Wyrok z dnia 17 marca 2004 r. w sprawie z odwołania Bogusława W. i Zbigniewa W. - "ELFAZ" w G. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sygn. akt XVII Ama 50/03.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.UOKiK.2004.3.308

Akt indywidualny

Wersja od: 20 maja 2004 r.

Wyrok

z dnia 17 marca 2004 r.

w sprawie z odwołania Bogusława W. i Zbigniewa W. - "ELFAZ" w G. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

(Sygn. akt XVII Ama 50/03)

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2004 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania Bogusława W. i Zbigniewa W. - "ELFAZ" w G. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o ochronę konkurencji, na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nr RWR-9/03 z dnia 8 kwietnia 2003 r., orzeka:

I. oddalić odwołanie

II. zasądzić solidarnie od Bogusława W. i Zbigniewa W. - "ELFAZ" w G. na rzecz Skarbu Państwa - Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 1.000 zł (słownie: jeden tysiąc złotych) tytułem zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2003 r. "Elfaz" Bogdan W. i Zbigniew W. wystąpili do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o wszczęcie postępowania antymonopolowego przeciwko Zakładowi Energetycznemu Legnica SA, zarzucając mu naruszenie:

- art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. Nr 47, poz. 211 z późn. zm.) przez rozpowszechnianie wprowadzających w błąd wiadomości o swoim przedsiębiorstwie w celu przysporzenia korzyści sobie i wyrządzenia szkody wnioskodawcy, wyczerpując dyspozycję art. 14 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy,

- art. 12 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez nakłanianie klientów przedsiębiorcy do rozwiązania z nim umowy w celu przysporzenia korzyści sobie i szkodzenia wnioskodawcy,

- art. 15 ust. 1 pkt 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez stwarzanie sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucanie Urzędowi Miasta G. Dokonania zakupu usługi konserwacji oświetlenia drogowego od ZE Legnica S.A., wyczerpując dyspozycję art. 15 ust. 2 pkt 2 powołanej ustawy

oraz wnieśli o nakazanie zaniechania stosowania niedozwolonych działań przez ZE Legnica S.A.

Decyzją nr RWR-9/03 Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów odmówił wszczęcia postępowania antymonopolowego w przedmiotowej sprawie, z uwagi na to, że sprawa ta nie ma charakteru antymonopolowego, a jedynie zachodzi w niej prawdopodobieństwo naruszenia przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i w oparciu o przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie jest on organem właściwym do jej rozstrzygnięcia. Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatura we Wrocławiu toczy się postępowanie wszczęte dnia 30 grudnia 2002 r. na wniosek "Elfaz" - Bogdan W. i Zbigniew W. przeciwko ZE Legnica S.A. w sprawie uznania za ograniczającą konkurencję i nakazania zaniechania stosowania praktyki, polegającej na nadużywaniu przez ZE Legnica S.A. pozycji dominującej na lokalnym rynku usług, modernizacji, konserwacji oraz remontów urządzeń i sieci oświetlenia drogowego i ulicznego poprzez umożliwianie lub ograniczanie wnioskodawcom dostępu do wszystkich elementów sieci oświetlenia drogowego w mieście G. w celu wykonania prac remontowo - konserwacyjnych, co może stanowić naruszenie art. 8 ust. 2 pkt 5 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W toku tego postępowania w dniu 25 marca 2003 r. " Elfaz" - Bogdan W. i Zbigniew W. złożyli pismo, w którym zażądali rozszerzenia toczącego się postępowania w celu ustalenia, że Zakład Energetyczny Legnica S.A. narusza przepisy:

- art. 12 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez nakłanianie klientów przedsiębiorcy do rozwiązania z nim umowy w celu przysporzenia korzyści sobie i szkodzenia wnioskodawcy,

- art. 15 ust. 1 pkt 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez stwarzanie sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucanie Urzędowi Miasta G. dokonania zakupu usługi konserwacji oświetlenia drogowego od ZE Legnica S.A., wyczerpując dyspozycję art. 15 ust. 2 pkt 2 powołanej ustawy oraz wnieśli o zakazanie mu stosowania tych praktyk.

Prezes Urzędu wyłączył sprawę opisaną we wniosku z dnia 25 marca 2003 r. do odrębnego postępowania, zaś po jej rozpoznaniu wydał decyzję, w której odmówił wszczęcia postępowania antymonopolowego, gdyż uznał, że nie jest właściwym do jej rozpoznania.

Decyzja ta została zaskarżona przez wnioskodawców, gdyż w ich ocenie Prezes Urzędu bezzasadnie przyjął, że w przedmiotowej sprawie nie zostały naruszone przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, podczas gdy naruszenie wskazanych przez nich przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji prowadziło do naruszenia przepisu art. 8 ust. 2 pkt 5 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Jednocześnie odwołujący wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji i wystąpienie przez Prezesa Urzędu z pozwem przeciwko ZE Legnica S.A. o czyn nieuczciwej konkurencji.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawców nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem w oparciu o ustalenia poczynione przez Sąd w toku rozpoznawania sprawy oczywistym stało się, że w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki wydania przez Prezesa Urzędu decyzji uwzględniających wniosek odwołujących się.

Niezależnie od tego Sąd zauważa, że w sprawie brak jest również przesłanek ewentualnego wystąpienia Prezesa Urzędu na drogę cywilnoprawną.

Kompetencje Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uregulowane zostały w przepisie art. 26 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 804 ze zm.).

Zgodnie z powołanym przepisem do zakresu działania Prezesa Urzędu należy m.in.: wydawanie, w przypadkach określonych ustawą, decyzji w sprawach przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję, w sprawach koncentracji lub podziału przedsiębiorców oraz przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję, w sprawach koncentracji lub podziału przedsiębiorców oraz przeciwdziałania praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, a także decyzji w sprawach kar pieniężnych oraz podejmowanie czynności wynikających z przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Przepis art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji określający zakres uprawnień Prezesa Urzędu na gruncie tej ustawy - stanowi, że Prezes Urzędu może wystąpić z roszczeniami o zaniechanie niedozwolonych działań, usunięcie skutków niedozwolonych działań, złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie oraz o zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny, jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony i jeżeli czyn ten zagraża lub narusza interesy konsumentów.

Aktem prawnym zawierającym ustawową definicję pojęcia "konsument" jest kodeks cywilny, którego przepis art. 22¹ stanowi, że: "Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową".

W oparciu o powołane przepisy stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie Prezes Urzędu nie jest umocowany do występowania w imieniu "Elfaz" - Bogdan W. i Zbigniew W. z powództwem przeciwko ZE Legnica S.A. o roszczenia wynikające z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Za powyższym stanowiskiem przemawia w szczególności to, że wnioskodawcy - w toku niniejszego postępowania - nie są konsumentami w rozumieniu powołanych powyżej przepisów kodeksu cywilnego, albowiem zgłoszone przez nich żądania są związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Tym samym działania ZE Legnica S.A. naruszające - w ocenie wnioskodawców - ich interesy nie mogą zostać uznane za działania zagrażające lub naruszające interesy konsumentów.

Dlatego też niezasadnym jest rozważenie istnienia pozostałych przesłanek uzasadniających skierowanie przez Prezesa Urzędu powództwa przeciwko ZE Legnica S.A.

Ponadto należy mieć na uwadze to, że zgodnie z przepisem art. 80 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania przed Prezesem Urzędu stosuje się przepisy Kpa. Dlatego też - stosownie do przepisu art. 19 Kpa - przed przystąpieniem do rozpoznania istoty sprawy, tj. zbadania czy zasadny jest zarzut popełnienia przez ZE Legnica S.A. czynu nieuczciwej konkurencji - Prezes Urzędu obowiązany był ustalić, czy jest właściwy do rozpoznania wniosku w tym zakresie, złożonego przez " Elfaz" - Bogdan W. i Zbigniew W.

Z przepisu art. 18 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wynika, że organem właściwym do orzekania w sprawach roszczeń dochodzonych w związku z czynem nieuczciwej konkurencji jest sąd powszechny. Tym samym w takich sprawach nie jest możliwe wszczynanie i prowadzenie postępowania administracyjnego przez Prezesa Urzędu.

Powyższe stanowisko - jak się wydaje - zostało podzielone przez odwołujących się, albowiem w treści odwołania nie żądali już oni ustalenia popełnienia przez ZE Legnica S.A. czynu nieuczciwej konkurencji, a jedynie wystąpienie Prezesa Urzędu ze stosownym powództwem w tym zakresie.

Przedstawiony wniosek odwołujących się nie mógł być uwzględniony również i z tego powodu, że nie był on przedmiotem postępowania administracyjnego i zaskarżonej decyzji.

Z tych też przyczyn należało orzec jak w pkt I sentencji. [...]