Ograniczanie zagrożeń ze strony szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych zjawisk szkodotwórczych w lasach, w 2008 roku.

Dzienniki resortowe

B.I.LP.2008.6.40

Akt utracił moc

Wersja od: 25 kwietnia 2008 r.

ZARZĄDZENIE Nr 31

DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH

z dnia 25 kwietnia 2008 r.

w sprawie ograniczania zagrożeń ze strony szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych zjawisk szkodotwórczych w lasach, w 2008 roku

ZO-7200-1/14/08

Na podstawie art. 33, ust. 1, 3 i ust. 3, pkt 1a ustawy z 28 września 1991 roku o lasach (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r., nr 45, poz. 435, z późn. zmianami) oraz w związku z § 6 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 50 ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa z 18 maja 1994 roku oraz § 10 Regulaminu Organizacyjnego Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 6 dyrektora generalnego Lasów Państwowych z 8 lutego 2006 r., zarządzam, co następuje.

§ 1. Zobowiązuję kierowników jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych do szczegółowego zapoznania się i wykorzystywania w bieżącej działalności materiałów prognostycznych opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa, określających występowanie czynników szkodotwórczych w lasach (w szczególności owadów i grzybów patogenicznych) w 2008 roku, których streszczenie zawiera załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia.

§  2.

1. Powołuję zespoły zadaniowe, zwane dalej terenowymi stacjami ochrony lasu (TSOL).

2. Skład osobowy i lokalizację TSOL oraz punktów obserwacyjnych, zwanych dalej PO, zawiera załącznik nr 2 do zarządzenia.

3. TSOL są zobowiązane do bieżącej oceny rozwoju populacji szkodliwych owadów i innych czynników szkodotwórczych z uwzględnieniem zapisów Instrukcji Ochrony Lasu, Instrukcji Działania Zespołów Ochrony Lasu oraz przekazywania tych ocen właściwemu nadleśniczemu, który podejmuje decyzje o zabiegach ratowniczych.

4. Termin rozpoczęcia i zakończenia pracy TSOL uzależniony jest od biologii monitorowanych szkodników owadzich.

5. Do kompetencji oraz obowiązków kierowników TSOL należy organizowanie i koordynowanie pracy TSOL, opracowywanie ocen i przekazywanie ich właściwemu nadleśniczemu, a także sporządzenie sprawozdania końcowego z działalności TSOL w terminie 1 miesiąca od zakończenia pracy.

6. Postępowanie w odniesieniu do szkodliwych owadów liściożernych w 2008 roku zawiera załącznik nr 3 do zarządzenia.

§ 3. Zobowiązuję:

1) dyrektorów RDLP do zapewnienia bieżącego monitorowania zagrożeń ze strony czynników biotycznych, ustalania ich sprawców i podejmowania skutecznych działań profilaktycznych oraz ratowniczych w celu niedopuszczenia do istotnych szkód w lasach,

2) kierowników ZOL do zapewnienia szczególnego zaangażowania swoich pracowników do świadczenia stałej pomocy dyrektorom RDLP i nadleśniczym w rozpoznawaniu i ograniczaniu zagrożeń oraz bieżącego informowania Wydziału Ochrony Lasu w DGLP o sytuacji i przedkładania w tej sprawie wniosków merytorycznych i organizacyjnych,

3) nadleśniczych do zorganizowania, spośród podległych pracowników, niezbędnej służby ochrony lasu, zdolnej do opanowania zagrożeń, wspieranej w miarę potrzeby odpowiednią pomocą ze strony RDLP i ZOL, a w szczególnych wypadkach także DGLP i IBL.

§  4.

1. Zobowiązuję Wydział Ochrony Lasu w DGLP i Zakład Produkcyjno-Usługowo- Handlowy w Olsztynie do realizacji centralnego zakupu i dystrybucji środków ochrony roślin na potrzeby poszczególnych RDLP.

2. Zakup pozostałych środków ochrony roślin: insektycydów, rodentycydów, fungicydów i innych preparatów dopuszczonych do stosowania w lasach i niezbędnych w gospodarce leśnej zapewnią nadleśnictwa w uzgodnieniu z RDLP, ZOL, lub IBL

3. Przy zakupach, o których mowa w ust. 2, należy kierować się listą pestycydów dopuszczonych do stosowania w 2008 roku, opracowaną przez IBL i zamieszczoną w broszurze, o której mowa w § 5, ust. 3, pkt 22 oraz pismami dyrektora generalnego Lasów Państwowych: ZO-725/6/3/2007 z 29 maja 2007 r. w sprawie stosowania w ochronie lasu środka ochrony roślin DIMILIN 480 S.C. oraz ZO-725/7/21/2008 z 25 marca 2008 r. w sprawie wykorzystywania w ochronie lasu środków ochrony roślin zabronionych przez FSC, ale dopuszczonych do obrotu i stosowania w lasach przez prawodawstwo polskie i unijne.

4. Usługodawców lotniczych i warunki korzystania z usług lotniczych w 2008 roku określają odpowiednie umowy, zawarte przez DGLP i RDLP.

5. Ze względu na możliwość uzyskania pełnej dokumentacji z wykonanych zabiegów agrolotniczych i ograniczenia powierzchni zabiegów tylko do niezbędnego minimum oraz na wymierne oszczędności ekonomiczne i organizacyjne, w 2008 roku przyjmuje się zasadę obligatoryjnego stosowania systemów DGPS AGRO przy wykonywaniu w Lasach Państwowych wszelkich zabiegów agrolotniczych.

6. Dotychczasowi usługodawcy (firmy lotnicze), którzy biorą udział w przetargach na usługi na rzecz Lasów Państwowych zostali poinformowani jeszcze w 2007 roku o konieczności dysponowania i stosowania systemu DGPS AGRO (AgNav, Trimble lub inny), co - podobnie jak w wypadku konieczności dysponowania i stosowania przez nich atomizerów - jest warunkiem dopuszczenia do świadczenia usług agrolotniczych.

7. W roku 2008 obowiązuje zasada pokrywania z funduszu leśnego kosztów akcji ograniczania populacji szkodników liściożernych techniką samolotową i naziemną (tylko w wypadku ograniczania populacji chrabąszczy) - w ramach kwot określonych w planie finansowo-gospodarczym PGL Lasy Państwowe. Rozliczenie finansowe należy przekazać do DGLP po całkowitym zakończeniu ww. akcji.

§  5.

1. Wszelkie działania związane z ograniczaniem liczebności szkodliwych owadów i skutków aktywności grzybów powodujących szkody w lasach powinny być wykonywane w sposób nie zakłócający funkcjonowania ekosystemów na obszarach objętych zabiegami i muszą być zgodne z zaleceniami umieszczonymi na etykiecie stosowanego środka ochrony roślin.

2. Zaleca się upowszechnianie, w miarę możliwości, biologicznych, mechanicznych i agrotechnicznych (hylotechnicznych) metod ograniczania liczebności szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych szkodników. W wypadkach największego zagrożenia lasu dopuszczalne jest łączenie ww. metod z metodą chemiczną, polegającą na wykorzystaniu selektywnych, najmniej szkodliwych dla środowiska leśnego, chemicznych środków ochrony roślin i technik aplikacyjnych.

3. Wyznaczając drzewostany do zabiegów ograniczania szkodników owadzich, chorób grzybowych i innych czynników szkodotwórczych na obszarach Natura 2000, należy zwracać szczególną uwagę na ochronę gatunków objętych ochroną prawną.

4. Wszystkie czynności związane z ochroną lasu w 2008 roku powinny być wykonane zgodnie z:

1) "Instrukcją ochrony lasu", stanowiącą załącznik do zarządzenia nr 43 dyrektora generalnego Lasów Państwowych z 22 czerwca 2004 roku,

2) ustawą z 18 grudnia 2003 roku o ochronie roślin (Dz. U. z 2004 r., nr 11, poz. 94, z późn. zmianami),

3) ustawą z 11 maja 2001 roku o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. z 2001 r., nr 63, poz. 638, z późn. zmianami),

4) ustawą z 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r., nr 147, poz. 1229, z późn. zmianami),

5) ustawą z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r.),

6) ustawą z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 2002 r., nr 62, poz. 558, z późn. zmianami),

7) ustawą z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., nr 92, poz. 880, z późn. zmianami),

8) rozporządzeniem ministra środowiska z 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt, objętych ochroną (Dz. U. z 2004 r., nr 220, poz. 2237),

9) rozporządzeniem ministra środowiska z 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin, objętych ochroną (Dz. U. z 2004 r., nr 168, poz. 1764),

10) rozporządzeniem ministra środowiska z 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów, objętych ochroną (Dz. U. z 2004 r., nr 168, poz. 1765),

11) etykietą-instrukcją stosowania określonego (nazwa handlowa) środka ochrony roślin,

12) opracowaniem pt.: "Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób infekcyjnych drzew leśnych w Polsce w 2008 roku" (IBL, 2008 rok),

13) rozporządzeniem MŚ z 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz. U. z 2006 r., nr 161, poz. 1141),

14) rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 4 października 2001 r. w sprawie wymagań technicznych dla opryskiwaczy (Dz. U. z 2001 r., nr 121, poz. 1303),

15) rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 24 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych (Dz. U. z 2002 r., nr 99, poz. 896, z późn zmianami),

16) rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 grudnia 2002 r. w sprawie gatunków zwierząt chronionych, wyrządzających szkody, za które odpowiada Skarb Państwa (Dz. U. nr 205, poz. 1732),

17) rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 26 marca 2004 r. w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych (Dz. U. z 2004 r., nr 61, poz. 571, z późn. zmianami),

18) wytycznymi w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych, stanowiącymi załącznik nr 1 do zarządzenia nr 11A dyrektora generalnego Lasów Państwowych z 11 maja 1999 roku (znak: ZG-7120-2/99)

19) Instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac z zakresu gospodarki leśnej (DGLP Warszawa, 1997 rok),

20) wytycznymi ograniczania liczebności pędraków chrabąszczowatych, ze szczególnym uwzględnieniem gruntów porolnych (IBL, 2000 rok),

21) broszurą pt.: "Środki ochrony roślin zalecane do stosowania w leśnictwie w roku 2008" (IBL, 2007 rok).

§ 6. Nadleśniczowie nadleśnictw, na terenie których będą wykonywane zabiegi ratownicze, odpowiadają za techniczne i organizacyjne warunki prawidłowego przebiegu zabiegów ograniczających zagrożenia lasów ze strony czynników szkodotwórczych. Działania te powinny uwzględniać w szczególności:

1) wyegzekwowanie od wykonawców usług lotniczych spełnienia warunków technicznych zawartych w umowach oraz zapewnienie realizacji obowiązków wynikających z tych umów dla jednostek Lasów Państwowych,

2) przekazanie do DGLP (za pośrednictwem RDLP) danych dotyczących obszarów leśnych, przewidywanych do zabiegów lotniczych w 2008 r. - współrzędne geograficzne lotnisk i pól zabiegowych - w celu uzyskania zgody na loty agrolotnicze,

3) zorganizowanie przeszkolenia pracowników jednostek LP, kierowanych do udziału w akcjach ratowniczych, w zakresie stosowanych metod i środków ochrony lasu oraz wymagań, wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

4) zapewnienie odbioru ilościowego i jakościowego środków ochrony roślin, dostarczanych na potrzeby ograniczania liczebności szkodliwych owadów oraz dopilnowanie prawidłowej ich dystrybucji,

5) zapewnienie odpowiednich warunków lokalowych, niezbędnego wyposażenia i udzielanie wszechstronnej pomocy w organizacji i funkcjonowaniu TSOL,

6) nadzór nad przebiegiem przygotowań do zabiegów ratowniczych oraz bieżąca kontrola realizacji zadań ochronnych,

7) składanie, za pośrednictwem RDLP, do DGLP cotygodniowych meldunków o zaawansowaniu realizacji zabiegów ratowniczych w lasach, w czwartki, drogą elektroniczną, na drukach stanowiących załącznik nr 4 do niniejszego zarządzenia - meldunek powinien zawierać: nazwę szkodnika liściożernego (lub zespołu szkodników), powierzchnię zabiegu (w kolejnych meldunkach narastająco), zastosowany środek ochrony roślin (nazwa handlowa) oraz jego zużycie, rodzaj sprzętu opryskującego (samolot, helikopter, aparatura naziemna),

8) opracowanie sprawozdania końcowego z przebiegu zabiegów ratowniczych w 2008 roku na terenie RDLP, wykonywanych techniką lotniczą oraz sprzętem naziemnym - RDLP przekazują to sprawozdanie do DGLP po całkowitym zakończeniu akcji zwalczania szkodników liściożernych techniką lotniczą i naziemną.

§ 7. Zobowiązuję głównego inspektora Lasów Państwowych do uwzględnienia problematyki realizacji niniejszego zarządzenia oraz szczegółowych zadań z zakresu ograniczania liczebności szkodliwych owadów, grzybów patogenicznych i innych zjawisk szkodotwórczych w lasach, określonych w "Instrukcji ochrony lasu", w bieżącej działalności kontrolnej Inspekcji Lasów Państwowych.

§ 8. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

Dane prognostyczne zebrane w 2007 r. wskazują, że w roku 2008 zagrożenie drzewostanów przez szkodliwe owady ulegnie zwiększeniu o 30% wobec zagrożenia z roku poprzedniego i będzie przedstawiało się następująco.

* W 2008 r. przewiduje się zagrożenie drzewostanów przez ważniejsze szkodliwe owady na powierzchni około 234 tys. ha (w tym przez foliofagi sosny na ok. 181 tys. ha i świerka 400 ha), a przez pozostałe szkodniki na około 52.600 ha (zagrożenie drzewostanów przez szkodniki pierwotne sosny w poszczególnych RDLP przedstawia rycina 1).

* Zagrożenie drzewostanów przez brudnicę mniszkę w roku 2008 przewiduje się na terenie dwunastu RDLP, na powierzchni 26.450 ha - zagrożenie w stopniu słabym stwierdzono na powierzchni 19.628 ha, w stopniu średnim na 4.361 ha i silnym na 2.461 ha; najwięcej drzewostanów zagrożonych znajduje się na terenie RDLP Piła (12.706 ha) i Szczecin (4.077 ha); występowanie w stopniu ostrzegawczym odnotowano w 120 nadleśnictwach (dwunastu RDLP), na łącznej powierzchni 69.862 ha, w tym w RDLP Piła na ponad 26.000 ha.

* Prognoza występowania boreczników sosnowych wskazuje, że będą one stanowiły zagrożenie w jedenastu RDLP, na łącznej powierzchni 21.987 ha - największe powierzchnie zagrożonych drzewostanów stwierdzono w RDLP Zielona Góra (5.575 ha) i Szczecin (4.731 ha). Drzewostany zagrożone w stopniu słabym zajmują powierzchnię 16.817 ha, w stopniu średnim - 4.040 ha i silnym - 1.130 ha. Obszar drzewostanów zagrożonych w stopniu ostrzegawczym wynosi 22.889 ha. Dotyczy on 72 nadleśnictw znajdujących się na terenie dziesięciu RDLP.

* Barczatka sosnówka wystąpi w dziewięciu RDLP, na powierzchni 30.226 ha. Największe zagrożenie przewiduje się w RDLP Zielona Góra (17.300 ha). Drzewostany zagrożone w stopniu słabym zajmować będą powierzchnię 18.325 ha, w stopniu średnim - 6.906 ha i silnym - 4.995 ha. Występowanie w stopniu ostrzegawczym stwierdzono w 47 nadleśnictwach (dziewięciu RDLP), na łącznej powierzchni 22.824 ha.

* W 2008 r. przewiduje się pojawienie osnui gwiaździstej na powierzchni 2.421 ha. Największe powierzchnie drzewostanów zagrożonych znajdują się w RDLP Łódź (550 ha) i Poznań (525 ha). Powierzchnia drzewostanów zagrożonych w stopniu słabym obejmuje obszar 1.058 ha, w stopniu średnim - 629 ha i silnym - 734 ha. Zagrożenie na poziomie ostrzegawczym odnotowano w 25 nadleśnictwach (ośmiu RDLP), na powierzchni 1918 ha.

* Zagrożenie drzewostanów przez poprocha cetyniaka przewidywane jest na powierzchni 20.050 ha na terenie dwunastu RDLP, w 69 nadleśnictwach. Zagrożenie w stopniu słabym dotyczyć będzie powierzchni 17.342 ha, w stopniu średnim - 2.493 ha oraz silnym - 215 ha. W stopniu ostrzegawczym szkodnik wystąpi na 25.289 ha, w 98 nadleśnictwach.

* W roku 2008 przewidywane jest zagrożenie drzewostanów sosnowych przez siwiotka borowca tylko w stopniu ostrzegawczym, w 7 nadleśnictwach dwóch RDLP na powierzchni 725 ha, w tym w RDLP Toruń na powierzchni 475 ha.

* Zagrożenie powodowane przez strzygonię choinówkę przewidywane jest w 107 nadleśnictwach (dwunastu RDLP) na powierzchni 79.830 ha, w tym w stopniu: słabym na 43.808 ha, średnim na 25.727 ha i silnym na 10.295 ha oraz ostrzegawczym w 135 nadleśnictwach na powierzchni 79.830 ha.

* Spośród szkodników liściożernych drzewostanów świerkowych i modrzewiowych w 2008 r. przewiduje się wystąpienie zawodnicy świerkowej na powierzchni około 343 ha, zasnuj świerkowych na blisko 71 ha, a krobika modrzewiowca na powierzchni 1.000 ha.

* Przewiduje się, że w 2008 r. powierzchnia drzewostanów liściastych, zagrożona wzmożonym występowaniem zwójek dębowych i miernikowców, wyniesie około 10.000 ha, a chrabąszczy - (imagines) około 20.000 ha.

* Szkodniki korzeni drzew i krzewów, głównie pędraki chrabąszcza majowego i kasztanowca oraz guniaka czerwczyka, będą zagrażać w 2008 r. szkółkom i uprawom leśnym w 359 nadleśnictwach, na łącznej powierzchni 1.677 ha.

* Zagrożenie upraw, młodników i drągowin iglastych przez owady w stopniu wymagającym zabiegów ochronnych, określone na podstawie występowania i zwalczania poszczególnych gatunków w roku poprzednim, nie powinno przekroczyć 20.000 ha. W omawianej grupie szkodników wyraźnie dominuje szeliniak. Powierzchnia upraw zagrożonych przez tego szkodnika wyniesie w 2008 roku około 15.000 ha. Drugą pozycję wśród tej grupy szkodników, zwalczanych metodami mechanicznymi i chemicznymi, zajmuje smolik drągowinowiec, a następnie smolik znaczony i zwójki sosnowe.

Biorąc pod uwagę ograniczoną przewidywalność wystąpienia procesów chorobowych wywoływanych przez różnych sprawców (wielkość inokulum grzybowego determinowana jest przez wiele czynników) oraz zmienną podatność drzew w okresie infekcji, a także występujące co roku anomalie w występowaniu opadów atmosferycznych i temperatury, precyzyjne prognozowanie wystąpienia procesów chorobowych i ich skutków jest obarczone pewnym ryzykiem. Poniższe prognozy są szacunkowe, opracowane na podstawie wieloletniej bazy danych, poddanych matematycznym obliczeniom trendów.

* Wielkość powierzchni zagrożenia grzybowymi chorobami infekcyjnymi przewidywana w 2008 r. na podstawie trendu wielomianowego 2° wynosi około 400.000 ha.

* W 2007 r. zaobserwowano nasilenie objawów występowania osutek sosny i mączniaka dębu, należy więc oczekiwać, że choroby grzybowe aparatu asymilacyjnego i pędów wystąpią w 2008 r. w wymiarze większym niż ubiegłoroczny, zależnie od warunków pogodowych.

* Łączna powierzchnia drzewostanów opanowanych przez hubę korzeni wyniesie w 2008 r. około 190.000 ha.

* Opieńkowa zgnilizna korzeni może wystąpić na łącznej powierzchni 150.000 ha.

* Występowania patogenów korzeni należy oczekiwać na powierzchni około 340.000 ha.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

grafika

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

Postępowanie w odniesieniu do gradacji:

strzygoni choinówki, barczatki sosnówki, brudnicy mniszki,

chrabąszczy oraz innych gatunków szkodników liściożernych w 2008 r.

Podstawą decyzji o przeprowadzeniu zabiegu ograniczania foliofagów występujących w formie gradacji, jest zagrożenie trwałości drzewostanu. Jednak każda gradacja poszczególnych gatunków szkodników liściożernych jest zjawiskiem niepowtarzalnym w czasie i przestrzeni, dlatego musi być traktowana indywidualnie z uwzględnieniem gatunku szkodnika, jego stanu zdrowotnego i fazy rozwoju gradacji.

Przy podejmowaniu decyzji o zabiegach ograniczania liczebności populacji szkodliwych owadów liściożernych w lasach, w roku 2008, należy uwzględnić również zalecenia dla praktyki, opracowane na podstawie wyników badań tematu BLP-211 (2007 r), dotyczące racjonalizacji zabiegów ochronnych przeciwko szkodnikom liściożernym.

1. W bieżącym roku, przy ustalaniu terminu chemicznego zabiegu przeciw niektórym gatunkom foliofagów sosny, należy w miarę możliwości planować opryski na późniejsze stadia gąsienic (L₃ lub L₄), a nie na L₁ i L₂. Umożliwi to śledzenie zmian w liczebności i stanie zdrowotności foliofagów, określenie fazy gradacji i trendu rozwoju populacji. Uwaga ta dotyczy zwłaszcza gatunków, które znajdują się w fazie retrogradacji (np. brudnica mniszka).

2. W odniesieniu do strzygoni choinówki i barczatki sosnówki zabiegi ograniczające liczebność ich populacji należy podejmować przy zagrożeniu silnym (+++) oraz - wyjątkowo - średnim (++). Tam, gdzie barczatka sosnówka występuje wspólnie z brudnicą mniszką lub strzygonią choinówką, wskazane jest zastosowanie następujących środków ochrony roślin: DIMILIN 480 S.C. i RIMON 100 EC w okresie wczesnej wiosny.

3. Większe z zalecanych dawek inhibitorów syntezy chityny należy stosować jedynie w wypadku zagrożenia silnego (+++). W drzewostanach zagrożonych w stopniu średnim (++) wskazane jest stosowanie mniejszych zalecanych dawek.

4. W drzewostanach z widocznymi gołożerami, gdzie występują zaawansowane w rozwoju stadia gąsienic lub larw boreczników, należy rozważyć celowość zastosowania środków ochrony roślin: DECIS 2,5 EC lub FASTAC 100 EC, albo zrezygnować z zabiegu, jeżeli użycie samolotu będzie nieuzasadnione.

5. Przy zagrożeniu silnym (+++) przez brudnicę mniszkę lub gąsienice innych motyli w drzewostanach na małych, odizolowanych powierzchniach, celowe jest zastosowanie biopreparatów na bazie B. thuringiensis, np. FORAY 04 UL. Nie jest wskazane włączanie do zabiegów ograniczania liczebności populacji brudnicy mniszki, barczatki sosnówki i boreczników - małych, odizolowanych od pól zabiegowych powierzchni zagrożonych w stopniu średnim (++), słabym (+) i ostrzegawczym (0/+).

6. W stosunku do osnui gwiaździstej, której gradacje mają charakter lokalny, decyzję o jej zwalczaniu w razie masowych pojawów należy podejmować indywidualnie z uwzględnieniem aktualnych i lokalnych okoliczności, takich jak: wiek drzewostanu, czas trwania gradacji oraz jej faza, dotychczasowy ubytek masy igliwia w koronach, dynamika liczebności populacji i inne.

7. W związku z koniecznością ograniczania liczebności owadów doskonałych chrabąszczy (Melolontha spp.), celowe jest ich zwalczanie technikami ULV i naziemną, stosując MOSPILAN 20 SP w dawce 0,4 kg/ha.

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

Meldunek nr....., stan na ............... 2008 r.

Ograniczanie liczebności szkodliwych foliofagów w 2008 r. przy użyciu sprzętu lotniczego (w ha)

grafika