Wdrożenie do polskiej praktyki statystycznej Europejskiego Systemu Zintegrowanych Rachunków Ekonomicznych - ESA.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.GUS.1991.1.1

Akt utracił moc

Wersja od: 9 stycznia 1991 r.

ZARZĄDZENIE Nr 84

PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO

z dnia 31 grudnia 1990 r.

w sprawie wdrożenia do polskiej praktyki statystycznej Europejskiego Systemu Zintegrowanych Rachunków Ekonomicznych - ESA

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o statystyce państwowej (Dz.U. z 1989 r. Nr 40, poz. 221) oraz w związku z § 6 ust. 2 pkt 2 uchwały nr 207/90 Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1990 r. w sprawie programu badań statystycznych na lata 1991-1995 i § 3 ust. 4 statutu Głównego Urzędu Statystycznego stanowiącego załącznik do uchwały nr 83/90 Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1990 r. w sprawie nadania statutu Głównemu Urzędowi Statystycznemu oraz w ce- lu dostosowania polskiej statystyki gospodarczej do warunków gospodarki rynkowej i obowiązujących standardów międzynarodowych, zapewniających porównywalność informacji zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Termin wprowadzenia do polskiej praktyki statystycznej Systemu Zintegrowanych Rachunków Narodowych zalecanych do stosowania przez organy statystyczne Organizacji Narodów Zjednoczonych, zwanego w skrócie SNA (System of National Accounts) ustala się na dzień 1 stycznia 1993 r.

2. System zintegrowanych rachunków narodowych, o którym mowa w ust. 1, zostanie przyjęty w wersji zaadaptowanej do warunków europejskich, zwanej Europejskim Systemem Zintegrowanych Rachunków Ekonomicznych (European System of Integrated Esonomic Accounts) - w skrócie ESA; w toku prac uwzględnione zostaną ustalenia metodologiczne z prowadzonej obecnie rewizji systemu, przyjęte przez organy statystyczne ONZ i EWG.

3. Podstawą do podjęcia prac, a także określenia zasad budowy i funkcjonowania systemu rachunków narodowych będzie dokument pod nazwą "Europejski System Zintegrowanych Rachunków Ekonomicznych - ESA", stanowiący załącznik do zarządzenia.

4. Załącznik, o którym mowa w ust. 3, zostanie wprowadzony jako obowiązujący do stosowania przez Główny Urząd Statystyczny po dokonaniu weryfikacji i adaptacji uwzględniającej występujące w polskiej gospodarce uwarunkowania i będzie wydany w terminie do dnia 30 czerwca 1991 r.

§  2.

1. Przyjmuje się, że prowadzony w polskiej praktyce statystycznej system rachunków narodowych:

1) będzie obejmował w szczególności:

- rachunek produkcji,

- rachunki tworzenia i podziału dochodów,

- rachunek kapitałowy,

- rachunek finansowy,

- rachunek powiązań z zagranicą;

2) rachunki narodowe będą prowadzone dla:

- gospodarki narodowej jako całości,

- sektorów instytucjonalnych;

3) obliczenia produktu krajowego brutto (wartości dodanej brutto) będą zestawiane według wprowadzonej od dnia 1 stycznia 1991 r. Europejskiej Klasyfikacji Działalności - EKD;

4) w powiązaniu z rachunkami syntetycznymi będą opracowywane przez Główny Urząd Statystyczny tablice przepływów międzygałęziowych, zgodne z zasadami ESA, stanowiące szczegółowe rozwinięcie syntetycznych rachunków produkcji, konsumpcji i akumulacji.

2. Prace przygotowawcze dla wprowadzania ESA będą realizowane systematycznie w latach 1990-1991 (I etap), a wdrażane i rozwijane po tym terminie (II etap); I etap prac obejmie prace przygotowawcze, określenie i wprowadzenie rachunków oraz opracowania eksperymentalne; II etap obejmie wprowadzenie rachunków produkcji, kapitałowych i powiązań z zagranicą (za rok 1991), a następnie rachunku finansowego (za rok 1992).

3. Wynikiem prac, o których mowa w ust. 2, będzie wdrożenie rachunków narodowych jako rachunków rocznych. Po raz pierwszy w całości rachunki zostaną zestawione za rok 1992 i następnie w cyklu corocznym w jednej wersji na podstawie ostatecznie opracowanych wyników badań statystycznych. Równocześnie sporządzane będą szacunki produktu krajowego brutto w wersji: wstępnej, skorygowanej i ostatecznej, odpowiednio w styczniu, kwietniu-maju i lipcu-sierpniu roku następnego po badanym.

4. W II etapie prac podjęte zostaną prace metodologiczne i organizacyjne w celu stworzenia warunków do szacowania makrokategorii, w okresach krótszych niż rok (półrocze, kwartał).

§  3.

1. Przygotowanie, wdrożenie i realizacji systemu rachunków narodowych następować będzie w oparciu o dane statystyczne zbierane i opracowywane przez Główny Urząd Statystyczny i podległe mu wojewódzkie urzędy statystyczne oraz inne instytucje, a w szczególności przez Ministerstwo Finansów i Narodowy Bank Polski, zbieranych zgodnie z wieloletnim programem badań statystycznych na lata 1991-1995, a także na podstawie innych dostępnych źródeł m.in. wewnętrznych systemów ewidencyjno-informacyjnych oraz prowadzonych rejestrów.

2. Główny Urząd Statystyczny dokona zinwentaryzowania danych uzyskiwanych w badaniach statystycznych z punktu widzenia potrzeb systemu rachunków narodowych i przedstawi propozycje koniecznych uzupełnień programu, o którym mowa w ust. 1 oraz źródła pozyskiwania tych danych - w terminie do dnia 30 czerwca 1991 r.

3. Przygotowanie i prowadzenie rachunków narodowych zostanie oparte na uzgodnionej współpracy Głównego Urzędu Statystycznego z Ministrem Finansów, Narodowym Bankiem Polskim oraz innymi zainteresowanymi organami. Zasady i formy współpracy oraz zakres rachunków cząstkowych opracowywanych poza Głównym Urzędem Statystycznym zostaną ustalone odrębnie.

§  4.

1. Powołuje się Zespół do spraw systemu rachunków narodowych, zwany dalej "Zespołem", jako organ opiniodawczo-doradczy Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w składzie:

Przewodniczący - dr Józef Zajchowski

wiceprezes GUS

Członkowie: - dr Andrzej Kołatkowski

dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów

- dr Irena Filipiak

doradca Ministra Finansów

- prof. dr Leszek Zienkowski

dyrektor Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych członek Naukowej Rady Statystycznej

- prof. dr Brunon Górecki

członek Rady do Spraw Systemów Informacji Społeczno-Gospodarczej

- dr Bogusław Szybisz

dyrektor Dep. Majątku i Dochodu Narodowego GUS

- dr Józef Oleński

dyrektor Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Statystyki

- Zofia Jakubowska

główny specjalista w Dep. Ekonomiki i Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

- Anna Franczuk

główny specjalista w Dep. Ekonomiki i Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

- Marlena Gilewicz

naczelnik wydziału Sprawozdawczości i Statystyki w Ministerstwie Sprawiedliwości

- dr Piotr Ostaszewicz

pracownik naukowy Instytutu Organizacji Przemysłu Maszynowego

- Czesław Słupski

dyrektor Dep. Analiz Ekonomicznych w Ministerstwie Rynku Wewnętrznego

- dr Tomasz Kuszewski

Centrum Informatyczne Centralnego Urzędu Planowania

- Michał Machlejd

dyrektor Dep. Ekonomicznego w Banku Gospodarki Żywnościowej

- Alicja Grabowska-Sozdak

główny specjalista w Dep. Planowania i Analiz Ekonomicznych Powszechnej Kasy Oszczędności

- Michał Skaliński

główny specjalista w Biurze Prawno-Organizacyjnym Agencji do Spraw Inwestycji Zagranicznych

- Ewa Drewnowska

Instytut Koniunktur i Cen

- Jerzy Utizg

główny specjalista w Dep. Analiz i Prognoz Ekonomicznych Narodowego Banku Polskiego

- Bernarda Sułek

główny specjalista w Dep. Analiz i Prognoz Ekonomicznych Narodowego Banku Polskiego

- Anna Truszkowska

doradca Ministra Pracy i Polityki Socjalnej

- Janusz Paradysz

naczelnik wydziału Zespołu Systemów Ekonomicznych Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa

Sekretarz - Barbara Kondrat

wicedyrektor Dep. Majątku i Dochodu Narodowego GUS

2. Udział w Zespole pracowników innych jednostek niż statystyki państwowej następuje w uzgodnieniu z zainteresowanymi organami i instytucjami.

§ 5. Zadaniem Zespołu jest:

1) opiniowanie przedstawianych przez Główny Urząd Statystyczny propozycji rozwiązań i działań zmierzających do pełnego wdrożenia systemu rachunków narodowych na każdym etapie prac,

2) wypracowywanie i zgłaszanie Prezesowi Głównego Urzędu Statystycznego propozycji mogących przyspieszyć bądź usprawnić tok prac nad wprowadzeniem ESA,

3) zaopiniowanie stosowanych w ESA klasyfikacji w powiązaniu z systemem polskiej gospodarki,

4) przedstawienie propozycji i opinii dotyczących wykorzystania systemu rachunków narodowych dla analizowania i prognozowania sytuacji gospodarczej,

5) wyrażenie opinii co do zalecenia stosowania załącznika do zarządzenia - w wersji poprawionej i uzupełnionej - dla nauczania statystyki w szkołach wyższych.

§  6.

1. Obsługa merytoryczna Zespołu oraz skoordynowanie w Głównym Urzędzie Statystycznym prac przygotowawczych i wdrożenie systemu rachunków gospodarki narodowej należy do Dep. Majątku i Dochodu Narodowego, którego zadaniem ponadto jest:

1) wykonywanie zbiorczych opracowań,

2) przygotowanie generalnych propozycji badań i opracowań dla potrzeb systemu rachunków narodowych i zgłoszenia ich do projektu rocznego programu badań statystycznych na rok 1992,

3) przygotowywanie i systematyczne przekazywanie danych z dziedziny rachunków narodowych do organów statystycznych ONZ i EWG.

2. Komórki Głównego Urzędu Statystycznego, których zadania obejmują organizowanie i prowadzenie badań statystycznych określonych dziedzin, zapewniają:

1) wprowadzenie - poczynając od danych za 1993 r. - do statystyk branżowych, w swoim zakresie działania, podstawowych kategorii systemu rachunków narodowych,

2) rozwijanie badań zapewniających dane statystyczne stosownie do wytycznych, otrzymanych w trybie § 6 ust. 1 pkt 1.

3. Placówki zaplecza naukowo-badawczego statystyki udzielają pomocy i konsultacji w zakresie wprowadzania ESA; Zakład Badań Statystyczno-Ekonomicznych GUS i PAN, który w szczególności będzie prowadził rachunki i konsultował zakres definicji pojęć stosowanych w systemie oraz oceni opracowanie eksperymentalne oraz Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Statystyki, który zapewni poprawność stosowanych w systemie klasyfikacji i kodów oraz ich związek z innymi obowiązującymi klasyfikacjami (m.in. z aktualną wersją NACE).

4. Centralny Ośrodek Informatyki Statystycznej wykona prace projektowo-programistyczne i przygotuje oprogramowanie wiążące tablice systemu rachunków z danymi zgromadzonymi w badaniach statystycznych.

§  7.

1. Prowadzone obecnie w Głównym Urzędzie Statystycznym prace dotyczące szacunków produktu krajowego brutto będą kontynuowane i poczynając od danych za 1993 r. zintegrowane z pełnymi rachunkami narodowymi ESA z tym, że od danych za 1990 r. szacunki te będą opracowywane według Klasyfikacji Gospodarki Narodowej - KGN i Europejskiej Klasyfikacji Działalności - EKD.

2. Szacunki dochodu narodowego według zasad MPS (Material Product System) będą kontynuowane w powiązaniu i zgodności z równoległymi rachunkami według zasad ESA - do roku 1995.

3. Po uruchomieniu pełnego zakresu rachunków podjęte zastaną prace nad uzyskaniem retrospektywnych szeregów czasowych dla ważniejszych kategorii systemu ESA.

4. W Głównym Urzędzie Statystycznym podjęte zostaną w 1991 r. prace nad wdrożeniem do praktyki statystycznej kategorii produkt narodowy brutto (GNP).

§ 8. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.