Wyrok z dnia 25 października 2004 r. w sprawie z odwołania Zarządu Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sygn. akt XVII Ama 66/2004.
Dz.Urz.UOKiK.2005.1.10
Akt indywidualnyWYROK
z dnia 25 października 2004 r.
w sprawie z odwołania Zarządu Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów po rozpoznaniu w dniu 25 października 2004 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania Zarządu Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wymierzenie kary pieniężnej na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 30 listopada 2001 r. nr RKT-37/2001
II. rozdziela stosunkowo koszty postępowania w ten sposób, że:
1. zasądza od Zarządu Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 500 zł (pięćset złotych) tytułem zastępstwa procesowego,
2. zasądza od Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na rzecz Zarządu Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. kwotę 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem wpisu od kasacji.
UZASADNIENIE
Powód - Zarząd Budynków Komunalnych w Z. Sp. z o.o. (ZBK) zarządza i administruje częścią lokali użytkowych znajdujących się w tym mieście, a będących własnością Gminy Z.
Pozwany - Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes UOKiK) w pkt 1 decyzji z dnia 31 marca 2000 r. nr RKT-12/2000 nakazał ZBK zaniechanie stosowania praktyki monopolistycznej z art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów (tekst jednolity: Dz.U. z 1999 r. Nr 52, poz. 547) - zwanej dalej ustawą o p.p.m. - polegającej na nadużywaniu przez ZBK pozycji dominującej na lokalnym rynku wynajmu lokali użytkowych poprzez nieokreślenie w umowie najmu jednolitych i czytelnych kryteriów mających wpływ na zmianę czynszu. W ocenie Prezesa UOKiK przejawem wyżej określonej praktyki było umieszczenie w § 2 umowy najmu zawartej z Marią P. i Teresą K. -wspólnikami spółki cywilnej Biuro Podatkowe "Paragraf" zapisu, w świetle którego jeżeli w czasie trwania najmu nastąpi zmiana okoliczności mających wpływ na wysokość czynszu wynajmujący określi nową stawkę czynszu stosownie do okoliczności, bez określenia w umowie jakie okoliczności mają wpływ na zmianę czynszu. Tak sformułowany § 2 umowy najmu może stanowić podstawę do znacznego podwyższenia czynszu bez konieczności wykazania wzrostu kosztów utrzymania lokali użytkowych. Realizacja przytoczonego zapisu § 2 umowy najmu może przynieść ZBK nieuzasadnione korzyści w sytuacji, gdy wprowadzona podwyżka czynszu nie będzie wynikała ze wzrostu kosztów, a jedynie z subiektywnej oceny przez wynajmującego sytuacji na rynku. Brak określenia w umowie okoliczności wpływających na podwyżkę czynszu Prezes UOKiK uznał za próbę narzucenia najemcy ciężarów większych od powszechnie przyjętych w stosunkach danego rodzaju co z jednej strony jest uciążliwe dla najemcy, a z drugiej może przynosić wynajmującemu nieuzasadnione korzyści.
Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 14 lutego 2001 r. sygn. akt XVII Ama 86/00 oddalił odwołanie ZBK od tej decyzji. Wskutek uprawomocnienia się wyroku decyzja ta stała się prawomocna.
W dniu 11 czerwca 2001 r. Prezes UOKiK wszczął z urzędu postępowanie wyjaśniające, w celu wstępnego ustalenia czy ww. decyzja została wykonana.
W trakcie postępowania wspólnicy spółki cywilnej Biuro Podatkowe "Paragraf" nadesłali do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pismo z dnia 4 lipca 2001 r., w którym oświadczyli, że ZBK nie wykonał pkt I decyzji. Na dowód tego przedstawili aneks z dnia 25 kwietnia 2001 r. do umowy najmu przysłany im przez ZBK.
Aneks ten zawiera podwyżkę o ok. 20% stawki czynszu (z dodatkowymi opłatami) począwszy od dnia 1 maja 2001 r. oraz zawiadomienie, że od stycznia 2002 r. stawka ta zostanie podwyższona o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni ogłaszany przez Prezesa GUS podwyższony o 2 punkty procentowe jeden raz w roku. Wspólnicy odmówili przystąpienia do warunków aneksu.
Z kolei ZBK w piśmie z dnia 29 czerwca 2001 r. wyjaśniał Urzędowi, że w dniu 24 maja 2001 r. wystąpił do Sądu o wydanie wypisu wyroku z dnia 14 lutego 2001 r. sygn. akt XVII Ama 86/00 wraz z uzasadnieniem.
Wnosił o przedłużenie terminu do dostosowania umowy najmu do wymogów prawa antymonopolowego do czasu otrzymania uzasadnienia wyroku i skonsultowania projektu zmian wzorca umowy najmu z Gminą Z. W dniu 13 lipca 2001 r. ZBK przesłał do Urzędu Miejskiego w Z. do rozpatrzenia i zaakceptowania nowy tekst § 2 wzorca umowy najmu (k-37 i 38 akt adm.). Natomiast w dniu 30 lipca 2001 r. ZBK wysłał wspólnikom Biura Podatkowego Paragraf s.c. kolejną propozycję aneksu do umowy najmu zmieniającego jej § 2. Po raz drugi zaproponował zmianę stawki czynszu z opłatami dodatkowymi o 20% bez podania żadnych przyczyn. Poza tym zaproponował wprowadzenia zapisu o treści "...miesięczny czynsz ustalany będzie na podstawie odpowiednich uchwał Zarządu Miasta Z. Jeżeli w czasie trwania najmu nastąpi zmiana stawek czynszowych w drodze uchwalenia nowej ich wysokości przez Zarząd Miasta Z. wynajmujący określi nową stawkę, o czym niezwłocznie zawiadomi najemcę pisemnie".
W ocenie Prezesa UOKiK zebrany w postępowaniu wyjaśniającym materiał dowodowy dawał podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego z art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 122, poz. 1319) - określanej dalej jako ustawa o o.k. i k. - o nałożenie na ZBK kary pieniężnej, w związku z niewykonaniem przez tego przedsiębiorcę decyzji organu antymonopolowego i wyroku Sądu Antymonopolowego.
W postępowaniu tym ZBK obok prezentowanej wcześniej argumentacji podniósł, że wprowadzenie zapisów, które w pełni uwzględniałyby dyrektywy decyzji z dnia 31 marca 2000 r. nie jest możliwe, gdyż powinny być one skierowane do właściciela wynajmowanych lokali czyli Gminy Z. ZBK wykazywał jednocześnie, że podejmuje starania, aby Gmina Z. ustaliła zasady najmu lokali użytkowych z uwzględnieniem limitu podwyżki czynszu. Dopiero podjęcie przez Gminę uchwały w tej sprawie pozwoliłoby ZBK dokonać zmiany § 2 wzorca umowy najmu z uwzględnieniem wymogów decyzji z dnia 31 marca 2000 r.
Prezes UOKiK zważył co następuje.
Wyrok Sądu Antymonopolowego w sprawie XVII Ama 86/00 z dnia 14 lutego 2001 r. uprawomocnił się w dniu 24 marca 2001 r. Niezwłocznie po tej dacie a najpóźniej przed upływem dwóch miesięcy ZBK powinien był dostosować brzmienie § 2 wzorca umowy najmu do wymogów decyzji administracyjnej z dnia 31 marca 2000 r. doręczonej mu z uzasadnieniem w dniu 6 kwietnia 2000 r. W dwóch kolejnych aneksach do umowy najmu przesłanych wspólnikom s.c. Biuro Podatkowe "Paragraf" ZBK nadal nie wprowadził jednolitych i czytelnych kryteriów mających wpływ na zmianę czynszu. Co więcej wprowadził do aneksu umowy najmu z dnia 25 kwietnia 2001 r. zapis określający limit podwyższenia czynszu dopiero od 1 lutego 2002 r. i nie czekając na aprobatę ze strony Gminy Z. Jednocześnie bez podania przyczyn podniósł czynsz o 20%. Do dnia wydania decyzji w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej przedstawiona sytuacja nie uległa zmianie.
Mając to na uwadze Prezes UOKiK decyzją z dnia 30 listopada 2001 r. nr RKT 37/2001 nałożył na ZBK karę pieniężną w wysokości 22.920 euro co stanowi równowartość 88.342 zł za 191 dni zwłoki w wykonaniu decyzji Prezesa UOKiK z dnia 31 marca 2000 r. nr 12/2000 licząc po 120 euro za każdy dzień zwłoki w wykonaniu decyzji. Decyzja została wydana na podstawie art. 102 ust. 1 cyt. powyżej ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o o.k. i k.
Rozpoczęcie naliczania kary nastąpiło od dnia 24 maja 2001 r. do dnia wydania decyzji. Przyjęto bowiem, że po uprawomocnieniu się w dniu 24 marca 2001 r. wyroku Sądu Antymonopolowego sygn. akt XVII Ama 86/00 ZBK powinien w terminie dwóch miesięcy wykonać nakaz wynikający z decyzji z dnia 31 marca 2000 r., po tym czasie znalazł się więc w zwłoce w wykonaniu tej czynności.
Od decyzji Prezesa UOKiK z dnia 30 listopada 2001 r. nr RKT 37/2001 ZBK odwołał się do Sądu Antymonopolowgo (po zmianie nazwy Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Sądu Okręgowego w Warszawie) wnosząc o jej uchylenie. Zarzucił pozwanemu Prezesowi naruszenie art. 8, 102, 104 i 113 ustawy o o.k. i k. poprzez przyjęcie, iż występują przesłanki określone w tych przepisach do nałożenia na odwołujący się ZBK kary pieniężnej nieadekwatnej do stopnia zawinienia, a także sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego w wyniku przyjęcia, że odwołujący się nie dokonał zmian w § 2 umowy najmu zgodnie z dyrektywami decyzji Prezesa UOKiK z dnia 31 marca 2000 r.
Wyrokiem z dnia 27 lutego 2003 r. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.
Po rozpoznaniu kasacji ZBK wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2004 r. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie w zakresie objętym rozprawą przed Sądem Okręgowym w Warszawie - Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego. Sąd Najwyższy stwierdził nieważność postępowania przed Sądem Okręgowym w zakresie rozprawy poprzedzającej wydanie zaskarżonego wyroku oraz samego zaskarżonego orzeczenia z uwagi na niewłaściwy skład tego Sądu.
Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił co następuje.
Na rozprawie w dniu 25 października 2004 r. odwołujący się ZBK podtrzymał dotychczas zajmowane stanowisko i podniósł dodatkowo, że Prezes UOKiK nie ma prawa do ingerowania w umowy cywilnoprawne poprzez kształtowanie ich treści.
Pozwany Prezes wniósł o oddalenie odwołania z zasądzeniem kosztów procesu.
W celu zapoznania się z treścią wyroku z uzasadnieniem oraz chwilą jego uprawomocnienia się Sąd dopuścił w tym zakresie dowód z własnych akt sprawy o sygn. akt XVII Ama 86/00.
Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje.
Odwołanie nie jest uzasadnione. Zarówno w odwołaniu jak i na rozprawie w dniu 25 października 2004 r. powód polemizował z treścią prawomocnej decyzji Prezesa UOKiK z dnia 31 marca 2000 r. nr RKT-12/2000 opartej na art. 8 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i zakazujący mu stosowania praktyk monopolistycznych.
Zarzuty ZBK podnoszone w odniesieniu do tej decyzji nie mogą być brane pod uwagę ze względu na jej prawomocność w wyniku zakończenia postępowania sądowego oraz z uwagi na treść art. 79 ustawy o o. k. i k.
W ocenie Sądu zebrany w postępowaniu administracyjnym materiał jak najbardziej upoważniał Prezesa UOKiK do uznania, że odwołujący się nie wykonał prawomocnej decyzji z 31 marca 2000 r., gdyż do dnia wydania decyzji nakładającej karę pieniężną nie wprowadził do § 2 wzorca umowy najmu jednolitych i czytelnych kryteriów zmiany stawek czynszu. W aneksie do umowy najmu z dnia 25 kwietnia 2001 r. znajduje się co prawda zawiadomienie, że od 1 stycznia 2002 r. stawka czynszu będzie podwyższona o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni ogłaszany przez Prezesa GUS podwyższony o 2 punkty procentowe jeden raz w roku, tym nie mniej odległy termin wprowadzenia tych przejrzystych kryteriów zmian stawek czynszu nie pozwala na uznanie, iż w dniu wydania decyzji nakładającej karę ZBK wycofał się ze stosowania praktyki monopolistycznej. Następna z kolei propozycja aneksu do umowy najmu przedstawiona 30 lipca 2001 r. wiązała jedynie moment wprowadzenia nowych stawek czynszu z uchwaleniem przez Zarząd Miasta Z. zmiany tych stawek. Nadal nie zostały jednak określone zasady ich zmiany.
Co więcej w obu aneksach znalazły się zapisy o bieżącej podwyżce czynszu o 20% bez jakiegokolwiek uzasadnienia. Wskazuje to na wyraźne lekceważenie ze strony ZBK wiążącej go decyzji zakazującej takich poczynań. Nie do przyjęcia jest tłumaczenie przez odwołującego się niemożności dostosowania umów najmu do stanu zgodnego z prawem brakiem uchwały gminnej ustalającej jeszcze zasady zmian czynszu. ZBK ma bowiem osobowość prawną, gdyż zorganizowany jest w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, występuje jako strona umów najmu i do niego, a nie do Gminy Z., skierowana jest decyzja Prezesa UOKiK z dnia 31 marca 2000 r. Funkcjonowaniem każdej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nakierowane jest na prowadzenie działalności gospodarczej i nie inaczej rzecz ma się z ZBK, który jest administratorem zarządów budynków Gminy Z. Odwołujący się był więc przedsiębiorcą tak w rozumieniu art. 2 ust. 1 obowiązującej do dnia 31 marca 2001 r. ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o p.p.m., jak w świetle treści art. 4 ust. 1a obowiązującej od dnia 1 kwietnia 2001 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o o.k. i k. W tej sytuacji brak współdziałania pomiędzy Gminą Zabrze a odwołującym się nie ma wpływu na ocenę jego zachowania pod kątem zastosowania prawa antymonopolowego.
Odnośnie zarzutu odwołania dotyczącego naruszenia w zaskarżonej decyzji art. 102 i 113 ustawy o o.k. i k. Sąd stoi na stanowisku, że naruszenie to nie miało miejsca.
Powołana ustawa zawiera zarówno normy postępowania administracyjnego jak i administracyjnego prawa materialnego. Art. 102 ust. 1 ustawy należy do dziedziny prawa materialnego, przyznaje bowiem organowi antymonopolowemu uprawnienie do nakładania na przedsiębiorców w drodze decyzji kar pieniężnych za zwłokę w wykonaniu decyzji wydanych na podstawie m.in. art. 9 ustawy. Jak wiadomo, na podstawie art. 9 Prezes UOKiK wydaje m.in. decyzje o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi, między innymi, naruszenie art. 8. Z kolei art. 8 zawiera w ustępie 1 generalny zakaz nadużywania pozycji dominującej na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców, a w ustępie 2 przedstawia otwarty katalog siedmiu rodzajów takich nadużyć. Wśród nich w pkt 6 określono praktykę monopolistyczną polegającą na narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów przynoszących mu nieuzasadnione korzyści. Treść tej praktyki w całości pokrywa się z praktyką monopolistyczną art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy o p.p.m. polegającą na nadużyciu pozycji dominującej na rynku poprzez narzucanie uciążliwych warunków umów przynoszących przedsiębiorcy narzucającemu te warunki nieuzasadnione korzyści.
Odpowiednikiem art. 102 ust. 1 ustawy o o.k. i k. był w ustawie o p.p.m art. 15 ust. 1.
W obu wymienionych przepisach niezaprzestanie stosowania praktyk monopolistycznych w postaci nadużycia pozycji dominującej na rynku zagrożone zostało sankcją kary pieniężnej nakładanej w drodze decyzji Prezesa UOKiK z tym, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o p.p.m. Prezes UOKiK obligatoryjnie nakładał karę pieniężną w wysokości 1 % przychodu za każdy rozpoczęty miesiąc niewykonania w terminie decyzji lub wyroku Sądu, natomiast na podstawie art. 102 ust. 1 ustawy o o.k. i k. nałożenie kary pieniężnej za niewykonanie decyzji lub wyroku Sądu jest dla Prezesa UOKiK fakultatywne - "może nałożyć ... karę pieniężną". Kara taka musi być wymierzona w wysokości stanowiącej równowartość od 10 do 1.000 euro za każdy dzień zwłoki tj. zawinionego opóźnienia w wykonaniu decyzji lub wyroku. Przy tym kara biegnie od daty wskazanej w decyzji.
Przeprowadzone porównanie przepisów obu ustaw dowodzi ciągłości i konsekwencji regulacji prawnej w analizowanym zakresie na gruncie polskiego porządku prawnego. Jedynie zakres penalizacji zachowań niewykonania decyzji lub wyroków jest w ustawie o o.k. i k. nieco węższy, gdyż wyznacza go okres zwłoki tj. zawinionego opóźnienia przedsiębiorcy w dostosowaniu się do wydanych w stosunku do niego nakazów zachowań, a nie opóźnienia pozbawionego elementu winy. Również sposób naliczania kary jest w obu ustawach odmienny co w krańcowych przypadkach tj. przy wymierzeniu kary maksymalnej bądź minimalnej może mieć pewne znaczenie.
Sytuacja taka nie była jednak przedmiotem zaskarżenia. Przyjąć więc należy, że w rozpoznawanej sprawie nałożona zaskarżona decyzją kara pieniężna w wysokości 88.342 zł (22.920 euro) nie jest surowsza aniżeli kara pieniężna, jaką za ten sam czyn Prezes UOKiK mógł nałożyć na podstawie poprzednio obowiązującego art. 15 ust. 1 ustawy o p.p.m. Kwota kary, przy niskiej wysokości stawki za jeden dzień zwłoki (120 euro), jest głównie pochodną długiego (121 dni) okresu niewykonywania decyzji antymonopolowej z dnia 31 marca 2000 r. Sytuacja ta nie daje zatem, w ocenie Sądu, podstawy do skutecznego zakwestionowania kary co do jej wysokości. Ponadto niewykonanie decyzji wynikało z lekkomyślności ZBK, który znając przepisy ustawy antymonopolowej domagał się kilkakrotnie przesunięcia terminu na dostosowanie własnych działań do jej litery. W ten sposób naraził się na zarzut, że bezpodstawnie przypuszczał, iż uniknie sankcji za zaistniały stan rzeczy.
W art. 113 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów ustawodawca sformułował prawnoprocesową normę intertemporalną, wedle której: "Postępowania wszczęte na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów prowadzi się na podstawie przepisów niniejszej ustawy". Ustawodawca nie wprowadził natomiast w tym zakresie do porządku prawnego żadnej prawnomaterialnej normy intertemporalnej, która wyraźnie stanowiłaby, czy i na jakiej podstawie dopuszczalne jest nałożenie kary przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej w sytuacji, gdy przedsiębiorca stosował praktykę monopolistyczną w okresie obowiązywania art. 5 ust. 1 pkt 6 oraz 15 ust. 1 ustawy o p.p.m., a postępowanie i wydanie przez Prezesa UOKiK decyzji o nałożeniu kary pieniężnej ma miejsce już w czasie obowiązywania art. 9 i art. 102 ust. 1 ustawy o o.k. i k. Brak wyraźnej regulacji ustawowej w tym względzie, w sytuacji gdy w grę wchodzi tożsamość znamion ustawowych czynu zabronionego, a więc narzucenia uciążliwych warunków przynoszących narzucającemu je przedsiębiorcy nieuzasadnione korzyści, zagrożonego sankcją prawną kary pieniężnej zarówno na podstawie przepisów dotychczas obowiązującej ustawy o p.p.m., jak i na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o o.k. i k. (co świadczy o konsekwencji i ciągłości prawnej regulacji w kwestii penalizacji tego typu zachowań), nie pozwala na przyjęcie, iż racjonalna byłaby interpretacja, wedle której brak wyraźnej materialnoprawnej normy intertemporalnej w tym zakresie oznacza, iż ustawodawca zakładał w takim wypadku tzw. "skutek abolicyjny" wobec przedsiębiorców, którzy dopuścili się naruszenia tego obowiązku pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy, nie podlegają więc karze wobec wejścia w życie nowej ustawy. Konstatacja taka byłaby także sprzeczna z konstytucyjną zasadą państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) oraz zasadą równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP), skoro na gruncie obowiązującego porządku prawnego zachowanie takie (niedokonanie uprzedniego zgłoszenia zamiaru łączenia - koncentracji przedsiębiorstw) było dotychczas i jest nadal nieprzerwanie penalizowane (czyn taki nie uległ depenalizacji).
Stąd, poszukując odpowiedzi na sformułowane pytanie czy i na jakiej podstawie dopuszczalne jest nałożenie kary przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej w sytuacji, gdy przedsiębiorca stosował praktyki monopolistyczne w okresie obowiązywania art. 5 ust. 1 pkt 6 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o p.p.m., a postępowanie w sprawie wydania przez Prezesa UOKiK decyzji o nałożeniu kary pieniężnej ma miejsce już w czasie obowiązywania art. 8 ust. 1 pkt 6, art. 9 i art. 102 ust. 1 ustawy o o.k. i k. należy mieć na uwadze to, że w odniesieniu do porównywalnych sytuacji prawnych, na gruncie polskiego porządku prawnego ustawodawca nakazał stosowanie następującej prawnomaterialnej reguły międzyczasowej (intertemporalnej): "Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy" (art. 4 § 1 Kk) oraz "Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia wykroczenia, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy" (art. 2 § 1 kodeksu wykroczeń). Jakkolwiek bowiem naruszenie przez przedsiębiorcę zakazu stosowania praktyk monopolistycznych w żadnym razie nie posiada znamion normatywnych przestępstwa (art. 7 Kk), ani nawet (ściśle rzecz ujmując) wykroczenia (art. 1 kodeksu wykroczeń), to jednak na podstawie przywołanych tu regulacji prawnych (obowiązujących w porównywalnych sytuacjach w odniesieniu do przestępstw lub wykroczeń) można w sposób racjonalny ustalić, jakie uzasadnienie aksjologiczne legło u podstaw norm prawnych postępowania, które przyjmowane jest na gruncie polskiego porządku prawnego przez ustawodawcę w tego rodzaju sytuacjach. W konsekwencji, w drodze rozumowania per analogiam iuris, należy tę samą regułę zastosować również w odniesieniu do rozważanego przypadku, co prowadzi do wniosku, że: w sytuacji, gdy przedsiębiorca naruszył zakaz narzucania uciążliwych warunków umów przynoszących mu nieuzasadnione korzyści w okresie obowiązywania art. 5 ust. 1 pkt 6 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o p.p.m., a postępowanie w sprawie wydania przez Prezesa UOKiK decyzji o nałożeniu kary pieniężnej ma miejsce już w czasie obowiązywania art. 8 ust. 1 pkt 6, art. 9 i art. 102 ust. 1 ustawy o o.k. i k., to Prezes UOKiK podejmując decyzję w sprawie nałożenia kary pieniężnej na tego przedsiębiorcę powinien zastosować ustawę o o.k. i k., chyba że ustawa o p.p.m. była względniejsza dla przedsiębiorcy.
Zastosowanie w niniejszej sprawie wykładni z analogii prawa jest uprawnione ze względu na użycie tej metody do rozwiązania podobnego zagadnienia prawnego powstałego na tle stosowania ustawy o o.k. i k. w czasie przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 2004 r. sygn. akt III SK 25/04.
W tej sytuacji nie znajdując podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd odwołanie oddalił na podstawie art. 47931a § 1 Kpc.
O kosztach postępowania orzekł stosownie do wyniku sporu na podstawie art. 98 i 99 Kpc. [...]