Prowadzenie sanatoriów dla małych dzieci pod opieką matek.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MZiOS.1984.9.55

Akt utracił moc

Wersja od: 15 września 1984 r.

WYTYCZNE

MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 10 lipca 1984 r.

w sprawie prowadzenia sanatoriów dla małych dzieci pod opieką matek

W celu jednolitego uregulowania spraw związanych z organizowaniem leczenia uzdrowiskowego dla małych dzieci pod opieką matek przez: państwowe przedsiębiorstwa uzdrowiskowe, organy związków zawodowych, zakłady pracy oraz inne instytucje uprawnione do prowadzenia zakładów lecznictwa uzdrowiskowego ustala się, co następuje:

I.

Zasady organizacji leczenia

1. Leczenie uzdrowiskowe małych dzieci pod opieką matek może być organizowane na bazie sanatoriów dla dorosłych przystosowanych do tego celu bądź w nowobudowanych obiektach.

2. Na zorganizowanie w sanatorium leczenia uzdrowiskowego dla małych dzieci pod opieką matek wymagana jest zgoda Naczelnego Lekarza Uzdrowiska wydana w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym.

3. Naczelny Lekarz Uzdrowiska po stwierdzeniu, że obiekt odpowiada wymaganiom przewidzianym dla sanatoriów uzdrowiskowych oraz szczegółowym wymogom dla leczenia dzieci, wyraża zgodę na prowadzenie w sanatorium leczenia małych dzieci pod opieką matek i dokonuje odpowiedniego wpisu do rejestru zakładów lecznictwa uzdrowiskowego.

4. Zgodę, o której mowa w pkt 3 Naczelny Lekarz Uzdrowiska wyraża na podstawie § 7 zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21.VIII.1967 roku w sprawie typowych rodzajów zakładów i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego (M.P. Nr 55, poz. 272), kierując się "Orientacyjnymi wymaganiami dla zakładów i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego" z dnia 23.VIII.1968 r. odpowiednio zmodyfikowanymi dla potrzeb wiekowych dzieci oraz wymogami określonymi w części IV wytycznych.

5. Zgoda, o której mowa w pkt 3 może być wydana na czas określony lub na stałe.

6. Podstawowym profilem leczniczym w sanatoriach, o których mowa w pkt 1 są schorzenia górnych dróg oddechowych; na zorganizowanie leczenia innych schorzeń wymagana jest zgoda Naczelnego Inspektoratu Lecznictwa Uzdrowiskowego Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej.

7. Mogą być również organizowane sanatoria dla matek wymagających leczenia z dziećmi zdrowymi; na zorganizowanie sanatorium tego typu wymagana jest zgoda, o której mowa w pkt 6.

II.

Zasady kierowania

1. Na leczenie uzdrowiskowe dla małych dzieci pod opieką matek mogą być kierowane dzieci w wieku 2-3 lata oraz w wieku 4-6 lat ze schorzeniami górnych dróg oddechowych, razem z matką nie wymagającą leczenia uzdrowiskowego.

2. W przypadku, gdy matka nie może sprawować opieki nad dzieckiem z ważnych przyczyn (zdrowotnych, służbowych itp.) dopuszcza się możliwość skierowania na leczenia dziecka pod opieką ojca lub upoważnionej opiekunki na warunkach określonych w punkcie 1 w części III wytycznych ; nie dotyczy to dzieci w grupie wiekowej 2-3 lata.

3. Matki lub inne osoby, o których mowa w pkt 2, otrzymują skierowanie wyłącznie w ramach urlopu wypoczynkowego.

4. Matka nie wymagająca leczenia uzdrowiskowego, o której mowa w cz. III pkt 3 pokrywa koszty wyżywienia i zakwaterowania w wysokości ustalonej przez poszczególnych organizatorów leczenia.

5. Przy kwalifikowaniu i kierowaniu na leczenie obowiązują dla dzieci i matek "Wskazania i przeciwskazania ogólne i szczegółowe" - stanowiące załącznik nr 1 i 2 do wytycznych.

III.

Obowiązująca dokumentacja w zakresie kwalifikowania i wydawania skierowania na leczenie uzdrowiskowe

W wypadku skierowania na leczenie uzdrowiskowe należy złożyć następujące dokumenty:

1. Dla dzieci:

1) wniosek o skierowanie dziecka na leczenie uzdrowiskowe (druk M 2/Srdm-1) wystawiony przez lekarza pediatrę zakładu społecznego służby zdrowia (spółdzielni lekarskiej), zakwalifikowany przez Wojewódzki Specjalistyczny Zespół Opieki nad Matką i Dzieckiem lub Wojewódzką Przychodnię Matki i Dziecka,

2) skierowanie serii "A".

2. Dla matki chorej:

1) wniosek o potrzebie leczenia uzdrowiskowego (druk MZ/Pom/38) wystawiony przez lekarza zakładu społecznego służby zdrowia, zaopiniowany przez lekarza konsultanta d/s lecznictwa uzdrowiskowego,

2) badania dodatkowe zgodnie z wytycznymi Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 9 marca 1983 r. w sprawie badań diagnostycznych (Dz. Urz. MZiOS Nr 4, poz. 29),

3) skierowanie serii "A".

3. Dla matki zdrowej jako osoby towarzyszącej dziecku:

1) wniosek o leczenie uzdrowiskowe (druk MZ/Pom/38) wystawiony przez lekarza zakładu społecznego służby zdrowia.

IV.

Szczegółowe wymogi dla obiektów przeznaczonych na sanatorium dla dzieci pod opieką matek

1. Obiekt przeznaczony na sanatorium dla dzieci pod opieką matek powinien być właściwie zabezpieczony, zgodnie z Instrukcją Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18.II.1959 r. w sprawie bezpieczeństwa dzieci przebywających w zakładach dziecięcych (Dz. Urz. MZiOS Nr 5, poz. 21), ze szczególnym uwzględnieniem zabezpieczenia m.in. gniazdek wtykowych elektrycznych, okien, kranów z wodą aby zabezpieczyć dziecko przed oparzeniem (w nowobudowanych obiektach należy przewidzieć centralne mieszacze wody) oraz poręczy.

2. Sanatorium, w którym prowadzone jest leczenie dzieci pod opieką matek powinno:

1) zapewnić każdej matce z jednym lub dwojgiem dzieci zamieszkanie w odrębnym pokoju, z wydzielonym węzłem sanitarnym (wc, umywalka, natrysk lub wanna),

Powierzchnia pokoju nie powinna być mniejsza aniżeli 12 m². Wskaźnik powierzchni na 1 dziecko powinien wynosić od 5-7 m² dla dzieci w wieku 4-6 lat; dla dzieci w wieku 2-3 lata wskaźnik powierzchni na 1 dziecko nie powinien być niższy aniżeli 2,5 m²,

2) dysponować świetlicą dla dzieci o powierzchni zapewniającej normatywną powierzchnię na dziecko, wyposażoną w zabawki i meble dostosowane do wieku dziecka, przeznaczone do zajęć rekreacyjnych,

3) wydzielonym pomieszczeniem na pranie i suszenie odzieży wierzchniej dzieci, a w grupie wiekowej od 2-3 lat również pomieszczeniem na pranie i suszenie pieluch przez matki,

4) umożliwić matkom podgrzanie napojów lub sporządzanie dodatkowych posiłków,

5) wydzielić teren do zabaw dla dzieci.

V.

Żywienie dzieci

1. Zaleca się następujące normy żywienia dla dzieci:

	Kcal	Węglowodany	Tłuszcze	Białko g	Wapń g	Żelazo g	Witamina A j.m.	Witamina B1 mg	Witamina B2 mg	Witamina PP mg	Witamina C mg
Dzieci 2-3 lata	1.300	180- 165	45- 50	45	1,0	6,0	2000	0,6	0,8	6,0	55
Dzieci 4-6 lat	1.700	250- 225	55- 65	50	1,0	7,0	2500	0,8	1,0	3,0	50

2. Zaleca się następujące normy produktów dla poszczególnych grup:

Produkty	Dzieci
	2-3 lata		4-6 lat
	B*)	C**)	B	C
Produkty zbożowe	140	125	230	210
Mleko i produkty mleczne	780	860	750	880
Jaja (sztuk)	1/2	3/4	1/2	3/4
Mięso, wędliny, ryby g	45	50	55	65
Inne tłuszcze	3	4	8	6
Masło g	20	20	30	35
Ziemniaki	200	175	250	225
Warzywa i owoce z wit. C	160	190	170	200
Warzywa obfite w karoten	130	140	130	140
Inne warzywa i owoce	235	280	265	240
Cukier i słodycze wraz z przetworami na cukrze	40	45	40	45

^*) norma minimalna

^**) norma maksymalna

(Szczegółowe zasady żywienia są określone w "Zarysach nauki o żywieniu" A. Szczygieł PZWL).

3. Podstawowe wymogi w zakresie organizacji żywienia dzieci:

1) produkty spożywcze przeznaczone dla małych dzieci muszą być lekkostrawne, bogate w pełnowartościowe białko, wapń i witaminy jak np.: mleko, biały ser, chude mięso oraz delikatne warzywa i owoce,

2) najbardziej odpowiednią techniką przyrządzania potraw dla dzieci jest ich gotowanie lub duszenie,

3) jadłospisy dla dzieci powinny być zaakceptowane przez lekarza pediatrę.

4. Ponadto należy:

1) przestrzegać regularności podawania posiłków (4-5 dziennie),

2) unikać podawania dużych porcji i nadmiernej liczby dań,

3) organizować żywienie dzieci przy oddzielnych stolikach i nieco wcześniej niż matek,

4) wyposażyć jadalnie w naczynia z materiałów trudno tłukących się oraz w stoliki i stołeczki przystosowane do wieku dzieci.

VI.

Personel

Organizując sanatorium dla dzieci pod opieką matek należy zapewnić personel zgodnie z normatywami określonymi dla sanatoriów, z uwzględnieniem:

1) lekarzy pediatrów - 1 lekarz na 60 dzieci,

2) dyplomowanych opiekunek dziecięcych dla dzieci w wieku 2-3 lata - 1 opiekunka na 10 dzieci,

3) psychologa - 1 psycholog na 100-200 dzieci,

4) nauczycielek przedszkola dla dzieci w wieku 4-6 lat, działających w oparciu o regulamin pracy wychowawców - opracowany zgodnie z zarządzeniem Ministra Oświaty i Wychowania oraz Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 15.XII.1975 r. w sprawie organizacji, wychowania i kształcenia dzieci w zakładach leczniczych, leczniczo-wychowawczych (Dz. Urz. MOW Nr 12, poz. 121) - 1 nauczycielka przedszkola na 30 dzieci.

VII.

Podstawowe zabiegi lecznicze dla małych dzieci

1. Podstawowym czynnikiem leczenia dzieci w uzdrowiskach jest klimatoterapia.

Klimatoterapię należy organizować zgodnie ze wskazówkami Instytutu Balneoklimatycznego zawartymi w wydawnictwie "Urządzenia do klimatoterapii w uzdrowiskach i sanatoriach klimatycznych" z 1978 r.

2. Inne zabiegi lecznicze dla małych dzieci:

1) ciepłownictwo - lampy Sollux, promienie podczerwone,

2) światłolecznictwo - lampy kwarcowe,

3) wziewanie - inhalacje wód mineralnych, aerozoli leków,

4) ćwiczenie ruchem - gimnastyka lecznicza, masaże lecznicze.

3. Wskazane jest zaplanowanie dla dzieci działu fizykoterapii w tym samym obiekcie.

VIII.

Badania diagnostyczno-laboratoryjne dzieci

Badania specjalistyczne i laboratoryjne dzieci mogą być wykonywane w przychodni uzdrowiskowej lub centralnym laboratorium, pod warunkiem takiego zorganizowania, aby dzieci nie stykały się z innymi kuracjuszami.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

I.

Wskazania do leczenia uzdrowiskowego dzieci

- Przewlekłe nawracające nieżyty górnych dróg oddechowych (nieżyty nosa, gardła, krtani, tchawicy, stany zapalne zatok bocznych nosa)

- Przerost migdałków i wyrośli adenoidalnych ze szczególną skłonnością do zapaleń górnych dróg oddechowych

- Przewlekłe nieżyty oskrzeli

- Alergiczne zapalenie oskrzeli

- Zespół zatokowo-oskrzelowy

- Włókniowe zapalenie oskrzeli

- Dystonia oskrzelowa

- Rozstrzenie oskrzeli przy dość dobrym stanie ogólnym, z nieznacznym zaleganiem wydzieliny

- Stany po nieswoistych zapaleniach płuc przewlekających się, lub ze skłonnością do nawrotów

- Stany po chorobach pasożytniczych płuc

- Stany po chorobach grzybiczych płuc

- Pierwotna hemosyderoza płuc

- Histiocytoza X - postać płucna

- Mucowiscydoza - postać płucna

- Marskość płuc - (z wyłączeniem tła gruźliczego) przy sprawnym układzie krążenia i dobrej wydolności oddechowej

- Zwłóknienie płuc

- Rozedma płuc

- Stany po zapaleniu opłucnej

- Stany po zabiegach operacyjnych na klatce piersiowej, tkance płucnej z powodu wad wrodzonych jak i chorób nabytych, nie wcześniej jak trzy miesiące po zabiegu

- Dychawica oskrzelowa szczególnie przy współistnieniu zapalenia zatok bocznych nosa i zmian alergicznych skóry

- Alergiczny nieżyt nosa

- Alergiczne schorzenia zatok bocznych nosa.

II.

Ogólne przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego dzieci

A.

Kliniczne

- choroby o ostrym przebiegu

- choroby przewlekłe w okresie zaostrzeń lub powodujące znaczne upośledzenie czynności ustroju

- choroby psychiczne - padaczka

- niewydolność układu krążenia

- wady serca sinicze i warunkowo sinicze

- niewydolność nerek

- nowotwory złośliwe i białaczka

- cukrzyca w okresie niewyrównania

- ropne ogniska zakażenia w ustroju

- wady wrodzone ograniczające czynności ustroju lub poszczególnych narządów

- ropne infekcyjne zmiany na skórze.

B.

Epidemiologiczne i higieniczne

- ostre choroby zakaźne do ukończenia izolacji

- kontakt z chorobą zakaźną, od chwili kontaktu i izolacji do ukończenia okresu wylęgania danej choroby

- stwierdzone nosicielstwo chorób zakaźnych

- przewlekłe choroby zakaźne (gruźlica - czynne postacie choroby)

- choroby weneryczne do czasu ukończenia leczenia i stwierdzenia niezakaźności przez lekarza specjalistę

- choroby pasożytnicze.

III.

Szczegółowe przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego dzieci

- Ostre lub zaostrzone stany zapalne w płucach, oskrzelach, opłucnej

- Choroby górnych dróg oddechowych wymagające zabiegów operacyjnych

- Czynna infekcja gruźlicza

- Stany chorobowe niezapalne wrodzone lub nabyte powodujące niewydolność krążenia i oddychania

- Rozstrzenie oskrzeli z objawami ostrego stanu zapalnego, ze znacznym zaleganiem plwociny

- Ropień płuc

- Zgorzel płuc

- Dychawica oskrzelowa powikłana stanem zapalnym

- Stan dychawiczy

- Nowotwory

- Haemaptoe.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

I.

Wskazania do leczenia uzdrowiskowego dla dorosłych

- Przewlekły nieżyt przerostowy górnych dróg oddechowych

- Przewlekły nieżyt zanikowy i suchy górnych dróg oddechowych

- Przewlekłe zapalenie zatok obocznych nosa nie ropne

- Stany po operacyjnym leczeniu górnych dróg oddechowych

- Przewlekły nieżyt oskrzeli zwykły i apastyczny

- Marskość płuc

- Zrosty opłucnej

- Krzemica płuc

- Pylica azbestowa i inne pylice zawodowe (pneumoconiosis)

II.

Bezwzględne przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego dorosłych

- Ostre choroby zakaźne

- Przewlekłe choroby zakaźne, czynna gruźlica płuc i innych narządów, choroby przenoszone drogą płciową

- Nosicielstwo chorób zakaźnych (gdy nosiciel stwarza niebezpieczeństwo dla otoczenia)

- Choroby pasożytnicze

- Choroby stanowiące wskazania do zabiegów operacyjnych

- Żółtaczka niezależnie od pochodzenia

- Utajnione ogniska zapalne

- Zapalenie szpiku kostnego z przetokami, odczynem ogólnym

- Pełnoobjawowe postacie niewydolności krążenia, oddychania, niewydolności wątroby i nerek

- Tętniak serca lub tętnic

- Pełnoobjawowe postacie nadczynności i niedoczynności tarczycy, niewydolności kory nadnerczy

- Cukrzyca w okresie kwasicy lub z daleko posuniętymi zmianami naczyniowymi powodującymi niewydolność narządów. Powikłania cukrzycowe wymagające leczenia operacyjnego

- Nowotwory złośliwe

- Stany po leczeniu (operacyjnym lub radioterapii) nowotworów złośliwych przed upływem 5-letniej obserwacji z uwagi na bodźcowe działania czynników klimatycznych

- Nowotwory niezłośliwe upośledzające podstawowe funkcje ustroju

- Stany przednowotworowe

- Skazy krwotoczne

- Wyniszczające choroby układowe przy ciężkim stanie ogólnym

- Choroby psychiczne, psychonerwice, nerwice z natręctwami, lękami sytuacyjnymi uciążliwymi dla otoczenia

- Padaczki

- Alkoholizm, narkomania, nałóg palenia tytoniu

- Ciąża, okres karmienia

- Chorzy zniedołężniali, niezdolni do samoobsługi

- Nie kwalifikują się chorzy w ciężkim stanie ogólnym, niezdolni do transportu wymagający leczenia szpitalnego

- Chorych w wieku starczym nie należy kierować do uzdrowisk odległych od miejsca zamieszkania

III.

Szczegółowe przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego dla dorosłych

- Istnienie pierwotnych stanów chorobowych wywołujących nieżyt przewlekły jako objaw wtórny

- Powikłania ostrym stanem zapalnym

- Marskość na tle gruźliczym. Niewydolność oddechowa

- Stany po przebytym zapaleniu opłucnej na tle gruźliczym do lat 3 po ustąpieniu czynnego procesu

- Powikłania ostrym nieżytem oskrzeli.