Rozliczanie składek na ubezpieczenie społeczne oraz wypłacane świadczenia przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne i spółdzielnie kółek rolniczych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.ZUS.1983.4.14

Akt utracił moc
Wersja od: 6 września 1983 r.

INSTRUKCJA
ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
z dnia 13 czerwca 1983 r.
w sprawie rozliczania składek nr ubezpieczenie społeczne oraz wypłacanych świadczeń przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne i spółdzielnie kółek rolniczych.

znak: Dr 001-4/83

Rozdział  I

Postanowienia ogólne

§  1.
1.
Instrukcja określa:
1)
tryb rejestrowania się rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz innych spółdzielni zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, a także spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych,
2)
tryb rozliczania składek na ubezpieczenie społeczne i świadczeń wypłacanych przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zrzeszone w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, a także spółdzielnie kółek rolniczych zrzeszone w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.
2.
Tryb postępowania i dowody wymagane przy ustalaniu prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz do ich wypłaty określają odrębne przepisy.
§  2.
Użyte w instrukcji określenia oznaczają:
1)
dekret - dekret z dnia 4 marca 1976 roku o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 10, poz. 54, zm. z 1977 r. Nr 11, poz. 43 i Nr 32, poz. 140 oraz z 1983 r. Nr 5 poz. 33),
2)
rozporządzenie - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 1976 r. w sprawie wykonania przepisów dekretu o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 13, poz. 74, zm. z 1983 r. Nr 27, poz. 131),
3)
spółdzielnia - oznacza rolniczą spółdzielnię produkcyjną oraz inną spółdzielnię zrzeszoną w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, a także spółdzielnię kółek rolniczych zrzeszoną w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych,
4)
ubezpieczony spółdzielca - oznacza:
a)
członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz innych spółdzielni zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, którzy wykonują pracę w tych spółdzielniach,
b)
członków spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, którzy wykonują pracę w zespołowych gospodarstwach rolnych tych spółdzielni,
c)
pozostałe osoby, które wykonują pracę w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych oraz innych spółdzielniach zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych i są wynagradzane według zasad obowiązujących członków tych spółdzielni,
d)
członków spółdzielni, którzy nie wykonują pracy w spółdzielni lecz wytwarzają na jej rzecz produkty rolne w prowadzonych przez siebie gospodarstwach, jeżeli zawarli ze spółdzielnią umowę dotyczącą dostarczania jej tych produktów, a liczba dni pracy niezbędna do ich wytworzenia w ciągu roku obrachunkowego wynosi co najmniej 240 dni pracy dla mężczyzny i 150 dni pracy dla kobiety,
5)
pracownik - oznacza pracownika najemnego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę,
6)
oddział ZUS - oznacza oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwy ze względu na siedzibę spółdzielni,
7)
wojewódzki związek - oznacza Wojewódzki Związek Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych oraz Wojewódzki Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych,
8)
rok obrachunkowy - oznacza miniony rok kalendarzowy,
9)
świadczenia dla członków spółdzielni oznaczają:
a)
świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek porodowy, zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy,
b)
zasiłek wychowawczy,
c)
zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny,
d)
zasiłek pogrzebowy.

Rozdział  II

Rejestrowanie się spółdzielni w oddziałach ZUS

§  3.
1.
Każda spółdzielnia obowiązana jest zarejestrować się w oddziale ZUS w ciągu 10 dni od daty zarejestrowania się w sądzie rejonowym.
2.
W celu zarejestrowania się spółdzielnia przesyła oddziałowi ZUS wypełniony formularz zgłoszenia na druku ZUS S-1; przykład prawidłowo wypełnionego zgłoszenia stanowi załącznik nr 1 do instrukcji.
3.
Wojewódzki związek zawiadamia oddział ZUS o powstaniu nowej spółdzielni.
§  4.
1.
Po otrzymaniu wypełnionego przez spółdzielnię zgłoszenia (§ 3, ust. 2) oddział ZUS dokonuje rejestracji i zawiadamia spółdzielnię o nadanym jej numerze konta (NKP).
2.
Nadany przez oddział ZUS numer konta (NKP) spółdzielnia jest obowiązana wpisać czytelnie w odpowiednich rubrykach wszystkich formularzy i druków dotyczących ubezpieczeń społecznych oraz podawać w korespondencji z oddziałem ZUS.

Rozdział  III

Ustalanie wysokości składki na ubezpieczenie społeczne

§  5.
1.
Wysokość składki na ubezpieczenie społeczne spółdzielców względnie okres zwolnienia od opłaty składki, ustala oddział ZUS na wniosek spółdzielni sporządzony na druku ZUS S-6; przykład prawidłowo wypełnionego wniosku stanowi załącznik nr 2 do instrukcji.
2.
Wnioski w sprawie ustalenia wysokości składki na ubezpieczenie społeczne spółdzielnie sporządzają i przekazują do oddziału ZUS w terminie do 25 maja każdego roku.
3.
Spółdzielnia nowo zarejestrowana składa wniosek (ust. 2) łącznie ze zgłoszeniem (§ 3 ust. 2).
4.
We wniosku niezależnie od łącznej podstawy obliczenia składek spółdzielnia podaje jaka kwota z tej podstawy dotyczy:
1)
wypłat dokonanych ubezpieczonym w roku obrachunkowym z tytułu pracy w spółdzielni,
2)
równowartości pracy wykonanej przy wytworzeniu produktów dostarczonych spółdzielni przez członków wykonujących pracę w spółdzielni,
3)
równowartości pracy wykonywanej przy wytworzeniu produktów dostarczonych spółdzielni przez członków nie wykonujących pracy w spółdzielni.
5.
Równowartość pracy przy wytworzeniu produktów sprzedanych spółdzielni ust. 4 pkt 2 i 3 ustala się według norm określonych przez Ministra Rolnictwa po porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych1).
6.
Wysokość ustalonych składek podlega korekcie w przypadku, gdy z materiałów kontroli oddziału ZUS lub lustracji wojewódzkiego związku wynika inna podstawa wymiaru składki niż podana we wniosku (ust. 4).
§  6.
1.
Oddział ZUS, po załatwieniu wniosku (§ 5 ust. 2) zawiadamia spółdzielnię o obowiązującej w danym roku wysokości miesięcznej raty składki lub o okresie zwolnienia od jej opłacania2).
2.
W przypadku niezłożenia przez spółdzielnię wniosku w terminie ustalonym w § 5 ust. 2 oddział dokonuje obliczenia składki z urzędu.
3.
Do czasu otrzymania zawiadomienia o wysokości składki, spółdzielnia oblicza i opłaca składkę w wysokości obowiązującej w roku ubiegłym.
4.
W przypadku ustalenia na dany rok wysokości składki na poziomie:
1)
wyższym od wysokości obowiązującej w roku ubiegłym - różnicę na korzyść ZUS pobiera oddział ZUS z rachunku bankowego spółdzielni,
2)
niższym od wysokości obowiązującej w roku ubiegłym - różnicę na korzyść spółdzielni oddział przekazuje na rachunek bankowy spółdzielni, informując o tym spółdzielnię w przesłanym zawiadomieniu o wysokości składki.
§  7.
Spółdzielnie we własnym zakresie obliczają, deklarują i opłacają składki na ubezpieczenie społeczne za zatrudnionych pracowników.
§  8.
1.
Składka na ubezpieczenie społeczne pracowników spółdzielni wynosi 43% podstawy wymiaru3).
2. 1
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników spółdzielni stanowią wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze zaliczane do osobowego funduszu płac4).

Rozdział  IV 2

Rozliczanie należności ż tytułu składek oraz świadczeń wypłaconych przez spółdzielnię.

§  9.
1. 3
Spółdzielnia obowiązana jest rozliczać co miesiąc należne składki oraz wypłacone świadczenia.
2.
W celu rozliczenia spółdzielnia obowiązana jest wypełnić i przesłać do oddziału ZUS w trybie określonym w § 11 deklarację rozliczeniową sporządzoną na druku ZUS S-11.
3.
Spółdzielnia sporządza jedną deklarację rozliczeniową za dany miesiąc uwzględniając w niej należne składki oraz wypłacone świadczenia:

- ubezpieczonym spółdzielcom,

- pracownikom spółdzielni.

§  10.
1.
Sporządzenie deklaracji rozliczeniowej polega na wypełnieniu wszystkich jej części w oparciu o dokumentację źródłową.

Przykład prawidłowo wypełnionej deklaracji rozliczeniowej stanowi załącznik nr 3 do instrukcji.

2.
W deklaracji rozliczeniowej uwzględnia się:
1)
miesięczną ratę składki na ubezpieczenie społeczne spółdzielców stanowiącą 1/12 część składki rocznej ustalonej przez oddział ZUS (§ 6 ust. 1),
2)
należne składki od wynagrodzeń pracowników wypłaconych po dniu złożenia poprzedniej deklaracji rozliczeniowej do terminu złożenia deklaracji za dany miesiąc,
3)
świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego wypłacone spółdzielcom oraz pracownikom w okresie od złożenia poprzedniej deklaracji rozliczeniowej do daty sporządzenia bieżącej deklaracji.
§  11.
Sporządzoną deklarację rozliczeniową po jej podpisaniu przez przewodniczącego względnie upoważnionego członka zarządu spółdzielni i głównego księgowego spółdzielni oraz ostemplowaniu deklaracji w części nagłówkowej numerem statystycznym nadanym przez GUS, spółdzielnia przesyła na adres oddziału ZUS w terminie do 15 dnia danego miesiąca za miesiąc ubiegły.
§  12.
1.
Część I deklaracji rozliczeniowej dotyczącą składek wypełnia się:
1)
po ustaleniu na podstawie dokumentów liczby ubezpieczonych spółdzielców oraz liczby zatrudnionych pracowników i uczniów w ostatnim dniu miesiąca, za który sporządzana jest deklaracja rozliczeniowa,
2)
na podstawie zawiadomienia oddziału ZUS o kwocie miesięcznej raty składki na ubezpieczenie społeczne spółdzielców oraz
3)
na podstawie dokumentów dotyczących wypłat wynagrodzeń pracownikom, które stanowią podstawę obliczenia składek na ubezpieczenie społeczne (§ 8 ust. 2).
2.
W odrębnej rubryce części I deklaracji rozliczeniowej wpisuje się dane dotyczące liczby ubezpieczonych i wysokości składek spółdzielców oraz w odrębnej dotyczące pracowników.
3.
Końcówki kwot składek w groszach zaokrągla się do pełnego złotego w dół, gdy końcówka jest mniejsza niż 50 gr. i w górę gdy wynosi co najmniej 50 gr.
4.
Jeżeli spółdzielnia stwierdzi we własnym zakresie mylne wykazanie składek w poprzednio złożonych deklaracjach rozliczeniowych, powinna uwzględnić korektę z tytułu składek w deklaracji za miesiąc bieżący.
5.
Nie dokonuje się korekty (ust. 4), jeżeli nieprawidłowe obliczenie składek zostanie stwierdzone przez organa kontroli ZUS. Pobrania należności, bądź zwrotu należności dokonuje wówczas oddział ZUS.
§  13.
1.
Część II deklaracji rozliczeniowej dotyczącą świadczeń wypłaconych przez spółdzielnię wypełnia się na podstawie prowadzonych oddzielnie dla członków i oddzielnie dla pracowników list płatniczych:
1)
zasiłków przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
2)
zasiłków rodzinnych,
3)
ewentualnie innych dokumentów.
2.
W odrębnych rubrykach części II deklaracji rozliczeniowej spółdzielnia wykazuje dane dotyczące wypłaconych świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego spółdzielcom oraz w odrębnych dotyczące pracowników, a mianowicie:
1)
numery list płatniczych na podstawie których dokonano wypłaty zasiłków rozliczeniowych w tej deklaracji,
2) 4
liczby dni, za które wypłacono zasiłki, odrębnie dla zasiłków: chorobowych, opiekuńczych, macierzyńskich oraz wyrównawczych wypłaconych pracownikom ustalone w drodze podsumowania odpowiednich rubryk list wypłat tych świadczeń,
3)
liczby wypłaconych zasiłków odrębnie dla zasiłków porodowych, pogrzebowych, rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz świadczenia rehabilitacyjne, ustalone w drodze podsumowania liczby pozycji wynikających z list wypłat tych zasiłków,
4)
kwoty poszczególnych rodzajów zasiłków wypłaconych ubezpieczonym spółdzielcom lub pracownikom po dniu złożenia poprzedniej deklaracji rozliczeniowej do terminu złożenia deklaracji za dany miesiąc, niezależnie od tego jakiego okresu wypłaty zasiłków dotyczyły,
5)
liczbę oraz kwotę wypłaconych rekompensat dla członków rodzin pracowników zatrudnionych w spółdzielni,
6)
łączną kwotę wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia spółdzielcom i pracownikom.
3.
Liczbę dni zasiłkowych względnie liczbę zasiłków oraz kwotę zasiłków wypłaconych wskutek wypadków przy pracy w spółdzielni wykazuje się łącznie dla spółdzielców i pracowników w II części deklaracji rozliczeniowej.
4.
Jeżeli spółdzielnia stwierdzi, że określone zasiłki rozliczone w jednej z poprzednich deklaracji rozliczeniowych zostały nieprawnie wypłacone, bądź błędnie rozliczone, należy z zastrzeżeniem ust. 5, o kwotę stwierdzonej nieprawidłowości, zmniejszyć lub zwiększyć kwotę tego samego rodzaju zasiłków rozliczoną w deklaracji sporządzonej.

Zmniejszenia dokonuje się niezależnie od tego z czyjej winy nastąpiła nieprawna wypłata zasiłków lub błędne rozliczenie oraz niezależnie od tego czy spółdzielnia ściągnęła tę kwotę od pracownika lub spółdzielcy.

5.
Nie dokonuje się zmniejszeń ani zwiększeń (ust. 4) tylko w przypadku ujawnienia nieprawidłowości przez organa kontroli ZUS.

Kwoty nieprawnie wypłaconych świadczeń, bądź błędnie rozliczonych ujawnione przez organa kontroli ZUS, odział ZUS pobiera bądź zwraca spółdzielni.

§  14.
1.
Część III deklaracji rozliczeniowej stanowiącą rozliczenie należności wypełnia się wpisując w odpowiednich rubrykach i wierszach:
1)
ogólną kwotę należnych składek za pracowników i spółdzielców, według części I deklaracji,
2)
ogólną kwotę wypłaconych pracownikom i spółdzielcom świadczeń według części II deklaracji,
3)
wynikającą z różnicy między tymi kwotami należność na dobro ZUS lub spółdzielni,
4)
dane dotyczące zapłaty należności w przypadku gdy z rozliczenia wynika różnica na dobro ZUS, tj. datę i kwotę wpłaty oraz sposób uregulowania np. "przelew bank spółdz.".

Rozdział  V 5

Opłacanie należności wynikającej z rozliczenia

§  15.
1.
Spółdzielnia, której saldo wynikające z deklaracji rozliczeniowej przypada na dobro ZUS obowiązana jest złożyć w banku finansującym polecenie przelewu należności na rachunek bankowy wskazany przez oddział ZUS w terminie ustalonym dla złożenia deklaracji rozliczeniowej (§ 11).
2.
W razie niedokonania przelewu (ust. 1) w ustalonym terminie spółdzielnia obowiązana jest opłacić odsetki za zwłokę w wysokości określonej odrębnymi przepisami5).
3.
Jeżeli saldo rozliczenia przypada na dobro spółdzielni, oddział ZUS w ciągu 2 tygodni od daty otrzymania deklaracji dokonuje zwrotu tego salda na rachunek spółdzielni.
______

1) zarządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 27 kwietnia 1976 r. w sprawie określenia dochodu stanowiącego równowartość pracy wykonywanej przy wytwarzaniu produktów rolnych na rzecz spółdzielni (Mon. Pol. Nr 21, poz. 98).

2) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 1976 r. w sprawie wykonania przepisów dekretu o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 13, poz. 74, zm. z 1983 r. Nr 27, poz. 131).

3) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1982 r. w sprawie wysokości składki na ubezpieczenie społeczne za pracowników uspołecznionych zakładów pracy (Dz. U. z 1983 r. Nr 1, poz. 2).

4) rozporządzenie Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie dostosowania niektórych przepisów o ubezpieczeniu społecznym i o ubezpieczeniu rodzinnym do zasad określających składniki funduszu płac (Dz. U. Nr 40, poz. 239); wynagrodzenia zaliczane do osobowego funduszu płac określa uchwała nr 157 i 158 Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1976 r. (Mon. Pol. Nr 43, poz. 211 i 212).

5) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 1981 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. Nr 18, poz. 88).

ZAŁĄCZNIKI

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

WNIOSEK

w sprawie ustalenia składki na ubezpieczenie społeczne*)

zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne*)

grafika

ZAŁĄCZNIK  Nr 3 6

DEKLARACJA ROZLICZENIOWA za lipiec 1983 r.

1 § 8 ust. 2 zmieniony przez pkt 1 ppkt 1 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23). Zmiany nie zostały naniesione na tekst ze względu na swoją bezprzedmiotowość.
2 Rozdział IV dodany pkt 1 ppkt 2 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23).
3 § 9 ust. 1 zmieniony przez pkt 1 ppkt 3 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23).
4 § 13 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez pkt 2 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23).
5 Rozdział V dodany przez pkt 3 ppkt 1 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23).
6 Załącznik nr 3 zmieniony przez pkt 4 komunikatu z dnia 6 września 1983 r. w sprawie sprostowania błędów (Dz.Urz.ZUS.83.6.23). Zmiany nie zostały naniesione na tekst.