Wprowadzenie Programu mającego na celu utrzymanie różnorodności przyrodniczej w obwodach łowieckich pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.
B.I.LP.2019.11.125
Akt obowiązującyZARZĄDZENIE Nr 56
DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH
z dnia 9 października 2019 r.
w sprawie wprowadzenia Programu mającego na celu utrzymanie różnorodności przyrodniczej w obwodach łowieckich pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe
Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 2129 z późn. zm.), w związku z § 6 i § 10 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r. w sprawie nadania Statutu Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu Lasy Państwowe, zarządzam, co następuje:
ZAŁĄCZNIK 2
PROGRAM
mający na celu utrzymanie różnorodności przyrodniczej w obwodach łowieckich pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe
PROGRAM
mający na celu utrzymanie różnorodności przyrodniczej w obwodach łowieckich pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe
I.
WSTĘP
WSTĘP
Najbardziej niepokojąca sytuacja występuje w odniesieniu do zająca szaraka i kuropatwy. Stabilną liczebność tych gatunków obserwowaliśmy do połowy lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Roczne pozyskanie zajęcy w Polsce wynosiło w tym okresie ok. 0,5 mln sztuk, w Czechosłowacji ok. 1 mln sztuk, a w Niemczech pozyskanie dochodziło do 2 mln sztuk. Obecnie, w porównaniu z okresem sprzed 50 lat w Polsce, w sezonie łowieckim 2017/2018 pozyskano, w drodze odstrzału, zaledwie 10,7 tys. sztuk. Podobna tendencja obserwowana jest w odniesieniu do kuropatw.
Przyczyny drastycznego regresu są złożone, a finalny stan można określić jako efekt wpływu poszczególnych czynników, a także działań o charakterze synergistycznym.
Negatywne tendencje wymuszają podejmowanie działań restytucyjnych, zdolnych chociażby do częściowego łagodzenia tego regresu. Działania takie podejmują od 2004 r. Lasy Państwowe. Są one realizowane również przez Polski Związek Łowiecki.
Lasy Państwowe swoje działania skoncentrowały na programach restytucji, prowadzeniu hodowli otwartej i klatkowej zajęcy, kuropatw, bażantów i dzikich kaczek oraz ich wsiedlaniu w łowiska otwarte. Realizacji tych programów towarzyszyła redukcja drapieżników oraz ingerencja w agrocenozy, polegająca na tworzeniu remiz, ostoi, miejsc lęgowych oraz korytarzy ekologicznych. W ciągu 15 lat w programach tych uczestniczyło kilkadziesiąt nadleśnictw zarządzających ośrodkami hodowli zwierzyny, m.in. Świebodzin, Krzystkowice, Przedborów, Brodnica, Dąbrowa, Brzeziny, Kolumna, Kutno, Łochów, Ciechanów, Rudnik, Lubartów, Łomża i Lidzbark.
II.
CELE I ZAKRES PROGRAMU
CELE I ZAKRES PROGRAMU
Cel ten jest zgodny z zapisem art. 28 ust. 2 pkt 3 i pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2018 r. poz. 2033 z późn. zm.).
Program w odniesieniu do wymienionych gatunków powinien być wdrażany (realizowany) w tych ośrodkach hodowli zwierzyny LP, które pod względem przyrodniczym odpowiadają wymaganiom środowiskowym tych gatunków. Realizacji Programu powinna towarzyszyć coroczna ocena uzyskanych efektów.
III.
SZCZEGÓŁOWY SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU
SZCZEGÓŁOWY SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU
Prowadzenie hodowli zwierząt łownych
Prowadzenie hodowli zwierząt łownych (z wyłączeniem bażantów) wymaga uzyskania stosownej zgody Ministra Środowiska. Musi również zostać zapewniona osłona naukowa oraz opieka weterynaryjna. Uzyskane w trakcie prowadzenia hodowli wyniki badań naukowych oraz doświadczenie praktyczne powinny być udostępniane wszystkim jednostkom organizacyjnych PGL LP oraz współpracującemu z LP Polskiemu Związkowi Łowieckiemu.
Wsiedlenia zwierząt w łowiska otwarte
Wsiedlenia zwierząt w łowiska otwarte muszą być poprzedzone znaczącą redukcją drapieżników. Samo wsiedlenie powinno być poprzedzone opracowaniem planu wsiedlenia poddanego ocenie osoby lub osób zapewniających osłonę naukową realizacji Programu oraz współpracującego z zarządcą OHZ lekarza weterynarii. Ocena lekarza weterynarii powinna zawierać informacje o stanie zdrowotnym zwierząt, które mają być wsiedlone oraz podanych zwierzętom przed wsiedleniem lekach. Plan wsiedlenia wraz z wymienionymi ocenami powinien być zatwierdzony przez zarządcę OHZ - nadleśniczego.
Ingerencja w agrocenozy
Ingerencja w agrocenozy powinna polegać na poprawie naturalnych warunków bytowania zwierzyny, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy Prawo łowieckie oraz tworzeniu naturalnej bazy pokarmowej. W ramach tej ingerencji zaleca się zakładanie remiz i zakrzaczeń śródpolnych o powierzchni od kilku do kilkunastu arów zapewniających schronienie i miejsca lęgowe, będących jednocześnie zróżnicowaną bazą żerową. W strefie ekotonów powinny być wprowadzane drzewa owocodajne. Za celowe w realizacji Programu uznaje się zagospodarowanie pod kątem potrzeb zwierzyny stref brzegowych zbiorników wodnych małej retencji. Na gruntach pozostających w zarządzie PGL LP lub w porozumieniu z właścicielami innych gruntów celowe jest pozostawianie na okres zimowy fragmentów upraw rolniczych do wykorzystania przez zwierzynę.
Redukcja drapieżników
Jednostki organizacyjne PGL LP - nadleśnictwa - dołożą wszelkich starań w zakresie utrzymania liczebności drapieżników na poziomie pozwalającym na efektywne realizowanie wsiedleń. Starania te powinny polegać na planowaniu, w ramach rocznych planów łowieckich, odpowiedniej liczby drapieżników do odstrzału w zakresie użytkowania łowieckiego i pełnej realizacji tych planów. W szczególności starania w tym zakresie powinny dotyczyć drapieżników "obcych", wykazujących dużą ekspansję - jenota, szopa pracza i norki amerykańskiej. Oprócz odstrzału należy wykorzystać również inne, dozwolone prawem, możliwości redukcji drapieżników, np. odławianie w pułapki żywołowne.
Prowadzenie działań profilaktycznych
Działania profilaktyczne powinny polegać na prowadzeniu bieżącego monitoringu stanu zdrowotnego populacji oraz podejmowaniu ingerencji w miarę zaistnienia takiej potrzeby. Monitoring stanu zdrowotnego powinien być prowadzony w oparciu o badania osobników padłych lub odstrzelonych. Konieczna jest w tym zakresie ścisła współpraca z inspekcją weterynaryjną.
Profilaktyka powinna być realizowana również poprzez stosowanie preparatów odrobaczających, według wskazań lekarza weterynarii, unikaniu działań prowadzących do koncentracji zwierzyny i utrzymywaniu higieny miejsc dokarmiania.
IV.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
Za zabezpieczenie środków funduszu leśnego na realizację Programu, w planie finansowo gospodarczym PGL LP, odpowiedzialna będzie właściwa ds. łowiectwa komórka organizacyjna DGLP, realizująca to zadanie w oparciu o stosowne wnioski zarządców OHZ.
Środki zewnętrzne na realizację Programu pozyskuje nadleśniczy - zarządca OHZ, z zachowaniem wszelkich zasad i reguł obowiązujących w PGL LP.
Program opracowano w Zespole Gospodarki Łowieckiej DGLP