Uproszczenia w ewidencji księgowej w uspołecznionych jednostkach drobnej wytwórczości.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1986.8.30

Akt utracił moc
Wersja od: 10 września 1986 r.

ZARZĄDZENIE Nr 61
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 9 sierpnia 1986 r.
w sprawie uproszczeń w ewidencji księgowej w uspołecznionych jednostkach drobnej wytwórczości.

Na podstawie art. 41 ust. 3 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1986 r. Nr 8, poz. 44) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Państwowe przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, o których mowa w § 8 uchwały Rady Państwa i Rady Ministrów z dnia 19 maja 1986 r. w sprawie rozwoju uspołecznionych jednostek drobnej wytwórczości (Monitor Polski Nr 14, poz. 94) zwanej dalej uchwałą, prowadzą ewidencję księgową według zasad określonych w typowym planie kont dla państwowych przedsiębiorstw przemysłowych z uwzględnieniem uproszczeń w wykazie kont i sposobie ich prowadzenia, przewidzianych w załącznikach nr 1 i 2 do zarządzenia.
2.
Państwowe przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości mogą:
1)
uzupełniać wykaz kont, zawarty w załączniku nr 1 innymi kontami, przewidzianymi w typowym planie kont dla państwowych przedsiębiorstw przemysłowych,
2)
stosować uproszczenia, o których mowa w załącznikach nr 1 i 2 również w razie posługiwania się większą liczbą kont aniżeli przewidziano w załączniku nr 1.
§  2.
Zaleca się centralnym związkom spółdzielczym oraz zarządom głównym organizacji społecznych, prowadzących działalność gospodarczą, zastosowanie uproszczeń w ewidencji księgowej, o których mowa w § 1, w zrzeszonych i podległych jednostkach wymienionych w § 5 ust. 1 uchwały.
§  3.
Traci moc zarządzenie Nr 70 Ministra Finansów z dnia 20 września 1982 r. w sprawie uproszczonych zasad ewidencji księgowej w państwowych przedsiębiorstwach drobnej wytwórczości (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 12, poz. 29 i Nr 16, poz. 40).
§  4.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1987 r., a w stosunku do jednostek powstałych po dniu 30 września 1986 r. - z dniem rozpoczęcia działalności.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

Część I. WYKAZ KONT
KontoNazwa kontaOdpowiadające konta typowego planu kont dla państwowych przedsiębiorstw przemysłowych
123
Zespół 0 - Środki trwałe i inwestycje
001Środki trwałe001
011Umorzenie środków trwałych011
050Wartości niematerialne i prawne030, 051, 053, 056
080Inwestycje081, 083, 084, 308, 381, 383
Zespół 1 - Środki pieniężne i rachunki bankowe
101Kasa
131Rachunek rozliczeniowy131
136Kredyty134, 135, 186, 187, 188
139Inne rachunki bankowe139, 151, 181, 189
Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia
200Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami201-209, 210,
230Rozrachunki z pracownikami213, 234,
240Pozostałe rozrachunki109, 220, 241, 242, 243, 245, 248, 249, 250, 264, 265, 266, 268, 269, 278, 279
261Rozliczenie wynagrodzeń *)261
280Rozrachunki i roszczenia działalności inwestycyjnej i finansowo wyodrębnionej282, 283, 289
Zespół 3 - Materiały, przedmioty nietrwałe i towary handlowe
300Rozliczenie zakupu *) 301-303, 309
310Materiały i przedmioty nietrwałe311, 319, 320, 389
330Towary handlowe333-339
340Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów handlowych343-347
350Przedmioty nietrwałe w użytkowaniu351
360Umorzenie przedmiotów nietrwałych361
Zespół 4 - Koszty do rozliczenia
400Amortyzacja *) 400
410Zużycie materiałów, przedmiotów nietrwałych i energii *) 411, 419
420Usługi materialne *) 421, 426, 427, 429
430Wynagrodzenia *) 431
440Narzuty na wynagrodzenia *) 441, 445
450Odpisy na fundusze specjalne *) 451, 459
460Usługi niematerialne i podatki *) 461, 462, 463, 469
480Koszty rodzajowe *) 400-469
490Rozliczenie kosztów490
Zespół 5 - Koszty rozliczone
500Działalność podstawowa *) 501-509,
510Koszty handlowe *) 513, 516
550Koszty ogólne *) 521-551
580Rozliczenie działalności *) 580
Zespół 6 - Produkty
600Produkty601-608, 620, 631-638, 670
640Rozliczenia międzyokresowe641-649
Zespół 7 - Dochody
700Sprzedaż produktów701-709, 721
710Koszt własny sprzedaży produktów711-719, 726
730Sprzedaż towarów handlowych732-739
740Wyrównanie rentowności741, 745, 749
765Pozostałe dochody765, 769
Zespół 8 - Fundusze zasadnicze i wyniki finansowe
800Fundusze zasadnicze802, 806, 831, 835
825Rozliczenie wyniku finansowego825, 873, 878, 882
840Rezerwy i dochody przyszłych okresów842, 843, 844, 845
860Wynik finansowy470, 770, 860
Zespół 9 - Budżet i fundusze specjalnego przeznaczenia
950Fundusze dla załogi951, 954, 957, 958, 959
960Fundusze rozwojowe962, 963, 969
970Fundusze specjalnego przeznaczenia972, 973, 979,
975Fundusz rezerwowy975
980Fundusze inwestycyjne981

______

*) prowadzenie konta jest fakultatywne.

Część II. WYJAŚNIENIA DO NIEKTÓRYCH KONT.

1. Konto 050 "Wartości niematerialne i prawne" - sposób ewidencji powinien umożliwiać oddzielne ustalenie wartości początkowej i umorzeń wartości niematerialnych i prawnych.

2. Konto 136 "Kredyty" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się otrzymane kredyty według ich rodzajów, w tym także bankowy kredyt inwestycyjny i dewizowy, zgodnie z klasyfikacją bankową.

3. Konto 200 "Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się należności inkasowe, zobowiązania inkasowe oraz pozostałe rozrachunki z odbiorcami i dostawcami w podziale na krajowe i zagraniczne.

4. Jeżeli nie prowadzi się konta 261 "Rozliczenie wynagrodzeń", wówczas w ewidencji szczegółowej do konta 230 "Rozrachunki z pracownikami" wyodrębnia się ogół wypłat, zaliczanych w myśl przepisów do wynagrodzeń, niezależnie od źródeł ich finansowania i bez względu na rodzaj stosunku prawnego, na którego podstawie są one wypłacane.

5. Konto 240 "Pozostałe rozrachunki" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się poszczególne tytuły rozrachunków, a w szczególności rozrachunki z budżetami, roszczenia sporne, rozliczenia z tytułu niedoborów, szkód i nadwyżek.

6. Konto 280 "Rozrachunki i roszczenia działalności inwestycyjnej i finansowo wyodrębnionej" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się rozrachunki i roszczenia dotyczące działalności inwestycyjnej oraz poszczególnych funduszów specjalnego przeznaczenia.

7. Konto 300 "Rozliczenie zakupu" - prowadzenie tego konta jest fakultatywne.

8. Konto 310 "Materiały i przedmioty nietrwałe" - w wypadku prowadzenia ewidencji materiałów w stałych cenach ewidencyjnych wyodrębnia się na tym koncie również odchylenia od cen ewidencyjnych, przypadające na zapas materiałów na dzień 31 grudnia. Odchylenia pod datą 1 stycznia następnego roku przynosi się za pośrednictwem kont 410 "Zużycie materiałów, przedmiotów nietrwałych i energii" i 490 "Rozliczenie kosztów" na konto 710 "Koszt własny sprzedaży produktów".

9. Konto 330 "Towary handlowe" - ewidencję szczegółową towarów prowadzi się według cen sprzedaży z uwzględnieniem miejsca ich przechowywania.

10. Zamiast kont 400-460 można prowadzić zbiorcze konto 480 "Koszty rodzajowe" pod warunkiem wyodrębnienia poszczególnych rodzajów kosztów w ewidencji szczegółowej. Przeniesienie kosztów rodzajowych na właściwe konta zespołów 5, 6 i 7 następuje za pośrednictwem konta 490 "Rozliczenie kosztów".

11. Prowadzenie kont zespołu 5 jest fakultatywne.

12. W wypadku prowadzenia kont zespołu 5:

1) konto 500 "Działalność podstawowa" służy do ujęcia technicznego kosztu wytworzenia lub kosztów bezpośrednich produktów (wyrobów, robót i usług), grupowanych co najmniej według następujących pozycji:

a) materiały bezpośrednie pomniejszone o odpadki wartościowe,

b) płace bezpośrednie z narzutem na płace,

c) pozostałe koszty wytwarzania.

Koszty gromadzone na koncie 500 ujmuje się według komórek produkcyjnych, faz procesu wytwórczego, zleceń albo w innych przekrojach w sposób umożliwiający ich kontrole, tak aby zostały spełnione warunki określone w przepisach w sprawie cen, podatków i dotacji. Koszty te, po uwzględnieniu stanów produkcji nie zakończonej, ustalonych według zasad określonych w części II ust. 3 załącznika nr 2, przenosi się, nie rzadziej niż na koniec kwartału na stronę Wn konta 580 "Rozliczenie działalności",

2) konto 510 "Koszty handlowe" służy do ujęcia kosztów utrzymania sklepów i innych placówek handlowych. Koszty te okresowo, nie rzadziej niż na koniec kwartału, przenosi się na stronę Wn konta 730 "Sprzedaż towarów handlowych",

3) konto 550 "Koszty ogólne" służy do ujęcia kosztów pozostałych, poza gromadzonymi na kontach 500 "Działalność podstawowa" i 510 "Koszty handlowe", a zwłaszcza kosztów zakupu, sprzedaży jak też utrzymania przedsiębiorstwa. Koszty te okresowo, nie rzadziej niż na koniec kwartału, przenosi się na stronę Wn konta 710 "Koszt własny sprzedaży produktów",

4) konto 580 "Rozliczenie działalności" obciąża się rzeczywistymi kosztami wytworzonych produktów (Ma konto 500), uznaje zaś wartością w cenach ewidencyjnych przekazanych do magazynów wyrobów gotowych (Wn konto 600) oraz wartością w cenach ewidencyjnych wykonanych robót i usług (Wn konto 710). Ceny ewidencyjne ustala się według zasad, określonych w części II ust. 1 załącznika nr 2.

Saldo konta w wysokości różnicy między wartością produktów w cenach ewidencyjnych i technicznym koszcie ich wytworzenia lub koszcie bezpośrednim wytworzenia przenosi się okresowo, nie rzadziej niż na koniec kwartału, w koszt własny sprzedaży produktów (Wn konto 580 - Ma konto 710 lub odwrotnie).

13. W wypadku rezygnacji z prowadzenia kont zespołu 5 "Koszty rozliczone", co jednak nie może naruszać obowiązków wynikających z przepisów o cenach, podatkach i dotacjach:

1) konto 640 "Rozliczenia międzyokresowe" obciąża się, nie rzadziej niż na koniec kwartału, kwotą kosztów podlegających rozliczeniu w czasie (Ma konto 490 "Rozliczenie kosztów"). Ujęte na koncie 640 koszty w wysokości przypadającej na dany okres przenosi się w ciężar konta 710 "Koszt własny sprzedaży produktów",

2) pozostałą część kosztów działalności eksploatacyjnej, nie rzadziej niż na koniec kwartału, księguje się w ciężar konta 710 "Koszt własny sprzedaży produktów" względnie, jeżeli stanowią one koszt utrzymania sklepów i innych placówek handlowych, w ciężar konta 730 "Sprzedaż towarów handlowych" (Ma konto 490).

Ponadto na koniec każdego kwartału, na podstawie danych ilościowej ewidencji wyrobów, zweryfikowanej na dzień 31 grudnia wynikami spisu z natury, ustala się wartość zapasu wyrobów w cenach ewidencyjnych i wprowadza ją na konto 600 "Produkty" w korespondencji ze stroną Ma konta 710 "Koszt własny sprzedaży produktów". Wartość wyrobów w cenach ewidencyjnych podlega dodatkowej korekcie o odchylenia od cen ewidencyjnych według zasad omówionych w części II ust. 2 załącznika nr 2. Na pierwszy dzień następnego kwartału lub na początek następnego roku saldo konta 600 "Produkty" przenosi się ponownie w koszt własny sprzedaży produktów.

W razie występowania produkcji nie zakończonej jej stan na dzień 30 czerwca i na dzień 31 grudnia, ustalony na podstawie spisu z natury i wyceniony według zasad określonych w części II ust. 3 załącznika nr 2, wykazuje się na koncie 600 "Produkty" w korespondencji z kontem 710 "Koszt własny sprzedaży produktów". Na dzień 1 lipca oraz 1 stycznia następnego roku wartość produkcji nie zakończonej podlega ponownemu przeniesieniu na koszt własny sprzedaży produktów.

14. Konto 600 "Wyroby gotowe" służy do ewidencji wyrobów wycenionych w cenach ewidencyjnych, które ustala się w sposób określony w części II ust. 1 załącznika nr 2.

Zależnie od rozwiązań, przyjętych do rozliczenia kosztów, na koncie 600 albo ujmuje się wartościowo wszystkie przychody i rozchody wyrobów oraz inne zmiany ich stanu (nadwyżki, niedobory) albo tylko stany ich zapasu na koniec kwartału. W każdym wypadku obowiązuje:

1) prowadzenie szczegółowej ewidencji przychodów i rozchodów oraz stanu wyrobów w ujęciu ilościowym; prawidłowość tej ewidencji podlega kontroli przez księgowość przedsiębiorstwa,

2) uzgadnianie ilości i rodzaju przychodu wyrobów z danymi operatywnej ewidencji produkcji, a rozchodu z magazynu z ilościami fakturowanymi odbiorcami oraz przeznaczonymi na inne cele,

3) zapewnienie możliwości prawidłowego wyprowadzenia w toku spisu z natury ewentualnych niedoborów i nadwyżek.

Jeżeli w księgach rachunkowych wartość wyrobów jest wykazywana jedynie na koniec kwartału, wartość różnic inwentaryzacyjnych wyrobów w cenach ewidencyjnych księguje się na koncie 240 "Pozostałe rozrachunki" w korespondencji z kontem 710 "Koszt własny sprzedaży produktów".

15. Konto 700 "Sprzedaż produktów" oraz 710 "Koszt własny sprzedaży produktów" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się dochód ze sprzedaży oraz koszt własny sprzedaży:

1) wyrobów i usług na eksport na rachunek własny,

2) pozostałych wyrobów i usług przemysłowych,

3) pozostałej produkcji.

Ponadto w ewidencji; szczegółowej do konta 710 wyodrębnia się odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i produktów. Jeżeli nie prowadzi się kont zespołu 5, nie prowadzi się również ewidencji szczegółowej do konta 710.

16. Konto 730 "Sprzedaż towarów handlowych" - po stronie Wn konta ujmuje się wartość sprzedanych towarów według cen zakupu, tj. cen sprzedaży skorygowanych o odchylenia (Ma konto 330, Ma lub Wn konto 340) oraz koszty handlowe (Ma konto 510), zaś po stronie Ma wartość sprzedanych towarów według cen realizacji (Wn konto 200, 131 lub 101); obowiązuje zachowanie czystości obrotów.

17. Konto 825 "Rozliczenie wyniku finansowego" - konto to obciąża się odpisami obligatoryjnymi (podatek dochodowy lub scalony podatek dochodowy i obrotowy - Ma konto 240, fundusz rezerwowy - Ma konto 975, podatek od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń - Ma konto 240) oraz pozostałymi odpisami (np. na fundusz rozwoju - Ma konto 980, fundusz załogi - Ma konto 950). Konto uznaje się z tytułu pokrycia straty (Wn konto 975). Pod datą urzędowego stwierdzenia zweryfikowania sprawozdania finansowego na konto 825 przenosi się wynik finansowy ustalony na koncie 860 "Wynik finansowy".

18. Na koncie 840 "Rezerwy i dochody przyszłych okresów" ujmuje się m.in. pod datą 31 grudnia należności i roszczenia z tytułu dokonanej na zewnątrz przedsiębiorstwa sprzedaży wyrobów, robót, usług (Wn konto 700), towarów (Wn konto 730), materiałów (Wn konto 765), nie zapłacono do dnia 25 stycznia następnego roku oraz dotyczącą nie opłaconych przychodów ze sprzedaży wartość ewidencyjną wyrobów i robót (Ma konto 710), jak też wartość według cen zakupu towarów (Ma konto 730) i materiałów (Ma konto 765). Pod datą 1 stycznia następnego roku kwoty te przenosi się na właściwe konta zespołu 7.

19. Konto 860 "Wynik finansowy" - na koncie tym ujmuje się m.in., bieżąco straty (strona Wn konta) oraz zyski nadzwyczajne (strona Ma konta) w układzie następujących pozycji analitycznych (przy dokonywaniu zapisów obowiązuje zachowanie czystości obrotów):

1) dodatkowa amortyzacja likwidowanych środków trwałych,

2) niedobory i szkody (nadwyżki) oraz rezerwy na niedobory i szkody,

3) odpisane należności oraz zobowiązania,

4) kary i grzywny,

5) odsetki o charakterze sankcyjnym od kredytów,

6) pozostałe straty lub zyski nadzwyczajne.

20. Konto 950 "Fundusze dla załogi" - w ewidencji szczegółowej wyodrębnia się zakładowy fundusz socjalny, zakładowy fundusz mieszkaniowy, fundusz efektów wdrożeniowych oraz fundusz załogi. Na stronę Ma konta 950 przenosi się dokonane w ciężar kosztów odpisy na zakładowy fundusz socjalny i zakładowy fundusz mieszkaniowy (Wn konto 450) oraz dokonane w ciężar zysku - na fundusz załogi i na fundusz efektów wdrożeniowych (Wn konto 825). Konto 950 obciążają m.in. premie i nagrody wypłacone z funduszu załogi lub funduszu efektów wdrożeniowych (Wn konto 261 i 230) oraz dotyczący premii i nagród wypłaconych z funduszu załogi podatek od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń (Wn konto 240).

21. Konto 960 "Fundusze rozwojowe" uznaje się odpisami zwiększającymi te fundusze (np. rozwoju), a m.in. amortyzacją środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przeznaczoną na zasilenie funduszu rozwoju (Wn konto 400 i 860) oraz odpisami z zysku (Wn konto 825). Konto 960 obciąża się za wykorzystanie funduszów m.in. na finansowanie środków obrotowych (Ma konto 800) lub inwestycji (Ma konto 980). Na koncie 960 ujmuje się także koszty (Ma konto 700 lub konto rozrachunków) oraz dochody (Wn konto 300 lub konto rozrachunków) likwidacji i sprzedaży środków trwałych.

22. Konto 975 "Fundusz rezerwowy" - uznaje się za utworzenie funduszu (Wn konto 825), obciąża zaś za pokrycie straty (Ma konto 825) lub uzupełnienie funduszu rozwoju (Ma konto 960) względnie funduszu załogi (Ma konto 950).

23. Jeżeli jednostka uzyskała prawo do tworzenia innego funduszu specjalnego przeznaczenia aniżeli fundusze ujęte na kontach 950, 960, 975 i 980, wówczas zwiększenia i zmniejszenia tego funduszu księguje się na koncie 970 "Fundusze specjalnego przeznaczenia".

24. Ewidencja pozabilansową obejmuje się:

1) obce środki, np. zapasy, dzierżawione środki trwałe, znajdujące się w dyspozycji jednostki,

2) należności warunkowe oraz środki trwałe w likwidacji.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

UPROSZCZENIA W EWIDENCJI KSIĘGOWEJ.

Część I. Materiały i przedmioty nietrwałe.

1. Ewidencję ilościowo-wartościową materiałów można prowadzić według stałych cen ewidencyjnych, ustalonych na poziomie corocznie weryfikowanych cen zakupu, np. ustalonych na poziomie cen liczonych przez głównego dostawcę.

2. Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i ewentualnie przedmiotów nietrwałych, ustalane pod datą zakupu na koncie 300 "Rozliczenie zakupu", zalicza się bieżąco w koszty (Wn konto 410 lub 480 - Ma konto 300 oraz Wn konto 710 Ma konto 490 lub odwrotnie). Na dzień 31 grudnia ustala się średni wskaźnik narzutu odchyleń według wzoru:

odchylenia powstałe w roku podatkowymX100
zapas na koniec roku, powiększony o rozchód
w roku podatkowym, wycenione w stałych cenach ewidencyjnych

i ustala się za pomocą tego wzoru kwotę odchyleń, przypadającą na stan końcowy zapasów. Jeżeli wskaźnik narzutu odchylenia jest wyższy od 2%, to o odchylenia przypadające na wartość zapasów na koniec roku koryguje się koszt własny sprzedaży produktów zapisem Ma konto 710 - Wn konto 490 - oraz Ma konto 310 - Wn konto 410 lub odwrotnie. Na początku następnego roku kwotę odchyleń dotyczącą zapasu przenosi się w całości, za pośrednictwem kont 410 i 490, na konto 710 "Koszt własny sprzedaży produktów". W pozostałych wypadkach, tj. przy ewidencji materiałów w rzeczywistych cenach zakupu lub gdy odchylenia nie przekraczają przytoczonego wskaźnika, korekty wartości zapasów materiałów i kosztu własnego sprzedaży nie przeprowadza się.

3. Można nie prowadzić ewidencji ilościowo-wartościowej materiałów, zużywanych w dużych ilościach, np. surowce i inne materiały bezpośrednie, materiały na ogólne potrzeby działalności, odnosząc bezpośrednio po zakupie ich wartość w ciężar konta 410 "Zużycie materiałów, przedmiotów nietrwałych i energii". Warunkiem przyjęcia takiego rozwiązania jest:

1) stosowanie go w wypadkach, gdy nie powoduje to naruszenia obowiązków przedsiębiorstw wynikających z przepisów o cenach, podatkach i dotacjach;

2) opracowanie szczegółowego wykazu materiałów, których wartość podlega odnoszeniu w koszty działalności bezpośrednio po zakupie;

3) prowadzenie szczegółowej ewidencji ilościowej przychodów, rozchodów oraz stanu materiałów, przy czym prawidłowość danych jej ewidencji podlegać powinna kontroli ze strony księgowości przedsiębiorstwa;

4) okresowe, co najmniej za każdy miesiąc, udokumentowane uzgadnianie przychodu materiałów z danymi faktur dostawców a rozchodów z danymi operatywnej ewidencji produkcji i własnych faktur;

5) dokonywanie spisu z natury materiałów według stanu na dzień 30 czerwca i 31 grudnia oraz wycena spisanych zapasów w oparciu o cenę ostatniej ich dostawy. Wartość zapasów podlega wprowadzeniu do ksiąg zapisem Wn konta 310 "Materiały i przedmioty nietrwałe" - Ma konto 410 oraz Wn konto 490 - Ma konto 500 lub konto 550. Na dzień 1 lipca oraz 1 stycznia następnego roku wartość nie zużytych materiałów odnosi się ponownie w koszty. Niedobory i nadwyżki materiałów objętych wyłącznie ewidencją ilościową, wycenione w cenach wynikających z ostatniej ich dostawy, ujmuje się na koncie 240 "Pozostałe rozrachunki" w korespondencji z kontem 410.

4. Ewidencję przedmiotów nietrwałych, objętych ze względu na potrzeby ochrony mienia w toku ich użytkowania ewidencją ilościowo-wartościową, prowadzi się na kontach 350 i 360 według ogólnych zasad. Wartością początkową wydanych do użytkowania przedmiotów nietrwałych obciąża się, z wyjątkiem narzędzi specjalnych, jednorazowo koszty pod datą wydania przedmiotów do eksploatacji. W razie jednorazowego wydania do użytkowania większej liczby przedmiotów nietrwałych lub przedmiotów o cenie jednostkowej wyższej od 30.000 zł ich zużycie rozlicza się w okresie nie dłuższym od lat 5, stosując konto 640 "Rozliczenia międzyokresowe" (Wn konto 410 - Ma konto 360 oraz Wn konto 640 - Ma konto 490).

Część II. Produkty.

1. Ewidencję wyrobów gotowych prowadzi się według cen ewidencyjnych ustalonych na poziomie ich cen sprzedaży, pomniejszonych o podatek obrotowy (a zwiększonych o ewentualne dotacje), planowany zysk i planowany na dany rok narzut kosztów ogólnych. Ceny ewidencyjne nie mogą być zmieniane w ciągu roku z wyjątkiem wypadku, gdy następuje zmiana materiałów bezpośrednich, objętych cenami urzędowymi lub traktowana z taką zmianą na równi. Zmianę cen ewidencyjnych przeprowadza się wówczas na ostatni dzień kwartału, w którym miała miejsce zmiana cen. Na początek następnego roku, w którym ceny ewidencyjne zostaną przyjęte na innym niż w roku poprzednim poziomie, różnicą wartości wyrobów (zapas wyrobów na początek roku po cenach ewidencyjnych roku poprzedniego i następnego) obciąża się lub uznaje konto 710 (Wn lub Ma konto 600).

2. Wyroby gotowe wycenia się na dzień 31 grudnia w cenach ewidencyjnych, aktualnych w danym roku. Jednocześnie za cały rok oblicza się procentowy stosunek odchyleń od cen ewidencyjnych do wartości wytworzonych w ciągu roku wyrobów, liczonej w cenach ewidencyjnych. Jeżeli wskaźnik odchyleń przekracza 2%, to kwotę odchyleń, przypadającą na zapas wyrobów powiększony o stan wyrobów sprzedanych, ale nie opłaconych do 25 stycznia następnego roku odnosi się na konto 600, stosując odpowiednio postanowienia części I ust. 2 załącznika nr 2. Na początku roku następnego odchylenia przenosi się w całości na konto 710.

3. Inwentaryzację produkcji nie zakończonej przeprowadza się w każdym półroczu, nie wcześniej niż na miesiąc przed zakończeniem półrocza lub roku. W wypadku nieznacznych rozmiarów lub stałości stanów produkcji nie zakończonej albo krótkiego cyklu produkcyjnego można zrezygnować z wyceny produkcji nie zakończonej. Przy większych rozmiarach tej produkcji lub wahaniach jej stanu można wyceniać ją w wysokości kosztu zużytych materiałów bezpośrednich, ustalonego jako iloczyn norm zużycia i cen ewidencyjnych bez uwzględnienia odchyleń oraz płac bezpośrednich z narzutem.

Część III. Odpisy amortyzacyjne

Zarachowanie i rozliczanie odpisów amortyzacyjnych w okresie od stycznia do maja i od lipca do listopada może następować według planowanych kwot. Na dzień 30 czerwca i 31 grudnia obowiązuje doprowadzenie odpisów do rzeczywistej wysokości. Odpisy amortyzacyjne księguje się po stronie Wn konta 400 "Amortyzacja" lub konta 480 "Koszty rodzajowe" oraz konta 860 "Wynik finansowy" (dodatkowa amortyzacja likwidowanych lub sprzedanych obiektów środków trwałych) i zależnie od jej przeznaczenia przeciwstawnie na kontach 960 "Fundusze rozwojowe" lub 240 "Pozostałe rozrachunki".