Ogłoszenie Programu "Skaut" w 2019 r. w ramach rozwijania sportu poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu upowszechniania sportu dzieci i młodzieży.
Dz.Urz.MSiT.2019.51
Akt utracił mocDECYZJA Nr 30
MINISTRA SPORTU I TURYSTYKI 1
z dnia 22 lipca 2019 r.
w sprawie ogłoszenia Programu "Skaut" w 2019 r. w ramach rozwijania sportu poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu upowszechniania sportu dzieci i młodzieży
ZAŁĄCZNIK
PROGRAM "SKAUT"
w ramach rozwijania sportu poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu upowszechniania sportu dzieci i młodzieży
Warszawa, .......... 2019 r.
I. WSTĘP
II. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU
III. ZADANIA OBJĘTE DOFINANSOWANIEM
IV. WNIOSKODAWCY UPRAWNIENI DO UZYSKANIA DOFINANSOWANIA
V. WYSOKOŚĆ ŚRODKÓW PRZEZNACZONYCH NA REALIZACJĘ PROGRAMU
VI. OPIS, TERMINY I WARUNKI REALIZACJ ZADAŃ
VII. WARUNKI UDZIELENIA DOFINANSOWANIA
VIII. KRYTERIA OCENY WNIOSKÓW
IX. TERMIN I MIEJSCE SKŁADANIA WNIOSKÓW
X. TERMIN ROZPATRZENIA WNIOSKÓW
XI. PROCEDURA OCENY ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW
XII. ZASADY REALIZACJI I ROZLICZENIA UMOWY
I.
WSTĘP
WSTĘP
Liczne badania naukowe potwierdzają wpływ aktywności fizycznej na ograniczenie występowania tzw. chorób cywilizacyjnych: otyłości, cukrzycy, czy chorób układu krążenia. Ponadto aktywność fizyczna ma również znaczenie dla wzmacniania zdrowia psychicznego. Osoby uprawiające sport mają m.in. wyższe poczucie własnej wartości, mniej się stresują oraz mają lepsze relacje społeczne. Szczególnie istotną rolę aktywność fizyczna odgrywa również w kształtowaniu stylu życia oraz nawyków zdrowotnych młodych ludzi, wpływając na ich dobre samopoczucie oraz będąc inwestycją w przyszłe zdrowie 3 .
Przesłanki te nabierają znaczenia kluczowych zmiennych strategicznych dla polityk publicznych w tym zakresie w sytuacji, gdy poziom aktywności fizycznej znacznej części populacji w Polsce jest bardzo niski. Tendencja ta jest szczególnie widoczna wśród dzieci i młodzieży, co w perspektywie długoletniej, może mieć wpływ na kondycję polskiego społeczeństwa i związany z tym poziom wydatków na profilaktykę i ochronę zdrowia oraz świadczeń finansowanych przez instytucje typu NFZ czy ZUS, które będą odwrotnie proporcjonalne do nakładów przeznaczonych na upowszechnianie aktywności fizycznej wśród najmłodszych.
Zgodnie z zaleceniami WHO 4 , dzieci i młodzież w wieku 5-17 lat powinny podejmować aktywność fizyczną o charakterze tlenowym i umiarkowanej intensywności trwającej co najmniej 60 minut codziennie - jej celem jest zaspokojenie podstawowych potrzeb rozwojowych i zdrowotnych.
Pomimo powszechnie uznanej ochronnej roli aktywności fizycznej dla zdrowia, odsetek młodych osób spełniających rekomendacje WHO okresowo się zmniejsza. Porównując dane uzyskane w dwóch ostatnich rundach badań HBSC, z lat 2014 i 2018 stwierdzono statystycznie istotne różnice w poziomie aktywności fizycznej młodzieży. Zaznaczył się w tym okresie wyraźny negatywny trend, czyli zmniejszenie odsetka młodzieży spełniającej zalecenia WHO co do umiarkowanej aktywności fizycznej, z 24,2% w 2014 r. do 17,2% w 2018 r. 5
Potwierdzają to wyniki międzynarodowego raportu Global Matrix 3.0 opracowanego przez Active Healthy Kids Global Alliance (AHKGA - organizację zrzeszającą naukowców, ekspertów ds. zdrowia i z innych dziedzin, działających na rzecz poprawy aktywności fizycznej najmłodszych) 6 - jedynie 20% dzieci w naszym kraju spełnia kryteria WHO dotyczące codziennej aktywności fizycznej, która powinna trwać co najmniej godzinę.
Ogólna sprawność fizyczna dzieci i młodzieży w Polsce (w pięciostopniowej skali ocen od A do F) została oceniona na D-. Wśród 17 europejskich krajów biorących udział w najnowszym badaniu Polska zajęła wraz z Niemcami, Danią i Estonią przedostatnie miejsce, wyprzedzając jedynie Szkocję, która uzyskała najgorszy wynik.
Współczesny styl życia - wydłużenie czasu spędzanego przed ekranami, rosnąca urbanizacja społeczności oraz wzrost automatyzacji wcześniejszych zadań manualnych - przyczyniają się do powszechnego problemu zdrowia publicznego, który należy uznać za priorytet globalny, a negatywne trendy wśród najmłodszych mają bezpośrednie przełożenie na aktywność fizyczną dorosłej populacji.
Według badań Eurobarometru 7 , w 2017 r. aż 56% Polaków (wzrost o 4 p. proc. w porównaniu z 2013 r.) odpowiedziało, że nigdy nie ćwiczy, ani nie uprawia sportu, przy średniej dla ogółu krajów członkowskich wynoszącej 46%. Eurobarometr wskazuje, że regularną aktywność w Polsce podejmuje 23% osób (spadek o 4 p. proc. w porównaniu z 2013 r.), co daje miejsce w ostatniej szóstce Unii Europejskiej.
Dane GUS 8 potwierdzają wyniki badania europejskiego. Regularne uczestnictwo w zajęciach sportowo-rekreacyjnych 9 lub rekreacji ruchowej 10 zadeklarowało 22% Polaków, zaś 25% - jedynie sporadyczne uczestnictwo. Oznacza to, że ponad połowa Polaków nie podejmuje żadnej aktywności fizycznej w czasie wolnym. Wśród osób w wieku 15-64 lat, 54% nie uprawia żadnej formy sportu ani ćwiczeń fizycznych 11 .
Równie niepokojące są wyniki badań realizowanych przez władze samorządowe na szczeblu lokalnym. W roku 2016 władze Lidzbarka Warmińskiego uruchomiły projekt "Lidzbark Warmiński bez wad postawy", akcję profilaktyczną, która miała na celu przebadanie kręgosłupów i stóp wszystkich dzieci w przedszkolach i szkołach podstawowych, a następnie przeprowadzenie działań zapobiegawczych 12 . Zgodnie z uzyskanymi wynikami, wszystkie przebadane dzieci miały wady postawy i wymagały zajęć korekcyjnych, a niemal połowa z nich rehabilitacji.
Wyniki cytowanych badań jednoznacznie wskazują na pogłębiające się tendencje spadkowe dotyczące sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. W szeroko rozumianym obszarze polityk publicznych, wymaga to rozwijania kompleksowych programów powszechnej promocji aktywności fizycznej, obejmujących możliwie szerokie spektrum odziaływań, takich jak zorganizowane zajęcia sportowe, promowanie aktywnego transportu i spontanicznej aktywności fizycznej, czy wspomagających proces identyfikacji talentów sportowych.
Działania te muszą mieć charakter prewencyjny, edukacyjny i wychowawczy. Istniejące obecnie rozwiązania w zakresie rozpoznawania poziomu rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej dzieci i młodzieży, oceniane choćby przez pryzmat szkolnego wychowania fizycznego, poziomu codziennej systematycznej aktywności fizycznej uczniów, powstawania kilkudekadowych negatywnych trendów (epidemia otyłości i nadwagi wśród dzieci, drastyczne obniżenie poziomu sprawności fizycznej, nasilenie występowania wśród dzieci i młodzieży występowania przypadków chorób charakterystycznych dla dorosłości i starzenia się) czy wzmożonej absencji uczniów na lekcjach wychowania fizycznego, należy ocenić jako niezadowalające.
Szkoła i klub to dwa główne środowiska interwencji, które powinny i mogą prowadzić działania aktywizacyjne wśród dzieci i młodzieży. Większość dzieci ze szkół podstawowych nie ma dostępu do zorganizowanych form aktywności fizycznej, w szczególności prowadzonych przez klub sportowy. W trakcie realizacji programu KLUB stwierdzono, że w klubach uczestniczących w programie, w zajęciach uczestniczy jedynie ok. 150 tyś dzieci i młodzieży, natomiast biorąc pod uwagę inne programy MSiT o charakterze zajęciowym, to aktywizowanych jest ponad 600 tyś dzieci i młodzieży.
W świetle negatywnych trendów, niezbędne są powszechne działania aktywizujące w tym zakresie, dlatego wskazane jest dotarcie do dzieci i młodzieży klas IV-VIII w 100% polskich szkół podstawowych, (tj. ponad 2 mln uczniów).
Liczba uczniów szkół podstawowych wg. Systemu Informacji Oświatowej z dnia 30 września 2018 r.
Wiele z podejmowanych w ostatnich latach działań MSiT obejmuje realizację kompleksowych programów szerokiej promocji aktywności fizycznej (np. programy SKS, Klub, Sport Akademicki, Sport dla Wszystkich, Sport Wszystkich Dzieci, Program Upowszechniania Sportu Osób Niepełnosprawnych czy też wydarzenia związane z Europejskim Tygodniem Sportu), z których część realizowana jest w szkołach.
W chwili obecnej nie ma jednak mechanizmów badających w szkołach efektywność realizacji zajęć obejmujących aktywność fizyczną. W podstawie programowej wychowania fizycznego brak jest jednoznacznego zestawu testów sprawności fizycznej dla poszczególnych etapów edukacyjnych. Z uwagi na to, uzasadnione wydaje się wdrożenie efektywnego mechanizmu badania pomiarów sprawności sformułowanych w podstawie programowej oraz gromadzenia danych w tym zakresie. Brakuje również usystematyzowanych form oraz narzędzi dla nauczycieli wychowania fizycznego, w szczególności posiadających uprawnienia szkoleniowe oraz prowadzących zajęcia sportowe w tych klubach, do prowadzenia naboru do sekcji klubowych.
Inicjatywa opracowania i wdrożenia programu "SKAUT" jest wynikiem analizy opisanego stanu potrzeb i oczekiwań oraz oceny aktualnej sytuacji w sferze identyfikacji i wspierania rozwoju sportowego dzieci i młodzieży. Każdy uczeń ma potencjalnie wiele nieodkrytych talentów, a wykonanie kilku podstawowych testów sprawności fizycznych, pozwoli uzyskać obiektywne spojrzenie na poziom sprawności dziecka. Umożliwi to stworzenie optymalnych warunków do kształtowania rozwoju sportowego uczniów charakteryzujących się potwierdzonymi zdolnościami.
Proces identyfikacji osób młodych o szczególnych predyspozycjach do osiągania sukcesów w sporcie jest trudny ze względu na złożoność pojęcia "sukces" oraz nieoczywiste kryteria oceny wyników sportowych osiąganych w poszczególnych obszarach, które mogą wpływać na proces osiągnięcia "sukcesu sportowego". W Polsce brak jest profesjonalnego systemu identyfikacji talentów sportowych oraz kierowania dzieci do klubów sportowych, które są kuźnią przyszłych mistrzów.
Strategiczne działania w tym obszarze powinny służyć wdrożeniu efektywnego procesu identyfikacji poziomu sprawności motorycznej dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, w tym osób o wyróżniających się zdolnościach, tj. uruchomieniu i prowadzeniu ogólnopolskiej sieci skautów - trenerów, instruktorów, nauczycieli wychowania fizycznego, których rolą będzie przeprowadzenie stosownych pomiarów stanu sprawności fizycznej oraz aktywna identyfikacja uzdolnionych sportowo dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych w ramach systematycznej diagnozy rozwoju fizycznego i motorycznego dzieci i młodzieży w Polsce.
Podniesienie efektywności procesów identyfikacji może nastąpić poprzez zwiększenie liczby dzieci i młodzieży objętych obserwacją, dobór trafnych, rzetelnych i znormalizowanych pomiarów testowych, realizację pomiarów powtarzanych (zamiast pojedynczych) oraz uwzględnienie zmienności cech ze względu na tempo rozwoju osobniczego.
Naturalnym obszarem poszukiwania talentów sportowych wśród najmłodszych jest przede wszystkim lekkoatletyka, która jest pierwszym sportem dla każdego dziecka (biegi, skoki i rzuty to naturalne czynności dla każdego młodego człowieka). Określenie potencjału motorycznego dzieci w klasach IV-VIII szkół podstawowych, pozwoli na uzyskanie unikalnych w skali światowej informacji na temat stanu sprawności ruchowej dzieci, co w konsekwencji może pozwolić na precyzyjne planowanie kierunków interwencji publicznej w tym obszarze. Działania te mają mieć charakter uniwersalny, dzięki odpowiedniej selekcji, ścieżka sportowa dla każdego dziecka zostaje otwarta. Skauci będą w stanie prawidłowo ocenić potencjał sportowy dziecka oraz w razie potrzeby skierować do innego sportu, aby dalej rozwijać jego talent.
W wymiarze sportowym, uzyskana wiedza pozwoli na optymalizację prowadzonego w szkole lub klubie procesu szkoleniowego, prognozowanie rozwoju, zapewnienie warunków i efektywnej alokacji zasobów wspierających proces szkoleniowy oraz ewaluację postępów, która umożliwi ewentualne korekty aktywności szkoleniowej. Nie bez znaczenia jest również element strukturalny takich działań, tj. wykonanie czynności pomiarowych i analitycznych na rzecz szkół, klubów i polskich związków sportowych, ukierunkowanych na poprawę efektywności doboru dzieci i młodzieży do konkretnego sportu oraz komunikacyjny - pozwalający na informowanie rodziców/opiekunów prawnych o potencjale dzieci.
W optymalnym procesie rozwoju sportowego nie można stawiać na przypadkowość. Bardzo ważne jest by brali w nim udział ci, których doświadczenie, wiedza i pasja pozwolą na zbudowanie filarów piramidy szkoleniowej, skutecznie nawiązujących do tradycji sukcesów odnoszonych przez Polaków na światowych arenach sportowych zmagań. Działania te mają również za zadanie wsparcia tych trenerów, instruktorów i nauczycieli, którzy są w stanie zaangażować się w poszukiwanie nowych, nieodkrytych jeszcze uzdolnionych dzieci ale będą także promować zdrowy styl życia, zaszczepiać aktywność fizyczną wśród dzieci i młodzieży, aby przeciwdziałać niekorzystnym trendom nadwagi i otyłości oraz wad postawy. Program "SKAUT" jest również konsekwentną realizacją priorytetów rządu dotyczących rozwoju sportu dzieci i młodzieży. Stanowi kolejny etap efektywnego wykorzystania środków dostępnych w innych programach upowszechniających sport dzieci i młodzieży.
Projekt "SKAUT" polega na utworzeniu unikalnej ogólnopolskiej sieci kompetentnych ekspertów posiadających doświadczenie w pracy z dziećmi i młodzieżą, którzy swoją działalnością obejmą docelowo 100% szkół podstawowych w Polsce oraz będą uczestniczyć w procesie gromadzenia danych dotyczących poziomu sprawności dzieci i młodzieży oraz aktywnie wskazywać drogę dalszego rozwoju sportowego.
W dalekosiężnej perspektywie, podejmowane działania mają na celu wzrost sprawności i aktywności fizycznej polskiego społeczeństwa, poprawę stanu jego zdrowia oraz kształtowanie nawyków podejmowania aktywności wśród dzieci i młodzieży, stanowiących podstawę przyszłych sukcesów sportowych.
Potwierdzeniem tych założeń są zgromadzone w programie Narodowa Baza Talentów wyniki bieżących przesiewowych badań dzieci i młodzieży oraz wyniki ich prób sprawności (część młodej populacji, która podejmuje systematyczną aktywność fizyczną w zorganizowanych formach zainicjowanych w ramach programów Ministerstwa Sportu i Turystyki - Klub, SKS, Sport Wszystkich Dzieci i innych), które przeczą negatywnym tendencjom obserwowanym w badaniach ogólnopolskich związanym z nadmiernymi przyrostami masy ciała i obniżeniem poziomu sprawności fizycznej młodego pokolenia.
Uzyskany w programie korzystny obraz rozwoju, a zwłaszcza sprawności fizycznej chłopców i dziewcząt (tych bardziej aktywnych na tle swych rówieśników) jest dowodem na skuteczność podejmowanych działań, a uzyskane wyniki mogą być referencyjne w diagnostyce osób szczególnie uzdolnionych ruchowo. Analiza danych zgromadzonych w Narodowej Bazie Talentów wskazuje na wystąpienie pozytywnych zmian w rozwoju fizycznym i sprawności fizycznej młodego pokolenia, które mogą prognozować dobrą kondycję biologiczną polskiego społeczeństwa pierwszej połowy XXI wieku, pod warunkiem co najmniej utrzymania systemowego wsparcia aktywizacyjnego implementowanego przez administrację rządową.
Główne cele programu:
II.
PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU
PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU
III.
ZADANIE OBJĘTE DOFINANSOWANIEM:
ZADANIE OBJĘTE DOFINANSOWANIEM:
W roku 2019 programu będzie realizowany w formie pilotażu na terenie 4 województw: śląskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego oraz podlaskiego.
Poniższa tabela prezentuje liczbę uczniów, szkół oraz skautów w województwach objętych pilotażem.
wg. Systemu Informacji Oświatowej z dnia 30 września 2018 r.
Województwo | Liczba uczniów w klasach IV-VIII w SP | Liczba szkół podstawowych | Liczba skautów |
małopolskie | 185 410 | 1 468 | 316 |
podlaskie | 60 596 | 407 | 141 |
śląskie | 237 294 | 1 311 | 313 |
świętokrzyskie | 62 098 | 530 | 132 |
razem | 545 398 | 3 716 | 902 |
Jednocześnie, prowadzone działania programowe będą obejmowały organizację i obsługę systemu ogólnopolskiej sieci skautów - trenerów, instruktorów, nauczycieli wychowania fizycznego, wykonujących działania potwierdzające predyspozycje dzieci do osiągania sukcesu w określonym sporcie/grupie sportów. Ich istotą jest wdrożenie modelu, w którym zakłada się istnienie określonego zbioru czynników potwierdzających uzdolnienia do określonego rodzaju aktywności, a dzięki analizie wartości uzyskanych danych weryfikuje się te założenia, np. w oparciu o dwustopniowe pomiary testowe - uproszczone, mniej specyficzne pomiary w pierwszym etapie, zaawansowane testy o większej trafności i specyfice - w drugim etapie. Potwierdzenie predyspozycji powinno odbywać się w sposób, który pozwala obserwować te same osoby wielokrotnie, na przestrzeni wielu lat.
W ramach realizacji projektu "SKAUT" w 2019 r. realizator opracowuje pełną koncepcję programu w wymiarze ogólnopolskim (dla 16 województw), na poziomie gmin w odniesieniu do liczby szkół, dzieci oraz skautów - w oparciu o sieć wszystkich szkół podstawowych gmin poszczególnych województw, a dotacja przeznaczona jest na finansowanie działań realizatora w zakresie opracowanej koncepcji (z uwzględnieniem ewentualnego przeniesienia przez realizującego zadanie obowiązków na osoby trzecie, realizujące zadania na poziomie wojewódzkim/regionalnym).
IV.
WNIOSKODAWCY UPRAWNIENI DO UZYSKANIA DOFINANSOWANIA
WNIOSKODAWCY UPRAWNIENI DO UZYSKANIA DOFINANSOWANIA
V.
WYSOKOŚĆ ŚRODKÓW PRZEZNACZONYCH NA REALIZACJĘ PROGRAMU
WYSOKOŚĆ ŚRODKÓW PRZEZNACZONYCH NA REALIZACJĘ PROGRAMU
VI.
OPIS, TERMINY i WARUNKI REALIZACJI ZADAŃ
OPIS, TERMINY i WARUNKI REALIZACJI ZADAŃ
W projekcie "SKAUT" mogą uczestniczyć osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje: nauczyciele wychowania fizycznego, trenerzy, instruktorzy, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa dotyczącymi kwalifikacji wymaganych od trenerów, instruktorów oraz nauczycieli.
Wymagane są pisemne referencje organów prowadzących szkoły, na terenie których działać ma skaut, które powinny obejmować również deklarację wsparcia dla wskazanego do udziału w projekcie skauta (w szczególności w zakresie zadań określonych w ust. 2) oraz deklaracja skauta o współpracy z klubami prowadzącymi szkolenia w określonych sportach.
Wnioskodawca opracowuje system (algorytm) wynagradzania skautów - cztery stawki finansowania proporcjonalnie do liczby szkół i uczniów - od minimalnej kwoty 300 zł do maksymalnej 800 zł miesięcznie.
VII.
WARUNKI UDZIELENIA DOFINANSOWANIA
WARUNKI UDZIELENIA DOFINANSOWANIA
Środki finansowe (w zakresie dotacji z MSiT) związane z pokryciem kosztów bezpośrednich można przeznaczyć na:
Ze środków MSiT można pokryć koszty pośrednie w wysokości do 10% sumy kosztów bezpośrednich.
Koszty pośrednie mogą być przeznaczone wyłącznie na:
Ze środków MSiT nie można dofinansować kosztów pośrednich w zakresie:
VIII.
KRYTERIA OCENY WNIOSKÓW
KRYTERIA OCENY WNIOSKÓW
W zakresie naboru odrzuceniu podlegać będą wnioski:
Zadanie powinno być realizowane z najwyższą starannością, w sposób i w terminach określonych w umowie oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
IX.
TERMIN I MIEJSCE SKŁADANIA WNIOSKÓW
TERMIN I MIEJSCE SKŁADANIA WNIOSKÓW
Wymagane dokumenty:
Pouczenie
X.
TERMIN ROZPATRZENIA WNIOSKÓW
TERMIN ROZPATRZENIA WNIOSKÓW
XI.
PROCEDURA OCENY ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW
PROCEDURA OCENY ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW
Decyzja o przyznaniu dofinansowania nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego i nie służy od niej odwołanie.
Rozstrzygnięcie naboru publikowane jest na stronie internetowej Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa. O przyznaniu dotacji wnioskodawca będzie powiadomiony również pisemnie.
Wnioskodawca, którego wniosek zostanie zakwalifikowany do realizacji i otrzyma dofinansowanie, zobowiązany jest wykonywać powierzone mu zadania w ramach programu "SKAUT" zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem i w oparciu o zasady ustalone w drodze umowy z Ministrem Sportu i Turystyki, w szczególności zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869), rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki z dnia 25 września 2017 r. w sprawie przekazywania środków z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej oraz niniejszym programem.
Ostateczna interpretacja zapisów niniejszego programu należy do Ministra Sportu i Turystyki.
XII.
ZASADY REALIZACJI I ROZLICZENIA UMOWY
ZASADY REALIZACJI I ROZLICZENIA UMOWY