Ograniczanie zagrożeń ze strony szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych zjawisk szkodotwórczych w lasach w 2016 roku.
B.I.LP.2016.5.77
Akt obowiązującyZARZĄDZENIE Nr 21
DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH
z dnia 6 kwietnia 2016 r.
w sprawie ograniczania zagrożeń ze strony szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych zjawisk szkodotwórczych w lasach w 2016 roku
Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach 1 , w związku z § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe 2 - w wykonaniu zadania Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, określonego m.in. w art. 33 ust. 3 pkt 3 i 4 ustawy o lasach 3 - zarządzam, co następuje:
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
SKŁAD OSOBOWY I LOKALIZACJA
Terenowych Stacji Ochrony Lasu (TSOL)
oraz Punktów Obserwacyjnych (PO)
w 2016 roku
SKŁAD OSOBOWY I LOKALIZACJA
Terenowych Stacji Ochrony Lasu (TSOL)
oraz Punktów Obserwacyjnych (PO)
w 2016 roku
Siedziba TSOL - biuro Nadleśnictwa Sława Śląska.
Skład osobowy:
- Małgorzata Stachowiak - ZOL w Łopuchówku - kierownik TSOL,
- Robert Zander - ZOL w Łopuchówku,
- Mirosław Maciąg - ZOL w Łopuchówku,
- Radosław Cieślak - ZOL w Łopuchówku,
- Marta Wiler - RDLP w Zielonej Górze,
- Piotr Nietopiel - RDLP w Zielonej Górze.
Barczatka sosnówka - PO w nadleśnictwach: Nowa Sól, Sława Śląska, Brzózka, Bytnica, Krosno, Krzystkowice, Lubsko, Torzym, Wolsztyn.
Brudnica mniszka - PO w nadleśnictwach: Sława Śląska, Nowa Sól, Krosno, Wolsztyn, Wymiarki, Gubin, Cybinka.
Boreczniki sosnowe - PO w Nadleśnictwie Wolsztyn.
2. Zespół Ochrony Lasu w Łopuchówku - TSOL dla RDLP w Poznaniu.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Łopuchówku.
Skład osobowy:
- Małgorzata Stachowiak - ZOL w Łopuchówku - kierownik TSOL,
- Mirosław Maciąg - ZOL w Łopuchówku,
- Robert Cieślak - ZOL w Łopuchówku,
- Robert Zander - ZOL w Łopuchówku,
- Marlena Kowalkowska - RDLP w Poznaniu,
- Marian Załóg - RDLP w Poznaniu.
Osnuja gwiaździsta - PO w Nadleśnictwie Przedborów.
Brudnica mniszka - PO w nadleśnictwach: Przedborów, Grodziec, Sieraków, Oborniki.
Barczatka sosnówka - PO w nadleśnictwach: Antonin, Grodziec, Oborniki.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Sieraków, Gniezno, Czerniejewo.
Foliofagi drzewostanów dębowych - PO w nadleśnictwach: Krotoszyn, Piaski.
Kuprówka rudnica - PO w Nadleśnictwie Krotoszyn.
3. Zespół Ochrony Lasu w Gdańsku - TSOL dla RDLP w Toruniu.
Siedziba TSOL - biuro Nadleśnictwa Trzebciny.
Skład osobowy:
- Piotr Fleischer - ZOL w Gdańsku - kierownik TSOL,
- Piotr Gawęda - ZOL w Gdańsku,
- Izabela Waszak - ZOL w Gdańsku,
- Jadwiga Gostyńska - ZOL w Gdańsku.
Boreczniki - PO w Nadleśnictwie Osie.
Strzygonia choinówka - PO w Nadleśnictwie Przymuszewo.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Trzebciny, Gołąbki.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Brodnica, Osie, Trzebciny.
4. Zespół Ochrony Lasu w Gdańsku - TSOL dla RDLP w Gdańsku.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Gdańsku.
Skład osobowy:
- Piotr Gawęda - ZOL w Gdańsku - kierownik TSOL,
- Izabela Waszak - ZOL w Gdańsku,
- Jadwiga Gostyńska - ZOL w Gdańsku.
Chrabąszczowate (imago) - PO w Nadleśnictwie Lubichowo.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Gdańsk, Kwidzyń, Wejherowo.
5. Zespół Ochrony Lasu w Krakowie - TSOL dla RDLP w Krakowie.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Krakowie.
Skład osobowy:
- Jarosław Plata - ZOL w Krakowie - kierownik TSOL,
- Marek Kozioł - ZOL w Krakowie,
- Agnieszka Bielawska - ZOL w Krakowie,
- Marcin Pawelec - RDLP w Krakowie,
- Jan Widełka - RDLP w Krakowie,
- Wojciech Skupień - RDLP w Krakowie.
Osnuja gwiaździsta - PO w nadleśnictwach: Dąbrowa Tarnowska, Dębica, Niepołomice.
6. Zespół Ochrony Lasu w Krakowie - TSOL dla RDLP w Krośnie.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Krakowie.
Skład osobowy:
- Jarosław Plata - ZOL w Krakowie - kierownik TSOL,
- Marek Kozioł - ZOL w Krakowie,
- Agnieszka Bielawska - ZOL w Krakowie,
- Piotr Brewczyński - RDLP w Krośnie,
- Tomasz Najbar - RDLP w Krośnie.
Osnuja gwiaździsta - PO w nadleśnictwach: Głogów, Kolbuszowa, Mielec.
7. Zespół Ochrony Lasu w Łodzi - TSOL dla RDLP w Łodzi.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Łodzi.
Skład osobowy:
- Małgorzata Olczyk - ZOL w Łodzi - kierownik TSOL,
- Cezary Kieszek - ZOL w Łodzi,
- Michał Onuszko - ZOL w Łodzi.
Osnuja gwiaździsta - PO w nadleśnictwach: Kolumna, Złoczew.
8. Zespół Ochrony Lasu w Łodzi - TSOL dla RDLP w Warszawie.
Siedziba TSOL - biuro Nadleśnictwa Łochów.
Skład osobowy:
- Andrzej Kulesza - ZOL w Łodzi - kierownik TSOL.
- Cezary Kieszek - ZOL w Łodzi,
- Michał Onuszko - ZOL w Łodzi.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Wyszków, Pułtusk.
9. Zespół Ochrony Lasu w Olsztynie - TSOL dla RDLP w Olsztynie.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Olsztynie.
Skład osobowy:
- Janusz Szwałkiewicz - ZOL w Olsztynie - kierownik TSOL,
- Grażyna Jędryczko - ZOL w Olsztynie
- Wojciech Chmielewski - ZOL w Olsztynie,
- Rafał Zagroba - ZOL w Olsztynie.
Boreczniki - PO w nadleśnictwach: Myszyniec, Ostrołęka, Parciaki, Wielbark.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Wichrowo, Spychowo.
10. Zespół Ochrony Lasu w Olsztynie - TSOL dla RDLP w Białymstoku.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Olsztynie.
Skład osobowy:
- Janusz Szwałkiewicz - ZOL w Olsztynie - kierownik TSOL,
- Grażyna Jędryczko - ZOL w Olsztynie,
- Wojciech Chmielewski - ZOL w Olsztynie,
- Rafał Zagroba - ZOL w Olsztynie.
Foliofagi drzewostanów dębowych - PO w nadleśnictwach: Bielsk, Czerwony Dwór, Giżycko, Rudka.
Boreczniki - PO w Nadleśnictwie Nowogród.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Białowieża, Browsk, Hajnówka, Borki, Czarna Białostocka, Maskulińskie, Supraśl, Żednia.
11. Zespół Ochrony Lasu w Opolu - TSOL dla RDLP w Katowicach.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Opolu.
Skład osobowy:
- Grzegorz Guzik - ZOL w Opolu - kierownik TSOL,
- Andrzej Radzik - ZOL w Opolu,
- Dariusz Hutka - ZOL w Opolu.
Osnuja gwiaździsta - PO w Nadleśnictwie Lubliniec.
Poproch cetyniak - PO w Nadleśnictwie Olesno.
12. Zespół Ochrony Lasu w Radomiu - TSOL dla RDLP w Radomiu.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Radomiu.
Skład osobowy:
- Przemysław Jakubiński - ZOL w Radomiu - kierownik TSOL,
- Hanna Michalewska - ZOL w Radomiu,
- Wojciech Krawczyk - ZOL w Radomiu,
- Jerzy Zawadzki - RDLP w Radomiu.
Boreczniki sosnowe - PO w Nadleśnictwie Włoszczowa. Brudnica mniszka - PO w Nadleśnictwie Kielce.
Osnuja gwiaździsta - PO w nadleśnictwach: Barycz, Łagów, Staszów.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Chmielnik, Dobieszyn, Kozienice, Marcule, Ostrowiec Świętokrzyski, Pińczów, Zwoleń.
13. Zespół Ochrony Lasu w Radomiu - TSOL dla RDLP w Lublinie.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Radomiu.
Skład osobowy:
- Sławomir Michalewski - ZOL w Radomiu - kierownik TSOL,
- Piotr Lasota - ZOL w Radomiu,
- Dariusz Piasecki - RDLP w Lublinie,
- Andrzej Marzęda - RDLP w Lublinie.
Barczatka sosnówka - PO w nadleśnictwach: Nowa Dęba, Rozwadów, Rudnik, Puławy.
Brudnica mniszka - PO w nadleśnictwach: Gościeradów, Janów Lubelski, Józefów, Nowa Dęba, Puławy, Zwierzyniec, Rudnik, Rozwadów.
Osnuja gwiaździsta - PO w nadleśnictwach: Gościeradów, Janów Lubelski, Rozwadów, Nowa Dęba.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Świdnik, Tomaszów.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Chełm, Lubartów, Międzyrzec, Parczew, Tomaszów, Sobibór.
14. Zespół Ochrony Lasu w Szczecinku -TSOL dla RDLP w Pile.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Szczecinku.
Skład osobowy:
- Stanisław Ciesielski - ZOL w Szczecinku - kierownik TSOL,
- Stefan Perz - ZOL w Szczecinku,
- Sławomir Majewski - RDLP w Pile,
- Maciej Bujacz - RDLP w Pile.
Barczatka sosnówka - PO w nadleśnictwach: Krucz, Płytnica.
Brudnica mniszka - PO w nadleśnictwach: Krucz, Płytnica.
15. Zespół Ochrony Lasu w Szczecinku - TSOL dla RDLP w Szczecinie.
Siedziba TSOL - biuro Nadleśnictwa Międzychód.
Skład osobowy:
- Mirosław Gracjasz - ZOL w Szczecinku - kierownik TSOL,
- Stefan Perz - ZOL w Szczecinku,
- Mieczysław Zachaś - RDLP w Szczecinie,
- Józef Nizio - RDLP w Szczecinie.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Bolewice, Ośno.
Barczatka sosnówka - PO w nadleśnictwach: Międzychód, Skwierzyna.
Brudnica mniszka - PO w Nadleśnictwie Karwin.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Rokita, Skwierzyna.
Szkodniki szyszek i nasion plantacji modrzewiowych - PO w nadleśnictwach: Nowogard, Sulęcin.
16. Zespół Ochrony Lasu w Szczecinku - TSOL dla RDLP w Szczecinku.
Siedziba TSOL - biuro ZOL w Szczecinku.
Skład osobowy:
- Mirosław Matusiak - ZOL w Szczecinku - kierownik TSOL,
- Stefan Perz - ZOL w Szczecinku,
- Rafał Perz - ZOL w Szczecinku,
- Wojciech Osuch - RDLP w Szczecinku,
- Gerard Bartknecht - RDLP w Szczecinku.
Brudnica mniszka - PO w Nadleśnictwie Niedźwiady.
Zespół szkodników wtórnych drzewostanów iglastych - PO w nadleśnictwach: Leśny Dwór, Miastko, Świdwin.
17. Zespół Ochrony Lasu we Wrocławiu - TSOL dla RDLP we Wrocławiu.
Siedziba TSOL - biuro ZOL we Wrocławiu.
Skład osobowy:
- Jarosław Góral - ZOL we Wrocławiu - kierownik TSOL,
- Katarzyna Nowik - ZOL we Wrocławiu,
- Katarzyna Skałecka - ZOL we Wrocławiu,
- Grzegorz Rogowski - ZOL we Wrocławiu,
- Wojciech Mazur - RDLP we Wrocławiu,
- Katarzyna Adamczyk - RDLP we Wrocławiu,
- Tadeusz Włodarczyk - RDLP we Wrocławiu.
Chrabąszczowate (imago) - PO w nadleśnictwach: Legnica, Lubin, Oborniki Śląskie, Oleśnica Śląska, Oława.
Foliofagi drzewostanów dębowych - PO w nadleśnictwach: Oława, Wołów.
ZAŁĄCZNIK Nr 2
ZALECENIA W ZAKRESIE POSTĘPOWANIA
ze szkodliwymi owadami liściożernymi w 2016 r.
ZALECENIA W ZAKRESIE POSTĘPOWANIA
ze szkodliwymi owadami liściożernymi w 2016 r.
W 2016 r. zaleca się następujące postępowanie ochronne:
1. W związku ze spodziewaną intensywną rójką chrabąszczy na powierzchni około 20 tys. ha, głównie na terenie RDLP w Toruniu, Warszawie i Wrocławiu, należy stosować zarówno agrolotnicze zabiegi ochronne, jak i inne metody ograniczania liczebności tych owadów.
2. W drzewostanach sosnowych z dużym udziałem gatunków liściastych w drugim piętrze lub w podszycie, oprócz zabiegów agrolotniczych, wskazane jest wykonanie także naziemnych zabiegów ochronnych na obrzeżach drzewostanów.
3. Na obszarach, gdzie chemiczna metoda nie może być zastosowana, zaleca się przeprowadzenie ręcznego zbioru dorosłych postaci w trakcie rójki, w zakresie ustalonym przez nadleśniczego. Dodatkowo należy rozważyć możliwość zastosowania różnych materiałów, np. agrowłókniny, siatki o drobnych oczkach itp., uniemożliwiających składanie jaj przez samice chrabąszczy do gleby w szkółkach lub świeżo zakładanych uprawach.
4. Decyzję o konieczności ograniczania liczebności populacji innych szkodników liściożernych w drzewostanach liściastych podejmuje nadleśniczy w porozumieniu z RDLP i ZOL. Przed podjęciem decyzji konieczne jest dokładne rozpoznanie głównych gatunków występujących w koronach drzew i śledzenie ich rozwoju w celu prawidłowego wyznaczenia terminu przeprowadzenia zabiegu ochronnego.
5. W 2016 r. największe zagrożenie drzewostanów sosnowych będzie stanowiła osnuja gwiaździsta. W porównaniu z 2015 r. nastąpił nieznaczny spadek ogólnej powierzchni zagrożenia, jednak na terenie RDLP w Krakowie i Katowicach jest ona nadal względnie duża, a na terenie RDLP w Poznaniu doszło do jej zwiększenia. Decyzje o ograniczaniu liczebności tego gatunku owada należy podejmować indywidualnie, z uwzględnieniem aktualnych i lokalnych uwarunkowań, takich jak wiek drzewostanów, siedlisko, czas trwania gradacji i jej fazy, udział diapauzujących osobników, stopień defoliacji drzewostanów itp. czynniki.
6. W zależności od okresu trwania diapauzy larw osnui gwiaździstej zabiegi ochronne można przeprowadzać jednorazowo lub w kolejnych dwóch/trzech latach. Należy je wykonywać na młodsze stadia rozwojowe larw. W przypadku masowego pojawu parazytoidów jaj z zabiegów chemicznych można zrezygnować.
7. W 2016 r., w porównaniu z poprzednim rokiem, przewiduje się wzrost powierzchni zagrożenia większości pozostałych gatunków foliofagów sosny, oprócz boreczników sosnowych. Jednoczesny wzrost powierzchni drzewostanów zagrożonych w stopniu ostrzegawczym może wskazywać na początek kolejnej gradacji strzygoni choinówki, brudnicy mniszki i barczatki sosnówki po krótkim okresie międzygradacyjnym. Na duże prawdopodobieństwo początku gradacji brudnicy mniszki w latach 2016-2018 na terenie różnych RDLP wskazują także średnioterminowe prognozy.
8. Mimo wzrostu powierzchni zagrożenia większość drzewostanów jest zagrożona w stopniu słabym, a tempo rozwoju gradacji poszczególnych gatunków owadów będzie zależało od potencjału gradacyjnego poszczególnych gatunków owadów (przeżywalności w różnych stadiach rozwojowych, udziału i płodności samic) oraz warunków meteorologicznych w ważnych okresach ich rozwoju, m.in. rójki i wylęgu gąsienic z jaj. W związku z powyższym zaleca się prowadzenie ciągłych obserwacji rozwoju populacji poszczególnych gatunków owadów różnymi metodami nadzwyczajnych kontroli, zgodnie z "Instrukcja ochrony lasu".
9. Zabiegi ochronne w 2016 r. należy przeprowadzić przy zagrożeniu drzewostanów w stopniu silnym (+++) i średnim (++). Drzewostany zagrożone w stopniu słabym należy włączyć do powierzchni przeznaczonej do oprysku, jeśli znajdują się one na granicy lub wewnątrz pól zabiegowych.
10. W pierwszej kolejności zabiegi ochronne należy stosować w drzewostanach:
- z defoliacją powyżej 60%, ponieważ tempo obumierania drzew zależy od stopnia uszkodzenia aparatu asymilacyjnego: im bardziej jest uszkodzony, tym tempo obumierania jest szybsze;
- na żyźniejszych siedliskach, ponieważ po żerach może nastąpić intensywne wydzielanie się posuszu;
- w wieku od 20 do 50 lat, gdyż przeżywalność młodszych drzewostanów jest mniejsza niż starszych;
- z dużym udziałem drzew przygłuszonych oraz o podwyższonej liczebności populacji szkodników wtórnych.
11. W zabiegach ochronnych należy stosować środki ochrony roślin zalecane w leśnictwie (publikacja jest dostępna na stronie internetowej LP w zakładce publikacje → gospodarka leśna → ochrona lasu → środki ochrony roślin).
12. Wyższe dawki zalecanych preparatów należy stosować w przypadku zagrożenia silnego (+++) i średniego (++), uwzględniając również fazę gradacji (progradacja lub kulminacja gradacji), a także defoliację drzewostanów w latach ubiegłych i zagrożenie z tytułu szkodników wtórnych.
13. Po wykonaniu zabiegu ochronnego należy ocenić jego skuteczność, a wyniki wpisać do protokołu (formularz nr 32 "Instrukcji ochrony lasu"). Jeżeli liczba żywych larw szkodnika, pozostałych po zabiegu w koronach drzew, nie przekracza 20% liczby krytycznej dla danego gatunku owada, zabieg należy uznać za skuteczny.
14. Chociaż niniejsze zalecenia dotyczą postępowania z owadami foliofagicznymi, ze względu na warunki pogodowe w 2015 r. sprzyjające osłabieniu drzewostanów oraz rozwojowi szkodników wtórnych bardzo ważne jest prowadzenie ciągłych obserwacji stanu drzewostanów i populacji ww. szkodników. Należy stosować wszelkie znane sposoby postępowania w celu niedopuszczenia do namnożenia się szkodników kambiofagicznych.
15. Przedstawione zalecenia mają charakter ogólny. Szczegółowa strategia postępowania winna być dostosowana do każdego gatunku, z uwzględnieniem aspektów ekologicznych i ekonomicznych oraz zaakceptowana przez RDLP, ZOL i nadleśnictwo.
ZAŁĄCZNIK Nr 3
MELDUNEK NR...
MELDUNEK NR...
Ograniczanie populacji szkodliwych owadów w 2016 roku techniką lotniczą i naziemną
RDLP | Nadleśnictwo | Rodzaj sprzętu* | Powierzchnia zabiegu (ha) | Gatunek dominujący | Środek ochrony roślin | Ilość zużytego środka (I lub kg) | Uwagi** | ||
ogółem | w tym: | ||||||||
zabieg powtórny | LN | ||||||||
* Rodzaj sprzętu - samolot, śmigłowiec, sprzęt naziemny (w wypadku chrabąszczowatych), zbiór ręczny (w wypadku chrabąszczowatych).
** Uwagi - np. jednorazowa zgoda MRiRW, zabieg w ramach doświadczeń IBL.