Określenie minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunkach: "bibliotekoznawstwo i informacja naukowa", "biotechnologia", "filologia polska".

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MEN.1999.2.19

Akt utracił moc
Wersja od: 15 lipca 1999 r.

UCHWAŁA Nr 407/99
Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego
z dnia 25 marca 1999 r.
w sprawie określenia minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunkach: "bibliotekoznawstwo i informacja naukowa", "biotechnologia", "filologia polska".

Działając na podstawie art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385 z późn. zm.), Rada Główna uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Określa się minimalne wymagania programowe na studiach magisterskich dla kierunków:

– "bibliotekoznawstwo i informacja naukowa",

– "biotechnologia",

– "filologia polska".

2.
Wymagania, o których mowa w ust. 1, stanowią załączniki do niniejszej uchwały.
§  2.
Przekazuje się niniejszą uchwałę Ministrowi Edukacji Narodowej.
§  3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK nr 1

Minimalne wymagania programowe

dla studiów magisterskich

Kierunek: BIBLIOTEKOZNAWSTWO I INFORMACJA NAUKOWA

I.

WYMAGANIA OGÓLNE

Studia magisterskie na kierunku bibliotekoznawstwo i informacja naukowa trwają 10 semestrów. Ogólny godzinowy wymiar zajęć realizowanych w tym okresie powinien wynosić około 2500 godzin, w tym 1155 godzin ujętych w minimalnych wymaganiach programowych.

II.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent kierunku bibliotekoznawstwo i informacja naukowa powinien realizować model wysokiego przygotowania ogólnohumanistycznego i zawodowego. Wiedza i umiejętności nabyte w trakcie studiów powinny przygotowywać do pracy we wszystkich typach bibliotek w zakresie szeroko pojętej informacji bibliotecznej, księgarskiej, naukowej i wydawniczej oraz do pracy naukowej.

III.

GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 390
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE 765
Razem: 1155

IV.

PRAKTYKA

Obowiązkowa praktyka biblioteczna w wymiarze co najmniej 40 dni roboczych.

V.

PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 390

1.Przedmiot do wyboru 30
2.Historia filozofii 60
3.Historia i teoria kultury 60
4.Język obcy 180
5.W-F 60

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE 765

1.Literatura polska i powszechna 60
2.Naukoznawstwo 45
3.Komunikacja społeczna 30
4.Historia książki 90
5.Teoria i metodologia nauki o książce, bibliotece i informacji 30
6.Zagadnienia wydawnicze i księgarskie 60
7.Czytelnictwo 60
8.Bibliotekarstwo 240
9.Technologia i informacja 90
10.Bibliografia i inne źródła informacji 90
11.Nauka o informacji 30

VI.

TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1. Przedmiot do wyboru.

W zależności od zainteresowań studenta możliwość uzyskania szerszej wiedzy z zakresu historii, podstaw ochrony własności intelektualnej, przedmiotu przyrodniczego lub innego przedmiotu nie związanego bezpośrednio z kierunkiem studiów.

2. Historia filozofii.

Przegląd zagadnień filozoficznych w perspektywie historycznej, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki ontologicznej i epistemologicznej.

3. Historia i teoria kultury.

Etapy rozwoju ogólnoludzkiej cywilizacji. Rozwój kultury od antycznej do nowożytnej: okresy rozwoju, ogólne cechy, prądy, style i paradygmaty. Analiza wybranych zjawisk kultury XX wieku.

4. Język obcy.

Opanowanie w mowie i piśmie jednego języka obcego.

5. Wychowanie fizyczne.

Uczestnictwo w zajęciach ruchowych, zgodnie z wyborem studenta lub wskazaniami lekarskimi.

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE

1. Literatura polska i powszechna.

Pojęcie literatury, jej istota i funkcja. Periodyzacja dziejów literatury. Konteksty literatury. Kryteria wartościowania utworów. Literatura w książce, czasopiśmie, filmie i telewizji. Przegląd najważniejszych zjawisk w literaturze polskiej i światowej.

2. Naukoznawstwo.

Teoria i metodologia nauki. Psychologia nauki. Socjologia nauki. Organizacja nauki. Naukometria i prognozy rozwoju. Historia nauki.

3. Komunikacja społeczna.

Teorie i modele komunikacji społecznej. Społeczne systemy komunikacji. Czynniki sytuacyjne w procesach komunikacji społecznej. Komunikacja masowa, komunikacja społeczna a "cywilizacja informatyczna". Komunikacja społeczna w warunkach transformacji cywilizacyjnych.

4. Historia książki.

Dzieje książki, jej formy, treści i funkcje, przemiany w jej wytwarzaniu, rozpowszechnianiu i użytkowaniu.

5. Teoria i metodologia nauki o książce, bibliotece i informacji.

Prezentacja nauki o książce, bibliotece i informacji obejmująca objaśnienia terminologiczne, charakterystykę przedmiotu każdej z dyscyplin, jej zakresu, struktury i metod badawczych i źródeł.

6. Zagadnienia wydawnicze i księgarskie.

Ogólna charakterystyka współczesnego ruchu wydawniczego w Polsce i na świecie. Typy wydawnictw. Struktura organizacyjna wydawnictwa. Typologia książki. Typografia. Korekta. Poligrafia. Dystrybucja i reklama. Podstawowe pojęcia związane z problematyką księgarską. Formy działalności księgarskiej. Organizacja współczesnego księgarstwa w Polsce i na świecie. Badania rynku. Międzynarodowe targi książki.

7. Czytelnictwo.

Czytelnik i czytelnictwo jako przedmiot badań różnych nauk. Książka wobec innych środków masowego przekazu. Czytelnictwo jako zjawisko społeczne. Kultura czytelnicza i jej wyznaczniki. Praca z czytelnikiem. Rola książki i czytelnictwa w pedagogice społecznej. Historia badań nad czytelnictwem.

8. Bibliotekarstwo.

Wyjaśnienia terminologiczne. Kategorie bibliotek i ich zadania. Prawo biblioteczne. Zawód bibliotekarza. Ogólne zasady działalności bibliotecznej. Teoria, historia i praktyka klasyfikacji piśmiennictwa. Przechowywanie, konserwacja i przechowywanie zbiorów. Biblioteczna służba informacyjna. Kierunki rozwoju współczesnego bibliotekarstwa.

9. Technologia informacyjna.

Ogólna charakterystyka technologii informacyjnej wykorzystywanej w bibliotekach i centrach informacyjnych. Rodzaje, budowa i zasady działania komputerów. Oprogramowanie.

10. Bibliografia i inne źródła informacji.

Podstawowe terminy i pojęcia bibliografii. Kierunki rozwoju bibliografii w przeszłości w Polsce i w świecie. Organizacja i tendencje rozwojowe bibliografii współczesnej. Typologia i podstawowy zasób spisów bibliograficznych i pokrewnych źródeł informacyjnych polskich i obcych; zasady heurystyki bibliograficznej. Zasady i techniki sporządzania spisów bibliograficznych. Formatowanie opisu bibliograficznego. Analiza formatu MARC.

11. Nauka o informacji.

Rodowody nauki o informacji a zdolność postrzegania i badania fenomenu informacji społecznej: humanistyczny, matematyczno-cybernetyczny, przyrodniczy. Budowanie pomostów między różnymi nurtami nauki o informacji. Prakseologiczna "nauka o informacji naukowej" – informatologia w ujęciu Marii Dembowskiej. Główne ośrodki i kierunki badań informacyjnych w Polsce. Źródła i narzędzia informacji naukowej. Organizacja systemów rozpowszechniania informacji. Użytkownicy informacji i ich potrzeby.

VII.

ZALECENIA

Ze względu na to, iż większość absolwentów podejmuje pracę w bibliotekach publicznych i szkolnych, zalecane jest wprowadzanie do programów studiów zajęć z zakresu psychologii, pedagogiki i socjologii.

ZAŁĄCZNIK nr 2

Minimalne wymagania programowe

dla studiów magisterskich

Kierunek: BIOTECHNOLOGIA

I.

WYMAGANIA OGÓLNE

Studia na kierunku biotechnologia trwają 5 lat (10 semestrów). Zakłada się, że łączny wymiar zajęć wynosi 3400 godzin, w tym 1580 godzin określonych w minimalnych wymaganiach programowych. Minimalne wymagania programowe dotyczą tylko przedmiotów kształcenia ogólnego, przedmiotów podstawowych i kierunkowych. Przedmioty specjalistyczne określają wydziały zgodnie ze specyfiką uczelni.

II.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent kierunku biotechnologia powinien być przygotowany praktycznie i teoretycznie do stosowania konkretnych technik biotechnologicznych umożliwiających: selekcję i ukierunkowaną modyfikację mikroorganizmów i komórek organizmów wyższych, prowadzenie procesów biosyntezy i biotransformacji, izolację i oczyszczanie bioproduktów oraz ich analitykę i diagnostykę. Powinien znać biotechnologie stosowane w przemyśle, ochronie zdrowia i ochronie środowiska, posiadać zdolność projektowania bioprocesów i bioproduktów i być przygotowanym do pracy w wybranej branży przemysłu, ochronie środowiska lub laboratoriach kontrolnych i badawczych.

III.

GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 380
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 840
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 360
Razem: 1580

IV.

PRAKTYKA

Obowiązkowa praktyka zawodowa – 4 tygodnie po IV roku studiów.

V.

PRZEDMIOTY W GRUPACH

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1.Język obcy 120
2.Przedmioty humanistyczne, w tym etyka, ekonomia, prawo, ochrona własności przemysłowej i intelektualnej 120
3.Informatyka 80
4.Wychowanie fizyczne 60

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1.Matematyka 120
2.Fizyka i biofizyka 90
3.Chemia ogólna, organiczna i fizyczna 150
4.Inżynieria bioprocesowa 60
5.Ochrona środowiska 45
6.Biochemia 90
7.Biotechnologia 90
8.Biologia molekularna 60
9.Biologia komórki 45
10.Genetyka ogólna 30
11.Mikrobiologia ogólna 60

C.

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

1.Enzymologia 45
2.Mikrobiologia przemysłowa 60
3.Inżynieria genetyczna 90
4.Kultury tkankowe i komórkowe roślin i zwierząt 60
5.Metody biotechnologiczne w ochronie środowiska 60
6.Ekonomika produkcji 45

VI.

TREŚCI PROGRAMOWE I PRZEDMIOTY W GRUPACH

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1. Język obcy.

Czynne opanowanie jednego języka obcego w mowie i piśmie.

2. Przedmioty humanistyczne.

W zależności od zainteresowania studenta możliwość uzyskania szerszego zakresu wiedzy odnośnie historii filozofii, historii powszechnej, kultury języka polskiego, antropologii, wiedzy o polityce, socjologii, psychologii, etyki, nauki o kulturze itp. W zakresie ekonomii: prawo ekonomiczne, podstawy makroekonomii i mikroekonomii, podstawy nauki o rynku, zasady prowadzenia działalności gospodarczej, ochrona własności przemysłowej i intelektualnej.

3. Informatyka.

Budowa i zasada działania maszyn cyfrowych. Podstawowe pojęcia informatyki. Systemy operacyjne. Operacje na zbiorach. Podstawowe programy użytkowe, w tym edytory tekstów. Tworzenie i obsługa baz danych. Programowanie w języku Pascal. Podstawowe zagadnienia obliczeń numerycznych.

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1. Matematyka.

Liczby zespolone. Algebra wektorów. Macierze i równania liniowe. Ciągi i szeregi. Granica i ciągłość funkcji. Rachunek różniczkowy funkcji jednej i wielu zmiennych. Równania różniczkowe zwyczajne. Rachunek całkowy. Funkcje analityczne. Przekształcenie Laplace’a. Równania różniczkowe cząstkowe. Elementy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki.

2. Fizyka i biofizyka.

Dynamika punktu materialnego. Zasady zachowania. Dynamika układu punktów materialnych. Fale i zjawiska falowe. Kinetyczna teoria gazów. Podstawy termodynamiki fenomenologicznej. Pole elektryczne. Elektryczne właściwości materii. Pole magnetyczne. Klasyczna teoria pola elektromagnetycznego. Elementy mechaniki kwantowej. Jądro atomowe i cząstki elementarne. Fizyczne podstawy procesów biologicznych, a w szczególności – wytwarzania i magazynowania energii, odbioru, kodowania i przekazywania informacji w układzie nerwowym, transportu masy w roślinach i zwierzętach, sterowania i homeostazy w organizmie. Zjawiska stochastyczne na poziomie molekularnym. Wpływ wybranych czynników fizycznych na organizm i środowisko. Zastosowanie metod fizycznych do badania organizmów i procesów biologicznych.

3. Chemia ogólna, organiczna i fizyczna.

Pierwiastki chemiczne. Układ okresowy pierwiastków. Wiązania jonowe, kowalencyjne i koordynacyjne. Reakcje chemiczne. Dysocjacja jonowa i reakcje kwas – zasada. Pojęcie i pomiar pH. Roztwory buforowe. Elementy chemii analitycznej: analiza kationów i anionów, ilościowa analiza objętościowa. Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Najważniejsze grupy związków organicznych: węglowodory alifatyczne i aromatyczne, alkohole, związki karbonylowe i karboksylowe, aminy, aminokwasy, połączenia halogenoorganiczne. Makrocząsteczki występujące w materii ożywionej: tłuszcze, cukry, kwasy nukleinowe. Podstawowe reakcje związków organicznych. Budowa i struktura związków organicznych – wpływ na właściwości połączeń.

Termodynamika fenomenologiczna. Funkcje i parametry stanu. Procesy odwracalne i nieodwracalne, samorzutne i wymuszone. Pierwsza, druga i trzecia zasada termodynamiki. Termochemia. Równowaga chemiczna. Elementy termodynamiki procesów nieodwracalnych. Właściwości faz gazowych, ciekłych i stałych. Termodynamika roztworów – funkcje mieszania, aktywność. Przemiany fazowe. Równowagi fazowe. Kinetyka chemiczna. Kataliza. Zjawiska sorbcji. Koloidy. Zjawisko osmozy. Elektrochemia – procesy samorzutne (ogniwa) i wymuszone (elektroliza), typy elektrod, polaryzacja. Przewodnictwo elektrolitów. Oddziaływania promieniowania z materią – podstawy spektroskopii, fotochemii i radiochemii. Oddziaływanie międzycząsteczkowe – wiązania wodorowe i ich znaczenie w przyrodzie.

Podstawowe techniki laboratoryjne (syntezy, destylacji, ekstrakcji i krystalizacji) i analityczne (spektroskopowe, elektrochemiczne, chromatograficzne i kalorymetryczne)

4. Inżynieria bioprocesowa.

Podstawy inżynierii bioreaktorów. Bilansowanie przemian biochemicznych – bilans elementarny, stopnie redukcji, przemiana podstawowa. Podstawy kinetyki reakcji enzymatycznych. Modele wzrostu populacji mikroorganizmów. Bilansowanie bioreaktorów. Bioreaktory idealne i nieidealne. Makro i mikromieszanie. Podstawowe typy hodowli wgłębnej. Bioreaktory enzymatyczne. Bioreaktory z unieruchomionym materiałem biologicznym. Obliczanie i projektowanie bioreaktorów. Metody przygotowania surowców (up-stream processing). Separacja biomasy i dezintegracja komórek. Metody membranowe – dializa, elektrodializa, ultrafiltracja, diafiltracja, osmoza odwrotna. Metody elektrokinetyczne. Metody sorpcyjne. Precypitacja. Destylacja próżniowa i cienkowarstwowa. Suszenie materiałów biologicznych. Dobór metod oczyszczania i rozdziału bioproduktów.

5. Ochrona środowiska.

Krążenie materii w przyrodzie. Cyrkulacja atmosfery. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze. Obieg wody w przyrodzie. Antropogeniczne zagrożenia wód powierzchniowych i podziemnych. Składniki gleb i ich przemiany. Degradacja i ochrona gleb. Główne przyczyny zmian środowiska wywołane działalnością człowieka. Zanieczyszczenia wywołane przez produkcję rolną i hodowlaną. Główne rodzaje zanieczyszczeń wytwarzanych przez energetykę, przemysł ciężki, rolno-spożywczy, papierniczy i inne. Odpady komunalne; problemy ich składowania i utylizacji. Systemy monitoringu zanieczyszczeń środowiska. Międzynarodowe konwencje dotyczące ochrony środowiska. Główne przepisy prawne i organizacja ochrony środowiska w Polsce.

6. Biochemia.

Współzależności pomiędzy strukturami składników komórki i ich funkcjami, zwłaszcza białek i kwasów nukleinowych; formy i przepływ energii. Enzymy i koenzymy. Kataliza enzymatyczna i jej regulacja. Budowa błon biologicznych i transport metabolitów. Utlenianie biologiczne oraz główne szlaki metaboliczne sacharydów, lipidów i związków azotowych. Fotosynteza i inne procesy anaboliczne. Organizacja komórkowa procesów metabolicznych oraz ich powiązania funkcjonalne i strukturalne.

7. Biotechnologia.

Kształtowanie procesu biotechnologicznego. Selekcja i doskonalenie szczepów mikroorganizmów. Przechowywanie szczepów, namnażanie materiału posiewowego. Typy hodowli. Dobór procesów jednostkowych. Zasady technologiczne. Przegląd podstawowych technologii biochemicznych. Produkcja biomasy mikroorganizmów. Fermentacja etanolowa. Produkcja kwasów organicznych. Produkcja aminokwasów. Preparaty enzymatyczne. Biotechnologie farmaceutyczne – antybiotyki, surowice, szczepionki. Biotransformacje. Hydrobiometalurgia.

8. Biologia molekularna.

Rodzaje sekwencji występujących w DNA (eksony, introny powtarzalne i ruchome). Budowa i działanie genów prokariotycznych i eukariotycznych. Mechanizmy rekombinacji genetycznej. Mutageneza i naprawa DNA. Organizacja i znaczenie pozachromosomalnego DNA u eukariontów i prokariontów. Regulacja replikacji DNA u różnych organizmów. Zróżnicowanie budowy i funkcji RNA, regulacja transkrypcji i translacji. Podstawowe metody badania DNA i RNA (izolacja i oczyszczanie, rozdział elektroforetyczny, sekwencjonowanie). Terapia genowa.

9. Biologia komórki.

Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej. Budowa błon plazmatycznych i transport przez błony. Połączenia międzykomórkowe. Wewnętrzny system błon komórki eukariotycznej, składniki cytoszkieletu. Wewnątrzkomórkowa lokalizacja procesów metabolicznych: mitochondria, chloroplasty. Jądro komórkowe i organizacja materiału genetycznego. Mitoza i mejoza. Ściana komórkowa. Techniki badawcze w biologii komórki.

Uwaga: Może być dopuszczalne przesunięcie niektórych treści programowych przedmiotu "Biologia molekularna" do przedmiotu "Biologia komórki" i odwrotnie.

10. Genetyka ogólna.

Ogólne, wspólne dla wszystkich organizmów zasady przekazywania informacji genetycznej (genetyka klasyczna). Źródła zmienności genetycznej. Zjawiska genetyczne w hodowli roślin i zwierząt. Genetyka populacji roślin i zwierząt. Techniki stosowane w genetyce i hodowli roślin.

11. Mikrobiologia ogólna.

Podstawowa charakterystyka drobnoustrojów (wirusy, bakterie, promieniowce, grzyby). Zarys fizjologii i systematyki mikroorganizmów. Problemy związane z udziałem drobnoustrojów w krążeniu pierwiastków w przyrodzie. Wzajemne stosunki między drobnoustrojami w biocenozie oraz mikroorganizmami a organizmami wyższymi. Występowanie drobnoustrojów w środowiskach naturalnych (gleba, woda, powietrze). Wybrane aspekty wykorzystania drobnoustrojów w praktyce. Bakterie, grzyby i wirusy chorobotwórcze dla zwierząt. Wybrane zagadnienia z zakresu diagnostyki mikrobiologicznej. Naturalna flora przeżuwaczy i trzody chlewnej.

C.

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

1. Enzymologia.

Struktura i funkcja enzymów. Kinetyka i chemiczne mechanizmy reakcji enzymatycznych. Badanie enzymów w preparatach biologicznych, ich ekstrakcja i oczyszczanie, zastosowania w medycynie, przemyśle oraz biotechnologii.

2. Mikrobiologia przemysłowa.

Mikroorganizmy o znaczeniu przemysłowym. Dobór i ulepszanie mikroorganizmów. Przechowywanie i kultury starterowe. Typy hodowli drobnoustrojów. Sterowanie metabolizmem. Fermentacje beztlenowe. Biosynteza związków biologicznie czynnych. Hodowla mikroorganizmów zrekombinowanych. komórki unieruchomione.

3. Inżynieria genetyczna.

Enzymy i klonowanie genu. Konstrukcja i analiza rekombinowanego DNA. Analiza i klonowanie eukariotycznego genomowego DNA. Przygotowanie sond DNA i RNA. Detekcja i analiza produktów ekspresji sklonowanych genów. Amplifikacja DNA techniką PCR. Sekwencjonowanie DNA.

4. Kultury tkankowe i komórkowe roślin i zwierząt.

Kultury stałe i suspensyjne. Wpływ składników pożywki i światła na wzrost i różnicowanie roślin. Mikrorozmnażanie przez pędy boczne. Produkcja in vitro sadzonek roślin. Tkanki odróżnicowane.

5. Metody biotechnologiczne w ochronie środowiska.

Procesy biotechnologiczne w ochronie środowiska, oczyszczanie ścieków i unieszkodliwianie osadów przy użyciu drobnoustrojów immobilizowanych. Usuwanie biogenów ze ścieków na drodze hodowli glonów i mikrofitów. Odzysk białka za ścieków na cele paszowe. Kompostowanie odpadów przemysłowych i bytowych oraz śmieci. Mikrobiologiczne ługowanie minerałów – odzysk metali. Bioremediacja gruntów i gleb. Zastosowanie filtrów biologicznych do usuwania zanieczyszczeń powietrza. Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia. Biotechnologia odsiarczania węgla i ropy naftowej.

6. Ekonomika produkcji.

Zarządzanie jednostkami gospodarczymi. Formy organizacyjno-prawne (rodzaje spółek), podstawowe zasady działania, organizacja wewnętrzna jednostek. Majątek trwały. Pojęcie kosztów własnych i ich struktura. Ocena ekonomiczna wyników działalności, podatek dochodowy. Zarządzanie finansami firmy.

VII.

ZALECENIA

Programy studiów w uczelniach technicznych i rolniczych winny spełniać zalecenia FEANI: 10% godzin – przedmioty ogólne, 35% – przedmioty podstawowe, 55% – przedmioty techniczne (inżynierskie).

ZAŁĄCZNIK nr 3

Minimalne wymagania programowe

dla studiów magisterskich

Kierunek: FILOLOGIA POLSKA

I.

WYMAGANIA OGÓLNE

Studia magisterskie na kierunku filologia polska trwają 10 semestrów. Przyjmuje się, że ogólny godzinowy wymiar zajęć realizowanych w tym okresie powinien wynosić około 2500 godzin, w tym minimalne wymagania programowe obejmują 1110 godzin.

II.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Absolwent kierunku filologia polska powinien realizować model wysokiego przygotowania ogólnohumanistycznego, które da mu przygotowanie do pracy naukowej lub do wykonywania zawodu nauczyciela /po spełnieniu dodatkowych wymogów określonych odrębnymi przepisami/ i dzięki któremu będzie mógł zdobywać węższe kwalifikacje praktyczne w toku pracy w instytucjach kultury, wydawnictwach, redakcjach czasopism, środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, telewizja). Poszerzona specjalizacja nauczycielska powinna mu zapewnić przygotowanie merytoryczne do nauczania przedmiotu "język polski" w różnych typach szkół (zależnie od profilu i oferty szkoły wyższej).

III.

GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 420
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE 690
Razem: 1110

IV.

PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO420

1. Przedmiot do wyboru 30
2. Historia Polski 30
3. Historia filozofii 60
4. Język obcy 180
5. Łacina 60
6. W-F 60

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE 690

NAUKA O LITERATURZE
1. Historia literatury polskiej (do roku 1939) 180
2. Literatura współczesna (po roku 1939) 60
3. Literatura powszechna 60
4. Poetyka i analiza dzieła literackiego 90
5. Teoria literatury 30

NAUKA O JĘZYKU

1. Wiedza o historii języka polskiego 90
2. Wiedza o współczesnym języku polskim 120
3. Teorie językoznawcze 60

V.

TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW

A.

PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

1. Przedmiot do wyboru.

W zależności od zainteresowań studenta możliwość uzyskania szerszej wiedzy z zakresu informatyki, przedmiotu przyrodniczego, podstaw ochrony własności intelektualnej lub innego przedmiotu nie związanego bezpośrednio z kierunkiem studiów.

2. Historia Polski.

Charakterystyka kolejnych epok rozwoju polskiej państwowości ze szczególnym uwzględnieniem idei politycznych i społecznych oraz zjawisk życia kulturalnego.

3. Historia filozofii.

Przegląd zagadnień filozoficznych w perspektywie historycznej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki etycznej, aksjologicznej i estetycznej.

4. Język obcy.

Wykształcenie umiejętności czynnego posługiwania się językiem w sytuacjach codziennej komunikacji, a także odbioru tekstów literackich oraz rozumienia i przekładu tekstów popularnonaukowych.

5. Łacina.

Zapoznanie z regułami gramatycznymi języka w stopniu umożliwiającym rozumienie i przekład często cytowanych tekstów. Przyswojenie zasobu leksykalnego umożliwiające wyjaśnienie etymologii używanej w filologii polskiej terminologii naukowej.

6. Wychowanie fizyczne.

Uczestnictwo w zajęciach ruchowych, zgodnie z wyborem studenta lub wskazaniami lekarskimi..

B.

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE I KIERUNKOWE

NAUKA O LITERATURZE

1. Historia literatury polskiej (do 1939 r.).

Problematyka periodyzacji dziejów literatury. Przegląd reprezentatywnych dzieł literatury poszczególnych epok. Wprowadzenie w metodologię ich interpretacji na tle kontekstu macierzystego i w aspekcie funkcjonowania tradycji. Charakterystyka procesów rozwoju literatury: prądów literackich i ruchu konwencji artystycznych. Historyczno-literacka analiza tekstów. Zapoznanie z wybranymi pracami analitycznymi i syntetycznymi historyków literatury oraz przykładami publicystyki krytycznoliterackiej

2. Literatura współczesna (po roku 1939).

Zapoznanie z tekstami literackimi twórców reprezentujących różne pokolenia i prądy artystyczne współistniejące z sobą w okresie wojny i po roku 1945. Charakterystyczne tendencje w krytyce literackiej tego okresu.

3. Literatura powszechna.

Zapoznanie z wybranymi dziełami światowej literatury zwłaszcza w aspekcie ich wpływu na rozwój literatury polskiej – ze szczególnym uwzględnieniem tekstów XX-wiecznych,

lub zapoznanie z literaturą wybranego kręgu kulturowego,

lub zapoznanie z literaturą wybranego kraju.

4. Poetyka i analiza dzieła literackiego.

Analiza teoretycznoliteracka tekstu – jego treści, struktury, nawiązań do innych tekstów, itp.

5. Teoria literatury.

Przegląd i charakterystyka szkół teoretycznoliterackich. Dzieje badań nad strukturą dzieła literackiego.

NAUKA O JĘZYKU

1. Wiedza o historii języka polskiego.

Język polski na tle języków słowiańskich (z uwzględnieniem gramatyki starocerkiewno-słowiańskiego, – najstarszego zapisanego języka słowiańskiego – niezbędnej do zrozumienia mechanizmów rozwoju polskiego języka etnicznego). Zróżnicowanie dialektalne języka polskiego. Powstanie i rozwój polskiego języka literackiego. Ewolucja systemu gramatycznego.

2. Wiedza o współczesnym języku polskim.

Opis struktury języka polskiego na poziomie fonetycznym, morfologicznym, składniowym, semantycznym i pragmatycznym. Zagadnienia kultury języka polskiego. Słowniki – problemy leksykografii polskiej. Zróżnicowanie języka polskiego na warianty regionalne, socjalne i stylowe.

3. Teorie językoznawcze.

Przegląd i charakterystyka badań nad językiem. Język naturalny na tle innych systemów semiotycznych. Metody badań. Prezentacja kluczowych teorii i szkół językoznawczych.

VI.

ZALECENIA

Ze względu na to, iż większość absolwentów filologii polskiej znajduje zatrudnienie w szkole lub w instytucjach związanych z edukacją, zalecanie jest wprowadzenie do programu studiów bloku przedmiotowego o nazwie Wiedza o edukacji i kulturze a w nim przedmiotów:

1. Semiotyka tekstów kultury.

Analiza relacji między znakiem i znaczeniem w tekstach kultury ikonicznych, akustycznych, gestycznych itp. oraz tekstach operujących wieloma kodami np. teatralnych. Wprowadzenie w problematykę przekładu intersemiotycznego i sytuację literatury we współczesnej kulturze elektronicznej, audiowizualnej.

2. Dydaktyka literatury i języka.

Problematyka współczesnych uwarunkowań edukacji literackiej i językowej. Cele i koncepcje kształcenia polonistycznego. Zjawiska i procesy szkolnej komunikacji literackiej i językowej. Analiza interakcji dydaktycznej między uczniami i nauczycielem w procesach kształcenia polonistycznego.

Zalecane są praktyki pedagogiczne w wymiarze nie mniejszym niż dwa tygodnie w szkole podstawowej i dwa tygodnie w szkole ponadpodstawowej.