Organizacja kształcenia i wychowania w roku szkolnym 1988/89.
Dz.Urz.MEN.1988.3.19
Akt utracił mocZARZĄDZENIE Nr 15
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 13 kwietnia 1988 r.
w sprawie organizacji kształcenia i wychowania w roku szkolnym 1988/89
ZAŁĄCZNIK
WYTYCZNE
WYTYCZNE
I.
Podstawowe kierunki działania
Podstawowe kierunki działania
Dokumentem niezbędnym w programowaniu pracy szkół i administracji oświatowej wszystkich szczebli w najbliższym roku i w latach następnych są "Podstawowe kierunki działalności resortu edukacji narodowej". Nakreślone w nim nadrzędne cele i tendencje rozwojowe edukacji pomogą konstruować plany pracy, wyodrębniać specyfikę i eksponować właściwe miejsce placówek w środowisku lokalnym.
W związku z postępującą demokratyzacją życia społecznego właściwe organy administracji państwowej powinny zapewnić szkołom większą samodzielność w wyborze form i metod działania, rozszerzać kompetencje dyrektorów szkół przekazując im część swoich uprawnień, a także przysposabiać ich do pełnej odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
- kształtowania obywatelskich i patriotycznych postaw młodzieży szkolnej oraz społecznie pożądanych cech osobowości, takich jak: dzielność, pracowitość, uczciwość, rzetelność, wytrwałość, poczucie odpowiedzialności, umiejętność przezwyciężania trudności, przedsiębiorczość, krytycyzm, odwaga cywilna;
- upowszechniania postępowych tradycji narodowych, popularyzowania historii oręża polskiego i współczesnej roli Ludowego Wojska Polskiego, uświadamiania potrzeby umacniania obronności państwa i spełniania patriotycznego obowiązku odbywania służby wojskowej;
- konsekwentnej realizacji zadań wynikających z programu wychowania dla pokoju oraz programów edukacji historycznej, prawnej, ekonomicznej, ekologicznej, wychowania estetycznego, fizycznego;
- rozszerzania samorządności szkoły, zwiększenia udziału rodziców w społecznej ocenie pracy szkoły;
- tworzenia warunków efektywnej współpracy z zakładami opiekuńczymi i patronackimi;
- rozwijania różnych form samorządności uczniowskiej, zwiększenia efektywności oddziaływania wychowawczego organizacji młodzieżowych i społecznych, prawidłowego wdrażania nowego Kodeksu Ucznia.
Ponadto w pracy dydaktyczno-wychowawczej, w kształtowaniu postaw patriotycznych i internacjonalistycznych należy wykorzystać udział uczniów w obchodach rocznic wydarzeń historycznych i świąt państwowych, a w szczególności 70 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę i 45 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego oraz rocznic wymienionych w rozdziale BI. 9, ust. 3 programu "Główne kierunki i zadania w pracy wychowawczej szkół".
- stwarzać korzystne warunki dla innowacyjnej pracy nauczycieli;
- eliminować zbędną wiedzę faktograficzną w realizacji treści programowych;
- przeprowadzać okresowe analizy ilości i jakości zadawanych prac domowych i dążyć do maksymalnego ich ograniczenia; przeciwdziałać zwłaszcza obciążaniu uczniów zadaniami wynikającymi z wadliwej interpretacji programu, złej organizacji zajęć lub absencji nauczycieli;
- indywidualizować proces kształcenia i wymagania, uwzględniając uzdolnienia kierunkowe uczniów; szerzej wprowadzać aktywizujące formy i metody nauczania;
- tworzyć warunki sprzyjające rozwojowi uzdolnień uczniów, poprzez m.in. pomoc w przygotowaniu do turniejów, olimpiad, konkursów przedmiotowych i zawodowych, upowszechnianie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych, organizowanie szkolnego ruchu racjonalizatorskiego;
- zapewniać uczniom szczególnie uzdolnionym opiekę w całym cyklu edukacyjnym; szczególna rola w tym zakresie spoczywa na szkołach średnich, które winny pozostawać w stałym kontakcie ze szkołami wyższymi i instytucjami naukowymi;
- rozwijać różne formy pomocy dla nauczycieli opiekujących się uczniami szczególnie uzdolnionymi, zacieśniać współpracę szkoły z rodzicami tych dzieci;
- zapewniać uczniom, zwłaszcza ostatnich klas szkół podstawowych i liceów ogólnokształcących, możliwość korzystania z różnych form orientacji zawodowej, przygotowującej do wyboru zawodu, z uwzględnieniem indywidualnych zainteresowań i uzdolnień oraz potrzeb gospodarki narodowej;
- zwiększyć troskę o warunki pracy uczniów i nauczycieli, wykorzystywać wszelkie dostępne środki pomocy socjalnej, dbać o zdrowie i higienę środowiska szkolnego, organizować różne formy żywienia i dożywiania.
II.
Zadania programowo-organizacyjne
Zadania programowo-organizacyjne
Szkoły te powinny dążyć do tworzenia stabilnego systemu organizacyjnego praktyk uczniowskich we współpracy z zakładami pracy, komitetami rodzicielskimi, OHP i itp.
W przypadkach wyjątkowych, spowodowanych istotnymi trudnościami kadrowymi lub bazowymi, uniemożliwiającymi realizację praktyk, dyrektor szkoły w porozumieniu z radą pedagogiczną może podjąć decyzję o ich zawieszeniu w klasie VI, VII lub VIII.
Oceny z praktyk uczniowskich stanowią element składowy stopnia z przedmiotu praca-technika.
- język polski, historia, wiedza o społeczeństwie, matematyka, kultura fizyczna, przysposobienie obronne, przysposobienie do życia w rodzinie, godziny do dyspozycji wychowawcy (we wszystkich typach szkół),
- języki zachodnioeuropejskie (w liceach ogólnokształcących i liceach ekonomicznych),
- język łaciński (w liceach ogólnokształcących o profilu humanistycznym i klasycznym oraz jako przedmiot nadobowiązkowy we wszystkich profilach),
- język grecki (w liceach ogólnokształcących o profilu klasycznym),
- biologia z higieną i ochroną środowiska (w liceach ogólnokształcących),
- geografia (w liceach ogólnokształcących),
- fizyka (we wszystkich typach średnich szkół zawodowych),
- chemia (w liceach ogólnokształcących oraz w liceach zawodowych, technikach i szkołach równorzędnych, w których przedmiot ten jest realizowany jako ogólnokształcący),
- plastyka, muzyka (szkoły wszystkich typów, w których przedmioty te występują w planie nauczania kl. III, kontynuują realizację dotychczasowego lub nowego programu).
Uzupełniające przedmioty nauczania realizuje się w klasach drugich i trzecich tych szkół, których dyrektorzy - w porozumieniu z radą pedagogiczną - zadecydowali o możliwości ich prowadzenia.
Zajęcia z przedmiotów uzupełniających mogą być organizowane w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, przy czym liczba grup powinna być zgodna z liczbą oddziałów klas objętych nauczaniem tych przedmiotów. Należy zapewnić uczniom możliwość wyboru przedmiotu.
Przedmiot "elementy informatyki" może być prowadzony w grupach 10-15 uczniów i tylko w tych szkołach, które zatrudnią nauczyciela przygotowanego do nauczania tego przedmiotu i dysponują co najmniej 5 zestawami mikrokomputerowymi.
Religioznawstwa można nauczać w tych liceach ogólnokształcących, które zatrudniają nauczyciela przygotowanego do nauczania tego przedmiotu i prowadzą ten przedmiot od roku szkolnego 1986/87 lub 1987/88 oraz w tych, których dyrektorzy w porozumieniu z radą pedagogiczną podejmą decyzję o realizacji przedmiotu w bieżącym roku szkolnym.
W zasadniczych szkołach zawodowych dopuszcza się - za zgodą kuratora oświaty i wychowania lub innego organu prowadzącego szkołę - w porozumieniu z kuratorem - możliwość stosowania przemiennego systemu zajęć teoretycznych i praktycznej nauki zawodu.
- zapewnienie większej zbieżności rozmiarów kształcenia w poszczególnych zawodach i specjalnościach z potrzebami kadrowymi zakładów pracy,
- dalsze rozszerzanie bezpośredniej współpracy i kooperacji szkół zawodowych i warsztatów szkolnych z odpowiednimi branżowo zakładami pracy,
- większą skuteczność dydaktyczną i wychowawczą oraz poprawę warunków realizacji zajęć praktycznych i praktyk zawodowych prowadzonych na terenie zakładów pracy,
- zwiększenie samodzielności warsztatów szkolnych w wyborze rozwiązań ekonomiczno-organizacyjnych optymalnych dydaktycznie i zgodnych z zasadami II etapu reformy gospodarczej,
- pełniejsze dostosowanie zakresu, form i organizacji pracy szkół dla pracujących do potrzeb poszczególnych grup słuchaczy i zainteresowanych zakładów pracy,
- zwiększenie elastyczności rozwiązań organizacyjno-programowych szkół zawodowych specjalnych, zapewniających lepszy start zawodowy absolwentów.
- pozyskania maksymalnej liczby absolwentów szkół wyższych, studiów nauczycielskich oraz pedagogicznych studiów technicznych i zatrudnienia ich zgodnie z wyuczoną specjalnością,
- zachęcania do podjęcia pracy w szkolnictwie - w szerszym niż dotychczas zakresie - nauczycieli zatrudnionych w innych działach gospodarki narodowej,
- zatrudniania, w niepełnym wymiarze godzin, pracowników spoza oświaty, zwłaszcza pracowników szkół wyższych oraz innych instytucji, w szczególności do nauczania przedmiotów zawodowych i uzupełniających w szkołach ponadpodstawowych,
- zachęcania nauczycieli uprawnionych do emerytury z art. 88 Karty Nauczyciela do pozostawania w służbie na pełnym etacie m.in. przez przyznawanie im dodatkowego awansu po 30 latach pracy zawodowej,
- promowania nauczycieli o wysokim poczuciu odpowiedzialności zawodowej - poprzez nagrody i wyróżnienia,
- pełniejszego wykorzystania możliwości zatrudniania w niepełnym wymiarze godzin nauczycieli-emerytów oraz nauczycielek przebywających na urlopach wychowawczych,
- ograniczania, wyłączanie do przypadków koniecznych, zatrudniania absolwentów szkół średnich bez przygotowania pedagogicznego; zatrudnianie tej grupy nauczycieli może nastąpić po 15 sierpnia, na podstawie pisemnej zgody kuratora oświaty i wychowania.
III.
Kalendarz roku szkolnego
Kalendarz roku szkolnego
– w szkołach podstawowych dla pracujących na wsi zajęcia lekcyjne są prowadzone od 10 października 1988 r. do 17 marca 1989 r. lub od 2 listopada 1988 r. do 31 marca 1989 r.,
– w klasach VIII szkół podstawowych i w klasach programowo najwyższych zasadniczych szkół zawodowych zajęcia lekcyjne kończą się w dniu 9 czerwca 1989 r.,
– w klasach programowo najwyższych szkół średnich, w związku z przeprowadzaniem egzaminów dojrzałości, zajęcia lekcyjne kończą się w dniu 28 kwietnia 1989 r,
– w szkołach zawodowych, w których realizowany jest program przysposobienia wojskowego dopuszcza się - za zgodą kuratora oświaty i wychowania lub innego organu prowadzącego szkołę - możliwość zakończenia zajęć szkolnych w dniu 16 czerwca 1989 r. dla tych klas, które odbywają obowiązkowe obozy przysposobienia wojskowego,
– w szkołach ponadpodstawowych dla pracujących oraz w szkołach średnich zawodowych dla młodzieży niepracującej o 2,5-letnim cyklu nauczania, organizujących egzaminy dojrzałości w sesji zimowej, zajęcia lekcyjne klas programowo najwyższych kończą się w dniu 16 grudnia 1988 r.,
– w klasach programowo najwyższych policealnych studiów zawodowych zajęcia lekcyjne kończą się w terminie umożliwiającym przeprowadzenie egzaminów z nauki zawodu lub przygotowania zawodowego oraz egzaminów z wybranych przedmiotów, wprowadzonych uchwałą rady pedagogicznej; sesja egzaminacyjna nie powinna trwać dłużej niż 14 dni;
I - od 1 września 1988 r. do 27 stycznia 1989 r.,
II - od 13 lutego do 23 czerwca 1989 r.;
- szkoły podstawowe, w których współczynnik zmianowości przekracza dwa (stosunek liczby oddziałów do liczby pomieszczeń do zajęć dydaktycznych), prowadzą zajęcia przez 6 dni w tygodniu,
- dyrektorzy pozostałych szkół decydują o organizacji tygodnia pracy we własnym zakresie, w uzgodnieniu z radą pedagogiczną, komitetem rodzicielskim oraz właściwym ogniwem Związku Nauczycielstwa Polskiego, zaś w szkołach zawodowych przyzakładowych lub organizujących naukę zawodu w zakładzie pracy - w porozumieniu z tym zakładem; zasady organizacji tygodnia pracy zatwierdza organ bezpośrednio nadzorujący szkołę - w terminie umożliwiającym poinformowanie uczniów i ich rodziców przed rozpoczęciem ferii letnich,
- w klasach I-III szkół podstawowych prowadzi się zajęcia dydaktyczne przez kolejnych 5 dni w tygodniu; w soboty należy organizować dla uczniów tych klas zajęcia opiekuńczo-wychowawcze,
- w soboty wolne od zajęć dydaktycznych szkoły powinny organizować praktyki uczniowskie, zajęcia wychowawczo-opiekuńcze, imprezy służące upowszechnianiu kultury, sportu, turystyki i inne zajęcia pozalekcyjne; w te soboty, w które zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej pracują uspołecznione zakłady pracy szkoły obowiązane są organizować zajęcia zapewniające opiekę wszystkim uczniom,
- internaty i bursy działają przez wszystkie dni tygodnia z wyjątkiem zimowej i wiosennej przerwy świątecznej oraz ferii zimowych i letnich,
- czas pracy przedszkoli powinien być dostosowany do potrzeb rodziców i czasu ich pracy zawodowej; w soboty wolne od pracy należy wyznaczyć dyżury przedszkoli do opieki nad dziećmi z tych placówek, do których zgłoszono na ten dzień mniej niż 10 dzieci; placówki, które mają liczbę zgłoszeń większą niż 10, są zobowiązane prowadzić zajęcia; terminy przerw w pracy przedszkoli ustala - na wniosek dyrektora placówki, uzgodniony z komitetem rodzicielskim - organ bezpośrednio nadzorujący placówki wychowania przedszkolnego; czas pracy przedszkoli na wsi dostosować należy - w okresie letnim - do potrzeb rolników.
– język polski - 5 stycznia 1989 r. (czwartek) godz. 8.00,
– drugi przedmiot - 6 stycznia 1989 r. (piątek) godz. 8.00.
W szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych dla pracujących egzaminy pisemne rozpoczną się o godz. 15.00 w terminach podanych wyżej,
– język polski - 10 maja 1989 r. (środa) godz. 8.00,
– drugi przedmiot - 11 maja 1939 r. (czwartek) godz. 8.00,
– język ojczysty - w szkołach z niepolskim językiem nauczania - 12 maja 1989 r. (piątek) godz. 8.00.
W szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych dla pracujących egzaminy dojrzałości w sesji wiosennej rozpoczynają się w godz. 15.00 w terminach podanych wyżej.