Metodyka wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.KGP.2008.9.48

Akt utracił moc

Wersja od: 27 listopada 2015 r.

ZARZĄDZENIE NR 323

KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI

z dnia 26 marca 2008 r.

w sprawie metodyki wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.

1. Zarządzenie określa metodykę wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców, w ramach postępowań prowadzonych na podstawie:

1) ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756), zwanej dalej "k.w.";

2) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.), zwanej dalej "u.p.n.";

3) ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148 z późn. zm.), zwanej dalej "k.p.w.".

2. Użyte w zarządzeniu określenia oznaczają:

1) 1 organ Policji - Komendanta Głównego Policji, komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji, komendanta komisariatu i komendanta komisariatu specjalistycznego Policji;

2) organ I instancji - organ Policji akceptujący wniosek o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu;

3) organ II instancji - organ Policji nadrzędny nad organem I instancji;

4) organ nadrzędny - organ Policji wyższego stopnia;

5) jednostka Policji - komendę powiatową, miejską, rejonową Policji, komisariat, komisariat specjalistyczny Policji;

6) kierownik jednostki - komendanta powiatowego, rejonowego, miejskiego Policji, komendanta komisariatu, komisariatu specjalistycznego Policji;

7) komórka Policji - wyodrębnioną część struktury organizacyjnej jednostki Policji;

8) kierownik komórki - kierownika wyodrębnionej części struktury organizacyjnej jednostki Policji;

9) komórka do spraw nieletnich i patologii - wyodrębnioną część struktury organizacyjnej jednostki Policji, właściwą w sprawach nieletnich i patologii;

10) przełożony dyscyplinarny - przełożonego w rozumieniu przepisów art. 133 ust. 1 ustawy;

11) droga służbowa - obowiązek przekazania przez podwładnego informacji lub sporządzonego dokumentu wyłącznie bezpośredniemu przełożonemu, a w wypadku, gdy informacja lub dokument jest skierowany do wyższego przełożonego albo poza Policję - wyłącznie za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego;

12) 2 (skreślony);

13) k.p.k. - ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. - kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.).

§  2.

1. W przypadku, gdy policjant ujawni wykroczenie lub uzyska wiadomość o popełnieniu wykroczenia, obowiązany jest podjąć czynności zmierzające do:

1) zastosowania wobec sprawcy wykroczenia przewidzianych prawem środków w celu wdrożenia go do poszanowania prawa i przestrzegania zasad współżycia społecznego;

2) uwzględnienia prawem chronionych interesów pokrzywdzonego i w miarę możliwości spowodowania usunięcia skutków wykroczenia;

3) ujawnienia okoliczności sprzyjających popełnianiu wykroczeń lub wpływających negatywnie na bezpieczeństwo i porządek publiczny, a następnie podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie ich w przyszłości.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w szczególności polegają na:

1) ustaleniu sprawcy wykroczenia oraz zatrzymaniu go w uzasadnionych przypadkach;

2) ustaleniu okoliczności zdarzenia i zabezpieczeniu dowodów popełnienia wykroczenia przed utratą lub zniekształceniem;

3) ustaleniu, czy istnieją formalne podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie, a w tym uzyskaniu od uprawnionej osoby żądania ścigania w przypadku wykroczenia ściganego na żądanie;

4) zebraniu danych niezbędnych do sporządzenia wniosku o ukaranie oraz informacji o źródłach dowodowych pozwalających na obiektywne rozstrzygnięcie sprawy.

§ 3. 3 Wobec sprawcy wykroczenia nakłada się grzywnę w drodze mandatu karnego albo kieruje się wniosek o ukaranie do sądu, jeżeli nie można poprzestać na zastosowaniu środków oddziaływania wychowawczego.

§  4.

1. 4 Jeżeli w toku prowadzonych czynności wyjaśniających w sprawie o wykroczenie ujawnione zostaną okoliczności, o których mowa w art. 5 § 1 k.p.w. - policjant kończy prowadzenie czynności wyjaśniających, chyba że zachodzą okoliczności wskazane w art. 5 § 2-3 k.p.w.

2. 5 Zakończenie czynności wyjaśniających w sprawie o wykroczenie bez kierowania wniosku o ukaranie do sądu dokumentuje się wnioskiem, w którym należy wskazać i uzasadnić podstawę i powód odstąpienia od kierowania wniosku o ukaranie.

3. 6 Wniosek o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu zatwierdza organ Policji lub osoba pisemnie upoważniona przez ten organ.

§ 5. W przypadkach uzasadniających wyłączenie części materiałów czynności wyjaśniających w sprawie o wykroczenie do odrębnego prowadzenia, policjant prowadzący czynności wyjaśniające przedkłada organowi Policji kopie potwierdzonych za zgodność z oryginałami materiałów podlegających wyłączeniu wraz z notatką urzędową wskazującą okoliczności uzasadniające wyłączenie. Kopię tej notatki pozostawia się w aktach sprawy, z której materiały zostały wyłączone.

§  6.

1. 7 W przypadku, gdy sprawcą wykroczenia jest wymieniona w art. 5 § 1 pkt 6 k.p.w. osoba posiadająca immunitet materialny zakrajowy, policjant, z zastrzeżeniem ust. 1b, poprzestaje na sporządzeniu karty informacyjnej na formularzu określonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia.

1a. 8 Tryb postępowania określony w ust. 1 stosuje się również w przypadku popełnionego przez członka Parlamentu Europejskiego wykroczenia pozostającego w związku z działalnością prowadzoną w ramach wykonywania mandatu.

1b. 9 W przypadku zaistnienia okoliczności określonych w art. 5 § 2 i 3 k.p.w. policjant sporządza kartę informacyjną oraz podejmuje czynności wyjaśniające, jeżeli jest to konieczne w celu wskazanym w art. 54 § 1 k.p.w. O sposobie zakończenia tych czynności organ Policji, właściwy dla miejsca zdarzenia informuje Protokół Dyplomatyczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych, stosując odpowiednio tryb przekazywania informacji określony w ust. 2.

2. 10 Ustala się następujący tryb sporządzania i przekazywania karty informacyjnej, o której mowa w ust. 1-1b, zwanej dalej "kartą":

1) policjant wykonujący czynności służbowe wobec osób posiadających immunitet zakrajowy sporządza kartę i przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia;

2) 11 dyżurny, o którym mowa w pkt 1, po zapoznaniu się z jej treścią przez kierownika jednostki, niezwłocznie przesyła kartę dyżurnemu komendy wojewódzkiej (Stołecznej) Policji;

3) 12 dyżurny komendy wojewódzkiej (Stołecznej) Policji, po zapoznaniu się z jej treścią przez komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, niezwłocznie przesyła kartę dyżurnemu Komendy Głównej Policji;

4) 13 dyżurny Komendy Głównej Policji przesyła kartę do Protokołu Dyplomatycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz do kierownika komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji.

3. Na żądanie Dyrektora Protokołu Dyplomatycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych należy przekazać, w formie notatki urzędowej szczegółowe informacje o zdarzeniu opisanym w karcie.

4. 14 W przypadku:

1) gdy sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., jest posiadający immunitet krajowy poseł, senator, członek Parlamentu Europejskiego, Rzecznik Praw Dziecka, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych lub Prezes Instytutu Pamięci Narodowej i wyrazi zgodę na przyjęcie mandatu karnego - policjant nakłada grzywnę w drodze mandatu karnego;

2) zastosowania wobec osoby określonej w pkt 1 środków oddziaływania wychowawczego policjant dokumentuje tę czynność w notatce urzędowej, zwanej dalej "notatką", zawierającej opis zdarzenia oraz okoliczności uzasadniających zastosowanie tych środków, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatka jest przekazywana kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji, za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji;

3) gdy sprawca wykroczenia, o którym mowa w pkt 1, odmówi przyjęcia mandatu karnego lub jeżeli zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego uznaje się za niewystarczające lub niecelowe - policjant sporządza notatkę zawierającą szczegółowy opis zdarzenia oraz dane identyfikujące sprawcę wykroczenia i przekazuje tę notatkę dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia, wraz z materiałami zebranymi bez udziału osoby posiadającej immunitet;

4) gdy sprawcą wykroczenia innego niż wymienione w rozdziale XI k.w. jest jedna z osób wymienionych w pkt 1 - policjant:

a) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego - dokumentuje tę czynność w notatce sporządzanej i przekazywanej w sposób określony w pkt 2,

b) w przypadku uznania zastosowania środków oddziaływania wychowawczego za niewystarczające lub niecelowe - postępuje w sposób określony w pkt 3;

5) gdy sprawcą wykroczenia jest członek Trybunału Stanu, Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub Rzecznik Praw Obywatelskich - policjant:

a) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego dokumentuje tę czynność w notatce zawierającej opis zdarzenia oraz okoliczności uzasadniających zastosowanie tych środków, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatka jest przekazywana kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji, za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji,

b) jeżeli zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego uznaje się za niewystarczające lub niecelowe - postępuje w sposób określony w pkt 3;

6) gdy sprawcą wykroczenia jest sędzia Sądu Najwyższego, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego lub sędzia sądu wojskowego - policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatkę niezwłocznie przesyła się prezesowi odpowiedniego sądu, a w przypadku sędziego w stanie spoczynku Rzecznikowi Dyscyplinarnemu działającemu przy Krajowej Radzie Sądownictwa (02-528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30) oraz za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji;

7) gdy sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., jest sędzia sądu powszechnego lub sądu administracyjnego albo prokurator lub asesor powszechnej względnie wojskowej jednostki prokuratury:

a) w przypadku wyrażenia przez sprawcę wykroczenia zgody na przyjęcie mandatu karnego - policjant nakłada grzywnę w drodze mandatu karnego, a następnie sporządza notatkę z tej czynności, którą przesyła się w sposób określony w pkt 6,

b) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego lub odmowy przyjęcia mandatu karnego - policjant sporządza notatkę przekazywaną w sposób określony w pkt 6;

8) gdy sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest sędzia sądu powszechnego lub sądu administracyjnego - policjant sporządza i przesyła notatkę w sposób określony w pkt 6; także w razie zastosowania wobec sprawcy wykroczenia środków oddziaływania wychowawczego;

9) gdy sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest prokurator lub asesor powszechnej albo wojskowej jednostki prokuratury - policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki, którą przesyła się kierownikowi jednostki organizacyjnej prokuratury będącemu bezpośrednim przełożonym sprawcy wykroczenia, a w przypadku prokuratora w stanie spoczynku - Rzecznikowi Dyscyplinarnemu działającemu przy Prokuratorze Generalnym (02-528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30), a ponadto za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji;

10) gdy Prokurator Generalny:

a) jest sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., policjant w przypadku wyrażenia zgody na przyjęcie mandatu karnego nakłada taki mandat, a następnie sporządza notatkę z tej czynności, którą przesyła się do Krajowej Rady Prokuratury (adres do korespondencji: 02-528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30) lub do Ministra Sprawiedliwości (00-950 Warszawa Al. Ujazdowskie 11), a ponadto za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji,

b) jest sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w., policjant w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego lub odmowy przyjęcia mandatu karnego sporządza notatkę, o której mowa w lit. a;

4a. 15 W przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest poseł lub senator albo członek Parlamentu Europejskiego, właściwy dla miejsca zdarzenia organ Policji niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia kieruje do komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji wniosek o udzielenie pomocy prawnej w zakresie uzyskania zezwolenia na ściganie. Do wniosku dołącza się akta sprawy (akta czynności wyjaśniających ograniczonych do udokumentowania popełnionego wykroczenia oraz zebrania danych niezbędnych dla uzyskania zezwolenia na ściganie);

4aa. 16 W przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest Rzecznik Praw Dziecka, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej lub Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Marszałka Sejmu z wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia.

4b. 17 W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest członek Trybunału Stanu, organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Przewodniczącego Trybunału Stanu z wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia.

4c. 18 Organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Marszałka Sejmu ze sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej - w przypadku, gdy:

1) zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego zostanie uznane za niewystarczające lub niecelowe, a sprawcą wykroczenia jest Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub Rzecznik Praw Obywatelskich;

2) sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Rzecznik Praw Dziecka lub Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.

4d. 19 Po otrzymaniu i sprawdzeniu pod względem formalnym wniosku, o którym mowa w ust. 4a, kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji, działający w imieniu Komendanta Głównego Policji, niezwłocznie kieruje do Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej lub Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, za pośrednictwem Prokuratora Generalnego, wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzony według wzoru określonego w załączniku nr 1a do zarządzenia.

4e. 20 Decyzję uprawnionego organu w zakresie wyrażenia zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej kierownik, o którym mowa w ust. 4d, przekazuje bezzwłocznie wraz z otrzymanymi wcześniej aktami czynności wyjaśniających - do jednostki organizacyjnej Policji prowadzącej postępowanie w danej sprawie.

4f. 21 Wniosek, o którym mowa w ust. 4a, sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 1b do zarządzenia.

4g. 22 W sytuacji gdy przed otrzymaniem decyzji, o której mowa w ust. 4e, karalność wykroczenia ustanie, kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji niezwłocznie odsyła materiały czynności wyjaśniających do jednostki Policji prowadzącej postępowanie w danej sprawie celem ich zakończenia.

5. 23 (uchylony).

6. 24 W przypadku popełnienia wykroczenia związanego z wypełnianiem obowiązków służbowych przez wiceprezesa, dyrektora generalnego i pracownika Najwyższej Izby Kontroli nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne - policjant ogranicza czynności wyjaśniające do czynności niecierpiących zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów, a następnie materiały z tych czynności przekazuje dyżurnemu jednostki organizacyjnej Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie właściwy dla miejsca zdarzenia organ Policji kieruje do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli wniosek o wyrażenie przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzony odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia.

7. 25 W przypadku popełnienia wykroczenia związanego z pełnieniem obowiązków służbowych przez inspektora kontroli skarbowej - policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Notatkę przesyła się Ministrowi Finansów w celu wdrożenia odpowiedzialności dyscyplinarnej za wykroczenie. W przypadku, jeśli wykroczenie nie ma związku z wypełnianiem obowiązków służbowych

- postępowanie prowadzi się na ogólnych zasadach.

8. 26 W przypadku popełnienia przez strażaka Państwowej Straży Pożarnej wykroczenia związanego z wykonywaniem polecenia służbowego - policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki urzędowej, którą przekazuje dyżurnemu jednostki organizacyjnej Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Notatkę przesyła się właściwemu kierownikowi jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej w celu wdrożenia odpowiedzialności dyscyplinarnej za wykroczenie. W przypadku, gdy wykroczenie nie jest popełnione w wyniku wykonywania polecenia służbowego lub strażak wykonując polecenie służbowe umyślnie dopuszcza się wykroczenia - policjant ujawniający wykroczenie jest obowiązany podjąć czynności przewidziane przepisami k.p.w.

9. Informacje o podstawach prawnych oraz rodzajach i zakresach poszczególnych immunitetów zawiera załącznik nr 2 do zarządzenia.

§  7.

1. W przypadku popełnienia wykroczenia przez funkcjonariusza Centralnego Biura Antykorupcyjnego policjant jest obowiązany podjąć przewidziane przepisami k.p.w. czynności w celu ukarania sprawcy, a następnie przedłożyć drogą służbową kierownikowi jednostki Policji wniosek o zawiadomienie Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego o popełnionym wykroczeniu oraz rezultatach czynności podjętych w celu ukarania sprawcy.

2. 27 W przypadku popełnienia wykroczenia przez funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego lub Służby Kontrwywiadu Wojskowego, a także o odmowie przyjęcia w takim przypadku mandatu karnego lub nieuiszczeniu w terminie grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego zaocznego, organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia zawiadamia szefa właściwej Agencji lub Służby.

3. W przypadku popełnienia wykroczenia przez policjanta, funkcjonariusza Straży Granicznej lub Biura Ochrony Rządu - policjant ujawniający wykroczenie jest obowiązany podjąć przewidziane przepisami k.p.w. czynności w celu ukarania sprawcy, a następnie sporządzić notatkę i przekazać ją drogą służbową odpowiednio kierownikowi jednostki lub Straży Granicznej, w której pełni służbę sprawca wykroczenia albo Szefowi Biura Ochrony Rządu.

4. 28 W przypadku popełnienia przez żołnierza w zawodowej służbie wojskowej wykroczenia w sytuacjach innych, niż określonych w art. 10 k.p.w., reakcja policjanta na popełnione wykroczenie następuje na ogólnych zasadach.

5. 29 W przypadku ujawnienia wykroczenia popełnionego przez sprawcę, o którym mowa w art. 10 k.p.w., w sytuacji niecierpiącej zwłoki policjant zabezpiecza ślady i dowody wykroczenia przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, powiadamiając o podjęciu tych czynności Żandarmerię Wojskową. Materiały z czynności wyjaśniających przeprowadzonych w trybie niecierpiącym zwłoki należy niezwłocznie przekazać właściwemu miejscowo prokuratorowi wojskowemu.

6. 30 W przypadku popełnienia przez żołnierza wykroczenia innego, niż określone w art. 10 k.p.w. w okolicznościach niedających podstaw do zastosowania postępowania mandatowego, policjant prowadzi wobec sprawcy wykroczenia postępowanie na ogólnych zasadach, czyli wykonuje niezbędne czynności wyjaśniające, kieruje wniosek o ukaranie do sądu powszechnego oraz występuje przed tym sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, a także składa środki odwoławcze.

7. 31 Przepisy ust. 4-6 mają zastosowanie także w stosunku do żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich personelu cywilnego, jeżeli wykroczenie pozostaje w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.

§  8.

1. Policjant ma prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio potem, jedynie w przypadkach określonych w przepisie art. 45 § 1 k.p.w.

2. Tryb postępowania z osobą zatrzymaną w związku z popełnieniem wykroczenia określają przepisy art. 46 i 47 k.p.w.

3. Czas zatrzymania osoby liczy się od chwili jej ujęcia przez policjanta. W przypadku tzw. ujęcia obywatelskiego przewidzianego w art. 243 k.p.k. i dopuszczalnego także wobec sprawców wykroczeń na podstawie art. 45 § 2 k.p.w., do czasu zatrzymania nie wlicza się okresu od chwili ujęcia sprawcy do momentu przejęcia go przez policjanta.

4. Odmowa przejęcia przez policjanta osoby ujętej w trybie tzw. ujęcia obywatelskiego powinna być, w razie potrzeby, połączona z poleceniem zwolnienia tej osoby, które policjant powinien wyegzekwować. Osoba, która nie podporządkuje się takiemu poleceniu, podlega odpowiedzialności karnej za czyn z art. 189 § 1 k.k.

§ 9. Policjant może poprzestać na zastosowaniu środków oddziaływania wychowawczego, jeżeli jest to wystarczające do wdrożenia sprawcy wykroczenia do poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego.

§  10.

1. Jako środki oddziaływania wychowawczego można w szczególności stosować:

1) pouczenie, poprzez wskazanie sprawcy wykroczenia niezgodności jego zachowania z obowiązującymi przepisami, ze wskazaniem tych przepisów;

2) zwrócenie uwagi lub ostrzeżenie sprawcy, z jednoczesnym zagrożeniem ukarania go w razie ponownego popełnienia wykroczenia;

3) 32 przekazanie pisemnej informacji pracodawcy lub organizacji społecznej, do której sprawca należy, gdy z charakteru czynu wynika, że stanowi on jednocześnie naruszenie dyscypliny służbowej, statutu organizacji, regulaminu członkowskiego itp.

2. Okolicznościami uzasadniającymi zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego są w szczególności:

1) przywrócenie stanu poprzedniego (np. uprzątnięcie wyrzuconych przez sprawcę przedmiotów zaśmiecających miejsce publiczne);

2) naprawienie wyrządzonej szkody;

3) przeproszenie pokrzywdzonego;

4) zapewnienie ze strony sprawcy niepopełniania w przyszłości podobnego czynu zabronionego;

5) wykonanie zaniechanego obowiązku (np. zaopatrzenie budynku w wymagany sprzęt przeciwpożarowy, tabliczkę z numerem porządkowym nieruchomości, uprzątnięcie terenu posesji itp.).

3. Decyzję o zastosowaniu środków, o których mowa w ust. 1 podejmuje:

1) policjant, jeżeli środek ten stosuje bezpośrednio po ujawnieniu popełnionego przez sprawcę wykroczenia;

2) kierownik jednostki lub komórki Policji, na wniosek policjanta prowadzącego czynności wyjaśniające w sprawie o wykroczenie, jeżeli okoliczności uzasadniające zastosowanie tych środków zaistniały w toku prowadzonych czynności.

4. 33 Nie stosuje się środków oddziaływania wychowawczego w przypadku wykroczeń, za które orzeka się środek karny.

5. W przypadku, gdy środek oddziaływania wychowawczego nie przyniesie zamierzonego efektu, jego zastosowanie nie zamyka drogi do skierowania wniosku o ukaranie do sądu albo nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego.

6. 34 Zastosowanie środka oddziaływania wychowawczego bezpośrednio po ujawnieniu popełnionego wykroczenia oraz okoliczności będących podstawą do poprzestania na zastosowaniu tego środka, z zastrzeżeniem § 6 ust. 4 pkt 1 lit. a, policjant dokumentuje w notatniku służbowym, a w toku prowadzonych czynności wyjaśniających - w notatce urzędowej.

7. W przypadku zastosowania środka oddziaływania wychowawczego w trakcie prowadzonych czynności wyjaśniających, policjant sporządza wniosek o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu oraz zawiadamia o zakończeniu czynności ujawnionych pokrzywdzonych i osobę zawiadamiającą o popełnieniu wykroczenia, pouczając ich odpowiednio o prawie - do samodzielnego wniesienia wniosku o ukaranie w charakterze oskarżyciela posiłkowego (art. 27 § 1 i 2 k.p.w.) oraz do złożenia zażalenia na niewniesienie wniosku o ukaranie (art. 56a k.p.w.).

§ 10a. 35

1. 36 Odpowiedzialność przed sądem rejonowym, jako sprawcy czynu karalnego, ponoszą nieletni w wieku od 13 do 17 lat (art. 1 § 1 pkt 2 u.p.n.), którzy popełnili czyny karalne wyczerpujące znamiona wykroczeń określonych w art. 51, art. 69, art. 74, art. 76, art. 85, art. 87, art. 119, art. 122, art. 124, art. 133 lub art. 143 k.w. (art. 1 § 2 pkt 2 lit. b u.p.n.).

2. Odpowiedzialność przed sądem w związku z przejawami demoralizacji mogą też ponieść nieletni, którzy nie ukończyli 13 lat i popełnili czyn wyczerpujący znamiona wykroczenia, bądź w wieku 13-17 lat i popełnili czyn wyczerpujący znamiona wykroczenia niebędącego czynem karalnym.

3. 37 W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, czynności policjanta muszą być ograniczone do zebrania i utrwalenia dowodów oraz w razie potrzeby zatrzymania nieletniego podejrzewanego o sprawstwo, jeśli zachodzi sytuacja pod tym względem niecierpiąca zwłoki (art. 32e § 1 u.p.n.). Zatrzymany nieletni, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, może być umieszczony w policyjnej izbie dziecka na czas do 48 godzin, gdy ocenia się taki środek jako konieczny w danych okolicznościach, bo nie można ustalić tożsamości nieletniego albo zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów czynu karalnego (art. 32g § 1 u.p.n.). Zatrzymanego nieletniego należy niezwłocznie przesłuchać. Policja w sprawach o czyny karalne wyczerpujące znamiona wykroczeń popełnione przez nieletnich wykonuje czynności inne niż niecierpiące zwłoki tylko na polecenie sądu rejonowego (art. 32e § 2 u.p.n.).

4. 38 W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2:

1) sporządza się wniosek o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu, wskazując przyczynę odstąpienia;

2) materiały z tych czynności przekazuje się do miejscowo właściwego sądu rejonowego (sposób ustalenia właściwości miejscowej sądu określa art. 17 u.p.n.), powiadamiając o przekazaniu materiałów ujawnionych pokrzywdzonych i osobę zawiadamiającą o popełnieniu wykroczenia. W powiadomieniu tym wskazuje się przyczynę odstąpienia i nie zamieszcza się pouczenia o prawie do samodzielnego wniesienia do sądu wniosku o ukaranie oraz o prawie do złożenia zażalenia do organu nadrzędnego na niewniesienie wniosku o ukaranie;

3) o odstąpieniu od skierowania wniosku o ukaranie do sądu powiadamia się również właściwą dla miejsca popełnienia czynu zabronionego komórkę organizacyjną Policji do spraw nieletnich i patologii.

Rozdział  2

Czynności przed sporządzeniem i wniesieniem wniosku o ukaranie

§  11.

1. 39 Zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia należy przyjąć w każdej jednostce Policji, bez względu na to, czy jest to jednostka Policji właściwa miejscowo i rzeczowo do prowadzenia czynności w danej sprawie. Z przyjęcia zawiadomienia sporządza się protokół, z zastrzeżeniem ust. 8, 9 i 10.

2. W przypadku ujawnienia wykroczenia lub przyjęcia zawiadomienia o wykroczeniu określonym w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589), policjant obowiązany jest niezwłocznie przekazać zebrane w sprawie materiały, drogą służbową właściwemu dla miejsca popełnienia wykroczenia organowi Państwowej Inspekcji Pracy.

3. Zawiadamiającego małoletniego, jeżeli w chwili składania zawiadomienia o wykroczeniu nie ukończył 17 lat, przed przyjęciem zawiadomienia należy zapoznać z treścią art. 234 k.k. i poinformować o konsekwencjach prawnych naruszenia tego przepisu przewidzianych w u.p.n.

4. W przypadku wykroczeń ściganych na żądanie, policjant prowadzący czynności wyjaśniające przyjmuje od pokrzywdzonego żądanie ścigania. Żądanie to może być złożone na piśmie albo zgłoszone ustnie do protokołu.

5. Jeżeli uzyskanie żądania ścigania nie jest możliwe bezpośrednio po ujawnieniu wykroczenia, policjant wykonuje czynności niecierpiące zwłoki, a w szczególności ustala tożsamość sprawcy wykroczenia i świadków zdarzenia, zabezpiecza ślady i dowody. Dalsze czynności wyjaśniające można podjąć dopiero po uzyskaniu żądania ścigania.

6. Jeżeli pokrzywdzony będący na miejscu zdarzenia nie żąda ścigania sprawcy wykroczenia ściganego na żądanie, policjant dokumentuje ten fakt wyłącznie w notatniku służbowym.

7. W zależności od potrzeb, po przyjęciu zawiadomienia o wykroczeniu, można przesłuchać zawiadamiającego w charakterze świadka.

8. W przypadku zgłoszenia złożonego przez osobę, która nie ma pełnego rozeznania co do podejmowanych czynności, treść przekazanej informacji dokumentuje się w formie notatki urzędowej. Protokolarne przyjęcie zawiadomienia może nastąpić po ustaniu przyczyn uniemożliwiających przesłuchanie. Jeżeli zakres informacji na to pozwala, policjant wykonuje czynności niecierpiące zwłoki, a w szczególności ustala tożsamość sprawcy wykroczenia i świadków zdarzenia oraz zabezpiecza ślady i dowody przed ich utratą.

9. W przypadku wykroczenia ściganego na żądanie, gdy pokrzywdzonym jest małoletni albo osoba częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolniona, jego prawa (złożenie żądania) wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą opieką małoletni pozostaje. Żądanie ścigania można przyjąć także od osoby, która nie ukończyła 18 lat, ale nabyła zdolność do czynności prawnych poprzez zawarcie małżeństwa, chociażby było ono unieważnione.

10. 40 Sporządzenie protokołu przyjęcia ustnego zawiadomienia o wykroczeniu nie jest wymagane, jeśli zawiadomienie zostało złożone na piśmie i wyczerpująco przedstawia okoliczności zdarzenia albo gdy policjant samodzielnie ujawnił wykroczenie i okoliczności zdarzenia nie budzą wątpliwości - wystarczające jest wówczas sporządzenie notatki urzędowej. Osobę, która złożyła zawiadomienie, można w takich przypadkach przesłuchać w charakterze świadka, jeżeli uznaje się to za niezbędne ze względów dowodowych.

11. W przypadku, gdy pokrzywdzony ustanowi pełnomocnika, pełnomocnikowi przysługują uprawnienia pokrzywdzonego, w granicach udzielonego pełnomocnictwa.

12. Właściwą miejscowo do prowadzenia czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenie jest jednostka Policji, w zasięgu działania której wykroczenie zostało popełnione, w rozumieniu art. 4 § 2 k.w.

12a. W przypadku zaistnienia wątpliwości co do miejsca działania sprawcy wykroczenia lub miejsca zaniechania działania, do którego sprawca był zobowiązany, i wynikającej stąd niemożliwości ustalenia miejsca popełnienia wykroczenia na podstawie art. 32 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 11 k.p.w. - właściwą do prowadzenia czynności jest jednostka organizacyjna Policji, która uzyskała pierwszą informację o podejrzeniu popełnienia wykroczenia.

13. 41 (skreślony).

14. 42 Jednostka Policji, która została zawiadomiona o popełnionym wykroczeniu, co do którego nie jest właściwa miejscowo w rozumieniu przepisów k.p.w. lub rzeczowo w rozumieniu przepisów w sprawie regulaminu Komendy Głównej Policji oraz w sprawie szczegółowych zasad organizacji i zasad działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych Policji, jest zobowiązana niezwłocznie dokonać niezbędnych czynności zabezpieczających ślady i dowody wykroczenia i w możliwie najkrótszym czasie przekazać materiały właściwej jednostce Policji lub innemu organowi uprawnionemu do prowadzenia czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia, wraz z pismem uzasadniającym przekazanie.

15. 43 Jednostka Policji, która otrzymała materiały czynności wyjaśniających w trybie określonym w ust. 14 i uznała siebie za niewłaściwą do prowadzenia dalszych czynności, wszczyna spór o właściwość miejscową, zwany "sporem", z jednostką Policji przekazującą materiały, informując tę jednostkę pisemnie o wszczęciu sporu. Jeżeli do sporu doszło pomiędzy jednostkami Policji mającymi siedziby na terenie różnych województw, materiały przekazywane są za pośrednictwem komendy wojewódzkiej (Stołecznej) Policji.

16. 44 Komendant wojewódzki (Stołeczny) Policji lub osoba przez niego upoważniona po otrzymaniu materiałów czynności wyjaśniających, o których mowa w ust. 14, dokonuje ich analizy, a następnie:

1) jeżeli do sporu doszło pomiędzy podległymi jednostkami Policji:

a) rozstrzyga spór, w formie pisemnego polecenia wskazującego jednostkę Policji wyznaczoną do prowadzenia sprawy, przekazywanego jednostkom Policji pozostającym w sporze,

b) zwraca materiały czynności wyjaśniających do uzupełnienia jednostce Policji, która je przekazała, w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby;

2) jeżeli do sporu doszło pomiędzy jednostkami Policji mającymi siedziby na terenie różnych komend wojewódzkich (Stołecznej) Policji - przekazuje spór do rozstrzygnięcia kierownikowi właściwej do spraw prewencji komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji.

16a. 45 W zakresie rozstrzygania przez komendanta powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji sporów pomiędzy podległymi jednostkami Policji stosuje się odpowiednio ust. 16 pkt 1.

17. Do czasu rozstrzygnięcia sporu czynności wyjaśniające w sprawie o wykroczenie prowadzi jednostka Policji, która wszczęła spór.

18. 46 W przypadku stwierdzenia popełnienia wykroczenia przy użyciu urządzenia rejestrującego wstępne czynności zmierzające do ustalenia sprawcy wykroczenia, a w szczególności ustalenie właściciela pojazdu w Centralnej Ewidencji Pojazdów i ustalenie osoby, której powierzono pojazd - w miarę możliwości wykonuje jednostka Policji właściwa ze względu na miejsce popełnienia wykroczenia.

§ 12. Przed sporządzeniem wniosku o ukaranie należy:

1) ustalić okoliczności faktyczne zdarzenia;

2) 47 ustalić imię i nazwisko, miejsce pobytu i inne dane osobowe sprawcy wykroczenia, wymagane przez art. 57 § 2 i 3 oraz art. 54 § 8 k.p.w.;

3) zebrać i zabezpieczyć dowody, ustalić świadków oraz odebrać przedmioty uzyskane w wyniku wykroczenia, podlegające przepadkowi lub których posiadanie jest zabronione;

4) ustalić i zebrać inne dane niezbędne do sporządzenia wniosku o ukaranie, a w szczególności:

a) informacje o ujawnionych pokrzywdzonych,

b) wysokość wyrządzonej szkody albo wartość przedmiotu czynu,

c) uprzednia karalność sprawcy za podobne przestępstwo lub wykroczenie, jeżeli oskarżyciel publiczny zamierza powołać się na tę okoliczność.

§  13.

1. 48 W celu ustalenia, zebrania, sprawdzenia i uzupełnienia danych, o których mowa w § 12, dokonuje się czynności wyjaśniających, które mogą w szczególności polegać na:

1) oględzinach miejsca, osoby, rzeczy;

2) wylegitymowaniu osoby, wobec której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, pokrzywdzonego i świadków;

3) 49 przesłuchaniu osoby pokrzywdzonej i osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie;

4) przesłuchaniu świadków;

5) dokonywaniu konfrontacji;

6) okazywaniu osób, wizerunku i rzeczy;

7) przeprowadzeniu oględzin z udziałem osoby podejrzanej lub świadka;

8) wezwaniu do wydania albo okazania przedmiotu lub dokumentu podlegającego oględzinom lub mogącego stanowić dowód rzeczowy;

9) przeszukaniu pomieszczeń i innych miejsc, a także osób oraz zatrzymanie rzeczy znalezionych podczas przeszukania, w razie odmowy wydania lub okazania przedmiotów, o których mowa w pkt 8;

10) ustaleniu stanu trzeźwości osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia;

11) zwróceniu się o wydanie opinii do urzędów powołanych do ich wydania, instytutów, zakładów specjalistycznych lub do biegłego albo biegłych;

12) dokonaniu tymczasowego zajęcia przedmiotu w celu zabezpieczenia ewentualnego przepadku;

13) 50 przeprowadzenie w drodze eksperymentu procesowego, doświadczenia albo odtworzenia przebiegu zdarzenia lub jego fragmentu.

2. Jeżeli okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, sposób utrwalenia czynności wyjaśniających oraz zakres niezbędnych informacji, wymagany do udokumentowania tych czynności, określa art. 54 § 3 k.p.w.

3. Jeżeli okoliczności czynu budzą wątpliwości, tryb postępowania policjanta określa art. 54 § 4 k.p.w. Do spisania protokołów z czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia wykorzystuje się odpowiednie wzory formularzy druków stosowanych w Policji w tym zakresie.

4. W protokole nie wolno zastępować zapisu treści zeznań lub wyjaśnień odwoływaniem się do innych protokołów.

5. Policjant sporządzając protokół z przesłuchania używa formy gramatycznej w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie przeszłym. Spisując protokół powinien dążyć do zachowania dokładności zamieszczając charakterystyczne określenia i zwroty używane przez osobę przesłuchiwaną.

6. W protokole z czynności należy zakreślić wolne miejsca w sposób uniemożliwiający ich późniejsze wypełnienie.

7. Niedopuszczalnym jest wymazywanie, zamazywanie lub w inny sposób czynienie nieczytelnym pierwotnego zapisu w protokole. Skreślenia, poprawki i uzupełnienia należy odnotować na końcu protokołu w odpowiedniej rubryce.

8. 51 (skreślony).

§  14.

1. Wartość materialną rzeczy stanowiącej przedmiot wykroczenia ustala się według cen obowiązujących w miejscu i czasie popełnienia czynu.

2. Jeżeli rzecz będąca przedmiotem wykroczenia była już używana, jej wartość podlega zmniejszeniu o stopień zużycia.

3. Oceny stopnia zużycia dokonuje pokrzywdzony.

4. Jeżeli ocena, o której mowa w ust. 3, budzi uzasadnione wątpliwości policjanta lub nie jest możliwa, należy zasięgnąć opinii osób lub instytucji posiadających kwalifikacje do dokonania takiej wyceny albo powołać biegłego.

§  15.

1. Szkoda następuje wskutek uszkodzenia rzeczy, uczynienia jej niezdatną do użytku lub całkowitego zniszczenia.

2. 52 Przez uszkodzenie rozumieć należy takie oddziaływanie na rzecz, które zmniejsza jej wartość przez zmianę wyglądu zewnętrznego lub kształtu albo naruszenie całości rzeczy.

3. Uczynienie rzeczy niezdatną do użytku ma miejsce wtedy, gdy nie nadaje się ona do wykorzystania w sposób zgodny z jej przeznaczeniem.

4. 53 Zniszczeniem rzeczy jest takie jej uszkodzenie, wskutek którego rzecz przestaje istnieć lub traci nieodwracalnie dotychczasową wartość użytkową.

§  16.

1. Wysokość szkody, o której mowa w § 15 ust. 1, ustala się według wysokości rzeczywistego uszczerbku powstałego w mieniu pokrzywdzonego w wyniku działania sprawcy, a nie według wartości rzeczy będącej przedmiotem działania sprawcy.

2. W razie uszkodzenia rzeczy albo uczynienia jej niezdatną do użytku, wysokość szkody określa się kosztami jej naprawy. W wypadku, gdy koszty naprawy przewyższają wartość rzeczy, wysokość szkody określa się wartością tej rzeczy, stosując odpowiednio postanowienia § 15. Wartość uszkodzonej rzeczy może być niższa od szkody wyrządzonej czynem.

3. Do ustalenia wysokości szkody można wykorzystać przedłożone przez pokrzywdzonego dowody zakupu lub naprawy oraz informacje uzyskane w wyniku konsultacji ze specjalistą w danej dziedzinie (np. właścicielem zakładu rzemieślniczego, usługowego itp.).

§  17.

1. Cel i tryb prowadzenia czynności wyjaśniających określa art. 54 § 1, 3 i 4 k.p.w.

2. 54 Instrukcyjny termin ukończenia czynności wyjaśniających, określony w art. 54 § 1 k.p.w, może być przekroczony, jeżeli wynika to ze skierowania sprawy do mediacji w trybie art. 54 § 9 k.p.w. albo w razie niemożności wykonania w tym terminie czynności zmierzających do ustalenia, czy istnieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie lub zebrania danych niezbędnych do sporządzenia wniosku, spowodowanej ważnymi przyczynami (np. niestawiennictwem sprawcy wykroczenia, oczekiwaniem na opinię biegłego, długotrwałym ustalaniem miejsca pobytu osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia).

2a. 55 W przypadku kierowania sprawy do mediacji na etapie czynności wyjaśniających, przed odebraniem pisemnej zgody pokrzywdzonego i osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, policjant wyjaśnia pokrzywdzonemu i tej osobie cel i zasady postępowania mediacyjnego i poucza o możliwości cofnięcia zgody na mediację aż do zakończenia postępowania mediacyjnego.

2b. 56 Sprawę do mediacji kieruje się w sposób określony w art. 54 § 9 k.p.w.

2c. 57 Przy zawarciu ugody w postępowaniu mediacyjnym przeprowadzonym na etapie czynności wyjaśniających, przepis art. 41 k.w. stosuje się na zasadach ogólnych.

3. Policja jest zobowiązana przeprowadzić czynności wyjaśniające na polecenie sądu lub prokuratora, w zakresie określonym w art. 55 i 56 § 1 k.p.w.

4. Czynności wyjaśniające w niezbędnym zakresie, policjant przeprowadza również na potrzeby postępowania mandatowego. Jeżeli sprawca wykroczenia nie został ukarany grzywną w drodze mandatu karnego w terminach określonych w art. 97 § 1 k.p.w., sporządza się wniosek o ukaranie do sądu.

§ 18. 58 Z wnioskiem o ukaranie, w tym również po zawarciu ugody w postępowaniu mediacyjnym przeprowadzonym na etapie czynności wyjaśniających, organ Policji występuje w szczególności, gdy:

1) wykroczenie nie podlega ściganiu w postępowaniu mandatowym, a zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego ocenia się jako niewystarczające dla wdrożenia sprawcy do poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego;

2) sprawca nie wykonał zobowiązań wynikających z ugody;

3) sprawca odmówił przyjęcia mandatu karnego lub nie uiścił w terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym;

4) zachodzą okoliczności przemawiające za wymierzeniem sprawcy surowszej grzywny niż to jest dopuszczalne w postępowaniu mandatowym lub innego rodzaju kary albo za orzeczeniem środka karnego.

Rozdział  3

Tymczasowe zajęcie przedmiotów w celu zabezpieczenia przepadku

§  19.

1. W razie ujawnienia lub powzięcia wiadomości o popełnieniu wykroczenia zagrożonego środkiem karnym - przepadkiem przedmiotów, można dokonać tymczasowego zajęcia tych przedmiotów, jeśli jest ono niezbędne dla zabezpieczenia wykonania tego przepadku.

2. Z czynności zajęcia przedmiotów sporządza się protokół. Kopię protokołu przekazuje się osobie, której mienie tymczasowo zajęto, jako pokwitowanie stwierdzające, jakie przedmioty i przez kogo zostały zajęte.

3. O dokonaniu tymczasowego zajęcia przedmiotu należy niezwłocznie powiadomić sąd, który w ciągu 7 dni od daty zajęcia, wydaje postanowienie o zabezpieczeniu albo rozstrzygnięcie orzekające przepadek. Postanowienie sądu doręcza się niezwłocznie osobie, u której dokonano zajęcia. W przypadku niewydania przez sąd w tym terminie wymienionego postanowienia albo rozstrzygnięcia, tymczasowe zajęcie upada, a zajęte przedmioty należy niezwłocznie zwrócić osobie uprawnionej.

4. Zabezpieczenie może nastąpić także na mocy postanowienia sądu. Postanowienie takie wykonuje Policja, stosując odpowiednio tryb określony w art. 44 k.p.w.

§  20.

1. Polskie i zagraniczne znaki pieniężne będące w obiegu, a uzyskane w trybie określonym w § 19, wpłaca się na konto sum depozytowych sądu właściwego dla rozpoznania sprawy.

2. 59 Przedmioty wartościowe: złoto i monety złote, platynę, srebro i monety srebrne, wyroby użytkowe ze złota, platyny lub srebra, kamienie szlachetne i półszlachetne, perły naturalne i hodowlane, korale, bursztyny, zagraniczne środki płatnicze, zagraniczne i krajowe papiery wartościowe oraz polskie znaki pieniężne noszące ślady wykroczenia lub jego sprawcy - mogące stanowić dowód rzeczowy - przekazuje się na przechowanie jako depozyt prawidłowy do banku.

3. Przedmioty o wartości artystycznej lub historycznej oddaje się na przechowanie właściwej instytucji, np. muzeum, archiwum, bibliotece.

4. Czynności związane z przekazaniem do depozytu bankowego dowodów rzeczowych lub oddaniem na przechowanie właściwej instytucji, wykonuje policjant prowadzący czynności wyjaśniające w danej sprawie.

5. Przed złożeniem depozytu wartościowego w banku lub oddaniem na przechowanie właściwej instytucji, przedmioty powinny być oszacowane przez biegłego - w miarę potrzeb należy sporządzić ich fotokopie lub fotografie. Czynności oszacowania i przekazania depozytu do banku lub instytucji należy wykonać niezwłocznie po uzyskaniu dowodu.

6. Przedmioty wartościowe przekazywane do banku należy zapakować w sposób trwały, uniemożliwiający wyjęcie zawartości bez widocznego uszkodzenia opakowania, a opakowanie dodatkowo zabezpieczyć pieczęciami (stemplami). Sposób opakowania i zabezpieczenia depozytu należy dostosować do wymagań jednostki banku, w którym składany jest depozyt.

7. Na opakowaniu depozytu wpisuje się nazwę i adres składającego depozyt, rodzaj depozytu oraz numer deklaracji depozytowej. Należy również sporządzić w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach protokół zapakowania depozytu wartościowego, którego jeden egzemplarz umieszcza się wewnątrz opakowania depozytu, a drugi - w materiałach czynności wyjaśniających.

8. Składający depozyt obowiązany jest wypełnić deklarację depozytową, w co najmniej czterech jednobrzmiących egzemplarzach: dwa dla banku, jeden do umieszczenia wewnątrz opakowania, jeden do materiałów czynności wyjaśniających. Deklarację depozytową podpisuje upoważniony policjant, którego wzór podpisu znajduje się w banku.

9. Na dowód przyjęcia depozytu jednostka banku wydaje składającemu dowód depozytowy, który przechowuje się w materiałach czynności wyjaśniających.

10. W przypadku zmiany podmiotu, do dyspozycji którego depozyt został złożony, należy pisemnie zawiadomić bank o tej zmianie. Pismo podpisuje osoba, której wzór podpisu został złożony w banku. Na podstawie tego pisma bank sporządza odpowiednią adnotację w książce depozytów i na deklaracji depozytowej. Przekazania dowodu depozytowego i deklaracji depozytowej nowemu podmiotowi dysponującemu dokonuje podmiot dotychczas dysponujący depozytem.

11. Wydanie depozytu następuje za zwrotem dowodu depozytowego, na podstawie pisemnego polecenia wydania depozytu. Pisemne polecenie wydania depozytu podpisuje policjant, o którym mowa w ust. 8.

12. Dowody rzeczowe w postaci broni palnej, gazowej lub pneumatycznej oraz amunicji przechowuje się w magazynie dowodów rzeczowych lub w innym magazynie wskazanym decyzją komendanta wojewódzkiego/Stołecznego Policji, odpowiednio dostosowanym do wymogów stawianych magazynom broni i amunicji.

13. O ujawnieniu materiałów lub urządzeń wybuchowych powiadamia się komórkę minersko-pirotechniczną Policji. Dalsze czynności zabezpieczające podejmują upoważnieni pirotechnicy w porozumieniu z prokuratorem.

14. 60 (skreślony).

15. 61 W przypadku ujawnienia przedmiotów, o których mowa w § 1 art. 232a k.p.k., należy postępować z nimi zgodnie z zasadami określonymi w tym przepisie oraz rozporządzeniu wydanym na podstawie § 5 art. 232a k.p.k.

§ 21. Przedmioty, co do których powstaje wątpliwość, kto jest uprawniony do ich odbioru, przekazuje się do depozytu właściwego miejscowo sądu, a przedmioty wartościowe - do depozytu bankowego. Przepisy art. 231-234 k.p.k. stosuje się odpowiednio.

§ 22. Jeżeli brak jest podstaw do skierowania wniosku o ukaranie do sądu i nie ma osoby uprawnionej do zwrócenia jej przedmiotu zajętego w celu zabezpieczenia przepadku, a przedmiot nie nadaje się do użytku lub jego wartość jest nieznaczna i sąd odmówił jego przyjęcia, przedmiot ten przekazuje się do właściwego powiatowego biura rzeczy znalezionych właściwego dla miejsca zajęcia przedmiotu ⁶² .

Rozdział  4

Obowiązki rejestracyjne w prowadzonych czynnościach wyjaśniających w sprawach o wykroczenia

§  23.

1. W komendzie powiatowej (miejskiej, rejonowej) Policji, w komisariacie Policji i komisariacie specjalistycznym Policji, z zastrzeżeniem ust. 5 prowadzi się:

1) 63 Rejestr Spraw o Wykroczenia, zwany dalej "RSoW";

2) 64 (uchylony);

3) Rejestr Wokand, na formularzu według wzoru określonego w załączniku nr 5 do zarządzenia;

4) Teczkę Wokand;

5) Teczkę zaskarżeń i środków odwoławczych;

6) Teczkę kart nadzoru nad prowadzonymi czynnościami wyjaśniającymi.

2. 65 W RSoW odnotowuje się wszystkie czynności wyjaśniające bez względu na sposób ich zakończenia z wyłączeniem przypadków, o których mowa w § 11 ust. 6 oraz czynności zakończonych na miejscu popełnienia wykroczenia nałożeniem grzywny w drodze mandatu karnego lub zastosowaniem wobec sprawcy środków oddziaływania wychowawczego.

3. 66 Kierownik jednostki może wyrazić zgodę na odrębne prowadzenie dokumentacji określonej w ust. 1 pkt 1 i 6 w poszczególnych podległych komórkach organizacyjnych.

4. Jeżeli w jednostce Policji prowadzi się więcej niż jeden rejestr tego samego rodzaju, rejestry te oznacza się kolejnymi wielkimi literami. Oznaczenia poszczególnych pozycji w każdym z tych rejestrów uzupełnia się przez dodanie odpowiedniej litery po kolejnej liczbie rejestru.

5. Komendant powiatowy (miejski, rejonowy) Policji, w przypadkach szczególnie uzasadnionych względami ekonomiczno-organizacyjnymi, może zwolnić komendanta komisariatu Policji z prowadzenia całości lub części dokumentacji określonej w ust. 1.

6. W przypadku określonym w ust. 5, informacje podlegające rejestracji w dokumentacji, z prowadzenia której komendant komisariatu Policji został zwolniony, rejestruje w ramach prowadzonej własnej dokumentacji, komendant powiatowy (miejski, rejonowy) Policji.

7. Kierownik jednostki lub kierownik komórki może polecić prowadzenie także innych rejestrów lub teczek niż wymienione w ust. 1 (np. skorowidza alfabetycznego sprawców wykroczeń, teczki kopii wniosków o ukaranie).

8. Kierownik jednostki lub kierownik komórki może polecić prowadzenie karty nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi uwzględniając charakter sprawy, przewidywany stopień trudności czynności wyjaśniających, potrzebę wielokierunkowych działań, doświadczenie i kwalifikacje zawodowe policjanta prowadzącego czynności. Wzór formularza karty nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi określa załącznik nr 6 do zarządzenia.

9. Kierownik jednostki lub kierownik komórki może polecić prowadzenie akt kontrolnych czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia.

10. W czynnościach wyjaśniających w sprawach o wykroczenia, w wyniku których utracono rzeczy posiadające cechy trwałe w postaci numeru umożliwiającego ich jednoznaczną identyfikację, kierownik jednostki lub kierownik komórki określa sposób przechowywania formularzy rejestracyjnych z naniesionym identyfikatorem KSIP lub wydruków, zapewniający do nich dostęp w celu kontroli poprawności ich wprowadzania.

11. Po zakończeniu czynności wyjaśniających skierowaniem wniosku o ukaranie do sądu, kartę nadzoru, o której mowa w ust. 8, włącza się do akt kontrolnych, o ile są prowadzone, a w przypadku ich braku - do Teczki kart nadzoru nad prowadzonymi czynnościami wyjaśniającymi. W sprawach, w których odstąpiono od skierowania wniosku o ukaranie, kartę nadzoru pozostawia się w materiałach sprawy lub w aktach kontrolnych, o ile są prowadzone.

12. 67 Rejestry prowadzi się za pomocą ksiąg lub systemu informatycznego. Decyzję o prowadzeniu rejestrów w formie elektronicznej podejmuje kierownik jednostki, w której prowadzony jest rejestr, albo kierownik nadrzędnej jednostki Policji.

13. 68 Rejestry prowadzone za pomocą systemu informatycznego powinny zawierać zakres informacji tożsamy z zakresem informacji wymaganym dla rejestrów prowadzonych w postaci ksiąg.

14. 69 W przypadku prowadzenia rejestrów za pomocą systemu informatycznego stosuje się właściwe dla tego rodzaju systemów środki techniczne i organizacyjne, zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych, które w szczególności zabezpieczają dane przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.) oraz zmianą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.

15. 70 Rejestry prowadzi się za pomocą systemu informatycznego w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych (Dz. U. Nr 100, poz. 1024).

§ 24. 71 Podstawą rejestracji sprawy o wykroczenie jest:

1) notatka urzędowa policjanta, który ujawnił wykroczenie albo obraz utrwalony za pomocą, przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego;

2) pisemne zawiadomienie pochodzące od instytucji, pokrzywdzonego lub innej osoby, zawierające informację o popełnieniu wykroczenia, protokół ustnego przyjęcia zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia albo notatka urzędowa policjanta przyjmującego ustne zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, postanowienie o wyłączeniu materiałów do odrębnego postępowania.

§ 25. 72 Kierownik jednostki lub kierownik komórki jest obowiązany spowodować zarejestrowanie sprawy w RSoW niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wiadomości o popełnieniu wykroczenia.

§  26.

1. Sprawie o wykroczenie nadaje się jeden numer rejestru wyrażony liczbą porządkową RSoW.

2. Jeżeli w jednej sprawie występuje kilku sprawców, każdego z nich rejestruje się przy tej samej liczbie RSoW pod kolejnymi pozycjami (np.: RSoW 100/1, 100/2, 100/3...).

3. 73 Jeżeli w tej samej sprawie przewiduje się odmienne sposoby zakończenia czynności, wyłącza się materiały do odrębnego prowadzenia czynności wyjaśniających, nadając kolejny numer RSoW.

§  27.

1. Za dzień otrzymania wiadomości o wykroczeniu uważa się dzień:

1) ujawnienia wykroczenia przez policjanta;

2) otrzymania informacji o popełnieniu wykroczenia z instytucji, od pokrzywdzonego lub innej osoby zawiadamiającej;

3) sporządzenia protokołu ustnego przyjęcia zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia albo notatki urzędowej policjanta przyjmującego zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia;

4) 74 otrzymania materiałów wyłączonych z prowadzonego postępowania karnego, bądź innego postępowania prowadzonego na podstawie obowiązujących przepisów prawa.

2. Przez ujawnienie wykroczenia należy rozumieć:

1) naoczne stwierdzenie faktu popełnienia wykroczenia przez policjanta;

2) otrzymanie informacji o popełnionym wykroczeniu;

3) 75 odczyt przez policjanta obrazu lub zapisu dźwiękowego utrwalonego za pomocą przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego.

§  28.

1. Przez zakończenie czynności wyjaśniających w sprawie o wykroczenie należy rozumieć:

1) skierowanie wniosku o ukaranie do sądu;

2) odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu;

3) nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego;

4) 76 przekazanie materiałów czynności innemu organowi albo komórce uprawnionej do prowadzenia czynności wyjaśniających zgodnie z właściwością rzeczową i miejscową;

5) 77 (skreślony).

2. Przekazanie wniosku o ukaranie do sądu dokumentuje się poprzez uzyskanie pieczęci sądu i podpisu osoby upoważnionej do przyjmowania wniosków w:

1) RSoW, w pozycji "uwagi" - w sytuacji, gdy rejestr spraw o wykroczenia prowadzony jest w formie książkowej;

2) książce doręczeń (podawczej) - w sytuacji, gdy rejestr spraw o wykroczenia prowadzony jest w formie elektronicznej.

3. Kierownik jednostki lub kierownik komórki może wprowadzić inny, niż określony w ust. 2 sposób dokumentowania przekazania wniosków o ukaranie do sądu, jeżeli dostarczenie do sądu książkowych rejestrów lub książek doręczeń powoduje istotne utrudnienia.

Rozdział  5

Przesłuchanie świadka i pokrzywdzonego. Szczególne formy przesłuchania

§  29.

1. Świadka należy przesłuchać zwłaszcza wtedy, gdy:

1) nie będzie możliwe jego przesłuchanie przed sądem (np. z powodu wyjazdu za granicę);

2) istnieje wątpliwość, czy wykroczenie zostało popełnione albo czy osoba podejrzewana dopuściła się zarzuconego jej czynu;

3) sprawca wykroczenia nie jest znany;

4) 78 (skreślony);

5) zachodzi potrzeba wyjaśnienia okoliczności istotnych dla danej sprawy.

2. W innych wypadkach przesłuchanie świadków nie jest konieczne, a czynności wyjaśniające można ograniczyć do sporządzenia notatki urzędowej z rozpytania świadków oraz ustalenia ich danych osobowych wraz z adresami, w celu dołączenia ich do wniosku o ukaranie.

§  30.

1. 79 Świadka należy przesłuchiwać, w miarę możliwości, niezwłocznie po uzyskaniu wiadomości o popełnieniu wykroczenia lub jego ujawnieniu.

2. Jeżeli niezwłoczne przesłuchanie świadka w sposób określony w ust. 1, jest niemożliwe lub niewskazane, należy go w tym celu wezwać do jednostki Policji właściwej z uwagi na miejsce popełnienia wykroczenia.

3. Świadka można przesłuchać w miejscu jego pobytu, jeżeli nie może stawić się na wezwanie z przyczyn wskazanych w art. 177 § 2 k.p.k., mającym zastosowanie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, na podstawie art. 41 § 1 k.p.w.

4. Jeżeli świadek mieszka (przebywa) poza miejscowością, w której znajduje się siedziba jednostki Policji prowadzącej czynności wyjaśniające, należy o jego przesłuchanie zwrócić się do jednostki Policji, na której terenie działania świadek zamieszkuje (przebywa).

§ 31. 80

1. Przesłuchanie osoby zobowiązanej do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli tajności "tajne" lub "ściśle tajne" odbywa się w trybie określonym w art. 41 § 2 k.p.w. O zwolnienie takiej osoby z obowiązku zachowania tajemnicy może wystąpić sąd z urzędu lub na wniosek organu Policji.

2. Przesłuchanie osoby zobowiązanej do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli tajności "zastrzeżone" lub "poufne" lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji odbywa się w trybie określonym w art. 41 § 3 k.p.w.;

§  32.

1. Przed przesłuchaniem policjant winien sprawdzić tożsamość osoby przesłuchiwanej na podstawie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość, czyniąc o tym wzmiankę w protokole przesłuchania. Brak dokumentu tożsamości należy odnotować.

1a. 81 Świadek i pokrzywdzony może złożyć wniosek o niezamieszczanie w protokole danych dotyczących jego miejsca zamieszkania i miejsca pracy, o czym należy go pouczyć przed przystąpieniem do przesłuchania, potwierdzając udzielenie pouczenia w protokole. Pouczenie może być także zamieszczone w wezwaniu skierowanym do świadka lub pokrzywdzonego.

2. 82 Policjant może odstąpić od przesłuchania świadka lub osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, albo przerywa czynność, gdy w wyniku obserwacji jego zachowania, a także sposobu wypowiedzi, poweźmie podejrzenie, że jest on w stanie po użyciu alkoholu, pod wpływem środka odurzającego lub substancji psychotropowej albo innego podobnie działającego środka. Przyczynę przerwania czynności dokumentuje się w protokole przesłuchania lub w notatce urzędowej, jeśli do przesłuchania nie doszło.

3. 83 Policjant przystępując do przesłuchania powinien poinformować osobę przesłuchiwaną o celach przesłuchania.

4. Osoba przesłuchiwana potwierdza w protokole własnoręcznym podpisem, że została pouczona o przysługujących jej prawach.

5. Jeżeli świadek odmówił składania zeznań, informację o tym należy wpisać na początku protokołu, a jeżeli odmówił udzielenia odpowiedzi na pytanie - stosowną wzmiankę należy zamieścić w odpowiednim miejscu protokołu.

§ 33. 84 (skreślony).

§  34.

1. Policjant wykonując zaplanowane przesłuchanie świadka powinien każdorazowo odpowiednio przygotować się, aby czynność ta nie wymagała powtórzenia.

2. Przygotowanie się do przesłuchania w szczególności polega na zapoznaniu się z opisem zaistniałego wykroczenia, dotychczas posiadanym materiałem dowodowym i informacjami, a także sformułowaniu pytań, jakie przesłuchujący zamierza zadać świadkowi.

§ 35. 85 Małoletniego do ukończenia 15 roku życia w charakterze świadka powinno się, w miarę możliwości, gdy dobro postępowania nie stoi temu na przeszkodzie, przesłuchiwać w obecności przedstawiciela ustawowego lub faktycznego opiekuna (zgodnie z art. 171 § 3 k.p.k.). Świadka w wieku od 13 do 17 roku życia należy pouczyć o odpowiedzialności prawnej przed sądem rodzinnym za składanie fałszywych zeznań, a świadka do 13 roku życia o obowiązku mówienia prawdy i niezatajania prawdy.

§ 36. 86 Nieletnich sprawców podlegających odpowiedzialności za czyn zabroniony wyczerpujący znamiona wykroczenia należy przesłuchiwać w warunkach określonych w art. 19 oraz 32f u.p.n. z zachowaniem praw wynikających z art. 18a u.p.n.

§  37.

1. W razie zaistnienia istotnych sprzeczności między zeznaniami świadków, między zeznaniami świadków a wyjaśnieniami osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie oraz wyjaśnieniami osób, co do których istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko nim wniosku o ukaranie, można przeprowadzić konfrontację.

2. Konfrontacja polega na bezpośrednim i jednoczesnym przesłuchaniu dwóch osób, których zeznania lub wyjaśnienia złożone wcześniej są ze sobą sprzeczne co do istotnych faktów.

3. Do konfrontacji należy się odpowiednio przygotować, aby jej wynik dał możliwie najbardziej obiektywny materiał dowodowy, a także, aby nie dopuścić do niepożądanych incydentów w toku konfrontacji (np. przekazania między osobami konfrontowanymi informacji niepożądanych z uwagi na dobro sprawy).

4. Protokół konfrontacji powinien wskazywać sprzeczności oraz odzwierciedlać zadawane pytania i uzyskiwane odpowiedzi.

§  38.

1. Do składania zeznań w charakterze świadka nie są zobowiązani szefowie przedstawicielstw dyplomatycznych państw obcych, osoby należące do personelu dyplomatycznego, personelu administracyjnego lub technicznego tych przedstawicielstw, członkowie rodziny wymienionych osób pozostający z nimi we wspólnocie domowej oraz inne osoby korzystające z immunitetu dyplomatycznego; chyba że wyrażą na to zgodę.

2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, przysługują także osobom korzystającym z immunitetu konsularnego, jeżeli okoliczności, których zeznania będą dotyczyć są związane z wykonywaniem przez te osoby funkcji urzędowych.

3. Wezwania kierowane do osób wymienionych w ust. 1 lub 2 nie mogą zawierać zagrożenia stosowania środków przymusu, a w razie niezastosowania się tych osób do wezwania lub odmowy złożenia zeznań nie można tych środków stosować.

§ 39. 87 Świadkowi oraz biegłemu, tłumaczowi i specjaliście, niebędącymi funkcjonariuszami organów procesowych, przysługuje zwrot kosztów stawiennictwa w zakresie określonym w art. 119 k.p.w. w związku z art. 618a-618l k.p.k.

§  40.

1. 88 W toku czynności wyjaśniających można dokonać okazania osoby, jej wizerunku lub rzeczy, na zasadach wskazanych w art. 173 k.p.k., mającym zastosowanie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, na podstawie art. 39 § 2 k.p.w.

2. Do czynności okazania stosuje się przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 czerwca 2003 r. w sprawie warunków technicznych przeprowadzania okazania (Dz. U. Nr 104, poz. 981).

§ 41. 89 (skreślony).

§ 42. 90 (skreślony).

§  43.

1. Okazania wizerunku osoby dokonuje się w szczególności, jeżeli:

1) osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia ukrywa się, przebywa za granicą, w odległym miejscu lub jest obłożnie chora;

2) 91 osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia nie jest znana, ale można przypuszczać, że jej zdjęcie umieszczone jest w kartach albumowych zawierających fotografie osób uzyskane na podstawie art. 20 ust. 2a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji;

3) okazanie jawne byłoby przedwczesne lub niepożądane, zaś okazanie dyskretne łączyłoby się z nadmiernymi trudnościami lub byłoby niemożliwe;

4) osoba podlegająca rozpoznaniu zaginęła lub nie żyje.

2. Z czynności okazania sporządza się protokół. Przebieg czynności można również utrwalić za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk.

3. Fotografię osoby okazuje się w zestawie zdjęć innych osób podobnych, przy czym - w miarę możliwości - powinna ona pochodzić z najbliższego okresu, w którym rozpoznający widział osobę okazywaną mu z fotografii. Przy doborze fotografii należy także kierować się zasadą, że fotografie barwne okazuje się z barwnymi, a czarno-białe z czarno-białymi.

4. 92 Okazanie fotografii osób przybranych wymaga ich pisemnej zgody, którą dołącza się do materiałów czynności wyjaśniających.

5. 93 Przed okazaniem, o którym mowa w ust. 3, policjant sporządza tablicę poglądową poprzez trwałe połączenie zdjęcia z podłożem tablicy, a także:

1) numeruje zdjęcia;

2) na prawych dolnych rogach zdjęć odciska pieczęć obejmującą także podłoże;

3) oznacza tablicę danymi identyfikującymi czynności wyjaśniających, w związku z którymi została sporządzona, a także danymi wskazującymi na to kto ją sporządził;

4) jeżeli w czynnościach wyjaśniających sporządzono kilka tablic, nadaje im kolejne numery porządkowe;

5) na odwrocie tablicy umieszcza wykaz osób, których zdjęcia okazano, nie udostępniając go rozpoznającemu.

5a. 94 Przy sporządzaniu tablicy poglądowej za pomocą technik komputerowych stosuje się ust. 5 pkt 1, 3, 4 i 5. Tablicę można opisać na odwrocie.

5b. 95 Fotografii osób uzyskanych na podstawie art. 20 ust. 2a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji nie wykorzystuje się do sporządzenia tablicy poglądowej.

6. W przypadku, gdy policjant okazuje tablice z fotografiami, powinien uczynić o tym wzmiankę w protokole okazania, z podaniem numerów odpowiadającym zdjęciom i nazwiskom osób rozpoznanych, z podaniem nazwiska osoby rozpoznanej i numeru odpowiadającego fotografii tej osoby. Tablica jest załącznikiem do protokołu.

7. 96 (skreślony).

Rozdział  6

Przesłuchanie osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie

§  44.

1. 97 Do czynności przesłuchania osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, mają zastosowanie przepisy art. 38 § 2 i art. 54 § 6-6a k.p.w.

2. Przed przesłuchaniem osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, należy w miarę potrzeby i możliwości zebrać o niej informacje dotyczące w szczególności: stosunków rodzinnych i majątkowych, dotychczasowego trybu życia, a także informacje co do pobytu w miejscu, w którym popełniono wykroczenie.

3. Od przesłuchania osoby, o której mowa w ust. 1, można odstąpić jedynie wtedy, jeżeli byłoby ono połączone ze znacznymi trudnościami (występującymi zarówno po stronie organów ścigania, jak i po stronie przesłuchiwanego, np.: pobyt za granicą, długotrwała choroba, a w przypadku ujęcia na gorącym uczynku konieczność wykonania innych niecierpiących zwłoki czynności itp.).

4. W przypadku odstąpienia od przesłuchania, z przyczyn wskazanych w ust. 3, osobę, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, należy pouczyć o obowiązku wynikającym z treści art. 38 § 2 k.p.w. oraz o skutkach prawnych niewykonania tego obowiązku, a także o przysługującym jej prawie do nadesłania wyjaśnienia dotyczącego zdarzenia, zgodnie z treścią art. 54 § 7 k.p.w. W notatce urzędowej zamieszcza się wzmiankę o pouczeniu oraz o treści ewentualnego oświadczenia tej osoby.

5. Przepisu ust. 4 nie stosuje się w przypadku popełnienia wykroczenia przez osoby wskazane w art. 90 k.p.w.

6. Osoba, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, nie może być doprowadzona do jednostki Policji celem przesłuchania w przypadku braku przesłanek do jej zatrzymania.

7. 98 W przypadku gdy miejsce pobytu osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia nie jest znane, organ Policji prowadzący czynności wyjaśniające lub osoba upoważniona przez ten organ, zwraca się z prośbą o ustalenie tego miejsca do jednostki Policji, na terenie której, zgodnie z posiadanymi informacjami, osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia może przebywać.

8-11. 99 (skreślone).

§  45.

1. 100 W stosunku do osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia można dokonać badania lub czynności określonych w art. 74 § 3 i art. 308 § 1 k.p.k.

2. W przypadku, gdy w świetle zebranych w trakcie czynności wyjaśniających dowodów, wyjaśnienia złożone podczas przesłuchania osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie oraz okoliczności popełnienia wykroczenia nie budzą wątpliwości, można poinformować tę osobę o możliwości skazania jej bez przeprowadzania rozprawy.

3. Warunkiem skierowania wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy jest zgoda osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie złożona do protokołu przesłuchania lub odrębnie na piśmie oraz powzięcie przez organ Policji przekonania, że cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy.

4. Zgoda osoby, o której mowa w ust. 3, powinna obejmować zgodę na wymierzenie określonej kary, jej wysokości lub środka karnego albo odstąpienie od wymierzenia kary lub środka karnego.

§ 46. 101 Do przesłuchania osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, stosuje się odpowiednio postanowienia § 34 i 37.

Rozdział  7

Przeszukanie i zatrzymanie rzeczy

§  47.

1. W toku czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia można dokonać przeszukania pomieszczeń lub innych miejsc w celu, trybie i na zasadach określonych w art. 44 k.p.w.

2. Przeszukaniu mogą być poddane:

1) pomieszczenia użytkowane stale lub czasowo przez osobę podejrzaną o popełnienie wykroczenia lub inne osoby (mieszkania, pokoje w hotelach, w miejscu pracy, budynki gospodarcze, piwnice, komórki, garaże, itp.);

2) inne miejsca (podwórza, ogrody, środki transportu, itp.);

3) osoby;

4) podręczne przedmioty (torby, walizki, teczki, pakunki itp.).

§ 48. Przeszukanie pomieszczeń i innych miejsc, o ile nie musi być dokonane niezwłocznie, powinno być uprzednio przygotowane. W tym celu należy w szczególności:

1) dokonać rozpoznania, jakiego rodzaju pomieszczenia lub miejsca trzeba będzie poddać przeszukaniu, ich rozkład, usytuowanie, ilość, itp.;

2) ustalić, w jakiej porze dnia przebywa w pomieszczeniu lub miejscu jego właściciel, posiadacz, dysponent;

3) zapoznać wyznaczonych policjantów z celem przeszukania, rodzajem pomieszczeń, wyznaczyć dla każdego zadania oraz wyznaczyć kierownika grupy;

4) zabezpieczyć odpowiednie siły i środki do dokonania przeszukania.

§ 49. 102

1. Sposób przechowywania przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie ustala kierownik jednostki organizacyjnej Policji w przypadkach gdy sposób ten nie jest określony w odrębnych przepisach; również w sytuacji odstąpienia od skierowania wniosku o ukaranie do sądu.

2. Przedmioty zabezpieczone w sprawie, w której odstąpiono od skierowania wniosku o ukaranie, można, z zastrzeżeniem rozdziału 3, komisyjnie zniszczyć, o ile upłynął ustawowy termin przedawnienia orzekania, o którym mowa w art. 45 k.w. Sposób oraz skład komisji do ich zniszczenia określa kierownik jednostki Policji. Protokół zniszczenia załącza się do materiałów zakończonych czynności.

§ 50. 103 (skreślony).

§ 51. 104 W toku czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia można dokonać zatrzymania rzeczy, w trybie i na zasadach określonych w art. 217, 225-226, 228-229 i 236 k.p.k., mających zastosowanie w sprawach o wykroczenia na podstawie art. 44 § 5 k.p.w.

Rozdział  8

Zasięganie opinii

§  52.

1. Jeżeli wymagane są wiadomości specjalne dla wyjaśnienia okoliczności istotnych dla danej sprawy, postępuje się według przepisów art. 193 - 201 k.p.k., mających zastosowanie w sprawach o wykroczenia na podstawie art. 42 § 1 k.p.w.

2. W sytuacji, gdy Policja wykonuje czynności zlecone przez prokuratora i zostaną powzięte uzasadnione wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia, uzyskane informacje przekazuje się prokuratorowi zlecającemu czynności, celem podjęcia decyzji co do powołania biegłego psychiatry.

§  53.

1. Postanowienie o zasięgnięciu opinii sporządzone przez policjanta prowadzącego czynności wyjaśniające i zatwierdzone przez kierownika jednostki, powinno zawierać:

1) imię, nazwisko i specjalność biegłego lub biegłych, a w wypadku opinii instytucji, w razie potrzeby specjalność i kwalifikacje osób, które powinny wziąć udział w przeprowadzeniu ekspertyzy;

2) przedmiot i zakres badań ze sformułowaniem w miarę potrzeby pytań szczegółowych, dokładny opis materiału kierowanego do badań;

3) termin dostarczenia opinii.

2. 105 Jeżeli opinia jest niepełna lub niejasno sformułowana, należy wystąpić o jej uzupełnienie we wskazanym zakresie lub przesłuchać na tę okoliczność w charakterze biegłego osobę, która sporządziła opinię.

3. Jeżeli uzupełnienie opinii nie wyjaśnia wątpliwości i budzi ona nadal zastrzeżenia, należy zwrócić się o wydanie następnej opinii do innego urzędu, instytutu, zakładu specjalistycznego lub biegłego.

4. 106 Postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego albo instytucji naukowej lub specjalistycznej nie doręcza się osobie podejrzanej ani pokrzywdzonemu.

Rozdział  9

Środki przymusu

§ 54. 107 Tryb stosowania środków przymusu w sprawach o wykroczenie, a także uprawnienia Policji w tym zakresie, określają przepisy art. 50-51 k.p.w.

§  55.

1. Na podstawie przepisów art. 49 § 1 - 3 oraz art. 51 § 1 k.p.w., policjant może wystąpić do organu Policji z wnioskiem o nałożenie kary porządkowej.

2. Przez ponowne niezastosowanie się do wezwania, o którym mowa w art. 49 § 1 k.p.w., należy rozumieć niestawiennictwo, odmowę złożenia zeznań lub wykonania czynności biegłego, tłumacza lub specjalisty albo wydania rzeczy, następujące po uprzednim ukaraniu osoby karą porządkową za takie naruszenie obowiązków procesowych.

3. Karę porządkową na osobę, która nie wykonała ciążącego na niej obowiązku procesowego, nakłada w formie postanowienia, organ Policji prowadzący czynności wyjaśniające w sprawie o wykroczenie.

4. Decyzja o nałożeniu kary porządkowej powinna być poprzedzona ustaleniem:

1) prawidłowości wezwania osoby do wykonania obowiązku procesowego;

2) czy osoba, która nie wykonała obowiązku procesowego usprawiedliwiła jego niewykonanie.

§  56.

1. Postanowienie o nałożeniu kary porządkowej powinno zawierać:

1) oznaczenie organu wydającego postanowienie i datę wydania postanowienia;

2) wskazanie sprawy oraz kwestii, której postanowienie dotyczy;

3) rozstrzygnięcie z podaniem podstawy prawnej i uzasadnieniem;

4) 108 pouczenie o prawie do usprawiedliwienia w terminie wskazanym w art. 49 § 3 k.p.w. niewykonania obowiązku procesowego, o którym mowa w art. 49 § 1 i 2 k.p.w., przed organem nadrzędnym nad nakładającym karę, ze wskazaniem w pouczeniu tego organu nadrzędnego.

2. Postanowienie sporządza się w pojedynczym egzemplarzu, który dołącza się do materiałów czynności wyjaśniających. Uwierzytelniony odpis postanowienia doręcza się osobie ukaranej za pokwitowaniem odbioru.

§  57.

1. Warunki i tryb usprawiedliwiania niestawiennictwa uczestników postępowania karnego z powodu choroby określa ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym (Dz. U. Nr 123, poz. 849).

2. 109 W przypadku usprawiedliwienia niewykonania obowiązku, za które nałożono karę porządkową, organ nakładający karę niezwłocznie przekazuje usprawiedliwienie organowi nadrzędnemu wraz z niezbędnymi dokumentami z czynności wyjaśniających, a w szczególności zwrotnym poświadczeniem odbioru wezwania do stawiennictwa ukaranego lub dokumentem potwierdzającym wydanie polecenia wykonania innego obowiązku procesowego i postanowieniem o nałożeniu kary porządkowej.

§  58.

1. Decyzję o uchyleniu lub odmowie uchylenia kary porządkowej podejmuje w formie postanowienia organ nadrzędny nad organem, który karę nałożył. Postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej powinno być uzasadnione z urzędu.

2. Postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej z uzasadnieniem przesyła się osobie ukaranej wraz z pouczeniem o prawie złożenia zażalenia na rozstrzygnięcie do sądu właściwego do rozpatrzenia sprawy.

3. W przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa lub nieuzasadnionej odmowy złożenia zeznań przez żołnierza w czynnej służbie wojskowej, przepisy § 55 i 56 nie mają zastosowania. O nieusprawiedliwionym niestawiennictwie kierownik jednostki informuje dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę.

§  59.

1. Zażalenie na postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej osoba ukarana powinna wnieść do sądu właściwego do rozpoznania sprawy, za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżone postanowienie, w terminie 7 dni od daty doręczenia tego postanowienia.

2. 110 (skreślony).

3. 111 Organ, który wydał zaskarżone postanowienie, może uwzględnić zażalenie na postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej.

4. 112 Po uprawomocnieniu się postanowienia o nałożeniu kary porządkowej niezwłocznie przesyła się ukaranemu wezwanie do wpłacenia kary porządkowej.

5. Wezwanie do zapłaty powinno zawierać:

1) numer rachunku bankowego komendy wojewódzkiej/Stołecznej Policji, na którym gromadzone są dochody budżetu państwa;

2) wskazanie 30-dniowego terminu do wpłacenia należności, liczonego od dnia doręczenia wezwania;

3) pouczenie o ściągnięciu należności na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w przypadku nieopłacenia kary w terminie.

6. Wezwanie do zapłaty sporządza się w 3 egzemplarzach, z których:

1) pierwszy dołącza się do materiałów czynności wyjaśniających;

2) drugi doręcza się osobie ukaranej za pokwitowaniem odbioru;

3) trzeci niezwłocznie przekazuje się naczelnikowi Wydziału Finansów komendy wojewódzkiej/Stołecznej Policji wraz z potwierdzeniem doręczenia osobie ukaranej wezwania do zapłaty.

7. Wraz z wezwaniem do zapłaty, naczelnikowi, wskazanemu w ust. 6 pkt 3, w miarę posiadanych informacji, przekazuje się dane o miejscu pracy ukaranego lub jego świadczeniach pieniężnych mogących być przedmiotem zajęcia komorniczego, np. emeryturze, rencie.

8. Jeżeli osoba ukarana nie wpłaci w terminie kary porządkowej, komendant wojewódzki/Stołeczny Policji występuje z wnioskiem do właściwego dla miejsca zamieszkania ukaranego organu egzekucyjnego o ściągnięcie należności w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

9. Organem egzekucyjnym jest naczelnik właściwego dla miejsca zamieszkania zobowiązanego urzędu skarbowego. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję na wniosek wierzyciela (komendant wojewódzki/Stołeczny Policji) i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego.

10. W sytuacji, gdy znany przed wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa część tego majątku nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego, właściwego dla miejsca zamieszkania ukaranego, wniosek o ściągnięcie należności kieruje się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla miejsca położenia składników majątku zobowiązanego.

Rozdział  10

Postępowanie związane ze sporządzaniem i wnoszeniem wniosków o ukaranie

§  60.

1. W przypadku spraw o wykroczenie popełnione przez współsprawców sporządza się jeden łączny wniosek o ukaranie wszystkich tych osób, chyba że sąd właściwy do rozpoznania danej sprawy wymaga dla takich przypadków sporządzania wobec każdego obwinionego odrębnego wniosku o ukaranie.

2. Odrębne wnioski o ukaranie sporządzone wobec podżegaczy i pomocników danego czynu, podlegające rozpoznaniu przez ten sam sąd, w miarę możliwości przesyła się do sądu jednocześnie z wnioskiem o ukaranie sprawcy (sprawców) wykroczenia.

3. Kierownicy jednostek Policji są obowiązani uzgodnić z prezesami właściwych miejscowo sądów rejonowych wymagany zakres podmiotowy wniosków o ukaranie sporządzanych w przypadkach, o których mowa w ust. 1.

§ 61. Wniosek o ukaranie powinien zawierać:

1) dane i informacje określone w art. 57 § 2 i 3 k.p.w.;

2) nazwę organu Policji kierującego wniosek o ukaranie, datę sporządzenia oraz numer, pod który został wpisany do RSoW;

3) w miarę możliwości dane o warunkach materialnych, rodzinnych i osobistych obwinionego, ze wskazaniem źródła dochodów (np. zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek z ośrodka pomocy społecznej, na utrzymaniu rodziców itp.);

4) kwalifikację prawną wykroczenia (wskazanie przepisu określającego dany czyn jako wykroczenie);

5) wyszczególnienie przedmiotów tymczasowo zajętych w celu zabezpieczenia przepadku, o ile przedmioty takie zostały zajęte;

6) inne dane, a zwłaszcza informacje o uprzednim skazaniu za podobne przestępstwo lub wykroczenie (jeżeli oskarżyciel publiczny zamierza powołać się na tę okoliczność), zachowaniu się po popełnieniu wykroczenia, stosowaniu środków przewidzianych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jeżeli dane te są znane jednostce Policji lub ustalenie ich i podanie we wniosku o ukaranie jest obowiązkiem wynikającym z innych przepisów;

7) informację o odmowie przyjęcia przez sprawcę wykroczenia grzywny w drodze mandatu karnego lub nieuiszczeniu grzywny nałożonej mandatem karnym zaocznym;

8) podpis i wskazanie stanowiska sporządzającego wniosek o ukaranie oraz podpis organu Policji kierującego wniosek, z uwzględnieniem treści § 65 ust. 2.

§  62.

1. Do wniosku o ukaranie organ Policji dołącza dokumenty wskazane w art. 57 § 4 k.p.w., a w szczególności:

1) protokoły (przesłuchania, oględzin miejsca zdarzenia, przeszukania, tymczasowego zajęcia przedmiotów, użycia urządzeń kontrolno-pomiarowych do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu);

2) w przypadku wykroczenia, w sprawie którego początkowo prowadzono postępowanie przygotowawcze umorzone na podstawie art. 18 k.p.k. - materiały tego postępowania;

3) dowody rzeczowe, opinie biegłych, notatki oraz inne materiały dotyczące danej sprawy uzyskane w toku czynności wyjaśniających;

4) w przypadku wykroczeń drogowych dane z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego;

5) kopie pism informujących pokrzywdzonych o skierowaniu wniosku o ukaranie.

2. Warunki i tryb skierowania wniosku o ukaranie z wnioskiem o skazanie obwinionego za zarzucany mu czyn bez przeprowadzania rozprawy określa art. 58 k.p.w.

§ 63. 113 Tryb postępowania z dokumentem stwierdzającym uprawnienie do prowadzenia pojazdu w przypadku ujawnienia wykroczenia, za które sąd orzeka lub może orzec środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, określa art. 136 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.).

§  64.

1. Wniosek o ukaranie oraz po jednym odpisie tego wniosku dla każdego obwinionego, wraz z dołączonymi materiałami z czynności wyjaśniających, przesyła się do właściwego miejscowo sądu. W załączniku do wniosku podaje się do wiadomości sądu adresy zamieszkania świadków i pokrzywdzonych.

2. 114 (skreślony).

3. O skierowaniu wniosku do sądu organ Policji informuje pisemnie ujawnionych w sprawie pokrzywdzonych, pouczając ich jednocześnie o przysługującym im prawie wstąpienia w prawa oskarżyciela posiłkowego. Pismo kierowane jest za zwrotnym poświadczeniem odbioru. Brak zwrotnego poświadczenia odbioru nie wstrzymuje przekazania wniosku o ukaranie do sądu. Dokument w postaci zwrotnego poświadczenia odbioru niezwłocznie po otrzymaniu organ Policji przesyła za pokwitowaniem do sądu, do którego skierowano wniosek o ukaranie w danej sprawie.

§  65.

1. Wniosek o ukaranie przed przekazaniem do sądu powinien być sprawdzony i podpisany przez organ Policji, jeżeli go osobiście sporządza lub osobę upoważnioną przez ten organ.

2. 115 Organ Policji może upoważnić policjantów do podpisywania w jego imieniu wniosków o ukaranie i występowania w charakterze oskarżyciela publicznego, o czym informuje sąd. O każdej zmianie w poważnieniu należy sąd poinformować.

3. Sprawdzając wniosek o ukaranie należy ustalić, czy:

1) jest poprawnie sformułowany;

2) spełnia wymogi określone w art. 57 § 2 i 3 k.p.w.;

3) materiał dowodowy jest wystarczający i należycie udokumentowany;

4) w świetle przedstawionych okoliczności i dowodów nie zachodzi wątpliwość co do samego faktu popełnienia wykroczenia i osoby sprawcy;

5) wystąpienie z wnioskiem o ukaranie jest uzasadnione względami faktycznymi i prawnymi.

Rozdział  11

Odstąpienie od wniesienia wniosku o ukaranie do sądu

§  66.

1. 116 Jeżeli czynności dowodowe nie dają podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie do sądu, należy je zakończyć. Na wniosek policjanta prowadzącego czynności wyjaśniające organ Policji lub osoba upoważniona przez ten organ zatwierdza wniosek o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu w tej sprawie. Czynności wykrywcze prowadzi się do czasu przedawnienia karalności czynu.

2. Policjant prowadzący czynności wyjaśniające, wnioskując o zatwierdzenie wniosku o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu, przedstawia krótkie uzasadnienie oraz opis wykonanych czynności wyjaśniających.

2a. 117 Wniosku o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie nie sporządza się w przypadku nałożenia w toku czynności wyjaśniających grzywny w drodze mandatu karnego.

3. 118 Organ Policji zawiadamia pisemnie o odstąpieniu od kierowania wniosku o ukaranie do sądu:

1) ujawnionych pokrzywdzonych, wskazując przyczynę niewniesienia wniosku o ukaranie oraz pouczając o prawie do:

a) samodzielnego wniesienia wniosku o ukaranie w charakterze oskarżyciela posiłkowego,

b) zaznajomienia się z materiałem dowodowym uzyskanym w toku czynności wyjaśniających oraz sporządzania odpisów i kopii, na zasadach określonych w art. 54 § 2 k.p.w.;

2) osobę, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, a nie jest pokrzywdzonym, wskazując przyczynę niewniesienia wniosku o ukaranie oraz pouczając o prawie do złożenia, w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia, zażalenia na niewniesienie wniosku do organu nadrzędnego nad organem, który podjął decyzję o odstąpieniu od skierowania wniosku o ukaranie, za pośrednictwem tego organu.

4. 119 Osobę wymienioną w ust. 3 pkt 2 informuje się o przyczynie odstąpienia od wniesienia wniosku o ukaranie, bez pouczenia o prawie złożenia zażalenia, jeżeli podstawą odstąpienia jest:

1) brak żądania ścigania, gdy ustawa tego wymaga;

2) śmierć osoby, co do której istniała uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie;

3) wystąpienie okoliczności wskazujących na to, że są już prowadzone wcześniej podjęte czynności wyjaśniające dotyczące tego samego czynu i tej samej osoby;

4) prawomocne zakończenie postępowania dotyczącego tego samego czynu;

5) ustalenie, że wobec osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, zachodzą okoliczności określone w art. 5 § 1 pkt 7, 8 i 10 k.p.w. lub brak jest zezwolenia na ściganie wymaganego na podstawie art. 5 § 1 pkt 9 k.p.w.

§  67.

1. Jeżeli po odstąpieniu od skierowania wniosku o ukaranie do sądu z powodu niewykrycia sprawcy lub niezebrania danych niezbędnych do sporządzenia wniosku o ukaranie, sprawca zostanie ustalony lub dane zostaną zebrane, a nie nastąpiło jeszcze przedawnienie karalności czynu, policjant, który powziął wiadomość o powyższym, sporządza notatkę urzędową, w której wskazuje okoliczności uzasadniające dalsze prowadzenie czynności wyjaśniających.

2. 120 Po zakończeniu czynności, o których mowa w ust. 1, sprawę kieruje się do sądu, powiadamiając o tym ujawnionych pokrzywdzonych, chyba że zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 5 § 1 k.p.w.

§ 68. 121 Po otrzymaniu zażalenia, o którym mowa w § 66 ust. 3 pkt 2, organ I instancji:

1) w przypadku uwzględnienia zażalenia - wydaje postanowienie o dalszym prowadzeniu czynności wyjaśniających, stosując odpowiednio przepisy § 69 ust. 2 pkt 1 - 3 i ust. 3 bądź kieruje wniosek o ukaranie do sądu;

2) w przypadku nieuwzględnienia zażalenia - niezwłocznie przekazuje zażalenie organowi II instancji wraz z materiałami czynności wyjaśniających;

3) w przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w § 69 ust. 1 - odmawia przyjęcia zażalenia, stosując przepisy § 69.

§  69.

1. 122 W przypadku stwierdzenia, że zażalenie jest niedopuszczalne lub zostało wniesione przez osobę nieuprawnioną albo nie zachowano ustawowego terminu wniesienia zażalenia, organ I instancji wydaje zarządzenie o odmowie przyjęcia zażalenia.

2. 123 Zarządzenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1) oznaczenie organu oraz osoby wydającej zarządzenie i datę wydania;

2) wskazanie sprawy oraz kwestii, której zarządzenie dotyczy;

3) rozstrzygnięcie z podaniem podstawy prawnej i uzasadnieniem;

4) 124 pouczenie, że na zarządzenie przysługuje zażalenie w trybie art. 108 i 109 k.p.w., wnoszone za pośrednictwem organu wydającego zaskarżone zarządzenie.

3. 125 Zarządzenie dołącza się do materiałów czynności wyjaśniających. Osobom, które wniosły zażalenie, doręcza się po jednym odpisie zarządzenia, za pokwitowaniem odbioru.

§ 70. 126

1. Jeżeli zażalenie, o którym mowa w § 66 ust. 3 pkt 2, spełnia warunki dopuszczalności środka odwoławczego, organ II instancji rozstrzyga postanowieniem o:

1) zasadności zażalenia, jeżeli stwierdzi niezgodność czynności z prawem lub brak czynności;

2) niezasadności zażalenia.

2. Wydając rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, organ II instancji:

1) zarządza podjęcie czynności, zwłaszcza w celu naprawienia skutków uchybienia oraz zapobieżenia podobnym uchybieniom w przyszłości;

2) podejmuje inne przewidziane w ustawie środki.

§ 71. 127

1. W przypadku otrzymania zażalenia na zarządzenie, o którym mowa § 69, organ II instancji wydaje postanowienie, w którym:

1) uchyla zarządzenie organu I instancji, zwraca materiały czynności wyjaśniających i postanawia przyjąć wniesienie środka odwoławczego;

2) utrzymuje w mocy zarządzenie organu I instancji.

2. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, powinno spełniać wymogi określone w § 69 ust. 2 pkt 1 -3 i zwierać pouczenie o niedopuszczalności środka odwoławczego. Postanowienie dołącza się do materiałów czynności wyjaśniających, a odpisy doręcza za pokwitowaniem osobie, która wniosła zażalenie i pozostawia w aktach sprawy odwoławczej organu II instancji.

Rozdział  12

Policjant jako oskarżyciel publiczny

§  72.

1. Kierownik jednostki powinien zapewnić udział policjanta w charakterze oskarżyciela publicznego w rozprawie toczącej się przed sądem na podstawie wniosku o ukaranie złożonego przez Policję.

2. Udział policjanta w rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego zapewnia się, gdy rozpoznawane są sprawy o wykroczenia:

1) zawierające znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, popełnione przez sprawcę uprzednio karanego za podobne przestępstwo lub wykroczenie albo popełnione po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka;

2) objęte postępowaniem przyspieszonym;

3) w których uczestniczy obrońca;

4) w których uczestniczy biegły powołany na wniosek Policji;

5) w których przewiduje się orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów;

6) 128 w których Policja wniosła środek odwoławczy lub środek zaskarżenia.

§  73.

1. Do wykonywania funkcji oskarżyciela publicznego, w zależności od liczby spraw o wykroczenia kierowanych do sądów działających na danym terenie, można wyznaczyć jednego policjanta jako stałego oskarżyciela lub kilku policjantów, jako zespół oskarżycieli.

2. 129 (skreślony).

3. Do wykonywania funkcji oskarżyciela publicznego wyznacza się policjantów posiadających odpowiednią wiedzę ogólną i zawodową oraz właściwe predyspozycje.

4. 130 (skreślony).

§ 74. Nadzór nad wykonywaniem funkcji oskarżyciela publicznego sprawuje organ Policji lub policjanci wyznaczeni przez ten organ, którzy w tym zakresie są uprawnieni w szczególności do:

1) oceny prowadzonych czynności wyjaśniających, prawidłowości i zasadności kierowania wniosków o ukaranie do sądu;

2) sporządzania kart nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi;

3) inicjowania wnoszenia środków odwoławczych i sprzeciwów od rozstrzygnięć sądu;

4) wyznaczania oskarżycieli publicznych do udziału w rozprawach oraz czuwania nad należytym przygotowaniem się ich do rozpraw;

5) kontrolowania pracy oskarżycieli publicznych bezpośrednio w toku rozpraw oraz wysłuchiwania ich sprawozdań z przebiegu i wyników rozpraw;

6) okresowego analizowania i oceniania pracy poszczególnych oskarżycieli publicznych;

7) organizowania i prowadzenia szkoleń oskarżycieli publicznych i policjantów wykonujących czynności wyjaśniające.

Rozdział  13

Obowiązki i uprawnienia policjanta uczestniczącego w rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego

§ 75. Policjant występujący w charakterze oskarżyciela publicznego powinien dążyć do obiektywnego i wszechstronnego rozpoznania sprawy, kierować się względami interesu publicznego i zasadą bezstronności, oddziaływać na wymiar kar i środków karnych zgodnie z przepisami prawa i celami społeczno-wychowawczymi, jakie mają one spełnić.

§  76.

1. Policjant wyznaczony do udziału w rozprawie w charakterze oskarżyciela publicznego jest obowiązany należycie przygotować się do wykonania tych zadań, a w szczególności zapoznać się z treścią wniosku o ukaranie, z materiałem dowodowym i danymi dotyczącymi obwinionego.

2. Jeżeli we wniosku o ukaranie występują braki formalne lub oczywiste omyłki pisarskie, które nie wymagają zwrócenia sprawy wnioskodawcy w celu ich uzupełnienia (np. niewłaściwa pisownia nazwiska obwinionego), oskarżyciel publiczny, za zgodą sędziego prowadzącego rozprawę, może je usunąć we własnym zakresie.

§  77.

1. W toku rozprawy oskarżyciel publiczny jest uprawniony, w szczególności do:

1) wypowiadania się co do wszystkich kwestii podlegających rozstrzygnięciu przez sąd;

2) zgłaszania wniosków co do dalszego biegu postępowania (np. odroczenia rozprawy) i przeprowadzania dowodów (np. bezpośredniego przesłuchania świadka, odczytania protokołu przesłuchania lub innych danych z akt sprawy);

3) przedkładania nowych dowodów oraz wnioskowania o ich przeprowadzenie (np. powołanie biegłego), jeżeli taka potrzeba wyniknie na rozprawie;

4) 131 zadawania pytań obwinionemu, świadkom, biegłemu w toku ich przesłuchania, w celu wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy i ustalenia prawdy;

5) zabrania głosu po zamknięciu przewodu sądowego w celu ustosunkowania się do wyjaśnień obwinionego, zeznań świadków i innych dowodów, wskazania społecznej szkodliwości czynu, jakiego dopuścił się obwiniony i złożenia oświadczenia o podtrzymaniu zarzutu oraz wniosku co do rodzaju i wysokości kary oraz środka karnego;

6) repliki na argumenty zawarte w przemowie obwinionego lub jego obrońcy.

2. Oskarżyciel publiczny powinien odstąpić od popierania wniosku o ukaranie, jeżeli w toku rozprawy okaże się, że oskarżenie jest bezzasadne, brak jest dostatecznych dowodów winy, a także, gdy na rozprawie wyjdą na jaw okoliczności wyłączające orzekanie w danej sprawie.

§ 78. Jeżeli oskarżyciel publiczny stwierdził uchybienia i nieprawidłowości w zakresie przygotowania spraw kierowanych do sądu lub udziału policjantów w postępowaniu przed sądem, sporządza i przedkłada drogą służbową organowi Policji notatkę służbową, w której opisuje:

1) braki i uchybienia w zakresie przygotowania materiałów dowodowych w sprawach kierowanych do sądu;

2) przyczyny wydanych orzeczeń o uniewinnieniu lub umorzeniu postępowania.

§ 79. 132 Jeżeli zachodzą okoliczności wyłączające oskarżyciela publicznego, określone w art. 40 § 1 pkt 1 - 4 i 6 oraz art. 41 § 1 k.p.k., policjant na mocy art. 19 § 1 k.p.w. powinien wyłączyć się z tych czynności, składając odpowiedni pisemny wniosek organowi Policji bezpośrednio przełożonemu nad osobą podlegającą wyłączeniu, który wydaje postanowienie o wyłączeniu. Powyższe ograniczenia należy stosować również do policjanta prowadzącego czynności wyjaśniające, chyba że dotyczą one czynności niecierpiących zwłoki lub takich, których potem nie będzie można powtórzyć. W przypadku niezłożenia takiego wniosku organ Policji zobowiązany jest wydać z urzędu postanowienie o wyłączeniu.

Rozdział  14

Zwyczajne i nadzwyczajne środki zaskarżenia

§  80.

1. Policja może wnosić apelację od całości lub części wyroku sądu pierwszej instancji. Można ją wnieść zarówno na korzyść jak i na niekorzyść obwinionego.

2. Przesłanki dopuszczalności oraz tryb wniesienia apelacji określają przepisy art. 104 § 1 k.p.w. i art. 438 k.p.k., recypowanego do postępowania w sprawach o wykroczenia na mocy art. 109 § 2 k.p.w. Apelacja nie może dotyczyć wyłącznie uzasadnienia wyroku.

§  81.

1. Apelacja powinna zawierać:

1) oznaczenie sądu, do którego jest kierowana i sprawy, której dotyczy;

2) oznaczenie organu wnoszącego apelację;

3) wskazanie podstawy prawnej;

4) zarzuty stawiane rozstrzygnięciu;

5) określenie, czego domaga się oskarżyciel;

6) uzasadnienie;

7) datę i podpis składającego apelację.

2. Uzasadnienie apelacji powinno zawierać:

1) uzasadnienie faktyczne:

a) opis stanu faktycznego ze wskazaniem treści zaskarżonego rozstrzygnięcia,

b) opis toku postępowania,

c) wskazanie faktów, które organ Policji uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej;

2) uzasadnienie prawne:

a) wyjaśnienie podstawy prawnej apelacji z przytoczeniem przepisu prawa i zastosowanej przez organ Policji wykładni;

b) okoliczności, które organ Policji miał na względzie przy podejmowaniu decyzji o wniesieniu apelacji.

§  82.

1. Zażalenie przysługuje w wypadkach wskazanych w ustawie. Można je wnieść zarówno na korzyść jak i na niekorzyść obwinionego.

2. 133 Organ Policji może wnieść zażalenie m.in. na:

1) postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania;

2) postanowienie o umorzeniu postępowania;

3) postanowienie o odmowie przywrócenia terminu;

4) zarządzenie o odmowie przyjęcia środka odwoławczego;

5) postanowienie o pozostawieniu środka odwoławczego bez rozpoznania;

6) zarządzenie o odmowie przyjęcia sprzeciwu od wyroku nakazowego;

7) postanowienie uzupełniające wyrok (np. w przypadku nierozstrzygnięcia lub wadliwego rozstrzygnięcia odnośnie dowodów rzeczowych lub o zaliczeniu na poczet kar lub środków karnych);

8) postanowienie o oddaleniu lub pozostawieniu wniosku o wznowienie bez rozpoznania;

9) postanowienie o odmowie zwolnienia osób obowiązanych do zachowania tajemnicy służbowej lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek;

10) postanowienie w kwestii właściwości sądu;

11) postanowienie lub zarządzenie co do sprostowania oczywistych pomyłek pisarskich i rachunkowych oraz obliczenia terminów w orzeczeniu lub zarządzeniu albo w ich uzasadnieniu wydane w pierwszej instancji;

12) odmowę przywrócenia terminu zawitego;

13) postanowienie co do odtworzenia akt sprawy;

14) postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania osobie, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, ujawnionemu pokrzywdzonemu oraz organowi, który wniósł wniosek o ukaranie;

15) zarządzenie prezesa sądu o odmowie przyjęcia wniosku o uzasadnienie wyroku;

16) postanowienie postanawiające bez rozpoznania przyjęty środek odwoławczy od innego równorzędnego składu sądu odwoławczego, chyba że zostało wydane przez Sąd Najwyższy;

17) zarządzenie o odmowie przyjęcia kasacji;

18) postanowienie o zabezpieczeniu wydane zarówno w toku czynności wyjaśniających w terminie 7 dni od dokonania tymczasowego zajęcia przedmiotów zagrożonych przepadkiem, jak i na etapie sądowego rozpoznania sprawy, gdy nie dokonano tymczasowego zajęcia;

19) postanowienie sądu lub organu nadrzędnego nad tym, który karę nałożył, w razie odmowy uchylenia pieniężnej kary porządkowej;

20) postanowienie prezesa sądu odmawiające wszczęcia postępowania w razie stwierdzenia okoliczności wyłączających postępowanie lub wskazanych w art. 61 § 1 k.p.w.;

21) postanowienie sądu o umorzeniu postępowania z przyczyn podanych w pkt. 24, ale już po wszczęciu postępowania;

22) postanowienie uzupełniające wyrok, gdy nie orzeczono lub orzeczono wadliwie o zaliczeniu na poczet kar lub środków karnych okresów, o których mowa w art. 82 § 2 pkt 2 k.p.w., albo odnośnie dowodów rzeczowych;

23) postanowienia dotyczące przeszukania i zatrzymania rzeczy;

24) postanowienia o oddaleniu wniosku o wznowienie postępowania przed sądem okręgowym lub pozostawieniu go bez rozpoznania;

25) orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu;

26) postanowienie o zabezpieczeniu;

27) postanowienie o przekazaniu sprawy dowódcy wojskowemu.

§ 83. Sporządzając zażalenie należy stosować odpowiednio postanowienia § 81.

§ 84. Od wyroku nakazowego oskarżyciel publiczny może wnieść sprzeciw do sądu, który wydał wyrok, w terminie zawitym 7 dni od dnia doręczenia tego wyroku.

§  85.

1. Nadzwyczajnymi środkami zaskarżenia są kasacja i wznowienie postępowania.

2. Tryb wnoszenia środków, o których mowa w ust. 1, określają przepisy działu XI k.p.w., a tryb wznawiania postępowania o wykroczenie prawomocnie zakończonego jest wskazany w art. 113 § 1 k.p.w.

3. 134 W przypadku, gdy z okoliczności sprawy lub posiadanych informacji wynika, że doszło do uchybień wskazanych w art. 104 § 1 k.p.w. lub innego rażącego naruszenia prawa mogącego mieć istotny wpływa na treść orzeczenia, organ Policji sporządza projekt wystąpienia do Prokuratora Generalnego z wnioskiem o złożenie kasacji, na formularzu sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 9 do zarządzenia, który wraz z zebranymi w sprawie dokumentami, stanowiącymi podstawę do złożenia wniosku o wniesienie kasacji, przekazuje komendantowi wojewódzkiemu/Stołecznemu Policji.

4. 135 Komendant wojewódzki/Stołeczny Policji po uprzednim uzyskaniu opinii radcy prawnego co do zasadności wystąpienia z wnioskiem o złożenie kasacji, kieruje do Prokuratora Generalnego wniosek o złożenie kasacji.

Rozdział  15

Postępowanie przyspieszone

§  86.

1. Postępowanie przyspieszone stosuje się w przypadkach określonych w art. 90 k.p.w.

2. 136 (skreślony).

3. Zatrzymanego doprowadza się do sądu nie później niż przed upływem 48 godzin od chwili faktycznego zatrzymania, bez względu na występujące okoliczności w sprawie, np.: uprzednie doprowadzenie do wytrzeźwienia.

4. 137 Można odstąpić od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia sprawcy do sądu w przypadkach określonych w art. 91 § 2a i 3 k.p.w.

5. Zatrzymanie paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy następuje za pokwitowaniem, które nie wymaga wydawania postanowienia o zatrzymaniu rzeczy. Pokwitowanie sporządza się w 2 egzemplarzach, z których jeden przekazuje się osobie, od której nastąpiło odebranie dokumentu, a drugi, wraz z zatrzymanym dokumentem, dołącza do materiałów czynności wyjaśniających i wraz z wnioskiem o ukaranie przekazuje do sądu. Zwrotu zatrzymanego dokumentu dokonuje sąd. Wzór formularza pokwitowania zatrzymania paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy określa załącznik nr 7 do zarządzenia.

6. Policjant wzywając osobę do stawienia się w postępowaniu przyspieszonym w sądzie w charakterze świadka, poucza ją o obowiązku stawiennictwa we wskazanym miejscu i czasie pod rygorem nałożenia kar porządkowych. Fakt ten policjant dokumentuje w notatniku służbowym lub notatce urzędowej z ujawnienia wykroczenia - jeżeli wezwania dokonano ustnie, a jeżeli świadkowi doręczone zostało wezwanie do stawiennictwa - poprzez odebranie podpisu świadka na zwrotnym poświadczeniu odbioru wezwania.

§ 87. W postępowaniu przyspieszonym, wniosek o ukaranie może być zgłoszony przez oskarżyciela publicznego w formie określonej w art. 92 § 1 pkt 1 k.p.w.

§ 88. Wnioski o ukaranie zgłoszone ustnie do protokołu rozprawy, rejestruje się w RSoW tak, jak wnioski sporządzone na piśmie.

§  89.

1. Jeżeli sprawcą wykroczenia jest osoba określona w art. 90 § 1 i 2 k.p.w., oskarżyciel publiczny powinien wnioskować o nadanie orzeczeniu sądu klauzuli natychmiastowej wykonalności.

2. Osoby, w stosunku do których wydano orzeczenie o natychmiastowej wykonalności kary aresztu, doprowadza się przymusowo do zakładu karnego, jeżeli sąd wyda takie polecenie.

§ 90. 138 Organ Policji lub osoba upoważniona powinna wspólnie z właściwym prezesem sądu ustalić organizację oraz tryb i sposób kierowania do sądu wniosków o ukaranie w postępowaniu przyspieszonym, a także terminy doprowadzania sprawców schwytanych na gorącym uczynku popełnienia wykroczenia objętego postępowaniem przyspieszonym.

Rozdział  16

Nakładanie grzywien w drodze mandatu karnego

§ 91. Postępowanie mandatowe jest szczególnym postępowaniem, podejmowanym przez Policję jako organ pozasądowy, o charakterze zastępczym wobec postępowania o wykroczenia prowadzonego przed sądem, warunkowym, uzależnionym w zakresie swego rozstrzygnięcia od zgody sprawcy wykroczenia.

§  92.

1. W okolicznościach określonych w art. 97 § 1 k.p.w., policjant może na sprawcę wykroczenia nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego.

2. Grzywny w drodze mandatu karnego nie nakłada się w przypadku wystąpienia przesłanek ujemnych postępowania mandatowego, określonych w art. 96 § 2 i art. 97 § 2 k.p.w.

§  93.

1. Przed nałożeniem grzywny w drodze mandatu karnego można przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności wyjaśniające. Czynności te podejmuje się niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia.

2. W toku prowadzonych czynności wyjaśniających, decyzję o nałożeniu na sprawcę wykroczenia grzywny w drodze mandatu karnego podejmuje policjant prowadzący te czynności.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, o ukaraniu sprawcy wykroczenia grzywną w postępowaniu mandatowym informuje się ujawnionych pokrzywdzonych oraz zawiadamiającego o popełnieniu wykroczenia, z powołaniem się na przepisy art. 8 k.p.w. w związku z art. 16 § 2 k.p.k., na formularzu sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 8 do zarządzenia.

4. 139 Nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego nie może nastąpić po upływie 14 dni od daty ujawnienia wykroczenia w sytuacji określonej w art. 97 § 1 pkt 1 k.p.w., 90 dni w sytuacji określonej w art. 97 § 1 pkt 2 k.p.w. albo 180 dni w sytuacji określonej w art. 97 § 1 pkt 3 k.p.w.

5. 140 Termin 180-dniowy na przeprowadzenie czynności wyjaśniających, w przypadku wykroczeń zarejestrowanych za pomocą urządzenia rejestrującego, jest liczony od chwili odczytu z tego urządzenia. Policjant dokonujący odczytu umieszcza datę odczytu na zdjęciu. Odczyt z urządzenia rejestrującego powinien nastąpić w możliwie najkrótszym czasie od momentu rejestracji wykroczenia.

6. Okres przedawnienia karalności czynu określonego w ust. 5 jest liczony od chwili faktycznego popełnienia czynu, a nie od daty jego ujawnienia.

§ 94. Policjant prowadzący postępowanie mandatowe przed nałożeniem grzywny powinien:

1) ustalić okoliczności zdarzenia tak, aby nie było żadnych wątpliwości co do faktu popełnienia wykroczenia, tożsamości osoby sprawcy i jego winy;

2) wskazać sprawcy, na czym polegało jego zachowanie niezgodne z prawem, podać kwalifikację prawną czynu;

3) sprawdzić wysokość przewidzianej za dany czyn grzywny w przypadku, gdy wykroczenie jest objęte przepisami rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz. U. Nr 208, poz. 2023);

4) uzyskać żądanie ścigania od osoby uprawnionej w przypadku wykroczeń ściganych na żądanie. Żądanie może być złożone na piśmie albo zgłoszone ustnie do protokołu. Jeżeli mandat karny został nałożony na miejscu popełnienia wykroczenia, można ograniczyć się do zapisu w notatniku służbowym;

5) 141 poinformować sprawcę czynu o ukaraniu go grzywną w drodze mandatu karnego, podając jego rodzaj i wysokość;

6) 142 poinformować sprawcę o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego i o skutkach prawnych takiej odmowy;

7) pouczyć sprawcę wykroczenia w przypadku nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego kredytowanego, o obowiązku wpłacenia grzywny w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu i skutkach jej nieuiszczenia w tym terminie.

§  95.

1. Szczegółowy sposób nakładania oraz wysokość grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego określa przepis art. 96 k.p.w.

1a. 143 Jeżeli sprawca jednym czynem naruszył dwa lub więcej przepisów ustawy, nakłada się jedną grzywnę w drodze mandatu karnego w wysokości do 1.000 zł.

2. Jeżeli sprawca dopuścił się dwóch lub więcej wykroczeń stanowiących odrębne czyny, to za każdy z tych czynów policjant wdrażający postępowanie mandatowe powinien nałożyć grzywny w drodze odrębnych mandatów karnych. Suma grzywien nałożonych tymi mandatami może przekroczyć kwotę 1.000 zł.

3. Ustalając wysokość grzywny należy uwzględnić:

1) granice grzywny przewidziane w naruszonym przepisie;

2) wskazania przepisów wydanych na podstawie art. 95 § 6 k.p.w.;

3) w miarę możliwości dyrektywy wymiaru kary określone w art. 24 § 3 i art. 33 § 1 - 4 k.w.

§ 96. Jeżeli rodzaj wykroczenia, okoliczności jego popełnienia lub właściwości osobiste sprawcy wskazują na to, że grzywna wymierzona w maksymalnej wysokości w postępowaniu mandatowym byłaby niewspółmiernie niska do stopnia społecznej szkodliwości czynu i nie spełniłaby roli wychowawczej, policjant nie nakłada mandatu karnego, ale sporządza wniosek o ukaranie.

§ 97. 144 Rodzaj grzywien w drodze mandatu karnego oraz tryb ich nakładania określa art. 98 § 1-4 k.p.w.

§ 98. Mandat karny należy wypełnić czytelnie, zgodnie z przeznaczeniem poszczególnych rubryk blankietu mandatu.

§ 99. 145 (skreślony).

§  100.

1. Tryb uchylania prawomocnego mandatu karnego reguluje przepis art. 101 k.p.w.

2. Wniosek ukaranego o uchylenie prawomocnego mandatu karnego skierowany do jednostki Policji, po dołączeniu kopii wszelkiej dokumentacji sporządzonej w związku z nałożonym mandatem karnym, należy niezwłocznie przekazać do sądu właściwego do rozpatrzenia sprawy.

3. 146 W przypadku ujawnienia przez organ Policji faktu nałożenia przez policjanta grzywny w drodze mandatu karnego w okolicznościach wskazanych w art. 101 § 1-1b k.p.w., należy niezwłocznie przekazać powyższą informację do sądu.

§  101.

1. Grzywna nałożona w drodze mandatu karnego gotówkowego musi być uiszczona polskimi środkami płatniczymi bezpośrednio policjantowi, który ją nałożył.

2. W razie odmowy przyjęcia mandatu karnego gotówkowego przez sprawcę wykroczenia, policjant ma prawo, działając na zasadzie art. 45 § 1 pkt 1 i art. 91 § 2 k.p.w zatrzymać sprawcę wykroczenia i doprowadzić go do sądu.

§ 102. 147 (skreślony).

Rozdział  17

Czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenia wykonywane w ramach pomocy prawnej

§  103.

1. Jeżeli zaistnieje potrzeba wykonania określonych czynności poza zasięgiem terytorialnym jednostki Policji prowadzącej czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenie, można zwrócić się do właściwej miejscowo jednostki Policji o wykonanie wskazanych czynności w drodze pomocy prawnej, przekazując w tym celu niezbędne materiały i informacje.

2. Jednostka Policji, do której wystąpiono o dokonanie określonych czynności w ramach pomocy prawnej, powinna wykonać je w terminie określonym przez jednostkę Policji prowadzącą czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenie oraz zgodnie z wskazówkami przekazanymi przez tę jednostkę. W przypadku trudności z terminowym udzieleniem pomocy prawnej, należy powiadomić jednostkę Policji, prowadzącą czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenie, o przewidywanym terminie wykonania zleconych czynności.

3. W sytuacji, gdy wykonanie czynności w ramach pomocy prawnej, okaże się niemożliwe zgodnie ze wskazówkami, o których mowa w ust. 2, albo zaistnieją nowe okoliczności mające wpływ na przebieg lub zakres tych czynności, policjant realizujący pomoc prawną jest obowiązany uzgodnić dalsze działania z jednostką Policji zlecającą pomoc prawną oraz zamieścić wzmiankę o uzgodnieniach w notatce urzędowej z wykonanych czynności.

4. Zlecenie innej jednostce Policji w ramach pomocy prawnej przeszukania lub zatrzymania rzeczy bez stosownego postanowienia sądu lub prokuratora jest dopuszczalne tylko w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy uzyskanie postanowienia nie było możliwe, a zwłoka mogłaby doprowadzić do utraty rzeczy mogących stanowić istotne dowody w sprawie.

5. O zamierzonym wykonywaniu czynności wyjaśniających na obszarze właściwości miejscowej innej jednostki Policji należy powiadomić kierownika lub dyżurnego tej jednostki. Jeżeli czynności te są wykonywane w trybie niecierpiącym zwłoki, powiadomienia dokonuje się jednocześnie z rozpoczęciem czynności wyjaśniających.

6. 148 Czynności wyjaśniające związane z uzyskiwaniem wymaganego zezwolenia na ściganie sprawcy wykroczenia będącego posłem, senatorem lub członkiem Parlamentu Europejskiego wykonuje w drodze pomocy prawnej komórka organizacyjna Komendy Głównej Policji właściwa do spraw prewencji, według procedury określonej w § 6 i z udziałem specjalistów z innych komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji, jeżeli uzasadniają to okoliczności sprawy.

Rozdział  18

Nadzór nad prowadzeniem spraw o wykroczenia

§  104.

1. Nadzór nad wykonywaniem przez policjantów czynności w sprawach o wykroczenia sprawuje właściwy organ Policji lub osoba upoważniona przez ten organ.

2. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, polega na:

1) instruowaniu policjantów co do metodyki wykonywania czynności wyjaśniających, czynności postępowania mandatowego oraz czynności związanych z wnoszeniem do sądu wniosków o ukaranie;

2) bezpośrednim uczestniczeniu w czynnościach wykonywanych przez policjantów, w szczególności związanych z:

a) przeprowadzaniem kontroli przestrzegania przepisów prawa,

b) ujawnianiem wykroczeń i stosowaniem wobec sprawców przewidzianych prawem środków,

c) nakładaniem grzywien w drodze mandatu karnego,

d) kontrolą terminowości rozliczania się przez policjantów z wydanych im bloczków mandatowych oraz z pieniędzy pobranych w formie grzywny nakładanej mandatem karnym gotówkowym,

e) ustalaniem, zbieraniem i sprawdzaniem danych niezbędnych do sporządzenia wniosków o ukaranie;

3) czuwaniu nad zasadnością, prawidłowością i celowością stosowania wobec sprawców wykroczeń środków oddziaływania wychowawczego;

4) 149 czuwaniu nad zasadnym pod względem faktycznym i prawnym oraz zgodnym z ustawowymi celami społeczno-wychowawczymi nakładaniem grzywien w drodze mandatu karnego;

5) żądaniu przedstawiania dokumentów i materiałów zbieranych w toku czynności wyjaśniających w związku z czynnościami wyjaśniającymi w sprawach o wykroczenie;

6) czuwaniu nad prawidłowym i terminowym sporządzaniem wniosków o ukaranie oraz ich zasadnością faktyczną i prawną oraz nad realizacją czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia bez zbędnej zwłoki - w ustawowym terminie instrukcyjnym miesiąca od momentu ujawnienia wykroczenia (w przypadkach, gdy termin ten został przekroczony, należy sprawdzać, czy istniały ku temu uzasadnione okoliczności);

7) badaniu faktycznej i prawnej zasadności przedkładanych przez policjantów wniosków o odstąpienie od skierowania wniosku o ukaranie do sądu;

8) okresowej analizie i ocenie efektywności ścigania wykroczeń, z uwzględnieniem stanu porządku i bezpieczeństwa publicznego w rejonach pełnionej służby prewencyjnej, częstotliwości, form, prawidłowości i zasadności reakcji na wykroczenia oraz adekwatności zastosowanych kar i środków oddziaływania wychowawczego.

Rozdział  19

Przepis końcowy

§ 105. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 15 kwietnia 2008 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

  ¹⁵⁰ Wzór

karty informacyjnej o popełnieniu wykroczenia/uzasadnionym podejrzeniu popełnienia wykroczenia* przez osobę posiadającą immunitet zakrajowy

__________________________________________________________________________

............................................................. .................................., dnia ................ 20 ...... r.

(nazwa organu sporządzającego kartę) (miejscowość) (data)

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Protokół Dyplomatyczny

Karta informacyjna o popełnieniu wykroczenia/uzasadnionym podejrzeniu popełnienia wykroczenia* przez osobę posiadającą immunitet zakrajowy

W dniu ............................. 20 ........... r. o godz./około godziny* .............. w miejscowości

.......................................... powiat .......................................... gmina ..........................................

województwo ............................................. ulica/droga* ............................................................

1. Imię i nazwisko .....................................................................................................................

2. Obywatelstwo .......................................................................................................................

3. Funkcja/stanowisko, miejsce wykonywania funkcji (ambasada, konsulat, przedstawicielstwo organizacji międzynarodowej) ................................................................................................................................................

4. Nazwa, seria i numer dokumentu potwierdzającego posiadanie immunitetu .......................

.......................................................................................................................................................

5. Opis zdarzenia .......................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Powyższe okoliczności wskazują na popełnienie przez wymienionego wykroczenia z art. .......................................................................................................................................................

tj. czynu zagrożonego karą ...........................................................................................................

6. Przesłanki warunkujące dopuszczalność wszczęcia postępowania w sprawie o wykroczenie:

a) sprawca wykroczenia posiada immunitet i jest członkiem personelu misji państwa, wobec których niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania - art. 5 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia*;

b) sprawca wykroczenia posiada immunitet, lecz jest członkiem personelu misji państwa, wobec których dopuszczalne jest wszczęcie postępowania - art. 5 § 2 lub art. 5 § 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia*

7. Sposób rozstrzygnięcia .........................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(odstąpienie od prowadzenia czynności z powodu zaistnienia przesłanki wymienionej w pkt 6a, zastosowanie środka oddziaływania wychowawczego, zastosowanie postępowania mandatowego - seria, nr i kwota nałożonego mandatu, prowadzone są czynności wyjaśniające, skierowanie wniosku o ukaranie do sądu)

................................................................ .................................................

(imię i nazwisko sporządzającego kartę) (podpis przełożonego)

* niepotrzebne skreślić

ZAŁĄCZNIK Nr  1A

  ¹⁵¹ Wzór

wniosku o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej

___________________________________________________________________________

RZECZPOSPOLITA POLSKA

KOMENDANT GŁÓWNY POLICJI

L. dz. ...................... Warszawa, dnia .............................

Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej¹⁾

Pan .....................................................................

_______________________________________

(za pośrednictwem Prokuratora Generalnego)

Wniosek

o wyrażenie zgody na pociągnięcie posła²⁾ do odpowiedzialności za wykroczenie

Działając na podstawie art. 10b w związku z art. 7b ust. 1 i art. 7c ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 2011 r. Nr 7, poz. 29 i Nr 117, poz. 676 oraz z 2012 r. poz. 1544)³⁾ - wnoszę o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności za wykroczenie Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej⁴⁾ Pana (Panią) .......................................................................................................................................................

(imiona i nazwisko)

urodzonego .............................................. w ................................................................................

(data) (miejscowość)

któremu (której) zarzuca się, że:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(opis czynu ze wskazaniem miejsca, czasu, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków - w tym wysokości wyrządzonej szkody oraz wskazanie kwalifikacji prawnej)

Do reprezentowania Policji podczas rozpatrywania niniejszego wniosku przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ⁵⁾ wyznaczam ........................................................ funkcjonariusza Komendy Głównej Policji.

(stopień, imię i nazwisko)

UZASADNIENIE

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(uzasadnienie powinno zawierać szczegółowy opis zdarzenia z uwzględnieniem sposobu zachowania się osoby posiadającej immunitet, czynności podjętych przez policjantów, innych okoliczności istotnych dla oceny zdarzenia)

Komendant Główny Policji

z upoważnienia

....................................................................................................................

(pieczęć i podpis dyrektora właściwego biura Komendy Głównej Policji)

1) wpisać odpowiednio: Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego.

2) wpisać odpowiednio: senatora, członka Parlamentu Europejskiego.

3) jeżeli wniosek dotyczy członka Parlamentu Europejskiego dodać w pierwszej kolejności "art. 10 akapit pierwszy lit. a Protokołu nr 36 w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich, podpisanego w Brukseli w dniu 8 kwietnia 1965 r. (Dz. Urz. WE C 321E z 29.12.2006 r. str. 317)".

4) wpisać odpowiednio: Senatora Rzeczypospolitej Polskiej, Posła do Parlamentu Europejskiego.

5) wpisać Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich Senatu Rzeczypospolitej Polskiej - jeśli wniosek dotyczy senatora; nie zamieszczać adnotacji o pełnomocnictwie, jeżeli wniosek dotyczy członka Parlamentu Europejskiego.

ZAŁĄCZNIK Nr  1B

  ¹⁵² Wzór

wniosku o udzielenie pomocy prawnej w zakresie uzyskania zezwolenia na ściganie

___________________________________________________________________________

.................................................................... ..............................................

(pieczęć jednostki organizacyjnej Policji) (miejscowość, data)

L. dz. .................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

(kierownik komórki właściwej ds. Prewencji Komendy Głównej Policji)

Wniosek

o udzielenie pomocy prawnej w zakresie uzyskania zezwolenia na ściganie

Działając na podstawie § 6 ust. 4a zarządzenia nr 323 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2008 r. w sprawie metodyki wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców (Dz. Urz. KGP Nr 9, poz. 48, z późn. zm.) wnoszę, o udzielenie pomocy prawnej w zakresie uzyskania zezwolenia na ściganie ..................................................................................

.......................................................................................................................................................

(wpisać odpowiednio: posła, senatora, członka Parlamentu Europejskiego)

Pana (Pani) ..................................................................................................................................

(imię i nazwisko)

ur. ............................................................. w ................................................................................

któremu (której) zarzuca się, że:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(dokładne określenie zarzucanego czynu, ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza charakteru powstałej szkody)

Uzasadnienie

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

(uzasadnienie powinno zawierać szczegółowy opis zdarzenia z uwzględnieniem sposobu zachowania się osoby posiadającej immunitet, czynności podjętych przez policjanta, innych okoliczności istotnych dla oceny zdarzenia)

.................................................................................................

(pieczęć i podpis kierownika jednostki organizacyjnej Policji)

ZAŁĄCZNIK Nr  2

  ¹⁵³ Informacje o podstawach prawnych oraz rodzajach i zakresach poszczególnych immunitetów

1. Immunitet materialny oznacza trwałe lub czasowe (immunitet bezwzględny i względny) wyłączenie określonej osoby spod przepisów sankcjonujących określone zachowanie, swoistą bezkarność w tym zakresie. Przykładem immunitetu materialnego jest immunitet materialny parlamentarzysty, oznaczający, iż poseł oraz senator nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za działania wchodzące bezpośrednio w zakres sprawowania ich funkcji parlamentarnych, np. za wystąpienia w parlamencie, sposób głosowania, zgłaszane inicjatywy ustawodawcze. Zakaz ten obowiązuje w trakcie oraz po ustaniu mandatu parlamentarzysty i nie może zostać uchylony. Celem istnienia immunitetu materialnego jest ochrona członków parlamentu przed próbami ograniczania ich niezależności, w szczególności swobody głosowania oraz wolności wypowiedzi. Sędziowie i asesorzy sądowi w zakresie wykroczeń posiadają także immunitet materialny, ale w innej postaci - ponoszą wprawdzie odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia, tyle że jest to wyłącznie odpowiedzialność przed właściwym sądem dyscyplinarnym, z obowiązującym od 19 września 2015 r. wyjątkiem określonym w art. 81 § 2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych. Wyjątek ten dotyczy popełnienia wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji, bowiem w takim przypadku sędzia lub asesor będący sprawcą wykroczenia może być ukarany przez policjanta grzywną w drodze mandatu karnego, jeżeli wyrazi zgodę na przyjęcie mandatu. Przyjęcie mandatu nie wyłącza jednak równoczesnej odpowiedzialności dyscyplinarnej, która w przypadku pozostałych wykroczeń jest odpowiedzialnością wyłączną. Wyłączną odpowiedzialność dyscyplinarną za wszelkiego rodzaju wykroczenia, włącznie z wykroczeniami przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji, ponoszą jedynie sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz sędziowie i asesorzy sądów wojskowych. Natomiast immunitet materialny Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów i asesorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury jest względny, gdyż wymienione osoby w przypadku popełnienia wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji mogą wyrazić zgodę na przyjęcie mandatu karnego, co wyłącza odpowiedzialność dyscyplinarną. Wobec Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów i asesorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury można również stosować środki oddziaływania wychowawczego, o których mowa w art. 41 k.w., co nie jest okolicznością bezwzględnie wyłączającą możliwość wszczęcia i prowadzenia postępowania w sprawie o wykroczenie w trybie art. 5 k.p.w., bowiem według art. 61 § 1 pkt 2 k.w. zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego może być tylko fakultatywną podstawą odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania w sprawie o wykroczenie.

1a. Zakres zakrajowego "wspólnotowego" immunitetu materialnego przysługującego posłom do Parlamentu Europejskiego (eurodeputowanym) określa art. 9 Protokołu nr 36 w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich, podpisanego w Brukseli w dniu 8 kwietnia 1965 r. (Dz. Urz. WE C 321E z 29.12.2006 r. str. 317), który stanowi, że członkowie Parlamentu Europejskiego nie podlegają żadnej formie dochodzenia, zatrzymania lub odpowiedzialności sądowej - za działalność prowadzoną w związku z wykonywaniem mandatu (w zakresie wyrażanych poglądów lub stanowisk zajmowanych w głosowaniu parlamentarnym). Wyłączenie tej odpowiedzialności ma charakter bezwzględny, ponieważ nie jest możliwe wyrażenie przez Parlament Europejski zgody na ściganie. Immunitet materialny gwarantuje eurodeputowanym wolność wyrażania opinii nie tylko w "murach parlamentu", a wiec na posiedzeniach plenarnych, komisji i innych organów Parlamentu Europejskiego, ale także w ramach aktywności poza Parlamentem Europejskim (np. podczas uczestnictwa w oficjalnych delegacjach). W zakresie przedmiotowym wspólnotowego immunitetu materialnego mieszczą się wszelkie możliwe formy ekspresji, za pomocą których eurodeputowany wyraża swoje poglądy polityczne (np. wywiad w mediach, rozwieszenie w miejscu publicznym plakatu z określoną treścią (za zgodą dysponenta tego miejsca). W zakresie tym nie będą się jednak mieścić konferencje prasowe, debaty radiowe i telewizyjne, kampanie wyborcze czy publikacje o charakterze prywatnym, których celem nie jest wykonywanie obowiązków związanych z członkostwem w Parlamencie Europejskim. Eurodeputowani uzyskują immunitet materialny z początkiem pięcioletniej kadencji, która rozpoczyna się z chwilą otwarcia pierwszego posiedzenia Parlamentu Europejskiego (zwoływanego w pierwszy wtorek po upływie miesiąca od zakończenia wyborów w ostatnim państwie członkowskim) i trwa do czasu otwarcia pierwszego posiedzenia Parlamentu następnej kadencji.

2. Drugim rodzajem immunitetu jest immunitet formalny, nazywany niekiedy immunitetem osobistym. Oznacza on okresowe ograniczenie odpowiedzialności karnej danej osoby ze względu na pełnioną funkcję, na czas pełnienia tejże funkcji. Zwykle immunitet formalny ma charakter względny, bo odpowiednie przepisy umożliwiają zniesienie ograniczeń odpowiedzialności karnej po spełnieniu określonych dodatkowych warunków i wówczas dochodzi do tzw. pozbawienia danej osoby immunitetu. Zazwyczaj takim dodatkowym warunkiem jest zgoda określonego podmiotu (organu) - np. pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła wymaga uprzedniej zgody Sejmu. Specyficzną formą immunitetu jest nietykalność osobista oznaczająca zakaz ograniczania i pozbawiania wolności, co z reguły nie obejmuje przypadku ujęcia na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli zatrzymanie danego sprawcy jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.

3. W polskim systemie prawnym pierwszą grupę immunitetów stanowią immunitety zakrajowe: dyplomatyczny i konsularny oraz immunitet przedstawicieli Wspólnot Europejskich (urzędników, pracowników i posłów do Parlamentu Europejskiego), do których zapewnienia Rzeczpospolita Polska jest zobowiązana na mocy następujących aktów prawa międzynarodowego:

- Konwencji Wiedeńskiej o Stosunkach Dyplomatycznych, sporządzonej w Wiedniu w dniu 18 kwietnia 1961 r. (Dz. U. z 1965 r. Nr 37, poz. 232);

- Konwencji Wiedeńskiej o Stosunkach Konsularnych, sporządzonej w Wiedniu w dniu 24 kwietnia 1963 r. (Dz. U. z 1982 r. Nr 13, poz. 98);

- Konwencji o Misjach Specjalnych, otwartej do podpisu w Nowym Jorku dnia 16 grudnia 1969r. (Dz. U. z 1985 r. Nr 48, poz. 245);

- Protokołu nr 36 z dnia 8 kwietnia 1965 r. o przywilejach i immunitetach Wspólnot Europejskich, dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europejskie [art. 9, 10 i 12] (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/4 albo Dz. Urz. WE C 321E z 29.12.2006 r., str. 318);

- Regulaminu Parlamentu Europejskiego wydanego 1 lipca 2004 r. [art. 5] (Dz. Urz. WE L 44 z 15.02.2005 r., str. 1);

- Protokołu o przywilejach i immunitetach Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych, sporządzonego w Genewie dnia 18 marca 2004 r. [art. 10, 12 i 13] (Dz. U. z 2008 r. Nr 32, poz. 193).

Należy zaznaczyć, iż zakresy tych immunitetów są różne. Immunitet dyplomatyczny obejmuje całkowitą nietykalność osobistą oraz pełne wyłączenie z jurysdykcji karnej, cywilnej i administracyjnej państwa przyjmującego (art. 29 i 31 Konwencji). Immunitet o takim samym zakresie przysługuje sędziom i prokuratorom Międzynarodowego Trybunału Karnego (art. 48 Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego sporządzonego w Rzymie dnia 17 lipca 1998 r.; Dz. U. z 2003 r. Nr 78, poz. 708).

Immunitet konsularny obejmuje ograniczoną nietykalność osobistą, bo urzędnik konsularny podlega zatrzymaniu jedynie w razie popełnienia "ciężkiej zbrodni". Ma obowiązek stawiać się na wezwanie w charakterze podejrzanego lub świadka (jednak nie można wobec niego stosować środków przymusu w razie odmowy zeznań, a także należy na żądanie przeprowadzić przesłuchanie w mieszkaniu urzędnika konsularnego lub w urzędzie konsularnym albo zamiast zeznania przyjąć pisemne oświadczenie), natomiast jurysdykcji sądowej i administracyjnej nie podlega tylko w odniesieniu do czynności dokonanych w wykonaniu funkcji konsularnych. Urzędnik konsularny może być za zgodą państwa przyjmującego upoważniony do dokonywania czynności dyplomatycznych, ale nie daje mu to żadnego prawa do immunitetu dyplomatycznego. Honorowym urzędnikom konsularnym przysługuje podobny zakres immunitetu, z wyjątkiem jednakże ograniczonej nietykalności osobistej (art. 17, 41, 43, 44 i 63 Konwencji).

Immunitet członków misji specjalnych obejmuje całkowitą nietykalność osobistą oraz pełne wyłączenie z jurysdykcji karnej (art. 29 i 31 Konwencji).

Immunitet jurysdykcyjny przedstawicieli Wspólnot Europejskich jest ograniczony do dokonywanych przez nich czynności służbowych, a więc nie obejmuje popełnienia pospolitych czynów karalnych. Poseł do Parlamentu Europejskiego ma ponadto prawo do swobodnego przemieszczania się na terenie państw członkowskich (prawo to nie może być w żaden sposób ograniczone) i bez zgody Parlamentu Europejskiego nie może być zobowiązywany do stawiennictwa w terminie uniemożliwiającym bądź utrudniającym wykonywanie czynności parlamentarnych oraz do składania zeznań dotyczących informacji poufnych, które uzyskał w związku ze sprawowanym mandatem, a których ujawnienie uznałby za niewskazane. Zakres immunitetu posłów do Parlamentu Europejskiego ulega rozszerzeniu podczas trwania sesji Parlamentu. Wówczas polskim "europosłom" na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje taki sam immunitet jak posłom na Sejm.

W myśl art. 5 § 1 pkt 6 k.p.w. nie wszczyna się postępowania a wszczęte umarza, gdy sprawca wykroczenia jest:

- uwierzytelnionym w Rzeczypospolitej Polskiej szefem przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa obcego, osobą należącą do personelu dyplomatycznego, administracyjnego lub technicznego tego przedstawicielstwa oraz członkiem rodziny wymienionych osób (pozostającym z nimi we wspólnocie domowej) albo inną osobą korzystającą z immunitetu dyplomatycznego na podstawie ustaw, umów (np. członkowie misji specjalnych oraz sędziowie i prokuratorzy Międzynarodowego Trybunału Karnego) lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych,

- kierownikiem urzędu konsularnego lub innym urzędnikiem konsularnym państwa obcego albo inną osobą zrównaną z nimi na podstawie ustaw, umów (konwencji konsularnych zawieranych z poszczególnymi państwami) lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych.

W powyższych przypadkach mamy do czynienia z immunitetami wynikającymi wprost z k.p.w., których przestrzeganie ma na celu dotrzymanie zobowiązań przyjętych w umowach międzynarodowych.

4. Przepis art. 5 § 1 pkt 7 k.p.w. dotyczy immunitetów formalnych krajowych, bezwzględnych polegających na wyłączeniu, na podstawie szczególnych przepisów, niżej wymienionych osób z odpowiedzialności za wykroczenia przed sądem powszechnym lub w postępowaniu mandatowym:

1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (na mocy art. 145 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jedynym organem władnym do sądzenia Prezydenta za przestępstwa jest Trybunał Stanu, przy czym postawienie Prezydenta w stan oskarżenia może nastąpić tylko uchwałą Zgromadzenia Narodowego. Wprawdzie art. 145 Konstytucji dotyczy czynu stanowiącego przestępstwo, ale jest równocześnie podstawą wyłączenia odpowiedzialności za wykroczenie, zgodnie z jedną z podstawowych reguł wykładni prawa, iż uprawnienie dotyczące spraw o większym zakresie obejmuje również tożsame rodzajowo sprawy o zakresie mniejszym);

2) sędziowie Trybunału Konstytucyjnego (na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym do praw i obowiązków oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału Konstytucyjnego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące praw i obowiązków oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Sądu Najwyższego, a według art. 52 ust. 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym sędzia może odpowiadać za wykroczenia tylko dyscyplinarnie);

3) sędziowie Sądu Najwyższego (art. 52 ust. 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym - za wykroczenia sędzia może odpowiadać tylko dyscyplinarnie);

4) sędziowie sądów powszechnych (art. 81 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych - za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 81 § 2);

5) sędziowie sądów administracyjnych (art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 81 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz art. 49 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 52 § 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym - za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 81 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych);

5a) sędziowie Naczelnego Sadu Administracyjnego (art. 49 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 52 § 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym - za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie),

6) sędziowie sądów wojskowych (art. 37 § 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych - za wykroczenia sędziowie ponoszą odpowiedzialność dyscyplinarną przed sądami dyscyplinarnymi);

7) powszechni i wojskowi prokuratorzy i asesorzy prokuratury (art. 54a ust. 1 i art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze - za wykroczenia prokurator i asesor prokuratury odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 54a ust. 2-4)

8) strażacy Państwowej Straży Pożarnej (według art. 116 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej za czyn stanowiący wykroczenie, popełniony w wyniku wykonania polecenia służbowego, strażak ponosi odpowiedzialność tylko dyscyplinarną, chyba że wykonując polecenie służbowe umyślnie popełnia wykroczenie);

9) inspektorzy kontroli skarbowej (według art. 41 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej za wykroczenia związane z bezpośrednim pełnieniem obowiązków służbowych inspektorzy odpowiadają tylko dyscyplinarnie).

4a. Przepis art. 5 § 9 k.p.w. dotyczy immunitetów krajowych względnych, polegających na uzależnieniu odpowiedzialności za wykroczenia przed sądem powszechnym lub w postępowaniu mandatowym od uzyskania zezwolenia uprawnionego w tym zakresie organu. Takie immunitety przysługują następującym osobom:

1) posłowie na Sejm i senatorowie (w myśl art. 105 ust. 1-3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, mającego zastosowanie na podstawie art. 108 Konstytucji również do senatorów, poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za swoją działalność wchodzącą w zakres sprawowania mandatu poselskiego ani w czasie jego trwania, ani po jego wygaśnięciu. Za taką działalność poseł odpowiada wyłącznie przed Sejmem, a w przypadku naruszenia praw osób trzecich może być pociągnięty do odpowiedzialności sądowej tylko za zgodą Sejmu. Poseł w okresie od dnia ogłoszenia wyników wyborów do dnia wygaśnięcia mandatu, nie może być pociągnięty bez zgody Sejmu do odpowiedzialności karnej za jakikolwiek czyn karalny. Postępowanie karne wszczęte wobec posła przed dniem jego wyboru do Sejmu ulega na żądanie Sejmu zawieszeniu do czasu wygaśnięcia mandatu. Wtedy ulega również zawieszeniu na ten czas bieg przedawnienia w postępowaniu karnym). Zgodnie z art. 105 ust. 4 Konstytucji poseł (i senator) może wyrazić zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej i w takim przypadku postępowanie karne jest prowadzone na ogólnych zasadach;

2) członkowie Trybunału Stanu (członek Trybunału Stanu nie może być, bez uprzedniej zgody Trybunału Stanu, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności - art. 200 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej; zgoda taka jest wymagana także po upływie kadencji, ale wówczas jedynie w odniesieniu do czynów związanych z wykonywaniem funkcji w Trybunale Stanu);

3) Prezes, wiceprezesi, dyrektor generalny i niektórzy pracownicy Najwyższej Izby Kontroli (art. 206 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - Prezes Najwyższej Izby Kontroli może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej tylko za zgodą Sejmu; art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli - wiceprezesi i dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli oraz pracownicy nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej z powodu swoich czynności służbowych bez uprzedniej zgody Kolegium Najwyższej Izby Kontroli);

4) Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 211 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - Rzecznik Praw Obywatelskich nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej);

5) Rzecznik Praw Dziecka (art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka - Rzecznik Praw Dziecka nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 7 ust. 2a);

6) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej (art. 14 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Prezes Instytutu Pamięci Narodowej nie może być, bez uprzedniej zgody Sejmu, pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 14 ust. 2);

7) Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 11 ust. 2).

5. Wbrew niektórym poglądom nie jest w żaden sposób wyłączona lub ograniczona odpowiedzialność za wykroczenia popełnione przez funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych: Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Policji. Nie mamy tutaj do czynienia z żadnymi immunitetami. Jest poniekąd odwrotnie - funkcjonariusze tych służb za popełnione wykroczenia ponoszą nie tylko odpowiedzialność karną na ogólnych zasadach, jak "zwykli" obywatele, ale także dodatkowo odpowiedzialność dyscyplinarną (art. 105 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, art. 106 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, art. 144 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, art. 134 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, art. 132 ust. 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji).

6. Policja zawiadamia o wykroczeniach popełnionych przez osoby chronione względnymi immunitetami formalnymi organy uprawnione do wyrażania zgody na pociągnięcie tych osób do odpowiedzialności karnej, w formie wniosku o wyrażenie takiej zgody.

Obowiązek zawiadomienia dotyczy również wykroczeń popełnionych przez funkcjonariuszy służb specjalnych i w tych przypadkach zawiadomienie kieruje się do odpowiedniego szefa służby specjalnej (art. 119 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, art. 148 ust. 1 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, art. 112 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym). Szefowie Służb Kontrwywiadu Wojskowego i Wywiadu Wojskowego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Wywiadu mają ustawowe uprawnienia przewidziane dla Policji w zakresie prowadzenia postępowań w sprawach o wykroczenia popełnione przez podległych funkcjonariuszy, które to uprawnienia mogą cedować na upoważnionych podwładnych (art. 119 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego i art. 148 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu). Oznacza to, że w przypadku ujawnienia wykroczenia popełnionego przez funkcjonariusza którejkolwiek z wymienionych czterech służb specjalnych (poza Centralnym Biurem Antykorupcyjnym) i konieczności podjęcia czynności wyjaśniających, w tym w sytuacji odmowy przyjęcia mandatu karnego, policjanci ograniczają czynności służbowe do niecierpiących zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów, a następnie materiały z tych czynności przekazują szefowi właściwej służby specjalnej w celu dalszego prowadzenia sprawy o wykroczenie. Jeżeli policjant uzna, że wystarczającym jest zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego lub postępowania mandatowego, stosuje te środki lub postępowanie na ogólnych zasadach, a następnie powiadamia o fakcie popełnienia wykroczenia szefa właściwej Agencji lub Służby.

7. Wyciągi z aktów normatywnych ustalających immunitety zakrajowe:

1) Konwencja Wiedeńska o Stosunkach Dyplomatycznych, sporządzona w Wiedniu w dniu 18 kwietnia 1961 r. (Dz. U. z 1965 r. Nr 37, poz. 232):

Art. 29. Osoba przedstawiciela dyplomatycznego jest nietykalna. Nie podlega on aresztowaniu ani zatrzymaniu w żadnej formie...

Art. 31.1. Przedstawiciel dyplomatyczny korzysta z immunitetu od jurysdykcji karnej państwa przyjmującego.

2. Przedstawiciel dyplomatyczny nie jest obowiązany do składania zeznań w charakterze świadka.

Art. 37.1. Członkowie rodziny przedstawiciela dyplomatycznego pozostający z nim we wspólnocie domowej, o ile nie są obywatelami państwa przyjmującego, korzystają z przywilejów i immunitetów wymienionych w artykułach 29-36.

2. Członkowie personelu administracyjnego i technicznego misji, łącznie z członkami ich rodzin pozostającymi z nimi we wspólnocie domowej, o ile nie są obywatelami państwa przyjmującego lub nie mają tam stałego miejsca zamieszkania, korzystają z przywilejów i immunitetów wymienionych w artykułach 29-35...

3. Członkowie personelu służby misji, którzy nie są obywatelami państwa przyjmującego lub nie mają tam stałego miejsca zamieszkania, korzystają z immunitetu w odniesieniu do aktów dokonanych w toku pełnienia ich funkcji.

4. Prywatni służący członków misji mogą korzystać z przywilejów i immunitetów jedynie w zakresie przyznanym przez państwo przyjmujące. Państwo przyjmujące powinno jednak wykonywać jurysdykcję nad tymi osobami w taki sposób, aby zbytnio nie zakłócać wypełniania funkcji przez misję.

Art. 38.1. Poza wypadkami, w których dodatkowe przywileje i immunitety zostały przyznane przez państwo przyjmujące, przedstawiciel dyplomatyczny będący obywatelem tego państwa lub mający tam stałe miejsce zamieszkania korzysta jedynie z immunitetu jurysdykcyjnego i z nietykalności w odniesieniu do aktów urzędowych dokonywanych w toku pełnienia swych funkcji.

2. Inni członkowie personelu misji oraz prywatni służący będący obywatelami państwa przyjmującego lub mający w nim stałe miejsce zamieszkania korzystają z przywilejów i immunitetów jedynie w zakresie przyznanym przez państwo przyjmujące. Państwo przyjmujące powinno jednak wykonywać jurysdykcję nad tymi osobami w taki sposób, aby zbytnio nie zakłócać wypełniania funkcji przez misję.

Art. 40.1. Jeżeli przedstawiciel dyplomatyczny przejeżdża przez terytorium lub znajduje się na terytorium państwa trzeciego będąc w podróży celem objęcia swego stanowiska lub powrotu na nie albo też wracając do swego własnego kraju, państwo trzecie, które udzieliło mu wizy w wypadku, gdy wiza taka była wymagana, przyzna mu nietykalność oraz wszelkie inne immunitety, niezbędne dla zapewnienia mu przejazdu lub powrotu. To samo stosuje się również do wszystkich członków jego rodziny korzystających z przywilejów i immunitetów, którzy bądź towarzyszą przedstawicielowi dyplomatycznemu, bądź podróżują oddzielnie w celu połączenia się z nim lub powrotu do swego kraju.

2. W okolicznościach podobnych do określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu państwa trzecie nie powinny utrudniać przejazdu przez ich terytorium członkom personelu administracyjnego i technicznego lub personelu służby misji oraz członkom ich rodzin.

2) Konwencja Wiedeńska o Stosunkach Konsularnych, sporządzona w Wiedniu w dniu 24 kwietnia 1963 r. (Dz. U. z 1982 r. Nr 13, poz. 98):

Art. 41.1. Urzędnicy konsularni podlegają zatrzymaniu lub tymczasowemu aresztowaniu jedynie w razie popełnienia ciężkiej zbrodni i na podstawie postanowienia właściwej władzy sądowej.

2. Z wyjątkiem przypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu urzędnicy konsularni mogą być więzieni lub podlegać jakiejkolwiek innej formie ograniczenia ich wolności osobistej jedynie w wykonaniu prawomocnego wyroku sądowego.

3. Jeżeli wszczęto postępowanie karne przeciwko urzędnikowi konsularnemu, jest on obowiązany stawić się przed właściwymi władzami. Postępowanie powinno być jednak prowadzone ze względami należnymi mu z uwagi na jego urzędowe stanowisko oraz, z wyjątkiem przypadku przewidzianego w ustępie 1 niniejszego artykułu, w sposób, który by możliwie jak najmniej utrudniał wykonywanie funkcji konsularnych. Jeżeli w okolicznościach wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu niezbędne jest tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie urzędnika konsularnego, postępowanie przeciwko niemu powinno być wszczęte w możliwie najkrótszym czasie.

Art. 42. W razie zatrzymania lub tymczasowego aresztowania członka personelu konsularnego lub wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego państwo przyjmujące jest obowiązane zawiadomić o tym możliwie jak najszybciej kierownika urzędu konsularnego.

Art. 43.1. Urzędnicy konsularni i pracownicy konsularni nie podlegają jurysdykcji władz sądowych i administracyjnych państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonanych w wykonaniu funkcji konsularnych.

Art. 44.1. Członkowie urzędu konsularnego mogą być wzywani w charakterze świadków w toku postępowania sądowego lub administracyjnego. Pracownicy konsularni oraz członkowie personelu służby nie powinni odmawiać składania zeznań, z wyjątkiem przypadków wymienionych w ustępie 3 niniejszego artykułu. Jeżeli urzędnik konsularny odmawia złożenia zeznań, nie można stosować wobec niego żadnego środka przymusu ani sankcji.

2. Władza żądająca zeznań powinna unikać utrudniania urzędnikowi konsularnemu wykonywania jego funkcji. Może ona, gdy to jest możliwe, bądź przyjąć to zeznanie w jego mieszkaniu lub w urzędzie konsularnym, bądź przyjąć od niego oświadczenie na piśmie.

3. Członkowie urzędu konsularnego nie są obowiązani do składania zeznań, co do faktów związanych z wykonywaniem ich funkcji ani do przedstawiania urzędowej korespondencji i dokumentów odnoszących się do ich funkcji. Mają oni również prawo odmowy zeznań w charakterze ekspertów w zakresie prawa państwa wysyłającego.

3) Konwencja o Misjach Specjalnych, otwarta do podpisu w Nowym Jorku dnia 16 grudnia 1969 r. (Dz. U. z 1985 r. Nr 48, poz. 245):

(w rozumieniu tej Konwencji misją specjalną jest misja czasowa reprezentująca państwo, wysłana przez jedno państwo do drugiego państwa za jego zgodą w celu wspólnego rozpatrzenia z nim określonych spraw albo wypełnienia wobec niego określonego zadania - w odróżnieniu od stałej misji dyplomatycznej w rozumieniu Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych)

Art. 21.1. Głowa państwa wysyłającego, stojąc na czele misji specjalnej, korzysta w państwie przyjmującym lub w państwie trzecim z ułatwień, przywilejów i immunitetów przyznanych przez prawo międzynarodowe głowom państw składającym wizytę oficjalną.

2. Szef rządu, minister spraw zagranicznych i inne osobistości wysokiej rangi uczestniczące w misji specjalnej państwa wysyłającego korzystają w państwie przyjmującym lub w państwie trzecim, niezależnie od tego, czy przysługuje im na mocy niniejszej konwencji, z ułatwień, przywilejów i immunitetów przyznanych im przez prawo międzynarodowe.

Art. 29. Osoby przedstawicieli państwa wysyłającego w misji specjalnej oraz członków jej personelu dyplomatycznego są nietykalne. Nie podlegają one aresztowaniu ani zatrzymaniu w żadnej formie.

Art. 31.1. Przedstawiciele państwa wysyłającego w misji specjalnej oraz członkowie jej personelu dyplomatycznego korzystają z immunitetu od jurysdykcji karnej państwa przyjmującego.

Art. 36. Członkowie personelu administracyjnego i technicznego misji specjalnej korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w artykułach 29 do 34...

Art. 37. Członkowie personelu służby misji specjalnej korzystają z immunitetu od jurysdykcji państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności dokonywanych przy wykonywaniu swoich obowiązków.

Art. 39.1. Członkowie rodzin przedstawicieli państwa wysyłającego w misji specjalnej oraz członków jej personelu dyplomatycznego korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w artykułach 29 do 35, jeżeli towarzyszą oni tym członkom misji specjalnej i pod warunkiem, że nie są obywatelami państwa przyjmującego ani nie mają w nim stałego miejsca zamieszkania.

2. Członkowie rodzin personelu administracyjnego i technicznego misji specjalnej korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w artykule 36, jeżeli towarzyszą oni tym członkom i pod warunkiem, że nie są obywatelami państwa przyjmującego ani nie mają w nim swojego stałego miejsca zamieszkania.

Art. 40.1. Jeżeli dodatkowe przywileje i immunitety nie zostały przyznane przez państwo przyjmujące, przedstawiciele państwa wysyłającego w misji specjalnej oraz członkowie jej personelu dyplomatycznego, którzy są obywatelami państwa przyjmującego albo mają w nim stałe miejsce zamieszkania, korzystają jedynie z immunitetu jurysdykcyjnego oraz nietykalności w związku z czynnościami urzędowymi dokonywanymi przy wykonywaniu swoich funkcji.

2. Inni członkowie misji specjalnej oraz personelu prywatnego, będący obywatelami państwa przyjmującego, albo mający w nim stałe miejsce zamieszkania, korzystają z przywilejów i immunitetów jedynie w takim zakresie, w jakim je im przyzna państwo przyjmujące. Jednakże państwo przyjmujące powinno wykonywać swoją jurysdykcję nad tymi osobami w sposób niepowodujący nadmiernych utrudnień w wypełnianiu funkcji misji specjalnej.

4) Regulamin Parlamentu Europejskiego wydany 1 lipca 2004 r. (Dz. Urz. WE L 44 z 15.02.2005 r., str. 1):

Art 5.1. Posłom do Parlamentu Europejskiego przysługują przywileje oraz immunitety przewidziane w Protokole w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

2. Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o wyborze posłów Przewodniczący Parlamentu wydaje laissez-passer zapewniające posłom swobodę przemieszczania się na terenie Państw Członkowskich.

Art. 6.4. W przypadku zatrzymania lub pozbawienia posła swobody przemieszczania się, gdy zachodzi podejrzenie naruszenia jego przywilejów oraz immunitetu, Przewodniczący, po konsultacji z przewodniczącym właściwej komisji i jej sprawozdawcą, może zainicjować w trybie pilnym działania zmierzające do potwierdzenia przywilejów i immunitetu posła.

Art 7.1. Wnioski o uchylenie lub o skorzystanie z immunitetu i przywilejów są rozpatrywane przez właściwą komisję niezwłocznie... 3. Komisja może zwrócić się do właściwego organu o udostępnienie wszelkich informacji, które uzna za niezbędne do ustalenia zasadności uchylenia lub skorzystania z immunitetu.

5. Gdy poseł został wezwany do wystąpienia w charakterze świadka lub biegłego, wniosek o uchylenie immunitetu nie jest konieczny pod warunkiem, że:

* nie będzie zobowiązany stawić się w terminie uniemożliwiającym bądź utrudniającym wykonywanie czynności parlamentarnych lub będzie mógł dostarczyć oświadczenie w formie pisemnej lub każdej innej, które nie zakłóci wykonywania obowiązków parlamentarnych,

* nie będzie zobowiązany do składania zeznań dotyczących informacji poufnych, które uzyskał w związku ze sprawowanym mandatem, a których ujawnienie uznałby za niewskazane.

5) Protokół (nr 36) w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich, podpisany w Brukseli w dniu 8 kwietnia 1965 r. (Dz. Urz. WE C 321E z 29.12.2006 r. str. 317; protokół dołączony do Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej):

Art. 8. Swoboda przepływu członków Parlamentu Europejskiego podróżujących do lub z miejsca obrad Parlamentu Europejskiego nie podlega żadnym ograniczeniom administracyjnym lub innym.

Art. 9. Wobec członków Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

Art. 10. Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają:

a) na terytorium swojego państwa - z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

b) na terytorium innego Państwa Członkowskiego - z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz immunitetu jurysdykcyjnego.

Immunitet chroni także członków podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu Europejskiego.

6) Protokół o przywilejach i immunitetach Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych, sporządzony w Genewie dnia 18 marca 2004 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 32, poz. 193):

Art. 10. Pracownicy Organizacji nawet po zakończeniu pełnienia swych funkcji są objęci immunitetem chroniącym przed postępowaniem sądowym w odniesieniu do działań, w tym wypowiedzi ustnych i pisemnych, wykonywanych przez nich podczas sprawowania funkcji i w ramach ich obowiązków. Immunitet ten nie obejmuje jednak wykroczeń drogowych popełnionych przez pracownika Organizacji, ani szkód wyrządzonych przez pojazd silnikowy należący do niego lub przez niego prowadzony.

Art. 12.1. Oprócz przywilejów i immunitetów przyznanych zgodnie z art. 10 niniejszego Protokołu Dyrektorowi Generalnemu podczas pełnienia funkcji przysługują przywileje i immunitety przyznawane dyplomatom podobnego szczebla przez Konwencję wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych, sporządzoną dnia 18 kwietnia 1961 r.

Art. 13.2. Immunitety.. mogą być uchylone:

a) w przypadku Dyrektora Generalnego - przez Radę Organizacji;

b) w przypadku pracowników - przez Dyrektora Generalnego lub osobę działającą w jego imieniu... przy czym cofnięcie takie jest obligatoryjne w każdym przypadku, gdy immunitety utrudniałyby funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, a ich uchylenie nie przyniesie szkody realizacji celu, dla którego zostały udzielone.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

  ¹⁵⁴ (uchylony).

ZAŁĄCZNIK Nr  4

  ¹⁵⁵ (uchylony).

ZAŁĄCZNIK Nr  5

 Wzór formularza rejestru wokand

Rejestr wokand

Lp.	L.dz.	Oznaczenie i sygnatura sądu orzekającego	Data wyznaczonego posiedzenia sądu	Oznaczenie jednostki lub komórki organizacyjnej Policji oraz stopień, imię, nazwisko oskarżyciela publicznego
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

ZAŁĄCZNIK Nr  6

  ¹⁵⁶ Wzór

karty nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi w sprawie o wykroczenie

___________________________________________________________________________

.................................................................... ...........................................

(pieczęć jednostki organizacyjnej Policji) (miejscowość, data)

L. dz. ....................................

Nr RSOW .............................

KARTA NADZORU

nad czynnościami wyjaśniającymi w sprawie o wykroczenie

sporządzona w dniu ......................................................................................................................

w sprawie .....................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

o czyn z art. ..................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

imię i nazwisko osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia ..................................................

.......................................................................................................................................................

data popełnienia wykroczenia ......................................................................................................

data ujawnienia wykroczenia .......................................................................................................

materiały czynności wyjaśniających skierowano w dniu .............................................................

do .................................................................................................................................................

z wnioskiem o

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

POLECENIA I UWAGI

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................

(stanowisko, stopień, imię i nazwisko oraz data i podpis kontrolującego)

ZAŁĄCZNIK Nr  7

  ¹⁵⁷ Wzór pokwitowania zatrzymania paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy

..................................... (stopień, imię, nazwisko osoby dokonującej zatrzymań i a dokumentu)

............................. (data i miejscowość)

POKWITOWANIE

zatrzymania paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy

W dniu................................, o godz. .............................. na podstawie art. 91 § 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848, z późn. zm.) zatrzymano ....................................................................................................................................................

(nazwa, numer, seria, etc.)

posiadany przez..........................................................................s/c..............................................

(imię i nazwisko)

ur. ................................................................................w.............................................................

zam. .............................................................................................................................................

................................................................. .................................................................

(stopień, imię i nazwisko policjanta (imię i nazwisko osoby wydającej

zatrzymującego dokument) dokument)

ZAŁĄCZNIK Nr  8

  ¹⁵⁸ Wzór

informacji o zastosowaniu postępowania mandatowego wobec sprawcy wykroczenia

___________________________________________________________________________

Informacja o zastosowaniu postępowania mandatowego wobec sprawcy wykroczenia

RSoW - ............... ..................................., dnia .................................... r.

Pan(i) * ............................................

zam. .................................................

..........................................................

Zgodnie z art. 8 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia i w związku z art. 16 § 2 Kodeksu postępowania karnego uprzejmie informuję, że po przeprowadzeniu czynności wyjaśniających w niezbędnym zakresie, w sprawie popełnionego w dniu .................................

wykroczenia z art. ........................................................................................................................

......................................................................................................................................................

(kwalifikacja prawna i rodzaj wykroczenia)

w której Pan(i)* jest pokrzywdzonym(ą)*/ zawiadamiającym(ą)* o wykroczeniu, sprawca wykroczenia .................................................................................................................................

(imię i nazwisko sprawcy wykroczenia)

został ukarany grzywną w drodze mandatu karnego nałożonego na podstawie art. 97 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

......................................................................

podpis organu Policji lub osoby działającej

z upoważnienia organu Policji

* niepotrzebne skreślić

ZAŁĄCZNIK Nr  9

  ¹⁵⁹ Wzór wniosku o wniesienie kasacji do Prokuratora Generalnego

grafika

¹ § 1 ust. 2 pkt 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

² § 1 ust. 2 pkt 12 skreślony przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

³ § 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴ § 4 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁵ § 4 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶ § 4 ust. 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷ § 6 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

⁸ § 6 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

⁹ § 6 ust. 1b dodany przez § 1 pkt 2 lit. b zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

¹⁰ § 6 ust. 2 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 2 lit. c tiret pierwsze zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

¹¹ § 6 ust. 2 pkt 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c tiret drugie zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

¹² § 6 ust. 2 pkt 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c tiret trzecie zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

¹³ § 6 ust. 2 pkt 4 dodany przez § 1 pkt 2 lit. c tiret czwarte zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 kwietnia 2015 r.

¹⁴ § 6 ust. 4:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 grudnia 2013 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁵ § 6 ust. 4a:

- dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. d) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. e zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁶ § 6 ust. 4aa dodany przez § 1 pkt 1 lit. c zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁷ § 6 ust. 4b:

- dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. d) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. f zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. d zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁸ § 6 ust. 4c:

- dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. g zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. d zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁹ § 6 ust. 4d:

- dodany przez § 1 pkt 1 lit. e) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

²⁰ § 6 ust. 4e dodany przez § 1 pkt 1 lit. e) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

²¹ § 6 ust. 4f dodany przez § 1 pkt 1 lit. e) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

²² § 6 ust. 4g dodany przez § 1 pkt 4 lit. e) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

²³ § 6 ust. 5 uchylony przez § 1 pkt 2 lit. h zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

²⁴ § 6 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. c) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

²⁵ § 6 ust. 7 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. g) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

²⁶ § 6 ust. 8:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. f) zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. i zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

²⁷ § 7 ust. 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

²⁸ § 7 ust. 4:

- dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

²⁹ § 7 ust. 5 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

³⁰ § 7 ust. 6 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

³¹ § 7 ust. 7 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

³² § 10 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

³³ § 10 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

³⁴ § 10 ust. 6:

- zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

³⁵ § 10a dodany przez § 1 pkt 7 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

³⁶ § 10a ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 stycznia 2014 r.

³⁷ § 10a ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 stycznia 2014 r.

³⁸ § 10a ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 stycznia 2014 r.

³⁹ § 11 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

⁴⁰ § 11 ust. 10 zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴¹ § 11 ust. 13 skreślony przez § 1 pkt 8 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴² § 11 ust. 14 zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴³ § 11 ust. 15 zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁴ § 11 ust. 16 zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁵ § 11 ust. 16a dodany przez § 1 pkt 8 lit. d) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁶ § 11 ust. 18 zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. e) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁷ § 12 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 9 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁸ § 13 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 10 lit. a) tiret pierwsze zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁴⁹ § 13 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 10 lit. a) tiret drugie zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁵⁰ § 13 ust. 1 pkt 13 dodany przez § 1 pkt 10 lit. a) tiret trzecie zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁵¹ § 13 ust. 8 skreślony przez § 1 pkt 10 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁵² § 15 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 11 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁵³ § 15 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 11 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁵⁴ § 17 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁵⁵ § 17 ust. 2a dodany przez § 1 pkt 5 lit. b) zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁵⁶ § 17 ust. 2b dodany przez § 1 pkt 5 lit. b) zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁵⁷ § 17 ust. 2c dodany przez § 1 pkt 5 lit. b) zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁵⁸ § 18 zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁵⁹ § 20 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 12 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶⁰ § 20 ust. 14 skreślony przez § 1 pkt 12 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶¹ § 20 ust. 15 zmieniony przez § 1 pkt 12 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶² Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz. U. Nr 208, poz. 1537) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 1966 r. w sprawie rzeczy znalezionych (Dz. U. Nr 22, poz. 141 oraz z 1991 r. Nr 36, poz. 156).

⁶³ § 23 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶⁴ § 23 ust. 1 pkt 2 uchylony przez § 1 pkt 7 lit. a zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁶⁵ § 23 ust. 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 7 lit. b zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁶⁶ § 23 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 7 lit. b zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁶⁷ § 23 ust. 12 zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶⁸ § 23 ust. 13 zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁶⁹ § 23 ust. 14 zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁰ § 23 ust. 15:

- dodany przez § 1 pkt 5 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 13 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷¹ § 24 zmieniony przez § 1 pkt 14 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷² § 25 zmieniony przez § 1 pkt 8 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁷³ § 26 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 15 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁴ § 27 ust. 1 pkt 4 dodany przez § 1 pkt 16 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁵ § 27 ust. 2 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 16 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁶ § 28 ust. 1 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 17 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁷ § 28 ust. 1 pkt 5 skreślony przez § 1 pkt 17 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁸ § 29 ust. 1 pkt 4 skreślony przez § 1 pkt 18 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁷⁹ § 30 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 19 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸⁰ § 31 zmieniony przez § 1 pkt 20 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸¹ § 32 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 9 lit. a zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 8 kwietnia 2015 r.

⁸² § 32 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 21 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸³ § 32 ust. 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 21 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 9 lit. b zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

⁸⁴ § 33 skreślony przez § 1 pkt 22 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸⁵ § 35 zmieniony przez § 1 pkt 23 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸⁶ § 36:

- zmieniony przez § 1 pkt 24 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 stycznia 2014 r.

⁸⁷ § 39 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 grudnia 2013 r.

⁸⁸ § 40 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 25 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁸⁹ § 41 skreślony przez § 1 pkt 26 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁰ § 42 skreślony przez § 1 pkt 26 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹¹ § 43 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 27 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹² § 43 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 27 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹³ § 43 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 27 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁴ § 43 ust. 5a dodany przez § 1 pkt 27 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁵ § 43 ust. 5b dodany przez § 1 pkt 27 lit. c) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁶ § 43 ust. 7 skreślony przez § 1 pkt 27 lit. d) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁷ § 44 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 10 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

⁹⁸ § 44 ust. 7 zmieniony przez § 1 pkt 28 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

⁹⁹ § 44 ust. 8-11 skreślone przez § 1 pkt 28 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁰⁰ § 45 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 11 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁰¹ § 46 zmieniony przez § 1 pkt 12 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁰² § 49 zmieniony przez § 1 pkt 29 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁰³ § 50 skreślony przez § 1 pkt 30 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁰⁴ § 51 zmieniony przez § 1 pkt 31 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁰⁵ § 53 ust. 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 32 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 grudnia 2013 r.

¹⁰⁶ § 53 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 32 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁰⁷ § 54 zmieniony przez § 1 pkt 13 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 lipca 2015 r.

¹⁰⁸ § 56 ust. 1 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 14 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁰⁹ § 57 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 33 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹⁰ § 59 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 34 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹¹ § 59 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 34 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹² § 59 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 34 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹³ § 63 zmieniony przez § 1 pkt 35 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹⁴ § 64 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 36 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹⁵ § 65 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 8 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

¹¹⁶ § 66 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 9 lit. a) zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

¹¹⁷ § 66 ust. 2a dodany przez § 1 pkt 37 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹¹⁸ § 66 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 15 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r. Z tym, że w zakresie pouczenia o możliwości zaznajomienia się z materiałem dowodowym i sporządzania odpisów lub kopii wchodzi on w życie z dniem 1 lipca 2015 r.

¹¹⁹ § 66 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 15 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r. Z tym, że w zakresie pouczenia o możliwości zaznajomienia się z materiałem dowodowym i sporządzania odpisów lub kopii wchodzi on w życie z dniem 1 lipca 2015 r.

¹²⁰ § 67 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 38 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²¹ § 68 zmieniony przez § 1 pkt 39 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²² § 69 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia nr 31 z dnia 19 grudnia 2013 r. (Dz.Urz.KGP.2013.100) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 20 grudnia 2013 r.

¹²³ § 69 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 40 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²⁴ § 69 ust. 2 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 16 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹²⁵ § 69 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 40 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²⁶ § 70 zmieniony przez § 1 pkt 41 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²⁷ § 71 zmieniony przez § 1 pkt 42 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²⁸ § 72 ust. 2 pkt 6 zmieniony przez § 1 pkt 43 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹²⁹ § 73 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 44 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³⁰ § 73 ust. 4 skreślony przez § 1 pkt 44 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³¹ § 77 ust. 1 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 45 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³² § 79 zmieniony przez § 1 pkt 46 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³³ § 82 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 47 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³⁴ § 85 ust. 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 10 lit. a) zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

¹³⁵ § 85 ust. 4:

- dodany przez § 1 pkt 3 lit. b) zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 10 lit. a) zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

¹³⁶ § 86 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 48 lit. a) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³⁷ § 86 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 48 lit. b) zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³⁸ § 90 zmieniony przez § 1 pkt 49 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹³⁹ § 93 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 50 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴⁰ § 93 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 50 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴¹ § 94 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 51 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴² § 94 pkt 6 zmieniony przez § 1 pkt 51 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴³ § 95 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 52 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴⁴ § 97:

- zmieniony przez § 1 pkt 53 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 17 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁴⁵ § 99 skreślony przez § 1 pkt 54 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴⁶ § 100 ust. 3:

- dodany przez § 1 pkt 55 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 18 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 4 kwietnia 2015 r.

¹⁴⁷ § 102 skreślony przez § 1 pkt 56 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁴⁸ § 103 ust. 6 dodany przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

¹⁴⁹ § 104 ust. 2 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 57 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁵⁰ Załącznik nr 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 58 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 19 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵¹ Załącznik nr 1a:

- dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 11 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 20 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵² Załącznik nr 1b:

- dodany przez § 1 pkt 5 zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 21 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵³ Załącznik nr 2:

- zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia nr 1505 z dnia 7 grudnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.16.84) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 7 grudnia 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 59 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 22 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 49 z dnia 25 listopada 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 listopada 2015 r.

¹⁵⁴ Załącznik nr 3 uchylony przez § 1 pkt 60 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁵⁵ Załącznik nr 4 uchylony przez § 1 pkt 23 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵⁶ Załącznik nr 6 zmieniony przez § 1 pkt 24 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵⁷ Załącznik nr 7 zmieniony przez § 1 pkt 61 zarządzenia nr 131 z dnia 4 września 2012 r. (Dz.Urz.KGP.12.46) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 września 2012 r.

¹⁵⁸ Załącznik nr 8 zmieniony przez § 1 pkt 25 zarządzenia nr 7 z dnia 31 marca 2015 r. (Dz.Urz.KGP.2015.25) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 18 kwietnia 2015 r.

¹⁵⁹ Załącznik nr 9:

- dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia nr 429 z dnia 17 kwietnia 2009 r. (Dz.Urz.KGP.09.6.31) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 maja 2009 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 12 zarządzenia nr 1371 z dnia 31 sierpnia 2010 r. (Dz.Urz.KGP.10.10.59) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 2010 r.