Organizacja wykonywania zadań w ramach obowiązku obrony.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MS.2024.62

Akt obowiązujący
Wersja od: 6 marca 2024 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 5 marca 2024 r.
w sprawie organizacji wykonywania zadań w ramach obowiązku obrony

Na podstawie art. 7 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 2305, z późn. zm. 1 ) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Zarządzenie określa organizację wykonywania zadań wynikających z obowiązku obrony, zwanych dalej "zadaniami obronnymi", w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych, o których mowa w § 2 pkt 6.
2. 
Zadania obronne wynikające z właściwości Prokuratora Generalnego wykonuje Prokuratura Krajowa.
§  2. 
Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o:
1)
Ministrze - rozumie się przez to Ministra Sprawiedliwości;
2)
Ministerstwie - rozumie się przez to Ministerstwo Sprawiedliwości;
3)
komórkach organizacyjnych Ministerstwa - rozumie się przez to określone w regulaminie organizacyjnym Ministerstwa departamenty, biura i Gabinet Polityczny Ministra;
4)
kierownikach komórek organizacyjnych - rozumie się przez to dyrektorów departamentów, biur i Szefa Gabinetu Politycznego Ministra;
5)
komórce właściwej w sprawach obronnych - rozumie się przez to komórkę organizacyjną koordynującą realizację zadań obronnych w Ministerstwie;
6)
jednostkach organizacyjnych - rozumie się przez to:
a)
jednostki organizacyjne Służby Więziennej,
b)
sądy powszechne,
c)
okręgowe ośrodki wychowawcze, zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich,
d)
Instytut Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi, Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie, Instytut Ekspertyz Medycznych w Łodzi i Instytut Wymiaru Sprawiedliwości,
e)
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury;
7)
kierownikach jednostek organizacyjnych - rozumie się przez to kierowników jednostek organizacyjnych, o których mowa w pkt 6;
8)
jednostkach przewidzianych do militaryzacji - rozumie się przez to jednostki organizacyjne, wobec których Minister wystąpił z wnioskami o objęcie ich przygotowaniami do militaryzacji do rozpatrzenia przez Radę Ministrów;
9)
ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.
§  3. 
Do zadań obronnych wykonywanych w ramach obowiązku obrony zalicza się w szczególności:
1)
tworzenie warunków organizacyjnych i technicznych do planowania i wykonywania zadań obronnych;
2)
realizację planowania obronnego, która obejmuje:
a)
planowanie operacyjne,
b)
programowanie obronne,
c)
przeglądy obronne;
3)
przygotowanie do realizacji zadań w zakresie kierowania obroną państwa, w tym przygotowania stanowisk kierowania;
4)
przygotowanie do realizacji zadań wynikających ze stanów gotowości obronnej państwa, w tym tworzenie systemu stałych dyżurów;
5)
przygotowanie do realizacji zadań wynikających ze współpracy cywilno-wojskowej (Civil Military Cooperation), zwanej dalej "CIMIC";
6)
przygotowanie do realizacji zadań wynikających z obowiązków państwa-gospodarza - Host Nation Support, zwanych dalej "HNS", realizowanych na rzecz wojsk sojuszniczych;
7)
planowanie świadczeń osobistych i rzeczowych na rzecz obrony, zwanych dalej "świadczeniami na rzecz obrony";
8)
realizację wyłączenia pracowników Ministerstwa oraz pracowników i funkcjonariuszy jednostek organizacyjnych od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;
9)
realizację zadań w zakresie przygotowania określonych jednostek organizacyjnych do objęcia militaryzacją;
10)
przygotowanie ochrony obiektów uznanych za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
11)
planowanie i realizację szkolenia obronnego;
12)
planowanie i wykonywanie kontroli realizacji zadań obronnych.
§  4. 
1. 
Planowanie, organizowanie oraz realizację zadań obronnych Ministra, o których mowa w § 3, realizuje komórka właściwa w sprawach obronnych.
2. 
Kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych, w imieniu Ministra, koordynuje wykonywanie zadań obronnych w Ministerstwie i jednostkach organizacyjnych oraz jest upoważniony do wydawania wytycznych i zaleceń w sprawach organizacji i realizacji zadań obronnych.
3. 
Kierownik komórki, o którym mowa w ust. 2, w ramach realizacji zadań obronnych, w szczególności:
1)
opiniuje i przygotowuje projekty dokumentów dotyczących spraw obronnych;
2)
koordynuje planowanie i realizację zadań obronnych w komórkach organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostkach organizacyjnych;
3)
opracowuje w dziale administracji rządowej sprawiedliwość:
a)
plan operacyjny funkcjonowania w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny,
b)
program pozamilitarnych przygotowań obronnych,
c)
narodowy kwestionariusz pozamilitarnych przygotowań obronnych;
4)
planuje przedsięwzięcia organizacyjne w zakresie osiągania wyższych stanów gotowości obronnej państwa;
5)
współpracuje z urzędami obsługującymi ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Ministra Obrony Narodowej w zakresie organizacji przemieszczania na stanowiska kierowania;
6)
uczestniczy w realizacji zadań wynikających z CIMIC;
7)
koordynuje realizację zadań HNS;
8)
prowadzi w Ministerstwie wykaz osób zwolnionych w drodze wyłączenia od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;
9)
sprawuje nadzór nad realizacją przedsięwzięć związanych z przygotowaniem wytypowanych jednostek organizacyjnych do militaryzacji;
10)
nadzoruje przedsięwzięcia w zakresie przygotowania i prowadzenia szczególnej ochrony obiektów uznanych przez Radę Ministrów za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
11)
organizuje ćwiczenia obronne w Ministerstwie oraz koordynuje proces szkolenia obronnego w jednostkach organizacyjnych;
12)
uwzględnia udział jednostek przewidzianych do militaryzacji w ćwiczeniach obronnych, których jest organizatorem;
13)
prowadzi kontrole realizacji zadań obronnych w komórkach organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostkach organizacyjnych.
4. 
Kierownicy komórek organizacyjnych Ministerstwa oraz kierownicy jednostek organizacyjnych współpracują z kierownikiem komórki właściwej w sprawach obronnych w realizacji zadań obronnych, o których mowa w § 3.
§  5. 
1. 
Kierownicy komórek organizacyjnych Ministerstwa, zgodnie ze swoją właściwością, realizują zadania obejmujące:
1)
udział w tworzeniu i przygotowaniu:
a)
rozwiązań i procedur dotyczących funkcjonowania Ministerstwa w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny,
b)
rozwiązań organizacyjno-prawnych do realizacji zadań obronnych,
c)
regulaminu organizacyjnego na czas zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny,
d)
regulaminu pracy na stanowisku kierowania Ministra,
e)
struktury organizacyjnej Ministerstwa oraz obsady etatowej niezbędnej do zapewnienia funkcjonowania Ministra w systemie kierowania bezpieczeństwem narodowym,
f)
projektów aktów prawnych dotyczących organizacji i funkcjonowania głównego stanowiska kierowania Ministra w stałej siedzibie oraz w zapasowym miejscu pracy,
g)
projektów aktów prawnych Ministra związanych z funkcjonowaniem Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, wydawanych na podstawie ustaw o stanach nadzwyczajnych,
h)
dokumentacji operacyjnej w ramach planowania operacyjnego, w tym realizacji zadań operacyjnych;
2)
wspieranie komórki właściwej w sprawach obronnych w zakresie:
a)
planowania, organizowania i realizacji przedsięwzięć związanych z przygotowaniem i wykorzystaniem systemów łączności oraz systemów teleinformatycznych, na potrzeby kierowania działem administracji rządowej sprawiedliwość w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny,
b)
realizacji zadań wynikających z CIMIC oraz HNS;
3)
współpracę z komórką właściwą w sprawach obronnych w zakresie:
a)
wyłączenia pracowników Ministerstwa od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,
b)
dostosowywania obowiązujących aktów prawnych, dotyczących funkcjonowania jednostek organizacyjnych do realiów i uwarunkowań czasu wojny oraz kształtowania rozwiązań organizacyjno-prawnych w tej dziedzinie,
c)
przygotowania głównego stanowiska kierowania Ministra w stałej siedzibie i w zapasowym miejscu pracy,
d)
planowania i realizacji procesu szkolenia obronnego,
e)
kontroli realizacji zadań obronnych.
2. 
Dyrektor Generalny Ministerstwa zapewnia warunki organizacyjne oraz zasoby osobowe do realizacji zadań obronnych w Ministerstwie.
§  6. 
1. 
Przygotowanie jednostek organizacyjnych do działania w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny oraz kierowanie wykonywaniem zadań obronnych należy do obowiązków kierowników tych jednostek.
2. 
Kierownicy jednostek organizacyjnych realizują nałożone na nich zadania obronne.
3. 
Zadania obronne w jednostkach organizacyjnych koordynują:
1)
w sądach apelacyjnych oraz w sądach okręgowych - inspektorzy do spraw obronnych, podlegli w zakresie realizowanych zadań obronnych prezesom sądów;
2)
w sądach rejonowych - pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek, podlegli w zakresie realizowanych zadań obronnych prezesom sądów;
3)
w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej - funkcjonariusze lub pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek;
4)
w Instytucie Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi, Instytucie Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie, Instytucie Ekspertyz Medycznych w Łodzi oraz Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości - pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek;
5)
w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury - pracownicy wyznaczeni przez kierownika tej jednostki;
6)
w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek.
4. 
Kierownicy jednostek organizacyjnych określają strukturę organizacyjną jednostki na czas wojny, zakres wykonywanych zadań obronnych i szczegółowe zakresy obowiązków dla osób, którym powierzono wykonywanie zadań obronnych, a także sprawują nadzór nad realizacją tych zadań.
§  7. 
1. 
Do zadań w zakresie tworzenia warunków organizacyjnych i technicznych planowania i wykonywania zadań obronnych, o których mowa w § 3 pkt 1, należy:
1)
opracowanie oraz aktualizowanie:
a)
rocznego harmonogramu wykonywania zadań obronnych,
b)
aktów prawnych regulujących realizację zadań obronnych,
c)
regulaminu organizacyjnego na czas zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny lub w przypadku jednostki przewidzianej do militaryzacji - regulaminu organizacyjnego jednostki zmilitaryzowanej,
d)
etatu jednostki organizacyjnej, a w przypadku jednostki przewidzianej do militaryzacji - etatu jednostki zmilitaryzowanej,
e)
wytycznych dla jednostek podległych, stosownie do potrzeb;
2)
zapewnienie warunków organizacyjnych i technicznych do:
a)
planowania i realizacji zadań obronnych,
b)
przetwarzania oraz ochrony informacji niejawnych dotyczących realizacji zadań obronnych,
c)
wdrażania skutecznych środków ochrony przetwarzanych danych osobowych;
3)
organizowanie współdziałania Ministerstwa i jednostek organizacyjnych z innymi podmiotami właściwymi do realizacji zadań obronnych.
2. 
Regulaminy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, zawierają w szczególności następujące elementy:
1)
przeznaczenie, zadania i sposób działania jednostki;
2)
strukturę organizacyjną jednostki;
3)
imienną obsadę kadrową jednostki;
4)
zadania i obowiązki kierownika jednostki i innych osób funkcyjnych;
5)
zadania komórek organizacyjnych jednostki;
6)
wymiar i rozkład czasu służby w jednostkach zmilitaryzowanych, a w pozostałych jednostkach organizacyjnych wymiar i rozkład czasu pracy;
7)
zabezpieczenie logistyczne jednostki.
§  8. 
1. 
Do zadań wykonywanych w obszarze planowania operacyjnego, o których mowa w § 3 pkt 2 lit. a, należy:
1)
opracowanie:
a)
Planu Operacyjnego Funkcjonowania Działu Administracji Rządowej Sprawiedliwość,
b)
planów operacyjnych funkcjonowania: Centralnego Zarządu Służby Więziennej, okręgowych inspektoratów Służby Więziennej, sądów apelacyjnych, sądów okręgowych

- w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny;

2)
uzgadnianie przyjętych do realizacji zadań operacyjnych;
3)
zatwierdzanie i aktualizowanie planów operacyjnych;
4)
zatwierdzanie i aktualizowanie planów działania;
5)
opracowywanie i aktualizowanie tabeli realizacji zadań operacyjnych na podstawie wyciągów przekazanych przez jednostki nadrzędne oraz kart realizacji zadań operacyjnych.
2. 
Tryb, zasady opracowania, zatwierdzania i aktualizacji dokumentacji planowania operacyjnego w Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych określają wytyczne Ministra.
§  9. 
Do zadań wykonywanych w obszarze programowania obronnego, o którym mowa w § 3 pkt 2 lit. b, należy:
1)
zgłaszanie Ministrowi Obrony Narodowej przedsięwzięć rzeczowo-finansowych do Programu Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych Rzeczypospolitej Polskiej;
2)
sporządzanie co cztery lata, na piętnastoletni okres planistyczny, rozpoczynający się w roku nieparzystym, programów pozamilitarnych przygotowań obronnych działu administracji rządowej sprawiedliwość oraz aneksów do tych programów;
3)
planowanie wydatków na realizację przedsięwzięć rzeczowych w ramach zadania budżetowego dotyczącego pozamilitarnych przygotowań obronnych;
4)
realizowanie zadań wynikających z programu pozamilitarnych przygotowań obronnych, w szczególności dotyczących przygotowania systemu kierowania, przygotowania ochrony obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, organizacji ćwiczeń obronnych oraz kontroli realizacji zadań obronnych.
§  10. 
1. 
Do zadań wykonywanych w obszarze przeglądów obronnych, o których mowa w § 3 pkt 2 lit. c, należy sporządzanie - według stanu na dzień 31 grudnia każdego roku, Narodowego Kwestionariusza Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych, zawierającego dane liczbowe i oceny opisowe dotyczące stanu przygotowań obronnych oraz wydatkowania środków budżetowych w ramach programów pozamilitarnych przygotowań obronnych.
2. 
Dane, o których mowa w ust. 1, przedkłada się Ministrowi Obrony Narodowej, w terminie do dnia 28 lutego każdego roku, celem opracowania oceny stanu pozamilitarnych przygotowań obronnych Rzeczypospolitej Polskiej.
§  11. 
1. 
W ramach realizacji zadań, o których mowa w § 3 pkt 3, tworzy się system kierowania Ministra, w celu zapewnienia ciągłości kierowania działem administracji rządowej sprawiedliwość, w wyższych stanach gotowości obronnej państwa.
2. 
Organizację systemu kierowania Ministra oraz sprawy związane z przygotowaniem stanowisk kierowania określa odrębne zarządzenie.
§  12. 
1. 
Do zadań realizowanych w ramach tworzenia warunków do wprowadzania wyższych stanów gotowości obronnej państwa, o których mowa w § 3 pkt 4, należy:
1)
realizacja zadań planistycznych, organizacyjnych, szkoleniowych oraz kontrolnych mających na celu utrzymanie w sprawności systemu obronnego, w tym zapewnienie funkcjonowania systemu powiadamiania i alarmowania;
2)
ustalenie zasad i procedur wprowadzania wyższych stanów gotowości obronnej państwa w dziale administracji rządowej sprawiedliwość;
3)
zapewnienie ciągłości i terminowości działania Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych podczas podwyższania i w czasie trwania wyższych stanów gotowości obronnej państwa;
4)
tworzenie systemu stałych dyżurów Ministra na potrzeby:
a)
uruchamiania przedsięwzięć związanych z podwyższaniem gotowości obronnej państwa,
b)
przekazywania decyzji w sprawach dotyczących uruchamiania zadań operacyjnych, jak również przedsięwzięć wynikających z planu zarządzania kryzysowego oraz wprowadzonych stopni alarmowych zagrożenia terrorystycznego i stopni alarmowych CRP.
2. 
Organizację, przygotowanie i uruchamianie systemu stałych dyżurów w Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych określa odrębne zarządzenie.
3. 
Wprowadzenie wyższych stanów gotowości obronnej państwa obejmuje w szczególności realizację następujących zadań:
1)
uruchomienie oraz zapewnienie ciągłości działania stałych dyżurów;
2)
utworzenie systemu monitorowania zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa powszechnego i ich oceny dla potrzeb decyzyjnych;
3)
osiągnięcie gotowości do uruchomienia zadań operacyjnych, ujętych w planach operacyjnych funkcjonowania, właściwych dla wprowadzonego stanu gotowości obronnej;
4)
osiągnięcie gotowości do uruchomienia stanowisk kierowania;
5)
osiągnięcie gotowości przez przewidziane do militaryzacji jednostki organizacyjne;
6)
osiągnięcie gotowości do prowadzenia szczególnej ochrony obiektów ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
7)
nadanie priorytetu działaniom mającym na celu wsparcie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz realizację zadań HNS;
8)
zapewnienie finansowania przedsięwzięć związanych z realizacją zadań obronnych, w tym zadań operacyjnych, właściwych dla wprowadzonego stanu gotowości obronnej państwa;
9)
osiągnięcie gotowości do ewakuacji z rejonów zagrożonych działaniami wojennymi.
§  13. 
1. 
Realizacja zadań wynikających z CIMIC, o których mowa w § 3 pkt 5, obejmuje w szczególności udział w realizacji celów Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego i zadań wynikających z zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej realizowanych w ramach planowania obronnego Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.
2. 
Zakres CIMIC obejmuje w szczególności tworzenie warunków umożliwiających skuteczne wsparcie przez cywilnych ekspertów specjalistyczną wiedzą, badaniami, prognozami, informacjami dowódców wojskowych planujących operacje wojskowe oraz określenie wytycznych Ministra w sprawie realizacji współpracy cywilno-wojskowej w dziale administracji rządowej sprawiedliwość.
§  14. 
1. 
Realizacja zadań HNS na rzecz wojsk sojuszniczych, o których mowa w § 3 pkt 6, we współpracy z Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej, obejmuje w szczególności:
1)
tworzenie warunków organizacyjnych do kierowania realizacją zadań HNS w dziale administracji rządowej sprawiedliwość, przez powołanie punktu kontaktowego HNS w Ministerstwie oraz punktów kontaktowych lub informacyjnych HNS w jednostkach organizacyjnych;
2)
uwzględnianie zadań HNS w planach operacyjnych funkcjonowania;
3)
tworzenie i prowadzenie bazy danych HNS w dziale administracji rządowej sprawiedliwość.
2. 
Prowadzenie bazy danych HNS w dziale administracji rządowej sprawiedliwość, o której mowa w ust. 1 pkt 3, polega na zbieraniu, aktualizowaniu i przekazywaniu Pełnomocnikowi do spraw HNS w Ministerstwie Obrony Narodowej wykazu danych teleadresowych Punktu Kontaktowego HNS w Ministerstwie.
3. 
Szczegółowy tryb planowania i realizacji zadań HNS w dziale administracji rządowej sprawiedliwość określają wytyczne Ministra w sprawie realizacji zadań HNS.
§  15. 
1. 
Planowanie i organizowanie świadczeń na rzecz obrony, o których mowa w § 3 pkt 7, obejmuje:
1)
określenie potrzeb w zakresie obiektów, urządzeń, środków transportu i osób, zapewniających realizację zadań obronnych;
2)
wnioskowanie do właściwych organów administracji publicznej o nałożenie obowiązku świadczeń na rzecz obrony;
3)
tworzenie warunków organizacyjnych do przyjmowania świadczeń na rzecz obrony.
2. 
Występowanie z wnioskami w sprawie nałożenia świadczeń na rzecz obrony realizuje się zgodnie z decyzjami kierowników jednostek organizacyjnych.
3. 
Z wnioskami do właściwych organów administracji publicznej w sprawie nałożenia świadczeń na rzecz obrony występuje:
1)
w Ministerstwie - kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych, na podstawie potrzeb przekazanych przez komórki organizacyjne Ministerstwa;
2)
w jednostkach organizacyjnych - kierownik jednostki.
4. 
Zadania związane z przyjmowaniem obiektów, urządzeń i środków transportu uzyskanych w drodze nałożonych świadczeń na rzecz obrony, realizuje komórka organizacyjna właściwa do spraw administrowania i zabezpieczenia logistycznego w Ministerstwie oraz właściwe komórki organizacyjne w jednostkach organizacyjnych.
§  16. 
1. 
Zadania realizowane w ramach zapewnienia zasobów osobowych na potrzeby wykonywania zadań obronnych, o których mowa w § 3 pkt 8, polegają na wyłączeniu pracowników od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.
2. 
Wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, ma na celu zapewnienie ciągłości funkcjonowania Ministerstwa lub jednostki organizacyjnej i polega na:
1)
opracowywaniu i wysyłaniu do właściwego szefa wojskowego centrum rekrutacji zawiadomień o wyłączeniu z urzędu pracowników Ministerstwa lub jednostek organizacyjnych od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (wyłączenie z urzędu);
2)
występowaniu do właściwych szefów wojskowych centrów rekrutacji z wnioskami w sprawie wyłączenia pracowników Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (wyłączenie na wniosek).
3. 
Z zawiadomieniami oraz wnioskami, o których mowa w ust. 2, do właściwego szefa wojskowego centrum rekrutacji występuje:
1)
w Ministerstwie - kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych we współpracy z pozostałymi komórkami, a w szczególności z komórką właściwą w sprawach kadrowych;
2)
w jednostkach organizacyjnych - kierownik tej jednostki.
4. 
Szczegółowy wykaz stanowisk podlegających wyłączeniu z urzędu określają przepisy wydane na podstawie art. 541 ust. 13 ustawy.
5. 
Wykaz osób zwolnionych od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w drodze wyłączenia prowadzą:
1)
w Ministerstwie - komórka właściwa do spraw obronnych;
2)
w jednostkach organizacyjnych - osoby wyznaczone przez kierowników tych jednostek.
6. 
W jednostkach przewidzianych do militaryzacji prowadzi się książkę obsady etatowej osób zwolnionych od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w drodze wyłączenia lub nadania przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego do jednostki zmilitaryzowanej, której wzór i zasady prowadzenia określają odrębne przepisy.
7. 
Przydziały organizacyjno-mobilizacyjne do jednostki przewidzianej do militaryzacji lub zmilitaryzowanej, nadaje w formie karty przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego oraz uchyla odpowiednio kierownik jednostki przewidzianej do militaryzacji lub kierownik jednostki zmilitaryzowanej.
8. 
Sposób i tryb nadawania przydziałów, o których mowa w ust. 7, określony został w przepisach wydanych na podstawie art. 605 ust. 4 ustawy.
§  17. 
1. 
Przygotowanie jednostek organizacyjnych do objęcia militaryzacją, o której mowa w § 3 pkt 9, obejmuje realizację zadań określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 602 ustawy, w tym w szczególności:
1)
kwalifikowanie jednostek organizacyjnych działu administracji rządowej sprawiedliwość do objęcia militaryzacją;
2)
realizowanie zadań wynikających z decyzji administracyjnych wydanych przez organ, o którym mowa w art. 603 ust. 1 ustawy;
3)
występowanie z wnioskami o objęcie jednostek organizacyjnych przygotowaniami do militaryzacji do rozpatrzenia przez Radę Ministrów;
4)
sporządzenie zestawienia zadań w zakresie militaryzacji;
5)
opracowanie koncepcji militaryzacji;
6)
powiadamianie Ministra Obrony Narodowej o zmianach dotyczących informacji ujętych w wykazie jednostek przewidzianych do militaryzacji w zakresie podległych jednostek przewidzianych do militaryzacji;
7)
osiągnięcie gotowości do działania jednostek przewidzianych do militaryzacji;
8)
wyposażanie jednostek przewidzianych do militaryzacji oraz zgłaszanie potrzeb w tym zakresie do organu nadrzędnego;
9)
uwzględnianie udziału jednostek przewidzianych do militaryzacji w ćwiczeniach obronnych organizowanych przez Ministerstwo;
10)
planowanie i organizowanie kontroli podległych jednostek przewidzianych do militaryzacji;
2. 
Za przygotowanie oraz osiągnięcie gotowości do działania jednostek zmilitaryzowanych odpowiadają kierownicy jednostek organizacyjnych, wobec których Minister wystąpił z wnioskiem o objęcie militaryzacją.
3. 
Organizację oraz przygotowanie jednostek przewidzianych do militaryzacji określa odrębne zarządzenie.
§  18. 
1. 
Ochrona obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, o której mowa w § 3 pkt 10, obejmuje realizację zadań w zakresie przygotowania oraz prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II, w szczególności:
1)
kwalifikowanie obiektów do uznania za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
2)
występowanie z wnioskami do Rady Ministrów o uznanie określonych obiektów za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
3)
występowanie z wnioskami do Rady Ministrów o uznanie utraty przez obiekty charakteru szczególnie ważnego dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
4)
bieżące informowanie Ministra Obrony Narodowej o wszelkich zmianach dotyczących zmiany nazwy lub adresu obiektu szczególnie ważnego dla bezpieczeństwa lub obronności państwa;
5)
opracowanie i aktualizacja planów szczególnej ochrony obiektów kategorii II;
6)
organizowanie szczególnej ochrony obiektów kategorii II;
7)
formowanie jednostek zmilitaryzowanych w celu prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II;
8)
wyposażanie jednostek przewidzianych do militaryzacji w sprzęt wojskowy i specjalistyczny do prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II;
9)
organizowanie i prowadzenie ćwiczeń z udziałem osób przeznaczonych do służby w jednostce zmilitaryzowanej, w zakresie szczególnej ochrony obiektów kategorii II;
10)
kontrolowanie stanu przygotowania jednostek przewidzianych do militaryzacji, w zakresie przygotowania do prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II.
2. 
Rodzaje obiektów, ich kategorie, tryb uznawania lub utraty charakteru szczególnie ważnego dla obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz czynności w zakresie przygotowania szczególnej ochrony obiektów określają przepisy wydane na podstawie art. 617 ustawy.
3. 
Zasady przygotowania i prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II zostały określone w Wytycznych Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przygotowania i prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii II.
§  19. 
1. 
W Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych realizowane jest szkolenie obronne, o którym mowa w § 3 pkt 11, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 27 ust. 2 pkt 8 ustawy.
2. 
Zadania związane z realizacją szkolenia obronnego w Ministerstwie koordynuje kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych, do którego obowiązków należy:
1)
coroczne wydawanie i przedkładanie do zatwierdzenia Ministrowi wytycznych lub zaleceń dotyczących sposobu prowadzenia ćwiczeń obronnych w dziale administracji rządowej sprawiedliwość oraz nadzór nad ich realizacją w jednostkach organizacyjnych;
2)
planowanie, organizowanie i prowadzenie ćwiczeń;
3)
dokumentowanie ćwiczeń;
4)
kontrolowanie realizacji szkolenia obronnego w jednostkach organizacyjnych.
3. 
Szkolenie obronne organizowane w jednostkach organizacyjnych, w tym szkolenie osób, którym nadano przydziały organizacyjno-mobilizacyjne do służby w jednostce zmilitaryzowanej, nadzorują oraz koordynują kierownicy tych jednostek lub zatrudniony na samodzielnym stanowisku inspektor do spraw obronnych.
4. 
Kierownicy jednostek organizacyjnych, w terminie do dnia 10 listopada każdego roku przesyłają kierownikowi komórki właściwej w sprawach obronnych roczny wykaz planowanych ćwiczeń wraz z informacjami, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 27 ust. 2 pkt 8 ustawy, odpowiednio:
1)
Dyrektor Generalny Służby Więziennej - za kierowane jednostki organizacyjne Służby Więziennej;
2)
prezes sądu apelacyjnego - za podległe sądy powszechne;
3)
Szef Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej, dyrektorzy instytutów, dyrektorzy okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich, Dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz Rektor-Komendant Akademii Wymiaru Sprawiedliwości w zakresie kierowanych jednostek organizacyjnych.
5. 
Finansowanie ćwiczeń obronnych odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy.
6. 
Szkolenia obronne, o których mowa w ust. 1, są finansowane z budżetu państwa z części, których dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.
§  20. 
1. 
Kontrole realizacji zadań obronnych, o których mowa w § 3 pkt 13, w komórkach organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostkach organizacyjnych zarządza Minister.
2. 
Do prowadzenia kontroli stosuje się przepisy wydane na podstawie art. 27 ust. 2 pkt 9 ustawy.
3. 
Zadania związane z planowaniem, organizowaniem i prowadzeniem czynności kontrolnych w Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych realizuje w imieniu Ministra, kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych.
4. 
Kierownicy jednostek organizacyjnych organizują i prowadzą czynności kontrolne w stosunku do wszystkich podległych im jednostek organizacyjnych.
5. 
W terminie do 10 listopada każdego roku, kierownicy jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 4, przesyłają kierownikowi komórki właściwej w sprawach obronnych zbiorczą informację o wynikach kontroli przeprowadzonych w roku poprzednim, odpowiednio:
1)
Dyrektor Generalny Służby Więziennej - za kierowane jednostki organizacyjne Służby Więziennej
2)
prezes sądu apelacyjnego - za podległe sądy powszechne.
6. 
W przesyłanych informacjach uwzględnia się w szczególności:
1)
zakres i termin prowadzonych kontroli;
2)
wyniki kontroli wraz z oceną;
3)
zalecenia i wnioski w zakresie dotyczącym przeprowadzonych kontroli.
7. 
Do informacji, o której mowa w ust. 5, dołącza się roczny plan kontroli przewidzianych na następny rok.
8. 
Kontrole prowadzi się zgodnie z rocznym planem kontroli, zatwierdzonym przez organ zarządzający kontrole. Zatwierdzenie planu kontroli jest równoznaczne z zarządzeniem kontroli.
9. 
Roczne plany kontroli uzgadnia się z kierownikiem nadrzędnej jednostki organizacyjnej.
10. 
Kontrole, o których mowa w ust. 8, przeprowadza się każdorazowo według programu kontroli, który określa:
1)
jednostkę kontrolowaną;
2)
szczegółowy zakres i termin kontroli;
3)
organizację i harmonogram przeprowadzenia kontroli.
11. 
Program kontroli zatwierdza:
1)
Minister - w stosunku do kontroli prowadzonych w komórkach organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostkach organizacyjnych;
2)
kierownik jednostki organizacyjnej - w stosunku do kontroli prowadzonych w podległych jednostkach organizacyjnych.
12. 
O planowanej kontroli i jej zakresie powiadamia się kierownika kontrolowanej komórki lub jednostki organizacyjnej, co najmniej 14 dni przed dniem jej rozpoczęcia.
13. 
Czynności kontrolne prowadzą osoby wyznaczone do udziału w pracach zespołu prowadzącego kontrolę, na podstawie pisemnego imiennego upoważnienia wydanego przez:
1)
Ministra - w stosunku do kontroli prowadzonych w komórkach organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostkach organizacyjnych;
2)
kierownika jednostki organizacyjnej - w stosunku do kontroli prowadzonych w podległych jednostkach organizacyjnych.
14. 
Pracą zespołu prowadzącego czynności kontrolne kieruje przewodniczący zespołu.
15. 
Zakres tematyczny kontroli obejmuje realizację zadań, o których mowa w § 3.
16. 
Kontrolę prowadzi się w dniach i godzinach pracy obowiązujących w kontrolowanej komórce organizacyjnej Ministerstwa lub jednostce organizacyjnej.
17. 
Kierownik kontrolowanej komórki organizacyjnej Ministerstwa lub jednostki organizacyjnej, o których mowa w ust. 16, jest obowiązany zapewnić zespołowi prowadzącemu kontrolę warunki niezbędne do prowadzenia kontroli.
18. 
Wyniki kontroli ujmuje się w wystąpieniu pokontrolnym, które po zatwierdzeniu przez organ prowadzący kontrolę, przewodniczący zespołu prowadzącego kontrolę przesyła kierownikowi kontrolowanej komórki organizacyjnej Ministerstwa lub jednostki organizacyjnej.
19. 
Kierownicy, o których mowa w ust. 18, mogą zgłosić przewodniczącemu zespołu prowadzącego kontrolę umotywowane pisemne zastrzeżenia do ustaleń zawartych w wystąpieniu pokontrolnym, w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia.
§  21. 
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r. poz. 347, 641, 1615, 1834 i 1872.