Nadanie statutu Narodowemu Instytutowi Konserwacji Zabytków.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MKiDN.2022.30

Akt obowiązujący
Wersja od: 30 września 2023 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO 1
z dnia 19 kwietnia 2022 r.
w sprawie nadania statutu Narodowemu Instytutowi Konserwacji Zabytków

Na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Narodowemu Instytutowi Konserwacji Zabytków nadaje się statut, stanowiący załącznik do zarządzenia.
§  2. 
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Statut Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków

Rozdział  1

Postanowienia ogólne

§  1. 
Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków, zwany dalej "Instytutem", jest państwową instytucją kultury utworzoną zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 19 kwietnia 2022 r. w sprawie utworzenia państwowej instytucji kultury - Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków (Dz. Urz. MKiDN poz. 29) i działającą w szczególności na podstawie:
1)
ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194), zwanej dalej "ustawą";
2)
ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2021 r. poz. 710 i 954);
3)
niniejszego statutu.
§  2. 
1. 
Siedzibą Instytutu jest miasto stołeczne Warszawa, a terenem działania obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Instytut może prowadzić działalność poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
3. 
Instytut może używać skróconej nazwy "NIKZ".
§  3. 
1. 
Organizatorem Instytutu jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej "Ministrem".
2. 
Instytut podlega wpisowi do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra i posiada osobowość prawną.
3. 
Nadzór nad Instytutem sprawuje Minister.

Rozdział  2

Zakres działalności Instytutu

§  4. 
1. 
Do zakresu działalności Instytutu należy:
1)
wdrażanie wysokich standardów dokumentacji i prowadzenia prac konserwatorskich dotyczących zabytków oraz prac prowadzonych w otoczeniu zabytków;
2)
prowadzenie badań w zakresie konserwacji, restauracji i rewitalizacji zabytków;
3)
upowszechnianie i promowanie modelowych praktyk i realizacji konserwatorskich;
4)
promowanie dorobku konserwatorów polskich i z Polską związanych, jako elementu dorobku europejskiego i światowego w dziedzinie konserwacji zabytków;
5) 2
 wdrażanie wysokich standardów ochrony i opieki nad zabytkami archeologicznymi;
6) 3
 opracowanie i realizacja planu rozwoju sieci magazynów służących do:
a)
przechowywania i konserwowania zabytków ruchomych stanowiących własność Skarbu Państwa, w tym zabytków archeologicznych, w warunkach zapewniających im trwałe zachowanie,
b)
przechowywania źródeł archeologicznych niebędących zabytkami, na czas badań i weryfikacji ich wyników;
7) 4
 promowanie zabytków i ich ochrony.
2. 
Działania objęte zakresem ust. 1, Instytut realizuje przez:
1)
praktyczne wdrażanie standardów dotyczących prac przy zabytkach, w szczególności ich konserwacji, restauracji, renowacji, rekonstrukcji i rewaloryzacji;
2) 5
 prowadzenie projektów badawczych, konserwatorskich i budowlanokonserwatorskich dotyczących zabytków, w tym prac ratunkowych, upamiętniających, zabezpieczających i archeologicznych;
3)
promowanie i upowszechnianie modelowych prac dotyczących zabytków i ich otoczenia;
4)
działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych w dziedzinie konserwacji zabytków, w tym poprzez organizację i współorganizację szkoleń oraz warsztatów praktycznych;
5) 6
 prowadzenie badań i upowszechnianie ich wyników, zwłaszcza w zakresie niezbędnym do przygotowania dokumentacji przedprojektowej i projektowej prac przy zabytkach, w tym tworzenie i prowadzenie systemów certyfikacji jakości wykonywania prac;
6)
wykonywanie prac inwentaryzacyjnych i dokumentacyjnych oraz ekspertyz;
7)
opracowywanie i zlecanie badań i analiz służących diagnozie oraz rozwojowi dziedzin objętych przedmiotem działania Instytutu;
8) 7
 realizację działań edukacyjnych i informacyjnych, kampanii społecznych oraz innych przedsięwzięć, w szczególności mających na celu podnoszenie kwalifikacji, wiedzy oraz popularyzację dziedzin objętych przedmiotem działania Instytutu;
9) 8
 tworzenie i prowadzenie baz danych i portali internetowych, jak również systemów teleinformatycznych wspierających system ochrony i opieki nad zabytkami;
10)
prowadzenie działalności wydawniczej oraz związanej z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych i nagrań dźwiękowych;
11)
organizowanie konferencji, seminariów, sympozjów, warsztatów, wystaw, wizyt studyjnych oraz innych wydarzeń;
12)
prowadzenie programów własnych oraz powierzonych do realizacji przez Ministra, mających na celu finansowanie lub dofinansowanie zadań podmiotów prowadzących działalność w zakresie dziedzin objętych przedmiotem działania Instytutu;
13)
prowadzenie, w porozumieniu z Ministrem, współpracy międzynarodowej w zakresie konserwacji zabytków;
13a) 9
 pełnienie funkcji inwestora w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, z późn. zm. 10 ), w zakresie budowy, przebudowy, remontu magazynów, o których mowa w ust. 1 pkt 6;
13b) 11
 wspieranie i promocję społecznej opieki nad zabytkami;
14)
organizowanie i prowadzenie innych prac w zakresie dziedzin objętych przedmiotem działania Instytutu, w tym realizowanie zadań zleconych przez Ministra.
3. 
Instytut może w zakresie swojej działalności współpracować z podmiotami krajowymi i zagranicznymi, w tym: administracją rządową, jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi, kościołami i związkami wyznaniowymi, uczelniami, instytucjami naukowymi, mediami oraz osobami fizycznymi.

Rozdział  3

Organizacja i zarządzanie

§  5. 
Organami Instytutu są:
1)
Dyrektor;
2)
Rada Instytutu, zwana dalej "Radą".
§  6. 
1. 
Dyrektor Instytutu zarządza Instytutem i reprezentuje go na zewnątrz.
2. 
Do obowiązków Dyrektora Instytutu należy realizacja zadań statutowych, a w szczególności:
1)
odpowiedzialność za bieżącą działalność Instytutu;
2)
przygotowywanie rocznych i wieloletnich programów działania oraz rocznych planów finansowych;
3)
sporządzanie sprawozdań z działalności i rocznych sprawozdań finansowych za każdy rok budżetowy;
4)
nadzór nad mieniem oraz racjonalnym i efektywnym gospodarowaniem posiadanymi środkami finansowymi i materialnymi;
5)
wydawanie zarządzeń i innych wewnętrznych aktów Instytutu;
6) 12
 pozyskiwanie środków finansowych na działalność Instytutu od podmiotów zewnętrznych.
3. 
Dyrektora powołuje i odwołuje Minister, w trybie określonym ustawą.
4.  13
 Dyrektor Instytutu zarządza Instytutem przy pomocy dwóch zastępców.
5. 
Zastępcę Dyrektora powołuje i odwołuje Dyrektor Instytutu, po uzyskaniu opinii Ministra.
6. 
Instytut może tworzyć oddziały terenowe i pracownie specjalistyczne.
7. 
Tworzenie, łączenie i likwidacja oddziałów terenowych i pracowni specjalistycznych następuje na podstawie zarządzenia Dyrektora, po uzyskaniu zgody Ministra.
8. 
Organizację wewnętrzną Instytutu określa regulamin organizacyjny nadany zarządzeniem Dyrektora, w trybie określonym w art. 13 ust. 3 ustawy.
9. 
Zmiany regulaminu organizacyjnego są dokonywane w trybie określonym dla jego nadania.
§  7. 
1. 
Rada jest organem doradczym i opiniodawczym Dyrektora.
2.  14
 W skład Rady wchodzi 9 członków, w tym 8 członków wybranych spośród przedstawicieli środowisk związanych z przedmiotem działania Instytutu oraz 1 członek - przedstawiciel Ministra.
3. 
Członków Rady na okres 3 lat powołuje Minister na wniosek Dyrektora.
4. 
Pierwsze posiedzenie Rady zwołuje i otwiera Dyrektor.
5. 
Członkowie Rady wybierają spośród siebie przewodniczącego Rady i jego zastępcę.
6. 
Członkostwo w Radzie wygasa w czasie jej kadencji w przypadku:
1)
zrzeczenia się członkostwa;
2)
ubezwłasnowolnienia lub choroby trwale uniemożliwiającej wykonanie obowiązków;
3)
prawomocnego orzeczenia kary pozbawienia praw publicznych;
4)
śmierci.
7.  15
 W razie wygaśnięcia członkostwa w Radzie, Minister powołuje nowych członków Rady zgodnie ze wskazaniami określonymi w ust. 2 i 3, na okres do końca kadencji bieżącej Rady.
8. 
Za udział w pracach Rady jej członkowie nie otrzymują wynagrodzenia.
9. 
Koszty działania i obsługi Rady ponosi Instytut.
§  8. 
Do zadań Rady należy:
1)
opiniowanie rocznych i wieloletnich programów i planów Instytutu;
2)
opiniowanie realizacji zadań Instytutu;
3)
wyrażanie opinii i składanie wniosków do Dyrektora we wszystkich istotnych sprawach związanych z działalnością Instytutu;
4)
poszukiwanie nowych form wsparcia organizacyjnego, koncepcyjnego i finansowego działalności Instytutu.
§  9. 
1. 
Rada odbywa posiedzenia w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
2. 
Posiedzenia Rady zwoływane są przez przewodniczącego Rady albo w razie jego nieobecności, przez jego zastępcę.
3. 
W posiedzeniach Rady uczestniczy Dyrektor oraz mogą uczestniczyć inne osoby zaproszone przez przewodniczącego Rady.
4. 
Posiedzenia nadzwyczajne Rady są zwoływane na żądanie:
1)
co najmniej połowy ogólnej liczby członków Rady;
2)
Ministra;
3)
Dyrektora.
5. 
Posiedzenia Rady są protokołowane, a dokumentacja z posiedzeń jest przechowywana w Instytucie i przekazywana do wiadomości Ministra.
6. 
Rada może odbywać posiedzenia w obecności co najmniej połowy liczby jej członków.
7. 
Szczegółowy tryb działania Rady określa jej regulamin, wydany w formie zarządzenia Dyrektora, po uprzednim zatwierdzeniu przez Ministra.
§  10. 
1.  16
 Dyrektor może powoływać kolegia doradcze, zespoły projektowe lub zadaniowe. Powołując koordynatora, kolegium doradcze albo zespół projektowy Dyrektor określa cel, zakres działania, planowane efekty lub produkty działania, a w przypadku kolegium doradczego i zespołu projektowego skład osobowy oraz przewodniczącego lub kierownika.
2. 
W skład kolegium doradczego i zespołu projektowego wchodzą osoby powołane przez Dyrektora spośród pracowników Instytutu lub spoza ich grona.
3.  17
 Obsługę kancelaryjno-biurową kolegium lub zespołu zapewnia Instytut.

Rozdział  4

Majątek i finanse instytutu

§  11. 
Minister zapewnia środki potrzebne do utrzymania i rozwoju Instytutu.
§  12. 
Majątek Instytutu wykorzystuje się do celów wynikających z zakresu działalności Instytutu.
§  13. 
1. 
Przychodami Instytutu są:
1)
środki przekazywane w formie dotacji podmiotowej i celowej;
2)
środki pochodzące z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej;
3)
przychody z tytułu wykonywania zadań na rzecz organizacji rządowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych instytucji;
4)
przychody z prowadzonej działalności dodatkowej;
5)
przychody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw oraz przychody ze świadczenia usług;
6)
środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych, m.in. z tytułu spadków, zapisów i darowizn;
7)
odsetki z lokat bankowych;
8)
środki z innych źródeł.
2. 
Minister przekazuje środki finansowe dla Instytutu w formie dotacji:
1)
podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;
2)
celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;
3)
celowej na realizację wskazanych zadań i programów.
3. 
Instytut może pozyskiwać na swą działalność środki pozabudżetowe z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej.
§  14. 
1. 
Instytut może prowadzić jako dodatkową, działalność odpłatną według zasad określonych w obowiązujących przepisach.
2. 
Działalność, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w celu finansowania działalności określonej w § 4 oraz w zakresie:
1)
produkcji i sprzedaży wydawnictw książkowych i publikacji, wydawnictw muzycznych, filmów i dokumentów, innych niż określone w § 4 ust. 2 pkt 10;
2)
organizacji przedsięwzięć o charakterze artystyczno-kulturalnym, w tym festiwali, koncertów, wystaw lub konferencji, innych niż określone w § 4 ust. 2 pkt 11;
3)
odpłatnej organizacji szkoleń;
4)
odpłatnej organizacji wizyt studyjnych;
5)
promocyjno-reklamowym;
6)
wynajmu nieruchomości i lokali.
§  15. 
Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Ministrowi.

Rozdział  5

Reprezentacja instytutu

§  16. 
Do dokonywania czynności prawnych w imieniu Instytutu, w tym do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych, uprawniony jest Dyrektor.
§  17. 
1. 
Dyrektor może ustanawiać pełnomocników do dokonywania czynności prawnych w imieniu Instytutu, określając zakres pełnomocnictwa.
2.  18
 (uchylony).
3. 
Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, z wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

Rozdział  6

Postanowienia końcowe

§  18. 
Połączenia, podziału lub likwidacji Instytutu dokonuje Minister w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.
§  19. 
Zmiany statutu dokonuje się w trybie określonym dla jego nadania.
1 Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego kieruje działem administracji rządowej - kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Dz. U. poz. 1951).
2 Załącznik § 4 ust. 1 pkt 5 dodany przez § 1 pkt 1 lit. a z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
3 Załącznik § 4 ust. 1 pkt 6 dodany przez § 1 pkt 1 lit. a z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
4 Załącznik § 4 ust. 1 pkt 7 dodany przez § 1 pkt 1 lit. a z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
5 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b tiret pierwsze z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
6 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b tiret drugie z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
7 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 8 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b tiret trzecie z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
8 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 9 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b tiret czwarte z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
9 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 13a dodany przez § 1 pkt 1 lit. b tiret piąte z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
10 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r. poz. 967, 1506, 1597, 1681, 1688, 1762, 1890 i 1963.
11 Załącznik § 4 ust. 2 pkt 13b dodany przez § 1 pkt 1 lit. b tiret piąte z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
12 Załącznik § 6 ust. 2 pkt 6 dodany przez § 1 pkt 2 lit. a z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
13 Załącznik § 6 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
14 Załącznik § 7 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
15 Załącznik § 7 ust. 7 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. b z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
16 Załącznik § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
17 Załącznik § 10 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.
18 Załącznik § 17 ust. 2 uchylony przez § 1 pkt 5 z dnia 29 września 2023 r. (Dz.Urz.MKiDN.2023.53) nin. zarządzenie z dniem 30 września 2023 r.