Postępowanie organów finansowych w zakresie stosowania przepadku na podstawie art. 412 kodeksu cywilnego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1971.7.13

Akt utracił moc

Wersja od: 22 kwietnia 1971 r.

OKÓLNIK Nr 20/GM

z dnia 25 marca 1971 r.

w sprawie postępowania organów finansowych w zakresie stosowania przepadku na podstawie art. 412 kodeksu cywilnego

1. Stosownie do art. 412 kodeksu cywilnego ulega przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa to, co zostało świadczone świadomie:

1) w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawę lub sprzecznego z zasadami współżycia społecznego,

2) w wykonaniu czynności prawnej mającej cel sprzeczny z ustawą lub z zasadami współżycia społecznego.

Jeżeli przedmiot świadczenia został zużyty lub utracony, przepadkowi ulega jego wartość.

Z treści tego przepisu jako normy prawa cywilnego wynika, że o orzeczeniu przepadku lub jego równowartości rozstrzyga sąd według zasad określonych w kodeksie cywilnym.

Sytuacje, w których ma zastosowanie przepis art. 412 k.c. są różnorodne np. udzielenie łapówki, świadome udzielenie zapłaty za dokonanie czynu przestępnego, opłacanie wyższego czynszu niż należny za lokal, w którym sprawca uprawia pokątny handel napojami alkoholowymi itp.

W wypadku gdy przedmiot świadczenia, który z mocy art. 412 k.c. uległ przepadkowi, został zwrócony osobie, która świadczenie to spełniła, obowiązek wydania Skarbowi Państwa przedmiotu świadczenia lub jego równowartości obciąża tę osobę.

2. W praktyce z powództwem o orzeczenie przepadku na podstawie art. 412 k.c. występuje prokurator w związku z art. 55 k.p.c. Ponadto z art. 197 k.p.c. wynika, że organem wnoszącym powództwo na podstawie art. 197 k.p.c. jest również wydział finansowy prezydium powiatowej (dzielnicowej, miejskiej) rady narodowej.

Jeżeli w toczącej się przed sądem sprawie o zwrot świadczenia, sąd stwierdzi, że przedmiot świadczenia uległ przepadkowi na podstawie art. 412 k.c., wówczas z urzędu zawiadamia o tym prokuratora i wydział finansowy. W takim przypadku stosownie do art. 196 k.p.c. wydział finansowy powinien w ciągu dwóch tygodni wstąpić do sprawy w charakterze powoda, składając do sądu odpowiedniej treści pismo procesowe.

Ujawnienie okoliczności, że przedmiot świadczenia ulega przepadkowi, następuje niejednokrotnie w postępowaniu karnym.

Jeżeli sąd w postępowaniu karnym orzekł na podstawie art. 48 k.k. przepadek przedmiotu świadczenia, wówczas wytoczenie powództwa na podstawie art. 412 k.c. staje się zbędnym. Również jeżeli w postępowaniu karnym skarbowym na podstawie art. 17 - 19 lub art. 21 ustawy karnej skarbowej orzeczono przepadek przedmiotu występku skarbowego albo orzeczono ściągnięcie równowartości takiego przedmiotu - nie należy wnosić powództwa na podstawie art. 412 k.c. Jeżeli organ orzekający na podstawie ustawy karnej skarbowej przy wymiarze kary odstąpił od przepadku lub od orzeczenia ściągnięcia równowartości przedmiotu przepadku, sprawę należy uważać za definitywnie załatwioną, to znaczy nie należy występować z powództwem z art. 412 k.c. Zbędnym jest również występowanie z powództwem na podstawie art. 412 k.c., jeżeli przedmiot świadczenia został objęty orzeczoną przez sąd konfiskatą mienia.

3. Egzekucja wyroków sądowych zasądzających przepadek świadczenia lub jego równowartości na podstawie art. 412 k.c. należy do właściwości komorników sądowych.

4. Ze względu na szczególny charakter powództw z art. 412 k.c., spełniających funkcję prewencyjno-wychowawczą, można zaniechać wytaczania takich powództw, gdy chodzi o kwoty nieznaczne, a szczególne okoliczności konkretnej sprawy nie przemawiają za potrzebą wszczęcia procesu sądowego. Tylko przy istnieniu takich szczególnych okoliczności można umarzać nieściągalne należności pieniężne z tego tytułu w oparciu o przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 1969 roku (Dz. U. Nr 4, poz. 26).

5. Należności przypadające Skarbowi Państwa na podstawie art. 412 k.c. zarachowuje się na dochody właściwego budżetu terenowego zgodnie z obowiązującą klasyfikacją dochodów i wydatków budżetowych.

Rachunkowość należności budżetowych orzeczonych na podstawie art. 412 k.c. prowadzi się na indywidualnych kontach zobowiązanych według zasad określonych w instrukcji w sprawie rachunkowości podatków i opłat, o której mowa w § 1 zarządzenia Nr 81 Ministra Finansów z dnia 21 lipca 1969 r. w sprawie rachunkowości podatków i opłat (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 12, poz. 28). Przypisu tych należności na koncie dokonuje się na podstawie prawomocnego wyroku sądu oraz rejestru przypisów i odpisów (formularz Min. Fin. Nr 3007), otrzymanych z komórki załatwiającej omawiane sprawy.

KOMUNIKAT Nr 5/71

o zawieszeniu praw do wykonywania czynności biegłego księgowego

Na podstawie § 53 ust. 2 uchwały Nr 187 Rady Ministrów z dnia 12 maja 1959 r. w sprawie rewizji finansowo-księgowej państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski z 1959 r. Nr 58, poz. 278, z 1961 r. Nr 87, poz. 370 i z 1962 r. Nr 61, poz. 290) i § 18 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 5 stycznia 1960 r. w sprawie dyplomowanych biegłych księgowych (Monitor Polski Nr 8, poz. 39) zawiadamia się, że decyzją Nr 6/71 Ministra Finansów z dnia 17 marca 1971 r. zostały zawieszone prawa do wykonywania czynności biegłego księgowego do dnia 21 stycznia 1974 roku Obywatelce Wandzie Tuczyńskiej, zam. Warszawa, ul. Przechodnia 2 m. 606.

SPROSTOWANIE

1. W instrukcji Nr 17/FP z dnia 1 marca 1971 r. w sprawie ustalania wskaźników finansowych przedsiębiorstw (kombinatów) i zjednoczeń przemysłowych - stosowanych dla potrzeb obliczania funduszu premiowego ogłoszonej w Dz. Urz. Min. Fin. Nr 6, poz. 9 prostuje się błąd: zamiast "z dnia 1 marca 1917 r." powinno być "z dnia 1 marca 1971 r.".

2. W okólniku Nr 16/KS Ministra Finansów i Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 22 lutego 1971 r. w sprawie obliczania odpisów na fundusze zachęty materialnej za rok 1970, ogłoszonym w Dz. Urz. Min. Fin. Nr 6, poz. 10 prostuje się błąd w dziale I w wierszu 5 od góry: zamiast wyrazu "od" powinien być wyraz "do".