Organizacja kształcenia i wychowania w roku szkolnym 1989/90.
Dz.Urz.MEN.1989.2.12
Akt utracił mocZARZĄDZENIE NR 18
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 15 marca 1989 r.
w sprawie organizacji kształcenia i wychowania w roku szkolnym 1989/90.
ZAŁĄCZNIK
WYTYCZNE
WYTYCZNE
I.
Podstawowe kierunki działania
Podstawowe kierunki działania
– uchylenie w roku 1988 przez Ministra Edukacji Narodowej wielu aktów prawnych niezgodnych z obecnymi warunkami społeczno-gospodarczymi i charakteryzujących się nadmierną szczegółowością regulacji oraz kontynuowanie tego procesu w latach następnych,
– korzystanie - w szerszym niż dotychczas stopniu - przez organy nadzorujące szkoły z możliwości zwiększenia kompetencji i odpowiedzialności dyrektorów szkół, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1987 r. w sprawie określenia rodzajów spraw, których prowadzenie terenowe organy administracji państwowej o właściwości szczególnej mogą powierzać kierownikom jednostek podporządkowanych radzie narodowej (Dz. U. Nr 40, poz. 229),
– ukierunkowanie działalności nadzoru pedagogicznego nie na intensyfikację działań kontrolnych ingerujących w codzienny tok pracy szkoły, a na współdziałanie ze szkołami, partnerskie rozwiązywanie problemów, udzielanie merytorycznej pomocy i zachęcanie do twórczej działalności, inspirowanie do samodzielnych poszukiwań i eksperymentów, wdrażanie skuteczniejszych rozwiązań w realizacji zadań statutowych oraz na analizowanie i ocenianie efektów pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
II.
Zadania programowo-organizacyjne
Zadania programowo-organizacyjne
W klasach I-III szkoły podstawowej nauczyciel powinien integrować treści kształcenia i wychowania, w tym także treści edukacji kulturalnej, wychowania zdrowotnego i zajęć ruchowych.
Szkoły powinny zapewnić uczniom możliwość wyboru przedmiotu uzupełniającego. Zajęcia z tych przedmiotów powinny być organizowane w trzydziestoosobowych grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych. W szkołach jedno i dwuciągowych dopuszcza się możliwość organizowania tych zajęć w grupach liczących co najmniej 15 uczniów.
Przedmiot "elementy informatyki" może być prowadzony w grupach 10-15 uczniów i tylko w tych szkołach, które zatrudnią nauczyciela przygotowanego do nauczania tego przedmiotu i dysponują co najmniej 5 zestawami mikrokomputerowymi.
W klasach czwartych o profilu podstawowym w liceach ogólnokształcących program nauczania zajęć fakultatywnych nauczyciel powinien dostosować do zmniejszonego tygodniowego wymiaru tych zajęć.
W średnich szkołach dla pracujących dorosłych (z wyjątkiem średnich studiów zawodowych) będą realizowane w klasach pierwszych nowe programy nauczania przedmiotów ogólnokształcących.
Do szkół zawodowych będą także sukcesywnie wprowadzane nowe programy nauczania dla poszczególnych zawodów i specjalności oraz wdrażane próbnie nowe dokumentacje programowe opracowane przez organy wiodące.
Począwszy od roku szkolnego 1989/90 uczniowie zasadniczych szkół zawodowych dla pracujących dorosłych składają z nauki zawodu i uzyskują świadectwo szkolne z tytułem wykwalifikowanego robotnika.
– zwracanie szczególnej uwagi na realizację określonych programem nauczania celów kształcenia i wychowania oraz kształtowanie określonych programem umiejętności uczniów,
– zwracanie szczególnej uwagi przy ocenianiu na jego wysiłek w opanowanie treści programowych i poziom rozwoju psychicznego,
– dokonywanie okresowych analiz ilości i jakości zadawanych prac domowych.
– realizowania (np. w jednym okresie) - przewidywanych na cały rok - treści kształcenia z danego przedmiotu przez odpowiednie zwiększenie lub zmniejszenie tygodniowego wymiaru godzin, gdy jest to podyktowane np. okresową nieobecnością nauczyciela,
– ustalenia przez dyrektora - w porozumieniu z radą pedagogiczną - zasad organizacji zajęć szkolnych w klasach programowo najwyższych (maturalnych) pod warunkiem zrealizowania obowiązujących wymagań programowych w danym typie szkoły.
– rozszerzania uprawnień samorządu szkolnego, rozwijania samorządności uczniowskiej, demokratycznych form współpracy, zwiększania efektywności oddziaływań organizacji młodzieżowych i społecznych, wykorzystywania w pracy wychowawczej regulaminu wprowadzonego na podstawie kodeksu ucznia i innych przepisów regulujących działalność szkoły,
– uspołeczniania szkoły, zacieśniania współpracy z rodzicami w realizacji wspólnych zadań wychowawczych określonych rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 listopada 1988 r. w sprawie farm współdziałania rodziców i opiekunów ze szkołami i organami nadzorującymi szkoły (Dz. U. Nr 37, poz. 292),
– zintensyfikowania współpracy z zakładami opiekuńczymi i patronackimi w celu poprawy warunków pracy szkół, współudziału w tworzeniu środowiska wychowawczego,
– rozwijania uzdolnień i zamiłowań uczniów, pracy z uczniem zdolnym poprzez organizowanie różnych form zajęć pozalekcyjnych, artystycznych, technicznych, naukowych, sportowych i turystycznych,
– otoczenia przez wychowawców i pedagogów szkolnych we współdziałaniu z poradniami wychowawczo-zawodowymi - szczególną troską uczniów mających trudności w nauce poprzez udzielanie każdemu z tych uczniów pomocy w osiąganiu wyników w nauce na miarę ich możliwości.
Udział uczniów w obchodach rocznic wydarzeń historycznych i świąt państwowych należy wykorzystać do zainteresowania ich przeszłością, teraźniejszością i przyszłością naszego kraju. Szczególnie 50 rocznica wybuchu II wojny światowej powinna inspirować nauczycieli do dyskusji z uczniami na temat najnowszej historii Polski oraz dróg prowadzących do utrwalenia pokoju we współczesnym świecie.
– rozszerzania bezpośredniej współpracy i kooperacji szkół zawodowych i warsztatów szkolnych z odpowiednio branżowymi zakładami pracy, dalszej poprawy warunków realizacji programów zajęć praktycznych i praktyk zawodowych w zakładach pracy oraz przestrzegania przepisów o ochronie pracy młodocianych,
– usamodzielniania warsztatów szkolnych m.in. przez rozwiązania ekonomiczno-organizacyjne zgodnie z zasadami reformy gospodarczej,
– dostosowania sieci i organizacji pracy szkół dla pracujących dorosłych do potrzeb słuchaczy i zakładów pracy,
– rozszerzania zakresu kształcenia zawodowego młodzieży niepełnosprawnej dostosowanego do ich możliwości psychofizycznych,
– zawierania umów o wieloletniej współpracy z patronackimi zakładami pracy przez szkoły zawodowe, które dotychczas takich umów nie podpisały oraz powoływania przy szkołach mających umowy z wieloma zakładami pracy - komitetów patronackich, jeżeli dotychczas nie zostały powołane.
– pozyskiwania absolwentów szkół wyższych i innych zakładów kształcenia nauczycieli oraz nauczycieli akademickich wyrażających chęć podjęcia pracy w oświacie,
– przestrzegania zasady uwzględniania zgodności kierunku studiów (posiadanego wykształcenia) nauczyciela z nauczanym przedmiotem (rodzajem prowadzonych zajęć) tak, by zajęcia te realizowane były co najmniej w połowie obowiązkowego wymiaru,
– obligatoryjnego kierowania nowo zatrudnianych nauczycieli posiadających wyższe wykształcenie bez przygotowania pedagogicznego na studium pedagogiczne,
– zatrudniania nauczycieli na czas określony jedynie w przypadkach, kiedy taka potrzeba wynika z organizacji nauczania lub gdy dotyczy to zastępstwa nieobecnego nauczyciela,
– równomiernego przydzielania nauczycielom godzin ponadwymiarowych i doraźnych zastępstw z jednoczesnym przestrzeganiem zgodności specjalizacji nauczyciela z nauczanym przedmiotem (rodzajem prowadzonych zajęć),
– zdecydowanego ograniczenia absencji nauczycieli w pracy spowodowanej działalnością pozaszkolną, a także udzielania nauczycielom urlopów bezpłatnych w czasie trwania zajęć szkolnych,
– nie zatrudniania osób nie posiadających wyższego wykształcenia i innych nie będących absolwentami zakładów kształcenia nauczycieli; w wyjątkowych przypadkach, po wyczerpaniu wszystkich możliwości pozyskania do pracy nauczycieli, osoby te można zatrudniać nie wcześniej jednak niż po 15 sierpnia i po uzyskaniu pisemnej zgody kuratora oświaty i wychowania,
– pełnej znajomości przepisów normujących stosunki służbowe nauczycieli.
Nie przewiduje się bezpłatnych dostaw podręczników na uzupełnienie wyposażenia w wyniku zwiększonej liczby uczniów w roku szkolnym 1989/90.
Dotychczasowe zasady zaopatrzenia w podręczniki do przedmiotów ogólnokształcących i zawodowych w szkołach ponadpodstawowych oraz podręczników do szkół specjalnych - pozostają bez zmian.
III.
Kalendarz roku szkolnego
Kalendarz roku szkolnego
– dyrektorzy szkół ponadpodstawowych, których uczniowie zamieszkują w internatach lub bursach, mogą - w porozumieniu z radą pedagogiczną i kuratorium oświaty i wychowania - podjąć decyzję o rozpoczęciu zajęć dydaktyczno-wychowawczych w dniu 4 września 1989 r.
– w szkołach podstawowych dla pracujących na wsi zajęcia lekcyjne są prowadzone od 9 października 1989 r. do 16 marca 1990 r. lub od 23 października 1989 r. do 30 marca 1990 r.,
– w klasach VIII szkół podstawowych i w klasach programowo najwyższych zasadniczych szkół zawodowych zajęcia lekcyjne kończą się w dniu 6 czerwca 1990 roku,
– w klasach programowo najwyższych szkół średnich, w związku z przeprowadzaniem egzaminów dojrzałości, zajęcia lekcyjne kończą się w dniu 20 kwietnia 1990 r.,
– w szkołach zawodowych, w których realizowany jest program przysposobienia wojskowego dopuszcza się - za zgodą kuratora oświaty i wychowania lub innego organu prowadzącego szkołę - możliwość organizowania obowiązujących obozów przysposobienia wojskowego w maju lub czerwcu 1990 r.,
– w studiach nauczycielskich na wydziałach dla pracujących (studia zaoczne) zajęcia są prowadzone od 1 września 1989 r. do 13 lipca 1990 r.,
– w szkołach ponadpodstawowych dla pracujących oraz w szkołach średnich zawodowych dla młodzieży niepracującej o 2,5-letnim cyklu nauczania, organizujących egzaminy dojrzałości w sesji zimowej, zajęcia lekcyjne klas programowo najwyższych kończą się w dniu 15 grudnia 1989 r.,
– w klasach programowo najwyższych policealnych studiów zawodowych zajęcia lekcyjne kończą się w terminie umożliwiającym przeprowadzenie egzaminów z nauki zawodu lub przygotowania zawodowego oraz egzaminów z wybranych przedmiotów, wprowadzonych uchwałą rady pedagogicznej; sesja egzaminacyjna nie powinna trwać dłużej niż 14 dni;
O wyżej wymienionych decyzjach należy poinformować organ nadzorujący;
I - od 1 września 1989 r. do 27 stycznia 1990 r.,
II - od 12 lutego do 22 czerwca 1990 r.;
– szkoły podstawowe, w których współczynnik zmianowości przekracza dwa (stosunek liczby oddziałów do liczby pomieszczeń do zajęć dydaktycznych) prowadzą zajęcia przez 6 dni w tygodniu,
– dyrektorzy pozostałych szkół decydują o organizacji tygodnia pracy we własnym zakresie, w uzgodnieniu z radą pedagogiczną, komitetem rodzicielskim oraz właściwym ogniwem Związku Nauczycielstwa Polskiego, zaś w szkołach zawodowych przyzakładowych lub organizujących naukę zawodu w zakładzie pracy - w porozumieniu z tym zakładem; zasady organizacji tygodnia pracy zatwierdza organ bezpośrednio nadzorujący szkołę - w terminie umożliwiającym poinformowanie uczniów i ich rodziców przed rozpoczęciem ferii letnich,
– w klasach I-III szkół podstawowych prowadzi się zajęcia dydaktyczne przez kolejnych 5 dni w tygodniu; w soboty należy organizować dla zgłaszających się uczniów tych klas zajęcia opiekuńczo-wychowawcze,
– w dni wolne od zajęć dydaktycznych szkoły powinny organizować praktyki uczniowskie, zajęcia wychowawczo-opiekuńcze, imprezy służące upowszechnianiu kultury, sportu, turystyki i inne zajęcia pozalekcyjne; w soboty, w które zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej pracują uspołecznione zakłady pracy, szkoły obowiązane są organizować zajęcia zapewniające opiekę wszystkim zgłaszającym się uczniom,
– internaty i bursy działają przez wszystkie dni tygodnia z wyjątkiem zimowej i wiosennej przerwy świątecznej oraz ferii zimowych i letnich,
– czas pracy przedszkoli powinien być dostosowany do potrzeb rodziców i czasu ich pracy zawodowej; w soboty wolne od pracy należy wyznaczy dyżury przedszkoli do opieki nad dziećmi z tych placówek, do których zgłoszono na ten dzień mniej niż 10 dzieci; placówki które mają liczbę zgłoszeń większą niż 10 są zobowiązane prowadzić zajęcia; terminy przerw w pracy przedszkoli ustala - na wniosek dyrektora placówki, uzgodniony z komitetem rodzicielskim - organ bezpośrednio nadzorujący placówki wychowania przedszkolnego; czas pracy przedszkoli na wsi dostosować należy do potrzeb rodziców.
– język polski - 4 stycznia 1990 r. (czwartek) godz. 8,00,
– drugi przedmiot - 5 stycznia 1990 r. (piątek) godz. 8,00.
W szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych dla pracujących egzaminy pisemne rozpoczną się o godz. 15,00 w terminach podanych wyżej,
– język polski - 7 maja 1990 r. (poniedz.) godz. 8,00,
– drugi przedmiot - 8 maja 1990 r. (wtorek) godz. 8,00,
– język ojczysty - w szkołach z niepolskim językiem nauczania 10 maja 1990 r. (czwartek) godz. 8,00.
W szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych dla pracujących egzaminy dojrzałości w sesji wiosennej rozpoczynają się o godz. 15,00 w terminach podanych wyżej.