Wprowadzenie tymczasowych warunków technicznych na drewno iglaste kłodowane (WK) pozyskiwane na terenach poklęskowych, mierzone w stosach łączonych.

Dzienniki resortowe

B.I.LP.2018.5.84

Akt obowiązujący

Wersja od: 12 kwietnia 2018 r.

ZARZĄDZENIE Nr 24

DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH

z dnia 12 kwietnia 2018 r.

w sprawie wprowadzenia tymczasowych warunków technicznych na drewno iglaste kłodowane (WK) pozyskiwane na terenach poklęskowych, mierzone w stosach łączonych

ZM.800.15.2018

Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach ¹ , w związku z § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe ²  (zwanego dalej Statutem) - w wykonaniu zadania Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, określonego m.in. w art. 33 ust. 3 pkt 1a ³  ustawy o lasach, a także § 8 ust. 1 pkt 5 ⁴  ww. Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe - zarządzam, co następuje:

§ 1. Wprowadzam do stosowania w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych tymczasowe warunki techniczne na drewno iglaste kłodowane (WK) pozyskiwane na terenach poklęskowych w rozumieniu Decyzji nr 211/2017 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 16 sierpnia 2017 r. w sprawie konkretyzacji i uszczegółowienia postępowania nadzwyczajnego w związku z wystąpieniem w dniu 11 i 12 sierpnia 2017 r. w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (dalej Lasy Państwowe lub LP) stanu siły wyższej o zasięgu ponadlokalnym (wraz z późniejszymi zmianami), mierzone w stosach łączonych, stanowiące załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia.

§ 2. Zarządzenie wchodzi z dniem podpisania, z mocą obowiązującą od dnia wdrożenia niezbędnych modyfikacji w Systemie Informatycznym Lasów Państwowych, nie później niż od 1 czerwca 2018 r.

ZAŁĄCZNIK Nr  1

TYMCZASOWE WARUNKI TECHNICZNE

na drewno iglaste kłodowane (WK) pozyskiwane na terenach poklęskowych, mierzone w stosach łączonych

1. Wstęp

1.1. Przedmiot warunków technicznych

Przedmiotem warunków są wymagania jakościowo-wymiarowe, zasady pomiaru, obliczania miąższości i cechowania surowca drzewnego wyrabianego w postaci kłód i wyrzynków na terenach poklęskowych, odbieranych w stosach łączonych.

1.2. Zakres stosowania warunków technicznych

Warunki techniczne stosuje się przy pozyskaniu i obrocie surowcem drzewnym iglastym wyrabianym w postaci kłód i wyrzynków odbieranych w stosach łączonych, w jego pomiarze, obliczaniu miąższości i cechowaniu.

1.3. Określenia

Metr przestrzenny m3(p) - jednostka pomocnicza do obliczania miąższości drewna mierzonego w stosach.

Uszkodzenia technologiczne - uszkodzenia drewna powstające przy pozyskaniu i zrywce drewna, które dzielą się na:

- czołowe - ubytki drewna (wyrwy) widoczne na czołach (mierzy się największy zasięg na czole w cm i odnosi się do średniej średnicy czoła);

- boczne - powstające przy pozyskaniu i zrywce drewna, widoczne na pobocznicy (odarcia kory nie są uszkodzeniem drewna).

Wady drewna - według PN-79/D-01011 Wady drewna.

Kłoda - część strzały o długości nominalnej od 2,7 m do 6,0 m i średnicy minimalnej mierzonej w górnym końcu bez kory od 14 cm. Pomiaru średnicy górnej dokonuje się przymiarem liniowym, po najmniejszej średnicy, z dokładnością do 1 mm, a wynik pomiaru zaokrągla się do pełnych centymetrów w dół. Kłody wyrabia się z odstopniowaniem co 10 cm, długość nominalną ustala się z nabywcą drewna. Standardowe długości kłód to: 3,0; 4,0 i 5,0 m. Za zgodą stron postanowienia niniejszego zarządzenia stosuje się przy wyrobie wyrzynków w dł. od 2,0 m.

Terminy nieopisane w niniejszych warunkach technicznych - według PN-93/D 02002 Surowiec drzewny. Podział, terminologia symbole oraz PN-D-95000:2002. Surowiec drzewny, obliczanie miąższości i cechowanie.

1.4. Oznaczanie

Drewno wielkowymiarowe iglaste wyrabiane w postaci kłód, odbierane w stosach łączonych, bez sortowania na klasy grubości (klasy grubości łącznie), oznaczane jest jako WKX wraz z przyporządkowaniem do klasy jakości oraz zarejestrowaną długością nominalną kłód.

2. Pomiar

2.1. Postanowienia ogólne dotyczące przygotowania drewna do pomiaru

2.1.1. Okrzesywanie

Jakość okrzesywania - dobra, zgodnie z normą PN-D-95000.2002.

2.1.2. Przycięcie końców

Końce kłód powinny być przycięte prostopadle do ich podłużnej osi. Dopuszcza się odchylenie do 1/10 średnicy w miejscu przycięcia.

2.1.3. Przygotowanie do pomiaru w stosach łączonych

Drewno kłodowane układa się w tzw. stosach łączonych. W stosach łączonych mierzy się kłody klas jakości C lub Do średnicy w górnym końcu bez kory (g.k.b.k.) do 32 cm włącznie i długości do 5,0 m. Dopuszcza się udział do 10% sztuk o średnicy w górnym końcu bez kory powyżej 32 cm. Dopuszcza się, za zgodą stron, pomiar w stosach łączonych drewna o długości powyżej 5 mb z uwzględnieniem obniżenia wymagań jakościowych. Drewno w stosach należy układać na przemian grubszymi końcami w taki sposób, aby poszczególne sztuki w stosie nie krzyżowały się, a stos był ścisły, zaś czoła stosu były w jednej płaszczyźnie. Stos powinien zawierać drewno jednego gatunku lub rodzaju, jednakowej długości i jednej klasy jakości. Zaleca się układać stosy szersze niż 4 m. W przypadku reklamacji jakościowych surowca kłodowanego odebranego w stosach łączonych miąższość reklamowanego drewna oblicza się w sztukach pojedynczo na zasadach określnych w Zarządzeniu nr 74 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 27 września 2013 r. w sprawie zasad odbioru i obrotu drewna iglastego wyrabianego w kłodach w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych (znak: GM-900-7/2013). Za zgodą stron dopuszcza się pomiar zareklamowanego surowca kłodowanego w stosach.

2.2. Pomiar kłód w stosach na gruncie

2.2.1. Elementy pomiaru

Elementami pomiaru są: długość / (nominalna), szerokość s oraz wysokość h. Pomiar długości, szerokości i wysokości przeprowadza się z dokładnością do 1 cm. Pomiary wykonuje się taśmą lub innym przyrządem pomiarowym.

Dopuszcza się pomiar drewna mierzonego w stosach z zastosowaniem specjalistycznych urządzeń elektronicznych wykorzystujących tzw. fotooptyczne metody pomiarowe, których zasada działania opiera się na obliczeniu pola powierzchni czoła stosu.

2.2.2. Pomiar długości stosu

Za długość stosu / przyjmuje się nominalną długość kłód. Obowiązuje nadmiar długości kłód nie mniejszy niż 5 cm i nie większy niż 10 cm.

2.2.3. Pomiar szerokości stosu

Szerokość stosu mierzy się wzdłuż krawędzi dolnej, po obu stronach stosu, przyjmując średnią arytmetyczną tych pomiarów. Dopuszcza się wykonanie pomiaru szerokości z jednej strony stosu.

2.2.4. Pomiar wysokości stosu

Wysokość stosu, dla każdej ze stron, określa się jako średnią arytmetyczną przynajmniej czterech pomiarów. Miejsca pomiaru powinny być rozłożone równomiernie wzdłuż szerokości stosu i trwale oznaczone. Odległości między miejscami pomiaru wysokości nie mogą być większe niż 1 m w przypadku stosów o szerokości do 6 m oraz nie większe niż 2 m w przypadku stosów o szerokości powyżej 6 m. Przy szerokościach stosu większych niż 6 m wykonuje się pomiary wysokości z jednej strony na metrach parzystych, z drugiej strony na metrach nieparzystych. Pierwszą i ostatnią wysokością dla każdej ze stron stosu jest wysokość, która nie może być mniejsza niż suma średnic dwóch kłód. Pomiaru wysokości stosu dokonuje się od dolnej do górnej krawędzi stosu.

Dopuszcza się wykonanie pomiaru wysokości z jednej strony stosu.

grafika

l - długość stosu (długość nominalna kłód).

h - wysokość stosu.

s - szerokość stosu (s₁ s₂,....s_n - miejsca pomiaru wysokości stosu; dla szerokości do 6 m - odległości nie większe niż 1 m oraz dla stosu o szerokości większej niż 6 m - nie większe niż 2 m.

3. Określanie miąższości

Jednostką miary miąższości jest metr sześcienny (m³). Miąższość kłód określa się z dokładnością do drugiego znaku po przecinku.

3.1. Określanie miąższości kłód mierzonych w stosach na gruncie

Dla każdej ze stron stosu (czoła) oblicza się pole jego powierzchni, której elementami są średnia arytmetyczna wysokości h oraz szerokość stosu s. Średnia arytmetyczna pól powierzchni obu czół pomnożona przez długość stosu / stanowi objętość stosu. Miąższość stosu kłód na gruncie oblicza się w metrach sześciennych, stosując do przeliczenia z objętości stosu na miąższość drewna [z m³(p) na m³] odpowiednie współczynniki zamienne. Współczynniki zamienne dla kłód iglastych mierzonych w stosach przyjmuje się według tabeli 1.

W przypadku wykonywania pomiaru szerokości oraz wysokości z jednej strony stosu obliczania miąższości stosu dokonuje się na podstawie obliczonego pola powierzchni jednej strony stosu. Dopuszcza się pomiar drewna mierzonego w stosach z zastosowaniem specjalistycznych urządzeń elektronicznych wykorzystujących tzw. fotooptyczne metody pomiarowe, których zasada działania opiera się na obliczeniu pola powierzchni czoła stosu.

Tabela 1. Współczynniki zamienne dla drewna kłodowanego mierzonego w stosach

Rodzaj drewna	Długość (m)	Współczynniki zamienne m(p) w korze na m^3bez kory dla klas grubości
Sosna, modrzew, daglezja	2,0-2,6	0,62
	2,7-5,0*	0,61
Świerk, jodła	2,0-2,6	0,67
	2,7-5,0*	0,66

*Współczynniki stosuje się dla drewna wyrabianego od 5 do 6 m za zgodą stron.

4. Cechowanie kłód mierzonych w stosach łączonych na gruncie

Na czole jednej z kłód umieszcza się:

a) znak graficzny Lasów Państwowych,

b) płytkę w kolorze czerwonym zawierającą oznaczenie cyfrowe numeru stosu oraz 6-cyfrowy numer jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych.

5. Wymagania

5.1. Jakość kłód

Każdą kłodę w całości należy zaliczyć do jednej z klas jakości według tabeli 2.

5.2. Kontrola jakości

Kontrolę przeprowadza się przez oględziny zewnętrzne.

Kontroli jakości dokonuje się na podstawie normy PN-D-02006 Odbiorcza kontrola jakości według metody alternatywnej; po stwierdzeniu wadliwości sztuk, w przypadku reklamacji jakościowych surowca kłodowanego odebranego w stosach, miąższość reklamowanego drewna oblicza się w sztukach pojedynczo lub za zgodą stron w stosach.

Tabela 2. Warunki techniczne dla drewna iglastego kłodowanego w stosach łączonych

Cecha jakościowa		Warunki techniczne dla kłód
		C	D
Długość standardowa (m)		3,0; 4,0; 5,0
Minimalna średnica górna bez kory (cm)		14
Sęki otwarte (cm)		dopuszczalne
Sęki zarośnięte (guzy)		dopuszczalne
Krzywizna		dopuszczalna jednostronna do:
		2 cm/m	w drewnie sosnowym, modrzewiowym, daglezjowym - 4 cm/m, krzywizna wielostronna - dopuszczalna do 2 cm/m; w drewnie świerkowym i jodłowym - 5 cm/m
Pęknięcia	czołowo-boczne głębokie i przechodzące	niedopuszczalne	dopuszczalne
Chodniki owadzie płytkie i głębokie		niedopuszczalne	dopuszczalne
Zgnilizna	wewnętrzna	niedopuszczalna	w drewnie sosnowym, modrzewiowym i daglezjowym dopuszczalna do 1/3 średnicy czoła; w drewnie świerkowym i jodłowym do 1/5 średnicy czoła
	zewnętrzna	niedopuszczalna	dopuszczalna
Spała żywiczarska		niedopuszczalna	dopuszczalna
Wielordzenność		dopuszczalna
Obecność ciał obcych		niedopuszczalna	dopuszczalna
Zabarwienia	sinizna	dopuszczalna na przekrojach do 1/2 powierzchni bielu	dopuszczalna
	brunatnica	niedopuszczalna	dopuszczalna
Uszkodzenia technologiczne wynikające z pozyskania drewna	czołowe	dopuszczalne na jednym z czół do 1/5 średnicy czoła	dopuszczalne na jednym z czół do 1/3 średnicy czoła
	boczne	dopuszczalne o głębokości do 2 cm	dopuszczalne

Drewno klasy D - wyrób kłód odbywa się za zgodą nabywcy.

Wad niewymienionych w tabeli nie bierze się pod uwagę.

¹ Art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 788) stanowi, że "Lasami Państwowymi kieruje Dyrektor Generalny przy pomocy dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych".

² Statut Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe został nadany zarządzeniem nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r.; w § 6 Statut stanowi, że w wykonaniu zadań określonych przez ustawę (o lasach) oraz przez przepisy wykonawcze do ustawy, a także innych przepisów prawnych, Dyrektor Generalny wydaje zarządzenia i decyzje obowiązujące w Lasach Państwowych.

³ Art. 33 ust. 3 pkt 1a ustawy o lasach stanowi, że Dyrektor Generalny Lasów Państwowych inicjuje, koordynuje oraz nadzoruje działalność dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych oraz kierowników innych jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych o zasięgu krajowym.

⁴ § 8 ust. 1 pkt 5 Statutu stanowi, że Dyrektor Generalny Lasów Państwowych ustala system sprzedaży przez Lasy Państwowe drewna i innych produktów i usług.