Sposób przeprowadzania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej kontroli przemieszczania przez granicę państwową szkodliwych substancji chemicznych, odpadów, materiałów promieniotwórczych, broni i amunicji, materiałów wybuchowych, środków odurzających i substancji psychotropowych, towarów niebezpiecznych oraz zapobiegania zanieczyszczaniu wód granicznych.
Dz.Urz.KGSG.2017.5
Akt obowiązującyZARZĄDZENIE Nr 9
KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ
z dnia 7 lutego 2017 r.
w sprawie sposobu przeprowadzania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej kontroli przemieszczania przez granicę państwową szkodliwych substancji chemicznych, odpadów, materiałów promieniotwórczych, broni i amunicji, materiałów wybuchowych, środków odurzających i substancji psychotropowych, towarów niebezpiecznych oraz zapobiegania zanieczyszczaniu wód granicznych
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
- zwanej dalej "kontrolą";
Rozdział 2
Kontrola przemieszczania szkodliwych substancji chemicznych
Kontrola przemieszczania szkodliwych substancji chemicznych
Rozdział 3
Kontrola przemieszczania odpadów
Kontrola przemieszczania odpadów
Rozdział 4
Kontrola przemieszczania materiałów promieniotwórczych
Kontrola przemieszczania materiałów promieniotwórczych
Rozdział 5
Kontrola przemieszczania broni i amunicji oraz materiałów wybuchowych
Kontrola przemieszczania broni i amunicji oraz materiałów wybuchowych
Rozdział 6
Kontrola przemieszczania środków odurzających i substancji psychotropowych
Kontrola przemieszczania środków odurzających i substancji psychotropowych
- zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Rozdział 7
Kontrola przemieszczania towarów niebezpiecznych
Kontrola przemieszczania towarów niebezpiecznych
Rozdział 8
Zapobieganie zanieczyszczeniu wód granicznych
Zapobieganie zanieczyszczeniu wód granicznych
Rozdział 9
Zasady postępowania wprzypadku powstania zagrożenia
Zasady postępowania wprzypadku powstania zagrożenia
Rozdział 10
Zasady bezpieczeństwa podczas przeprowadzania kontroli
Zasady bezpieczeństwa podczas przeprowadzania kontroli
Rozdział 11
Przepisy przejściowe i końcowe
Przepisy przejściowe i końcowe
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
INSTRUKCJA PRZEPROWADZANIA KONTROLI RADIOMETRYCZNEJ PRZEZ FUNKCJONARIUSZY STRAŻY GRANICZNEJ
INSTRUKCJA PRZEPROWADZANIA KONTROLI RADIOMETRYCZNEJ PRZEZ FUNKCJONARIUSZY STRAŻY GRANICZNEJ
Rozdział 1
Zasady, sposób i warunki prowadzenia kontroli radiometrycznej
Zasady, sposób i warunki prowadzenia kontroli radiometrycznej
1.
Ogólne zasady przeprowadzania kontroli radiometrycznej
Ogólne zasady przeprowadzania kontroli radiometrycznej
1) wykrycie promieniowania jonizującego;
2) lokalizację źródła promieniowania jonizującego;
3) pomiar mocy dawki promieniowania jonizującego, zwany dalej "pomiarem", oraz w miarę posiadanych urządzeń, również identyfikację radionuklidów.
1.2. Zasady wykonywania kontroli radiometrycznej:
1) pomiarowe urządzenia radiometryczne należy obsługiwać zgodnie z instrukcją ich obsługi;
2) stosować zasady ochrony radiologicznej i używać środków ochrony osobistej;
3) przed podjęciem czynności kontrolnych należy:
a) upewnić się, że urządzenie radiometryczne jest sprawne,
b) sprawdzić prawidłowość kalibracji urządzenia radiometrycznego, zgodnie z instrukcją obsługi - w przypadku urządzeń radiometrycznych, które takiej kalibracji wymagają;
4) w trakcie czynności kontrolnych należy:
a) dokonać pomiaru naturalnego tła promieniowania w bezpiecznej odległości od źródła promieniowania,
b) odczytać wskazania urządzenia radiometrycznego w zakresie poziomu naturalnego tła promieniowania (urządzenie radiometryczne nie może wskazywać zera z wyjątkiem detektorów neutronowych, a w przypadku wskazania mocy dawki o wartości zero, co świadczy o awarii urządzenia - należy w takim przypadku użyć innego urządzenia radiometrycznego),
c) po ustabilizowaniu się wskazań naturalnego tła promieniowania należy powoli zbliżać się do kontrolowanego obiektu z włączonym urządzeniem radiometrycznym obserwując jego wskazania (wynik pomiaru należy interpretować wykorzystując współczynniki wzorcowania zawarte w świadectwie wzorcowania/legalizacji),
d) dokonywać pomiaru na powierzchni kontrolowanych towarów, bagaży, środków transportu, burty środka transportu, kabiny kierowcy, wnętrz środka transportu, bagażnika, zderzaków i kół, czy też innych obiektów.
1.3. Zasady bezpieczeństwa podczas dokonywania kontroli radiometrycznej:
1) nie otwierać sztuki przesyłki, w której znajduje się źródło promieniotwórcze ponieważ jego opakowanie stanowi osłonę przed promieniowaniem i chroni przed przypadkowym skażeniem;
2) kontrolę radiometryczną prowadzić w taki sposób, aby nie doszło do skażenia promieniotwórczego urządzenia radiometrycznego, ciała oraz odzieży funkcjonariusza prowadzącego pomiar;
3) po zakończeniu kontroli radiometrycznej dokonać pomiaru dłoni, odzieży oraz obuwia funkcjonariusza dokonującego pomiaru i sprawdzić, czy urządzenia radiometryczne wykorzystywane do pomiaru nie zostały skażone.
Uwaga: W przypadku wykrycia promieniowania neutronowego lub wykrycia promieniowania jonizującego emitowanego przez produkty spożywcze, zabawki, kosmetyki oraz przedmioty osobiste należy każdorazowo uzgodnić procedurę postępowania z dyżurnym CEZAR.
1.4. Urządzenia radiometryczne należy utrzymywać w stanie gotowym do pracy. W związku z tym, należy sprawdzać okresowo, czy urządzenia te są sprawne technicznie, czy zasilające je baterie lub akumulatorki nie są rozładowane i czy posiadają one aktualne świadectwa legalizacji/wzorcowania (jeśli są wymagane).
2.
Kontrola materiałów promieniotwórczych zadeklarowanych lub wymienionych w dokumentach przewozowych
Kontrola materiałów promieniotwórczych zadeklarowanych lub wymienionych w dokumentach przewozowych
1) dla transportu drogowego - na podstawie Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR);
2) dla transportu kolejowego - na podstawie Załącznika do regulaminu międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID);
3) dla transportu śródlądowego - na podstawie Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu śródlądowymi drogami wodnymi towarów niebezpiecznych (ADN);
4) dla transportu lotniczego - na podstawie ICAO Technical Instructions for the Safe Transport of Dangerous Goods By Air lub IATA Dangerous Goods Regulations (DGR);
5) dla transportu morskiego - na podstawie International Maritime Dangerous Goods Code (IMDG Code).
2.2. W przypadku przewozu materiałów promieniotwórczych stanowiących siódmą klasę towarów niebezpiecznych należy za pomocą urządzenia radiometrycznego przeprowadzić pomiary środka transportu i towaru w celu potwierdzenia, że przewóz odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami ADR, jak również w celu stwierdzenia zgodności tego towaru z dokumentami związanymi z przemieszczaniem. Należy również sprawdzić prawidłowość oznakowania sztuk przesyłki z informacjami zamieszczonymi w dokumentacji przewozowej.
2.3. Celem wykluczenia nielegalnego przewozu substancji promieniotwórczych należy dokonać pomiaru w możliwie najbliższej odległości od kontrolowanej powierzchni towarów i środków transportu, a w przypadku transportu drogowego również pomiaru burty środka transportu, kabiny kierowcy, wnętrza środka transportu, bagażnika, zderzaków i kół.
2.4. W przypadku wykrycia nierównomiernego rozkładu wartości mocy dawki promieniowania jonizującego, zaleca się dokonanie identyfikacji izotopów przy użyciu spektrometru. W celu ustalenia czy kontrolowany ładunek ze względu na swój skład chemiczny może emitować promieniowanie jonizujące należy ustalić, czy znajduje się w Wykazie izotopów promieniotwórczych najczęściej występujących w substancjach, materiałach i przedmiotach, zamieszczonym w ust. 7 rozdziału 3 instrukcji.
2.5. Celem sprawdzenia zgodności przewożonego towaru z przepisami ADR należy przeanalizować wynik pomiaru zgodnie z wymogami:
1) dla wyłączonych sztuk przesyłki moc równoważnika dawki promieniowania jonizującego nie może przekraczać 5 µSv/h, w każdym jej punkcie zewnętrznej powierzchni;
2) moc równoważnika dawki promieniowania jonizującego na zewnętrznej powierzchni sztuki przesyłki lub opakowania zbiorczego nie może przekraczać 2 mSv/h (2000 µSv/h), z wyjątkiem przesyłek kategorii III - przewożonych na warunkach używania wyłącznego, w przypadku których moc równoważnika dawki nie może przekraczać 10 mSv/h;
3) moc równoważnika dawki promieniowania jonizującego w odległości 1 m od powierzchni sztuki przesyłki nie może przekraczać wielkości mocy równoważnika dawki określonej wskaźnikiem transportowym TI dla danej sztuki przesyłki;
4) moc równoważnika dawki promieniowania jonizującego nie powinna przekraczać 2 mSv/h w każdym punkcie zewnętrznej powierzchni pojazdu i 100 µSv/h w odległości 2 m od powierzchni zewnętrznej pojazdu.
Uwaga: W przypadku wystąpienia wątpliwości, co do rodzaju lub sposobu transportowania towaru należy skonsultować się z dyżurnym CEZAR.
2.6. W przypadku przewozu materiałów promieniotwórczych inną drogą niż lądowa w trakcie dokonywania kontroli należy uwzględnić także inne wymogi, co do danego rodzaju transportu, które zostały określone w odpowiednich przepisach, zwłaszcza pod kątem spełnienia warunków bezpieczeństwa i posiadania odpowiedniej dokumentacji.
3.
Dokumentacja wymagana przy przemieszczaniu materiałów promieniotwórczych
Dokumentacja wymagana przy przemieszczaniu materiałów promieniotwórczych
1) w przypadku przewozu materiałów jądrowych i źródeł promieniotwórczych:
a) dokumenty określone w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych właściwe dla danego rodzaju transportu, np. w przypadku przewozu drogowego - zaświadczenie ADR dla kierowcy, instrukcje pisemne, dokument przewozowy,
b) kopia zezwolenia Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki na transport materiałów jądrowych lub źródeł promieniotwórczych, a jeżeli transport odbywa się na podstawie zgłoszenia - kopia potwierdzenia dokonania zgłoszenia,
c) wydane przez producenta świadectwo źródła promieniotwórczego, określające nazwę izotopu, aktywność oraz postać fizyczną i chemiczną a także rodzaj tego źródła (źródło zamknięte, źródło otwarte, materiał w specjalnej postaci),
d) deklaracja przewozu źródła promieniotwórczego, poświadczona przez właściwy organ kraju odbiorcy (w Polsce przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki) - w przypadku zamkniętego źródła promieniotwórczego przywożonego z państwa nie będącego członkiem Unii Europejskiej albo wywożonego do takiego państwa;
2) w przypadku przewozu urządzenia zawierającego źródło promieniotwórcze:
a) dokumenty, o których mowa w pkt 3.1. ppkt 1,
b) dokumenty identyfikujące to urządzenie;
3) w przypadku przewozu wypalonego paliwa jądrowego lub odpadów promieniotwórczych:
a) dokumenty, o których mowa w pkt 3.1. ppkt 1 lit. a i b,
b) zezwolenie Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w przypadku:
- wywozu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego,
- przywozu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego z państwa trzeciego,
- tranzytu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego, przemieszczanych między państwami trzecimi, w przypadku, gdy Polska jest pierwszym państwem członkowskim UE,
c) zgoda Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki w przypadku:
- przywozu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego z państwa członkowskiego UE,
- tranzytu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego przemieszczanych między państwami trzecimi, w przypadku gdy Polska nie jest pierwszym państwem członkowskim UE,
- tranzytu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego przemieszczanych z lub do państwa członkowskiego UE.
3.2. Zgoda oraz zezwolenie zawarte są w Standardowym dokumencie dla nadzoru i kontroli nad przemieszczaniem odpadów promieniotwórczych oraz wypalonego paliwa jądrowego.
3.3. Podczas kontroli należy sprawdzić, czy sposób transportu oraz rodzaj przewożonego materiału promieniotwórczego jest zgodny z warunkami określonymi w zezwoleniu lub potwierdzeniu dokonania zgłoszenia.
4.
Kontrola niezadeklarowanego przewozu materiałów promieniotwórczych
Kontrola niezadeklarowanego przewozu materiałów promieniotwórczych
1) zachować szczególną ostrożność;
2) stosować środki ochrony osobistej (np. rękawiczki, fartuch);
3) zabezpieczyć podejrzany ładunek przed dostępem do niego osób nieuprawnionych;
4) wyznaczyć strefę awaryjną, o której mowa w rozdziale 2;
5) jeżeli wyznaczenie strefy awaryjnej nie jest konieczne dokonać pomiaru:
a) burty środka transportu, kabiny kierowcy, wnętrza środka transportu, bagażnika, zderzaków i kół w możliwie najbliższej odległości od powierzchni,
b) mocy dawki promieniowania przy powierzchni towarów w możliwie najbliższej odległości od ścian przedmiotu lub towaru;
6) w miarę możliwości dokonać identyfikacji izotopu promieniotwórczego przy pomocy spektrometru;
7) powiadomić niezwłocznie przełożonego, Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego i CEZAR o wykryciu nielegalnego przewozu materiałów promieniotwórczych.
4.2. Po dokonaniu pomiaru, o którym mowa w pkt 4.1 ppkt 5, należy podjąć czynności wyjaśniające, w szczególności pod kątem możliwości użycia zatrzymanych przedmiotów w celu stworzenia powszechnego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. Ustalić należy również okoliczności wejścia w posiadanie tych przedmiotów, a w przypadku uzasadnionego podejrzenia wystąpienia skażenia przedmiotów dokonać, w miarę możliwości, identyfikacji izotopu i zabezpieczyć miejsce tego skażenia do czasu przybycia służby właściwego miejscowo wojewody uprawnionej do kierowania akcją likwidacji zagrożenia i usuwania skutków zdarzenia lub służby awaryjnej Państwowej Agencji Atomistyki.
4.3. W przypadku przemieszczania przedmiotów i urządzeń pokrytych farbą fluorescencyjną zawierającą izotopy promieniotwórcze (np. zegarki, kompasy, busole, urządzenia nawigacyjne itp.) moc dawki promieniowania z odległości 10 cm nie może przekraczać 1 µSv/h.
5.
Kontrola przewozu towarów zawierających naturalne radioizotopy promieniotwórcze
Kontrola przewozu towarów zawierających naturalne radioizotopy promieniotwórcze
5.2. W przypadku, gdy wynik kontroli radiometrycznej wykazuje poziom mocy dawki 10 - krotnie przewyższający poziom naturalnego tła promieniowania (typowe wskazania od kilkuset nSv/h nawet do kilku µSv/h) należy skonsultować się z dyżurnym CEZAR, co do dalszego sposobu postępowania.
5.3. Kontrolę przewozu towarów zawierających naturalne radioizotopy promieniotwórcze dokonywać w następujący sposób:
1) w przypadku środka transportu pomiar mocy dawki przeprowadzić przy powierzchni burty środka transportu, kabiny kierowcy (w przypadku samochodu ciężarowego), wnętrza środka transportu, bagażnika (w przypadku samochodu osobowego), zderzaków i kół z możliwie najbliższej odległości od powierzchni;
2) w przypadku przedmiotów i towarów - przeprowadzać pomiar mocy dawki w możliwie najbliższej odległości od ścian przedmiotu lub towaru.
Uwaga: Nie dotykać urządzeniem pomiarowym przedmiotów i powierzchni, wobec których dokonuje się kontroli radiometrycznej.
5.4. W przypadku, gdy pomiar, o którym mowa w pkt 5.3. wykazuje nierównomierny rozkład wartości mocy dawki, a wynik tego pomiaru nie wynika z nierównomiernego rozkładu przewożonego ładunku lub jego niejednolitego rodzaju, należy wykonać pomiary dodatkowe, powiadomić o wynikach dyżurnego CEZAR, a następnie postępować według jego wskazań.
5.5. Po dokonaniu pomiaru, o którym mowa w pkt 5.3. w przypadku:
1) przekroczenia poziomu mocy dawki 1 µSv/h w dowolnym punkcie na powierzchni zewnętrznej mierzonego obiektu;
2) wystąpienia miejsc o wyraźnie (ponad dwukrotnie) podwyższonym poziomie mocy dawki promieniowania, nie wynikającym ze sposobu rozmieszczenia ładunku;
3) podejrzenia wystąpienia skażeń promieniotwórczych, tj. widocznych plam cieczy, śladów materiałów sypkich itp. charakteryzujących się podwyższonym poziomem promieniowania
- należy zabezpieczyć przedmioty, towary lub środki transportu przed dostępem osób nieuprawnionych i postępować według wskazań dyżurnego CEZAR.
6.
Kontrola radiometryczna osób
Kontrola radiometryczna osób
6.2. Jeżeli podczas pomiaru okaże się, że zakres pomiarowy urządzenia w pobliżu ciała został przekroczony, pomiaru należy dokonać z odległości 1m.
6.3. W przypadku stwierdzenia zwiększonej mocy dawki promieniowania jonizującego pochodzącej od osoby kontrolowanej, jeśli osoba ta nie posiada żadnych źródeł promieniotwórczych, należy sprawdzić posiadanie zaświadczenia potwierdzającego przebycie terapii lub badania z zastosowaniem izotopów promieniotwórczych.
6.4. W przypadku braku dokumentu potwierdzającego odbycie terapii lub badania z wykorzystaniem źródeł promieniotwórczych osoba kontrolowana składa oświadczenie o odbyciu terapii lub badania stanowiące podstawę zezwolenia na kontynuowanie podróży, o ile nie występują inne przeciwwskazania w tym zakresie. Wzór tego oświadczenia został określony w ust. 6 rozdziału 3 instrukcji.
6.5. W przypadku, gdy osoba kontrolowana odmówi złożenia oświadczenia, o którym mowa w pkt 6.4, funkcjonariusz sporządza notatkę służbową, w której określa powód odmowy złożenia oświadczenia oraz podaną przez tę osobę przyczynę podwyższonego poziomu promieniowania jonizującego.
6.6. Podczas kontroli osoby należy zwrócić szczególną uwagę na rodzaj izotopu oraz jego umiejscowienie w organizmie np. w przypadku terapii jodowej przy użyciu jodu I-131 (zwiększony poziom mocy dawki promieniowania jonizującego będzie występował w okolicy tarczycy).
6.7. Wykaz radioizotopów stosowanych w medycynie został określony w rozdziale 3.
6.8. W przypadku braku potwierdzenia odbycia przez osobę kontrolowaną terapii lub badania z zastosowaniem radioizotopów należy skonsultować się z dyżurnym CEZAR w celu ustalenia dalszego sposobu postępowania.
6.9. W uzasadnionych przypadkach należy dokonać kontroli osobistej lub przeszukania osoby w celu znalezienia ukrytych źródeł promieniotwórczych.
Rozdział 2
Zasady postępowania w przypadku ujawnienia niekontrolowanego źródła promieniowania jonizującego lub zdarzenia radiacyjnego
Zasady postępowania w przypadku ujawnienia niekontrolowanego źródła promieniowania jonizującego lub zdarzenia radiacyjnego
1) zapobiegać narażeniu zewnętrznemu i wewnętrznemu wykonując czynności związane z kontrolą radiometryczną w jak najkrótszym czasie, zachowując jak największy dystans od źródła promieniowania i stosując bariery odpowiednie dla danego rodzaju zagrożenia;
2) stosować środki ochrony osobistej;
3) nie jeść i nie pić w rejonie skażenia promieniotwórczego.
2. W przypadku zdarzenia radiacyjnego wykonać następujące czynności:
1) podjąć czynności ratujące życie poszkodowanych;
2) zabezpieczyć miejsce zdarzenia przed dostępem osób nieuprawnionych i wyznaczyć strefę awaryjną wokół miejsca zdarzenia przy użyciu dostępnych materiałów: taśmy, sznurów, słupków, tablic, twardych ogrodzeń itp. zgodnie z zasadami określonymi w Planie postępowania awaryjnego w przypadku zdarzeń radiacyjnych;
Rys. Przykładowy schemat strefy awaryjnej
3) ewakuować ze strefy awaryjnej osoby poszkodowane oraz wszystkie osoby postronne;
4) zabezpieczyć strefę przed dostępem osób nieuprawnionych oraz nie dopuścić do przemieszczania z rejonu strefy awaryjnej środków transportu, materiałów, wyposażenia oraz innych przedmiotów;
5) niezwłocznie powiadomić:
a) bezpośredniego przełożonego,
b) właściwego miejscowo wojewodę (Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego) i Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (za pośrednictwem CEZAR),
c) Straż Pożarną, pogotowie ratunkowe i Policję;
6) w miarę możliwości zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się zagrożenia, np. w sytuacji gdy doszło do wydostania się substancji promieniotwórczej z opakowania transportowego zabezpieczyć to opakowanie oraz potencjalne miejsce skażenia poprzez nakrycie ich plastikową folią lub brezentem;
Uwaga: materiał użyty do zabezpieczenia uznaje się za skażony
7) ugasić ewentualne pożary z użyciem właściwych dostępnych gaśnic i innych środków gaśniczych;
8) przekazać osoby ewakuowane służbom medycznym, jeżeli występuje taka potrzeba, wraz z informacją o podejrzeniu napromieniowania i/lub skażenia;
9) podjąć działania zgodnie z wytycznymi CEZAR (do czasu przybycia służb właściwego miejscowo wojewody, uprawnionych do kierowania akcją likwidacji i usuwania skutków zdarzenia radiacyjnego lub służby awaryjnej Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki);
10) w przypadku podejrzenia wystąpienia skażenia urządzenia radiometrycznego używanego podczas kontroli, odzieży lub środków ochrony zabezpieczyć te przedmioty w workach foliowych.
Rozdział 3
Wzór
OŚWIADCZENIE
Wzór
OŚWIADCZENIE
1. Obliczanie krotności przekroczenia poziomu tła naturalnego promieniowania
(k) = | wynik pomiaru mocy dawki od źródła promieniowania |
wynik pomiaru naturalnego tła promieniowania |
Przykład:
Wynik pomiaru naturalnego tła promieniowania: 0,16 µSv/h
Wynik pomiaru mocy dawki od źródła promieniowania: 0,26 µSv/h
k = 0,26 µSv/h : 0,16 µSv/h = 1,62
2. Wielokrotności jednostek
n (nano) | 0,000 000 001 | 10-9 |
µ (mikro) | 0,000 001 | 10-6 |
m (mili) | 0,001 | 10-3 |
cm (centy) | 0,01 | 10-2 |
1 | 100 | |
k (kilo) | 1000 | 103 |
M (mega) | 1 000 000 | 106 |
G (giga) | 1 000 000 000 | 109 |
T (tera) | 1 000 000 000 000 | 1012 |
Przykłady:
Dawka równoważna:
1000 nSv = 1 µSv
1000 µSv = 1 mSv
1000 mSv = 1 Sv
Aktywność:
1000 Bq =1 kBq 1000 GBq = 1 TBq
1000 kBq = 1 MBq
1000 MBq = 1 GBq
3. Przeliczanie jednostek
Dawka równoważna | Dawka pochłonięta | |
1 Sv =0,87 Gy | 1 Gy= 1,15 Sv | |
1 mSv = 0,087 c Gy | 1 cGy = 11,5 mSv | |
1 Sv = 100 rem | 1 Gy = 100 rad | |
1mSv = 0,1 rem | 1 mGy = 0,1 rad | |
Dawka ekspozycyjna - tylko dla promieniowania gamma i X | ||
1 mR = 8,7 µGy | 1 mR = 10 µSv | |
1 R =0,87 cGy (8,7 mGy) | 1 R = 1cSv (10 mSv) | |
100 R = 0,87 Gy | 100 R = 1 Sv |
4. Obliczanie mocy równoważnika dawki (H) na podstawie wskaźnika transportowego (TI)
H = TI x 10 [µSv/h]
Przykład:
Wskaźnik transportowy: 0,6
Moc równoważnika dawki H z odległości 1 m powinna wynosić:
H = 0,6 x 10 = 6 µSv/h.
5. Wykaz ważniejszych radioizotopów stosowanych w medycynie
Lp. | Nazwa | Symbol | Okres półrozpadu | Zastosowanie |
1 | Cez 129 | Cs-129 | 32 godziny | badania serca oraz dużych naczyń krwionośnych |
2 | Chrom 51 | Cr-51 | 27,7 dnia | badania krwi |
3 | Fluor 18 | F-18 | 109,8 minuty | badania scyntygraficzne szkieletu, lokalizacja nowotworów układu szkieletowego |
4 | Fosfor 32 | P-32 | 14,3 dnia | badania krwi |
5 | Ind 111 | In-111 | 2,8 dnia | badania układu krążenia, płuc, płynu mózgowo - rdzeniowego, oraz układu limfatycznego |
6 | Jod 125 | I-125 | 59,9 dnia | diagnostyka tarczycy, leczenie nowotworów gałki ocznej, badania czynnościowe nerek i pęcherza moczowego |
7 | Jod 131 | I-131 | 8 dni | leczenie schorzeń tarczycy |
8 | Jod 132 | I-132 | 2,4 godziny | diagnostyka tarczycy |
9 | Potas 42 | K-42 | 12,4 godziny | badania serca oraz dużych naczyń krwionośnych, diagnostyka nowotworów mózgu |
10 | Potas 43 | K-43 | 22,3 godziny | badania serca oraz dużych naczyń krwionośnych, diagnostyka nowotworów mózgu |
11 | Technet 99 | Tc-99 | 6 godzin | diagnostyka mózgu, wątroby, nerek, tarczycy |
12 | Wapń 47 | Ca-47 | 4,5 dnia | wykrywanie nowotworów układu szkieletowego, określanie dokładnego miejsca złamania kości |
13 | Żelazo 52 | Fe-52 | 8,3 godziny | badania hematologiczne (między innymi badania szpiku kostnego) |
14 | Żelazo 59 | Fe-59 | 44,5 dnia | badania krwi |
6. Wzór oświadczenia o przebytej terapii lub badaniach diagnostycznych radiofarmaceutykami
............................... ......................
(miejscowość, data)
o przebytej terapii/badaniach* diagnostycznych radiofarmaceutykami
Ja ...................................................................................................................................
(imię i nazwisko)
urodzony/a/ w dniu ..............................r. w ....................................................................
przebyłem/am terapię/badania* diagnostyczne z zastosowaniem radiofarmaceutyków - ...........
(nazwa
izotopu)
w .........................................................................................................................
(miejscowość, nazwa kliniki)
w okresie od dnia ............................20......... r. do dnia ................... 20.......... r.
..............................................................
(podpis osoby oświadczającej)
* niepotrzebne skreślić
___________________________________________________________________________
............................... ......................
(place, date)
STATEMENT
about treatment/examination using radiopharmaceuticals
I ...........................................................................................................................................
(full name)
born in ................................ in ................................................................................
(dateof birth) (place of birth)
had treatment/examination using radiopharmaceuticals - ..................................
(name of the isotope)
in .......................................................................................................................................
(place, hospital name)
In period from ...........................20.............. . to ....................... 20..............
(date of initiation of (date of completion of
treatment) treatment)
.....................................................
(signature of the declarer)
7. Wykaz izotopów promieniotwórczych najczęściej występujących w substancjach, materiałach i przedmiotach.
Materiał \ Izotop | Ameryk (Am) 241 | Bar (Ba) 133 | Cez (Cs) 137 | Kobalt (Co) 57 | Kobalt (Co) 60 | Gal (Ga) 67 | Jod (J) 131 | Ind (In) 111 | Iryd (Ir) 192 | Neptun (Np) 237 | Pluton (Pu) 239 | Potas (K) 40 | Rad (Ra) 226 | Technet (Tc) 99m | Tal (Tl) 201 | Tor (Th) 232 | Uran (U) 233 | Uran (U) 238 | Uran (U) 235 | Ksenon (Xe) 133 |
CERAMIKA 1 SZKŁO | ||||||||||||||||||||
Biżuteria emaliowana | X | |||||||||||||||||||
Ceramika stomatologiczna | X | X | X | |||||||||||||||||
Szkło i szkliwa | X | X | X | |||||||||||||||||
Porcelana | X | X | ||||||||||||||||||
Specjalistyczne szkło barwione | X | X | ||||||||||||||||||
MATERIAŁY BUDOWLANE | ||||||||||||||||||||
Cement | X | X | ||||||||||||||||||
Glina (cegła) | X | X | ||||||||||||||||||
Beton | X | X | X | |||||||||||||||||
Cegła ogniotrwała | X | |||||||||||||||||||
Granit | X | X | X | |||||||||||||||||
Marmur | X | X | X | |||||||||||||||||
Piaskowiec | X | X | X | |||||||||||||||||
Płytka ceramiczna | X | X | ||||||||||||||||||
Płyta ścienna (gips) | X | X | ||||||||||||||||||
Drewno | X | |||||||||||||||||||
URZĄDZENIA, SPRZĘT | ||||||||||||||||||||
Przeciwwaga stosowana w samolotach | X | |||||||||||||||||||
Części silnika samolotowego | X | |||||||||||||||||||
Sprzęt elektroniczny | X | X | ||||||||||||||||||
Urządzenie kontrolne gaśnicy | X | |||||||||||||||||||
Radiograf promieni gamma | X | X | X | |||||||||||||||||
System obrazujący na promienie gamma | X | X | ||||||||||||||||||
Lampy żarowe | X | |||||||||||||||||||
Żyrokompas | X | |||||||||||||||||||
Wilgotnościomierz | X | X | ||||||||||||||||||
Detektory neutronów | X | |||||||||||||||||||
Soczewki optyczne, obiektywy | X | |||||||||||||||||||
Proszek polerski | X | |||||||||||||||||||
Aparat radiograficzny | X | |||||||||||||||||||
Produkty radioluminescencyjne | X | |||||||||||||||||||
Filtry przeciwprzepięciowe | X | |||||||||||||||||||
Urządzenia do pomiaru grubości | X | X | ||||||||||||||||||
Drut spawalniczy z zawartością toru | X | |||||||||||||||||||
Wylew kadzi (wytapianie stali) | X | |||||||||||||||||||
Produkty zawierające wolfram (druty spawalnicze itp.) | X | |||||||||||||||||||
Regulatory napięcia | X | |||||||||||||||||||
Urządzenia kontrolujące spawy | X | X | X | |||||||||||||||||
ŻYWNOŚĆ | ||||||||||||||||||||
Orzechy brazylijskie | X | X | ||||||||||||||||||
Tytoń luzem | X | X | ||||||||||||||||||
Kawa | X | X | ||||||||||||||||||
MEDYCYNA | ||||||||||||||||||||
Brachyterapia | X | X | X | |||||||||||||||||
Izotopy medyczne | X | X | X | X | X | X | X | X | X | |||||||||||
GOSPODARSTWO DOMOWE | ||||||||||||||||||||
Osłona lampy turystycznej | X | |||||||||||||||||||
Nawozy | X | X | X | |||||||||||||||||
Glazurowana zastawa stołowa | X | |||||||||||||||||||
Startery lamp fluoroscencyjnych | X | X | ||||||||||||||||||
Żwirek dla kota | X | X | ||||||||||||||||||
Sól dietetyczna (niskosodowa) | X | |||||||||||||||||||
Propan | X | |||||||||||||||||||
Wełna owcza | X | X | ||||||||||||||||||
Wykrywacz dymu | X | X | ||||||||||||||||||
Telewizory | X | |||||||||||||||||||
Opony | X | |||||||||||||||||||
PROCESY PRZEMYSŁOWE | ||||||||||||||||||||
Zbiorniki i rury gazu naturalnego | | | | | X | | | | | |||||||||||||||
SKAŁY I MINERAŁY | ||||||||||||||||||||
Łupek ałunowy (Szwecja) | X | X | X | |||||||||||||||||
Bezwodnik (produkt uboczny produkcji gipsu) | X | X | ||||||||||||||||||
Bazalt | X | X | X | |||||||||||||||||
Popiół węglowy | X | X | X | |||||||||||||||||
Dioryt | X | X | X | |||||||||||||||||
Skaleń | X | X | X | |||||||||||||||||
Gabro (skała magmowa) | X | X | X | |||||||||||||||||
Granodioryt | X | X | X | |||||||||||||||||
Piasek monacytowy | X | X | X | |||||||||||||||||
Perydotyt | X | X | X | |||||||||||||||||
Fosforany | X | X | X | |||||||||||||||||
Fosfogips | X | X | X | |||||||||||||||||
Glina łupkowata | X | X | X | |||||||||||||||||
Łupek | X | X | X | |||||||||||||||||
Koncentraty cyrkonu | X | X | ||||||||||||||||||
Materiały stosowane do produkcji broni | X | X | X | X |
ZAŁĄCZNIK Nr 2
Dyżurny Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych
Państwowej Agencji Atomistyki
fax: 22 621 02 63, 22 695 98 52
Placówka Straży | Przejście graniczne / placówka / | Rodzaj ruchu1): | Kierunek1): | |||
Granicznej: | jednostka organizacyjna: | drogowe, kolejowe, | wjazd | |||
rzeczne, morskie, | wyjazd | |||||
lotnicze | tranzyt wyjazd tranzyt wjazd kontrola w wewnątrz kraju | |||||
Przyczyna kontroli1): | Wyniki kontroli2): | |||||
1) materiał wykazujący naturalne promieniowanie; | przekroczenie tła (krotność): ........................................................ | |||||
2) materiał klasy 7; | typ/nazwa przyrządu pomiarowego: .......................................... | |||||
3) odpady promieniotwórcze; | wynik pomiaru: ............................................................................... | |||||
4) osoba napromieniowana; | zidentyfikowane izotopy (nazwa): ............................................. | |||||
5) inne (podać jakie) ...................................................... | ||||||
Nadawca | ||||||
Kraj pochodzenia: | Nazwa i siedziba firmy/osoby fizycznej | Wielkość ładunku1): liczba pojazdów: ................................. liczba wagonów: .................................. ilość sztuk: ............................................ masa: ..................................................... | ||||
(dane osoby) | ||||||
Nr rej. pojazdu/naczepy/składu1 | ||||||
Odbiorca | ||||||
Kraj przeznaczenia: | Nazwa i siedziba firmy/osoby fizycznej | |||||
Uwagi oraz przeprowadzone konsultacje: | ||||||
Podjęta decyzja1) | ||||||
Nie zezwolić / zezwolić na przekroczenie granicy Obiekt nie przekracza granicy Inne (podać jakie): |
.......................... ..................................................................................
(data) (stopień, imię i nazwisko dokonującego kontroli)
________________________________
1) właściwe zakreślić
2) odczyt na podstawie pomiaru przenośnym urządzeniem radiometrycznym
ZAŁĄCZNIK Nr 3
......................................................
Placówka Straży Granicznej
Wojewódzkie Centrum
Zarządzania Kryzysowego
w .................................
Delegatura Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego
w ................................
Zarząd Centralnego Biura Śledczego1)
w .........................
Wydział do Zwalczania Zorganizowanej
Przestępczości Kryminalnej
Centralnego Biura Śledczego Policji1)
w Warszawie
przemieszczania przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej transportu z materiałami wybuchowymi/bronią/amunicją2)
W dniu .................... o godz. ............................ w przejściu granicznym w ................................
na kierunku ............................................ odprawiono transport ..................................................,
(podać nazwę towaru)
klasa ........................, ilość ............... .
Posiadane dokumenty ..................................................................................................................
(wymienić jakie)
Nazwa, siedziba, adres:
- nadawcy: ..................................................................................................................................
- odbiorcy: ..................................................................................................................................
- przewoźnika/kierowcy: ............................................................................................................
Rodzaj pojazdu /numer rejestracyjny: ...........................................................................................
Trasa: ............................................................................................................................................
Ładunek zabezpieczony ...............................................................................................................
(podać rodzaj/sposób zabezpieczenia)
Transport odbywał się z konwojem/bez konwoju2).
......................... ...............................................................
(data) (stopień, imię i nazwisko kierownika
zmiany lub osoby upoważnionej)
________________________
1) Należy wypełnić i przesłać jeśli w trakcie kontroli stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przemieszczania broni, amunicji, materiałów wybuchowych i prekursorów materiałów wybuchowych
2) Należy wypełnić i przesłać jeśli w trakcie kontroli stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przemieszczania broni, amunicji, materiałów wybuchowych i prekursorów materiałów wybuchowych
ZAŁĄCZNIK Nr 4 3
(uchylony)
(uchylony)
ZAŁĄCZNIK Nr 5
NAPROMIENIOWANIA STANÓW OSOBOWYCH
....................................................................................
(jednostka organizacyjna Straży Granicznej)
Rozpoczęto: ...............................
Zakończono: ..............................
Lp. | Stopień, imię i nazwisko | Okres objęty pomiarem dawek | Numer dawkomierza | Charakter pracy | Otrzymana dawka | Sumaryczna dawka (z uwzględnieniem poprzednio otrzymanej) | Podpis funkcjonariusza | Uwagi |