Wyjaśnienie wątpliwości dotyczących podziału odpisów amortyzacyjnych w przedsiębiorstwach państwowych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1984.7.21

Akt indywidualny

Wersja od: 30 czerwca 1984 r.

OKÓLNIK Nr 14/PF

MINISTRA FINANSÓW

z dnia 28 czerwca 1984 r.

w sprawie wyjaśnienia wątpliwości dotyczących podziału odpisów amortyzacyjnych w przedsiębiorstwach państwowych.

I. W związku z wątpliwościami w zakresie stosowania art. 41 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1984 r. Nr 16, poz. 74), zwanej dalej "ustawą", po porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, wyjaśnia się, co następuje:

1. Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, powstałych po dniu 1 stycznia 1984 r. i w całości sfinansowanych środkami własnymi przedsiębiorstw nie podlegają podziałowi między przedsiębiorstwo i odpowiednio między budżet centralny albo scentralizowany rachunek amortyzacji tworzony przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego; całość tych odpisów powinna być przekazywana na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa.

Przez "środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne powstałe po dniu 1 stycznia 1984 r." rozumie się nowe lub używane środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne uzyskane w wyniku realizacji zadań inwestycyjnych rozpoczętych po dniu 1 stycznia 1984 r. Środkami trwałymi oraz wartościami niematerialnymi i prawnymi powstałymi po dniu 1 stycznia 1984 r. nie są natomiast przyrosty wartości środków trwałych istniejących przed 1 stycznia 1984 r., powstałe w wyniku dokonanej po dniu 1 stycznia 1984 r. modernizacji, przebudowy lub rozbudowy środków trwałych. Za datę rozpoczęcia inwestycji polegającej na zakupach gotowych dóbr inwestycyjnych, rozumie się datę wystawienia faktury przez dostawcę dobra inwestycyjnego.

Przez "środki trwałe powstałe po dniu 1 stycznia 1984 r.", o których mowa w art. 41 ust. 2 ustawy rozumie się również składniki majątkowe odpowiadające kryteriom ustalonym dla środków trwałych, a zakupione lub których wytwarzanie rozpoczęto po dniu 1 stycznia 1984 r. w toku prac badawczych ze środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego (lub ze środków obrotowych, jeżeli przedsiębiorstwo nie tworzy tego funduszu) i następnie przyjęte przez przedsiębiorstwo do działalności eksploatacyjnej. W związku z tym, odpisy amortyzacyjne od składników majątkowych odpowiadających kryteriom ustalonym dla środków trwałych, zakupionych przed dniem 1 stycznia 1984 r., lub których wytwarzanie rozpoczęto przed tą datą w toku prac badawczych ze środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego (albo ze środków obrotowych, jeżeli przedsiębiorstwo nie tworzy tego funduszu), a następnie przejętych przez przedsiębiorstwo do działalności eksploatacyjnej, podlegają podziałowi między przedsiębiorstwo i odpowiednio między budżet centralny albo scentralizowany rachunek amortyzacji tworzony przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, choćby ich przejęcie do działalności eksploatacyjnej nastąpiło po dniu 1 stycznia 1984 r. Przez "środki własne przedsiębiorstwa" rozumie się środki wydatkowane z funduszu rozwoju przedsiębiorstwa oraz środki podlegające refundacji z tego funduszu, a w szczególności środki obrotowe, gdy inwestycja jest realizowana systemem gospodarczym lub środki funduszu postępu techniczno-ekonomicznego przedsiębiorstwa, gdy następuje przejęcie do działalności eksploatacyjnej środków trwałych wytworzonych lub nabytych w toku prac nad rozwojem nauki i techniki. Nie stanowią środków własnych przedsiębiorstwa środki otrzymane przez przedsiębiorstwo na finansowanie inwestycji przedsiębiorstwa: z dotacji budżetowej, kredytu bankowego, funduszów celowych i społecznych, scentralizowanych funduszów rozwoju oraz ze scentralizowanego rachunku amortyzacji, tworzonego przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego; dotyczy to środków przekazywanych zarówno na rachunek funduszu rozwoju jak i na rachunek finansowania inwestycji.

2. W celu ułatwienia stosowania przepisów art. 41 ustawy, a w szczególności obliczania kwot odpisów amortyzacyjnych przeznaczonych na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa i podlegających przekazaniu odpowiednio do budżetu centralnego lub na scentralizowany rachunek amortyzacji tworzony przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, zostały podane w załączniku do okólnika przykłady właściwego obliczania tych kwot.

II. W związku z wątpliwościami w zakresie stosowania przepisów rozdziału II ust. 7 pkt 5 lit. a) załącznika nr 3 do uchwały nr 169/83 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1983 r. w sprawie Centralnego Planu Rocznego na 1984 r., wyjaśnia się, że w przedsiębiorstwach państwowych wykonujących częściowo produkcję (wyroby, usługi) zaliczoną do tych rodzajów przemysłów, które zostały wymienione w tablicy 1 cz. II zamieszczonej w tym załączniku, zwaną dalej "produkcją preferowaną", wskaźnik amortyzacji pozostającej w przedsiębiorstwie ustala się według następujących zasad:

1) udział sprzedaży produkcji preferowanej w sprzedaży ogółem liczy się w cenach zbytu, z tym że do obliczeń przyjmuje się wyłącznie sprzedaż produkcji preferowanej na zewnątrz (bez zużycia na potrzeby własne);

2) wskaźnik amortyzacji pozostającej w przedsiębiorstwie ustala się co kwartał, przyjmując za podstawę obliczeń:

- za I kwartał

- wykonanie za rok ubiegły,

- za II kwartał

- wykonanie za I kwartał roku bieżącego

- za III kwartał

- wykonanie za II kwartał itd.

Zasady te stosuje się również do przedsiębiorstw innych branż niż wymienione w tablicy 1 cz. II, jeżeli realizują one częściowo produkcję preferowaną, wyszczególnioną jako rodzaj przemysłu (wyrobów, usług) w tablicy 1 cz. II. Na przykład, jeżeli udział sprzedaży produkcji preferowanej w I kwartale 1984 r. w sprzedaży ogółem wynosi według cen zbytu w 1983 r. - 40%, zaś wskaźnik amortyzacji pozostającej w przedsiębiorstwie dla tej produkcji - 70%, a dla pozostałej produkcji 50% - zgodnie z "normatywną stawką", o której mowa w rozdziale II ust. 7 pkt 5 lit. a) załącznika nr 3 do uchwały nr 169/83 Rady Ministrów, to wskaźnik amortyzacji pozostającej w danym przedsiębiorstwie w I kwartale wynosi 58%, co wynika z następujących obliczeń:

	(40 × 70) : 100	=	28
	(60 × 50) : 100	=	30
	razem	=	58

ZAŁĄCZNIK 

PRZYKŁADY PODZIAŁU AMORTYZACJI

Poz.	Wyszczególnienie	Przedsiębiorstwa
		nie korzystające z ulgi				korzystające z ulgi
		A	B	C	D	E	F	G	H
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
	I. ZAŁOŻENIA
1	Amortyzacja - ogółem	1.000	1.000	1.000	1.000	1.000	1.000	1.000	1.000
	z tego:
2	a) nie podlegająca podziałowi	200	150	-	150	200	100	-	100
	z tego:
3	- od majątku ze środków własnych	150	150	-	150	150	100	-	100
4	- od majątku kredytowanego eksploatowanego przed zakończeniem inwestycji	50	-	-	-	50	-	-	-
5	b) pozostałe (poz. 1 - poz. 2)	800	850	1.000	850	800	900	1.000	900
	Inne dane
6	Z poz. 5 przypada na amortyzację od majątku kredytowanego naliczoną w okresie spłaty kredytu	-	300	600	600	-	500	800	700
7	Norma % amortyzacji dla przedsiębiorstwa	50%	50%	50%	50%	70%	70%	70%	70%
	II. PODZIAŁ AMORTYZACJI
8	Amortyzacja na fundusz rozwoju - razem (poz. 9 + poz. 10)	600	575	600	750	760	730	800	800
	z tego:
9	a) poz. 2	200	150	-	150	200	100	-	100
10	b) poz. 5 ×	400	425	600*)	600*)	560	630	800*)	700*)
11	Amortyzacja do budżetu centralnego lub na wojewódzki rachunek scentralizowany (poz. 1 - poz. 8)	400	425	400	250	240	270	200	200

*) Kwoty podane w poz. 10 dla przedsiębiorstw C.D.G i H są równe kwotom podanym z poz. 6, a nie kwotom obliczonym przy pomocy wzoru określonego w poz. 10 rubr. 2, ponieważ zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy, w okresie spłaty kredytu bankowego wykorzystanego na finansowanie inwestycji rozpoczętych przed 1984 r., kwota odpisów amortyzacyjnych przeznaczonych na fundusz rozwoju nie może być niższa od kwoty odpisów amortyzacyjnych od majątku uzyskanego w wyniku tych inwestycji, przy czym nie uwzględnia się tu amortyzacji, o której mowa w poz. 3 i 4 w pełni pozostającej w przedsiębiorstwie.

Objaśnienia:

Przez użyte w tablicy określenie:

1) "przedsiębiorstwa nie korzystające z ulgi" - rozumie się przedsiębiorstwa, które mają obowiązek stosowania "normatywnej stawki" określonej w latach 1984 i 1985 w CPR, a w następnych latach w NPSG; np. według ust. 7 pkt 5 lit. a) załącznika nr 3 do uchwały nr 169/83 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1983 r. w sprawie Centralnego Planu Rocznego na 1984 rok - "normatywna stawka" w 1984 r. wynosi 50%;

2) "przedsiębiorstwa korzystające z ulgi" - rozumie się przedsiębiorstwa, które przeznaczają na fundusz rozwoju wyższy procent amortyzacji aniżeli wynikający z "normatywnej stawki", a więc na przykład w 1984 r.:

a) przedsiębiorstwa, których dotyczy "Wykaz dziedzin zwolnionych i częściowo zwolnionych z wpłat amortyzacji do budżetu państwa" zawarty w tablicy 1 w załączniku nr 3 do uchwały powołanej w pkt 1 oraz przedsiębiorstwa, którym organy założycielskie w porozumieniu z Ministrem Finansów zróżnicowały wskaźniki amortyzacji pozostającej w przedsiębiorstwie przy zachowaniu wskaźnika określonego w tej tablicy dla poszczególnych dziedzin lub branż, a także przedsiębiorstwa, o których mowa w ust. 2 okólnika, tzn. wykonujące częściowo produkcję preferowaną;

b) przedsiębiorstwa, którym rada narodowa stopnia wojewódzkiego ustaliła wyższy od "normatywnej stawki" procent amortyzacji pozostającej w przedsiębiorstwie (na podstawie art. 41 ust. 7 ustawy);

3) "amortyzacja" - rozumie się odpisy amortyzacyjne majątku trwałego, skorygowane wskaźnikiem korekty, o którym mowa w § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1983 r. w sprawie amortyzacji majątku trwałego jednostek gospodarki uspołecznionej (Dz. U. Nr 72, poz. 320);

4) "amortyzacja od majątku ze środków własnych" - rozumie się "odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powstałych po dniu 1 stycznia 1984 r. i w całości sfinansowanych środkami własnymi przedsiębiorstwa" (art. 41 ust. 2 ustawy) oraz odpisy amortyzacyjne od składników majątkowych, o których mowa w cz. I. ust. 1 okólnika;

5) "amortyzacja od majątku kredytowanego, eksploatowanego przed zakończeniem inwestycji" - rozumie się odpisy amortyzacyjne od środków trwałych przekazanych do eksploatacji przed zakończeniem inwestycji rozpoczętych przed 1984 r., które są finansowane z kredytu bankowego (art. 41 ust. 5 ustawy);

6) "amortyzacja od majątku kredytowanego naliczana w okresie spłaty kredytu" - rozumie się naliczone w okresie spłaty kredytu bankowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uzyskanych w wyniku inwestycji rozpoczętych przed 1984 r., które sfinansowano z tego kredytu (art. 41 ust. 4 ustawy); jeżeli amortyzacja jest naliczana od majątku uzyskanego w wyniku zrealizowania zadania inwestycyjnego, które było sfinansowane zarówno z kredytu bankowego jak i ze środków pozakredytowych, kwotę odpisów amortyzacyjnych wykazywanych w poz. 6 oblicza się przy pomocy wskaźnika procentowego odpowiadającego udziałowi kredytu w finansowaniu tego zadania inwestycyjnego; np. jeżeli majątek o wartości 100 mln zł uzyskano z realizacji zadania inwestycyjnego sfinansowanego w 80% z kredytu, a amortyzacja z tego majątku naliczona w danym okresie wynosi 5 mln zł, to amortyzacja z majątku "kredytowanego" wynosi 4 mln zł (80% od 5 mln zł).