Szczególne zasady sporządzania przez banki skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.NBP.1998.14.28

Akt utracił moc
Wersja od: 19 czerwca 1998 r.

UCHWAŁA Nr 2/98
Komisji Nadzoru Bankowego
z dnia 3 czerwca 1998 r.
w sprawie szczególnych zasad sporządzania przez banki skonsolidowanych sprawozdań Finansowych

Na podstawie art. 81 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945 oraz z 1998 r. Nr 60, poz. 382) uchwala się, co następuje:

Rozdział  I

Przepisy ogólne

§  1.
1.
Uchwała określa szczególne zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych grupy kapitałowej, w której bank jest podmiotem dominującym.
2.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe powinno zapewnić prawidłowe i rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego grupy kapitałowej.
§  2.
Użyte w uchwale określenia oznaczają:
1)
"ustawa" - ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,
2)
"skonsolidowane sprawozdanie finansowe" sporządzane przez banki sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej, o którym mowa w art. 55 ustawy,
3)
"kontrola" - zależności, jakie powstają w wyniku zdarzeń powodujących, że jedna jednostka staje się podmiotem dominującym, inna zaś podmiotem zależnym,
4)
"znaczny wpływ" - zależności, jakie powstają w wyniku zdarzeń powodujących, że jedna jednostka staje się podmiotem dominującym, inna zaś podmiotem stowarzyszonym,
5)
"dzień objęcia kontroli" lub "dzień rozpoczęcia wywierania znacznego wpływu" - dzień powstania między jednostkami zależności, o których mowa w pkt 3 lub 4,
6)
"dzień zaprzestania lub utraty kontroli" lub "dzień zaprzestania wywierania znacznego wpływu" - dzień ustania między jednostkami zależności, o których mowa w pkt 3 lub 4,
7)
"aktywa netto" - aktywa bilansu pomniejszone o rezerwy, zobowiązania, w tym fundusze specjalne, rozliczenia międzyokresowe bierne i przychody przyszłych okresów; aktywa netto równe są kwotowo kapitałowi własnemu,
8)
"kapitały własne" - kapitał (fundusz) podstawowy opłacony, kapitał (fundusz) zapasowy, kapitał (fundusz) rezerwowy, nie podzielony wynik finansowy lat ubiegłych i wynik finansowy netto roku obrotowego, określone w załączniku nr 2 do ustawy,
9)
"jednostka dominująca niższego szczebla" spółkę kapitałową, która jest zależna lub stowarzyszona w stosunku do określonej spółki kapitałowej i równocześnie jest podmiotem dominującym w stosunku do jednej lub kilku spółek kapitałowych,
10)
"jednostka dominująca wyższego szczebla" spółkę kapitałową, która jest dominującą dla jednostki dominującej niższego szczebla,
11)
"przychody odsetkowe" - przychody uzyskane przez bank w formie odsetek z działalności bankowej,
12)
"informacje dodatkowe" - informacje, o których mowa w załączniku nr 4 do uchwały.

Rozdział  2

Sporządzanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego

§  3.
1.
Bank będący jednostką dominującą sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej, włączając do niego dane własne oraz bez względu na siedzibę:
1)
dane jednostek zależnych, z wyjątkiem danych tych jednostek, których nie obejmuje się skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, określonych w ust. 3; w przypadku gdy sprawowanie kontroli nad jednostką zależną jest w sposób istotny ograniczone, dane tej jednostki włącza się do skonsolidowanego sprawozdania finansowego metodą praw własności,
2)
dane jednostek stowarzyszonych, z wyjątkiem danych tych jednostek, których nie obejmuje się skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, określonych w ust. 3.
2.
Bank będący jednostką dominującą nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli w roku obrotowym, za który należało je sporządzić, bankowa grupa kapitałowa łącznie, bez dokonywania wyłączeń i kompensacji, nie przekroczyła dwóch z trzech wielkości:
1)
średnioroczne zatrudnienie - 150 osób,
2)
suma aktywów bilansu - równowartości w walucie polskiej 3 mln ECU,
3)
przychód odsetkowy z działalności bankowej dotyczący banków oraz przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych w jednostkach innych niż banki - równowartości w walucie polskiej 6 mln ECU.
3.
Bank będący jednostką dominującą nie obejmuje skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym jednostki zależnej lub stowarzyszonej, jeżeli:
1)
nabycie tej jednostki ma na celu wyłącznie jej odsprzedaż lub sprawowanie kontroli względnie wywieranie znacznego wpływu będzie trwało krócej niż rok licząc od dnia bilansowego,
2)
suma bilansowa tej jednostki jest niższa od 5% sumy bilansowej jednostki dominującej oraz przychody odsetkowe z działalności bankowej albo przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych z działalności niebankowej jednostki zależnej lub stowarzyszonej są niższe od 5% przychodu jednostki dominującej.
4.
Łączna kwota sum bilansowych, łączna kwota sum przychodów odsetkowych z działalności bankowej i przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych z działalności niebankowej jednostek nie objętych konsolidacją, o których mowa w ust. 3, nie może jednak przekraczać 20% odpowiednich wielkości skonsolidowanego sprawozdania finansowego, obliczonych przy założeniu, że w jego zakres wchodzą wszystkie jednostki zależne i stowarzyszone, bez dokonywania wyłączeń i kompensacji.
5.
Bank sprawujący kontrolę nad jednostkami zależnymi, których zadaniem statutowym jest głównie świadczenie usług na rzecz banku, konsoliduje te jednostki metodą pełną.
6.
Bank, sprawujący kontrolę nad jednostkami zależnymi o całkowicie odmiennym niż bank rodzaju działalności, konsoliduje te jednostki metodą praw własności z uwzględnieniem ust. 5; za jednostki o całkowicie odmiennym rodzaju działalności uważa się jednostki działające na podstawie innych przepisów niż przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939).
§  4.
1.
Jeżeli jednostka dominująca niższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, to jednostka dominująca wyższego szczebla obejmuje swoim skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym skonsolidowane sprawozdanie finansowe jednostki dominującej niższego szczebla. W przypadku gdy bank będący jednostką dominującą wyższego szczebla posiada bezpośrednio akcje (udziały) w jednostce zależnej lub stowarzyszonej objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym przez jednostkę niższego szczebla, to odpowiednio, w relacji do posiadanego przez siebie udziału w kapitale własnym tej jednostki, włącza dane tej jednostki do sporządzanego przez siebie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
2.
Jeżeli jednostka dominująca niższego szczebla została zwolniona od sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego, to jednostka dominująca wyższego szczebla jest obowiązana do objęcia konsolidacją zarówno zależnych od niej jednostek dominujących niższego szczebla, jak i wszystkich jednostek zależnych od jednostki zwolnionej od sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego metodą pełną, bez względu na wielkość łącznej własności, a stowarzyszonych z jednostką zwolnioną od sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego metodą praw własności.
3.
Własność pośrednią jednostki dominującej wyższego szczebla w jednostce zależnej od jednostki dominującej niższego szczebla ustala się jako iloczyn procentowego posiadania akcji (udziałów) jednostki dominującej wyższego szczebla w jednostce dominującej niższego szczebla oraz jednostki dominującej niższego szczebla w jednostce od niej zależnej. Dla potrzeb ustalenia własności łącznej wielkość tę powiększa się o procent akcji (udziałów), jakie jednostka dominująca wyższego szczebla posiada bezpośrednio w jednostce zależnej od jednostki dominującej niższego szczebla.
4.
Bank będący jednostką dominującą niższego szczebla powinien w sporządzanej przez siebie informacji dodatkowej dokonać adnotacji o zwolnieniu od obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, podając nazwę i siedzibę jednostki dominującej wyższego szczebla sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie finansowe.

Rozdział  3

Składniki skonsolidowanego sprawozdania finansowego

§  5.
1.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera dane za rok obrotowy oraz za rok poprzedzający, jeżeli bank będący jednostką dominującą był, zgodnie z przepisami ustawy, obowiązany do sporządzania tego sprawozdania za rok poprzedzający.
2.
Składniki skonsolidowanego bilansu wykazuje się w sposób określony w załączniku nr 1 do uchwały.
3.
Składniki skonsolidowanego rachunku zysków i strat wykazuje się w sposób określony w załączniku nr 2 do uchwały.
4.
Składniki skonsolidowanego sprawozdania z przepływu środków pieniężnych wykazuje się w sposób określony w załączniku nr 3 do uchwały.
5.
Informacja dodatkowa do skonsolidowanego sprawozdania finansowego powinna zawierać informacje określone w załączniku nr 4 do uchwały.
§  6.
1.
Przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje się dla jednostek objętych konsolidacją jednakowe zasady rachunkowości, w tym jednakowe metody wyceny aktywów i pasywów określone ustawą oraz uchwałą Komisji Nadzoru Bankowego i ustalone przez kierownika jednostki dominującej.
2.
Jeżeli określone przez kierownika jednostki dominującej zasady rachunkowości, a w szczególności metody wyceny aktywów i pasywów, różnią się od metod i zasad stosowanych przez jednostkę dominującą, należy to uzasadnić w informacji dodatkowej.
3.
Jeżeli objęte konsolidacją jednostki stosują odmienne metody wyceny aktywów i pasywów lub sporządzają sprawozdania finansowe, które podlegają konsolidacji według zasad różniących się od metod i zasad określonych przez kierownika jednostki dominującej, to:
1)
należy dokonać odpowiednich korekt w dokumentacji konsolidacyjnej, o której mowa w § 16, dostosowując dane sprawozdań finansowych do metod i zasad określonych przez kierownika jednostki; adnotacje o korektach należy zamieścić w informacji dodatkowej,
2)
w przypadku gdy zastosowanie odmiennych metod i zasad nie zniekształca obrazu grupy kapitałowej przedstawianego przez skonsolidowane sprawozdanie finansowe, można zaniechać korekt, o których mowa w pkt 1 , uzasadniając przyjęte rozwiązania w informacji dodatkowej.
4.
Jednostka dominująca obowiązana jest stosować w sposób ciągły jednakowe metody i zasady konsolidacji. Dokonane w uzasadnionych przypadkach zmiany metod i zasad konsolidacji oraz ich wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej należy wyjaśnić w informacji dodatkowej.
5.
Jeżeli w ciągu roku obrotowego istotnie zmienił się skład jednostek zależnych i stowarzyszonych objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, to:
1)
w informacji dodatkowej należy podać dane umożliwiające dokonanie porównań za poszczególne okresy lub
2)
dokonać odpowiednich przeliczeń danych bilansu oraz rachunku zysków i strat za okres poprzedzający, dokonując adnotacji w informacji dodatkowej.
§  7.
1.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się na ten sam dzień bilansowy i za ten sam rok obrotowy co sprawozdanie finansowe jednostki dominującej, włączając do niego dane ze sprawozdań finansowych jednostek zależnych i stowarzyszonych, sporządzone na ten sam dzień bilansowy i za ten sam rok obrotowy.
2.
Jeżeli nie zniekształca to obrazu przedstawianego przez skonsolidowane sprawozdanie finansowe, dzień bilansowy jednostki zależnej lub stowarzyszonej może wyprzedzać dzień bilansowy, o którym mowa w ust. 1, nie więcej jednak niż o trzy miesiące; w takim przypadku w informacji dodatkowej należy przedstawić ważne zdarzenia dotyczące zarówno aktywów i pasywów, jak zysków i strat między dniem bilansowym jednostki zależnej lub stowarzyszonej a dniem, na który sporządzono skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
3.
W innych przypadkach niż określone w ust. 2, jednostki zależne i stowarzyszone powinny na dzień bilansowy, na który sporządza się skonsolidowane sprawozdanie finansowe, sporządzić oddzielne sprawozdanie finansowe za taki sam okres, jak sprawozdanie jednostki dominującej, podlegające włączeniu do skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
§  8.
1.
Wyrażone w walutach obcych sprawozdania finansowe, które podlegają konsolidacji, przelicza się na walutę polską według następujących zasad:
1)
poszczególne pozycje aktywów i pasywów, z wyjątkiem kapitałów własnych, przelicza się według kursu średniego ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego na dzień bilansowy,
2)
poszczególne pozycje rachunku zysków i strat przelicza się po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną kursów średnich na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, ustalonych dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego,
3)
kapitały własne, według stanu na dzień objęcia kontroli lub rozpoczęcia wywierania znacznego wpływu przez jednostkę dominującą, przelicza się według ustalonego dla danej waluty na ten dzień kursu średniego ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
2.
Skonsolidowane kapitały własne obejmują kapitały własne przeliczone w sposób określony w ust. 1 pkt 3, w tym:
1)
wynik finansowy netto za rok obrotowy, przeliczony w sposób określony w ust. 1 pkt 2,
2)
różnice kursowe z konsolidacji, przeliczone w sposób określony w ust. 3.
3.
Różnice kursowe z konsolidacji, o których mowa w ust. 2 pkt 2, składają się z:
1)
różnic kursowych powstałych przy przeliczeniu na walutę polską kapitału własnego zgodnie z ust. 1 pkt 3 oraz przy jego przeliczeniu według ustalonego dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego kursu średniego na dzień bilansowy,
2)
różnic kursowych powstałych z przeliczenia na walutę polską wyniku finansowego netto, obliczonego zgodnie z ust. 1 pkt 2, i z przeliczenia według ustalonego dla danej waluty przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego kursu średniego na dzień bilansowy.
4.
Na dzień sprzedaży akcji (udziałów) jednostki objętej konsolidacją różnice kursowe z konsolidacji, związane z tą jednostką, podlegają odpisaniu na rachunek zysków i strat.

Rozdział  4

Konsolidacja metodą pełną

§  9.
1.
Bank będący jednostką dominującą włącza do skonsolidowanego sprawozdania finansowego dane jednostek zależnych metodą konsolidacji pełnej, o której mowa w art. 58 ustawy, po ewentualnym przeliczeniu odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych na walutę polską, zgodnie z § 8, bez względu na wynik finansowy netto tych jednostek.
2.
Konsolidacja bilansów i rachunków zysków i strat metodą pełną polega na sumowaniu w pełnej wysokości odpowiednich pozycji bilansów oraz rachunków zysków i strat jednostek zależnych i jednostki dominującej bez względu na wielkość udziału banku we własności jednostki zależnej, z zastrzeżeniem ust. 3.
3.
Jeżeli bank obejmuje jednostkę zależną kontrolą w ciągu roku obrotowego, do skonsolidowanego rachunku zysków i strat włącza się w pełnej wysokości wszystkie pozycje rachunku zysków i strat tej jednostki za okres następujący od dnia objęcia jej kontrolą przez bank.
4.
Po dokonaniu sumowań zgodnie z ust. 2 i ust. 3, należy przeprowadzić korekty i wyłączenia konsolidacyjne, o których mowa w art. 58 ustawy, w sposób i według zasad określonych w § 10-13.
5.
Do odpowiednich pozycji kapitałów własnych banku dodaje się również inne niż kapitał podstawowy pozycje kapitału własnego jednostki zależnej w części, w jakiej jednostka dominująca jest właścicielem jednostki zależnej. Dodawane są tylko te części kapitałów własnych jednostki zależnej, które powstały od dnia objęcia kontroli przez jednostkę dominującą.
6.
Kapitały własne akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych, o których mowa w art. 58 ust. 7 ustawy, oblicza się jako sumę kapitałów własnych jednostek zależnych w części, w jakiej należą do akcjonariuszy (udziałowców) innych niż jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej.
§  10.
1.
Na dzień objęcia przez bank kontrolą jednostki zależnej ustala się wartość rynkową aktywów netto jednostki zależnej proporcjonalnie do posiadanego na ten dzień przez jednostkę dominującą udziału w kapitale własnym jednostki zależnej.
2.
Jeżeli bank będący jednostką dominującą posiada kilka jednostek zależnych, dotyczącą tych jednostek wartość firmy z konsolidacji lub rezerwę kapitałową z konsolidacji wykazuje się w skonsolidowanym bilansie odrębnie, bez dokonywania kompensat.
3.
Jeżeli na dzień objęcia kontroli wartość rynkowa aktywów netto nabytej jednostki jest różna od ich wartości księgowej, należy doprowadzić wartość aktywów i pasywów nabytej jednostki do ich wartości rynkowej. Wynik z przeszacowania zalicza się do kapitału z aktualizacji wyceny jednostki zależnej ujmując to w dokumentacji konsolidacyjnej, o której mowa w § 16. W kolejno sporządzanych skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych uwzględnia się odpowiednio zaktualizowane wartości aktywów i pasywów jednostki zależnej.
4.
Za wartość rynkową aktywów netto można również przyjąć ich wartość księgową, jeżeli różnica między tymi wielkościami nie jest znaczna.
5.
Wartość firmy z konsolidacji lub rezerwę kapitałową z konsolidacji odpisuje się ratalnie, w sposób planowy, na skonsolidowany rachunek zysków i strat przez czas określony w ustawie, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym objęto kontrolę nad daną jednostką zależną. Jeżeli jednostka zależna, której dotyczy wartość firmy z konsolidacji, przestaje przynosić oczekiwane przy nabyciu akcji (udziałów) korzyści, to dotychczas nie odpisaną wartość firmy z konsolidacji odpisuje się jednorazowo na skonsolidowany rachunek zysków i strat.
6.
Jeżeli na skutek nabycia przez bank dodatkowych akcji (udziałów) jednostka dotychczas stowarzyszona staje się jednostką zależną lub zwiększa się udział banku w kapitale jednostki zależnej lub stowarzyszonej, to ustala się wartość firmy z konsolidacji lub rezerwę kapitałową z konsolidacji z uwzględnieniem dodatkowych udziałów (akcji) obliczonych na dzień ich nabycia, zgodnie z ust. 1. Jednocześnie należy dokonać odpowiedniej korekty dotychczasowej kwoty pozycji dotyczącej wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji.
7.
Bank będący jednostką dominującą, która nabyła akcje (udziały) jednostki zależnej przed wejściem w życie ustawy, może przy obliczaniu wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji w sposób określony w ust. 1 zastąpić wartość rynkową nabytej części aktywów netto ich wartością wynikającą z ksiąg rachunkowych jednostki zależnej na koniec roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy, za który bank jest zobowiązany do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego po raz pierwszy.
§  11.
1.
Kapitałem podstawowym grupy kapitałowej jest kapitał podstawowy jednostki dominującej.
2.
Kapitał podstawowy jednostek zależnych, w części, w jakiej stanowi on własność banku, jest kompensowany z wartością nominalną akcji (udziałów) ujętych w bilansie tego banku na dzień objęcia kontroli (dzień bilansowy), a pozostałą część zalicza się do kapitałów własnych akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych, o których mowa w ust. 4.
3.
Do poszczególnych składników kapitału własnego banku, z wyjątkiem jego kapitału podstawowego, dodaje się części odpowiednich składników kapitału własnego jednostek zależnych, odpowiadające udziałowi jednostki dominującej we własności jednostek zależnych według stanu na dzień bilansowy. Do kapitału własnego grupy włącza się tylko te części odpowiednich składników kapitału własnego jednostek zależnych, które powstały od dnia objęcia nad nimi kontroli przez bank; w szczególności dotyczy to zmiany wysokości kapitału własnego spowodowanego osiągniętymi przez jednostki zależne wynikami finansowymi oraz aktualizacją wyceny środków trwałych.
4.
Jeżeli jednostka objęta konsolidacją stanowi w części własność innych akcjonariuszy (udziałowców) niż objęte konsolidacją jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej, to w odrębnych pozycjach, odpowiednio do udziału we własności jednostki zależnej, należy wykazać:
1)
w bilansie - kapitał własny akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych,
2)
w rachunku zysków i strat - zyski (straty) akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych.
5.
Akcje (udziały) banku będącego jednostką dominującą posiadane przez inną jednostkę objętą konsolidacją wykazuje się w bilansie skonsolidowanym jako akcje (udziały) własne.
§  12.
1.
Przy konsolidacji sprawozdań finansowych należy dokonać wyłączeń konsolidacyjnych zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy.
2.
Przy wyłączeniach i korektach konsolidacyjnych stosuje się następujące zasady:
1)
zasilanie i odprowadzanie środków pieniężnych (środki pieniężne w drodze) w ramach grupy kapitałowej należy ująć w dokumentacji konsolidacyjnej jako otrzymane przez jednostkę, która będzie ich odbiorcą,
2)
lokaty międzybankowe (udzielone, otrzymane) oraz wzajemne zobowiązania i należności z innych tytułów kompensują się w bilansie,
3)
nie zrealizowane z punktu widzenia grupy kapitałowej zyski lub straty, powstałe na skutek dokonania między jednostkami objętymi konsolidacją sprzedaży składników majątkowych po innych cenach niż wartość księgowa netto wykazana w księgach rachunkowych jednostki sprzedającej, podlegają wyłączeniu z bilansu skonsolidowanego w powiązaniu z rachunkiem zysków i strat jednostki sprzedającej, a w przypadku gdy przedmiotem tego rodzaju sprzedaży jest środek trwały, w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym należy dodatkowo skorygować jego amortyzację w taki sposób, aby była ona obliczona od zaktualizowanej pierwotnie ceny nabycia (kosztu wytworzenia) środka trwałego,
4)
jeśli jednostka zależna dokonuje sprzedaży w ramach grupy, wyłączenie nie zrealizowanego zysku (lub straty) dokonywane jest również proporcjonalnie z wyniku finansowego akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych,
5)
dywidendy należne bankowi od jednostki zależnej:
a)
za okres następujący od dnia objęcia kontroli podlegają wyłączeniu z jego przychodów finansowych, a włączeniu do kapitału jednostki wypłacającej dywidendę; korekta kapitału własnego jednostki zależnej nie wpływa na obliczenie wysokości kapitału własnego akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych, o którym mowa w §11 ust. 2,
b)
za okres przed dniem objęcia kontroli - zmniejszają cenę nabycia akcji (udziałów); wpływa ona na obliczenie wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji.
§  13.
1.
Do skonsolidowanego rachunku zysków i strat włącza się w pełnej wysokości:
1)
poszczególne pozycje rachunku zysków i strat każdej jednostki zależnej za okres:
a)
od początku roku obrotowego lub od dnia objęcia kontroli, jeżeli nastąpiło to w ciągu roku obrotowego,
b)
do końca roku obrotowego lub do dnia ustania kontroli, jeżeli nastąpiło to w ciągu roku obrotowego,
2)
zysk lub stratę ze sprzedaży całości lub części tej jednostki.
2.
Zysk lub stratę powstające dla grupy kapitałowej ze sprzedaży jednostki zależnej stanowi różnica między przychodem ze sprzedaży a ustaloną na dzień objęcia kontroli wartością rynkową aktywów netto sprzedanej jednostki zależnej, w części będącej własnością jednostki dominującej, skorygowana o nie odpisaną wartość firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji, ustaloną na dzień objęcia kontroli nad tą jednostką oraz o ewentualną różnicę między wartością rynkową i księgową określonej wyżej części aktywów netto.
3.
Zysk lub stratę, o której mowa w ust. 2, ustala się również przy każdorazowej sprzedaży części akcji (udziałów) w jednostce zależnej, jeżeli jednostka ta pozostaje nadal jednostką zależną lub staje się jednostką stowarzyszoną. W takim przypadku ustalając zysk lub stratę ze sprzedaży uwzględnia się tylko odpowiednią część wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji oraz ewentualnej różnicy między wartością rynkową a księgową określonej wyżej części aktywów netto.
4.
Jeżeli na skutek sprzedaży części akcji (udziałów) jednostka przestaje być zależna lub stowarzyszona, stosuje się przepisy ust. 2 oraz §17 ust. 2.
5.
Zysk lub stratę ze sprzedaży całości lub części akcji (udziałów) w jednostce zależnej wykazuje się w skonsolidowanym rachunku zysków i strat jako zysk lub stratę nadzwyczajną.
6.
W informacji dodatkowej do skonsolidowanego sprawozdania finansowego należy podać:
1)
wartość księgową aktywów netto każdej sprzedanej lub zakupionej jednostki zależnej,
2)
sposób rozliczeń pomiędzy jednostką sprzedającą a kupującą akcje (udziały),
3)
wynik ze sprzedaży odrębnie każdej jednostki zależnej.
§  14.
1.
Skonsolidowane sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych sporządza się poprzez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozdań z przepływu środków pieniężnych jednostki dominującej i jednostek zależnych wchodzących w skład grupy kapitałowej i objętych konsolidacją metodą pełną oraz dokonanie korekt konsolidacyjnych lub na podstawie skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej.
2.
Korekty konsolidacyjne, o których mowa w ust. 1 , polegają na wyłączeniu wszelkich przepływów pieniężnych między objętymi konsolidacją bankiem a jednostkami od niego zależnymi oraz między poszczególnymi jednostkami zależnymi, w szczególności z tytułu:
1)
wypłaconych dywidend,
2)
zapłaty za nabyte akcje lub udziały,
3)
udzielenia i spłaty kredytów i pożyczek.
3.
W przypadku zakupu lub zbycia akcji (udziałów) jednostki zależnej, łączną kwotę wypłaconych lub otrzymanych środków pieniężnych zamieszcza się w sprawozdaniu z przepływu środków pieniężnych w wielkościach skorygowanych o środki pieniężne pozyskane lub rozdysponowane.

Rozdział  5

Konsolidacja metodą praw własności

§  15.
1.
Do skonsolidowanego sprawozdania finansowego włącza się wartość akcji (udziałów) posiadanych przez bank w jednostkach stowarzyszonych lub w traktowanych na równi z nimi jednostkach zależnych o całkowicie odmiennym rodzaju działalności, ustaloną metodą praw własności w sposób określony w ust. 2-5, oraz ich wynik finansowy w sposób określony w ust. 7. Nie sumuje się poszczególnych pozycji bilansów oraz rachunków zysków i strat jednostek włączanych do skonsolidowanego sprawozdania finansowego metodą praw własności z odpowiednimi danymi jednostki dominującej i jednostek zależnych.
2.
Na dzień rozpoczęcia wywierania znacznego wpływu przez bank na jednostkę stowarzyszoną ustala się wartość księgową kapitału własnego jednostki stowarzyszonej, z uwzględnieniem objętego na ten dzień udziału w kapitale własnym jednostki stowarzyszonej.
3.
Wartość firmy z konsolidacji lub rezerwę kapitałową z konsolidacji wykazuje się w skonsolidowanym bilansie sporządzanym po raz pierwszy po dniu określonym w ust. 2. Jeżeli bank posiada kilka jednostek stowarzyszonych, dotyczącą tych jednostek wartość firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji wykazuje się odrębnie, bez dokonywania kompensat. Przepisy §10 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
4.
Bank, który nabył akcje (udziały) jednostki stowarzyszonej przed wejściem w życie przepisów ustawy, może wykazać przy obliczaniu wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji wartość kapitału własnego jednostki stowarzyszonej w kwocie wynikającej z jej ksiąg rachunkowych według stanu na koniec roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy, za który jednostka dominująca zobowiązana jest do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego po raz pierwszy.
5.
W skonsolidowanym bilansie udział banku będącego jednostką dominującą w jednostce stowarzyszonej, obliczony w sposób określony w ust. 2, koryguje się o przypadające na rzecz banku zwiększenie lub zmniejszenie kapitału własnego jednostki stowarzyszonej, które nastąpiło w ciągu okresu objętego konsolidacją, oraz pomniejsza się o należne od jednostki stowarzyszonej dywidendy.
6.
Jednostka stowarzyszona podlega konsolidacji także wtedy, gdy wartość udziału posiadanego w tej jednostce, stanowiąca część jej kapitału własnego, wykazuje wartość ujemną lub zerową; odpowiednie dane objaśniające należy zamieścić w informacji dodatkowej.
7.
W skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje się w oddzielnej pozycji zysk/stratę jednostki stowarzyszonej w części, która odpowiada udziałowi jednostki dominującej w wyniku jednostki stowarzyszonej.
8.
Ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego wyłącza się zyski i straty powstałe w toku transakcji dokonanych między jednostką stowarzyszoną a pozostałymi jednostkami objętymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, proporcjonalnie do posiadanych przez grupę kapitałową akcji (udziałów) w jednostce stowarzyszonej. Przepis §12 ust. 2 pkt 3 stosuje się odpowiednio, z tym że nie dokonuje się tych wyłączeń również wtedy, gdy odpowiednie dane nie są jednostce dominującej znane lub nie mogą być ustalone.

Rozdział  6

Dokumentacja konsolidacyjna

§  16.
1.
Jednostka dominująca obowiązana jest do sporządzania i prowadzenia dokumentacji konsolidacyjnej.
2.
Podstawą do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest dokumentacja konsolidacyjna, na którą składają się w szczególności:
1)
sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej,
2)
wszelkie korekty i wyłączenia konsolidacyjne sprawozdań finansowych objętych konsolidacją,
3)
obliczenie wartości firmy z konsolidacji lub rezerwy kapitałowej z konsolidacji oraz ich odpisów,
4)
obliczenie kapitałów własnych akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych,
5)
obliczenie różnic kursowych z konsolidacji każdej jednostki grupy kapitałowej.
2.
Do ochrony i przechowywania dokumentacji konsolidacyjnej stosuje się odpowiednio przepis art. 74 ust. 2 pkt 8 ustawy.

Rozdział  7

Przepisy końcowe

§  17.
1.
Wartość akcji (udziałów) nabytych dodatkowo przez bank jako jednostkę dominującą w jednostce zależnej lub stowarzyszonej wykazuje się w sposób określony w §10 ust. 1 lub w §15 ust. 1, chyba że ich nabycie nie zmienia obrazu grupy kapitałowej.
2.
Wartość przeznaczonych na lokaty akcji (udziałów) posiadanych przez bank w innych jednostkach niż zależne i stowarzyszone oraz w jednostkach zależnych i stowarzyszonych nie objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym wykazuje się w cenach nabycia pomniejszonych 0 odpisy spowodowane trwałą utratą ich wartości, zgodnie z § 28 ust 1 pkt 3 lit. d) uchwały Komisji Nadzoru Bankowego Nr 1/98 z dnia 3 czerwca 1998 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków i sporządzania informacji dodatkowej (Dz. Urz. NBP Nr 14, poz. 27).
§  18.
W przypadkach gdy zastosowanie jednego z przepisów § 9-15 uniemożliwiłoby stosownie do §1 ust. 2 przedstawienie rzetelnej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego grupy kapitałowej, można odstąpić od stosowania takiego przepisu; odstępstwo takie należy szczegółowo uzasadnić, a jego wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej przedstawić w informacji dodatkowej.
§  19.
Banki będące emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu albo ubiegające się o dopuszczenie takich papierów do publicznego obrotu obowiązane są do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosując przepisy określone niniejszą uchwałą przy uwzględnieniu ostrzejszych kryteriów, określonych w zarządzeniu Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych z dnia 14 lutego 1995 r. w sprawie określenia ostrzejszych kryteriów od zawartych w art. 56 ust. 1-3 ustawy o rachunkowości w odniesieniu do jednostek emitujących papiery wartościowe dopuszczone lub ubiegających się o ich dopuszczenie do publicznego obrotu (Monitor Polski Nr 12, poz. 150).
§  20.
Z zastrzeżeniem § 21 ust. 2 traci moc zarządzenie nr 10/95 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 grudnia 1995 r. w sprawie szczególnych zasad sporządzania przez banki skonsolidowanych sprawozdań finansowych (DZ. Urz. NBP z 1996 r. Nr 1, poz. 1).
§  21.
1.
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1998 r. i ma zastosowanie po raz pierwszy do sporządzanych przez banki skonsolidowanych sprawozdań finansowych za rok. obrotowy rozpoczynający się w 1998 r.
2.
Do sporządzanych przez banki skonsolidowanych sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 1997 r. zachowuje moc zarządzenie, o którym mowa w § 20.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

SKONSOLIDOWANY BILANS BANKU

AKTYWA

I. Kasa, środki w Banku Centralnym

1. A vista

2. Rezerwa obowiązkowa

3. Inne środki

II. Dłużne papiery wartościowe uprawnione do redyskontowania w Banku Centralnym

III. Należności od innych instytucji finansowych

1. A vista

2. Terminowe

IV. Należności od klientów i sektora budżetowego

V. Należności od jednostek zależnych i stowarzyszonych nie objętych konsolidacją

VI. Należności od jednostek zależnych i stowarzyszonych konsolidowanych metodą praw własności

VII. Dłużne papiery wartościowe

1. Emitentów państwowych

2. Innych emitentów (w tym odkupione, własne)

VIII. Akcje, udziały i inne papiery wartościowe o zmiennej kwocie dochodu

IX. Akcje i udziały w jednostkach zależnych i stowarzyszonych nie objętych konsolidacją

1. W podmiotach finansowych

2. W pozostałych jednostkach

X. Akcje i udziały w jednostkach zależnych i stowarzyszonych konsolidowanych metoda praw własności

1. W podmiotach finansowych

2. W pozostałych jednostkach

XI. Akcje (udziały) własne

XII. Pożyczki podporządkowane

XIII. Wartości niematerialne i prawne

1. Koszty organizacji poniesione przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej

2. Wartość firmy

3. Inne wartości niematerialne i prawne

4. Zaliczki na poczet wartości niematerialnych i prawnych

XIV. Wartość firmy z konsolidacji

1. Wartość firmy z konsolidacji - jednostki zależne

2. Wartość firmy z konsolidacji - jednostki stowarzyszone

XV. Rzeczowy majątek trwały

1. Nieruchomości

2. Pozostałe środki trwałe

3. Inwestycje rozpoczęte

4. Zaliczki na poczet inwestycji

XVI. Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu (handlowe)

1. Akcje własne do zbycia

2. Inne papiery wartościowe (operacyjne)

XVII. Inne aktywa

1. Przyjęte aktywa - do zbycia

2. Pozostałe

XVIII. Rozliczenia międzyokresowe

SUMA AKTYWÓW

PASYWA

I. Zobowiązani wobec Banku Centralnego

II. Zobowiązani wobec instytucji finansowych

1. A vista

2. Terminowe

III. Zobowiązania wobec klientów i sektora budżetowego

1. Lokaty oszczędnościowe

a) a vista

b) terminowe

2. Pozostałe

a) a vista

b) terminowe

IV. Zobowiązania z tytułu papierów wartościowych

1. Własnych obligacji

2. Pozostałe

V. Fundusze specjalne i inne pasywa

1. Fundusze specjalne

2. Inne pasywa

VI. Rozliczenia międzyokresowe i przychody przyszłych okresów

1. Rozliczenia międzyokresowe

2. Przychody przyszłych okresów

VII. Rezerwy

1. Rezerwy na podatek dochodowy

2. Pozostałe rezerwy

VIII. Zobowiązania podporządkowane

IX. Zobowiązani wobec jednostek zależnych i stowarzyszonych nie objętych konsolidacją

X. Zobowiązania wobec jednostek zależnych i stowarzyszonych konsolidowanych metoda praw własności

XI. Kapitał podstawowy

XII. Zadeklarowane lecz nie wniesione wkłady na poczet kapitału podstawowego (wielkość ujemna)

XIII. Kapitał zapasowy

1. Ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej

2. Tworzony ustawowo

3. Tworzony zgodnie ze statutem

4. Inny

XIV. Kapitał rezerwowy

1. Z aktualizacji wyceny

2. Ogólnego ryzyka bankowego

3. Pozostałe

XV. Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych

1. Zysk (wielkość dodatnia)

2. Strata (wielkość ujemna)

XVI. Kapitał własny akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych

XVII. Rezerwa kapitałowa z konsolidacji

1. Rezerwa kapitałowa - jednostki zależne

2. Rezerwa kapitałowa - jednostki stowarzyszone

XVIII. Różnice kursowe z konsolidacji

1. Dodatnie różnice kursowe

2. Ujemne różnice kursowe

XIX. Wynik finansowy netto roku obrotowego

1. Zysk netto (wielkość dodatnia)

2. Strata netto (wielkość ujemna)

SUMA PASYWÓW

POZYCJE POZABILANSOWE

I. Zobowiązani warunkowe z tytułu:

1. Weksli akceptowanych i indosowanych, czeków, akredytyw itp.

2. Udzielone gwarancji i poręczeń

3. Pozostałe

II. Zobowiązania wynikające z tytułu operacji kupna/sprzedaży z klauzulą odkupu

III. Ryzyko kredytowe wywołane nieodwołalnymi zobowiązaniami

ZAŁĄCZNIK Nr 2

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT BANKU

I. Przychody z tytułu odsetek

1. Od instytucji finansowych

2. Od klientów i sektora budżetowego

3. Z papierów wartościowych:

a) o stałej kwocie dochodu

4. Pozostałe

II. Koszty odsetek

1. Od instytucji finansowych

2. Od klientów i sektora budżetowego

3. Pozostałe

III. Wynik z tytułu odsetek (I-II)

IV. Przychody z tytułu prowizji

V. Koszty z tytułu prowizji

VI. Wynik z tytułu prowizji (IV-V)

VII. Przychody z akcji, udziałów i innych papierów wartościowych

VIII. Wynik na operacjach finansowych

1. Papierami wartościowymi

2. Pozostałych

IX. Wynik z pozycji wymiany

X. Wynik na działalności bankowej

XI. Pozostałe przychody operacyjne

XII. Pozostałe koszty operacyjne

XIII. Koszty działania banku

1. Wynagrodzenia

2. Narzuty na wynagrodzenia

3. Pozostałe

XIV. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

XV. Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartości

1. Odpisy na rezerwy na należności, zobowiązani warunkowe i inne oraz na ryzyko ogólne

2. Aktualizacja wartości majątku finansowego

XVI. Rozwiązanie rezerw i zmniejszenia dotyczące aktualizacji

1. Należności, zobowiązań warunkowych i innych

2. Wartości majątku finansowego

XVII. Różnica wartości rezerw i aktualizacji (XV-XVI)

XVIII. Wynik z działalności operacyjnej (X+XI-XII-XIII-XIV+/-XVII)

XIX. Wynik na operacjach nadzwyczajnych

1. Zyski nadzwyczajne

2. Straty nadzwyczajne

XX. Odpis wartości firmy z konsolidacji

XXI. Odpis rezerwy kapitałowej z konsolidacji

XXII. Wynik finansowy brutto (XVIII+/-XIX-XX+XXI)

1. Zysk brutto

2. Strata brutto

XXIII. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego

1. Podatek dochodowy

2. Pozostałe obowiązkowe obciążenia

XXIV. Zysk/Strata z akcji (udziałów) w jednostkach stowarzyszonych

XXV. Wynik finansowy (Zysk/Strata) udziałowców (akcjonariuszy) mniejszościowych.

XXVI. Wynik finansowy netto

(XXII-XXIII+/-XXIV+/-XXV)

1. Zysk netto

2. Strata netto

XXVII. Zysk/strata netto na jedną akcję

ZAŁĄCZNIK Nr 3

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH DLA BANKÓW

A. Przepływ środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I. Wynik finansowy netto (zysk/strata)

II. Korekty o pozycje:

1. Zysk/strata akcjonariuszy (udziałowców) mniejszościowych

2. Zysk/strata z akcji (udziałów) w jednostkach stowarzyszonych

3. Amortyzacja (w tym odpisy wartości firmy z konsolidacji i rezerwy kapitałowej z konsolidacji)

4. Zysk/strata z tytułu różnic kursowych

5. Odsetki i dywidendy otrzymane i zapłacone

6. Rezerwy na należności

7. Inne rezerwy

8. Podatek dochodowy od zysku brutto (naliczony)

9. Podatek dochodowy zapłacony

10. Wynik na sprzedaży i likwidacji składników działalności inwestycyjnej

11. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych

12. Zmiana stanu należności od innych instytucji finansowych

13. Zmiana stanu należności od klientów i sektora budżetowego

14. Zmiana stanu akcji, udziałów i innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie dochodu

15. Zmiana stanu zobowiązań wobec instytucji finansowych

16. Zmiana stanu zobowiązań klientów i sektora budżetowego

17. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu papierów wartościowych

18. Zmiana stanu innych zobowiązań

19. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych

20. Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów

21. Pozostałe pozycje

III. Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)

B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

I. Nabycie/sprzedaż wartości niematerialnych i prawnych

II. Nabycie/sprzedaż składników rzeczowego majątku trwałego

III. Nabycie/sprzedaż akcji i udziałów w jednostkach zależnych, z wyłączeniem środków pieniężnych nabytych/sprzedanych jednostek zależnych

IV. Nabycie/sprzedaż akcji i udziałów w jednostkach stowarzyszonych

V. Nabycie/sprzedaż innych akcji, udziałów i papierów wartościowych (w tym również przeznaczonych do obrotu)

VI. Pozostałe pozycje

VII. Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej

C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

I. Zaciągnięcie/spłata długoterminowych kredytów wobec banku

II. Zaciągnięcie/spłata długoterminowych pożyczek, emisja/wykup obligacji lub innych papierów wartościowych wobec innych instytucji finansowych

III. Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych

IV. Płatności dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli

V. Dywidendy wypłacone akcjonariuszom (udziałowcom) mniejszościowym

VI. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego

VII. Wpływy z emisji akcji i udziałów własnych oraz dopłat do kapitału

VIII. Pozostałe pozycje

XI. Środki pieniężne netto z działalności finansowej

D. Zmiana stanu środków pieniężnych netto

(A III+/-B VII+/-C IX)

E. Środki pieniężne na początek roku obrotowego

F. Środki pieniężne na koniec roku obrotowego (D+E)

ZAŁĄCZNIK Nr 4

INFORMACJA DODATKOWA DO SKONSOLIDOWANYCH SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH POWINNA ZAWIERAĆ:

1)
opis struktury grupy kapitałowej ze wskazaniem zmian jakie nastąpiły w trakcie roku obrotowego.
2)
wykaz jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej w podziale na włączone i wyłączone z procesu konsolidacji z podaniem ich nazwy i siedziby, ich kapitału własnego, wartości bilansowej akcji (udziałów), udziału akcji (udziałów) w ogólnej liczbie głosów w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy (udziałowców) ze wskazaniem metody konsolidacji zastosowanej wobec jednostek zależnych i stowarzyszonych.
3)
przy wykazie jednostek wyłączonych z konsolidacji należy podać przyczyny odstąpienia od konsolidacji oraz wartości ich przychodów netto i wyniku finansowego netto, ze wskazaniem iż:
a)
wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym są nieznaczne w stosunku do danych sprawozdania finansowego jednostki dominującej zgodnie z określeniem w § 3 ust. 3 pkt 2,
b)
nabycie tej jednostki ma na celu wyłącznie jej odsprzedaż lub sprawowanie kontroli względnie wywieranie znacznego wpływu będzie trwało krócej niż rok licząc od dnia bilansowego,
c)
nastąpiło znaczne ograniczenie kontroli;
4)
omówienie zastosowanych metod wyceny i sposobu przeliczenia pozycji objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym oraz ich wpływ na wynik finansowy, w tym:
a)
uwzględnienie przepisów zastosowanych dla banków oraz norm międzynarodowych, jeżeli konsolidują jednostkę spoza kraju,
b)
informacje dotyczące ustalenia wartości firmy lub różnicy z konsolidacji nad wartością nabytej części aktywów netto na dzień objęcia przez bank akcji (udziałów) jednostki zależnej i stowarzyszonej,
c)
wskazanie okoliczności uniemożliwiających porównanie na przestrzeni dwu kolejnych lat niektórych pozycji skonsolidowanego bilansu i rachunku zysków i strat;
5)
uwagi dotyczące poszczególnych pozycji bilansowych i pozabilansowych i rachunku zysków i strat, w tym również:
a)
analiza zmiany stanów udziałów w jednostkach zależnych i w jednostkach stowarzyszonych, udziały mniejszościowe,
b)
zmiany stanów kapitałów własnych pomiędzy poprzednim, a ostatnim rokiem obrotowym ze wskazaniem tytułów zmian zmniejszających stan tych kapitałów z wyszczególnieniem udziałów grupy kapitałowej oraz udziałów mniejszościowych, ich wpływ na zmianę kapitałów własnych,
c)
operacje z jednostkami zależnymi i stowarzyszonymi ze wskazaniem wartości aktywów i pasywów będących przedmiotem transakcji kupna lub sprzedaży i sposobu rozliczenia pomiędzy jednostką sprzedającą i kupującą akcje, majątek trwały itp., według dziedzin działalności oraz określonych geograficznie rynków,
d)
informacje o eliminacji operacji wzajemnych pomiędzy jednostkami objętymi konsolidacją:

- należności i zobowiązań dotyczących operacji dokonywanych między nimi,

- przychodów i kosztów dotyczących tych operacji,

- dywidend wypłaconych przez jednostki zależne bankowi i otrzymane przez bank,

e)
przy omawianiu rachunku zysków i strat należy opisać te pozycje, które zostały ujęte w pozycjach skonsolidowanych z tytułu sprzedaży akcji (udziałów), podatku dochodowego, zysku/straty netto jednostek zależnych i stowarzyszonych;
6)
informacje o wspólnych przedsięwzięciach, w tym:
a)
nazwie, zakresie działania wspólnego przedsięwzięcia,
b)
procentowym udziale,
c)
części wspólnie kontrolowanych rzeczowych składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych,
d)
zobowiązaniach zaciągniętych na potrzeby przedsięwzięcia lub zakupu używanych rzeczowych składników majątku trwałego,
e)
części zobowiązań wspólnie zaciągniętych,
f)
przychodach otrzymanych ze wspólnego przedsięwzięcia i kosztach związanych z nimi,
g)
zobowiązaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczących wspólnego przedsięwzięcia.
7)
przeciętne w roku obrotowym zatrudnienie w grupie kapitałowej z podziałem na grupy zatrudnionych;
8)
wynik na sprzedaży całości lub części akcji (udziałów) poszczególnych jednostek zależnych oraz aktywów netto sprzedanych jednostek zależnych;
9)
transakcje ze spółkami powiązanymi kapitałowo, które nie są objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym.