Opracowanie Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa.

Dzienniki resortowe

B.I.LP.2002.9.67

Akt utracił moc

Wersja od: 19 sierpnia 2002 r.

ZARZĄDZENIE Nr 65

DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH

z dnia 19 sierpnia 2002 r.

w sprawie opracowania Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa.

ZG-710-30/2002

Na podstawie art. 33, ust. 1 ustawy z 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444 z późniejszymi zmianami) oraz § 8, ust. 1, pkt 1, w związku z § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 18 maja 1994 r. w sprawie nadania Statutu Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu Lasy Państwowe, zarządzam, co następuje:

§  1.

1. Rozpoczęcie prac nad opracowaniem Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa (RPOPLP).

Celem Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa jest wprowadzenie zapisów Polityki Leśnej Państwa do działalności sektora leśnego na obszarze objętym zasięgiem terytorialnym poszczególnych regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych w zakresie specyficznym i szczególnie istotnym dla regionu.

2. Prace projektowe nad Regionalnymi Programami Operacyjnymi Polityki Leśnej Państwa prowadzone będą zgodnie z harmonogramem (załącznik nr 2 do niniejszego zarządzenia) i ramowymi wytycznymi (załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia).

§  2.

1. Regionalni dyrektorzy Lasów Państwowych powołają do 15 września 2002 r. zespoły robocze do opracowania materiałów wyjściowych do projektu RPOPLP.

2. W skład zespołu roboczego wchodzi 8-10 osób, w tym: przedstawiciele RDLP, nadleśnictw, BULiGL, PTL, SITLiD, uczelni leśnych.

3. Zadania zespołów roboczych określone są w ramowych wytycznych, pkt od 5.2 do 5.9.

4. Prace zespołów roboczych w I etapie należy zakończyć do końca lutego 2003 r.

§  3.

1. Regionalni dyrektorzy Lasów Państwowych powołają do końca marca 2003 r. Zespoły Konsultacyjne do opracowania Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa.

2. Przewodniczącym zespołu jest dyrektor RDLP, współprzewodniczącymi są wojewoda i marszałek województwa zaproszeni przez Ministra Środowiska.

3. W skład zespołów wchodzą przedstawiciele wymienieni w pkt 6.2 ramowych wytycznych - do 30 osób.

4. Zakres prac Zespołów Konsultacyjnych określają ramowe wytyczne, pkt od 6.4 do 6.8

§  4.

1. Do końca czerwca 2003 r. Zespoły Konsultacyjne zatwierdzają wersję docelową projektów Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa.

2. Przewodniczący Zespołów Konsultacyjnych (dyrektorzy RDLP) przedkładają dyrektorowi generalnemu Lasów Państwowych przyjęte przez Zespoły Konsultacyjne projekty RPOPLP; termin - lipiec 2003 r.

§ 5. Integralną część niniejszego zarządzenia stanowią "Ramowe wytyczne sporządzania Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa jako podstawy Narodowego Programu Leśnego" (załącznik nr 1), harmonogram (załącznik nr 2) i tabele (załącznik nr 3).

§ 6. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

RAMOWE WYTYCZNE

sporządzania Regionalnych Programów Operacyjnych Polityki Leśnej Państwa jako podstawy Narodowego Programu Leśnego

Przyjęte przez Komitet Sterujący NPL w dniu 2.07.2002 r.

I.

Wprowadzenie

Podstawowe zasady perspektywicznego rozwoju leśnictwa w postaci modelu trwale zrównoważonej, wielofunkcyjnej gospodarki leśnej zostały określone w dokumencie Polityka Leśna Państwa przyjętym przez Rząd RP w 1997 roku. Polityka Leśna Państwa oraz wynikający z niej model leśnictwa są zgodne z koncepcją zrównoważonego rozwoju przedstawioną w dokumentach Narodów Zjednoczonych, jak również w postanowieniach kolejnych, a szczególnie II Konferencji Ministrów w Sprawie Ochrony Lasu w Europie (Helsinki 1993). Mimo że leśnictwo nie jest obszarem wspólnej polityki Unii Europejskiej, gdyż nie zostało wymienione w jej podstawach konstytucyjnych, to Rada Europy dała wyraz swemu zainteresowaniu tym kierunkiem działalności, uchwalając w 1998 roku deklarację pt. Strategia Leśna dla UE. Również ten dokument, dążąc do ukierunkowania polityki leśnej w krajach Unii, nie podważa treści i aktualności polityki leśnej państwa, będąc zgodnym z poprzednimi inicjatywami i opiniami międzynarodowymi. Drogą do osiągnięcia celów strategii leśnej mają stać się narodowe programy leśne, których struktura, cele, zadania i środki pozostają w gestii poszczególnych krajów europejskich, chociaż intencją deklaracji unijnej jest to, by uwzględniały one potrzeby rozwoju regionalnego, zwiększenie roli leśnictwa w dochodach ludności wiejskiej oraz zapewniły udział społeczeństwa w kreowaniu polityki leśnej na każdym szczeblu zarządzania lasami. Biorąc pod uwagę pełne wyposażenie polskiego leśnictwa w przepisy prawne, dokumenty polityczne i szereg programów leśnych szczebla krajowego przyjmuje się, że:

- skonstruowanie NPL jest w kontekście aktywnego uczestnictwa Polski w międzynarodowym dialogu nt. doskonalenia leśnictwa oraz w perspektywie współpracy unijnej w pełni zasadne,

- podstawą NPL w Polsce staną się Regionalne Programy Operacyjne Polityki Leśnej Państwa.

Zarówno RPOPLP jak i Narodowy Program Leśny powinny zapewniać realizację krajowych dokumentów dotyczących leśnictwa oraz odpowiadać interesom polskiego gospodarstwa leśnego i naszego społeczeństwa, a równocześnie być w miarę porównywalne z przesłankami zawartymi w NPL innych krajów objętych Strategią Leśną UE. Tym samym należy je ukierunkować przede wszystkim na osiągniecie tych zapisów PLP, które dotyczą funkcji, celów i zasad prowadzenia gospodarki leśnej oraz związków leśnictwa ze społeczeństwem i innymi działami gospodarki narodowej (pkt II. 1 PLP). Szczególną przesłanką ma stać się w Narodowym Programie Leśnym i RPOPLP wyznaczanie kompleksu działań zmierzających do zachowania w zmieniającej się rzeczywistości przyrodniczej i społeczno-gospodarczej warunków do trwałej wielofunkcyjności lasu w nieograniczonej perspektywie czasu (pkt III. 1 PLP).

Wszelkie inicjatywy i działania podejmowane i przewidywane w NPL i RPOPLP nie mogą być sprzeczne z podstawowymi aktami prawnymi odnoszącymi się bezpośrednio lub pośrednio do leśnictwa lub innych obszarów objętych programami. Odnosi się to zwłaszcza do ustawy o lasach z 1991 r. wraz z późniejszymi jej zmianami. Zgodnie z wymienioną ustawą, cele gospodarki leśnej polegają na (art. 7.1):

1) zachowaniu lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz równowagę przyrodniczą;

2) ochronie lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:

a) zachowanie różnorodności biologicznej,

b) zachowanie leśnych zasobów genetycznych,

c) walory krajobrazowe,

d) potrzeby nauki;

3) ochronie gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia lub uszkodzenia oraz o specjalnym znaczeniu społecznym;

4) ochronie wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania wód podziemnych;

5) produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.

Realizacja powyższych celów wiąże się z przestrzeganiem następujących zasad ustawy o lasach (art. 8):

1) powszechnej ochrony lasów,

2) trwałości utrzymania lasów,

3) ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasu,

4) powiększania zasobów leśnych.

Przy sporządzaniu Narodowego Programu Leśnego i Regionalnych Programów Operacyjnych PLP nie można pominąć ustawy o zachowaniu narodowego charakteru zasobów leśnych, ustawy o przeznaczaniu gruntów rolnych do zalesienia oraz ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

W celu ukierunkowania i oceny RPOPLP wykorzystać należy ponadto 27 europejskich wskaźników trwale zrównoważonej gospodarki leśnej.

II.

Regionalne Programy Operacyjne PLP

A. Organizacja, tryb i przedmiot prac

1. Celem RPOPLP jest wprowadzenie zapisów Polityki Leśnej Państwa (1997) do działalności sektora leśnego na obszarze objętym zasięgiem terytorialnym danej regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych w zakresie specyficznym i szczególnie istotnym dla tak określonego regionu.

2. Regionalne POPLP są sporządzane w perspektywie krótkookresowej (do roku 2010), średniookresowej (na lata 2011-2025) i długookresowej (na lata 2026-2050).

3. Pełny zakres RPOPLP, w tym jego część gospodarczą i ekonomiczną, sporządza się dla programów krótkookresowych. Dla programów średniookresowych uwzględnia się założone, prognozowane wskaźniki celów do osiągnięcia i kosztów realizacji wg cen obecnych. Programy długookresowe są ograniczone do wskazań kierunkowych i spodziewanych ich efektów.

4. Prace projektowe nad RPOPLP prowadzone są trójetapowo.

5. Etap pierwszy.

5.1. Na podstawie zarządzenia dyrektora generalnego LP dyrektor regionalny powołuje zespół roboczy do opracowania materiałów wyjściowych do projektu RPOPLP. W skład zespołu 8-10-osobowego wchodzą pracownicy RDLP, nadleśnictw, BULiGL, PTL, SiTLID, uczelni leśnej.

5.2. Zespół dokonuje oceny dotychczasowej realizacji PLP (1997) ze wskazaniem na tematy zaniedbane, ważne dla regionu.

5.3. Zespół określa obszary problemowe PLP, które zostaną objęte RPOPLP, opracowuje tezy programowe oraz ustala metody opracowania i identyfikuje grupy konsultacyjne.

5.4. Zespół dokonuje konsultacji wstępnej z przedstawicielami grup konsultacyjnych (m.in. przemysł drzewny, ruchy ekologiczne, władze terenowe administracji państwowej i samorządowej, instytucje naukowe, organizacje społeczne, regionalne).

5.5. Zespół opracowuje wersję roboczą regionalnego POPLP.

5.6. Przy wyborze obszarów problemowych, które powinny być objęte RPOPLP, zespół kieruje się kryteriami ważności, pilności, nieodwracalności skutków. W skali krajowej obowiązującymi obszarami RPOPLP są:

- zalesienie nieefektywnych gruntów porolnych,

- doskonalenie gatunkowej i funkcjonalnej struktury lasów,

- wzmaganie ochrony różnorodności biologicznej lasów,

- wzmaganie akumulacji węgla atmosferycznego w ekosystemach leśnych,

- doskonalenie lasów prywatnych (gospodarka, nadzór, szkolenia, organizacja),

- promocja i marketing drewna,

- określenie i doskonalenie związków leśnictwa z innymi sektorami gospodarczymi w zakresie rozwoju regionalnego,

- współdziałanie leśnictwa ze społeczeństwem,

- rekreacyjne użytkowanie i zagospodarowanie lasu,

- współdziałanie leśnictwa z samorządami i administracją państwową na różnych poziomach regionalnych.

5.7. Regionalne POPLP obejmują ponadto inne ważne dla regionu obszary polityki leśnej państwa.

5.8. Zespół przy opracowaniu poszczególnych obszarów problemowych RPOPLP uwzględnia:

- cele do osiągnięcia,

- zadania (priorytety),

- uwarunkowania prawnoadministracyjne (instrumenty),

- koszty i źródła ich pokrycia,

- skutki dla lasu, gospodarki leśnej, regionu i społeczeństwa oraz efekty ekonomiczne (straty - korzyści).

5.9. Konsultacje wstępne powinny uwzględniać kierunki rozwoju regionalnego osiągane przy udziale lasów i gospodarki leśnej w zakresie:

- oczekiwań społeczeństwa wobec różnorodnych funkcji lasu,

- problematyki przestrzennego zagospodarowania regionu,

- problematyki gospodarki rolno-leśnej,

- rozwoju przemysłów opartych na surowcu drzewnym i leśnych surowcach niedrzewnych,

- rozwoju turystyki i rekreacji,

- ochrony różnorodności biologicznej w krajobrazie,

- problematyki rynku pracy,

- innej problematyki.

6. Etap drugi.

6.1. Dyrektor RDLP na podstawie zarządzenia dyrektora generalnego LP oraz w nawiązaniu do wystąpienia Ministra Środowiska do wojewody i marszałka Sejmiku powołuje Zespół Konsultacyjny do opracowania RPOPLP.

6.2. W skład zespołu ds. RPOPLP wchodzą przedstawiciele:

- władz lokalnych i społeczeństwa - (4-6 osób),

- Polskiego Towarzystwa Leśnego - (2 osoby),

- Stowarzyszenie Inż. i Techn. Leśnych i Drzewnych - (2 osoby),

- LOP i ruchów ekologicznych - (3 osoby),

- instytucji naukowych i parków narodowych - (3-4 osoby),

- RDLP - (4-6 osób),

- nadleśnictw (w tym LKP) - (3 osoby),

- BULiGL - (2 osoby),

- przemysłu drzewnego - (2 osoby),

- prywatnych właścicieli lasów i innej własności - (2-3 osoby),

- Polskiego Związku Łowieckiego - (1 osoba).

Razem do 30 osób.

6.3. Przewodniczącym zespołu jest dyrektor RDLP, współprzewodniczącymi są wojewoda i marszałek Sejmiku zaproszeni przez Ministra Środowiska.

6.4. Zespół zapoznaje się z opracowaniem wyjściowym przygotowanym przez zespół roboczy i poddaje go ocenie. Określa ostateczny zakres RPOPLP w nawiązaniu do obszarów problemowych wymienionych w Polityce Leśnej Państwa (1997), uzupełniając je priorytetami specyficznymi i ważnymi dla regionu i zobowiązuje zespół roboczy do opracowania wersji docelowej.

6.5. Zespół roboczy przygotowuje wersję docelową i przedstawia ją zespołowi ds. RPOPLP do zaopiniowania.

6.6. Regionalne Programy Operacyjne PLP po ich pozytywnym zaopiniowaniu przez Zespół Konsultacyjny ds. RPOPLP oraz przez dyrektora generalnego LP przyjmowane są przez Komitet Sterujący pracami nad Narodowym Programem Leśnym przy udziale dyrektora generalnego LP i zatwierdzane przez Ministra Środowiska.

6.7. Zatwierdzone RPOPLP są kierowane do realizacji do właściwych RDLP, dyrektora generalnego LP, Departamentu Leśnictwa, Instytutu Badawczego Leśnictwa.

6.8. Dyrektorzy regionalni LP przekazują RPOPLP do wiadomości i wykorzystania uczestnikom procesu realizacji Polityki Leśnej Państwa.

B. Docelowa struktura treści RPOPLP powinna obejmować:

1. Założenia RPOPLP.

2. Charakterystykę obecnego stanu lasów i gospodarki leśnej oraz jej związków międzysektorowych w aspekcie jej służebności wobec społeczeństwa i rozwoju regionalnego:

a) w zakresie funkcji ekologicznej,

b) w zakresie funkcji socjalnej,

c) w zakresie funkcji gospodarczej.

3. Opis potrzeb doskonalenia funkcji leśnictwa w regionie.

4. Program działalności w trzech przedziałach czasowych w zakresie wyróżnionych obszarów problemowych PLP.

I. Rozwój planowanej, wielofunkcyjnej gospodarki leśnej do roku 2012.

a) kierunki oraz przyrodnicze i gospodarcze konsekwencje rozwoju funkcji ekologicznej:

- wzmaganie ochrony różnorodności biologicznej lasów,

- zalesienie, kształtowanie granicy polno-leśnej,

- wzmaganie akumulacji węgla atmosferycznego w ekosystemach leśnych;

b) kierunki oraz ekonomiczne i społeczne konsekwencje rozwoju funkcji socjalnych:

- współdziałanie leśnictwa ze społeczeństwem,

- rekreacyjne użytkowanie lasu i zagospodarowanie lasu,

- współdziałanie leśnictwa z samorządem i administracją państwową różnych szczebli w regionie;

c) kierunki oraz ekonomiczne i społeczne konsekwencje rozwoju funkcji gospodarczych:

- doskonalenie gatunkowej i funkcjonalnej struktury lasów,

- określenie i doskonalenie związków leśnictwa z innymi sektorami gospodarczymi w zakresie rozwoju regionalnego,

- promocja i marketing drewna,

- doskonalenie ekonomiczne i przyrodnicze lasów prywatnych.

Uwaga: wszystkie elementy RPOPLP (podprogramy, tematy) winny obejmować:

a) opis rozwiązań wariantowych;

b) wielostronne, możliwe efekty działalności;

c) realizatorów,

d) poziom niezbędnych przychodów wg źródeł ich pochodzenia oraz koszty realizacji poszczególnych planowanych przedsięwzięć (wg cen roku 2002);

e) uwarunkowania i ryzyko przedsięwzięć.

II. Program kontynuacji powyższych przedsięwzięć do roku 2025 (z prognozą kosztów) oraz przedsięwzięcia nowe (opracowanie szczegółowe jw.).

III. Prognozę kierunków i efektów RPOPLP do roku 2050.

5. Synteza.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

HARMONOGRAM PRAC

nad Regionalnymi Programami Operacyjnymi Polityki Leśnej Państwa (RPOPLP) stosowny do "Ramowych wytycznych sporządzania RPOPLP" (RW)

Rok 2002

Sierpień: dyrektor generalny LP wydaje zarządzenie o przystąpieniu do opracowania RPOPLP (pkt 5.1 oraz 6.1 i 6.2 RW).

Wrzesień: dyrektorzy RDLP powołują Zespoły Robocze ds. RPOPLP (pkt 5.1. RW).

Dyrektor IBL uruchamia punkt konsultacyjny prac nad RPOPLP.

Wrzesień: możliwa weryfikacja tabel RPOPLP.

Rok 2003

Luty: Minister Środowiska zaprasza wojewodów i marszałków do współpracy i współprzewodnictwa w Zespołach Konsultacyjnych ds. RPOPLP (pkt 6.3.RW).

Marzec: dyrektorzy RDLP powołują Zespoły Konsultacyjne ds. RPOPLP (pkt 6.3).

Marzec: Zespoły Robocze ds. RPOPLP przedstawiają Zespołowi Konsultacyjnemu projekt wstępny RPOPLP (RW pkt od 5.2 do 5.9) zgodnie z pkt 6.4 RW.

Kwiecień: Zespoły Konsultacyjne kierują do Zespołów Roboczych opinię i propozycje odnośnie RPOPLP (pkt 6.4 RW).

Maj: Zespoły Robocze przedstawiają Zespołom Konsultacyjnym ds. RPOPLP skorygowaną wersję RPOPLP (pkt 6.5 RW).

Czerwiec: Zespoły Konsultacyjne zatwierdzają wersję docelową RPOPLP.

Lipiec: dyrektorzy RDLP kierują przyjęte przez Zespoły Konsultacyjne projekty RPOPLP do dyrektora generalnego LP.

Sierpień: dyrektor generalny LP opiniuje RPOPLP i kieruje je do Komitetu Sterującego pracami nad Narodowym Programem Leśnym i RPOPLP lub zwraca do dyrektorów RDLP w celu skorygowania.

Wrzesień: Komitet Sterujący opiniuje i przyjmuje RPOPLP i kieruje je do zatwierdzenia przez Ministra Środowiska. Minister Środowiska kieruje zatwierdzone RPOPLP do realizacji (pkt 6.6 i 6.7 RW).

Październik: dyrektorzy RDLP przekazują RPOPLP zainteresowanym uczestnikom procesu realizacji Polityki Leśnej Państwa (pkt 6.8 RW).