Stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przez Tesco Polska Sp. z o.o. w Krakowie.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.UOKiK.2007.3.29

Akt nienormatywny
Wersja od: 10 października 2007 r.

DECYZJA
z dnia 20 kwietnia 2007 r.
w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przez Tesco Polska Sp. z o.o. w Krakowie

(Nr RKR-36/2007)

Na podstawie art. 23c ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz stosownie do art. 28 ust. 6 tej ustawy i § 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie określenia właściwości miejscowej i rzeczowej delegatur Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Tesco Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje się za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, wskazaną w art. 23a ust. 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, działanie Tesco Polska Sp. z o.o., polegające na:

- naruszeniu obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, poprzez: niepodanie w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 na wywieszce cenowej pełnego symbolu sprzedawanej kamery, tj. JVC DV GR-320E, a jedynie symbol JVC DV GR-320; udzielanie przez sprzedawcę w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 nieprawdziwej informacji co do rodzaju wizjera posiadanego przez sprzedawaną kamerę JVC DV GR-320E, co stanowi naruszenie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego;

- niezapewnieniu konsumentom w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 w miejscu sprzedaży - przed dokonaniem zakupu - warunków techniczno-organizacyjnych do sprawdzenia funkcjonowania mechanizmów i podzespołów kamery JVC DV GR-320E oraz kompletności towaru na podstawie instrukcji obsługi, co stanowi naruszenie art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, i nakazuje się zaniechania jej stosowania.

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura Urzędu w Krakowie, zwany dalej "organem antymonopolowym", otrzymał skargę konsumenta na działania Tesco Polska Sp. z o.o. (zwanej dalej Tesco lub Spółką) w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 związane ze sprzedażą kamery JVC GR-320E. Jak stwierdził konsument na tabliczce cenowej umieszczony został przez sprzedawcę niepełny symbol kamery (bez ostatniej litery). Pracownik obsługujący stoisko poinformował konsumenta, iż kamera ta wyposażona jest w wizjer kolorowy, mimo iż - jak się okazało później - posiadała ona wizjer czarno-biały. Ponadto na stoisku nie było możliwości sprawdzenia wszystkich funkcji kamery, ponieważ nie była naładowana bateria. Jak twierdził konsument, niemożliwe było również zapoznanie się przed zakupem z instrukcją obsługi.

W związku z powyższym organ antymonopolowy zwrócił się do Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (zwanego dalej MWIIH) z prośbą o przeprowadzenie kontroli. [...]

W toku kontroli przeprowadzonej przez MWIIH w tym markecie w dniach 2-3 stycznia 2007r. ustalono, iż istniała rozbieżność pomiędzy symbolem kamery umieszczonym na tabliczce znamionowej (JVC DV GR-320E) i na wywieszce z ceną (JVC DV GR-320); sprzedawca specjalistycznego stoiska butik RTV nie posiadał rzetelnej wiedzy na temat właściwości wizjera (twierdził on, iż przedmiotowa kamera wyposażona jest w wizjer kolorowy, kiedy w rzeczywistości ten typ kamery wyposażony jest w wizjer czarno-biały; instrukcja obsługi kamery nie była dostępna dla konsumenta przed dokonaniem zakupu; Tesco jako sprzedawca nie zapewnił konsumentowi możliwości sprawdzenia pracy kamery, a co za tym idzie posiadanych przez nią funkcji, przed dokonaniem zakupu, a dopiero w punkcie serwisowym po zakupie - za kasami.

W związku z powyższym, organ antymonopolowy wszczął z urzędu postępowanie w sprawie stosowania - przez Tesco - praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, polegającej na naruszenie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji oraz działaniu sprzecznym z prawem i dobrymi obyczajami, w związku z niepodaniem na wywieszce cenowej pełnego symbolu kamery, tj. JVC DV GR-320E, a jedynie symbol JVC DV GR-320; udzielaniem przez sprzedawcę nieprawdziwej informacji co do rodzaju wizjera posiadanego przez kamerę JVC DV GR-320E; niezapewnieniem konsumentowi w miejscu sprzedaży - przed dokonaniem zakupu - możliwości zapoznania się z instrukcją obsługi kamery i warunków techniczno-organizacyjnych do sprawdzenia funkcjonowania mechanizmów i podzespołów kamery JVC DV GR-320E.

[...] W toku postępowania organ antymonopolowy ustalił następujący stan faktyczny. [...] Jak ustalił MWIIH w toku kontroli przeprowadzonej w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 w dniach 2-3 stycznia 2007 r. [...]: kamera JVC DV GR-320E sprzedawana była na specjalistycznym stoisku RTV (zwanym przez Tesco butikiem RTV); w okresie przedświątecznym prowadzona była sprzedaż promocyjna tego urządzenia; istniała rozbieżność pomiędzy symbolem kamery umieszczonym na tabliczce znamionowej urządzenia (JVC DV GR-320E) i na wywieszce z ceną (JVC DV GR-320); sprzedawca stoiska nie posiadał rzetelnej wiedzy na temat właściwości wizjera, (twierdził on, iż przedmiotowa kamera wyposażona jest w wizjer kolorowy); instrukcja obsługi kamery nie była dostępna dla konsumenta przed dokonaniem zakupu; Tesco jako sprzedawca nie zapewnił konsumentowi możliwości sprawdzenia pracy kamery, a co za tym idzie posiadanych przez nią funkcji na stoisku RTV, przed dokonaniem zakupu, a dopiero w punkcie serwisowym znajdującym się za kasami; sprzedawca stoiska twierdził, iż nie może sprawdzić kamery ze względu na brak baterii. [...]

[...] Należy stwierdzić, iż rozpatrywana sprawa ma charakter publiczno-prawny, albowiem wiąże się z ochroną interesu wszystkich konsumentów, którzy byli zainteresowani zakupem kamery JVC GR-D320E w markecie Tesco w Krakowie przy ul. Kapelanka 56. Należy wziąć pod uwagę w niniejszej sprawie również potencjalnych nabywców kamer, a nie tylko konsumenta, który złożył skargę do organu antymonopolowego oraz Inspektorów MWIIH dokonujących zakupu w toku czynności kontrolnych. [...]

Zbiorowe interesy konsumentów podlegają ochronie prawnej przed godzącymi w nie naruszeniami, polegającymi na sprzecznych z prawem (zakazanych przez przepisy innych ustaw) oraz zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami, działaniach przedsiębiorców. Tworząc katalog działań, które będą uznawane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów ustawodawca posłużył się zwrotem "w szczególności". Oznacza to, że wskazany katalog ma charakter przykładowy. [...]

W badanej sprawie przedmiotem oceny są działania spółki Tesco Polska Sp. z o.o. - w związku ze sprzedażą kamer w butiku RTV w hipermarkecie w Krakowie przy ul. Kapelanka 56.

Tesco Polska Sp. z o.o. jest spółką prawa handlowego [...], co oznacza, że jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i jej działania można oceniać pod kątem naruszenia przepisów art. 23a ust. 1 i 2 tej ustawy. [...]

Dokonując analizy działań Tesco pod kątem bezprawności organ antymonopolowy dodatkowo odwołał się do dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającej dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie 2006/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 149/22) - zwaną dalej dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych. [...]

Oceniając potencjalną możliwość wprowadzenia w błąd konsumentów poprzez udzielanie nierzetelnej, nieprawdziwej i niepełnej informacji, w tym również przekazu, z jakim mamy do czynienia w omawianym stanie faktycznym, tj. tabliczki cenowej, informacji udzielanych przez sprzedawcę butiku RTV, brak dostępu do instrukcji obsługi należy uwzględnić, iż konsument jest słabszym uczestnikiem rynku posiadającym mniejszą wiedzę i doświadczenie niż działający profesjonalnie przedsiębiorca.

W tym kontekście nie sposób nie odnieść się do proponowanych przez literaturę i orzecznictwo tzw. modeli (wzorców) konsumenta. Oceniając model konsumenta organ antymonopolowy wziął pod uwagę wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 23 lutego 2006 r. (sygn. akt XVII Ama 118/04), w którym czytamy, że "(...) oceniając model krajowego konsumenta należy pamiętać o specyfice stosunków i zwyczajów panujących na rynkach wewnętrznych każdego kraju i takie argumenty można przytoczyć dla ochrony interesów rodzimego konsumenta na arenie międzynarodowej." Zdaniem Sądu "[...] konsumenci krajowi, którzy przez kilkadziesiąt lat nie byli poddawani rozwijającym się w tym okresie w krajach zachodnich technikom reklamowym nie są wyrobieni w dostatecznym stopniu. Dlatego kryteria oceny działań promocyjnych na krajowym rynku muszą być dla nich bardziej restrykcyjne. W konsekwencji również przepisy wewnętrzne regulujące zasady ochrony interesów konsumentów i zwalczania nieuczciwej konkurencji obowiązujące w kraju są ostrzejsze, a ich wykładnia dostosowana do rynku na jakim obowiązują."

W świetle powyższego należy przyjąć, że analizy przedmiotowej sprawy należy dokonać przez pryzmat konsumenta nieświadomego i nieostrożnego, a tym samym uznać, że informacja na tabliczce cenowej oraz zapewnienia sprzedawcy co do rodzaju wizjera stanowiły dla konsumenta nierzetelną, nieprawdziwą i niepełną informację.

Ponadto brak - przed dokonaniem zakupu - możliwości zapoznania się z instrukcja obsługi powoduje, iż konsument otrzymuje niepełną informację o istotnej cesze towaru, jakim jest rodzaj wizjera. Konsument na podstawie wyjaśnień sprzedawcy jest przekonany, że za cenę proponowaną nabywa kamerę nieco wyższej klasy niż kamera w rzeczywistości oferowana. Podejmuje zatem decyzję odnośnie transakcji, której mógłby nie podjąć, znając cechy towaru i odpowiadającą tym cechą cenę.

Ponadto - nawet świadomemu i ostrożnemu konsumentowi - podanie niepełnego symbolu kamery, tj. niepełnej informacji o towarze, nie pozwalało na zweryfikowanie danych zawartych na tabliczce cenowej na stronach internetowych producenta kamery, ponieważ - jak ustalił organ antymonopolowy - na stronach tych nie ma informacji o parametrach kamery JVC GR-D 320, a jedynie o kamerach oznaczonych symbolami JVC GR-D 320E lub JVC GR-D 320 EZ.

W ocenie zachowań Spółki w przedmiotowym hipermarkecie Tesco uwzględnienia wymagają fakty ustalone przez MWIIH w toku kontroli przeprowadzonej w hipermarkecie sieci. Nie bez znaczenia dla oceny zachowań przedsiębiorcy pozostaje chronologia wydarzeń dotyczących sprzedaży przez Tesco przedmiotowej kamery.

W okresie od 20 do 26 lipca 2006 r. prowadzona była przez Spółkę promocyjna sprzedaż kamer JVC GR-D 320E. Ww. promocja reklamowana była na s. 3 gazetki reklamowej wydawanej przez Tesco. Zgodnie z treścią reklamy miała być w obrocie kamera JVC GR-D 320 wyposażona między innymi w kolorowy wizjer. W okresie od 23 sierpnia 2006 r. do 7 lutego 2007 r. organ antymonopolowy przeprowadził - poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym - postępowanie w sprawie stosowania przez Tesco praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, polegającej na stosowaniu nieuczciwej i wprowadzającej w błąd reklamy poprzez zamieszczenie w gazetce reklamowej obowiązującej w okresie od 20 do 26 lipca 2006 r. informacji o sprzedaży kamery JVC GR-D 320 posiadającej kolorowy wizjer, podczas gdy sprzedawana była kamera JVC GR-D 320E z wizjerem czarno-białym. W toku ww. postępowań Spółka potwierdziła, iż informacja odnośnie rodzaju wizjera zamieszczona w gazetce reklamowej była błędna. Tesco wskazało, iż nieprawdziwe dane o rodzaju wizjera zostały zamieszczone w gazetce z wyłącznej winy producenta kamer - JVC Polska Sp. z o.o., który w ofercie przesłanej pocztą elektroniczną - przed dokonaniem przez Spółkę zakupu - poinformował, iż przedmiotowa kamera jest wyposażona w kolorowy wizjer.

W dniu 7 lutego 2007 r. organ antymonopolowy decyzją Nr RKR-5/2007 uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, wskazaną w art. 23a ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, działanie Tesco, polegające na stosowaniu reklamy wprowadzającej w błąd konsumentów poprzez zamieszczenie w gazetce reklamowej wydawanej przez przedsiębiorcę, obowiązującej w okresie od 20 do 26 lipca 2006 r. reklamy informującej konsumentów o możliwości zakupu kamery JVC GR-D 320 z kolorowym wizjerem, podczas gdy faktycznie sprzedawana była kamera JVC GR-D 320E z wizjerem czarno-białym, co stanowi naruszenie art. 3 ust. 1 i 2 i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 26 lipca 2006 r. Od decyzji tej Tesco złożyło odwołanie.

W toku kontroli przeprowadzonej w markecie Tesco przy ul. Kapelanka 56 w Krakowie w dniach 2-3 stycznia 2007 r. MWIIH ustalił, iż sprzedawca udzielał nieprawdziwej i niepełnej informacji co do symbolu kamery i rodzaju posiadanego przez nią wizjera.

W ocenie organu antymonopolowego, skoro sprzedawca po 5 miesiącach od zakończenia promocji, będącej przedmiotem zainteresowania organu antymonopolowego w toku wcześniej prowadzonego postępowania, nadal udzielał konsumentom informacji, iż kamera sprzedawana w hipermarkecie Tesco w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 posiada kolorowy wizjer należy uznać, iż Tesco świadomie udzielało konsumentom nierzetelnej, nieprawdziwej i niepełnej informacji. Działanie takie stoi - zdaniem organu antymonopolowego - w sprzeczności z uczciwością kupiecką oraz zasadami etyki zawodowej.

Należy w ocenie działań Tesco wziąć pod uwagę dodatkowo fakt, iż w kontrolowanym hipermarkecie w Krakowie niemożliwe było zapoznanie się z instrukcją obsługi i sprawdzenie pracy kamery, a co za tym idzie przeprowadzenie weryfikacji cech opisanych przez sprzedawcę - przed dokonaniem zakupu. Konsument otrzymywał od sprzedawcy specjalistycznego stoiska - butiku RTV nierzetelne, nieprawdziwe i niepełne informacje co do cechy produktu - JVC GR-D 320E.

Ponadto, odstępując od podania na tabliczce cenowej pełnego symbolu kamery, Tesco udzielało konsumentom niepełnej informacji o towarze i tym samym odebrało im możliwość zapoznania się z instrukcją obsługi zamieszczoną na stronie internetowej producenta. Na stronie tej instrukcja oznaczona była bowiem pełnym symbolem kamery, tj. JVC GR-D 320E.

Działanie, z jakim mamy do czynienia w przypadku Tesco zostało określone w art. 23a ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów jako praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów - udzielanie konsumentom nierzetelnej, nieprawdziwej i niepełnej informacji. Działanie Tesco, jako sprzedawcy polegające na udzielaniu konsumentom nierzetelnej, nieprawdziwej i niepełnej informacji co do symbolu i cechy kamery - w ocenie organu antymonopolowego - narusza art. 3 ust. 1 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Sprzedawca - zgodnie z tym przepisem - jest bowiem zobowiązany udzielać kupującemu jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji.

Ponadto opisane działanie Spółki należy uznać za czyn nieuczciwej konkurencji określony w art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, gdyż jest sprzeczne z prawem oraz dobrymi obyczajami kupieckimi. Narusza ono interes klienta - potencjalnego nabywcy przedmiotowej kamery, gdyż otrzymuje on towar niższej klasy niż wynika to z - nieweryfikowalnych przez dokonaniem zakupu - informacji otrzymanych od sprzedawcy.

Należy dodatkowo zwrócić uwagę, iż mamy w tym przypadku do czynienia nie tylko z naruszeniem przepisów krajowych, ale również z nieuczciwymi praktykami handlowymi, o których mowa w art. 5, 6 i 7 dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.

Bezprawność działań Tesco należy ponadto ocenić pod kątem naruszenia art. 3 ust. 3 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Zgodnie z wyżej przywołanym przepisem sprzedawca jest obowiązany zapewnić w miejscu sprzedaży odpowiednie warunki techniczno-organizacyjne umożliwiające dokonanie wyboru towaru konsumpcyjnego i sprawdzenia jego jakości, kompletności oraz funkcjonowania głównych mechanizmów i podstawowych podzespołów.

Sprzedaż przedmiotowej kamery odbywała się na specjalistycznym stoisku - w butiku RTV. Jak poinformował organ antymonopolowy konsument, a sprawdził w toku kontroli MWIIH - na stoisku tym nie było możliwości sprawdzenia pracy kamery. Jak tłumaczył sprzedawca, w kamerze brak było baterii.

Ze względu na fakt, iż w instrukcji obsługi kamery wymienione są w formie obrazkowej i tekstowej informacje o dołączonym przez producenta wyposażeniu kamery, niedostępność jej przed dokonaniem zakupu pozbawiła konsumenta możliwości sprawdzenia kompletności towaru. Z informacji uzyskanej od konsumenta i potwierdzonej w toku kontroli MWIIH sprawdzenie sprzętu było możliwe dopiero po dokonaniu zakupu, za stanowiskami kasowymi w punkcie serwisowym. Zatem Spółka jako sprzedawca w hipermarkecie Tesco w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 nie zapewniła konsumentom w miejscu sprzedaży odpowiednich warunków techniczno-organizacyjnych umożliwiających dokonanie wyboru towaru konsumpcyjnego - kamery JVC GR-D320E i sprawdzenia jej jakości, kompletności oraz funkcjonowania głównych mechanizmów i podstawowych podzespołów, tj. działała niezgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.

Wyjaśnienia Tesco, iż mimo braku baterii możliwe było sprawdzenie pracy kamery poprzez podłączenie do gniazda prądowego nie znajduje potwierdzenia w informacjach uzyskanych od konsumenta, ani też w protokole kontroli MWIIH. Kontrola kamery w punkcie serwisowym znajdującym się poza kasami, czyli po dokonaniu transakcji sprzedaży, nie spełnia wymogu wyżej cytowanego przepisu, ponieważ możliwość taką winien posiadać konsument w miejscu sprzedaży.

Konsument przed sprawdzeniem kamery musi zapłacić za towar. Każdy zatem zwrot po dokonaniu sprawdzenia naraża konsumenta na dodatkowe niedogodności chociażby w postaci procedury zwrotu towaru, spisania protokołu, zwrotu gotówki lub anulacji transakcji dokonanej kartą płatniczą/kredytową. Musi on podjąć odrębne postępowanie reklamacyjne dla dochodzenia roszczeń, do którego to postępowania by nie doszło jeżeli - zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej - sprzedawca w miejscu sprzedaży zapewniłby odpowiednie warunki techniczno-organizacyjne do sprawdzenia kamery. Brak w butiku RTV instrukcji obsługi tego sprzętu powodował, iż niemożliwe było sprawdzenie przez konsumenta przed dokonaniem zakupu kompletności sprzedawanej kamery pod względem wyposażenia. [...]

Reasumując - działania Tesco w hipermarkecie w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 polegające na naruszeniu obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, poprzez niepodanie na wywieszce cenowej pełnego symbolu kamery, tj. JVC DV GR-320E, a jedynie symbol JVC DV GR-320 oraz udzielanie przez sprzedawcę nieprawdziwej informacji co do rodzaju wizjera posiadanego przez kamerę JVC DV GR-320E są czynem nieuczciwej konkurencji określonym w art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz naruszają art. 3 ust. 1 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.

Zostały również określone jako zakazane, nieuczciwe praktyki handlowe w art. 5, 6 i 7 dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.

Natomiast działania Tesco polegające na niezapewnieniu konsumentom w miejscu sprzedaży - przed dokonaniem zakupu - warunków techniczno-organizacyjnych do sprawdzenia funkcjonowania mechanizmów i podzespołów kamery JVC DV GR-320E oraz kontroli jej kompletności na podstawie instrukcji obsługi są bezprawne, ponieważ naruszają przepis art. 3 ust. 3 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.

[...] Tym samym spełniona została pierwsza przesłanka z art. 23a ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, tj. bezprawność działań przedsiębiorcy.

Dokonując analizy drugiej przesłanki zastosowania w rozpatrywanej sprawie art. 23a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów należy udowodnić, iż opisane powyżej działania Tesco godzą w zbiorowe interesy konsumentów i rodzą po ich stronie niekorzystne skutki.

Z naruszeniem zbiorowych interesów konsumentów mamy do czynienia, gdy skutkami bezprawnych działań przedsiębiorców dotknięty jest szeroki krąg odbiorców - konsumentów, gdy działania godzą w interesy każdego, bliżej nieokreślonego, traktowanego in abstracto konsumenta. Zbiorowy interes konsumentów oznacza interes dotyczący ogółu, a naruszenie tego interesu może mieć miejsce, gdy skutkami działań sprzecznych z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów dotknięty jest szerszy krąg uczestników rynku.

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów w odniesieniu do konsumentów chroni ich interesy jako zjawiska o charakterze instytucjonalnym, zbiorowym. Do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów konieczne jest, by działanie przedsiębiorcy zostało skierowane nie do konkretnego adresata, lecz do adresata, którego nie da się z góry oznaczyć indywidualnie. Wobec tego działanie to jest w stanie wywołać niekorzystne następstwa w odniesieniu do każdego z konsumentów (a nie jedynie wobec określonego konsumenta) i zagraża ono, przynajmniej potencjalnie, interesom każdego z członków zbiorowości konsumentów.

Przyjąć zatem należy, że ze zbiorowymi interesami konsumentów mamy do czynienia wówczas, gdy działania przedsiębiorcy są powszechne i mogą dotknąć każdego potencjalnego klienta przedsiębiorcy - czyli konsumenta. [...]

W świetle powyższego, należy przyjąć, że w niniejszej sprawie bez wątpienia mamy do czynienia z godzeniem w zbiorowe interesy tych wszystkich konsumentów, którzy potencjalnie mogli być zainteresowani zakupem przedmiotowej kamery w hipermarkecie Tesco zlokalizowanym w Krakowie przy ul. Kapelanka 56 i otrzymali nierzetelne, nieprawdziwe i niepełne informacje, jak również przed zapłaceniem za towar nie mogli sprawdzić jego cech i kompletności.

Nie można się zgodzić ze stanowiskiem Tesco, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z indywidualnym interesem konsumenta, a nie z interesem zbiorowym. W toku postępowania nie był analizowany bowiem jeden przypadek, a potencjalne przypadki bezprawności działań wobec konsumentów, jakie mogły mieć miejsce w związku z zachowaniem Tesco jako sprzedawcy w hipermarkecie w Krakowie przy ul. Kapelanka 56.

Należy zwrócić uwagę, iż pomiędzy skargą konsumenta a kontrolą przeprowadzoną przez MWIIH upłynęło kilka tygodni, a informacje udzielane przez sprzedawcę butiku RTV oraz możliwości sprawdzenia sprzętu w tym okresie były identyczne.

Ponadto od 20 lipca 2006 r., tj. od daty rozpoczęcia promocyjnej sprzedaży przedmiotowej kamery, Tesco wiedziało, iż ten typ urządzenia wyposażony jest w wizjer czarno-biały. W okresie kilku tygodni, tj. od skargi konsumenta do kontroli przeprowadzonej przez MWIIH, nie uległy również zmianie warunki techniczno-organizacyjne umożliwiające sprawdzenie kamery.

Widoczne jest więc, że bezprawne zachowanie Spółki nie dotyczy interesów poszczególnych osób, których sprawy mają charakter jednostkowy, indywidualny i nie dający się porównać z innymi, lecz mamy do czynienia z naruszonymi uprawnieniami kręgu konsumentów - potencjalnych nabywców przedmiotowej kamery, których sytuacja jest identyczna i wspólna dla całej grupy faktycznych lub potencjalnych kontrahentów Tesco w hipermarkecie w Krakowie przy ul. Kapelanka 56.

Zrozumiałe jest, że sprzedawca zachęca do nabywania danego towaru, należy jednak wskazać, iż rolą przekazu informacyjnego jest nie tylko promowanie tego produktu i namawianie konsumentów do jego zakupu, ale również rzetelne i zgodne z prawdą informowanie o rodzaju i cechach towaru oraz zapewnienie warunków, które pozwalają na przemyślany zakup. Tak nakazuje uczciwość kupiecka i etyka zawodowa.

Zakwestionowane przez Prezesa UOKiK działanie Spółki jest działaniem godzącym w interesy konsumentów, którzy nabywali kamerę o innym symbolu oraz gorszym parametrze technicznym niż wynikało to z tabliczki cenowej i informacji udzielonej przez sprzedawcę. Ze względu na niedostępność instrukcji obsługi nie mieli ponadto - przed zapłaceniem za towar - możliwości sprawdzenia kompletności towaru.

Zatem wypełniona została dyspozycja drugiej przesłanki niezbędnej do stwierdzenia stosowania przez przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, zakazanej art. 23a ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, tj. godzenia przez przedsiębiorcę swoimi działaniami w zbiorowy interes konsumentów.

Wobec łącznego spełnienia obu przesłanek organ antymonopolowy zakwalifikował działanie przedsiębiorcy jako praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, określoną w art. 23a ust. 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. [...]