Wyrok z dnia 2 grudnia 2002 r. w sprawie z odwołania Zarządu Gminy Krasne przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sygn. akt. XVII Ama 27/2002.
Dz.Urz.UOKiK.2003.2.259
Akt indywidualnyWYROK
z dnia 2 grudnia 2002 r.
w sprawie z odwołania Zarządu Gminy Krasne przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Antymonopolowy po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2002 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania Zarządu Gminy Krasne przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zainteresowany: Rzeszowska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Rzeszowie o ochronę konkurencji na skutek odwołania Zarządu Gminy Krasne od Decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 22 stycznia 2002 r. nr RKR 5/2002:
2. zasądza od Zarządu Gminy Krasne na rzecz:
UZASADNIENIE
Decyzją nr RKR 5/2002 z dnia 22 stycznia 2002 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na podstawie art. 11 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2002 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 122, poz. 1319 ze zm.), zwanej dalej ustawą antymonopolową, nie stwierdził stosowania przez Rzeszowską Gospodarkę Komunalną Sp. z o.o. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Rzeszowie praktyk ograniczających konkurencję, polegających na nadużywaniu pozycji dominującej na lokalnym rynku odbioru i oczyszczania ścieków pochodzących z terenu Gminy Krasne, poprzez narzucanie uciążliwych warunków umowy w tym zakresie, przynoszących ww. Przedsiębiorstwu nieuzasadnione korzyści.
Swoją decyzję Prezes Urzędu oparł na następujących ustaleniach.
Rzeszowska Gospodarka Komunalna Sp. z o.o. - Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Rzeszowie i Gmina Krasne zawarły umowę z dnia 22 sierpnia 1995 r., na podstawie której Przedsiębiorstwo zobowiązało się przyjmować do sieci kanalizacyjnej Miasta Rzeszowa ścieki odprowadzane z miejscowości Malawa i Słocina. Umowa przewiduje, iż ilość dostarczonych ścieków ustalana jest na podstawie wskazań przepływomierzy, zamontowanych na granicy Gminy i Miasta Rzeszowa, będącej równocześnie granicą własności urządzeń sieci kanalizacyjnej obu stron. Ścieki z tego terenu Gminy - po przekroczeniu tej granicy - trafiają do kolektora miejskiego, a następnie do oczyszczalni ścieków w Rzeszowie. Wysokość ceny za odprowadzane ścieki uchwalana jest przez Radę Miasta na podstawie kalkulacji szacunkowej utrzymania i eksploatacji całej sieci kanalizacyjnej miasta i obowiązuje w jednakowej wysokości zarówno wszystkich dostawców ścieków z terenu Rzeszowa, jak i Gminy Krasne.
Prezes Urzędu uznał, iż w stosunkach umownych będących przedmiotem sprawy, Gmina Krasne nie może być postrzegana jako wspólnota samorządowa, ale jako kontrahent Przedsiębiorstwa i dostawca ścieków do urządzeń kanalizacyjnych Miasta Rzeszowa. Jak ustalił organ antymonopolowy w niniejszej sprawie Rada Gminy Rzeszowa uchwala ceny, jakie obowiązują podmioty wprowadzające ścieki do kanalizacji miejskiej. Odbiorca ścieków zainteresowane w sprawie przedsiębiorstwo ceny te stosuje, także w rozliczeniach z powodową Gminą - dostawcą ścieków.
W efekcie Prezes Urzędu stwierdził, iż skoro Przedsiębiorstwo wobec wszystkich dostawców ścieków do urządzeń kanalizacyjnych Miasta Rzeszowa stosuje jednolite ceny za ścieki, niezależnie od tego, z jakiej części tych urządzeń dostawca korzysta lub w jaki sposób jest rozliczany, a nadto, iż zabezpieczenie sieci kanalizacyjnej przed przenikaniem wód przypadkowych w części poprzedzającej przepływomierz należy do obowiązków dostawcy, to dotychczasowy sposób rozliczeń pomiędzy stronami nie stanowi dla Gminy ciężaru większego od powszechnie przyjętych w stosunkach tego rodzaju. Nadto uznał, iż odbierające ścieki Przedsiębiorstwo nie osiąga nieuzasadnionych korzyści. Organ antymonopolowy podkreślił również, że obowiązujące przepisy, tj. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1996 r. w sprawie urządzeń zaopatrzenia w wodę i urządzeń kanalizacyjnych oraz zasad ustalania opłat za wodę i wprowadzanie ścieków (Dz. U. Nr 151, poz. 716 ze zm.) oraz ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747) nie nakładają na Przedsiębiorstwo obowiązku różnicowania opłat za ścieki w zależności od odległości ich dostawców od oczyszczalni lub stopnia wykorzystywania przez dostawcę urządzeń kanalizacyjnych.
Od powyższej decyzji odwołanie złożyła powódka Gmina Krasne, wnosząc o jej uchylenie i przekazanie sprawy organowi I instancji do ponownego rozpoznania lub zmianę zaskarżonej decyzji. W odwołaniu Gmina zarzuciła niewłaściwą interpretację przepisów rozporządzenia w sprawie urządzeń zaopatrzenia w wodę, w części dotyczącej uzasadnionych kosztów utrzymania urządzeń kanalizacyjnych przyjmowanych do rozliczeń między stronami, a przez to pominięcie, że Przedsiębiorstwo ma obowiązek przedkładania kalkulacji ceny i nie może tej ceny jednostronnie narzucać. Nadto zarzuciła naruszenie przez Prezesa Urzędu zasad postępowania poprzez pominięcie przedłożonych przez nią dowodów, a to kalkulacji kosztów własnych Przedsiębiorstwa, notatek z negocjacji, fragmentu operatu wodnoprawnego. W uzasadnieniu odwołania powódka podniosła, iż zainteresowane Przedsiębiorstwo zmusza ją do podpisania umowy uwzględniającej cenę ustaloną uchwałą Rady Miasta Rzeszowa. Wywodziła, iż tak ustalona cena nie znajduje uzasadnienia w kosztach. Powódka twierdziła, iż w przypadku Gminy Krasne rozliczanie ilości dostarczonych ścieków na podstawie wskazań przepływomierzy jest krzywdzące. Nadto podniosła, iż uzyskała nowy dowód w sprawie tj. informację Przedsiębiorstwa w sprawie odprowadzania ścieków z terenu innych gmin.
W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu i zainteresowany - Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji - wnieśli o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów.
Rozpoznając odwołanie Sąd Antymonopolowy ustalił i zważył, co następuje:
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że Sąd Antymonopolowy nie jest właściwy do rozpoznawania spraw o zmianę treści umowy, ani też weryfikowania uchwał Rady Gminy. Powódka mając zastrzeżenia co do wysokości ceny za odbiór ścieków ustalanej w drodze uchwały Rady Gminy winna domagać się uchylenia lub zmiany uchwały Rady Gminy, ewentualnie zmiany treści umowy. Sąd Antymonopolowy bada sprawę pod kątem naruszenia ustawy antymonopolowej, a konkretnie zawartego w niej art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 6.
Zauważyć należy, iż wyżej cyt. ustawa antymonopolowa ma charakter publicznoprawny. Wątpliwości budzi, czy lokalne interesy Gminy winny być chronione ustawą antymonopolową, biorąc pod uwagę to, iż powyższy spór można rozstrzygnąć w drodze indywidualnej ochrony prawnej. Aby ocenić, że podmiot stosuje praktykę określoną w art. 8 ust. 2 pkt 6 ustawy, stwierdzić należy istnienie jednocześnie kilku przesłanek: pozycji dominującej przedsiębiorstwa na rynku - i ta przesłanka niewątpliwie zaistniała w niniejszej sprawie, narzucania warunków uciążliwych przez podmiot dominujący oraz stwierdzenie, że w wyniku narzucania uciążliwych warunków podmiot dominujący osiąga nieuzasadnione korzyści. W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiły przesłanki druga i trzecia.
Strona pozwana sama podkreśla, że nie wszyscy dostawcy ścieków podpisali umowę z Przedsiębiorstwem. Część z nich prowadzi negocjacje. Brak zatem jest dowodu, że warunki umowy zostały stronie powodowej narzucone. Brak jest również dowodu, że były to warunki uciążliwe skoro są równe dla wszystkich dostawców ścieków tzn. cena jest ta sama dla wszystkich dostawców ścieków. Nie można zarzucić Przedsiębiorstwu przyjmującemu ścieki, że stosowało ono różne ceny wobec dostawców lub traktowało jakąś grupę dostawców w sposób uprzywilejowany. To powód domaga się określenia ceny w sposób uprzywilejowany, indywidualny i odmienny kwestionując ceny stosowane przez odbiorcę ścieków. Zauważyć jednak należy, że przed Sądem Antymonopolowym strona powodowa żądać może ochrony z ustawy antymonopolowej i nie może oczekiwać w przypadku nie stwierdzenia praktyki monopolistycznej zmiany cen za odbiór ścieków.
Biorąc pod uwagę, że spór de facto dotyczy zasad rozliczeń za dostawcę ścieków, a zwłaszcza sposobu ustalenia ceny za tę usługę uznać należało, iż powód domaga się rozstrzygnięcia sporu przez organ niewłaściwy.
Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków taryfy podlegają zatwierdzeniu w drodze uchwały rady gminy. Zgodnie zaś z art. 24 ust. 5 wójt, burmistrz, prezydent miasta sprawdza czy taryfa i plan, o którym mowa w art. 21 ust. 1 zostały opracowane zgodnie z przepisami ustawy i weryfikuje koszty, o których mowa w art. 20 ust. 4 pkt 1 pod względem celowości ich ponoszenia. Oznacza to w praktyce, że skoro zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy taryfy podlegają zatwierdzeniu w drodze uchwały rady gminy, uchwałę taką można zaskarżyć domagając się jej zmiany lub uchylenia.
Konkludując Sąd nie stwierdził stosowania przez stronę zainteresowaną praktyk ograniczających konkurencję. [...]