oddział 398)Bez ograniczeń
7Osada Zwierzyniec, oddział 420Cx150
8Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C, 425D, 450B) Bez ograniczeń

3. Miejsca udostępniane w celach rekreacyjnych:

Lp.Miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Park Pałacowy (oddział 398)1000
2Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, plac zabaw dla dzieci, Park Pałacowy (oddział 398h)100
3Obiekt turystyczny "Filipówka" (oddział 368Al)100
4Obiekt turystyczny "Zamosze" (oddział 110Ak)50
5Pokoje gościnne, Park Pałacowy (oddział 398i)107
6Stawy w Parku Pałacowym (oddział 398l)20

1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.