Wyrok z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie z odwołań: Miasta W. i TPP Spółki z o.o. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sygn. akt. XVII Ama 67/2003.
Dz.Urz.UOKiK.2005.1.11
Akt indywidualnyWYROK
z dnia 1 grudnia 2004 r.
w sprawie z odwołań: Miasta W. i TPP Spółki z o.o. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2004 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołań: Miasta W. i TPP Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o ochronę konkurencji na skutek odwołań od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 16 lipca 2003 r. Nr DPI-53/2003
II. zasądza od Miasta W. na rzecz:
a) Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
b) Agory Spółki Akcyjnej w W.
kwoty po 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego,
III. zasądza od TPP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz:
a) Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
b) Agory Spółki Akcyjnej w W.
kwoty po 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
UZASADNIENIE
W dniu 16 lipca 2003 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów po przeprowadzeniu wszczętego na wniosek Spółki Akcyjnej Agora postępowania antymonopolowego wydał Decyzję nr DPI-53/2003. Decyzja dotyczyła zawartej przez Miasto W. z TPP Spółką z o.o. w W. umowy o udostępnienie miejsc do dystrybucji prasy bezpłatnej.
W przedmiotowej Decyzji Prezes UOKiK uznał zamieszczenie w ww. umowie klauzuli na mocy której Miasto W. przyznało TPP Sp. z o.o.w W. wyłączne prawo do rozprowadzania gazety bezpłatnej przez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących na obszarze obsługiwanym przez komunikację miejską znajdującym się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta W. i jego jednostek organizacyjnych za praktykę ograniczającą konkurencję określoną w art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów /tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 804/ zwanej dalej ustawą. Ograniczająca konkurencję praktyka polegała na zawarciu porozumienia którego celem i skutkiem jest naruszenie konkurencji i poprzez ograniczenie przedsiębiorcom nieobjętym porozumieniem dostępu do rynku właściwego określonego w Decyzji jako rynek dystrybucji prasy bezpłatnej poprzez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących, na obszarze obsługiwanym przez komunikację miejską znajdującym się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta W. i jego jednostek organizacyjnych.
Prezes UOKiK wydaną Decyzją nakazał zaniechanie stosowania wskazanej praktyki nakładając na strony umowy kary pieniężne w wysokości 16.000 zł (Miasto W.) i 400.000 zł (TPP Sp. z o.o.). Od wydanej Decyzji Miasto W. (powód I) oraz TPP Sp. z o.o. w W. (powód II) wniosły odwołania.
Mając na uwadze, że sprawy z obu odwołań pozostawały ze sobą w związku a także mogły być objęte jednym odwołaniem od decyzji administracyjnej dotyczącej obu odwołujących się podmiotów, Sąd na podstawie art. 219 Kpc zarządzeniem wydanym na rozprawie połączył sprawy do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Powód I Miasto W. w złożonym odwołaniu wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji w całości.
Domagał się orzeczenia przez Sąd, że nie stwierdza się praktyki ograniczającej konkurencję określonej w art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy polegającej na zawarciu porozumienia, którego celem i skutkiem jest naruszenie konkurencji na rynku właściwym, poprzez ograniczenie przedsiębiorcom nieobjętym porozumieniem - dostępu do rynku dystrybucji prasy bezpłatnej.
Jednocześnie powód I wnosił o zasądzenie kosztów postępowania i wstrzymanie natychmiastowej wykonalności pkt I zaskarżonej decyzji.
Postanowieniem z dnia 23 września 2004 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na posiedzeniu niejawnym oddalił wniosek powoda I o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. Orzeczenie zostało doręczone stronom i zainteresowanym (dowody w aktach).
Zaskarżonej decyzji powód I zarzucił:
- naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów poprzez przyjęcie, że Miasto W. i TPP Sp. z o.o. zawarły porozumienie, którego celem i skutkiem jest naruszenie konkurencji na rynku właściwym poprzez ograniczenie przedsiębiorcom nieobjętym porozumieniem dostępu do rynku dystrybucji prasy bezpłatnej na obszarze Miasta W.,
- naruszenie art. 4 pkt 8 ustawy przez przyjęcie, że rynkiem właściwym w sprawie jest rynek dystrybucji prasy bezpłatnej poprzez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących, na obszarze obsługiwanym przez komunikację miejską znajdującym się pod nadzorem Miasta W. i jego jednostek organizacyjnych,
- naruszenie art. I ustawy poprzez przyjęcie, że został naruszony interes publiczny zasługujący na ochronę.
Uzasadniając swoje stanowisko powód I podniósł następujące argumenty:
ad. 1) umowa pomiędzy Miastem W. a TPP Sp. z o.o. została zawarta w wyniku otwartego konkursu ofert. Dostęp do konkursu był wolny dla każdego oferenta. Umowa zawarta została z podmiotem, którego oferta wygrała konkurs. Zawarcie umowy z jednym oferentem powód I uzasadnił względami bezpieczeństwa, które Miasto W. musi zapewnić przechodniom i podróżnym na obszarze znajdującym się pod jego nadzorem. Miało temu służyć właśnie ograniczenie konkurencji w prowadzeniu działalności gospodarczej we wskazanych w umowie miejscach. Zdaniem powoda I powyższe względy uzasadniają zawarcie porozumienia z jednym oferentem, lecz jego celem i skutkiem nie było naruszenie art. 5 ust. I pkt 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W tym stanie postawiony . decyzji zarzut stosowania praktyki ograniczającej konkurencję jest nieuzasadniony,
ad. 2) Powód I zarzucił, że wskazany przez pozwanego w zaskarżonej Decyzji rynek właściwy został określony zbyt wąsko, przez co naruszony został przepis art. 4 pkt 8 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Według powoda I w świetle zawartej w w/w przepisie definicji wyznaczony dla potrzeb prowadzonego postępowania rynek właściwy powinien zostać określony jako rynek płatnych ogłoszeń prasowych na obszarze W. Na tak określonym rynku właściwym podmioty zajmujące się kolportażem prasy bezpłatnej (w tym powód i zainteresowany) konkurują o zdobycie jak największej liczby reklamodawców. Kolportaż prasy bezpłatnej za pomocą pojemników dystrybucyjnych jest w mniemaniu powoda I tylko jednym ze sposobów dotarcia na tak określony rynek właściwy i nie stanowi uzasadnienia do zakreślenia odrębnego, opartego na kryterium sposobu dystrybucji rynku właściwego.
ad. 3) Powód I wywodził, że zawarcie w umowie zakwestionowanych zapisów nie naruszyło wbrew stanowisku pozwanego zdefiniowanego w art. 1 ust. 1 ustawy publicznego interesu konsumentów, ponieważ nie zagroziło i nie doprowadziło do wyparcia z rynku dystrybucji gazet bezpłatnych na terenie Warszawy innych tytułów. W tym stanie postawiony przez pozwanego w zaskarżonej decyzji zarzut pozbawienia konsumentów możliwości wyboru między różnymi tytułami prasy bezpłatnej jest bezpodstawny.
Powód II TPP spółka z o.o. w W. w złożonym odwołaniu wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez nie stwierdzenie praktyki ograniczającej konkurencję oraz wstrzymanie wykonania decyzji poprzez uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności z powodu braku podstaw do jego utrzymania a także zasądzenie kosztów procesu.
Postanowieniem z dnia 20 października 2003 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na posiedzeniu niejawnym oddalił wniosek powoda II o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. Orzeczenie zostało doręczone stronom i zainteresowanym (dowody w aktach).
Zaskarżonej decyzji powód II zarzucił naruszenie:
- art. 4 pkt 8 ustawy poprzez błędne ustalenie w sprawie rynku właściwego,
- art. 7 Kpa oraz art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy poprzez niedostateczne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy i ustalenie, że konkurencja na rynku właściwym w sprawie została naruszona w następstwie zawarcia w umowie o współpracy z dnia 20.06.2001 r. klauzuli, w której Miasto W. przyznało TPP Sp. z o.o. w W. wyłączne prawo do rozprowadzania gazety bezpłatnej poprzez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących, na obszarze obsługiwanym przez komunikację miejską znajdującym się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta W. i jego jednostek organizacyjnych w sytuacji gdy Prezes UOKiK nie odniósł się do innych sposobów dystrybucji prasy bezpłatnej,
- art. 1 ustawy poprzez błędne ustalenie, iż zaskarżona decyzja wydana została w interesie publicznym, art. 90 poprzez błędne przyjęcie, iż działania TPP spowodować mogą nieodwracalne negatywne skutki dla konkurencji lub interesów konsumentów co uzasadniało nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, art. 107 § 3 Kpc w zw. z art. 80 ustawy poprzez niewskazanie w uzasadnieniu decyzji przyczyn nieuwzględnienia stanowiska TPP dotyczącego uznania za rynek właściwy lokalnego rynku reklamy prasowej,
- art. 101 ust. 2 pkt 1 oraz art. 104 ustawy przez błędne przyjęcie, że zachowanie TPP uzasadnia nałożenie kary pieniężnej w wysokości 400.000 zł.
W uzasadnieniu odwołania powód II podniósł m.in.:
Ad. 1) Powołując się na ustawową definicję rynku właściwego i przytaczając wyróżnione w niej elementy tego pojęcia dążył do wykazania, że przy zastosowaniu ustawowych cech określających dany rynek właściwy niemożliwe jest wyróżnienie rynku właściwego w postaci rynku dystrybucji prasy bezpłatnej poprzez pojemniki dystrybucyjne, jak to sformułował pozwany w zaskarżonej decyzji. Wskazał, że rynek właściwy w sprawie powinien być określony, jako lokalny rynek reklamy prasowej ponieważ tak rozumiany rynek wykazuje w opinii powoda II cechy ustawowe rynku właściwego.
Ad. 2) Zarzucił, że poczynione przy podejmowaniu decyzji ustalenia, w myśl których przedmiotem rynku zdefiniowanego przez Prezesa UOKiK jest usługa dystrybucji prasy bezpłatnej przez pojemniki zlokalizowane w konkretnych miejscach są błędne. Źródłem tych błędnych ustaleń zdaniem powoda II było niedostateczne wyjaśnienie stanu faktycznego i oparcie się na przedmiocie umowy o współpracy, którego dotyczy umowna klauzula wyłączności. Taka błędna ocena doprowadziła do pominięcia, określonej w art. 6 ustawy, zasady wyłączenia spod zakazu porozumień, których strony nie przekraczają określonych granic udziału w rynku. Wskazał, że przed zawarciem porozumienia nie istniał rynek w formie określonej przez pozwanego w decyzji. Wreszcie zarzucając nie odniesienie się w decyzji do innych sposobów dystrybucji prasy bezpłatnej powołał się na wybrane orzeczenia. Na tej podstawie powód II wyciągnął wniosek, że nie istnieje wąski rynek gazet adresowanych do pasażerów np. komunikacji miejskiej oraz, że substytutem dostarczenia gazety za pośrednictwem pojemników jest jej dostarczenie w inny kosztowniejszy sposób. Zmierzał w ten sposób do wykazania, że przesłanki ustalenia rynku właściwego w postaci określonej w decyzji były błędne. Postępowanie administracyjne powinno doprowadzić do ustalenia, że rynkiem właściwym jest rynek prasy bezpłatnej. Lecz i w takim przypadku Decyzja Prezesa UOKiK powinna być zmieniona z braku podstaw do jej wydania. Sam fakt zorganizowania konkursu ofert jest zdaniem powoda II wystarczającą okolicznością wyłączającą możliwość zastosowania przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
Ad. 3, 4 i 5) Nieuzasadnione było zdaniem powoda II stanowisko Prezesa UOKiK o zagrożeniu interesu społecznego i wyjątkowej szkodliwości kwestionowanego porozumienia. W tej sytuacji również nadanie decyzji pkt I rygoru natychmiastowej wykonalności było niewłaściwym przejawem nadużycia uprawnień organu wydającego decyzję. Ponadto Decyzja była uzasadniona często zdawkowo i w sposób niewyczerpujący.
Ad. 6) Powód II zarzucił również, że Decyzja Prezesa UOKiK bezpodstawnie nałożyła na niego karę pieniężną a jej poziom nie jest uzasadniony okolicznościami sprawy, w szczególności wysokością osiąganych w wyniku umowy dochodów.
W odpowiedzi na złożone odwołanie pozwany wnosił o ich oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.
Ustosunkowując się do postawionych w odwołaniach zarzutów powołał się na poszczególne strony uzasadnienia Decyzji celem wykazania, że zarzuty powodów odnośnie nieuzasadnienia zajętego stanowiska i nieuwzględnienia oraz nieustosunkowania się w decyzji do opinii powodów są bezpodstawne. Pozwany wskazał, że powołane w odwołaniach argumenty służące do określania rynku właściwego odnoszą się do rynku w sensie ekonomicznym. Natomiast Decyzja oparła się na ustawowym terminie "rynku właściwego", który jest terminem węższym i bardziej precyzyjnym. Ponadto uzasadnił, dlaczego niewłaściwe byłoby przyjęcie, że rynkiem właściwym w sprawie jest rynek reklamy prasowej lub dystrybucji prasy bezpłatnej bez względu na formę. Odnosząc się do sposobów dystrybucji prasy bezpłatnej wykazał dlaczego żaden z nich nie może być uważany za substytut dystrybucji prasy za pomocą pojemników dystrybucyjnych nawet na tym samym rynku geograficznym. W opinii pozwanego wynika to z istnienia nieusuwalnych przeszkód ekonomicznych i administracyjnych wywodzących się z zakwestionowanych postanowień umowy a wywierających skutek na pozostałych dystrybutorów prasy bezpłatnej. Nie bez znaczenia jest również miejsce prowadzenia dystrybucji. Pozwany na podstawie analizy zaprezentowanych w odwołaniach argumentów odrzucił zarzuty dotyczące nieprawidłowego określenia w postępowaniu administracyjnym rynku właściwego.
Uzasadnił też zastosowanie w decyzji na podstawie art. 90 w zw. z art. 1 ustawy rygoru natychmiastowej wykonalności. Odniósł się także do zarzutów odwołania powoda II dotyczącego wysokości nałożonej kary pieniężnej. Zainteresowany, który również zaprezentował swoje stanowisko odpowiadając na odwołania, wnosił o ich oddalenie, nie uwzględnienie wniosków o wstrzymanie wykonania decyzji i zasądzenie kosztów postępowania. Jednocześnie poparł w całości stanowisko pozwanego dotyczące poszczególnych zarzutów postawionych w odwołaniach przedstawiając dodatkowo własne argumenty świadczące o trafności zaskarżonej Decyzji. Zwrócił również uwagę na fakt, że strony porozumienia mimo upływu czasu od wydania Decyzji i nadania jej rygoru natychmiastowej wykonalności nie zastosowały się do niej i nie zaprzestały praktyki, którą uznano za ograniczającą konkurencję i nakazano zaprzestania jej stosowania. Podał także przykład działania powoda II, który w powołaniu się na porozumienie żądał na piśmie od zainteresowanego zaprzestania dystrybucji odręcznej wydawanych przez niego gazet. Na rozprawie w dniu 24 listopada 2004 r. zarówno strony jak i zainteresowany poparli dotychczas zajmowane stanowiska szczególnie podkreślając główne argumenty przytoczone w złożonych pismach procesowych. Należy podkreślić, że żaden z powodów, zarówno w złożonych pismach procesowych, jak i podczas rozprawy w dniu 24 listopada 2004 r. nie wypowiedział się przecząco na temat zarzutów zainteresowanego o nie zaprzestaniu, mimo nadania pkt I Decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, stosowania określonej w Decyzji, ograniczającej konkurencję praktyki, której zaniechania nakazano.
Rozpoznając odwołanie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił co następuje.
Bezsporne w sprawie jest, że w następstwie przeprowadzonego konkursu ofert Miasto W. zawarło z TPP Spółka z o.o. w W. w dniu 20 czerwca 2001 r. umowę o współpracy dotyczącą wydawania bezpłatnej gazety codziennej jej dystrybucji w sieci transportu publicznego. Na mocy umowy Miasto W. przyznało TPP Sp. z o.o. prawo do rozprowadzania gazety "Metropol" poprzez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących znajdujących się w obrębie obszaru obsługiwanego przez komunikację miejską znajdującego się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta i jego jednostek organizacyjnych (pkt 3.1 umowy). Jednocześnie Miasto zobowiązało się nie przyznawać podobnego prawa jakiemukolwiek innemu wydawcy lub dystrybutorowi prasy bezpłatnej. Strony zobowiązały się, że nie będą uczestniczyć w jakichkolwiek działaniach konkurencyjnych w stosunku do przedmiotu umowy ustalając dziesięcioletni okres jej obowiązywania z możliwością dalszego przedłużenia (pkt 8 i 7.1 umowy).
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Decyzją z dnia 16 lipca 2003 r. nr DPI-53/2003 uznał zawarcie w umowie klauzuli wyłączności w brzmieniu zgodnym z pkt 3.1 umowy za ograniczającą konkurencję praktykę określoną w art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zdaniem organu antymonopolowego niedozwolona praktyka polegała na zawarciu naruszającego konkurencję porozumienia poprzez ograniczenie nieobjętym nim przedsiębiorcom dostępu do rynku właściwego określonego jako rynek dystrybucji prasy bezpłatnej poprzez pojemniki dystrybucyjne umieszczone na istniejących i nowopowstałych przystankach autobusowych, tramwajowych, przy wejściach do stacji metra, w środkach komunikacji publicznej oraz w miejscach publicznych z nimi sąsiadujących, na obszarze obsługiwanym przez komunikację miejską znajdującym się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta W. i jego jednostek organizacyjnych. Decyzja nakazała zaniechania wskazanej praktyki nakładając na strony umowy kary pieniężne. Punktowi I decyzji został nadany i na podstawie art. 90 ustawy rygor natychmiastowej wykonalności. W złożonych przez obie strony umowy odwołaniach skarżący nie zarzucili niezgodności powołanej w decyzji klauzuli z brzmieniem. Stanęli jednak na stanowisku, że decyzja oparta została na niewłaściwym wyodrębnieniu przez Prezesa UOKiK dla potrzeb prowadzonego postępowania, rynku właściwego, co uzasadniało żądanie zmiany przez Sąd wydanego orzeczenia administracyjnego.
Rozpoznając sprawę Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał, że istotne znaczenie dla prowadzonego postępowania ma ustalenie czy określony w decyzji rynek właściwy został wyodrębniony prawidłowo. Zdaniem skarżących rynkiem właściwym, którego dotyczy porozumienie zakwestionowane w Decyzji powinien być "rynek płatnych ogłoszeń prasowych" lub "lokalny rynek reklamy prasowej". Przedstawione przez powodów określenia można uznać przynajmniej w części za tożsame. Skarżący dążą za ich pośrednictwem do wykazania, że płaszczyzną działalności konkurencyjnej podmiotów prowadzących dystrybucję prasy jest rynek płatnych reklam zamieszczonych w gazetach ukazujących się na danym rynku lokalnym. Mając na uwadze rozmiary tego rynku i wielkość uczestnictwa w nim stron umowy, zmierzają do udowodnienia, że ze względu na przepis art. 6 ustawy zawarcie w umowie zakwestionowanej klauzuli nie może być uznane za praktykę ograniczającą konkurencję określoną w art. 5 ust. 1 pkt 6 tejże ustawy. Można zgodzić się ze skarżącymi, że przy tak przyjętym kryterium wyodrębnienia rynku właściwego zawarte przez nich porozumienie, przynajmniej w początkowym okresie jego obowiązywania nie wpłynie znacząco na zmianę proporcji na lokalnym rynku płatnych reklam i ogłoszeń. Jednak, mając na uwadze znaczny okres czasu, na jaki została zawarta umowa, nie można wykluczyć jej znaczenia dla dalszych tendencji rozwojowych w tym obszarze działalności gospodarczej. Przykładem może być tu rynek płatnych reklam telewizyjnych, na którym z powodzeniem konkurują bezpłatnie i dostępne stacje telewizyjne.
Z uwagi na płynące z treści przedmiotowego porozumienia korzyści polegające m.in. na usunięciu bariery administracyjnej i ekonomicznej związanych z dystrybucją prasy, nie można zdaniem Sądu zakładać, że nie będzie ono pośrednio wywierać skutków również na rynek płatnych reklam prasowych. Prezes UOKiK, wydając zaskarżoną decyzję trafnie jednak przyjął, że w prowadzonym postępowaniu celowe jest przyjęcie znacznie węższego niż ekonomiczne, prawnego kryterium wyodrębnienia rynku właściwego. Określony wg tego kryterium rynek właściwy został w istocie wyodrębniony przez same strony w umowie poprzez precyzyjne określenie przedmiotu umowy, sposobu jej realizacji a także rynku geograficznego, na którym mają obowiązywać postanowienia umowne.
Zdaniem Sądu zastosowanie przez Prezesa UOKiK w Decyzji takiego kryterium wyodrębnienia rynku właściwego jest uzasadnione nie tylko treścią umowy ale również zgodnością z ustawową definicją rynku właściwego zawartą w art. 4 pkt 8 ustawy oraz orzecznictwem organów Wspólnot Europejskich zalecających wąskie zakreślenie rynku relewantnego. Polem działania tak wyodrębnionego rynku właściwego jest teren istniejących i nowopowstałych przystanków autobusowych, tramwajowych, wejść do stacji metra, środków komunikacji publicznej oraz miejsc publicznych z nimi sąsiadujących znajdujących się w obrębie obszaru obsługiwanego przez komunikację miejską, znajdujący się pod nadzorem lub kierownictwem Miasta i jego jednostek organizacyjnych. Towarem udostępnianym na tym rynku jest gazeta, której cena dla konsumenta jest określona na zero złotych. Natomiast formą działania jest dystrybucja prasy bezpłatnej na tak określonym terenie za pośrednictwem przeznaczonych do tego specjalnie pojemników. W momencie, gdy w drodze zawartego porozumienia dochodzi do ograniczenia innym potencjalnym użytkownikom dostępu do wyodrębnionego w ten sposób rynku, zdaniem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, porozumienie takie należy traktować jako przejaw zakazanej praktyki ograniczającej konkurencję unormowanej w art. 5 ustawy. Nietrafne są, zdaniem Sądu, zarzuty dotyczące tego, czy Miasto W. ma status przedsiębiorcy. W art. 4 pkt 1 lit. a) ustawy jako przedsiębiorcę określa się także obok innych osobę prawną organizującą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej. Mając na uwadze, że Miasto W. będąc stroną umowy realizuje działania o charakterze użyteczności publicznej poprzez promocję miasta, rozpowszechnianie informacji społecznie użytecznych np. dotyczących planowanych inwestycji czy remontów dróg, zdobywa środki na realizację innych celów społecznych oraz ustala zasady dystrybucji prasy bezpłatnej w sposób określony umową z korzyścią dla konsumentów, należy uznać, iż ma ono status przedsiębiorcy w rozumieniu powołanego wyżej przepisu.
Charakter drugiej strony umowy jako przedsiębiorcy nie budzi żadnych wątpliwości. Tak samo jak i fakt zawarcia przez wskazane podmioty porozumienia. I choć, co prawda tylko jeden z tych podmiotów gospodarczych jest uczestnikiem wskazanego w Decyzji rynku właściwego to jednak należy zgodzić się ze stanowiskiem Prezesa UOKiK, że celem i skutkiem zawartego w ten sposób porozumienia jest wyeliminowanie konkurencji na rynku właściwym polegającym na usunięciu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem. Umowa, której jedną ze stron jest Miasto W. wywiera niezaprzeczalny wpływ na rynek właściwy, którego uczestnikiem są TPP Spółka z o.o. i m.in. zainteresowany.
Przeprowadzone przez organ antymonopolowy postępowanie administracyjne należy uznać za prawidłowe, dostatecznie wyjaśniające stan faktyczny i wystarczające do wydania decyzji. Skarżący nie zaprzeczyli, że zawarli umowę zawierającą zakwestionowane postanowienie. Natomiast praktyka, którą uznano za zakazaną wypełnia dyspozycje art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy poprzez zagwarantowanie jednej ze stron umowy ze szkodą dla innych podmiotów gospodarczych wyłącznego prawa do prowadzenia działalności na rynku właściwym przez okres wielu lat. Tak długi czas obowiązywania umowy w połączeniu z rozległością geograficzną rynku i łatwością dostępu do konkurentów uzasadnia ingerencję na podstawie art. 1 ustawy organu antymonopolowego w celu ochrony interesów konsumentów a także innych przedsiębiorców, którym uniemożliwiono dostęp do w taki sposób ukształtowanego w umowie rynku. Nie można przecież wykluczyć, że w wyniku tak uprzywilejowanego dostępu TPP Sp. z o.o. do rynku właściwego inne podmioty działające na rynkach powiązanych w tym rynku płatnej reklamy prasowej lub ogólnym rynku dystrybucji prasy bezpłatnej zostaną z nich wyeliminowane. Ogromne znaczenie ma tu, jak to już zaznaczono usunięcie konieczności uzyskiwania decyzji administracyjnej i obniżenie kosztów dystrybucji gazety (bariera administracyjna i ekonomiczna). Z uwagi na to, że uzyskanie tak korzystnych warunków wywiera niezwłocznie bezpośredni wpływ na obniżenie kosztów działania i prowadzi do załamania się zdrowej konkurencji, zastosowanie w Decyzji art. 90 ustawy należy uznać za uzasadnione dążeniem ochrony konkurencji.
Oceniając postawiony przez TPP Sp. z o.o. zarzut naruszenia art. 107 § 3 Kpc w zw. z art. 80 ustawy należy stwierdzić, że w uzasadnieniu decyzji wyjaśniono przyczyny nieuwzględnienia przez organ antymonopolowy w postępowaniu administracyjnym stanowisku powoda II określającego jako rynek właściwy lokalny rynek reklamy prasowej. W uzasadnieniu Decyzji podano, że na rynek reklamy prasowej, bardzo istotny dla wydawcy prasy bezpłatnej, przedmiotowe porozumienie zdaniem Prezesa UOKiK oddziaływuje tylko pośrednio nie ograniczając jednak dostępu do tego rynku. Wyjaśnia to zdaniem Sądu, dlaczego w wydanej Decyzji nie uwzględnione zostało negatywne stanowisko powoda II co do wyodrębnienia rynku właściwego. Odnośnie podniesionego w odwołaniu TPP sp. z o.o. zarzutu nałożenia kary pieniężnej w wysokości 400.000 zł należy stwierdzić, że samo nałożenie kary z uwagi na niezaprzeczalne uczestnictwo obu skarżących w naruszającym ustawę porozumieniu nie może podlegać dyskusji z uwagi na negatywne oddziaływanie takich praktyk na rynek, którego dotyczą. Rozmiar wymierzonej poszczególnym uczestnikom kary, zróżnicowany w Decyzji, został określony w granicach zgodnych z obowiązującymi przepisami ustawy i przy uwzględnieniu stopnia spodziewanych korzyści stron porozumienia. Mając na uwadze znaczący upływ czasu od daty zawarcia umowy do daty wydania zaskarżonej Decyzji a także fakt, że strony umowy nie zaprzestały jak ustalono w trakcie postępowania, mimo nadania rygoru natychmiastowej wykonalności, stosowania praktyki naruszającej konkurencję, nałożenie kary pieniężnej i jej wymiar należy uznać za w pełni uzasadnione.
W tym stanie, wobec braku podstaw do ich uwzględnienia, Sąd oddalił złożone odwołania na podstawie art. 47931a Kpc.
O kosztach procesu orzeczono w oparciu o przepisy art. 98 i 99 Kpc stosownie do wyniku postępowania. [...]