Uznanie praktyki stosowanej przez Telewizję Polską S.A. w Warszawie za ograniczającą konkurencję.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.UOKiK.2003.1.236

Akt nienormatywny
Wersja od: 4 lutego 2003 r.

DECYZJA
PREZESA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
z dnia 16 grudnia 2002 r.
w sprawie uznania praktyki stosowanej przez Telewizję Polską S.A. w Warszawie za ograniczającą konkurencję

(Nr DDI-110/2002)

Na podstawie art. 10 ust. 2 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy antymonopolowej z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów ( Dz. U. z dnia 31 grudnia 2000 r. Nr 122, poz. 1319 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania na wniosek przedsiębiorcy Telewizja Polsat S.A. w Warszawie, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje przyznawanie przez Telewizję Polską S.A. w Warszawie reklamodawcom, reprezentowanym łącznie przez domy (agencje) mediowe, opustów cenowych w zamian za zobowiązanie, że ich łączne wydatki na kampanię reklamową w Telewizji Polskiej S.A. stanowić będą ponad 50% ich łącznych wydatków na kampanie reklamowe we wszystkich stacjach telewizyjnych ogólnodostępnych, za praktykę ograniczającą konkurencję określoną w art. 8 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy antymonopolowej, polegającą na nadużywaniu pozycji dominującej poprzez przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji i stwierdza zaniechanie jej stosowania.

UZASADNIENIE

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy antymonopolowej nadużywanie pozycji dominującej ujawnia się na rynku właściwym. Prezes Urzędu uznał, iż w przedmiotowym postępowaniu rynkiem właściwym jest rynek rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej. Jednakże, w niniejszym postępowaniu należy również uwzględnić rynek nadawania programów telewizyjnych (nazywany też rynkiem widza, widowni), który stanowi rynek pierwotny w stosunku do rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej. W aspekcie geograficznym oba te rynki obejmują terytorium całego kraju. Natomiast w aspekcie czasowym rynek właściwy dotyczy roku 2001.

Należy przy tym zauważyć, iż istnieją odrębne rynki dla telewizji ogólnodostępnej i telewizji płatnej, co znajduje potwierdzenie w decyzjach Komisji Wspólnot Europejskich. "Płatna telewizja stanowi relewantny rynek towarowy odrębny względem telewizji finansowanej z reklam i telewizji publicznej, finansowanej z opłat abonenckich i częściowo z reklam. Podczas, gdy w wypadku telewizji finansowanej z reklam stosunki handlowe zachodzą wyłącznie między dostawcą programów, a branżą reklamową, w wypadku telewizji płatnej zachodzą one tylko pomiędzy dostawcą programów, a widzem, czyli abonentem. Dlatego też warunki konkurencji są dla tych dwóch typów telewizji komercyjnej zupełnie różne. Dla telewizji finansowanej z reklam najistotniejszymi parametrami są udział w oglądalności oraz wskaźnik reklam, natomiast dla telewizji płatnej najważniejsze czynniki to poziom cen oraz takie ukształtowanie programów, by zainteresować nimi konkretne docelowe grupy konsumentów."1 "W dziedzinie nadawania programów telewizyjnych, określanej też często mianem rynku widzów, nadawcy konkurują o udział w oglądalności. Dotyczy to szczególnie telewizji komercyjnej, finansowanej z reklam oraz nadawców publicznych, przynajmniej częściowo finansowanych z reklam, ponieważ udział w oglądalności na rynku nadawców jest czynnikiem decydującym o ich sukcesie na rynku reklam telewizyjnych.(...) Udział w oglądalności jest ważnym czynnikiem dla wszystkich nadawców, nawet dla tych, którzy w ogóle nie nadają reklam jest to bowiem istotny wskaźnik atrakcyjności i stopnia akceptacji poszczególnych kanałów ze strony opinii publicznej.

Z powyższego wynika, że do rynku widzów można zaliczyć wszystkich nadawców telewizyjnych. Jednak z punktu widzenia stosunków handlowych między nadawcami po stronie podaży, a widzami po stronie popytu, należy wprowadzić rozróżnienie na, z jednej strony, rynek reklam telewizyjnych, na którym nadawcy konkurują o dochody z reklam, a z drugiej strony rynek telewizji płatnej, na którym jej dostawcy konkurują o abonentów."2

Jak wynika z powyższego, na rynku nadawania programów telewizyjnych nadawcy konkurują między sobą o udział w oglądalności, natomiast na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych nadawcy konkurują o przychody z reklam.

W świetle powyższych stwierdzeń Komisji WE należy również zauważyć, iż istnieje ścisła i bezpośrednia zależność pomiędzy tymi dwoma rynkami. Oba te rynki są ze sobą powiązane w ten sposób, iż pozycja zajmowana przez przedsiębiorcę na rynku nadawania programów telewizyjnych ma bezpośredni wpływ na jego pozycję zajmowaną na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych. Oznacza to, iż im większa jest oglądalność programu danego przedsiębiorcy, tym większe są jego przychody z reklam.

Niniejsze postępowanie dotyczy nadawców telewizji ogólnodostępnej. Nadawcy ci konkurują między sobą o udział w oglądalności, by tym samym uzyskać jak największe przychody z emisji reklam.

Najwyższą oglądalność posiada dysponująca kilkoma kanałami TVP, następny jest Polsat a za nim TVN. Oglądalność pozostałych nadawców jest już tak znacząco niższa w porównaniu z pierwszą trójką, iż jej wyniki nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i w związku z tym nie będą przedmiotem oceny Prezesa Urzędu.

Z powyższych danych wynika, iż TVP osiąga udziały w oglądalności znacznie przewyższające obydwu konkurentów. W większości badanych przypadków wynoszą one ponad 40%.

Ponadto, w opinii Prezesa Urzędu, w chwili obecnej brak jest jakichkolwiek czynników, które wskazywałyby na to, iż tak wysoki udział TVP w oglądalności mógłby w przyszłości zmniejszyć się na tyle, by w sposób znaczący wpłynąć na jej sytuację na rynku i tym samym zmienić na nim strukturę konkurencji.

Jednocześnie należy zauważyć, iż dla potencjalnych konkurentów TVP istotną barierą wejścia na rynek nadawania programów telewizyjnych jest konieczność uzyskania koncesji - dobra prawnie reglamentowanego - przyznawanej przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Dodatkowym czynnikiem mającym duże znaczenie dla osiąganych przez TVP wyników oglądalności jest fakt, iż TVP, w przeciwieństwie do swoich konkurentów, dysponuje kilkoma kanałami: program I, program II, programy regionalne (obecnie TVP3) oraz TV Polonia3, z których najważniejsze dla jej pozycji na rynku to program I i program II.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na oglądalność jest zasięg techniczny, który w przypadku TVP jest większy niż w przypadku Polsatu i TVN. W roku 2001 program I docierał drogą naziemną do 99,3% ludności kraju, program II do 99,1% ludności, zaś programy regionalne do 66,8% ludności4. Program Polsatu dociera do ok. 93% gospodarstw domowych5 (rok 2000), zaś zasięg techniczny (rozumiany jako możliwość odbioru programu na terenie RP) TVN-u w roku 2001 wyniósł 81%6.

Zdaniem Prezesa Urzędu powyższe udziały w oglądalności wraz z pozostałymi czynnikami tj. wielością kanałów i zasięgiem technicznym świadczą o posiadaniu przez TVP pozycji dominującej na rynku nadawania programów telewizyjnych, co ma bezpośredni wpływ na jej pozycję na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej.

Sprzedaż czasu reklamowego (sprzedaż reklam) jest głównym źródłem przychodów dla nadawców koncesjonowanych.

W przypadku TVP przychody z reklamy w roku 2001 stanowiły 58,6%7 ogółu jej przychodów. Jako nadawca publiczny, TVP otrzymuje gwarantowane źródło finansowania w postaci środków abonamentowych, które stanowią ok. 30% jej przychodów. Dodatkowo, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji rozdziela corocznie pomiędzy publiczną telewizję i radiofonię środki pozaabonamentowe.

Maksymalizacja zysków ze sprzedaży reklam, do której dążą nadawcy, sprawia, iż dopasowują oni swoje oferty do potrzeb reklamodawców. Celem reklamodawcy jest dotarcie ze swoim produktem lub usługą nie do widowni jako takiej, ale do konkretnie określonej części tej widowni, tzw. grupy docelowej.

Czas reklamowy sprzedawany jest głównie poprzez niezależne agencje (domy) mediowe, które negocjują umowy z nadawcami. Cechą charakterystyczną polskiego rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej jest to, iż TVP zwyczajowo ustala poziom cen, do których dostosowuje się Polsat (kilka procent niżej), TVN (niżej od Polsat), TV4 (niżej od TVN) itd. Im mniejsza stacja, tym cena emisji reklam jest niższa.

Z powyższego wynika, iż na rynku wykształcił się i przyjął mechanizm, zgodnie z którym TVP jako lider cenowy kształtuje ceny emisji reklam. Tym samym, stacje o mniejszej oglądalności, a więc mniej skuteczne w docieraniu do grup docelowych, aby stać się atrakcyjnym medium dla reklamodawców, zmuszone są - odpowiednio do swoich wyników oglądalności - obniżać ceny emisji reklam. W następstwie powyższego mechanizmu, TVP ustalając swój cennik wpływa na poziom cen u konkurentów. Takie możliwości właściwe są tylko dla nadawcy o bardzo silnej i ugruntowanej pozycji na rynku.

Komisja WE stwierdziła, iż udział w oglądalności na rynku nadawania programów telewizyjnych jest czynnikiem decydującym o sukcesie nadawców na rynku reklam telewizyjnych. Z uwagi na znacząco wyższy, w porównaniu z Polsatem i TVN, udział w oglądalności, TVP jest w stanie skuteczniej dotrzeć do danej grupy docelowej, przez co staje się dla reklamodawców atrakcyjniejszym nadawcą niż konkurenci. Ma to bezpośredni wpływ na przychody ze sprzedaży reklam.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż ustawa o radiofonii i telewizji nakłada na TVP obowiązek prowadzenia tzw. działalności misyjnej, co oznacza, iż TVP ma obowiązek emitowania audycji, które niekoniecznie cieszą się popularnością wśród widzów i tym samym mają niską oglądalność. Jednakże wyniki finansowe osiągnięte przez TVP w latach 1999-2001 wskazują, iż mimo obowiązku prowadzenia tzw. działalności misyjnej, jej przychody z reklam wzrosły.

W roku 2001 przychód TVP ze sprzedaży reklam wyniósł ponad 972 mln zł. Inne stacje telewizji ogólnodostępnej, ze względu na bardzo niską oglądalność posiadają bagatelne udziały na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych. Ich łączne udziały w rynku reklamy telewizyjnej w latach 1999-2001 wynoszą ok. 5-9%.

Z przeprowadzonej przez Prezesa Urzędu analizy porównawczej przychodów osiągniętych przez TVP, Polsat i TVN ze sprzedaży reklam w roku 2001 wynika, iż TVP na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej zajmuje pozycję dominującą.

Przemawiają za tym następujące argumenty:

- udział TVP w rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej, mierzony wysokością przychodów netto ze sprzedaży czasu reklamowego, wynosi ponad 40%, tym samym została spełniona przesłanka z art. 4 pkt 9 ustawy antymonopolowej;

- praktyka ustalania cen na rynku właściwym: TVP zwyczajowo ustala poziom cen, do których dostosowuje się Polsat (kilka procent niżej), TVN (niżej od Polsat ), itd. Wysoka oglądalność TVP, wielość programów (kanałów), największy zasięg techniczny, dodatkowe, zagwarantowane źródło przychodów powodują, iż TVP posiada siłę ekonomiczną umożliwiającą jej kształtowanie cen na rynku, a tym samym pełni funkcję lidera cenowego;

- dodatkowym "znaczącym czynnikiem (dla stwierdzenia pozycji dominującej) jest relacja pomiędzy posiadanymi przez przedsiębiorstwo udziałami w rynku, a udziałami jego konkurentów, szczególnie następnych pod względem wielkości"8. W niniejszym przypadku różnica pomiędzy TVP a Polsatem jest znacząco wyższa niż pomiędzy Polsatem i TVN. Oznacza to, iż TVP na rynku właściwym pełni, co zostało powyżej opisane, funkcję lidera cenowego;

- silna pozycja TVP na przedmiotowym rynku w latach 1999-2001 jest ugruntowana;

- w opinii Prezesa Urzędu, w chwili obecnej brak jest jakichkolwiek czynników, które wskazywałyby na to, iż tak wysoki udział TVP na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej mógłby w przyszłości zmniejszyć się na tyle, by w sposób znaczący wpłynąć na jej sytuację na tymże rynku i tym samym zmienić na nim strukturę konkurencji. Jak to zostało wykazane powyżej, wynika to przede wszystkim z istnienia wysokich barier wejścia na rynek nadawania programów telewizyjnych, co przekłada się na pozycję nadawcy na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej;

- dodatkowym czynnikiem mającym duże znaczenie dla pozycji TVP jest ilość programów (kanałów) telewizyjnych, co, jak to zostało wykazane powyżej, zwiększa oglądalność TVP i tym samym generuje większe przychody ze sprzedaży reklam;

- kolejnym czynnikiem wpływającym na oglądalność, a przez to i na przychody z reklam jest zasięg techniczny, który w przypadku TVP jest większy niż w przypadku Polsatu i TVN;

- preferencyjny dostęp do archiwów - zarządzanie materiałami archiwalnymi przez TVP umożliwia jej swobodny i bezpłatny dostęp do wielu audycji telewizyjnych i tym samym tworzenie tańszej oferty programowej.

Ponadto, nie jest wykluczone, iż - jak podaje TVN - w przypadku TVP ma zastosowanie tzw. "tipping effect". Efekt taki ma miejsce wtedy, gdy jeden nadawca ma udział w rynku istotnie większy niż jego konkurenci, tak jak to jest w przypadku TVP. W związku z tym, reklamodawcy zakładają, iż kupując czas reklamowy u wiodącego na rynku nadawcy osiągną większą widownię i że efektywność ich wydatków na reklamę będzie wyższa.

Jednocześnie należy podkreślić, iż sprzedaż czasu reklamowego nie jest jedynym źródłem przychodów TVP. W przeciwieństwie do nadawców koncesjonowanych TVP jako jedyny nadawca posiada dodatkowe, zagwarantowane źródła finansowania działalności, jakimi są wpływy abonamentowe i pozaabonamentowe.

Powyższe czynniki skutkują posiadaniem przez TVP trwałej pozycji dominującej na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej.

Z uwagi na silną pozycję TVP na rynku właściwym, skuteczność kampanii reklamowych wymaga ze strony reklamodawcy uwzględnienia tego nadawcy w planowaniu swojej strategii reklamowej. Z tego względu TVP, staje się nieuniknionym partnerem dla reklamodawców.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 5 ustawy antymonopolowej nadużywanie pozycji dominującej polega na przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji.

Prezes Urzędu uznał, iż powyższą praktykę ograniczającą konkurencję stanowi przyznawanie przez TVP reklamodawcom, reprezentowanym łącznie przez domy (agencje) mediowe, opustów cenowych w zamian za zobowiązanie, że ich łączne wydatki na kampanię reklamową w TVP stanowić będą ponad 50% ich łącznych wydatków na kampanie reklamowe we wszystkich stacjach telewizyjnych ogólnodostępnych.

Z powyższego wynika, iż § 2 zawartej Umowy obejmuje wymóg udziału w inwestycjach i z tego powodu postanowienie § 2 ma szczególne znaczenie. Zobowiązanie zawarte w tym postanowieniu ma na celu związanie reklamodawców z TVP poprzez przyznanie im opustów cenowych w zamian za przeznaczenie przez nich łącznie części ich inwestycji reklamowych na kampanie reklamową w TVP. Kluczowe znaczenie ma przy tym fakt, iż przedmiotowa część wydatków reklamodawców to ponad 50% ich łącznych wydatków na kampanie reklamowe we wszystkich stacjach telewizyjnych. Taka proporcja nakładów przewyższa udziały TVP zarówno na rynku nadawania programów telewizyjnych jak i na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych.

W wyroku w sprawie Hoffmann La Roche Trybunał Sprawiedliwości WE stwierdził: "przedsiębiorstwo, które posiada pozycję dominującą na rynku i wiąże z sobą nabywców nawet jeśli czyni to na ich prośbę przez zobowiązanie lub przyrzeczenie z ich strony pokrywania całości lub przeważającej części swojego zapotrzebowania wyłącznie w tym przedsiębiorstwie, nadużywa przez to swej pozycji dominującej w rozumieniu art. 82 Traktatu, niezależnie od tego, czy zobowiązanie w tej kwestii jest podejmowane bez dodatkowych klauzul, czy też w zamian za przyznanie rabatu. To samo odnosi się do przypadku, gdy takie przedsiębiorstwo, bez wiązania nabywców formalnym zobowiązaniem, stosuje, zgodnie z warunkami porozumienia zawartego z tymi nabywcami lub jednostronnie, system rabatów za wierność, czyli upustów uzależnionych od tego, czy klienci pokrywają całość, czy istotną część swojego zapotrzebowania w przedsiębiorstwie posiadającym pozycję dominującą.

Zarówno tego rodzaju zobowiązania do wyłącznego zaopatrywania się w określonym przedsiębiorstwie, niezależnie od tego, czy odbywa się to w zamian za przyznanie rabatu, jak i przyznawanie rabatów za wierność skierowane na dostarczenie kupującemu bodźca, by zaopatrywał się wyłącznie w przedsiębiorstwie posiadającym pozycję dominującą, są niezgodne z celem zapewnienia niezniekształconej konkurencji na Wspólnym Rynku. Nie wynikają one bowiem z istoty transakcji gospodarczej, która uzasadnia to obciążenie lub korzyść, ale mają na celu uniemożliwienie lub ograniczenie wyboru przez kupującego między różnymi źródłami zaopatrzenia oraz zamknięcie innym producentom dostępu do rynku."9

Mając na uwadze powyższe stwierdzenia, należy uznać, iż w niniejszej sprawie TVP nadużywa pozycji dominującej w podobny sposób. Przyznaje ona reklamodawcom opusty cenowe w zamian za pokrycie przez nich przeważającej części swojego zapotrzebowania na kampanie reklamowe w przedsiębiorstwie dominującym czyli TVP.

Taka praktyka ze strony nadawcy posiadającego pozycję dominującą stanowi przeszkodę dla swobodnego przepływu środków na kampanie reklamowe pomiędzy poszczególnymi stacjami telewizji ogólnodostępnej. Ma ona cel i skutek antykonkurencyjny, jest wymierzona przede wszystkim w Polsat i TVN, którym odbiera reklamodawców. Tym samym, w sposób istotny ogranicza ich główne źródło przychodów, jakim dla nadawców telewizji ogólnodostępnej są wpływy z reklam.

W związku z tym, praktyka stosowana przez TVP może w dłuższej perspektywie doprowadzić do upadku konkurentów, zwłaszcza, iż konkurenci TVP działają na rynku stosunkowo krótko, podczas gdy TVP jest nadawcą "zasiedziałym", bazującym na przyzwyczajeniach telewidzów oraz dysponującym największym doświadczeniem w prowadzeniu działalności nadawczej.

Należy również zauważyć, iż przedmiotowa praktyka TVP prowadzi do zachowania przez nią pozycji dominującej na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej.

Uwzględniając pozycję lidera TVP na rynku właściwym, należy jednocześnie zauważyć, iż realizowana przez nią strategia handlowa stanowi przeszkodę dla swobodnego kształtowania się rynku. W ten sposób przeciwdziała ona ukształtowaniu się warunków niezbędnych do rozwoju konkurencji na rynku rozpowszechniania reklam telewizyjnych w telewizji ogólnodostępnej. Można by sądzić, iż gdyby ta praktyka nie istniała, to udziały poszczególnych nadawców na rynku właściwym mogłyby się kształtować w sposób bardziej zróżnicowany.

Jednocześnie Prezes Urzędu stwierdza zaniechanie stosowania praktyki polegającej na przyznawaniu przez TVP reklamodawcom, reprezentowanym łącznie przez domy (agencje) mediowe, opustów cenowych w zamian za zobowiązanie, że ich łączne wydatki na kampanię reklamową w TVP stanowić będą ponad 50% ich łącznych wydatków na kampanie reklamowe we wszystkich stacjach telewizyjnych ogólnodostępnych.

Podstawą stwierdzenia zaniechania stosowania przez TVP powyższej praktyki jest fakt, iż nie zawarła ona na rok 2002 umowy, na mocy której przyznałaby reklamodawcom reprezentowanym łącznie przez domy (agencje) mediowe, opustów cenowych w zamian za zobowiązanie, że ich łączne wydatki na kampanię reklamową w TVP stanowić będą ponad 50% ich łącznych wydatków na kampanie reklamowe we wszystkich stacjach telewizyjnych ogólnodostępnych.

W świetle art. 1 ust. 1 ustawy antymonopolowej Prezes Urzędu działając w interesie publicznym, chroni interesy przedsiębiorców i konsumentów.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (sygn. akt I CKN 1217/98) publicznoprawny charakter ustawy antymonopolowej powoduje, iż znajduje ona zastosowanie wówczas, gdy jest zagrożony lub naruszony interes publiczny, polegający na zapewnieniu właściwych warunków funkcjonowania rynku gospodarczego. Rynek taki funkcjonować może prawidłowo, gdy zapewniona jest możliwość powstania i rozwoju konkurencji. Za zagrożenie lub naruszenie konkurencji w takim rozumieniu należy uznać, zdaniem Sądu, jedynie takie działania, które dotykają sfery interesów szerszego kręgu uczestników rynku gospodarczego, a więc gdy dotyczą konkurencji rozumianej nie jako sytuację pojedynczego przedsiębiorcy, lecz jako zjawisko charakteryzujące funkcjonowanie gospodarki.

W kontekście powyższego, Prezes Urzędu stoi na stanowisku, iż skutki Umowy dotykają konkurentów TVP - innych nadawców telewizji ogólnodostępnej, w tym spółki Polsat i TVN - oraz reklamodawców.

Praktyka stosowana przez TVP spowodowała zakłócenie mechanizmów konkurencji na rynku właściwym, była ona wymierzona przeciwko konkurentom TVP, dla których przychody z reklam są głównym źródłem finansowania ich działalności. Działania TVP na rynku rozpowszechniania reklam w telewizji ogólnodostępnej zablokowały zatem podstawowe źródło przychodów dla jej konkurentów, a jej samej pozwoliły na utrzymanie dominującej pozycji na rynku właściwym.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie został naruszony interes publiczny i tym samym zasadne było podjęcie działań przewidzianych w Ustawie dla zapewnienia ochrony uczestnikom rynku.

Wobec powyższego orzeka się jak w sentencji. [...]

________

1 Decyzja Komisji WE z dnia 9 listopada 1994 r., IV/M. 469 MSG Media Service, Dz. Urz. WE 1994 1 364/1; opublikowana w jęz. polskim w: Prawo konkurencji. Kontrola łączenia przedsiębiorstw II., Warszawa 1998, pkt 32, s. 19.

Tak samo w: Decyzja Komisji WE z dnia 7 października 1996 r., IV/M. 779 Bertelsmann/CLT, Dz. Urz. WE 1996 C 364/3; pkt 16.

2 Decyzja Komisji WE z dnia 20 września 1995 r., IV/M.533 RTL/Veronica/Endemol, Dz. Urz. WE 1996 L 134/32; opublikowana w jęz. polskim w: Prawo konkurencji. Kontrola łączenia przedsiębiorstw II, Warszawa 1998, pkt 20, s. 101-102.

Tak samo w: Decyzja Komisji WE z dnia 7 października 1996 r., IV/M. 779 Bertelsmann/CLT, Dz. Urz. WE 1996 C 364/3; pkt 15.

3 Kwestia wpływu liczby kanałów na pozycję rynkową nadawcy została poruszona przez Komisję WE w decyzji z dnia 20 września 1995 r., IV/M. 533 RTL/Veronica/Endemol, Dz. Urz. WE 1996 L 134/32; opublikowana w jęz. polskim w: Prawo konkurencji. Kontrola łączenia przedsiębiorstw II., Warszawa 1998.

4 Informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji, sporządzona przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, marzec 2002, s. 4.

5 Pismo Polsatu z dnia 4 lutego 2002 r, ad. 13.

6 Pismo TVN z dnia 9 stycznia 2002 r., ad. 14.

7 Informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji, sporządzona przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, marzec 2002, s. 92.

8 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości WE z dnia 13 lutego 1979 r., w sprawie 85/76 Hoffmann La Roche & Co. AG przeciwko Komisji WE; opublikowany w jęz. polskim w: Zakaz nadużywania pozycji dominującej I., Urząd Antymonopolowy, Warszawa 1996, s. 117.

9 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości WE z dnia 13 lutego 1979 r., w sprawie 85/76 Hoffmann La Roche & Co. AG przeciwko Komisji WE; opublikowany w jęz. polskim w: Zakaz nadużywania pozycji dominującej I., Urząd Antymonopolowy, Warszawa 1996, s. 118.