Określenie minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunku "psychologia".

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MEN.1999.4.39

Akt utracił moc
Wersja od: 30 grudnia 1999 r.

UCHWAŁA
Nr 583/99 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego
z dnia 28 października 1999 r.
w sprawie określenia minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunku "psychologia"

Działając na podstawie art. 42, ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z późn. zm.), Rada Główna uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Określa się minimalne wymagania programowe na studiach magisterskich dla kierunku:

- "psychologia".

2.
Wymagania, o których mowa w ust. 1, stanowią załącznik do niniejszej uchwały.
§  2.
Przekazuje się niniejszą uchwałę Ministrowi Edukacji Narodowej.
§  3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Minimalne wymagania programowe na studiach magisterskich

Kierunek: PSYCHOLOGIA

I.

WYMAGANIA OGÓLNE

Studia na kierunku psychologia trwają 10 semestrów. Przyjmuje się, że globalny wymiar godzin podczas studiów wynosi ok. 2600 godzin. Minimalne wymagania programowe obejmują przedmioty obligatoryjne i wynoszą 1185 godzin.

II.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent kierunku psychologia powinien: (a) posiąść podstawową wiedzę teoretyczną i empiryczną z zakresu psychologii ogólnej (poznanie, emocje, motywacja, osobowość, różnice indywidualne), psychologii społecznej, psychologii rozwoju; (b) zdobyć przygotowanie metodologiczne (metodologia ze statystyką, psychometria, diagnoza psychologiczna); (c) opanować podstawy logiki, socjologii, wiedzy o biologicznych wyznacznikach zachowania, psychopatologii itp.; (d) zdobyć podstawowe umiejętności praktyczne w zakresie doradztwa i realizacji samodzielnych działań dotyczących m.in.:

* pomocy psychologicznej w sytuacjach trudnych,

* zapobieganiu i korekcji przejawów patologii społecznej,

* negocjacji i mediacji oraz rozwiązywania konfliktów międzygrupowych,

* badania postaw i badania rynku,

* doboru kadry i motywowania pracowników.

Dobre przygotowanie merytoryczne i metodologiczne powinno być podstawą umiejętności planowania i realizacji własnych projektów poznawczych oraz planowania i realizacji interwencji psychologicznych dotyczących różnych dziedzin życia społecznego.

III.

PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO405
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE330
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE450
Razem:1185

IV.

PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1. Filozofia z elementami logiki45
2. Biologiczne podstawy zachowania90
3. Języki nowożytne (w tym obowiązkowo angielski)180
4. Wychowanie fizyczne60
5. Przedmiot do wyboru (np. informatyka, historia sztuki,

przedmiot przyrodniczy lub inny nie związany bezpośrednio

z kierunkiem studiów)

30

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1. Wprowadzenie do psychologii60
2. Historia myśli psychologicznej30
3. Metodologia ze statystyką120
4. Psychometria i diagnoza psychologiczna120

C.

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

1. Psychologia ogólna: procesy poznawcze90
2. Psychologia ogólna: emocje, motywacja60
3. Psychologia ogólna: osobowość60
4. Psychologia ogólna: różnice indywidualne60
5. Psychologia społeczna120
6. Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia60

V.

TREŚCI PROGRAMOWE

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1.
Wprowadzenie do psychologii.

Specyfika psychologii. Koncepcje psychologiczne i koncepcje człowieka w psychologii. Gromadzenie doświadczenia (percepcja i uczenie się). Przechowywanie doświadczenia. Przetwarzanie doświadczenia (myślenie, strukturalizacja itp.). Procesy dynamizujące zachowanie (emocje i motywacje). Człowiek jako osobowość. Człowiek jako istota społeczna. Rozwój w ciągu życia. Zastosowania psychologii. Etyczne problemy psychologii.

2.
Historia myśli psychologicznej.

Filozoficzny rodowód psychologii. Tradycja helleńska w psychologii. Metafora maszyny w psychologii. Racjonalizm kartezjański. Wkład nauk przyrodniczych w psychologię. Dwudzielna psychologia Wundta (indywidualna psychologia eksperymentalna i psychologia historyczno-kulturowa). Szkoła würzburska i psychologia postaci. Narodziny i rozwój behawioryzmu. Psychoanaliza i jej odmiany. Psychologia humanistyczna. Polska myśl psychologiczna.

3.
Metodologia ze statystyką.

Metodologia: cele nauczania metodologii; psychologia jako nauka empiryczna: etapy badania naukowego (psychologicznego); zmienne; operacjonalizacja zmiennych; problemy i hipotezy badawcze; model eksperymentalny; model ex post facto; model wielokrotnej regresji; interakcja: "psycholog-osoba badana" jako źródło artefaktów; etyczne problemy badań naukowych; świadomość metodologiczna, praktyka społeczna a psychologia.

Statystyka: pomiar w psychologii; grupowanie danych; sposoby graficznego przedstawiania danych; opis statystyczny jednej zmiennej; rozkłady zmiennych losowych; korelacja i regresja; korelacja zmiennych porządkowych i nominalnych; próba jako reprezentacja populacji; etapy wnioskowania statystycznego; założenia niektórych testów statystycznych; testy dla danych interwałowych i ilorazowych; testy dla danych porządkowych i nominalnych; podstawy analizy wariancji; podstawy obsługi pakietów statystycznych (na przykładzie Statictica 5.1. lub SPSS 8.1 - wersja polska).

4.
Psychometria i diagnoza psychologiczna.

Diagnoza: pojęcie diagnozy (definicje: cecha - objaw - symptom; wartość diagnostyczna cech); diagnoza jako proces pobierania, agregacji i modelowania informacji o zachowaniu; typy diagnoz: diagnoza procesu i diagnoza interakcji; społeczny kontekst diagnozy; diagnoza i paradygmat teoretyczny (semantyka cech i reguły wnioskowania: model psychoanalityczny, behawioralny, poznawczy, humanistyczny); diagnoza jako integracja danych (interpretacja - diagnoza - orzeczenie, strategie empiryczne i teoretyczne), diagnoza jakościowa a diagnoza ilościowa, zastosowanie diagnozy jakościowej w opisie, klasyfikacji (typologii), wyjaśnianiu i interwencji psychologicznej.

Psychometria: test psychologiczny jako narzędzie pozyskiwania danych ilościowych będących podstawą diagnozy psychologicznej (problem obiektywności testu, standaryzacji, trafności, rzetelności i normalizacji); planowanie procesu diagnostycznego i formułowanie wniosków diagnostycznych; podstawowe umiejętności diagnozowania (obserwacja i rozmowa; techniki eksperymentalne; techniki kwestionariuszowe - na przykładzie MMPI; diagnozowanie poziomu funkcjonowania intelektualnego - na przykładzie WAIS-R(PL); techniki projekcyjne - na przykładzie testu Rorschacha i TAT; diagnoza grupy).

C.

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

1.
Psychologia ogólna: procesy poznawcze.

Psychologia poznawcza - badania nad zachowaniem. Procesy spostrzegania. Rozpoznawanie struktur i kategoryzacja percepcyjna. Uwaga i mechanizmy selekcji informacji. Kontrola poznawcza i świadomość. Uczenie się. Pamięć - struktura i funkcje. Wyobrażeniowa i pojęciowa reprezentacja rzeczywistości. Myślenie i rozumowanie. Język i komunikacja. Procesy decyzyjne. Poznawcza psychologia stosowana.

2.
Psychologia ogólna: emocje i motywacja.

Mechanizmy wzbudzania emocji. Teorie emocji. Popędy i afekty pierwotne. Popędy i afekty wtórne. Stany emocjonalne. Ekspresja emocjonalna. Poznanie i emocja. Regulacja i samokontrola emocji. Podstawowe podejścia do motywacji (etologiczne, socjobiologiczne, psychodynamiczne, behawiorystyczne, poznawcze, humanistyczne). Afektywne i poznawcze mechanizmy motywacyjne. Motywacje specyficznie ludzkie.

3.
Psychologia ogólna: osobowość.

Podstawowe orientacje w psychologii osobowości. Teoria cech. Teoria uczenia się. Teorie psychodynamiczne. Poznawcze ujęcia osobowości. Psychologia JA. JA jako reprezentacja poznawcza. JA jako źródło motywacji. JA społeczne. Kontrola, samokontrola i samoregulacja. Regulacyjny potencjał osobowości.

4.
Psychologia ogólna: różnice indywidualne.

Czynniki warunkujące powstawanie różnic indywidualnych. Podstawowe metody genetyki zachowania służące do oceny wkładu genetycznego i środowiskowego w wariancję zachowania. Podstawowe teorie temperamentu, inteligencji i stylów poznawczych. Metody pomiaru cech temperamentu i inteligencji ze szczególnym uwzględnieniem technik psychometrycznych. Wybitne zdolności, talent i twórczość. Funkcjonalne znaczenie inteligencji, temperamentu i zdolności, talent i twórczość. Funkcjonalne znaczenie inteligencji, temperamentu i stylów poznawczych. Rola cech indywidualnych jako współwyznaczników odporności na stres. Różnice indywidualne między ludźmi a zasada społecznej równości.

5.
Psychologia społeczna.

Specyfika psychologii społecznej. Małe grupy. Minimalny wpływ społeczny. Konformizm. Kary i nagrody. Dysonans poznawczy. Postawy i ich modyfikacja. Atrakcyjność interpersonalna. Schematowy charakter wiedzy społecznej. Percepcja społeczna. Oceny dotyczące ludzi. Procesy atrybucji. Wartości społeczne. Tożsamość społeczna. Stereotypy i uprzedzenia. Agresja. Zachowania prospołeczne. Konflikt społeczny.

6.
Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia.

Przedmiot psychologii rozwoju człowieka i jego ewolucja: od psychologii dzieci i młodzieży do psychologii rozwoju człowieka w pełnym cyklu życia. Pojęcie rozwoju, kryteria zmiany rozwojowej. Modele ujmowania rozwoju. Czynniki rozwoju - interakcja natury i kultury. Analiza porównawcza teorii rozwoju (ich rodowód, stawiane pytania, pojęcie rozwoju i determinujących go czynników, mechanizm zmiany rozwojowej). Strategie badań nad rozwojem. Czynniki uszkadzające trafność badań nad rozwojem. Podstawowe narzędzia badawcze. Problemy etyczne w badaniach nad rozwojem. Periodyzacja życia człowieka. Charakterystyka zjawisk kluczowych dla rozwoju w kolejnych fazach życia człowieka (od okresu prenatalnego po późną dorosłość) - dominujący typ aktywności, struktury umysłowe, organizacja osobowości, relacje osoby z otoczeniem.

VI.

ZALECENIA

Przedstawione "minima" powinny stanowić punkt wyjścia i warunek konieczny dalszego kształcenia specjalistycznego. Ponadto, realizacja zarówno programu "minimum", jak i programu specjalistycznego zakłada konieczność stosowania aktywizujących metod kształcenia (warsztaty, staże, praktyki indywidualne itp.) specyficznie dopasowanych do całej struktury w danym ośrodku.