Zadania ochronne dla Białowieskiego Parku Narodowego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MŚ.2012.5

Akt utracił moc
Wersja od: 20 stycznia 2012 r.

ZARZĄDZENIE Nr 5
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 20 stycznia 2012 r.
w sprawie zadań ochronnych dla Białowieskiego Parku Narodowego

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustanawia się zadania ochronne dla Białowieskiego Parku Narodowego, zwanego dalej "Parkiem", na 2012 r.
§  2.
Zadania ochronne, o których mowa w § 1, obejmują:
1)
identyfikację i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz sposoby eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków, które określa załącznik nr 1 do zarządzenia;
2)
opis sposobów ochrony czynnej ekosystemów z podaniem rodzaju, rozmiaru i lokalizacji poszczególnych zadań, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia;
3)
opis sposobów czynnej ochrony gatunków roślin i zwierząt, stanowiący załącznik nr 3 do zarządzenia;
4)
wskazanie obszarów objętych ochroną ścisłą, czynną oraz krajobrazową, które określa załącznik nr 4 do zarządzenia;
5)
ustalenie miejsc udostępnianych w celach edukacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych, wraz z określeniem maksymalnej liczby osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach, które określa załącznik nr 5 do zarządzenia.
§  3.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
______

1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 76, poz. 489 i Nr 119, poz. 804 oraz z 2011 r. Nr 34, poz.170, Nr 94, poz.549, Nr 208, poz. 1241 i Nr 224, poz. 1337.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

IDENTYFIKACJA I OCENA ISTNIEJĄCYCH I POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH ORAZ SPOSOBY ELIMINACJI LUB OGRANICZANIA TYCH ZAGROŻEŃ I ICH SKUTKÓW

1. Zagrożenia wewnętrzne istniejące1)
Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Pogarszanie się stanu populacji żubra i stanu środowiska życia żubra, przez:

1) wysoki stopień wsobności populacji,

2) nekrotyczne zapalenie napletka,

3) zmniejszającą się dostępność terenów otwartych,

4) ograniczenia w dostępie do wody,

5) nadmierną koncentrację stad zimą,

6) izolację przestrzenną niewielkich populacji,

7) wysoki stopień zarażenia pasożytami,

8) kłusownictwo

1. Monitoring parametrów populacji (w tym śmiertelność, rozrodczość, struktura wiekowo-płciowa).

2. Odłowy i przesiedlenia mające na celu tworzenie i wzmacnianie populacji poza Puszczą Białowieską.

3. Eliminacja osobników agresywnych lub wykazujących objawy chorobowe.

4. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.

5. Porządkowanie i odkażanie zimowych miejsc dokarmiania oraz wodopojów.

6. Działania lekarsko-weterynaryjne mające na celu zapobieganie i zwalczanie epizoocji (choroby zakaźnej szerzącej się wśród zwierząt dzikich i domowych na określonym terenie) i pasożytów.

7. Konserwacja i budowa wodopojów.

8. Utrzymywanie i tworzenie atrakcyjnych miejsc żerowych.

9. Rozpraszanie zimowego dokarmiania w celu zmniejszenia koncentracji stad.

10. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na zewnątrz Parku (na poziomie lokalnym i ponadlokalnym) oraz przez granicę państwową - na poziomie transgranicznym z częścią puszczy po stronie białoruskiej.

11. Podejmowanie wspólnie z Policją i służbami Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zwanego dalej "PGL LP", działań prewencyjnych w otulinie Parku w celu eliminacji kłusownictwa

2Rozprzestrzenianie się gatunków obcych sprzyjających synantropizacji siedlisk w szczególności - 9170 - grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum i 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinosoincanae, olsy źródliskowe1. Eliminacja gatunków obcych na terenach objętych ochroną czynną lub krajobrazową z użyciem metod mechanicznych.

2. Zapobieganie zawlekaniu gatunków obcych.

3. Monitoring występowania gatunków obcych na terenie Parku i w jego otulinie.

4. Ograniczanie form antropopresji sprzyjających zawleczeniu gatunków obcych

3Zmiany stosunków wodnych (obniżanie się poziomu wód gruntowych, zanikanie zbiorników wodnych, eutrofizacja) zagrażające w szczególności:

1) siedliskom przyrodniczym:

a) 91DO - bory i lasy bagienne, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae),

b) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe,

2) siedliskom gatunków:

a) 1014 - poczwarówka zwężona (Vertigo angustior),

b) 1016 - poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana),

c) 1060 - czerwończyk nieparek (Lycaena dispar), 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

d) 1166 - traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

1. Monitoring hydrologiczny wód gruntowych i wód w głównych ciekach naturalnych, w tym procesu erozji dna rzeki Narewki, w razie potwierdzonej badaniami hydrogeologicznymi potrzeby poprawy stosunków wodnych oraz podjęcie działań zmierzających do spowolnienia procesu erozji dna rzeki Narewki; spowalnianie odpływu wód opadowych i roztopowych za pomocą urządzeń piętrzących.

2. Konserwacja i utrzymanie istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej.

3. Monitorowanie populacji bobrów

4Regresja nieleśnych ekosystemów lądowych zagrażających w szczególności siedliskom:

1) 6230 - niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie),

2) 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion),

3) 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)

Usuwanie nalotu drzew i krzewów oraz wypasanie lub wykaszanie terenów otwartych charakteryzujących się wysoką różnorodnością biologiczną lub posiadających duże znaczenie jako miejsce żerowania zwierząt
5Zanikanie gatunków i ich ostoi w szczególności:1. Ograniczanie niepokojenia zwierząt poprzez udostępnianie terenu dostosowane do wymagań
1) A030 - bocian czarny (Ciconia nigra),

2) A084 - błotniak łąkowy (Circus pygarguś),

3) A089 - orlik krzykliwy (Aquilla pomarina),

4) 1361 - ryś (Lynx lynx),

5) 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

6) 1925 - rozmiazg kolwieński (Phyto kolwensis),

7) 1437 - leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum),

8) 1477 - sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

ochrony gatunków.

2. Dostosowanie czasu i zakresu wykonywania zabiegów ochrony czynnej do potrzeb gatunków priorytetowych.

3. Pozostawianie martwych drzew.

4. Utrzymanie dostępności miejsc zimowania nietoperzy w remontowanych obiektach.

5. Monitoring liczebności gatunków priorytetowych

6Drapieżnicza presja zdziczałych psów i kotów na gatunki zwierząt bytujących na obszarze Parku1. Monitoring wpływu zdziczałych psów i kotów na populacje zwierząt na obszarze Parku.

2. Wyłapywanie zdziczałych psów i kotów na obszarze objętym ochroną czynną i krajobrazową wraz z dalszym postępowaniem, zgodnym z wymaganiami ustawy z dnia 12 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.)

7Ustępowanie gatunków światłolubnych i ciepłolubnych, izolacja stanowisk - zagrożenia dla gatunków:

1) 1084 - pachnica dębowa (Osmoderma sp.),

2) 1085 - bogatek wspaniały (Buprestis splendens),

3) 1437 - leniec bezpodkwiatkowy (Thesium ebracteatum),

4) 1477 - sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

1. Utrzymywanie najcenniejszych otwartych powierzchni nieleśnych przez wypas, wykaszanie i odkrzaczanie.

2. Odtwarzanie stanowisk gatunków.

3. Kształtowanie właściwych warunków siedliskowych sprzyjających utrzymaniu populacji gatunków będących przedmiotem ochrony.

4. Przechowywanie nasion w bankach nasion.

5. Hodowla gatunków roślin w warunkach ex situ.

6. Monitoring gatunków priorytetowych

8Intensyfikacja udostępnienia terenu powodująca pogarszanie stanu walorów przyrodniczych Parku1. Monitoring liczby osób wchodzących na teren Parku, zwłaszcza w obszarze ochrony ścisłej.

2. Monitoring uszkodzeń roślinności i gleb przy szlakach turystycznych.

3. Utrzymanie ograniczeń w udostępnianiu najcenniejszych obszarów.

4. Rozbudowa infrastruktury zabezpieczającej przedmioty ochrony przed degradacją.

5. Inicjowanie i wspieranie powstawania atrakcji turystycznych i edukacyjnych poza granicami Parku

9Obszar Parku niewystarczający dla ochrony dużych ssaków wymagających większego areału osobniczego i warunków do swobodnej migracji, w szczególności:

1) 1352 - wilk (Canis lupus),

2) 1361 - ryś (Lynx lynx),

3) 2647 - żubr (Bison bonasus)

1. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na poziomie lokalnym, ponadlokalnym i transgranicznym.

2. Zacieśnianie wzajemnej współpracy

międzynarodowej z białoruskim Parkiem Narodowym "Belovezhskaya Pushcha" w celu propagowania i poszukiwania rozwiązań zmierzających do zapewnienia warunków dla migracji dużych ssaków przez granicę państwa (w odniesieniu do populacji żubrów bytujących po obu stronach granicy państwowej - po uprzednim uzyskaniu niezbędnego potwierdzenia naukowego co do zasadności łączenia tych dwóch populacji)

10Pożary1. Opracowanie w porozumieniu z Państwową Strażą Pożarną zwaną dalej "PSP" strategii postępowania dla każdego obiektu.

2. Utrzymanie pasów przeciwpożarowych od strony Polany Białowieskiej.

3. Monitoring zagrożenia pożarowego ekosystemów.

4. Utrzymywanie dyżurów przeciwpożarowych w okresach zwiększonego zagrożenia pożarowego.

5. Edukacja społeczeństwa.

6. Działania profilaktyczne podejmowane we współpracy z PGL LP i PSP.

7. Wspieranie starań o dofinansowywanie i doposażanie jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie gmin przylegających do Parku

11Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego1. Rewitalizacja Parku Pałacowego.

2. Remonty obiektów zabytkowych.

3. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją.

4. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej.

5. Zachowanie tradycyjnego nazewnictwa obiektów kultury materialnej.

6. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, jednostakim samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi

12Wypłycanie i zarastanie stawów w Parku PałacowymPogłębienie stawów i usunięcie nagromadzonego osadu
13Niezgodne z prawem korzystanie z zasobów Parku1. Współpraca z Policją, PGL LP i Strażą Graniczną w zakresie prewencji.

2. Patrolowanie zagrożonych obszarów i obiektów Parku.

3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych.

4. Kontrola osób odławiających zwierzęta oraz zbierających rośliny lub grzyby.

5. Szkolenie pracowników Parku i PGL LP oraz funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków flory i fauny objętych ochroną

14Niedostateczny zakres poznania zasobów, tworów i składników przyrody oraz zasobów kulturowych oraz procesów ekologicznych1. Prowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej i dóbr kultury materialnej.

2. Rozwijanie badań naukowych i monitoringu środowiska przyrodniczego

2. Zagrożenia wewnętrzne potencjalne1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
11. Pogłębienie się stopnia wsobności populacji 2647 - żubra (Bison bonasus).

2. Pojawianie się nowych chorób zakaźnych i inwazyjnych.

3. Niekorzystne zmiany w strukturze populacji.

4. Zagrożenie integralności ostoi żubra w wyniku zmian w sposobie zagospodarowania Puszczy Białowieskiej

1. Monitoring liczebności i stanu zdrowotnego populacji.

2. Minimalizacja kontaktu żubrów z osobami postronnymi w okresach zwiększonego zagrożenia epizoocjami.

3. Wymiana osobników pomiędzy populacjami wolnymi i hodowlami zamkniętymi.

4. Usuwanie z populacji osobników chorych, agresywnych, osłabionych.

5. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.

6. Podejmowanie działań lekarsko-weterynaryjnych mających na celu profilaktykę oraz zwalczanie epizoocji i pasożytów.

7. Wspieranie działań mających na celu zapewnienie integralności ostoi żubra w Puszczy Białowieskiej.

8. Dopuszczenie większego wpływu czynników naturalnych na kształtowanie liczebności i struktury populacji

2Wzrost presji antropogenicznej1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.

2. Monitoring wpływu presji antropogenicznej na przedmioty ochrony udostępnianego terenu

3Wzrost zagrożenia pożarowego1. Monitoring stopnia zagrożenia pożarowego.

2. Utrzymywanie dyżurów i patroli przeciwpożarowych w okresach najwyższego zagrożenia pożarowego.

3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej ochronie przeciwpożarowej

4Pogorszenie stanu zachowania dóbr kultury materialnej1. Ocena stanu zachowania obiektów i stanowisk.

2. Współpraca ze służbami konserwatorskimi i organizacjami pozarządowymi.

3. Zachowanie i przywracanie tradycyjnych nazw miejsc i obiektów

3. Zagrożenia zewnętrzne istniejące1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Niekontrolowane rozprzestrzenianie się gatunków obcych implikujące synantropizację siedlisk, w szczególności:

1)9170 - grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum,

2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae),

3) olsy źródliskowe

1. Wypracowanie i wdrożenie w porozumieniu z PGL LP, lokalnymi samorządami i innymi instytucjami z obszaru Puszczy Białowieskiej wspólnej strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi.

2. Likwidacja stanowisk (ognisk) gatunków obcych na etapie poprzedzającym ich pojawianie się w granicach Parku.

3. Podejmowanie współpracy z zainteresowanymi stronami odnośnie do edukacji związanej z gatunkami obcymi

2Niska liczebność i wysoki1. Prowadzenie hodowli żubra ex situ.
stopień homozygotyczności światowej populacji 2647 - żubra (Bison bonasus)2. Wspieranie powstawania nowych hodowli zamkniętych i stad wolnych poza Puszczą Białowieską, a także prowadzenie Księgi Rodowodowej Żubrów
3Zanikanie tradycyjnego krajobrazu polany białowieskiej, polany masiewskiej, polany pogorzeleckiej oraz agrocenoz, zagrażające w szczególności gatunkom:

1) A030 - bocian czarny (Ciconia nigra),

2) A084 - błotniak łąkowy (Circus pygargus),

3) A089 - orlik krzykliwy (Aquila pomarina),

4) A127 - żuraw (Grus grus)

1. Współpraca z lokalnymi samorządami w zakresie rewitalizacji i utrzymania punktów i miejsc widokowych na przedpolu Parku.

2. Edukacja społeczności lokalnych na rzecz konieczności zachowania tradycyjnych elementów architektonicznych wsi puszczańskich wraz z dotychczasowym przestrzennym usytuowaniem zabudowy jako cech charakterystycznych krajobrazu kulturowego.

3. Propagowanie tradycyjnych form upraw rolnych i ekstensywnego użytkowania łąk.

4. Postulowanie odpowiednich regulacji do dokumentów planistycznych odnośnie do potrzeby wyłączania z zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej fragmentów polan stanowiących zagrożenie dla walorów przyrodniczych Parku oraz przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000.

5. Podejmowanie działań związanych z wykupem gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa.

6. Postulowanie wyłączenia na Polanie Białowieskiej spod zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej terenów położonych na zachód i północ od Parku Pałacowego i na północ od linii ulicy Żubrowej, na wschód od linii ulicy Puszczańskiej i na północ od linii ulicy Kamienne Bagno i Drogi Browskiej, jak również terenu pomiędzy drogą Białowieża - Pogorzelce, a doliną Narewki.

7. Sugerowanie zabudowy na terenie sołectwa Stare Masiewo wyłącznie w pasie o szerokości 200 m po obu stronach drogi nr 1654B z wyłączeniem pasa o szerokości 100 m od północnej granicy Parku.

8. Propagowanie idei wyznaczenia otuliny Parku na terenie polany białowieskiej, polany masiewskiej i polany pogorzeleckiej

4Sytuacje konfliktowe związane ze szkodami w uprawach i płodach rolnych powodowane przez populację gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)1. Poprawa warunków żerowania wewnątrz kompleksu leśnego.

2. Edukacja rolników w zakresie postępowania z żubrami i zapobiegania szkodom.

3. Kontraktacja łąk i plonów z przeznaczeniem dla żubrów.

4. Odstraszanie (płoszenie), odławianie i przesiedlanie osobników uporczywie powodujących szkody.

5. Odławianie, przesiedlanie, eliminacja osobników agresywnych

5Brak łączności przestrzennej pomiędzy siedliskami gatunków bytujących na terenie Parku i ich siedliskami na pozostałym obszarze Puszczy Białowieskiej powodującej pogorszanie się stanu ochrony gatunków:

1) 1361 - ryś (Lynx lynx),

2) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis)

1. Promowanie i wspieranie działań na rzecz wyznaczania, w porozumieniu z PGL LP, korytarzy ekologicznych charakteryzujących się zasobami martwego drewna na poziomie powyżej 10% zapasu drzewostanu z jednoczesnym zachowaniem struktur typowych dla lasów naturalnych (wykroty, złomy) pomiędzy obszarem Parku i lasami o dużym stopniu naturalności oraz pomiędzy Puszczą Białowieską i innymi kompleksami leśnymi.

2. Zapobieganie tworzeniu i dążenie do ograniczania wpływu barier migracyjnych (drogi udostępnione do ruchu publicznego, zbyt mała ilość starych, martwych drzew) w sąsiedztwie Parku

6Gospodarka łowiecka na terenach bezpośrednio przylegających do Parku (polana białowieska, polana masiewska i polana pogorzelecka)Współpraca z PGL LP w procesie tworzenia planów łowieckich dla terenów sąsiadujących z Parkiem
7Niedostateczna ilość drzew martwych, obumierających i dziuplastych w przylegającej do Parku I strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego (LKP)"Puszcza Białowieska", zagrażająca zwłaszcza gatunkom:

1) 1086 - zgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus),

2) 1920 - ponurek schneidera (Boros schneideri),

3) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),

4) 4021 - konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),

5) 4026 - zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus)

Współpraca z PGL LP zmierzająca do pozostawiania martwych i obumierających drzew w I Strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Puszcza Białowieska"
8Niszczenie populacji rzadkich gatunków przez kolekcjonerów zagrażające w szczególności gatunkom:

1) 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),

2) 1085 - bogatek wspaniały (Buprestis splendens),

3) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),

4) 4021 - konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),

5) 4026 - zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus)

1. Współpraca ze Strażą Leśną, Policją i Strażą Graniczną w zakresie kontroli osób odławiających owady oraz zbierających rośliny lub grzyby.

2. Organizacja szkoleń dla pracowników Parku oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Leśnej i PGL LP w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną prawną (współpraca z PGL LP dotyczy terenu otuliny)

9Wypadki komunikacyjne ze zwierzętami zagrażające zwłaszcza gatunkom:

1) 1352 - wilk (Canis lupus),

2) 1361 - ryś (Lynx lynx),

3) 2647 - żubr (Bison bonasus),

4) 1166 - traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

1. Ustawianie tablic informacyjnych przy drogach.

2. Wnioskowanie do zarządców dróg o budowę przejść dla płazów przy remontach lub budowach dróg

10Zanieczyszczenia powietrza1. Propagowanie w regionie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych.

2. Ograniczanie ruchu pojazdów spalinowych na terenie Parku i wnioskowanie o wprowadzenie ograniczenia do zarządców terenu w jego bezpośrednim sąsiedztwie

11Skażenie wód w wyniku migracji zanieczyszczeń chemicznych z odciekami ze składowisk odpadów1. Wspieranie władz samorządowych w zdobyciu środków na likwidację składowisk odpadów i rekultywację terenu.

2. Likwidacja i rekultywacja dawnego wysypiska śmieci na uroczysku "Cegielnia"

4. Potencjalne zagrożenia zewnętrzne1)

Lp.Identyfikacja zagrożeńSposób eliminacji lub ograniczania
1Wzrost liczby osób korzystających z obiektów Parku1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.

2. Wprowadzanie okresowych i stałych ograniczeń oraz limitów w dostępie do obiektów poddanych największej presji.

3. Propagowanie i merytoryczne wspieranie tworzenia atrakcji turystycznych i obiektów edukacyjnych poza granicami Parku w celu zminimalizowania i rozłożenia w czasie obciążeń wynikających z nadmiernej presji turystycznej

2Choroby o charakterze epizoocji zagrażające w szczególności populacji gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)1. Monitoring stanu zdrowotnego populacji żubra.

2. Opracowanie i wdrożenie procedur postępowania w przypadku stwierdzenia epizoocji lub zaobserwowania niepokojących objawów chorobowych u zwierząt.

3. W okresach zagrożenia epizoocjami ograniczanie kontaktów osób postronnych ze zwierzętami i miejscami ich bytowania

3Przekroczenie pojemności ekologicznej Puszczy dla zwierząt kopytnych zagrażające pogorszeniem się stanu ochrony gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)1. Odławianie i rozsiedlanie żubra poza obszar Puszczy Białowieskiej.

2. Opiniowanie planów łowieckich nadleśnictw Białowieża i Browsk w szczególności odnośnie do potrzeb regulacji pogłowia jelenia w ramach gospodarki łowieckiej.

3. Zwiększenie bazy pokarmowej przez utrzymywanie łąk jako istotnej bazy pokarmowej żubrów żyjących na wolności

41. Zmiany składowych bilansu wodnego ekosystemów i zlewni leśnych.

2. Pogarszanie się jakości wód powierzchniowych i podziemnych.

3. Eutrofizacja wód

1. Monitoring stosunków wodnych (rozpoznanie stanu ekosystemów hydrogenicznych, modelowanie hydrologiczne).

2. W razie potrzeby podejmowanie działań mających na celu poprawę stosunków wodnych.

3. Edukacja społeczeństwa oraz wspieranie działań samorządów w zakresie wyposażenia w kanalizację wszystkich jednostek osadniczych.

4. Likwidacja potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód

5Rozprzestrzenianie się pożarów z terenów sąsiadujących z Parkiem1. Utrzymywanie pasów przeciwpożarowych od strony otwartych terenów osadniczych (polan).

2. Dyżury i patrole przeciwpożarowe w okresach zagrożenia.

3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej celom przeciwpożarowym.

4. Szkolenia pracowników w zakresie profilaktyki pożarowej i walki z pożarami

6Wzrost liczebności populacji gatunków inwazjyjnych zagrażających siedliskom, w szczególności:

1)9170 - grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum),

2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)

1. Monitoring liczebności populacji gatunków inwazyjnych.

2. Opracowanie strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi na terenie Puszczy Białowieskiej (przy współudziale jednostek naukowych, PGL LP, lokalnych samorządów i innych organizacji)

7Transgraniczny przepływ zanieczyszczeń rzekami - Narewka i Hwoźna, pochodzących z części zlewni na obszarze Białorusi1. Monitoring stanu jakości wód.

2. Współpraca ze stroną białoruską w zakresie zgłaszania ewentualnych awarii.

3. Edukacja samorządów lokalnych o możliwościach występowania tego typu zagrożeń i potrzebie ich zgłaszania.

4. Prowadzenie monitoringu hydrologicznego obejmującego ilość i jakość zasobów wodnych rzeki Narewki i rzeki Hwoźnej w pobliżu granicy państwa wraz z możliwością wykorzystania stawów w Parku Pałacowym jako zbiornika buforowego w sytuacjach awaryjnych dla rzeki Narewki

8Prowadzenie prac o charakterze melioracyjnym na obszarze parku narodowego "Belovezhskaya Pushcha" stwarzających zagrożenia transgraniczne dla stosunków wodnych obszaru Parku i zachowania trwałości siedlisk hydrogenicznychWspółpraca ze stroną białoruską w zakresie identyfikowania zagrożeń transgranicznych i ograniczania ich skutków
9Możliwość krzyżowania się osobników gatunku 2647 - żubra europejskiego (Bison bonasus) z osobnikami bizona amerykańskiego i powstanie ewentualnych mieszańców1. Propagowanie i wspieranie hodowli żubra czystej linii białowieskiej (Bison bonasus) na obszarze kraju.

2. Podejmowanie szerokich działań edukacyjnych na rzecz uświadamiania zagrożeń dla rodzimej populacji żubra wynikających z ewentualnego sprowadzania bizona amerykańskiego jako gatunku obcego dla fauny województwa podlaskiego

1) Zagrożenia uszeregowano w kolejności od najbardziej istotnego.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

OPIS SPOSOBÓW OCHRONY CZYNNEJ EKOSYSTEMÓW, Z PODANIEM RODZAJU, ROZMIARU I LOKALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ

I. Na obszarach objętych ochroną ścisłą

A. W ekosystemach leśnych

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Usuwanie wiatrołomów z tras turystycznych i dróg z pozostawieniem drzew w ekosystemieWedług potrzebWedług potrzeb
2Ręczne usuwanie podrostów i nalotów drzew i krzewów z dróg w celu utrzymania właściwego stanu ich nawierzchni, z pozostawieniem pozyskanej biomasy do naturalnego rozkładu na miejscuWedług potrzebDrogi (tryby) - Mogiłkowski, Poprzeczny, Budnicki, Pojedynacki, Sierganowski, Zakole, Dyrekcyjny, Niedźwiedziowski, Orłowski, Masiewski, droga Objazdowa
3Utrzymanie linii podziału powierzchniowego w strefie ochrony ścisłej - odnowienie oznakowaniaWedług potrzebWynikająca z potrzeb
41. Ochrona ekosystemów leśnych przed organizmami inwazyjnymi rozprzestrzenianymi poprzez odchody koni oraz z podawaną paszą.

2. Stosowanie worków podogonowych na odchody (lub innych rozwiązań), jak również worków na paszę

Według potrzebObszar objęty ochroną ścisłą
51. Monitorowanie liczebności populacji roślin i zwierząt.

2. Prowadzenie rejestru obserwacji

Według potrzebWedług potrzeb

B. Inne, według specyfiki Parku

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Remont kapitalny mostków na drogach w celu utrzymania ich przejezdności z zastosowaniem materiałów miejscowego pochodzenia2 sztukiOddziały - 340C, 341B
2Utrzymanie obiektów infrastruktury technicznej - kładka, brama wejściowaWedług potrzebOddziały - 398C, 399C
3Remont obiektów infrastruktury turystycznej - kładka turystyczna (remont istniejącej lub wykonie nowej)402 mbOddział 398C
4Remonty dróg leśnych (wyrównywanie powierzchni dróg uszkodzonych przez pojazdy konne z wykorzystaniem gruntu miejscowego pochodzenia)1,5 kmOddziały - 398B, 398C, 398G
5Remont przepustów (rozkopanie, uzupełnienie ubytków, uszczelnienie w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia)2 sztukiOddziały - 373D, 344D
6Utrzymanie tras turystycznych - minimalizacja skutków antropopresji (ograniczenie szerokości ścieżki poprzez sztuczne bariery, budowę pomostów, inne metody)Według potrzebWedług potrzeb, OO Orłówka, OO Hwoźna
7Utrzymanie obiektów turystycznych (wykaszanie roślinności zielnej, drobne naprawy, konserwacja)1 sztukaOddział - 226Ac
8Utrzymanie szlaków turystycznych:

1) odnowienie i odsłanianie oznakowania,

2) utrzymanie przejezdności (przecinanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy)

5 kmOddziały - 226A, 226B, 227A, 227B, 192A, 192B, 193C, 193D
9Utrzymanie i drobne naprawy dróg do celów przeciwpożarowych i prowadzenia monitoringu stanu ekosystemów:

1) wykaszanie poboczy,

2) usuwanie nalotu drzew i krzewów z poboczy,

3) odśnieżanie,

4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,

5) podkrzesywanie nawisów gałęzi,

Według potrzebWynikająca z potrzeb, OO Hwoźna
6) usuwanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy,

7) odwadnianie kałuż oraz remont przepustów (rozkopanie, wymiana uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni),

8) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia

5 sztukOddziały - 225Aa, 193Ci, 192Bi, 192Db, 226Di
10Bieżąca konserwacja tablic i znaków (czyszczenie, konserwacja, drobne naprawy, wymiana na nowe)Według potrzebWedług potrzeb
11Oznakowanie strefy ochrony ścisłej (ustawienie tablic)Do 32 sztukPółnocna granica strefy ochrony ścisłej, OO Hwoźna
12Odnowienie oznakowania podziału powierzchniowego:
1) malowanie linii na drzewach,1,5 kmOddziały - 259A, 259B, 259C
2) malowanie słupków podziału powierzchniowego,Według potrzebWedług potrzeb
3) uzupełnienie brakujących słupkówWedług potrzebWedług potrzeb
13Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych:

1) odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań,

2) usunięcie nawisów gałęzi ograniczających czytelność oznakowania

Według potrzebWynikająca z potrzeb,

OO Hwoźna

14Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego (stabilizacja, malowanie, uzupełnienie brakujących słupków)Według potrzebWynikająca z potrzeb
15Naprawa i konserwacja ogrodzeń mogił i krzyżyWedług potrzebOddziały - 399Ac, 370Cg, 369Gg

II. Na obszarach objętych ochroną czynną

A. W ekosystemach leśnych.

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej0,2 kmOddziały - 368Ak, 368AJ, 368Al, 368An
2Likwidacja ogrodzeń upraw i młodników:

1) zdjęcie siatki lub żerdzi (w tym usuniecie podrostów drzew i krzewów przerastających siatkę),

2) usunięcie słupów i żerdzi,

3) wywiezienie poza powierzchnie upraw lub pozostawienie elementów drewnianych do naturalnego rozkładu

Według potrzebOddziały - 253Cf, 194Ah,

134Da, 134Adi, 134Ai, 163Bb, 194Da, 195Dh, 195Db, 164Bj, 136Bm, 165Bdhj, 165Bh, 165Bj, 166Df, 196Cik, 196Ck

31. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza poprzez wykładanie pułapek feromonowych (zakup 2 serii feromonów, wymiana zużytych elementów pułapek, obsługa).60 pułapek feromonowychOddziały - 158Ad, 158Bc, 189Ac, 313Bc, 313Cf, 105Bb, 105Da, 106Bj, 106Bg, 107Bi, 108Ac, 133Bd, 133Cc, 133Ci, 164Ba, 195Dc, 111Cg, 136Ci, 136Dh, 228Ac, 229Df
2. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza na terenie OO HwoźnaOO Hwoźna - pcl
4Likwidacja stanowisk obcych gatunków roślin:

1) klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX (kontynuacja zabiegów z lat poprzednich),

Według potrzebOddziały - 159Db, 159Dh, 190Ba, 221Ea, 253Da, 282Ba
2) klon jawor (Acer pseudoplatanus) - jednorazowe, ręczne i mechaniczne wycięcie drzew w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich),0,10 haOddziały - 110Ad, 110Ai, 110Aj, 110Ah, 368Al,
3) winobluszcz (Partenocissus inserta) - sukcesywne ręczne i mechaniczne wycinanie i karczowanie (w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich)),0,10 haOddziały - 110Ba, 111Ad
4) turzyca drżączkowata (Carex bryzoides) - przykrycie runa na okres minimum dwóch lat czarną folią ogrodniczą w miejscu występowania turzycy łącznie z usuwaniem podrostów i nalotów w miejscu zwalczania,0,15 haOddziały - 136Ca, 196Da,
5) niecierpek drobnokwiatkowy (Impatiens parviflora) - ręczne wykaszanie i usuwanie roślin przed lub w trakcie kwitnienia roślinWedług potrzebOddziały - 161Af, 368Al, 420Cc
5Monitoring i usuwanie obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności:

1) dąb czerwony (Quercus rubra),

2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),

3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),

4) klon jesionolistny (Acer negundo),

5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),

6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),

7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),

8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),

9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),

10) ligustr (Ligustrum vulgare),

11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),

12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),

13) rdestowiec (Reynourtia spp.),

14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),

15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),

16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea x pseudosalicifolia),

17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzebW zależności od potrzeb
6Utrzymanie właściwego stanu technicznego miejsc czerpania wody do celów przeciwpożarowych (konserwacja podjazdów, oczyszczanie brzegu z roślinności zielnej)3 sztukiOddziały - 130Ch, 160Dg, 189Cc
71. Naprawy, utrzymanie sprawności dróg dojazdowych dla celów przeciwpożarowych, potrzeb monitoringu i ochrony zasobów Parku, poprzez:

1) wykaszanie poboczy,

2) usuwanie nalotu drzew i krzewów,

3) odśnieżanie,

4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,

5) podkrzesywanie nawisów gałęzi,

6) usuwanie złomów i wywrotów, z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy.

Do 73 kmDrogi dojazdowe w OO Hwoźna - pcl
2. Remont przepustów, poprzez:

1) rozkopanie, wymianę uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni,

2) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia

11 sztukOddziały - 105Ba, 130 Bl, 131 Bf, 131 Dg, 160Bh, 161 Bf, 193 Bb, 162Bb, 108 Bb, 194 Db
8Utrzymanie polany na Uroczysku Głuszec:

1) usunięcie obumarłych drzew owocowych,

2) wykaszanie roślinności zielnej

Według potrzebOddział 164Bg

B. W nieleśnych ekosystemach lądowych.

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Zachowanie różnorodnych pod względem gatunków zbiorowisk łąkowych:

1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub złożeniem w bróg na miejscu:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie),

d) pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,

Do 4,40 haOddziały -

159Dh, 190Ba, 253Ba, 339Bk

2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 8,20 haOddziały - 130Ag, 130Cd, 253Da
2Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (dwukrotne mechaniczne wykaszanie łąk kosiarką bijakową z uprzednim częściowym odkrzaczaniem powierzchni w okresie od VI do VIII, z pozostawieniem biomasy, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)):

1)6510, łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris),

2) 6230-4, muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia

Do 5 ha*)Oddziały - 399Da, 399Dc, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db
3Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w roku lub raz na dwa lata, w terminie od VI do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne przez włókowanie), pozostawienie 10-20% niedokosów):

1) 6510 - łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris),

2) 6230-4 muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia

Do 10,90 ha*)Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db, 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck
4Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:

1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem pozyskanej biomasy lub złożeniem w brogi:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie, z pozostawieniem niedokosów na 10-20% powierzchni)

Do 31,91 ha*)Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dg, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cf, 400Cg, 400Ch, 400Ci, 400Cj, 400Ck, 400Cl, 400Cn, 400Co, 400Db. 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck, 401Cl, 401Cm
5Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:

1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) z pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,

Do 5,56 haOddziały - 134Bg, 282Da, 339Dd
2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie),

Do 5,34 haOddziały - 221Af, 339Db, 104Bg, 160Af, 104Aa
3) wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII dwukrotnie w ciągu roku z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:

a) koszenie mechaniczne lub ręczne,

b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 0,43 haOddział - 193Bh
6Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:

1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z wywiezieniem pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata koszenie mechaniczne lub ręczne),

2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

3) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 6,65 haOddziały - 106Ba, 107Af, 130Dh, 131Cg, 132Dk, 133Ci, 134Dl, 135Cdx, 135Dk, 136Ci, 158Ba, 159Ai, 160Ba, 161Ag, 162Ba, 163Ad, 164Ba, 165Af, 165Ba, 166Ac, 166Bi, 189Ac, 189Ci, 282Ch, 313Ad
7Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:

1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata, koszenie mechaniczne lub ręczne)

2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

3) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie)

Do 1,36 haOddziały - 221Ad, 313Cg
8Mechaniczne lub ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej3,5 kmOddziały - 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F
9Usuwanie gatunku obcego, klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe ręczne i mechaniczne wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX0,05 haOddział - 398Gs
10Utrzymanie siedliska 6230-4, łąk i muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia:

1) wypas zwierzętami gospodarskimi lub wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w ciągu roku lub raz na dwa lata, w terminie od VII do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu,

2) pozostawianie 10-20% niedokosów

Do 1,25 haOddział - 104Aa
11Zachowanie różnorodności gatunkowej zbiorowisk łąk trzęślicowych (Molinion):

1) ręczne lub mechaniczne jednokrotne wykaszanie w IX,

2) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie (konieczność lokalizowania przed koszeniem gniazd gąsienic Euphydryas aurinia))

Do 5,06 haOddziały - 398Gg, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Cn

*) W 2012 r. łączna powierzchnia wykaszanych łąk w OO Orłówka (poza terenem Parku Pałacowego) będzie wynosić do 50 ha.

C. Inne, według specyfiki Parku

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasyWedług potrzebW zależności od potrzeb
2Konserwacja tablic i znaków na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna i Orłówka (w tym wymiana oznakowania)Według potrzebW zależności od potrzeb
3Utrzymanie i odnawianie obiektów oraz urządzeń infrastruktury turystycznej (platformy obserwacyjne, wiaty, kładki, ławki, tablice, żywopłoty, miejsca ogniskowe, miejsca parkingowe i inne)Według potrzebW zależności od potrzeb
4Zachowanie linii podziału powierzchniowego:

1) usunięcie złomów i wywrotów z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy,

2) usuwanie podrostów i nalotów,

3) podkrzesywanie drzew,

4) odnowienie oznakowania

Do 17,3 kmOddziały - 106AC, 109AB, 111C, 131AC, 133AB, 133BD, 134A, 159BD, 190B, 313CD, 313AC, 161A, 161C, 161D, 162CD, 163CD, 164CD, 165A, 165D, 229D, 260A, 260B
5Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego:

1) stabilizacja,

2) malowanie,

3) uzupełnienie brakujących słupków

Według potrzebW zależności od potrzeb
6Naprawy szlabanów na terenie Obrębu Ochronnego HwoźnaWedług potrzebWynikająca z potrzeb
71. Remont obiektów turystycznych, w tym:

1) remont kładek turystycznych,

1000 mbOddziały - 190C, 190D, 221E, 161Da, 194Cf, 159Bj
2) budowa wieży widokowej służącej eksponowaniu rozległej panoramy widokowej Parku i prowadzeniu obserwacji zwierząt. 1 sztuka
2. Remont wiat turystycznych. Według potrzebW zależności od potrzeb
3. Remont ogrodzeń obiektów. Według potrzebW zależności od potrzeb
4. Remont obiektu turystycznego Filipówka1 sztukaOddział 368 Al
8Oznakowanie nowego odcinka szlaków turystycznych - do Ostoi Żubrów Czoło i Cmentarza Ewangelickiego1800 mbOddział - 111A, 111C
9Utrzymanie i odnawianie barier ochronnych mostów:

1) uzupełnienie brakujących elementów,

2) konserwacja

2 sztukiOddział - 130Ch Kosy Most nad rzeką Narewką drogowy i kolejowy
10Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII):

1) wykaszanie, wycinanie drzew gatunków obcych oraz usuwanie ich odnowień,

2) wycinanie i karczowanie krzewów gatunków obcych,

3) ręczne wykaszanie i karczowanie bylin gatunków obcych,

4) wywiezienie pozyskanej biomasy.

2. Zachowanie zagrożonych gatunków roślin poprzez uprawę ex situ.

3. Utrzymanie oczek wodnych

Według potrzebOddziały - 402Aa, 402Ab, 402Ac, 402Ad, 403a, 403b, 403c, 403d, 403f
11Utrzymanie głównych osi widokowych z punktu widokowego poprzez wycięcie drzew (do 40 sztuk, głownie olcha) pod warunkiem braku możliwości technicznych postawienia odpowiednio wysokiej konstrukcji wieży)Według potrzeb - do 1 haOddziały - 159Bf, 159Bj, 159Da, 159Db
12Odnawianie oznakowania szlaków turystycznych (odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań, usunięcie nawisów gałęzi przysłaniających oznakowania)Według potrzebWynikająca z potrzeb
13Budowa punktu obserwacji zwierząt (wieży widokowej) na południowej granicy wydzielenia, na styku z południową granicą Parku1 sztukaOddział 399D

III. Na obszarach objętych ochroną krajobrazową

A. W nieleśnych ekosystemach lądowych.

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Utrzymanie ekosystemów nieleśnych ekstensywnie użytkowanych gruntów rolnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:

1) jednokrotne lub dwukrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi,

2) koszenie mechaniczne lub ręczne,

3) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,

4) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 7,45 haOddziały - 111Ai, 111Aj, 111Al

B. Inne, według specyfiki Parku

Lp.Rodzaj zadań ochronnychRozmiarLokalizacja1)
1Utrzymanie pasa państwowej drogi granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w granicach Parku (OO Orłówka, z częściowym zagospodarowaniem biomasy - OO Hwoźna):

1) podkrzesanie drzew,

2) usuwanie nalotu i podrostu krzewów,

3) usuwanie złomów i wywrotów z częściowym pozostawieniem biomasy

Na odcinku 9.8 kmOddziały - 111Ah, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba
2Wykładanie karmy dla ptaków w warunkach ostrej zimy160 kg karmyNa terenie osad i terenów zamieszkałych w obszarze Parku
31. Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasy.

2. Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych i konserwacja obiektów infrastruktury turystycznej

Według potrzebWynikająca z potrzeb
4Prowadzenie prac rewitalizacyjnych na terenie Parku Pałacowego (po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i zgodnie z wytycznymi i opracowaniami ekspertów Instytutu Dziedzictwa Narodowego):

1) rewitalizacja stawów,

Według potrzebPark Pałacowy

Oddział 398

2) rozbiórka starego ogrodzenia Parku Pałacowego i budowa nowego,Na długości 2,5 km
3) budowa punktu informacji turystycznej,1 lokalizacjaOddział 398p
4) mechaniczne wykaszanie łąk z usunięciem pozyskanej biomasy,Łączna powierzchnia zabiegu - do 12,65 haOddziały - 398a i 398b
5) pielęgnacja kęp zadrzewień poprzez usuwanie posuszu, złomów i wywrotów oraz regulację zasięgu występowania gatunków krzewiastych, a także usuwanie spontanicznie pojawiających się odnowień drzew i krzewów,Według potrzebOddziały - 398a, 398m, 398n, 398p
6) zabezpieczanie przed niszczeniem i remonty obiektów zabytkowychWedług potrzebOddziały - 398g, 398h, 398i, 398k
5Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII):

1) ręczne wykaszanie,

2) karczowanie bylin gatunków obcych,

3) wywiezienie pozyskanej biomasy

Według potrzebOddziały - 403d, 403f,
6Utrzymanie osady "Dziedzinka": 1) bieżące remonty,

2) wykaszanie roślinności zielnej

Według potrzebOddziały - 403d, 403f,
7Zachowanie obiektu pamięci narodowej, miejsca straceń (usunięcie nalotu oraz podrostu drzew, krzewów i posuszu jałowego)0,27 haOddział 402Ax
8Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów1 sztuka1. Rezerwat nr 3 oddział - 425C.

2. Rezerwat nr 4 oddziały - 425D, 450B

9Usuwanie i monitoring pojawiających się obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk (ognisk) obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności:

1) dąb czerwony (Quercus rubra),

2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),

3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),

4) klon jesionolistny (Acer negundo),

5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),

6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),

7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),

8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),

9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),

10) ligustr (Ligustrum vulgare),

11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),

12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),

13) rdestowiec (Reynourtia spp.),

14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),

15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),

16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea x pseudosalicifolia),

17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzebW zależności od potrzeb
10Modernizacja osady Zwierzyniec i utworzenie ścieżki edukacyjnejZgodnie z założeniami dokumentacji technicznychOddział 420C
11Modernizacja osady MasiewoWedług posiadanej dokumentacji technicznejOddział 111Af

1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄT

I. Na obszarach objętych ochroną czynną i krajobrazową

A. Ochrona czynna gatunków zwierząt

Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Żubr (Bison bonasus)Zarządzanie (gospodarowanie) wolnożyjącą populacją żubrów na terenie Puszczy Białowieskiej:

1) utrzymanie i poprawa bazy żerowej,

2) utrzymanie miejsc zimowego dokarmiania,

3) prowadzenie hodowli restytucyjnej żubrów zgodnie z rocznym planem hodowlanym opartym o wskazania genetyczne i dane rodowodowe zwierząt

1. Prowadzenie monitoringu liczebności i stanu zdrowia wolnego stada.

2. Równanie, wałowanie, bronowanie, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, wykaszanie, przewracanie, prasowanie i zbiór siana z łąk i innych powierzchni otwartych, czynności transportowe1).

3. Dokarmianie stada wolnego żubrów w zimie, porządkowanie pozostałości po niezjedzonym sianie, wywóz nadmiaru odchodów2).

4. Wykładanie soli w lizawkach według potrzeb.

5. Bieżące remonty infrastruktury na terenie hodowli wolnej (brogi, paśniki, odłownie, drogi)3).

6. Bieżące remonty infrastruktury rezerwatów w tym utrzymanie dróg dojazdowych4).

7. Bronowanie polan, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, koszenie od środka powierzchni, grabienie, belowanie, transport5).

8. Utwardzanie zagród i stanowisk karmowych6).

9. Obsługa rezerwatów zamkniętych7).

10. Obsługa stada wolnego8).

11. Profilaktyka, obsługa weterynaryjna9).

12. Usuwanie zagrażających drzew z terenu OHŻ10).

13. Wykaszanie i odkrzaczanie terenu11).

14. Regulacja liczebności12).

15. Kontynuacja zadań ochronnych przewidzianych w Programie "Żubr" po uzyskaniu środków i wymaganych uzgodnień.

16. Płoszenie żubrów wychodzących na tereny rolnicze13).

17. Zadania wykonywane na terenie zarządzanym przez PGL LP po uzgodnieniu z właściwym miejscowo Nadleśniczym

2Prowadzenie inwentaryzacji gatunków fauny i floryZgodnie z bieżącymi potrzebamiSiłami własnymi parku i w ramach badań prowadzonych przez ośrodki zewnętrzne
3Jelenie i dzikiRegulacja liczebnościOdłów lub eliminacja do 10 sztuk wraz ze sprzedażą lub przekazaniem do innych hodowli14)
4Ptaki i ssakiProwadzenie Ośrodka Rehabilitacji ZwierzątWedług potrzeb15)
5WilkiPoprawa warunków bytowaniaBudowa zagrody kwarantannowej16)
6Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia)Ochrona miejsc bytowania i rozroduUsunięcie nalotu drzew i krzewów oraz ewentualne wykaszanie powierzchni na stanowiskach występowania gatunku
7Zwierzęta w Rezerwacie PokazowymPoprawa warunków bytowania zwierząt i funkcji edukacyjnychModernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów wraz z terenami przyległymi w administracji PGL LP w zakresie organizacji ruchu turystycznego
8GadyPoprawa warunków bytowania gadówRęczne oczyszczenie ruin leśniczówki Głuszec z porastającej roślinności

B. Ochrona czynna gatunków roślin

Lp.Nazwa gatunkuRodzaj zadań ochronnychOpis sposobów ochrony
1Lilia złotogłów (Lilium martagon)1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.

2. Wykaszanie roślinności zielnej.

3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Usunięcie krzewów, drzew i paproci pogarszających warunki świetlne stanowiska (zabieg na powierzchni 0,1 ha)
2Sasanka otwarta (Pulsatilla patens)1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.

2. Usuwanie nadmiaru biomasy.

3. Prześwietlenie drzewostanu

1. Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk.

2. Punktowe prześwietlenie drzewostanu poprzez usunięcie - do 10 drzew (sosna, świerk, grab)

3Storczyki (Orchidaceae) w tym: Epipactis atrorubens, Cephalantera rubra, Dactylorhiza incarnata, Dactylorhiza fuschii1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.

2. Wykaszanie.

3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Ręczne, punktowe i liniowe usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne na stanowiskach wymagających ochrony
4.Kosaciec syberyjski (Iris sibirica L.)1. Wykaszanie oraz usuwanie nalotu drzew i krzewów.

2. Usuwanie nadmiaru biomasy

Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk gatunku

1) Lokalizacja: 111Ai, 111Aj, 111Al, 193Bh; powierzchnia do 7,45 ha.

2) Lokalizacja: 111A, 130AC, 160 A, 162C, 163C, 193B, 194A, 159D, 190B, 221A, 253BD, 282C, 313A, 339BD.

3) Lokalizacja: OO Hwoźna: 162, 193, LKP: 211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697.

4) Rezerwat nr 1 (421A, B), Rez. nr 2 (420B, C), Rez. nr 3 (425C), Rez. nr 4 (425D, 450B), Os. Zwierzyniec (420Cr).

5) Zabieg wykonywany na powierzchni 33,38 ha, w lokalizacji: Rez. nr 1 (421Aa, f, m; 421Bf, g, i, l, p, y); Rez. nr 2 (420Bc, h, k, l; 420Cf, g, k); Rez. nr 3 (425Ci, j, k, o, s, t, z, dx); Rez. nr 4 (425Dd, 450Bf)

6) Utwardzanie nawierzchni żwirem. Lokalizacje: Rez. nr 1 (421Bp); Rez. nr 2 (420Cb); Rez. nr 3 (425Cn, y).

7) Karmienie i pojenie zwierząt, prace porządkowe.

8) Dowóz karmy, prace porządkowe, lokalizacje: OO Hwoźna, LKP "Puszcza Białowieska".

9) Leczenie zwierząt, odrobaczanie, odkażanie miejsc dokarmiania, lokalizacje: Rez. nr 1 (421Ai, k; 421 Bp, t, w); Rez. nr 2 (420Bk, l; 420Cb, f, g); Rez. nr 3 (425Cg, h, p, r, a, d, f, l, n, t, ax, bx, dx, fx); Rez. nr 4 (450Bb, c, d); OO Hwoźna (130, 160, 162, 193, 194) LKP (211, 251, 334, 390, 391, 419, 422, 446, 448, 697).

10) Usuwanie drzew martwych i zamierających - około. 200 m3, prowadzone będzie na terenie zagród hodowlanych w celu zabezpieczenia przebywających tam zwierząt przed zranieniem, zapewnienia bezpieczeństwa pracowników Ośrodka Hodowli Zwierząt oraz zabezpieczenia infrastruktury technicznej, a w szczególności płotów szczelnych. Lokalizacje: Rez. nr 1 (421A, B); Rez. nr 2 (420B, C); Rez. nr 3 (425C); Rezerwat nr 4 (425D, 450B) + Os. Zwierzyniec (420Cx).

11) Wykaszanie i odkrzaczanie terenu na pow. 1,18 ha: oddział: 420Cx (Os. Zwierzyniec).

12) Odłowy i eliminacje; 60 szt.; rezerwaty i hodowla wolna.

13) Obrzeża Puszczy Białowieskiej

14) lokalizacja: Rezerwat nr 1 (421A, B), Rezerwat nr 2 (420 B,C), Rezerwat nr 3 (425C), Rezerwat nr 4 (425D, 450B).

15) Lokalizacja: Rezerwat nr 3 (425C), Rezerwat nr 4 (425D, 450B).

16) Lokalizacja: Rezerwat nr 3 (425Cax).

ZAŁĄCZNIK Nr  4

OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ ŚCISŁĄ, CZYNNĄ I KRAJOBRAZOWĄ

Lp.Rodzaj ochronyLokalizacja1)Powierzchnia ogółem w ha
1ŚcisłaOddziały - 135A, 135B, 135Ca-cx, 135Da-j, 136Aa-g,l,n, 160C, 191A, 191B, 191C, 192, 193C, 193D, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229A, 229Bb-l, 229C, 229Db-n, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260A, 260Bb-o, 260C, 260Db-h, 261A, 261Bb-m, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290A, 290Bb-j, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320A, 320Bb-i, 320C, 320Db-j, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346A, 346Bb-h, 346C, 346Db-k, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375A, 375Bb-n, 398A, 398B, 398C, 398D, 398F, 398Ga-f,j,x,y, 398H, 399A, 399B, 399Ca-c, 400A, 400B, 401A, 401B, 402AM, 402Az-ax6059,27
2CzynnaOddziały - 104A, 104B, 105, 106, 107, 108, 109A, 109B, 110Ab,c,g,h,m-t, 110B, 111Aa-d,k,m,n, 111B, 111Cb-l, 130, 131, 132, 133, 134, 135Cdx, 135Dk, 136Ah-k,m,o-s, 136Bb-m, 136C, 136Db-k, 158, 159, 160A, 160B, 160D, 161, 162, 163, 164, 165, 166A, 166Bb-o, 166C, 166Db-g, 189, 190, 193A, 193B, 194, 195, 196, 197A, 197Bb-h, 197C, 197Db-h, 221, 253, 282, 313, 339B, 339C, 339D, 368A, 368B, 368E, 398Gg-i,k-w,z,ax, 399Cd,f, 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F, 402Aa-d, 402Aw,y, 403a-c oraz rzeki Braszcza, Łutownia w granicach Parku, Narewka w granicach Parku4104,63
3KrajobrazowaOddziały - 110Aa,d,f,i-l, 111Af-j,l, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320 Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba, 398, 403d,f, 420B, 420C, 421A, 421B, 425C, 425D, 450B, 402Ax oraz działki nr 726, 732, 742 obręb ewidencyjny Budy353,37
Razem10 517,27
1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 1 stycznia 2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

MIEJSCA UDOSTĘPNIANE W CELACH EDUKACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH, REKREACYJNYCH ORAZ MAKSYMALNA LICZBA OSÓB MOGĄCYCH PRZEBYWAĆ JEDNOCZEŚNIE W TYCH MIEJSCACH

1. Obszary i miejsca udostępniane w celach edukacyjnych
Lp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)1. 200 osób na wystawie stałej.

2. Inne wystawy - 250 osób

2Sala audiowizualna, Park Pałacowy (oddział 398i)200 osób
3Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h)120 osób
4Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, edukacyjny plac zabaw, Park Pałacowy (oddział 398h)60 osób
5Budynek dawnych Stajni Kozackich, Park Pałacowy (oddział 398h)150
6Park Pałacowy (oddział 398)Bez limitu
7Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C)150
8Stanowisko edukacyjne kolejki wąskotorowej "Uroczysko Głuszec" (oddział 135Cdx)200
9Obszar Parku objęty ochroną czynną200
10Obszar Parku objęty ochroną ścisłą200
11Osada Zwierzyniec (oddział 420Cx)150

2. Obszary i miejsca udostępniane w celach turystycznych

Lp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)1. 200 osób na wystawie stałej. 2. Inne wystawy - 250 osób
2Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h)100
3Parkingi w oddziałach - 110Aa, 111Ad100
4Parking w oddziale 158Ba150
5Punkt Informacji Turystycznej w Parku Pałacowym (oddział 398k)10
6Park Pałacowy (oddział 398)Bez limitu
7Osada Zwierzyniec, oddział 420Cx150
8Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C, 425D, 450B)Bez limitu

3. Obszary i miejsca udostępniane w celach rekreacyjnych

Lp.Obszary i miejsca udostępniane1)Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu
1Park Pałacowy (oddział 398)1000
21. Ośrodek Edukacji Przyrodniczej.

2. Plac zabaw dla dzieci.

3. Park Pałacowy (oddział 398h)

100
3Obiekt turystyczny "Filipówka" (oddział 368Al)100
4Obiekt turystyczny "Zamosze" (oddział 110Ak)50
5Dom Myśliwski, Park Pałacowy (oddział 398g)32
6Pokoje gościnne Centrum Edukacyjno-Muzealnego, Park Pałacowy (oddział 398i)107
7Stawy w Parku Pałacowym (oddział 398l)20

1) Lokalizacja według numeracji oddziałów, podział na oddziały oznaczono liczbą, pododdział na pododdziały oznaczono liczbą i dużą literą, wydzielenia oznaczono małą literą, podano zgodnie z mapą ewidencyjną Białowieskiego Parku Narodowego, sporządzoną przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, skala 1:10 000, według stanu na dzień 01.01.2001. Mapa znajduje się w siedzibie Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego w miejscowości Białowieża.