Obowiązki sprawozdawcze w zakresie statystyki finansów.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.GUS.1991.20.128

Akt utracił moc
Wersja od: 18 grudnia 1991 r.

ZARZĄDZENIE Nr 50
PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO
z dnia 17 grudnia 1991 r.
w sprawie obowiązków sprawozdawczych w zakresie statystyki finansów

(znak: MD-1-130-6/91)

Na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o statystyce państwowej (Dz. U. z 1989 r. Nr 40, poz. 221) w związku z poz. 04. 1.01, 04. 2.02, 04.2.03, 04.2.04, 04.3.01, 04.3.02, 04.4.01, 04.4.02, 06.4.04 Programu badań statystycznych na lata 1991-1995, stanowiącego załącznik do uchwały nr 207/90 Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 1990 r. zarządza się, co następuje:

§  1.
1.
W zakresie statystyki finansów ustala się:
1)
obowiązek przekazania danych statystycznych za rok 1991 w formie sprawozdań statystycznych na formularzach oznaczonych symbolami:

a) F-01 - sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym, na aktualnie obowiązującym wzorze wprowadzonym zarządzeniem nr 73 Prezesa GUS z dnia 30 listopada 1990 r. (Dz. Urz. GUS Nr 29, poz. 139),

b) F-01/u - sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym dla instytucji ubezpieczeniowych, na aktualnie obowiązującym wzorze wprowadzonym zarządzeniem nr 5 Prezesa GUS z dnia 21 marca 1991 r. (Dz. Urz. GUS Nr 4, poz. 31),

c) F-01/b - sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym dla banków, na aktualnie obowiązującym wzorze wprowadzonym zarządzeniem nr 79 Prezesa GUS z dnia 4 grudnia 1989 r. (Dz. Urz. GUS Nr 35, poz. 83),

d) F-02 - statystyczne sprawozdanie finansowe, na wzorze wprowadzonym niniejszym zarządzeniem,

e) F-05 - sprawozdanie o stanie i ruchu środków trwałych, na wzorach wprowadzonych niniejszym zarządzeniem;

2)
obowiązek przekazywania danych statystycznych z roku 1992 na formularzach:

a) F-01 - sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym, według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia.

Mutacja formularza F-01 dla podmiotów, których podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna oznaczona symbolem F-01/r stanowiącego załącznik nr 2 do niniejszego zarządzenia.

b) F-02 - statystyczne sprawozdanie finansowe w przypadkach określonych w § 3 ust. 1 pkt 3.

2.
Wzory sprawozdań, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. d i e stanowią odpowiednio:

1) F-02 - statystyczne sprawozdanie finansowe - załącznik nr 3 do niniejszego zarządzenia,

2) F-05 - sprawozdanie o ruchu i stanie środków trwałych - załącznik nr 4 do niniejszego zarządzenia.

Mutacja formularza F-05 dla podmiotów sfery budżetowej, szkół wyższych i organizacji społecznych oznaczona symbolem F-05/b - załącznik nr 5 do niniejszego zarządzenia.

3.
Wzory sprawozdań F-01 do przekazywania danych statystycznych z roku 1992 dla banków, instytucji ubezpieczeniowych i szkół wyższych zostaną ogłoszone w Dzienniku Urzędowym GUS odrębnie w terminie nie przekraczającym 31 stycznia 1992 r.
§  2.
Obowiązek sporządzania i przekazania sprawozdań z danymi statystycznymi roku 1991 w zakresie określonym w § 1 mają:
1)
na formularzu F-01 osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej prowadzące działalność na własny rachunek (w tym: spółki jawne, komandytowe i cywilne) oraz prowadzące działalność gospodarczą osoby fizyczne:

- u których liczba zatrudnionych przekracza 50 osób, jeśli podstawową działalnością jest działalność w zakresie przemysłu i budownictwa,

- u których liczba zatrudnionych przekracza 20 osób, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą innego rodzaju niż przemysł, budownictwo i rolnictwo,

- niezależnie od liczby zatrudnionych, jeśli podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna, z wyłączeniem indywidualnych gospodarstw rolnych;

2)
na formularzu F-01/u instytucje ubezpieczeniowe;
3)
na formularzu F-01/b banki;
4)
na formularzu F-02:
a)
niezależnie od liczby zatrudnionych zobowiązane do prowadzenia do ksiąg rachunkowych osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej prowadzące działalność na własny rachunek (w tym spółki: jawne, komandytowe i cywilne),
b)
zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, u których liczba zatrudnionych przekracza 5 osób, z wyłączeniem indywidualnych gospodarstw rolnych;
5)
na formularzu F-05 osoby prawne z własnej działalności, samodzielnie bilansujące zakłady będące częścią składową osób prawnych, prowadzące działalność osoby fizyczne określone w pkt. 1 oraz nie posiadające osobowości prawnej podmioty sfery budżetowej, szkoły wyższe i organizacje społeczne, które przekazują dane o stanie i ruchu środków trwałych na formularzu F-05/b.

Obowiązki sprawozdawcze wprowadzone niniejszym zarządzeniem w zakresie formularza F-05 nie dotyczy podmiotów, które są zobowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań na formularzu DG-2.

§  3.
1.
Obowiązek sporządzania i przekazywania sprawozdań z danymi statystycznymi z roku 1992 mają:
1)
na formularzu F-01 - osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (z wyłączeniem wchodzących w skład osób prawnych, jednostek i zakładów budżetowych oraz gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych) oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (z wyłączeniem indywidualnych gospodarstw rolnych):
a)
u których liczba pracujących przekracza 50 osób, jeśli ich podstawowa działalność jest działalnością w zakresie przemysłu i budownictwa oraz u których liczba pracujących przekracza 20 osób, jeśli prowadzą jako podstawową działalność gospodarczą innego rodzaju niż przemysł i budownictwo,
b)
u których liczba pracujących jest większa niż 5 osób i nie przekracza liczb określonych pod lit. a wylosowane do badań metodą reprezentacyjną i zawiadomione przez wojewódzki urząd statystyczny,

z wyłączeniem banków, instytucji ubezpieczeniowych, szkół wyższych oraz podmiotów, których podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna i których obowiązki sprawozdawcze są określone odrębnie;

2)
na formularzu F-01/r - osoby prawne, których podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna niezależnie od liczby pracujących;
3)
na formularzu F-02 - podmioty określone w § 2 pkt 4, które w ciągu roku 1992 dokonywać będą zamknięcia ksiąg rachunkowych w związku ze zmianą formy prawnej działalności, ogłoszeniem upadłości lub otwarciem i zamknięciem likwidacji.
2.
Sprawozdania za przedsiębiorstwo państwowe "Polskie Koleje Państwowe" w odniesieniu do jednostek zaliczonych do branży 501 sporządza i przekazuje Dyrekcja Generalna PKP.
3.
Jednostki zaliczone do branży 521 Żegluga Morska sporządzają sprawozdania niezależnie od liczby zatrudnionych z danymi za rok.
4.
Liczbę pracujących lub zatrudnionych dla określenia obowiązku sporządzania sprawozdań F-01 i F-02 ustala się na podstawie stanu z dnia 30 listopada 1991 r. Podmioty rozpoczynające działalność po tej dacie mają obowiązek sporządzania sprawozdań po pełnym miesiącu działalności.
§  4.
Wprowadzone zarządzeniem sprawozdania statystyczne przekazuje się do wojewódzkiego urzędu statystycznego województwa, na terenie którego ma siedzibę podmiot zobowiązany, w terminach:

1) F-01 - do dnia 16 każdego miesiąca z wyjątkiem stycznia (dane statystyczne za okres od dnia 1 stycznia do końca poprzedniego miesiąca) oraz do dnia 5 lutego (dane statystyczne za rok poprzedni).

Podmioty, których podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna przekazują sprawozdanie F-01/r do dnia 16 lipca (dane za I półrocze) oraz do dnia 5 lutego (dane za rok).

Banki i instytucje ubezpieczeniowe w terminach ustalonych zarządzeniem nr 5 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 21 marca 1991 r. (Dz. Urz. GUS Nr 4, poz. 31) za 1991 r. i w terminach określonych odrębnym zarządzeniem z roku 1992,

2) F-02 - do dnia 31 marca każdego roku, a ponadto każdorazowo w ciągu roku przy zamykaniu ksiąg rachunkowych wynikających ze zmiany formy prawnej, ogłoszenia upadłości lub otwarcia i zamknięcia likwidacji,

3) F-05 - do dnia 5 lutego 1992 r.

§  5.
Po przekazaniu sprawozdań z danymi za rok 1991 tracą moc:
1)
zarządzenie nr 73 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 30 listopada 1990 r. w sprawie zmiany obowiązków sprawozdawczych w zakresie statystyki finansów (Dz. Urz. GUS Nr 29, poz. 139 i z 1991 r. Nr 2, poz. 19),
2)
zarządzenie nr 5 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 21 marca 1991 r. w sprawie obowiązków sprawozdawczych banków i instytucji ubezpieczeniowych w zakresie statystyki finansów (Dz. Urz. GUS Nr 4, poz. 31).
§  6.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

F-01

Sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym za okres od początku roku do końca m-ca.... 199... r.

grafika

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

F-01/r

Sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym za okres od początku roku do końca m-ca czerwca/grudnia 199... r.

grafika

OBJAŚNIENIA DO FORMULARZA F-01

Dział 1. Przychody ze sprzedaży i wynik finansowy

Wartość przychodów podaje się w faktycznie uzyskanych cenach (cenach realizacji).

W wierszu 01 wykazuje się przychody ogółem z działalności gospodarczej obejmujące otrzymane i należne kwoty:

- ze sprzedaży produktów, tj. wyrobów, robót i usług,

- ze sprzedaży towarów,

- z operacji finansowych

- ze sprzedaży składników majątkowych w szczególności środków trwałych, materiałów i innych składników,

- z dotacji przedmiotowych (podmiotowych) i innych zwiększeń.

W wierszu 02 wykazuje się przychody ze sprzedaży produktów, tj. własnej produkcji: wyroby gotowe, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, w tym także budowlano-montażowe itp. wynikające z przemnożenia ilości sprzedanych produktów przez jednostkową cenę sprzedaży, skorygowaną o należne dopłaty, udzielone rabaty, bonifikaty, upusty lub umowne kwoty należne z tytułu sprzedaży produktów (wyrobów, robót i usług) na zewnątrz przedsiębiorstwa. W przypadku zawarcia umowy na warunkach zlecenia w wierszu 02 należy wykazać zryczałtowaną odpłatność agenta, natomiast w przypadku zawarcia umowy agencyjnej - pełne przychody agenta z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży towarów.

W wierszu 03 wykazuje się przychody ze sprzedaży towarów, tj. rzeczowych składników majątku nabytych w celu odsprzedaży.

W wierszu 04 wykazuje się przychody od sprzedaży papierów wartościowych (dotyczy to obrotu obcymi papierami wartościowymi, a nie emisji własnej), przychody z udziałów, dywidendy i odsetki od udzielonych kredytów i pożyczek, dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych, dodatnie różnice kursowe.

W wierszu 05 wykazuje się odsetki od udzielonych kredytów i pożyczek.

W wierszu 06 wykazuje się przychody z tytułu dotacji (np. przedmiotowych), subwencji i innych wpływów o podobnym charakterze, jak np. zwrot podatku obrotowego i cła w przypadku eksportu.

W wierszu 07 wykazuje się przychody ze sprzedaży materiałów, likwidacji i sprzedaży środków trwałych, inwestycji itp.

W wierszu 08 wykazuje się koszty uzyskania przychodu wykazanego w wierszu 01.

Koszty uzyskania przychodu obejmują:

- koszt własny sprzedanych produktów, tj. wyrobów, robót i usług,

- wartość w cenach zakupu (nabycia) sprzedanych towarów,

- koszty operacji finansowych,

- pozostałe koszty uzyskania przychodu,

- podatek obrotowy i ewentualnie inne obciążenia.

W wierszu 09 wykazuje się wartość poniesionych w okresie sprawozdawczym kosztów prostych według rodzajów powiększonych o wartość stanu początkowego, a pomniejszonych o wartość stanu końcowego produktów gotowych, produkcji nie zakończonej i rozliczeń międzyokresowych kosztów lub techniczny koszt wytworzenia sprzedanych w okresie sprawozdawczym produktów gotowych i całość poniesionych kosztów handlowych, kosztów sprzedaży oraz kosztów ogólnego zarządu (koszty ogólnozakładowe).

W wierszu 11 wykazuje się koszty operacji finansowych, a w szczególności: wartość nabycia sprzedanych papierów wartościowych, odsetki od obligacji, odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek, dyskonto przy sprzedaży weksli, czeków obcych i papierów wartościowych, ujemne różnice kursowe.

W wierszu 13 wykazuje się podatek obrotowy od sprzedaży.

W wierszu 14 wykazuje się pozostałe podatki (nie obciążające koszty, lub przychody), np. podatek obrotowy uiszczany przy imporcie materiałów i towarów, cła wywozowe.

W wierszu 15 wykazuje się wartość w cenach zakupu lub nabycia sprzedanych materiałów, wartość netto sprzedanych lub zlikwidowanych środków trwałych i wyposażenia, wartość sprzedanych inwestycji (koszty ich uzyskania) itp.

W wierszu 18 lub 19 wykazuje się odpowiednio zysk brutto lub stratę brutto, która stanowi różnicę między przychodem ogółem a kosztami uzyskania tego przychodu, skorygowaną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.

W wierszu 22 wykazuje się zysk netto, który otrzymuje się po pomniejszeniu zysku brutto o obowiązkowe odpisy (w szczególności podatek dochodowy, podatek od wzrostu wynagrodzeń, dywidenda od funduszu założycielskiego).

W wierszu 23 wykazuje się stratę netto, którą otrzymuje się po dokonaniu obowiązkowych zwiększeń straty brutto (w szczególności dywidendę od funduszu założycielskiego, podatek od wzrostu wynagrodzeń).

W wierszu 25 wykazuje się również odsetki od wniesionego przez Skarb Państwa kapitału w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa.

Dział 2. Majątek obrotowy

W wierszu 01 wykazuje się zapasy ogółem obejmujące materiały, produkcję nie zakończoną, produkty gotowe, towary oraz zaliczki na poczet dostaw robót i usług.

W wierszu 02 wykazuje się materiały obejmujące surowce, materiały podstawowe i pomocnicze, półfabrykaty obcej produkcji, opakowania, paliwo, części zamienne i odpadki według rzeczywistych cen zakupu (nabycia).

W wierszu 03 wykazuje się produkcję nie zakończoną, do której zalicza się produkcję w toku, półfabrykaty, tj. niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi itp. przed ich ukończeniem wycenione według technicznego kosztu ich wytworzenia.

W wierszu 04 wykazuje się produkty gotowe własnej produkcji obejmujące: wyroby gotowe, wykonane usługi, zakończone roboty, w tym także budowlano-montażowe, zlecone prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne itp. wycenione według technicznego kosztu ich wytworzenia.

W wierszu 05 wykazuje się towary, tj. rzeczowe składniki majątku obrotowego nabyte w celu odsprzedaży według rzeczywistych cen zakupu (nabycia).

W wierszu 06 wykazuje się należności i roszczenia obejmujące w szczególności należności z tytułu dostaw wyrobów, robót i usług własnej produkcji, należności od budżetu, pozostałe należności, roszczenia sporne według wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 07 wykazuje się należności z tytułu dostaw wyrobów, robót i usług własnej produkcji, według wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 08 wykazuje się stan gotówki w kasie zarówno w walucie krajowej, jak i w walutach obcych, wartość bonów pieniężnych, stan zagranicznych i polskich środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych, wartość innych środków pieniężnych zarówno w walucie polskiej, jak i w walutach obcych (weksle i czeki obce) oraz nabyte w celu odsprzedaży krótkoterminowe papiery wartościowe (obligacje, akcje itp.).

W wierszu 10 wykazuje się wysokość kosztów przypadających na następne okresy sprawozdawcze z wyłączeniem kosztów zakupu materiałów i towarów rozliczanych w czasie, które wykazuje się odpowiednio w wierszach 03 i 05.

Dział 3. Wybrane źródła finansowania majątku

W wierszu 01 wykazuje się ogólną wartość nie spłaconych kredytów i pożyczek zarówno bankowych, jak też innych źródeł (krajowych i zagranicznych); uzyskanych w walucie polskiej według wartości nominalnej, w walutach obcych po przeliczeniu na złote polskie z uwzględnieniem zasady określonej w rozporządzeniu Ministra Finansów.

W wierszu 02 wykazuje się wartość nie spłaconych w terminie, zarówno długoterminowych jak i pozostałych kredytów bankowych oraz uzyskanych pożyczek.

W wierszu 03 wykazuje się wartość kredytów i pożyczek, których termin spłaty jest krótszy niż rok.

W wierszu 04 wykazuje się zobowiązania: z tytułu dostaw, robót i usług, wekslowe, wobec budżetu, z tytułu wynagrodzeń oraz pozostałe zobowiązania według wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 05 wykazuje się zobowiązania z tytułu dostaw wyrobów, robót i usług, a w wierszu 06 zobowiązania wobec budżetu według wartości ustalonej przy ich powstaniu.

Dział 4. Dane uzupełniające

W wierszu 01 wykazuje się wartość poniesionych w okresie sprawozdawczym nakładów na działalność inwestycyjną polegającą na budowie lub na zakupach gotowych dóbr trwałego użytku mających wartość wyższą niż 5 mln zł, podjętą z zamiarem użytkowania tych dóbr przez okres dłuższy niż rok. W wierszu tym wykazuje się także nakłady na pierwsze wyposażenie inwestycji w maszyny, urządzenia oraz narzędzia i inwentarz, także w tych przypadkach, gdy wartość pojedynczego zakupu dobra jest mniejsza niż 5 mln zł.

Przez działalność inwestycyjną rozumie się nakłady na budowę (zakup) nowych środków trwałych oraz rozbudowę (powiększenie), przebudowę, adaptację, rekonstrukcję lub modernizację istniejących środków trwałych, w celu osiągnięcia zamierzonego efektu produkcyjnego, usługowego lub użytkowego.

Nakłady inwestycyjne obejmują:

- wartość robót budowlano-montażowych wykonanych systemem zleceniowym i siłami własnymi inwestora,

- wartość zakupów maszyn, urządzeń, środków transportowych, narzędzi i inwentarza,

- pozostałe nakłady: prace badawcze i projektowe (np. opracowanie lub nabycie dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla konkretnych obiektów, nabycia patentów, wykonanie ekspertyz, badania geologiczne), szkolenie i przyuczenie kadr do przyszłej eksploatacji, przeprowadzenie prób technologicznych, utrzymanie jednostek nadzoru inwestycyjnego, nabycie nieruchomości lub odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości, kultury wieloletnie i inne koszty dotyczące realizacji inwestycji (odsetki od kredytów na inwestycję).

Uwaga. Pozostałe wiersze tego działu wypełnia się w cyklu kwartalnym.

W wierszu 02 wykazuje się wszystkie poniesione koszty w okresie sprawozdawczym (według rodzaju).

W wierszu 03 wykazuje się amortyzację rzeczowego majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W wierszu 04 wykazuje się zużycie materiałów, w tym także opakowań, odpadów, paliw, zużycie gazów technicznych oraz energii.

W wierszu 06 wykazuje się wszelkie obce usługi, w tym m.in. remontowe, transportowe, sprzętowe, obliczeniowe i inne (tj. zarówno tzw. usługi materialne i niematerialne).

W wierszu 07 wykazuje się wynagrodzenia brutto za pracę, bez względu na charakter stosunku pracy.

W wierszu 08 wykazuje się składki na ubezpieczenia społeczne i fundusz pracy oraz odpisy na fundusze socjalny i mieszkaniowy.

Uwaga. W pozostałych kosztach wykazuje się podatki, jak np. nieruchomości, środków transportowych, opłaty, składki z tytułu ubezpieczeń rzeczowych, wypłaty nie zaliczane do wynagrodzeń, czynsze i dzierżawy.

W wierszu 11 wykazuje się zmianę stanu zapasów produktów gotowych, produkcji nie zakończonej i rozliczeń międzyokresowych kosztów w stosunku do stanu na początek roku; zmniejszenie (wielkość dodatnia), zwiększenie (wielkość ujemna).

Uwaga. Przypomina się, że odsetek od kredytów i pożyczek nie zalicza się do kosztów (według rodzaju).

W wierszach 14 i 15 wykazuje się przeterminowane należności lub zobowiązania, w przypadku ewidencji można wykazać dane szacunkowe.

OBJAŚNIENIA DO FORMULARZA F-01/r

(dla jednostek, których podstawowy rodzaj działalności stanowi produkcja rolna)

Uwaga. W okresach rocznych jednostki wypełniają wszystkie działy, natomiast za okres I półrocza tylko przychody, tj. siedem wierszy działu 1 oraz cały dział 4.

Do działu 1, 2, 3 oraz do odpowiednich wierszy dz. 4 formularza F-01/r obowiązują objaśnienia do formularza F-01.

W wierszu 16 dz. 4 wykazuje się przychody ze sprzedaży (surowych - nie przetworzonych) produktów roślinnych, inwentarza żywego, ryb oraz produktów pochodzenia zwierzęcego.

W wierszu 19 dz. 4 wykazuje się wartość zakupu pasz przemysłowych, roślinnych i dodatków do pasz przeznaczonych na potrzeby gospodarstwa, inwentarza żywego, materiału zarybieniowego, jaj wylęgowych oraz nasion, sadzeniaków i produktów rolnych na inne cele.

W wierszu 20 dz. 4 wykazuje się zakup surowców i dodatków produkcyjnych dla własnych zakładów przetwórczości rolnej, np. ziemniaków, jęczmienia przemysłowego.

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

F-02

Statystyczne sprawozdanie finansowe sporządzone na dzień ..... 199... r.

grafika

OBJAŚNIENIA DO FORMULARZA F-02

Przy sporządzaniu statystycznego sprawozdania finansowego na formularzu F-02 stosuje się zasady wyceny poszczególnych składników aktywów i pasywów oraz wyniku finansowego określone w paragrafie 23-40 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 1991 roku w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości (Dz. U. Nr 10, poz. 35). W dziale I "Bilans" w rubryce 1 należy wykazać dane po dokonaniu odpowiednich przekształceń bilansu zamknięcia za rok 1990 na bilans otwarcia 1991 roku dostosowując go do pozycji sprawozdawczych bilansu za rok 1991.

Jednostki prowadzące działalność gospodarczą, na niewielką skalę, o których mowa w § 43 ust. 2 powołanego wyżej rozporządzenia, sporządzają uproszczony bilans i rachunek wyników podając w statystycznym sprawozdaniu finansowym F-02 wyłącznie dane w pozycjach oznaczonych literami i cyframi rzymskimi.

Jednostki, w których skład wchodzą wyodrębnione zakłady uprawnione do samodzielnego prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych, składają zbiorcze sprawozdanie finansowe, w których nie ujmuje się przez wyłączenie odpowiednio z aktywów i pasywów jednostki i wchodzących w jej skład zakładów:

1)
środków i funduszy (kapitałów) wydzielonych,
2)
wzajemnych należności i zobowiązań wewnątrzzakładowych.

Wzór bilansu został opracowany w ten sposób, że wiersz oznaczony cyfrą rzymską musi być sumą wierszy pod nim wyszczególnionych, natomiast wartość wierszy oznaczonych literami musi być sumą pozycji oznaczonych cyfrą rzymską. W przypadku gdy jakaś pozycja zawarta w bilansie nie występuje w podmiocie gospodarczym sporządzającym bilans należy w wierszu tym wstawić znak "- ".

Poniżej przedstawia się objaśnienia do działu 1 "Bilans", natomiast przy wypełnianiu działu 2 "Rachunek wyników" należy korzystać z objaśnień do formularza F-01.

W wierszu 51 działu 2 "Rachunek wyników" wykazuje się faktyczną liczbę osób pracujących w dniu 31 XII, dla których jednostka sprawozdawcza jest głównym miejscem pracy, łącznie z pracującymi poza granicami kraju. Dane podaje się bez uczniów i przeliczania zatrudnionych na pełne etaty.

Objaśnienia do działu I "Bilans"

AKTYWA

W wierszu 02 - wykazuje się należne wpłaty na poczet kapitału zadeklarowane przez udziałowców lub akcjonariuszy, a nie wniesione do dnia sporządzenia bilansu.

W wierszu 04 - wykazuje się wartość nabytych lub wytworzonych we własnym zakresie trwałych rzeczowych składników majątku tj. środki trwałe i wyposażenie. W wierszu tym wykazuje się również koszty inwestycji rozpoczętych, w tym maszyn i urządzeń jeszcze nie wydanych do montażu, wycenionych według zasad określonych w § 30 rozporządzenia Ministra Finansów oraz zaliczki wydatkowane na poczet inwestycji, tj. wartość środków pieniężnych wydatkowanych na poczet przyszłych dostaw, robót i usług w związku z inwestycjami, które nie zostały rozliczone do dnia sporządzenia bilansu.

W wierszu 05 - wykazuje się objęte ewidencją księgową grunty (tereny, place) będące własnością jednostki.

W wierszach 06 do 09 - wykazuje się środki trwałe w wartości netto, tj. wartość początkowa środków trwałych, ujętych w księgach rachunkowych w wysokości ceny nabycia lub kosztów poniesionych na ich wytworzenie, przebudowę lub modernizację, pomniejszoną o dotychczasowe umorzenie (§ 31 rozporządzenia Ministra Finansów).

W wierszu 10 - wykazuje się wartość netto wyposażenia (dawne przedmioty nietrwałe i tymczasowe zaplecze budów), tj. wartość początkową ujętą w księgach rachunkowych w wysokości cen nabycia lub kosztów wytworzenia pomniejszoną o dotychczasowe umorzenie ustalone zgodnie z przyjętą przez jednostkę, metodą umarzania przedmiotów wyposażenia (§ 32 rozporządzenia Ministra Finansów).

Uwaga. W wierszu 10 nie uwzględnia się wyposażenia zaliczonego w całości do kosztów po wydaniu do użytkowania.

W wierszu 11 - wykazuje się pełne koszty nie zakończonych inwestycji ustalone w wysokości kosztów poniesionych na nabycie lub wytworzenie środków trwałych, wyposażenia oraz wartości niematerialnych i prawnych, które powstaną w wyniku zakończenia inwestycji (§ 30 rozporządzenia Ministra Finansów).

W wierszu 12 - wykazuje się wartość wydatkowanych środków pieniężnych na poczet przyszłych dostaw, robót i usług w związku z inwestycjami, które nie zostały rozliczone do dnia sporządzenia bilansu.

W wierszu 14 - wykazuje się wartość netto nabytych koncesji, projektów wynalazczych, patentów, licencji, znaków towarowych, oprogramowania komputerów, koszty organizacji i zgromadzenia kapitału zakładowego spółek akcyjnych oraz podobne prawa i wartości, a także koszty poniesione w związku z inwestycjami, jak odszkodowania za dostarczenie obiektów zastępczych i przesiedlenie osób, koszty zagospodarowania pomelioracyjnego, założenie stref ochronnych, przygotowanie eksploatacji nowo budowanych zespołów środków trwałych przed przekazaniem inwestycji do użytkowania, opłaty z tytułu użytkowania gruntów i terenów w okresie inwestowania, odsetki i ujemne różnice kursowe z tytułu zaciągniętych w obcych walutach od kredytów i pożyczek na inwestycje, od kredytów i pożyczek na okres realizacji inwestycji (z wyjątkiem dot. inwestycji socjalnych i mieszkaniowych) - według cen nabycia lub poniesionych kosztów pomniejszonych o dotychczasowe umorzenie (§ 33 rozporządzenia Ministra Finansów).

W wierszu 15 - wykazuje się wartość firm ustaloną w wysokości różnicy między ceną zapłaconą sprzedawcy za jednostkę a niższą od niej wartością jednostki wynikającą z ewidencji księgowej na dzień dokonania sprzedaży, pomniejszoną o dokonane odpisy umorzeniowe (§ 33 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów).

Uwaga. Odpisy umorzeniowe od wartości firmy dokonuje się w równych ratach przez okres 5 lat po roku, w którym nabyto jednostkę.

W wierszu 16 - wykazuje się wartość środków pieniężnych wydatkowanych na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych, ale jeszcze nie rozliczonych do dnia sporządzenia bilansu.

W wierszu 17 - wykazuje się wartości finansowych składników majątku trwałego, tj.:

- nabyte udziały (w tym również akcje) w obcych jednostkach w walucie polskiej i w walutach obcych,

- nabyte długoterminowe papiery wartościowe w walucie polskiej i w walutach obcych,

- udzielone długoterminowe pożyczki w walucie polskiej i w walutach obcych,

- inne długoterminowe lokaty kapitałowe.

Uwaga. Udziały w walucie polskiej wykazuje się według ceny nabycia z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny (§ 23 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów).

Udziały w walutach obcych wykazuje się w cenie nie wyższej od ceny ich sprzedaży (np. według notowań giełdowych), możliwej do uzyskania w dniu kończącym rok obrotowy, przeliczonej na złote polskie według obowiązującego w tym dniu średniego kursu ustalonego przez Prezesa NBP (§ 23 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów. Różnice z tego tytułu zalicza się na koniec roku do kosztów operacji finansowych).

Przez określenie "długoterminowe" należy rozumieć papiery wartościowe, pożyczki itp., których termin zapłaty przypada co najmniej po upływie roku od daty na jaką sporządza się bilans.

W wierszu 18 - wykazuje się udziały w obcych podmiotach krajowych i zagranicznych (np. spółkach akcyjnych, spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, fundacjach) wniesionych w formie pieniężnej i rzeczowej.

W wierszu 19 - wykazuje się wartość długoterminowych papierów wartościowych (np. akcje, obligacje) zakupione w celu dokonania trwałej lokaty, których termin ważności wynosi powyżej jednego roku od dnia, na który jest sporządzony bilans.

W wierszu 20 - wykazuje się wartość udzielonych innym jednostkom długoterminowych pożyczek w walucie polskiej i w walutach obcych.

W wierszu 21 - wykazuje się wartość innych długoterminowych lokat środków pieniężnych w walucie polskiej i w walutach obcych z terminem płatności - wykupu analogicznie jak przy papierach wartościowych.

W wierszu 23 - wykazuje się wartość rzeczowych składników majątku obrotowego oraz nie rozliczonych zaliczek na poczet dostaw zapasów w przyszłym okresie.

W wierszu 24 - wykazuje się:

- wartość zapasów materiałów stanowiących własność jednostki, znajdujących się zarówno we własnych, jak też w obcych magazynach, również pozostałości materiałów na koniec roku obrotowego, odpisanych bezpośrednio po zakupie w koszty lub wydanych do produkcji, lecz nie zużytych na dzień sporządzenia bilansu. Wartość zapasu na koniec roku ustala się zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny określonej w § 25 ust. 5 oraz § 37 rozporządzenia Ministra Finansów,

- stan dostaw w drodze - przy zastosowaniu rzeczywistych cen zakupu lub nabycia stosowanie do ustaleń zakładowego planu kont,

- inwentarz żywy zakupiony do uboju, wyceniony według cen zakupu lub nabycia według zasad określonych w § 25 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 25 - wykazuje się wartość produkcji nie zakończonej, tj. produkcji (robót) w toku i półfabrykatów, ustaloną w sposób wynikający z przyjętego w jednostce sposobu rachunku kosztów według zasad określonych w § 27 i § 28 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 26 - wykazuje się wartość produktów gotowych ustaloną w sposób wynikający z przyjętego w jednostce sposobu rachunku kosztów według zasad określonych w § 27, § 28 oraz § 37 rozporządzenia Ministra Finansów. W wierszu tym wykazuje się również wartość inwentarza żywego w tuczu i w hodowli w cenach jego sprzedaży lub zakupu stosownie do § 29 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 27 - wykazuje się wartość zapasów towarów nabytych w celu odsprzedaży ustaloną według rzeczywistych cen zakupu (nabycia) z uwzględnieniem zasad ostrożnej wyceny, o której mowa w § 25 ust. 5 oraz § 37 rozporządzenia Ministra Finansów. W wierszu tym wykazuje się również stan dostaw towarów w drodze - przy zastosowaniu cen zakupu (nabycia) zgodnie z ustaleniami zakładowego planu kont - po pomniejszeniu o odpisy spowodowane ograniczoną możliwością ich sprzedaży.

W wierszu 28 - wykazuje się wartość udzielonych zaliczek na poczet dostaw materiałów, towarów itp. nie rozliczonych do dnia sporządzenia bilansu, z wyjątkiem zaliczek na inwestycje oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W wierszu 30 - wykazuje się stan bezspornych należności z tytułu dostaw, robót i usług w walucie polskiej według wartości ustalonej przy ich powstaniu, a w walutach obcych w wartości ustalonej przy ich powstaniu, przeliczonej na złote polskie według zasad określonych w § 24 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 31 - wykazuje się stan bezspornych należności z tytułu nadpłaty podatków, ceł, opłat, składek i świadczeń ZUS oraz innych rozrachunków o charakterze publicznoprawnym, o wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 32 - wykazuje się w jednostkach wielozakładowych stan należności z tytułu rozrachunków wewnątrzzakładowych w wartości ustalonej przy ich powstaniu. Pozycja ta jest wykazana w aktywach bilansu każdego samodzielnie bilansującego zakładu.

Uwaga. Stosownie do przepisów § 42 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów należności i zobowiązania z tytułu rozrachunków wewnątrzzakładowych eliminuje się w zbiorczym bilansie jednostki wielozakładowej.

W wierszu 33 - wykazuje się stan bezspornych należności od pracowników oraz innych osób fizycznych, a także osób prawnych, instytucji i organizacji, jeżeli należności te nie dotyczą dostaw, robót i usług oraz rozrachunków publicznoprawnych. Należności w walucie polskiej wykazuje się w wartości ustalonej przy ich powstaniu. Należności w walutach obcych podaje się w wartości przeliczonej na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 34 - wykazuje się wszelkie nieprzedawnione roszczenia sporne, tj. kwestionowane przez kontrahentów w całości lub w części należności, zarówno skierowane do sądu, jak też jeszcze będące przedmiotem pertraktacji powstałe w związku z działalnością jednostki.

Roszczenia w walucie polskiej wykazuje się w wartości ustalonej przy ich powstaniu, natomiast w walutach obcych podaje się w wartości przeliczonej na złote polskie według ustaleń zawartych w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

Uwaga. Nie rozliczone do końca roku obrotowego niedobory wycenia się według zasad określonych w § 24 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 36 - wykazuje się stan gotówki w kasie w walucie krajowej według wartości nominalnej, a w walutach obcych po przeliczeniu na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów. W wierszu tym wykazuje się również bony pieniężne.

W wierszu 37 - wykazuje się stan rachunków bankowych w walucie krajowej w wartości nominalnej w tym także zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego oraz stany rachunków bankowych prowadzonych w bankach krajowych i zagranicznych w walutach obcych, po przeliczeniu na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 38 - wykazuje się wartości weksli i czeków obcych oraz środków pieniężnych w drodze w walucie polskiej według wartości nominalnej i w walutach obcych, przeliczonych na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 39 - wykazuje się wartość krótkoterminowych papierów wartościowych zakupionych w celu odsprzedaży (np. obligacje obce, akcje obce, skupione własne akcje) w walucie polskiej według cen nabycia i w walutach obcych po przeliczeniu na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 40 - wykazuje się poniesione przez jednostkę w roku obrotowym lub latach poprzednich koszty przypadające do rozliczenia w następnych okresach sprawozdawczych § 34 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszy 41 - wykazuje się inne rodzaje aktywów występujące w jednostce, a nie wymienione w poprzedzających wierszach formularza. Są to np. środki wydzielone podległym jednostkom oraz nieobligatoryjne odpisy z wyniku finansowego.

PASYWA

Wiersz 43 - przeznaczony jest do wykazania wysokości posiadanych kapitałów i funduszy, zmiany ich wysokości na skutek przeszacowania środków zgodnie z odrębnymi przepisami, a także nierozliczony wynik z lat ubiegłych, jak i część zysku przeznaczoną na wieloletnie rezerwy celowe.

W wierszu 44 - wykazuje się - w zależności od formy prawnej - stan poszczególnych kapitałów zasadniczych, np. udziałowego, akcyjnego oraz zapasowych (rezerwowego, zapasowego) bez uwzględnienia nadwyżki wartości sprzedanych akcji własnych ponad ich wartość nominalną.

W wierszu 45 - wykazuje się nadwyżkę sprzedanych akcji własnych ponad ich wartość nominalną.

W wierszu 46 - wykazuje się w zależności od formy prawnej jednostki - łączną wartość poszczególnych funduszy podstawowych (założycielskiego, przedsiębiorstwa, zasadniczych) bez uwzględnienia skutków przeszacowania.

W wierszu 50 - wykazuje się inne nie wymienione fundusze.

W wierszu 51 - wykazuje się zwiększenia i zmniejszenia kapitałów lub funduszy zasadniczych w wyniku przeszacowania wyników aktywów (np. środków trwałych) określonych w odrębnych przepisach.

W wierszu 52 - wykazuje się nie rozliczoną do dnia sporządzenia bilansu część wyniku finansowego z lat ubiegłych - stratę w wartości ujemnej, a zysk w wartości dodatniej.

W wierszu 53 - wykazuje się wieloletnie rezerwy celowe kapitałowe, np. na rozwój, powstałe z podziału wyniku zarówno roku bieżącego, jak też lat poprzednich (po zapłaceniu podatków i przekazaniu dywidendy).

W wierszu 55 - wykazuje się wartość nie przeterminowanych długoterminowych kredytów bankowych i pożyczek, tj. wymagających zapłaty w okresie dłuższym niż rok od dnia, na który sporządza się bilans.

W wierszu 56 - wykazuje się stan długoterminowych kredytów bankowych w walucie polskiej w wartości nominalnej, natomiast w walucie obcej po przeliczeniu na złote polskie według zasad podanych w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 57 - wykazuje się wartość uzyskanych długoterminowych pożyczek w walucie polskiej i w walucie obcej przeliczonej według zasad określonych w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 58 - wykazuje się nie przeterminowane kredyty bankowe i uzyskane pożyczki w walucie i w walutach obcych przeliczone według zasad podanych w wierszu 57.

Uwaga. Zasady wykazywania ww. kredytów i pożyczek są identycznie jak kredytów i pożyczek długoterminowych.

W wierszu 61 - wykazuje się stan nie spłaconych w terminie zarówno długoterminowych, jak i pozostałych kredytów bankowych oraz uzyskanych pożyczek w walucie polskiej i w walutach obcych.

W wierszu 64 - wykazuje się stan zobowiązań z tytułu fakturowanych i nie fakturowanych dostaw materiałów, towarów i dóbr inwestycyjnych, w tym robót i usług na cele działalności bieżącej inwestycji oraz funduszów specjalnych w walucie polskiej w wartości ustalonej przy ich powstaniu oraz w walutach obcych - w wartości ustalonej przy ich powstaniu, przeliczonej na złote polskie według zasady określonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 65 - wskazuje się zobowiązania wynikające z wydanych weksli w walucie polskiej, wycenionej w wartości nominalnej oraz w walutach obcych - wycenione w wartości nominalnej na złote polskie według zasady ustalonej w § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 66 - wykazuje się stan zobowiązań z tytułu podatków, ceł, opłat oraz innych rozrachunków o charakterze publicznoprawnym w wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 67 - wykazuje się stan zobowiązań z tytułu wynagrodzeń za pracę, w wartości ustalonej przy ich powstaniu.

W wierszu 68 - wykazuje się stan zobowiązań z tytułu rozrachunków wewnątrzzakładowych w wartości ustalonej przy ich powstaniu. Wiersz ten wypełniany jest tylko przez każdy samodzielnie bilansujący zakład.

W wierszu 69 - wykazuje się wszystkie pozostałe (nie ujęte w wierszach od 64 do 68) zobowiązania zarówno w walucie polskiej, jak i obcej (przeliczane według zasad § 23 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów).

W wierszu 70 - wykazuje się stan funduszy specjalnego przeznaczenia tworzonych przez jednostkę, w ciężar kosztów na podstawie odrębnych przepisów lub decyzji o podziale zysku.

W wierszu 73 - wykazuje się stan pozostałych funduszy specjalnych tworzonych na podstawie decyzji jednostki o podziale zysku, w ciężar kosztów lub ze środków otrzymanych z innych funduszy lub jednostek.

W wierszu 75 - wykazuje się wartość pobranych przychodów dotyczących przyszłych okresów po roku obrotowym, określonych w § 24 ust. 2 i 3 i § 36 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 76 - wykazuje się wysokość rezerwy na koszty przyszłych okresów dotyczących kosztów przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, o których mowa w § 34 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów.

W wierszu 77 - wykazuje się wysokość utworzonych przez jednostkę rezerw w ciężar strat nadzwyczajnych oraz wartość innych pasywów.

W wierszu 78 - wykazuje się rezerwy utworzone w ciężar strat nadzwyczajnych na wierzytelności od dłużników postawionych w stan upadłości i na przewidywane ryzyko gospodarcze.

W wierszu 79 - wykazuje się inne występujące w jednostce pasywa nie wyszczególnione w poprzednich wierszach bilansu.

W wierszu 80 i 81 - wykazuje się wynik finansowy ujmowany na koncie "Wynik finansowy" w wysokości zgodnej z pozycją "Zysk netto" lub "Strata netto" rachunku wyników.

W wierszu 82 - wykazuje się zysk netto (ze znakiem "+")

wynikający z wiersza 24 działu 2 "Rachunek wyników".

W wierszu 83 - wykazuje się stratę netto (ze znakiem "-") wynikającą z wiersza 44 działu 2 "Rachunek wyników".

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

F-05

Sprawozdanie o stanie i ruchu środków trwałych - dla podmiotów działających według zasad rozrachunku gospodarczego za rok 199...

grafika

OBJAŚNIENIA

do formularza F-05 dla podmiotów działających według zasad rozrachunku gospodarczego

W sprawozdaniu F-05 wykazuje się wartość brutto wszystkich środków trwałych jednostek sprawozdawczych (także czasowo nieczynnych, jak np. znajdujące się w rezerwie lub zapasie, będące w naprawie, zbędne, wydzierżawione innym jednostkom, uznane za trwale nieczynne) łącznie z wartością inwestycji w obcych obiektach.

Podziału środków trwałych na grupy należy dokonać zgonie z "Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych" wydaną przez Główny Urząd Statystyczny.

Dział 1. Wartość ewidencyjna (brutto) środków trwałych

Dane w rubrykach 1 do 4 należy podać w wartości ewidencyjnej figurującej w księgach, tj. bez potrącenia umorzeń.

W rubryce 2 należy podać wartość przekazanych do użytku:

- obiektów nowo wybudowanych,

- obiektów nabytych od producenta lub dystrybutora,

- obiektów zakupionych od poprzedniego użytkownika według ceny zakupu powiększonej o koszty związane z jego nabyciem i zainstalowaniem łącznie z kosztami remontu i modernizacji poniesionymi przed oddaniem środków trwałych do eksploatacji,

- wartości nakładów zwiększających wartość istniejących środków trwałych, np. wynikłe z rozbudowania, przebudowania, adaptacji budynku lub zwiększenia wartości maszyny lub urządzenia na skutek zmodernizowania - w ramach działalności inwestycyjnej.

Przychód środków trwałych z inwestycji może pochodzić z działalności inwestycyjnej jednostki sprawozdawczej lub też z działalności inwestorów zastępczych, którzy przekazują zakończone inwestycje właściwemu użytkownikowi. Inwestorem zastępczym może być jednostka macierzysta zakładu i jednostka nadzoru inwestycyjnego. W przychodach środków trwałych z inwestycji należy podać pełną wartość środków trwałych objętych protokołami przekazania inwestycji do użytku.

W rubr. 3 należy podać wartość środków trwałych, które zostały postawione w stan likwidacji na skutek zużycia w toku normalnego ich użytkowania oraz środków trwałych, które zostały wycofane z użytkowania (postawione w stan likwidacji) w wyniku zniszczenia (np. wypadków losowych, katastrof itp.) lub zmian sytuacyjnych (np. wyburzenia budynku nie zużytego całkowicie celem uzyskania miejsca na budowę innego obiektu). W rubryce tej podaje się również wartość środków trwałych postawionych w stan likwidacji przekazanych innej jednostce celem fizycznej ich likwidacji. Nie wykazuje się w rubr. 4 wartości środków trwałych wycofanych z użytkowania na skutek sprzedaży lub przekazania do dalszego użytkowania.

W wierszu 3 należy podać wartość budynków, których powierzchnia użytkowa w przeważającej części użytkowana jest na cele mieszkalne. Wartość budynków mieszkalnych w gospodarstwach leśnych (w leśniczówkach) należy również podać w wierszu 3.

Uwaga. Nie należy w wierszu 3 podawać wartości budynków burs, domów akademickich, internatów, hoteli miejskich, schronisk turystycznych oraz budynków użytkowanych jako obiekty kolonijne, domy wypoczynkowo-wczasowe itp.

Wiersz 7 wypełniają jednostki sprawozdawcze, w których występują urządzenia wodno-melioracyjne zaliczane do melioracji szczegółowych, z wyjątkiem budowli melioracji podstawowych objętych grupą 2 "Budowle".

Dział 2. Wartość umorzenia, amortyzacji i remontów środków trwałych

W rubryce 1 należy podać wartość umorzenia środków trwałych wykazanych w rubr. 4 działu 1.

W rubryce 3 należy podać wartość (całość kosztów) poniesionych w roku sprawozdawczym z tytułu remontów bieżących i kapitalnych (zakończonych i nie zakończonych) środków trwałych.

Dział 3. Wartość ewidencyjna (brutto) środków trwałych według sfer działalności, w których są użytkowane

Jednostki zaliczone do działów sfery produkcji materialnej wykazują w dziale 3 wartość środków trwałych użytkowanych w działalności podstawowej (zgodnie z numerem statystycznym) w wierszu 02. Przedsiębiorstwa zaliczone do działu "Rolnictwo" i przedsiębiorstwa handlu wewnętrznego posiadające wydzielone zakłady przemysłowe (gorzelnie, masarnie, płatkarnie itp.) wykazują ich wartość w wierszu 03.

Do środków trwałych użytkowanych w sferze produkcji materialnej, tj. do środków trwałych produkcyjnych, zalicza się środki trwałe użytkowane w działalności: przemysłu, budownictwa, rolnictwa, leśnictwa, transportu, łączności, handlu, pozostałej gałęzi produkcji materialnej oraz w gospodarce komunalnej.

Do środków trwałych użytkowanych w sferze działalności poza produkcją materialną, tj. do środków trwałych nieprodukcyjnych, zalicza się środki trwałe użytkowane w działach wymienionych w wierszach od 04 do 10.

O zakwalifikowaniu wartości środków trwałych przedsiębiorstwa (zakładu samodzielnie bilansującego) do poszczególnych działów gospodarki narodowej w dziale 3 sprawozdania decyduje przeznaczenie użytkowe danego zbioru środków trwałych:

- przedsiębiorstwa prowadzące jednorodną działalność eksploatacyjną, np.: przemysłową, budowlaną, handlową lub w zakresie gospodarki mieszkaniowej zaliczają wartość wszystkich posiadanych środków trwałych do tego działu gospodarki narodowej (sfery produkcji materialnej lub poza sferą produkcji materialnej), do którego zaliczone jest przedsiębiorstwo według podmiotowej przynależności działowej, wynikającej z nadanego danej jednostce organizacyjnej numeru statystycznego,

- przedsiębiorstwa (zakłady samodzielnie bilansujące) zaliczone do sfery produkcji materialnej, prowadzące również niektóre rodzaje działalności bytowej, zakładową działalność socjalno-kulturalną lub działalność w zakresie oświaty zaliczają wartość środków trwałych:

1) produkcyjnych - do tego działu gospodarki, do którego zaliczone zostało przedsiębiorstwo według nadanego jednostce numeru statystycznego, z tym że:

- przedsiębiorstwa handlu wewnętrznego obejmujące również swą działalnością wydzielone (w ewidencji zatrudnienia, środków trwałych, kosztów i sprzedaży) zakłady przemysłowe wytwarzające wyroby przeznaczone w przeważającej mierze do sprzedaży na zewnątrz wykazują wartość środków trwałych użytkowanych w tych zakładach w dziale "Przemysł", a pozostałe produkcyjne środki trwałe w dziale "Handel",

- przedsiębiorstwa zaliczane do działu "Rolnictwo" posiadające zakłady przemysłowe (np. gorzelnie, mieszalnie pasz) wykazują środki trwałe tych zakładów w dziale "Przemysł", a pozostałe środki trwałe produkcyjne w dziale "Rolnictwo";

2) nieprodukcyjnych - do tych działów gospodarki narodowej, w których dane środki są użytkowane, np.:

- wartość środków trwałych użytkowanych w przyzakładowej gospodarce mieszkaniowej (wartość budynków mieszkalnych i hoteli robotniczych) do działu "Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi komunalne"- wiersz 04 sprawozdania, za wyjątkiem wartości budynków mieszkalnych wraz z obiektami towarzyszącymi w gospodarkach leśnych (gajówki, leśniczówki), które zalicza się do działu "Leśnictwo". Domy mieszkalne pracowników zatrudnionych w leśnictwie lub hotele robotnicze adaptowane lub przekazywane na cele mieszkalne należy wykazać w dziale 3 wiersz 04 "Gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi komunalne".

Sumy wykazane w dziale 3 sprawozdania wiersz 04, gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi komunalne powinny być większe lub równe wartościom podanym w dziale 1 wiersz 3 - w tym budynki mieszkalne.

Wyjątek od powyższej zależności stanowią jednostki podległe Naczelnemu Zarządowi Lasów Państwowych (drugi człon numeru statystycznego 28001000), gdzie dział 1 wiersz 3 może być wypełniony, a dział 3 wiersz 04 mniejszy lub nie wypełniony,

- wartość środków trwałych użytkowanych w przyzakładowych szkołach zawodowych, internatach, przedszkolach, bursach - do działu "Oświata i wychowanie" - w wierszu 06,

- wartość środków trwałych użytkowanych w zorganizowanych przyzakładowych domach kultury, świetlicach lub klubach - do działu "Kultura i sztuka" - wiersz 07,

- wartość środków trwałych użytkowanych w przyzakładowych ambulatoriach, żłobkach, sanatoriach, prewentoriach - do działu "Ochrona zdrowia i opieka społeczna" - wiersz 08,

- wartość środków trwałych użytkowanych w zakładowych ośrodkach wczasowo-wypoczynkowych lub sportowych - do działu "Kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek" - wiersz 09,

- wartość środków trwałych użytkowanych w pozostałych branżach usług niematerialnych - do działu "Pozostała działalność" wiersz 10,

- przedsiębiorstwa sfery działalności poza sferą produkcji materialnej zaliczają całą wartość środków trwałych użytkowanych w działalności eksploatacyjnej do tego działu gospodarki narodowej, do którego zaliczone zostało przedsiębiorstwo według nadanego danej jednostce numeru statystycznego, a wartość środków trwałych zakładowej działalności socjalno-kulturalnej - do tych działów, w których te zbiory środków trwałych są użytkowane.

Dział 4. Dane uzupełniające

W wierszu 01 należy podać według stanu na koniec roku wartość ewidencyjną (brutto) środków trwałych Skarbu Państwa otrzymanych na czas oznaczony do odpłatnego korzystania zgodnie z postanowieniami art. 37 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 299) i zarządzenia Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1990 r. w sprawie zasad ustalania należności za korzystanie z mienia Skarbu Państwa (MP Nr 43, poz. 334).

W wierszu 02 rubr. 1 i 2 - należy wykazać wartość środków trwałych obcych dzierżawionych od innych podmiotów gospodarczych, w tym także w formie leasingu według ich stanu na koniec roku.

W wierszu 05 należy wykazać wartość gruntów zaliczonych do środków trwałych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1990 r. (Dz. U. Nr 90 poz. 529).

W wierszu 08 rubr. 1 należy podać wartość ewidencyjną środków trwałych ogółem, a w rubr. 2 budynków i budowli służących ochronie środowiska zaliczonych zgodnie z "Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych" do następujących rodzajów:

- rodzaj 223 - Zbiorniki (doły gnilne, osadniki itp. budowle),

- rodzaj 258 - Budowle do oczyszczania ścieków,

- rodzaj 299-7 - Budowle do gromadzenia i przerobu odpadów przemysłowych i komunalnych,

- rodzaj 655 - Urządzenia do oczyszczania gazów,

- rodzaj 658 - Urządzenia do oczyszczania ścieków.

Szczegółowy wykaz środków trwałych służących ochronie środowiska podany jest w komunikacie Ministra Finansów w sprawie wykazu środków trwałych, których funkcją jest ochrona środowiska - Dz. Urz. Min. Fin. z 1986 r. Nr 4, poz. 19.

ZAŁĄCZNIK  Nr 5

F-05/b

Sprawozdanie o stanie i ruchu środków trwałych - dla podmiotów sfery budżetowej, szkół wyższych i organizacji społecznych za rok 19...

grafika

OBJAŚNIENIA

do formularza F-05/b dla podmiotów sfery budżetowej, szkół wyższych i organizacji społecznych

W sprawozdaniu sporządzonym na formularzu F-05/b wykazuje się wszystkie środki trwałe własne objęte ewidencją jednostek sprawozdawczych, a więc również środki trwałe czasowo nieczynne, zbędne lub wydzierżawione innym jednostkom, a także środki trwałe uznane za trwale nieczynne.

Podziału środków trwałych na grupy należy dokonać zgodnie z "Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych" wydaną przez Główny Urząd Statystyczny.

Wartość ewidencyjna (brutto) środków trwałych i koszty remontów

W wierszu 3 podaje się wydzieloną z wartości wykazanej w wierszu 2 wartość budynków, których powierzchnia użytkowa jest w przeważającej części użytkowana na cele mieszkalne. Nie ujmuje się w wierszu 3 wartości budynków zajmowanych przez bursy, domy akademickie, internaty, hotele miejskie, schroniska turystyczne oraz budynków użytkowanych jako obiekty kolonijne, domy wypoczynkowo-wczasowe, domy dziecka, domy opieki społecznej itp.

W wierszu 7 podaje się wartość urządzeń wodno-melioracyjnych, z wyjątkiem budowli melioracji podstawowych, objętych grupą 2 - "Budowle".

W rubr. 1 należy podać wartość ewidencyjną (bez potrącenia umorzenia) poszczególnych grup środków trwałych według stanu na początek roku sprawozdawczego, zgodnie z bilansem otwarcia.

W rubr. 2 podaje się wartość przekazanych do użytku:

- obiektów nowo wybudowanych,

- obiektów nabytych od producenta lub dystrybutora,

- obiektów zakupionych od poprzedniego użytkownika według ceny zakupu powiększonej o koszty związane z ich nabyciem i zainstalowaniem łącznie z kosztami remontu i modernizacji poniesionymi przed oddaniem środków trwałych do eksploatacji,

- wartości nakładów zwiększających wartość istniejących środków trwałych, np. wynikłe z rozbudowania, przebudowania, adaptacji budynków lub zwiększenia wartości maszyny lub urządzenia na skutek zmodernizowania w ramach działalności inwestycyjnej.

Przychód środków trwałych z inwestycji może pochodzić z działalności inwestycyjnej jednostki sprawozdawczej lub też z działalności inwestycyjnej inwestorów zastępczych, którzy przekazują zakończone inwestycje właściwemu użytkownikowi. Inwestorem zastępczym może być jednostka macierzysta zakładu i jednostka nadzoru inwestycyjnego.

W rubr. 3 podaje się wartość środków trwałych, które zostały zlikwidowane na skutek zużycia w toku normalnego ich użytkowania oraz wycofania z użytkowania w wyniku zniszczenia (np. wypadków losowych, katastrof) lub zmian sytuacyjnych (bez wartości środków trwałych sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie innym użytkownikom).

Dane wykazane w rubr. 4 winny być zgodne z danymi wykazanymi w bilansie sporządzonym na koniec roku sprawozdawczego.

W rubr. 5 należy podać wartość (całość kosztów) poniesionych w roku sprawozdawczym z tytułu remontów bieżących, średnich i kapitalnych (zakończonych i nie zakończonych) oraz wartość konserwacji środków trwałych, z tym że jednostki i zakłady budżetowe podają wyłącznie koszty remontów kapitalnych.

W wierszu 8 rubr. 6 podaje się wartość ewidencyjną środków trwałych służących ochronie środowiska zaliczonych zgodnie z "Klasyfikacją Rodzajową Środków Trwałych" do następujących rodzajów:

- rodzaj 223 - Zbiorniki (doły gnilne, osadniki itp. budowle),

- rodzaj 258 - Budowle do oczyszczania ścieków,

- rodzaj 299-7 - Budowle do gromadzenia i przerobu odpadów przemysłowych i komunalnych,

- rodzaj 655 - Urządzenia do oczyszczania gazów,

- rodzaj 658 - Urządzenia do oczyszczania ścieków.

Szczegółowy wykaz środków trwałych służących ochronie środowiska podany jest w komunikacie Ministerstwa Finansów w sprawie wykazu środków trwałych, których funkcją jest ochrona środowiska - Dz. Urz. Min. Fin. z 1986 r. Nr 4, poz. 19.

W wierszu 8 rubr. 7 podaje się wartość budowli zaliczonych do rodzajów 223, 258, 299-7.

Uwaga. Urzędy gminne, dzielnicowe i wojewódzkie grupujące wydzielone jednostki nie bilansujące samodzielnie, których działalność jest zaliczana do różnych działów gospodarki narodowej, sporządzają oddzielnie sprawozdanie dla każdego występującego działu.