Prowadzenie działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych.
B.I.LP.2003.9.87
Akt obowiązującyZARZĄDZENIE Nr 86
DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH
z 19 września 2003 r.
w sprawie prowadzenia działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych.
Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. Nr 56, poz. 679, z późniejszymi zmianami) oraz § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, nadanego zarządzeniem nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r., zarządzam co następuje:
ZAŁĄCZNIK 1
Wytyczne w sprawie prowadzenia działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych.
Wytyczne w sprawie prowadzenia działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych.
Celami działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych są:
- poszerzanie, pogłębianie i aktualizacja wiedzy zawodowej,
- uzyskiwanie kwalifikacji wymaganych do zajmowania określonego stanowiska pracy, w tym na stanowiskach zaliczonych do Służby Leśnej,
- wspomaganie procesu adaptacji zawodowej nowych pracowników Lasów Państwowych,
- uzyskiwanie przez pracowników Lasów Państwowych kwalifikacji, których potrzeba posiadania wynika z wprowadzania nowych zasad i instrukcji leśnych, nowych technik i technologii oraz wymagań określonych w przepisach szczególnych (np. okresowe szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy), a także w związku z modernizacją wyposażenia stanowiska pracy.
Wytyczne w sprawie prowadzenia działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych określają:
1. Rodzaje szkoleń.
2. Formy podnoszenia kwalifikacji i wykształcenia pracowników.
3. Struktury organizacyjne odpowiedzialne za prowadzenie działalności szkoleniowej i ich zadania.
4. Obowiązki organizatorów szkolenia w zakresie zapewnienia odpowiedniego poziomu i efektów oraz dokumentowania szkolenia.
5. Podmioty zewnętrzne, uczestniczące w działalności szkoleniowej.
6. Zalecane rodzaje szkoleń dla poszczególnych stanowisk pracy w Lasach Państwowych.
7. Sposób określania potrzeb szkoleniowych i planowania działalności szkoleniowej.
8. Kierowanie na szkolenia.
9. Zasady udzielania pomocy finansowej przez zakład pracy, pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe i ogólne.
10. Prawa i obowiązki uczestników szkolenia.
11. Wynagradzanie wykładowców - pracowników Lasów Państwowych.
12. Koszty działalności szkoleniowej.
1. Rodzaje szkoleń
1.1. Ze względu na zasięg terytorialny:
1.1.1. Szkolenia centralne - organizowane przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych lub przez inny podmiot na zlecenie DGLP, dla pracowników z jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych.
1.1.2. Szkolenia regionalne - organizowane przez regionalną dyrekcję Lasów Państwowych lub przez inny podmiot na zlecenie rdLP, dla pracowników jednostek organizacyjnych zgrupowanych w danej rdLP.
1.1.3. Szkolenia zakładowe - organizowane przez jednostkę organizacyjną Lasów Państwowych dla własnych pracowników.
1.2. Ze względu na rodzaj organizatora:
1.2.1. Szkolenia wewnętrzne - organizowane przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych lub na ich zlecenie.
1.2.2. Szkolenia zewnętrzne - organizowane przez podmioty zewnętrzne tylko dla pracowników Lasów Państwowych lub dla pracowników różnych podmiotów (instytucji).
2. Formy podnoszenia kwalifikacji i wykształcenia pracowników.
2.1. Studia doktoranckie i podyplomowe, organizowane przez wyższe uczelnie.
2.2. Studia wieczorowe i zaoczne - organizowane przez wyższe uczelnie, mające na celu uzyskanie wyższego stopnia lub rodzaju wykształcenia zawodowego albo ogólnego.
2.3. Kursy szkoleniowe -trwające od jednego do kilkunastu dni w formie cyklu szkoleniowego, składającego się z kilku cząstkowych sesji, dotyczących wspólnego zagadnienia.
2.4. Seminaria - zajęcia dyskusyjne, poświęcone jednorodnej, wąskiej tematyce, trwające do 4. dni, zakończone aktywnym ustosunkowaniem się uczestników do prezentowanych treści.
2.5. Warsztaty - zajęcia praktyczne, jedno-tematyczne, w których uczestniczą aktywnie osoby szkolone, a wykłady ograniczone są do krótkich prezentacji.
2.6. Konferencje - poświęcone jednemu zagadnieniu, składające się z kilku wykładów, trwające do dwu dni.
2.7. Konsultacje - spotkania służące wymianie poglądów, ich weryfikacji z omówieniem bieżących zmian i nowości.
2.8. Mentoring - udzielanie pomocy w formie porad i konsultacji oraz wspieranie w wykonywaniu zadań pracownikom nowo przyjętym, stażystom - przez mentora (opiekuna wyznaczonego przez pracodawcę).
2.9. Samokształcenie (w tym e-learning):
- samodzielne pogłębianie wiedzy zawodowej lub wykształcenia ogólnego,
- kierowane, występujące w przypadkach okresowej weryfikacji nabytych wiadomości i udzielanie wskazówek co do dalszego procesu samokształcenia przez organizatora samokształcenia.
3. Struktury organizacyjne odpowiedzialne za prowadzenie działalności szkoleniowej i ich zadania.
3.1. Wydział Kadr i Szkoleń Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
3.1.1. Zadania:
- przedstawia Dyrektorowi Generalnemu Lasów Państwowych do akceptacji perspektywiczne (5-letnie) i roczne projekty planów szkoleń centralnych oraz wewnętrznych DGLP, po konsultacji z Ośrodkiem Rozwojowo Wdrożeniowym LP w Bedoniu, komórkami organizacyjnymi DGLP, Stowarzyszeniem Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa, Instytutem Badawczym Leśnictwa, Wydziałami Leśnymi wyższych uczelni rolniczych,
- przedstawia Dyrektorowi Generalnemu Lasów Państwowych do akceptacji wytyczne dla regionalnych dyrekcji LP, dotyczące wymaganej i zalecanej tematyki szkoleń dla poszczególnych grup stanowisk pracowniczych, wynikającej z bieżących potrzeb,
- monitoruje przebieg szkoleń centralnych pod kątem ich poziomu organizacyjnego i merytorycznego,
- kontroluje organizację działalności szkoleniowej w jednostkach organizacyjnych LP, w tym wizytuje przebieg szkoleń,
- sporządza i gromadzi dokumentację dotyczącą szkoleń centralnych i wewnętrznych DGLP oraz plany i sprawozdania z działalności szkoleniowej w regionalnych dyrekcjach LP.
3.2. Ośrodek Rozwojowo Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu.
3.2.1. Zadania:
- współpracuje z Wydziałem Kadr i Szkoleń Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych w zakresie planowania, monitorowania i realizowania zadań szkoleniowych w Lasach Państwowych,
- prowadzi samodzielną działalność szkoleniową.
3.3. Komórki organizacyjne ds. szkoleń w regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych, stanowiska pracy ds. szkoleń w nadleśnictwach i zakładach.
3.3.1. Zadania:
- planowanie i organizowanie szkoleń przyjętych do przeprowadzenia przez kierownika jednostki organizacyjnej w rocznym planie szkoleń,
- konsultacje i wizytacje szkoleń prowadzonych przez nadleśnictwa i zakłady wchodzące w skład rdLP,
- sporządzanie i gromadzenie dokumentacji dotyczącej szkoleń (planów, w tym planu kosztów szkoleń, sprawozdań z działalności szkoleniowej, dzienników obecności na szkoleniach),
- przekazywanie przez rdLP do DGLP propozycji szkoleń centralnych.
4. Obowiązki organizatorów szkolenia w zakresie zapewnienia odpowiedniego poziomu i efektów oraz dokumentowania szkolenia:
- staranny, zapewniający odpowiedni poziom i efekty szkolenia dobór wykładowców, prowadzących zajęcia szkoleniowe,
- właściwy dobór uczestników szkolenia,
- odpowiedni dobór tematyki szkolenia oraz sposobów i metod prowadzenia zajęć szkoleniowych,
- zapewnienie właściwych warunków logistycznych i technicznych do przeprowadzenia szkolenia (odpowiednie sale do przeprowadzenia zajęć, wyposażenie w środki audiowizualne, materiały dydaktyczne itp.),
- dokumentowanie szkolenia (prowadzenie dzienników szkolenia, potwierdzanie przeprowadzenia zajęć przez wykładowców, sporządzanie list uczestników szkolenia),
- przeprowadzanie egzaminów w celu sprawdzenia nabytej przez słuchaczy wiedzy w trakcie szkolenia trwającego dłużej niż 15 godzin zajęć (nie dotyczy szkoleń organizowanych przez podmioty zewnętrzne) i wystawiania świadectw (zaświadczeń) o ukończeniu szkolenia.
5. Podmioty zewnętrzne uczestniczące w działalności szkoleniowej. Partnerami uczestniczącymi w działalności szkoleniowej w Lasach Państwowych są:
- Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa (Zarząd Główny i oddziały terenowe), statutowo zajmujące się problematyką podnoszenia kwalifikacji pracowników Lasów Państwowych,
- wyższe uczelnie, jako organizatorzy studiów doktoranckich, podyplomowych, seminariów i konferencji oraz innych rodzajów szkoleń, dysponujące kadrą naukowo-dydaktyczną o najlepszym przygotowaniu merytorycznym,
- Polskie Towarzystwo Leśne,
- inne podmioty, prowadzące specjalistyczną działalność szkoleniową (np. z zakresu: bhp, prawa pracy, nauki języków obcych, posługiwania się komputerem, itp.).
W działalności szkoleniowej jednostek organizacyjnych LP priorytetowe znaczenie powinna mieć współpraca z SITLiD i Wydziałami Leśnymi wyższych uczelni, jako partnerami w organizowaniu i przeprowadzaniu szkoleń dla pracowników Lasów Państwowych, w zakresie:
- organizowania szkoleń,
- opracowywania materiałów szkoleniowych,
- zapewniania kadry wykładowców (trenerów) szkoleń,
- opracowywania testów egzaminacyjnych,
- przeprowadzania egzaminów końcowych,
- innych, wg potrzeb i wzajemnych uzgodnień.
6. Zalecane rodzaje szkoleń dla poszczególnych stanowisk pracy w Lasach Państwowych.
6.1. Studia podyplomowe:
- pracownicy na stanowiskach kierowniczych w DGLP, rdLP, nadleśnictwie, jednostce organizacyjnej LP o zasięgu krajowym (dyrektorzy i ich zastępcy, nadleśniczowie, zastępcy nadleśniczych, inżynierowie nadzoru, naczelnicy wydziałów DGLP i rdLP).
6.2. Szkolenia nt. aktualizacji wiedzy leśnej, organizowane co najmniej raz na trzy lata:
- pracownicy na stanowiskach kierowniczych w komórkach organizacyjnych związanych z leśnictwem w DGLP, rdLP, nadleśnictwie, jednostce organizacyjnej LP o zasięgu krajowym oraz: leśniczowie, podleśniczowie, pracownicy - specjaliści ds. gospodarki leśnej, ochrony, urządzania i użytkowania lasu, organizacji i rozwoju, łowiectwa, bezpieczeństwa i higieny pracy.
6.3. Szkolenia organizowane w związku z nowelizacją instrukcji leśnych, zasad hodowli lasu, a także w związku ze zmianami stanu prawnego w zakresie leśnictwa:
- pracownicy wymienieni w punkcie 6.1. i 6.2.
6.4. Szkolenia specjalistyczne dla kandydatów i funkcjonariuszy Straży Leśnej:
- kandydaci i funkcjonariusze Straży Leśnej.
6.5. Szkolenie z zakresu ochrony lasu przed szkodnictwem:
- nadleśniczowie, zastępcy nadleśniczych, inżynierowie nadzoru, leśniczowie, podleśniczowie, gajowi.
6.6. Szkolenia z zakresu "Controllingu":
- kadra rezerwowa (rozwojowa) oraz pracownicy w pierwszych latach stażu na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym.
6.7. Szkolenia specjalistyczne, cykliczne oraz doraźne - organizowane wg potrzeb pracowników:
- komórek organizacyjnych ds. zagospodarowania i ochrony lasu (w tym Zespołów Ochrony Lasu),
- użytkowników SILP,
- informatyków (projektantów systemu, programistów, elektroników, konserwatorów systemu),
- administratorów SILP,
- służb marketingowych,
- ds. współpracy z krajami Unii Europejskiej,
- służb ekonomiczno - finansowo - księgowych,
- inspekcji LP,
- służb kadrowych,
- specjalistów ds.: p.poż., bhp, łowiectwa, budownictwa, remontów, inwestycji,
- ds. ochrony informacji niejawnych,
- ds. obronności,
- ds. public relation, rzeczników prasowych,
- sekretariatów,
- kierowników i pracowników ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych,
- działów logistyki,
- radców prawnych,
- innych, wg potrzeb.
W przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, ww. pracownicy mogą być kierowani na wyższe od wymaganych formy podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
6.8. Podnoszenie kwalifikacji i wykształcenia ogólnego:
6.8.1. Nauka języków obcych (pracownicy ds. współpracy z UE, informatycy, pracownicy ds. public relation),
6.8.2. Szkolenia interdyscyplinarne:
- vademecum szefa,
- kreowanie własnego rozwoju,
- sztuka negocjacji,
- asertywność,
- wybrane elementy prawa,
- zarządzanie przez jakość,
- transformacja gospodarcza, komercjalizacja, prywatyzacja,
- outplacement - kursy szkolenia na przekwalifikowanie w związku z rozwiązywaniem stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
7. Sposób określania potrzeb szkoleniowych i planowania działalności szkoleniowej.
7.1. W celu efektywnego planowania szkoleń w jednostkach organizacyjnych LP przeprowadza się cykliczne badania potrzeb szkoleniowych.
Źródłami informacji w tym zakresie są:
- ankietowe badanie szkoleniowych potrzeb stanowiska pracy, przeprowadzane co roku, przy pomocy ankiety stanowiącej załącznik do wytycznych,
- baza pracowników - prowadzona w każdej jednostce organizacyjnej, zawierająca informacje o wykształceniu poszczególnych pracowników, posiadanych kwalifikacjach szczególnych, ukończonych szkoleniach,
- wnioski z okresowych ocen pracowników,
- wnioski własne kadry kierowniczej jednostki organizacyjnej LP, nawiązujące do potrzeb wynikających z bieżących zadań gospodarczych, zmian w polityce leśnej Państwa i sposobach jej realizacji, zmian w zasadach i instrukcjach leśnych, przepisach wewnętrznych i zewnętrznych oraz innych potrzeb i uwarunkowań,
- wnioski i zalecenia Kolegium Lasów Państwowych, Kierownictwa LP i jednostek organizacyjnych LP, wnioski wypływające z oceny realizacji zadań przez jednostki organizacyjne LP oraz z narad, spotkań konsultacyjnych i podobnych, organizowanych z udziałem kadry kierowniczej.
7.2. W każdej jednostce organizacyjnej sporządza się roczny plan szkoleń. Plan ten konstruuje się na podstawie wniosków kierowników komórek organizacyjnych i poszczególnych pracowników oraz zaleceń jednostek nadrzędnych w sprawie szkoleń preferowanych.
Plan jest przyjmowany do realizacji po zatwierdzeniu go przez kierownika danej jednostki.
Plan roczny powinien zawierać:
- tematy (tematykę szkolenia),
- formy szkolenia (kursy szkoleniowe, seminaria, konferencja, inne),
- liczbę i określenie grupy uczestników, do których jest kierowane szkolenie,
- określenie organizatora szkolenia (siłami własnymi, zlecone lub udział w danej formie podnoszenia kwalifikacji, organizowanej przez podmioty zewnętrzne),
- koszt szkolenia i źródło finansowania (środki własne lub pochodzące z funduszu leśnego),
- komórkę organizacyjną (stanowisko pracy) odpowiedzialną za przeprowadzenie szkolenia.
Działalność szkoleniowa w jednostce organizacyjnej LP powinna wynikać z perspektywicznego programu szkolenia pracowników, przyjmowanego do realizacji przez kierownika jednostki.
Perspektywiczny program szkolenia przyjmuje się na okresy pięcioletnie.
Program ten powinien uwzględniać:
- bieżące oraz występujące cyklicznie lub stale, potrzeby szkoleniowe,
- szkolenia wynikające ze zmian w polityce leśnej, pojawiania się nowych trendów w gospodarce leśnej, rozwoju SILP, zachodzących i spodziewanych zmian w otoczeniu leśnictwa (transformacja gospodarcza, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, itd.),
- potrzeby wynikające z oceny kwalifikacji zawodowych pracowników.
8. Kierowanie na szkolenia.
Na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 12 X 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103 poz. 472 z późniejszymi zmianami), kierowanie na szkolenia w formach szkolnych, wywołuje skutki prawne w postaci powstawania obligatoryjnych świadczeń ze strony pracodawcy na rzecz pracownika kierowanego na szkolenie (podniesienie kwalifikacji). Do świadczeń tych należą urlop szkoleniowy i zwolnienie z części dnia pracy, dlatego kierowanie na szkolenia powinno mieć miejsce wyłącznie w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy.
W pierwszej kolejności na szkolenia kieruje się pracowników, objętych rodzajami szkoleń, wymienionymi w punktach: 6.1. do 6.6., pracowników kadry rozwojowej oraz pracowników, zajmujących się współpracą z zagranicą- w zakresie wiedzy o Unii Europejskiej i znajomości języków obcych.
W drugiej kolejności na szkolenia kieruje się pracowników - specjalistów ds. zagadnień, w których nastąpiły lub następują zmiany, wymagające pilnego wdrożenia. Należą do nich zmiany w zasadach gospodarki leśnej, prawa leśnego i ogólnego w zakresie dotyczącym leśnictwa, wprowadzanie innowacji i postępu technicznego i technologicznego do prac leśnych, zmiany w SILP itp.
W tej samej kolejności kieruje się do udziału w szkoleniach, pracowników zatrudnianych lub przewidywanych do zatrudnienia na nowym stanowisku pracy, wymagającym podniesienia lub uzupełnienia kwalifikacji zawodowych.
W dalszej kolejności na szkolenia kieruje się pracowników, zgłaszających potrzeby podniesienia ogólnych kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego.
Jako priorytetowe należy traktować szkolenie pracowników nowo zatrudnionych, z krótkim stażem pracy i obejmujących nowe stanowiska pracy.
Pracowników na stanowiskach kierowniczych oraz zaliczonych do kadry rezerwowej (rozwojowej) pracodawcy kierują na studia podyplomowe, jeżeli tematyka studium jest zgodna z ich obecnym zakresem obowiązków lub z zakresem obowiązków, przewidzianym do pełnienia w przyszłości.
9. Zasady udzielania pomocy finansowej przez zakład pracy, pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe i ogólne.
W ramach pomocy finansowej dla podnoszących kwalifikacje stosuje się:
- zwrot do 100% kosztów szkolenia (w tym kosztów przejazdów i pobytu na szkoleniu) w przypadkach:
- kierowania pracowników na szkolenie wynikające z potrzeb pracodawcy i z jego inicjatywy,
- kierowania na kurs językowy pracowników zajmujących się współpracą z zagranicą,
- kierowania pracowników na studia podyplomowe o kierunku zgodnym z potrzebami stanowiska pracy,
- zwrot do 70% obowiązującej odpłatności pracownikom kierowanym na studia doktoranckie.
Pracownikom podnoszącym stopień wykształcenia (uczącym się lub studiującym w systemie zaocznym lub wieczorowym) pomoc finansowa może być przyznana, jeżeli kierunek nauki lub studiów jest zgodny z wymaganiami kwalifikacyjnymi, określonymi dla zajmowanego stanowiska pracy.
Pracodawca przyznaje studiującym i uczącym się pracownikom pomoc finansową i inne świadczenia, wynikające z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 12 X 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103 poz. 472 z późn. zm.) uwzględniając możliwości finansowe oraz warunki materialne zainteresowanych pracowników, a także możliwości finansowe jednostki organizacyjnej.
10 Prawa i obowiązki uczestników szkolenia.
10.1. Pracownik ma prawo do:
- wnioskowania i zgłaszania umotywowanych uwag w sprawie tematyki, form i sposobu przeprowadzania szkoleń,
- otrzymywania od zakładu pracy pomocy finansowej, organizacyjnej i logistycznej oraz zwolnień od świadczenia pracy na udział w szkoleniach, przewidzianej prawem i wynikających z możliwości pracodawcy - w ramach zasad zawartych w niniejszych wytycznych.
10.2. Pracownik kierowany na szkolenie jest zobowiązany do:
- aktywnego i zdyscyplinowanego udziału w zajęciach szkoleniowych,
- przedstawiania pracodawcy świadectwa ukończenia szkolenia lub poszczególnych jego etapów, potwierdzających nabycie nowych kwalifikacji lub podniesienie wykształcenia ogólnego.
11. (skreślony).
12. Koszty działalności szkoleniowej.
Przy zlecaniu szkoleń podmiotom zewnętrznym obowiązuje zasada wyboru takiego rodzaju i formy szkolenia, które zapewnią możliwie najwyższą ich efektywność. Przy zlecaniu przeprowadzenia szkolenia podmiotom zewnętrznym obowiązują przepisy wewnętrzne, dotyczące wyboru wykonawcy.
Szkolenia wewnętrzne i centralne powinny być organizowane w oparciu o własną bazę szkoleniową lub ośrodki szkoleniowe Lasów Państwowych.
Koszty szkoleń obciążają koszty działalności danej jednostki organizacyjnej, delegującej pracowników na szkolenie, natomiast koszty szkoleń centralnych mogą być finansowane ze środków funduszu leśnego.
ZAŁĄCZNIK
Nazwa komórki organizacyjnej
symbol ....................................................
Imię i nazwisko pracownika
..............................................................
Zajmowane stanowisko
..............................................................
W związku z przeprowadzaniem okresowych badań potrzeb
szkoleniowych pracowników prosimy o udzielenie odpowiedzi na
poniższe pytanie. Rzetelne wypełnienie tej ankiety ułatwi
wybranie takich szkoleń, które w największym stopniu pomogą
Panu/Pani wykonywać obowiązki na stanowisku pracy.
Prosimy o podanie poniżej w jakich szkoleniach (tematy
szkoleń) powinien Pan/Pani wziąć udział, aby wzbogacić swoją
wiedzę potrzebną do wykonywania zadań będących w zakresie
Pana/Pani zakresu czynności?
..............................................................
..............................................................
..............................................................
..............................................................
Uzasadnienie wyboru tematów:
..............................................................
..............................................................
Dziękujemy za wypełnienie ankiety.
Data ......... Podpis pracownika