Program Szczepień Ochronnych na 1997 r.
Dz.Urz.MZiOS.1997.6.15
Akt utracił mocKOMUNIKAT
GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
z dnia 4 kwietnia 1997 r.
w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na 1997 r.
Wykaz szczepień obowiązkowych i zalecanych oraz informacje uzupełniające określa załącznik do komunikatu.
ZAŁĄCZNIK
PROGRAM SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH 1997 rok
PROGRAM SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH 1997 rok
Program Szczepień Ochronnych (PSO) składa się z następujących części:
I. Szczepienia obowiązkowe
A. Kalendarz szczepień według wieku
B. Szczepienia w grupach ryzyka
II. Szczepienia zalecane
III. Informacje uzupełniające
A. Zmiany w PSO wprowadzone w 1997 r.
B. Uwagi
I.
SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE (część A i B)
SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE (część A i B)
I.A.
KALENDARZ SZCZEPIEŃ WEDŁUG WIEKU
KALENDARZ SZCZEPIEŃ WEDŁUG WIEKU
Wiek | Szczepienie przeciw | Uwagi | |
1 rok życia | w ciągu 24 godzin po urodzeniu | WZW typu B – domięśniowo* GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Szczepienie noworodków przeciw gruźlicy winno być wykonane jednocześnie lub nie później niż w 24 godz. od szczepienia przeciw WZW typu B. |
2 miesiąc życia (po 6 tygodniach od szczepienia przeciw gruźlicy i WZW typu B) | WZW typu B – domięśniowo BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI – podskórnie szczepionką DTP POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1,2 i 3 typ wirusa) | Trzy kolejne dawki szczepienia podstawowego przeciw WZW typu B podawane są w odstępach sześciotygodniowych. Dawki 2 i 3 szczepionki przeciw WZW typu B należy podać jednocześnie z 1 i 2 dawką szczepionek DTP i POLIO. Trzy kolejne dawki szczepienia podstawowego DTP i POLIO podawane są w odstępach sześciotygodniowych. | |
przełom 3/4 miesiąca życia (po 6 tygodniach poprzedniego szczepienia) | WZW typu B – domięśniowo BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI – podskórnie szczepionką DTP POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1,2, i 3 typ wirusa) | U dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw krztuścowi można zastosować szczepionkę DT – wg zaleceń producenta. Wówczas w 2 miesiącu życia trzeba podać doustnie POLIO (oraz domięśniowo szczepionkę przeciw WZW typu B), a po 6 tyg. jednocześnie zaszczepić pierwszą dawką DT (podskórnie) i drugą dawką szczepionki POLIO (doustnie) oraz WZW typu B (domięśniowo). Po następnych 6 tyg. podać: drugą dawkę szczepionki DT (podskórnie) i jednocześnie – trzecią dawkę szczepionki POLIO (doustnie). | |
5 miesiąc życia (po 6 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI – podskórnie szczepionką DTP POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1, 2, 3, typ wirusa) | Patrz również – "Informacje uzupełniające" – część III PSO (A – pkt: 7,8,9) | |
12 miesiąc życia | WZW typu B – domięśniowo GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Czwarta dawka, uzupełniająca szczepienie podstawowe. Szczepienie tylko u dzieci, które w wyniku pierwszego szczepienia BCG nie mają blizny bądź mają bliznę o średnicy mniejszej niż 3 mm. U dzieci ze styczności z chorym na gruźlicę należy wykonać próbę tuberkulinową i szczepić dzieci tyberkulinoujemne w dniu odczytania próby. | |
2 rok życia | 13-14 miesiąc życia | ODRZE – podskórnie szczepionką żywą | Szczepienie podstawowe. Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na odrę – nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia; szczepionkę należy podać po upływie dwóch miesięcy od wyzdrowienia. Zamiast szczepionki pojedynczej przeciw odrze można podać w 13-15 miesiącu życia szczepionkę potrójną przeciw odrze, śwince i różyczce zalecaną w części II PSO. |
16-18 miesiąc życia | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI – podskórnie szczepionką DTP POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1,2, i 3 typ wirusa) | Czwarta dawka, uzupełniająca szczepienie podstawowe DTP i POLIO. Dzieci, które w pierwszym roku życia otrzymały dwie dawki DT, należy zaszczepić podskórnie trzecią dawką DT | |
okres przedszkolny | 6 rok życia | BŁONICY,TĘŻCOWI – podskórnie szczepionką DT POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1,2 i 3 typ wirusa) | Pierwsza dawka przypominająca |
7 rok życia po 6 tygodniach od szczepienia przeciw ODRZE | ODRZE – podskórnie szczepionką żywą GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Dawka przypominająca. Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na odrę – nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia; szczepionkę należy podać po upływie dwóch miesięcy od wyzdrowienia. Szczepienie bez próby tuberkulinowej. U dzieci ze styczności z chorym na gruźlicę należy wykonać próbę tuberkulinową i szczepić dzieci tyberkulinoujemne w dniu odczytania próby. | |
Szkoła podstawowa | 11 rok życia | POLIOMYELITIS – doustnie szczepionką żywą poliwalentną (1,2, i 3 typ wirusa) | Druga dawka przypominająca |
12 rok życia | GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Tylko dzieci z ujemnym wynikiem próby tuberkulinowej Mantoux. Szczepienie należy wykonać w dniu odczytania próby. | |
13 rok życia | RÓŻYCZCE – podskórnie | Tylko dziewczęta | |
14 rok życia | BŁONICY, TĘŻCOWI – podskórnie szczepionką DT/Td | Druga dawka przypominająca (od września 1997 r. będzie stosowana szczepionka Td) | |
szkoła ponad-podstawowa | 18 rok życia | GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Tylko osoby z ujemnym wynikiem próby tuberkulinowej Mantoux. Szczepienie należy wykonać w dniu odczytania próby |
19 rok życia lub ostatni rok nauki w szkole | BŁONICY, TĘŻCOWI – podskórnie szczepionką Td | Trzecia dawka przypominająca; nie powinna być podana wcześniej niż po upływie 3 lat od ostatniej dawki szczepionki DT lub Td | |
Dorośli | BŁONICY, TĘŻCOWI – podskórnie szczepionką Td | Kolejne dawki przypominające w odstępach co około dziesięć lat. |
a) od 1994 r. – bialskopodlaskim, białostockim, chełmskim, krakowskim, lubelskim, łódzkim, ostrołęckim, piotrkowskim, płockim, siedleckim, sieradzkim, skierniewickim, warszawskim,
b) od 1995 r. – bielskim, bydgoskim, ciechanowskim, kaliskim, konińskim, koszalińskim, legnickim, pilskim, poznańskim, szczecińskim, toruńskim, wałbrzyskim, włocławskim, zielonogórskim.
c) od 1996 r. – częstochowskim, elbląskim, gdańskim, gorzowskim, jeleniogórskim, katowickim, kieleckim, krośnieńskim, leszczyńskim, łomżyńskim, nowosądeckim, olsztyńskim, opolskim, przemyskim, radomskim, rzeszowskim, słupskim, suwalskim, tarnobrzeskim, tarnowskim, wrocławskim, zamojskim.
I.B.
SZCZEPIENIA W GRUPACH RYZYKA
SZCZEPIENIA W GRUPACH RYZYKA
Szczepienie przeciw | Osoby podlegające szczepieniu | Uwagi |
GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | – tuberkulinoujemni studenci uczelni medycznych i uczniowie policealnych szkół medycznych (w pierwszym miesiącu nauki) nie zbadani próbami tuberkulinowymi w ciągu ostatnich 12 miesięcy | Szczepienie należy wykonać w dniu odczytania próby tuberkulinowej Mantoux. |
– osoby zakażone wirusem HIV bez objawów choroby | ||
WZW typu B – domięśniowo | – pracownicy publicznych zakładów opieki zdrowotnej o wysokim ryzyku zakażenia | Szczepienia podstawowe wg schematu: 0,.1,.6 miesięcy. |
–uczniowie średnich i policealnych szkół medycznych i studenci akademii medycznych w ciągu pierwszego roku szkolnego/akademickiego | Pojedyncze dawki przypominające: w odstępach co 5 lat tylko dla pracowników służby zdrowia o wysokim ryzyku zakażenia. W 1997 roku dawkę przypominającą należy podać osobom zaszczepionym w 1992 roku | |
– osoby z bliskiego otoczenia chorych na WZW typu B i nosicieli HBV (domownicy oraz osoby przebywające w zakładach opiekuńczych, wychowawczych i zakładach zamkniętych) | ||
– przewlekle chorzy o wysokim ryzyku zakażenia | ||
– chorzy przygotowywani do zabiegów chirurgicznych* | ||
DUROWI BRZUSZNEMU – podskórnie szczepionką Ty lub TyTe | Decyzję podejmuje Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny zależnie od lokalnej sytuacji epidemiologicznej | Szczepienie podstawowe wg schematu 0,1,12 miesięcy. Pojedyncze dawki przypominające: w odstępach co trzy – pięć lat. |
BŁONICY, TĘŻCOWI – podskórnie szczepionkami Td, DT, d, D, T | – osoby ze styczności z chorymi na błonicę, pracownicy służby zdrowia, personel zatrudniony w ośrodkach dla uchodźców, osoby wyjeżdżające służbowo do państw b. ZSRR, wytypowani funkcjonariusze policji, osoby zatrudnione na przejściach granicznych oraz przy obsłudze pasażerów w komunikacji lotniczej, kolejowej i autobusowej na trasach międzynarodowych w kierunku wschodnim. | W szczepieniach przypominających należy podać: – osobom w wieku do 30 lat – jedną dawkę Td, – osobom w wieku 30 lat i starszym – jedną dawkę Td, a po miesiącu jedną dawkę d, – dzieciom – jedną dawkę DT lub D, zależnie od wskazań. |
– osoby w wieku 20–29 lat ze wschodnich województw przygranicznych. | ||
TĘŻCOWI – podskórnie szczepionką zabitą | Ze wskazań indywidualnych: osoby, które uległy zranieniu. Szczepienie wg zasad podanych w Komunikacie MziOS (Dz. Urz. MziOS, 1977 r., nr 2, poz. 9). | Liczba dawek zależna od daty i cyklu poprzedniego szczepienia; w uodpornieniu czynno-biernym podaje się także antytoksynę tężcową. |
WŚCIEKLIŹNIE – domięśniowo szczepionką zabitą | Ze wskazań indywidualnych: osoby podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny (pokąsane przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę, dzikie lub nieznane). Szczepienie wg zasad ustalonych przez Krajowy Zespół Specjalistyczny w zakresie epidemiologii, Higieny i Chorób Zakaźnych (PZWL, Warszawa 1986). | Cykl szczepień wg zaleceń producenta. W przypadku ciężkich pokąsań należy zastosować swoistą immunoglobulinę jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki. |
II.
SZCZEPIENIA ZALECANE
SZCZEPIENIA ZALECANE
Szczepienie przeciw | Zalecane osobom | Szczepionki zarejestrowane w Polsce |
WZW typu B domięśniowo – dawkowanie i cykl szczepień wg wskazań producenta szczepionki | – dzieciom, nie podlegającym szczepieniom obowiązkowym – młodzieży – osobom w wieku 20-40 lat, zwłaszcza kobietom – osobom, które ze względu na tryb życia lub wykonywane zajęcia są narażone na zakażenie związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny | zaleca się szczepionki rekombinowane: ENGERIX-B (SmithKline Beecham) HB-VAX-II (Merck Sharp Dohme) GEN-HEVAC B (Pasteur Merieux) |
WZW typu A domięśniowo – dawkowanie i cykl szczepień wg wskazań producenta szczepionki | – dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży; szczególnie zalecane dzieciom rozpoczynającym naukę w szkole podstawowej, które nie chorowały na WZW typu A – osobom wyjeżdżającym do krajów rozwijających się i innych o wysokiej zapadalności na WZW typu A – osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności | HAVRIX (SmithKline Beecham) |
ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE – podskórnie – jedną dawką szczepionki skojarzonej | – dzieciom w wieku 13-15 miesięcy zamiast obowiązkowego podstawowego szczepienia przeciw odrze; podawane w wywiadzie przebycie zachorowań na odrę, świnkę lub różyczkę – nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia; szczepionkę należy podać po upływie dwóch miesięcy od wyzdrowienia | zaleca się szczepionkę: MMR II (Merck Sharp Dohme) zawierającą atenuowany szczep świnkowy Jeryl Lynn |
GRYPIE – dawkowanie i cykl szczepień wg wskazań producenta szczepionki | ze wskazań klinicznych i indywidualnych: – przewlekle chorym (astma, cukrzyca, niewydolność układu krążenia, oddychania, nerek) – w stanach obniżonej odporności – w podeszłym wieku | "split" – zawierające rozszczepione wiriony: VAXIGRIP (Pasteur Merieux) FLUARIX (SmithKline Beecham) podjednostkowa: INFLUVAC (Solvay Duphar B.V.) Ważne są tylko jeden rok ze względu na coroczne zmiany składu szczepionki według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia. |
ze wskazań epidemiologicznych: – pracownikom służby zdrowia, szkolnictwa, handlu, transportu, budownictwa oraz osobom narażonym na kontakty z dużą liczbą ludzi, bądź pracującym na otwartej przestrzeni. | ||
KLESZCZOWEMU ZAPALENIU MÓZGU – dawkowanie i cykl szczepień wg wskazań producenta szczepionki | – przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby: osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującemu wojsku, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki oraz turystom i uczestnikom obozów i kolonii | FSME-IMMUN Inject (Immuno AG) ENCEPUR (Behringwerke) |
POLIOMYELITIS – podskórnie inaktywowaną szczepionką – IPV w cyklu jak OPV | – dzieciom z przeciwwskazaniami do szczepień żywą szczepionką przeciw poliomyelitis (OPV) | IMOVAX POLIO (Pasteur Merieux) |
Zakażeniom wywoływanym przez HAEMOPHILUS INFLUNZAE typ b – domięśniowo lub podskórnie – dawkowanie i cykl szczepień wg wskazań producenta szczepionki – najlepiej jednocześnie ze szczepionką DTP i POLIO | – dzieciom od drugiego miesiąca życia dla zapobiegania zapaleniom opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy, zapaleniom nagłośni itp. | Act-HIB (Pasteur Merieux) HibTiTer (Cyanamid GmbH, Lederle Arzneimittel) PEDVAX HIB (Merck Sharp Dohme) HIBERIX (SmithKline Beecham) |
ŻÓŁTEJ GORĄCZCE I INNYM CHOROBOM | – wyjeżdżającym za granicę, według wymogów kraju docelowego oraz Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych. Szczegółowych informacji udzielają wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne | Wszystkie szczepionki stosowane w punktach szczepień dla wyjeżdżających za granicę są rejestrowane w Polsce. |
III.
INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
A.
Zmiany w Programie Szczepień Ochronnych wprowadzone w 1997 r.
Zmiany w Programie Szczepień Ochronnych wprowadzone w 1997 r.
– przeciw WZW typu A
– przeciw zakażeniom Haemophilus influenzae typ b
– przeciw poliomyelitis szczepionką zabitą (IPV).
B.
Uwagi
Uwagi
Natomiast szczepienia zalecane przez Głównego Inspektora Sanitarnego (część II Programu Szczepień Ochronnych) powinny być wykonywane przy ożyciu szczepionek zarejestrowanych w Polsce, dostępnych odpłatnie w aptekach. Sam zabieg i wpis do dokumentacji (ew. wydanie świadectwa szczepienia) wykonane na zlecenie lekarza publicznego zakładu opieki zdrowotnej – są bezpłatne.
Odpłatność za szczepienia w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej ustalana jest przez te zakłady. Przypomina się o obowiązku badania lekarskiego poprzedzającego szczepienie.
Odpłatność szczepień osób wyjeżdżających za granicę jest regulowane odrębnymi przepisami (zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie cen urzędowych za przeprowadzanie szczepień ochronnych osób wyjeżdżających za granicę MP z 1994 r. Nr 69, poz. 622).
Jeżeli duża koncentracja szczepień utrudnia ich wykonanie, albo przemawiają za tym ważne względy organizacyjne – część szczepień (zwłaszcza u dzieci kończących szkoły podstawowe lub ponadpodstawowe) można przeprowadzić w I połowie roku kalendarzowego. Wówczas należy szczepić wcześniej (przed wakacjami) dzieci kończące określony wiek w danym roku kalendarzowym – tzn. dopuszcza się wcześniejsze o około pół roku wykonywanie szczepień, a nie jak mylnie przyjęto w niektórych województwach późniejsze, wiążące się z przełożeniem szczepień na kolejny rok kalendarzowy.
W placówkach, w których nie przeprowadzono wszystkich szczepień z jesieni 1996 należy w ciągu 1997 r. uzupełnić szczepienia wszystkim dzieciom podlegającym i jednocześnie podjąć szczepienia następnych roczników z ew. wyprzedzeniem, żeby nie dopuścić do opóźnień w stosunku do kalendarza szczepień.
W związku z częstymi pomyłkami dotyczącymi określenia wieku dziecka przypomina się, że np.: dziecko, które ukończyło 3 lata jest w czwartym roku życia.
Po niżej wymienionych rodzajach szczepionek można rozpocząć kolejne szczepienia po upływie co najmniej:
po podaniu szczepionki | można podać | ||
żywą | zabitą | ||
żywej | 6 tyg. | 4 tyg. | Szczep. Żywe:– wirusowe: OPV, MMR, p-w odrze, różyczce, żółtej gorączce; |
– bakteryjne: BCG | |||
zabitej | 4 tyg. | 4 tyg. | Szczep. Zabite:– wirusowe: IPV, p-w wzw B i A, wściekliźnie, grypie, k.z.m. |
(nieżywe) – bakteryjne: DTP, DT, Td, D, Te, TyTe, Ty, Hib i p-w cholerze. |
C. Wybrane szczepionki zarejestrowane w Polsce w latach 90- nie wymienione jako zalecane przez Głównego Inspektora Sanitarnego:
– przeciw śwince MUMPSVAX (Merck Sharp Dohme)
– przeciw odrze, śwince i różyczce TRIMOVAX (Pasteur Merieux)
D. Opracowanie wg zaleceń Komisji Epidemiologii Chorób Zakaźnych
Rady Sanitarno-Epidemiologicznej
przy Głównym Inspektorze
Sanitarnym lek. Joanna Galimska (Departament Zdrowia Publicznego)
Konsultacja: prof. dr hab. Wiesław Magdzik (Państwowy Zakład Higieny)
dr n. med. Ewa Gonera (Państwowy Zakład Higieny)