Sposób obliczania miarodajnego godzinowego natężenia ruchu drogowego na drogach krajowych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.GDDKiA.2024.2

Akt obowiązujący

Wersja od: 22 marca 2024 r.

ZARZĄDZENIE Nr 2

GENERALNEGO DYREKTORA DRÓG KRAJOWYCH I AUTOSTRAD

z dnia 22 marca 2024 r.

w sprawie sposobu obliczania miarodajnego godzinowego natężenia ruchu drogowego na drogach krajowych

Na podstawie § 5 ust. 2 pkt 1 załącznika do zarządzenia Nr 27 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 5 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (Dz. Urz. GDDKiA poz. 27 oraz z 2023 r. poz. 8, 11 i 39), zarządza się, co następuje:

§ 1. Wprowadza się "Sposób obliczania miarodajnego godzinowego natężenia ruchu drogowego na drogach krajowych", stanowiący załącznik do zarządzenia.

§ 2. Traci moc zarządzenie Nr 39 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie sposobu obliczania miarodajnego ruchu godzinowego na drogach krajowych.

§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Sposób obliczania miarodajnego godzinowego natężenia ruchu drogowego na drogach krajowych

§  1. 

1. Na drogach krajowych, na których zarządzanie ruchem należy do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, w pracach dotyczących planowania, projektowania, organizacji ruchu oraz zarządzania ruchem wykorzystuje się tzw. miarodajne godzinowe natężenie ruchu drogowego określane również jako miarodajne natężenie ruchu.

2. Natężenie ruchu, o którym mowa w ust. 1, jest to natężenie ruchu drogowego w ustalonej godzinie, które występuje na danym odcinku drogi w roku analizy.

3. Wielkość określająca miarodajne godzinowe natężenie ruchu jest wykorzystywana m.in. do oceny warunków ruchu w bieżących i prognostycznych horyzontach czasu.

§  2. 

1. Miarodajne godzinowe natężenie ruchu drogowego jest otrzymywane poprzez:

1) uszeregowanie - od największego do najmniejszego - godzinowych natężeń ruchu z całego roku, określonych na podstawie pomiarów ciągłych wykonanych w okresie całego roku;

2) z uszeregowanego, w sposób, o którym mowa w pkt 1, zbioru, przyjmowana jest wartość natężenia ruchu dla kolejnej godziny charakterystycznej w roku, tj. 50, 100 lub 150-tej, i obliczany jest udział procentowy tej godziny w Średnim Dobowym Ruchu Rocznym, zwanym dalej "SDRR".

2. W przypadku wykonywania prognoz ruchu drogowego stosuje się udział procentowy natężenia ruchu drogowego w danej godzinie charakterystycznej w SDRR, wyznaczony w sposób określony w ust. 1.

3. Zarządca drogi określa jakie warunki ruchu drogowego, mierzone Poziomem Swobody Ruchu, zwanym dalej "PSR", dopuszcza do wystąpienia w godzinie charakterystycznej w horyzoncie prognozy.

4. Dla dróg krajowych, jako wielkość godzinowego miarodajnego natężenia ruchu drogowego dla przekroju drogi, tj. łącznie dla obu kierunków ruchu, stosuje się natężenie 50-tej kolejnej szczytowej godziny w roku.

5. W szczególnych przypadkach, w tym w obszarach aglomeracji miejskich powyżej 300 tys. mieszkańców oraz na drogach o turystyczno-rekreacyjnym charakterze ruchu drogowego, jako natężenie miarodajne przyjmuje się - po uzgodnieniu z komórką organizacyjną Centrali Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, dalej "GDDKiA", odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego - natężenie z godziny 100 lub 150 w roku. W obszarach aglomeracji miejskich powyżej 300 tys. mieszkańców mogą być uwzględniane inne czynniki wynikające z polityki transportowej zarządcy drogi.

§  3. 

1. W celu wyznaczenia miarodajnego godzinowego natężenia ruchu drogowego ustala się wartość procentową udziału natężenia ruchu w wybranej godzinie charakterystycznej w roku (tj. np. 50-tej) do wielkości SDRR. Wartości udziału procentowego godzin charakterystycznych oblicza się wyłącznie na podstawie zweryfikowanych danych z sieci Stacji Ciągłych Pomiarów Ruchu, zwanych dalej "SCPR", nadzorowanych przez komórkę organizacyjną Centrali GDDKiA odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego, których dane są publikowane na stronie internetowej GDDKiA.

2. W obliczeniach stosuje się dane z tzw. referencyjnych stacji SCPR. Jeśli brak jest możliwości przyporządkowania referencyjnej stacji SCPR lub brak jest odpowiednich danych z takiej stacji - w uzgodnieniu z komórką organizacyjną Centrali GDDKiA odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego - przyporządkowuje się inną stację SCPR lub stosuje się uśrednione dane ze wszystkich stacji SCPR, z uwzględnieniem charakteru ruchu na drodze.

3. Stacja SCPR ma charakter referencyjny dla analizowanego odcinka, jeżeli spełnia łącznie poniższe wymagania:

1) znajduje się na drodze krajowej o tym samym numerze co analizowany odcinek;

2) znajduje się nie dalej niż ok. 100 km od analizowanego odcinka;

3) nie jest oddzielona od analizowanego odcinka miastem o liczbie mieszkańców większej od 40 tys., przez które przechodzi dana droga krajowa lub które położone jest w bezpośrednim sąsiedztwie tej drogi;

4) nie jest oddzielona od analizowanego odcinka skrzyżowaniem z drogą o natężeniu ruchu większym niż 50% wielkości SDRR w przekroju lokalizacji SCPR lub większym niż 10 tys. pojazdów na dobę;

5) wielkości SDRR z ostatniego Generalnego Pomiaru Ruchu, zwanego dalej "GPR", na analizowanym odcinku oraz na odcinku, na którym znajduje się SCPR, nie różnią się więcej niż o 25%.

4. W przypadku problemów z doborem referencyjnej stacji SCPR lub określeniem charakteru ruchu dla analizowanego odcinka drogi należy skontaktować się komórką organizacyjną Centrali GDDKiA odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego.

§ 4. Wartości natężenia ruchu w godzinie charakterystycznej, łącznie w przekroju drogi, tj. dla obu kierunków ruchu, określa się zgodnie z poniższym wzorem:

gdzie:

- wartość miarodajnego godzinowego natężenia ruchu w danej godzinie charakterystycznej h,

- udział procentowy natężenia ruchu dla danej godziny charakterystycznej h (tj. 50, 100, 150-tej) w SDRR określony za pomocą jednej z metod, o których mowa w § 5,

SDRR - średni dobowy ruch roczny pojazdów w roku analizy lub prognozy na analizowanym odcinku.

§  5. 

1. Określenie wielkości dla analizowanego odcinka drogi może nastąpić przy wykorzystaniu jednej z dwóch metod, w zależności od możliwości przyporządkowania referencyjnej stacji SCPR:

1) metoda I, gdzie istnieje możliwość przyporządkowania referencyjnej stacji SCPR do analizowanego odcinka;

2) metoda II, gdzie brak jest możliwości przyporządkowania referencyjnej stacji SCPR do analizowanego odcinka.

2. W metodzie I wielkość dla analizowanego odcinka przyjmuje się z przyporządkowanej, referencyjnej stacji SCPR.

3. Informacje o wielkości dla poszczególnych stacji SCPR dostępne są na stronie internetowej GDDKiA: https://www.gov.pl/web/gddkia/stacje-ciaglych-pomiarow-ruchu.

4. W metodzie II jako wielkość dla analizowanego odcinka przyjmuje się wielkości uśrednione dla całej sieci stacji SCPR, w zależności od charakteru ruchu na drodze, tj. gospodarczy lub turystyczno-rekreacyjny.

5. Metodę II stosuje się, gdy do analizowanego odcinka nie jest możliwe bezpośrednie przyporządkowanie referencyjnej stacji SCPR. Zastosowanie metody II oznacza mniejszą dokładność oszacowania - opiera się ono na wykorzystaniu obliczonych i dostępnych udziałów procentowych natężeń ruchu w godzinach charakterystycznych, uśrednionych dla całej sieci SCPR.

6. Informacje o uśrednionych, dla całej sieci SCPR, wielkościach dostępne są na stronie internetowej GDDKiA: https://www.gov.pl/web/gddkia/godzina-miarodajna-i-wahania- ruchu-dobowego. Wartości te są cyklicznie aktualizowane przez GDDKiA na podstawie wyników najnowszych analiz danych ze stacji SCPR.

7. Po uzgodnieniu z komórką organizacyjną Centrali GDDKiA odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego dopuszcza się odstępstwa od metod określenia wielkości u1) _ch, określonych w ust. 1-6, dla analizowanego odcinka drogi. Odstępstwo może, w szczególności dotyczyć przypadku przyporządkowania do analizowanego odcinka stanowiska SCPR, niespełniającego wszystkich wymagań określonych w ust. 1.

§  6. 

1. SDRR jest wyrażony liczbą pojazdów przejeżdżających przez dany przekrój drogi w obu kierunkach ruchu w ciągu 24 kolejnych godzin, średnio w ciągu jednego roku. Zależnie od zakresu realizowanej analizy wartość tę określa się na podstawie danych rzeczywistych lub prognozowanych.

2. W przypadku wykorzystywania danych rzeczywistych, na potrzeby oceny bieżących warunków ruchu, jako źródło danych do określenia wielkości SDRR na odcinku wykorzystuje się:

1) jeżeli SCPR zlokalizowany jest na analizowanym odcinku, z wyjątkiem sytuacji, gdy wyniki ostatniego GPR są aktualniejsze - najnowsze dostępne wyniki SDRR z wybranej stacji SCPR publikowane na stronie internetowej GDDKiA;

2) jeżeli brak jest aktualniejszych danych z SCPR zlokalizowanego na tym odcinku i w stosunku do ostatniego GPR nie nastąpiły istotne zmiany w natężeniu ruchu drogowego, tj. powyżej 25%, w szczególności wynikające z przejęcia znacznej części ruchu przez nowy odcinek drogi lub z inwestycji generującej duży ruch - wartość SDRR dla analizowanego odcinka z ostatniego GPR.

3. W przypadku braku dostępnych danych z SCPR lub wyników ostatniego GPR lub gdy w stosunku do ostatniego GPR nastąpiły istotne zmiany w natężeniu ruchu drogowego, tj. powyżej 25%, wykonuje się krótkotrwałe całodobowe pomiary ruchu drogowego w okresie referencyjnym, w zakresie uzgodnionym z komórką organizacyjną Centrali GDDKiA odpowiedzialną za pomiary i analizy ruchu drogowego. Uzyskane wyniki przelicza się na SDRR zgodnie z "Metodą szacowania Średniego Dobowego Ruchu Rocznego na podstawie pomiarów krótkotrwałych - 24 godzinnych" dostępną na stronie internetowej GDDKiA: https://www.gov.pl/web/gddkia/ godzina-miarodajna-i-wahania- ruchu-dobowego, a następnie uzyskuje dla nich akceptacje komórki organizacyjnej Centrali GDDKiA odpowiedzialnej za pomiary i analizy ruchu drogowego. Przeprowadzenie krótkotrwałych całodobowych pomiarów ruchu dopuszczalne jest również w przypadku wątpliwości dotyczących aktualnego ruchu na analizowanym odcinku, tj. trudności w określeniu czy obserwowane zmiany w ruchu przekraczają 25% w stosunku do ostatniego GPR.

4. Na potrzeby analiz prognostycznych wielkość SDRR wyznacza się zgodnie z wymaganiami obowiązującego zarządzenia GDDKiA w sprawie dokumentacji do realizacji inwestycji.