Metody i formy wykonywania przez policjantów zadań związanych z realizacją eskort policyjnych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.KGP.2023.67

Akt obowiązujący

Wersja od: 4 sierpnia 2023 r.

ZARZĄDZENIE Nr 37

KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI

z dnia 4 sierpnia 2023 r.

w sprawie metod i form wykonywania przez policjantów zadań związanych z realizacją eskort policyjnych

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2023 r. poz. 171, z późn. zm. ¹ ) zarządza się, co następuje:

§  1. 

1. Zarządzenie określa metody i formy wykonywania przez policjantów zadań związanych z realizacją eskort policyjnych pojazdu lub grupy pojazdów.

2. Ilekroć w zarządzeniu mowa jest o komendancie wojewódzkim Policji i komendzie wojewódzkiej Policji należy przez to rozumieć także Komendanta Stołecznego Policji i Komendę Stołeczną Policji.

3. Użyte w zarządzeniu określenia i skróty oznaczają:

1) dowódca grupy eskortującej - wyznaczonego przez dowódcę zabezpieczenia policyjnego policjanta wchodzącego w skład grupy eskortującej;

2) dowódca zabezpieczenia policyjnego - komendanta wojewódzkiego Policji, komendanta powiatowego Policji lub innego policjanta wyznaczonego przez kierownika jednostki organizacyjnej Policji właściwej terytorialnie dla miejsca przedsięwzięcia;

3) eskorta policyjna - zespół przedsięwzięć związanych z zapewnieniem porządku i bezpieczeństwa ruchu drogowego na określonej trasie w czasie przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów;

4) filtrujący trasę przejazdu - policjanta wyznaczonego przez dowódcę grupy eskortującej, poruszającego się przed prowadzącym kolumnę pojazdów;

5) forma zabezpieczenia przejazdu - określony wariant przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów oraz zabezpieczenia trasy przejazdu;

6) grupa eskortująca - zespół policjantów realizujących eskortę policyjną z wykorzystaniem pojazdów służbowych;

7) kolumna pojazdów - zespół pojazdów składający się z grupy eskortującej, eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów oraz innych pojazdów biorących udział w realizacji eskorty policyjnej;

8) motocyklowa asysta honorowa (MAH) - reprezentacyjną formację eskorty policyjnej, realizującą zadania z wykorzystaniem oznakowanych motocykli policyjnych;

9) prowadzący kolumnę pojazdów - dowódcę grupy eskortującej lub wyznaczonego przez niego policjanta poruszającego się przed eskortowanym pojazdem lub grupą pojazdów w odległości umożliwiającej utrzymywanie kontaktu wzrokowego;

10) trasa główna - ciąg dróg, wyznaczony jako zasadniczy do przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów;

11) trasa zapasowa - ciąg dróg, wyznaczony jako alternatywny do trasy głównej, przeznaczony do przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów;

12) zabezpieczenie trasy przejazdu - zespół skoordynowanych czynności wykonywanych przez policjantów na trasie lub posterunku, wynikających z planu eskorty policyjnej lub z poleceń dowódcy zabezpieczenia policyjnego, obejmujących kierowanie ruchem drogowym;

13) zamykający kolumnę pojazdów - policjanta wyznaczonego przez dowódcę grupy eskortującej poruszającego się za ostatnim eskortowanym pojazdem;

14) zespół zabezpieczenia dynamicznego (ZZD) - zespół policjantów kierujących ruchem drogowym, poruszających się przed prowadzącym kolumnę pojazdów.

§  2. 

1. Plan eskorty policyjnej opracowuje kierownik komórki organizacyjnej komendy wojewódzkiej Policji właściwej w sprawach ruchu drogowego, na polecenie komendanta wojewódzkiego Policji.

2. W przypadku realizacji eskorty policyjnej przebiegającej przez obszar więcej niż jednego województwa plan eskorty policyjnej opracowuje się na polecenie komendanta wojewódzkiego Policji właściwego terytorialnie dla miejsca jej rozpoczęcia.

3. W planie eskorty policyjnej określa się organizację zabezpieczenia trasy przejazdu, w szczególności:

1) trasę przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów, zwaną dalej "trasą przejazdu", obejmującą trasę główną i trasę zapasową;

2) formę zabezpieczenia przejazdu.

4. Trasę przejazdu wyznacza właściwy terytorialnie kierownik komórki organizacyjnej komendy wojewódzkiej Policji właściwej w sprawach ruchu drogowego.

5. Formy zabezpieczenia przejazdu określa załącznik do zarządzenia.

6. W przypadku realizacji eskorty policyjnej:

1) w trybie nagłym - można odstąpić od opracowania planu eskorty policyjnej;

2) w wariancie IV form zabezpieczenia przejazdu, o którym mowa w załączniku do zarządzenia - odstępuje się od opracowania planu eskorty policyjnej.

7. Podstawą realizacji eskorty policyjnej w przypadkach, o których mowa w ust. 6, jest polecenie komendanta wojewódzkiego Policji lub wyznaczonego przez niego policjanta.

§  3. 

1. W przypadku realizacji eskorty policyjnej wyznacza się jedną formę zabezpieczenia przejazdu dla całej trasy przejazdu albo różne formy zabezpieczenia przejazdu dla poszczególnych odcinków tej trasy.

2. Jeżeli eskortę policyjną przebiegającą przez obszar więcej niż jednego województwa realizuje:

1) jedna grupa eskortująca - na granicy województwa zmienia się wyłącznie filtrującego trasę przejazdu;

2) więcej niż jedna grupa eskortująca - na granicy województwa zmienia się całą grupę eskortującą, po wcześniejszym uzgodnieniu czasu i miejsca wymiany.

3. Podjęcie i przekazanie eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów przez grupę eskortującą lub filtrującego trasę przejazdu następuje po nawiązaniu łączności radiowej lub kontaktu wzrokowego z filtrującym trasę przejazdu lub z prowadzącym kolumnę pojazdów.

§ 4. Jeżeli z planu eskorty policyjnej wynika, że zabezpieczenie trasy przejazdu spowoduje tymczasowe ograniczenia lub zakazy ruchu na drodze, komendant wojewódzki Policji podejmuje czynności, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2017 r. poz. 784).

§ 5. Dowódca zabezpieczenia policyjnego w trakcie realizacji eskorty policyjnej może dokonać zmiany formy zabezpieczenia przejazdu i trasy przejazdu.

§  6. 

1. Eskortę policyjną realizuje się z użyciem sygnałów świetlnych i dźwiękowych, o których mowa w art. 53 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm. ² ).

2. Dowódca zabezpieczenia policyjnego może podjąć decyzję o realizacji eskorty policyjnej bez użycia sygnałów świetlnych i dźwiękowych.

§  7. 

1. W zależności od formy zabezpieczenia przejazdu, do składu grupy eskortującej dowódca zabezpieczenia policyjnego może wyznaczyć:

1) filtrującego trasę przejazdu;

2) prowadzącego kolumnę pojazdów;

3) zamykającego kolumnę pojazdów;

4) ZZD;

5) MAH.

2. Do zadań filtrującego trasę przejazdu należy:

1) bieżąca ocena sytuacji na trasie przejazdu;

2) informowanie prowadzącego kolumnę pojazdów o stwierdzonych zagrożeniach lub utrudnieniach na trasie przejazdu;

3) wykonywanie poleceń dowódcy grupy eskortującej.

3. Do zadań prowadzącego kolumnę pojazdów należy:

1) sprawne i bezpieczne prowadzenie eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów po trasie przejazdu;

2) informowanie dowódcy zabezpieczenia policyjnego o ważnych wydarzeniach związanych z eskortą policyjną, a w uzasadnionych przypadkach - także o położeniu i prędkości poruszania się eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów;

3) informowanie dowódcy zabezpieczenia policyjnego o zatrzymaniu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów, przyczynach tego zatrzymania, a także o okolicznościach mających wpływ na dalszy przebieg eskorty policyjnej;

4) doprowadzenie eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów do miejsca przeznaczenia;

5) wykonywanie poleceń dowódcy zabezpieczenia policyjnego właściwego terytorialnie dla miejsca realizacji eskorty policyjnej;

6) wykonywanie poleceń dowódcy grupy eskortującej, jeżeli nie jest nim sam prowadzący kolumnę pojazdów.

4. Do zadań zamykającego kolumnę pojazdów należy:

1) niedopuszczanie do wyprzedzania eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów przez inne pojazdy na obszarze zabudowanym;

2) niedopuszczanie do włączenia się innych pojazdów w skład kolumny pojazdów;

3) ułatwianie wyjazdu na trasę przejazdu przy odjeździe z miejsca czasowego pobytu;

4) wykonywanie poleceń dowódcy grupy eskortującej.

5. Do zadań ZZD należy:

1) wydawanie uczestnikom ruchu poleceń co do sposobu korzystania z drogi;

2) współdziałanie z policjantami biorącymi udział w zabezpieczeniu trasy przejazdu;

3) informowanie dowódcy grupy eskortującej o sytuacji na trasie przejazdu;

4) wykonywanie poleceń dowódcy grupy eskortującej;

5) przejęcie zadań, o których mowa w ust. 3 lub 4, na polecenie dowódcy grupy eskortującej, w przypadku braku możliwości wykonywania tych zadań przez prowadzącego kolumnę pojazdów lub zamykającego kolumnę pojazdów.

§ 8. Informacje, o których mowa w § 7, przekazuje się w sposób dostępny dla wszystkich członków grupy eskortującej oraz dowódcy zabezpieczenia policyjnego.

§  9. 

1. MAH wystawia komendant wojewódzki Policji.

2. MAH wystawia się nie później, niż na pięć dni przed realizacją eskorty policyjnej, informując o tym komórkę organizacyjną Komendy Głównej Policji właściwą w sprawach ruchu drogowego.

3. MAH można wystawić:

1) w związku z przejazdem:

a) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

b) Prezesa Rady Ministrów,

c) osoby posiadającej status głowy państwa albo szefa rządu, wchodzącej w skład delegacji państw obcych przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) do udziału w uroczystościach:

a) związanymi z obchodami święta państwowego, w których uczestniczy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezes Rady Ministrów,

b) pogrzebowych osób, które zajmowały kierownicze stanowiska państwowe lub osób o wybitnych osiągnięciach, w szczególności w dziedzinie nauki, sztuki, kultury lub sportu,

c) innych, niż wymienione w lit. a i b, jeżeli jest to uzasadnione doniosłością uroczystości.

4. Do zadań dowódcy MAH przed realizacją eskorty policyjnej należy:

1) zapoznanie teoretyczne i praktyczne policjantów MAH z trasą przejazdu;

2) przeprowadzenie praktycznego treningu szyku.

5. Miejsce i czas rozpoczęcia służby przez MAH określa dowódca zabezpieczenia policyjnego.

6. MAH składa się z:

1) 7 motocyklistów jadących w szyku oraz 2 motocyklistów rezerwowych - dla Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej lub dla osoby posiadającej status głowy państwa;

2) 5 motocyklistów jadących w szyku oraz 2 motocyklistów rezerwowych - dla Prezesa Rady Ministrów lub dla osoby posiadającej status szefa rządu;

3) innej liczby motocyklistów, jednak nie mniejszej niż 3, określonej przez komendanta wojewódzkiego Policji, z możliwością rezygnacji z motocyklistów rezerwowych - w pozostałych przypadkach.

7. MAH porusza się w szyku zwanym "wachlarzem". Miejsce poruszania się motocyklistów jadących w szyku oraz motocyklistów rezerwowych wskazuje dowódca MAH.

8. Przed rozpoczęciem eskorty policyjnej, motocykliści jadący w szyku oraz motocykliści rezerwowi usytuowani są:

1) w szyku kolumny pojazdów w miejscach przewidzianych dla nich w czasie jazdy, albo

2) po obu stronach kolumny pojazdów, a w momencie rozpoczęcia eskorty policyjnej płynnie włączają się do ruchu, zajmując miejsca przewidziane dla nich w czasie jazdy.

9. Motocyklistom wchodzącym w skład zespołu MAH nadaje się następujące numery:

1) 1 - dowódcy MAH;

2) nieparzyste, zaczynając od numeru 3 - poruszającym się po lewej stronie kolumny pojazdów;

3) parzyste - poruszającym się po prawej stronie kolumny pojazdów.

10. Szczegółowe zadania przewidziane dla MAH określa się w planie eskorty policyjnej, o ile jest sporządzany.

11. W razie wystąpienia sytuacji wymagającej udzielenia pomocy motocykliście MAH, kolumna pojazdów kontynuuje jazdę z wyłączeniem tego motocyklisty, a pomoc organizuje dowódca zabezpieczenia policyjnego.

12. Podczas doraźnego zatrzymania kolumny pojazdów MAH zachowuje swój szyk, pozostawia uruchomione silniki i zachowuje gotowość do kontynuowania jazdy.

13. Podczas docelowego zatrzymania kolumny pojazdów MAH rozjeżdża się na lewą i prawą stronę, zatrzymuje się przy krawędzi jezdni i zachowuje gotowość do kontynuowania jazdy.

§ 10. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym zarządzeniu, do eskort policyjnych realizowanych przy współudziale innych służb, mają zastosowanie przepisy porozumień zawartych pomiędzy Komendantem Głównym Policji a szefami tych służb.

§ 11. Traci moc zarządzenie nr 1385 Komendanta Głównego Policji z dnia 17 listopada 2009 r. w sprawie metod i form wykonywania przez policjantów zadań związanych z realizacją eskort policyjnych (Dz. Urz. KGP poz. 69 i z 2013 r. poz. 78).

§ 12. Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Formy zabezpieczenia przejazdu

WARIANT I - przy całkowicie wyłączonym ruchu poprzecznym i podłużnym
Sposób zabezpieczenia trasy	Skład grupy eskortującej	Dodatkowe możliwości	Działania na trasie zapasowej
* Czas wyłączenia ruchu przed przejazdem eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów określa dowódca zabezpieczenia policyjnego. * Policjanci zlokalizowani są na wszystkich skrzyżowaniach, wjazdach na trasę, podjazdach, w miejscach zawracania, na wiaduktach i kładkach nad jezdnią, po której odbywa się przejazd eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów oraz w newralgicznych miejscach wytypowanych na trasie przejazdu przez dowódcę zabezpieczenia policyjnego. * Posterunki Policji rozstawiane są wzdłuż trasy przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów po dokonaniu sprawdzeń pirotechnicznych przez funkcjonariuszy Policji. Po sprawdzeniach pirotechnicznych, za zabezpieczenie trasy przejazdu odpowiada dowódca zabezpieczenia policyjnego. * Można dopuścić ruch podłużny w kierunku przeciwnym na drogach dwujezdniowych, jeżeli jezdnie są od siebie oddzielone pasem zieleni, utwardzonym pasem rozdzielającym ograniczonym krawężnikiem, rozgrodzone siatką lub barierami energochłonnymi.	* Filtrujący trasę przejazdu * Prowadzący kolumnę pojazdów * Zamykający kolumnę pojazdów	* MAH * ZZD	Na trasie zapasowej realizowane jest zabezpieczenie prewencyjne w newralgicznych miejscach wyznaczonych przez dowódcę zabezpieczenia policyjnego.
WARIANT II - przy ograniczonym ruchu poprzecznym z zabezpieczeniem statycznym lub dynamicznym
Sposób zabezpieczenia trasy	Skład grupy eskortującej	Dodatkowe możliwości	Działania na trasie zapasowej
* Policjanci zlokalizowani są na wybranych skrzyżowaniach i w newralgicznych miejscach wytypowanych przez dowódcę zabezpieczenia policyjnego. * Posterunki Policji rozstawiane są wzdłuż trasy przejazdu eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów po dokonaniu sprawdzeń pirotechnicznych przez funkcjonariuszy Policji. Po sprawdzeniach pirotechnicznych, za zabezpieczenie trasy przejazdu odpowiada dowódca zabezpieczenia policyjnego. * Czas wyłączenia ruchu poprzecznego przed przejazdem eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów określa dowódca zabezpieczenia policyjnego. * Na skrzyżowaniach i w miejscach, w których następuje zmiana kierunku poruszania się eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów, a w których nie są zlokalizowani policjanci, przejazd zabezpiecza ZZD.	* Prowadzący kolumnę pojazdów * Zamykający kolumnę pojazdów	* ZZD * Filtrujący trasę przejazdu	Na trasie zapasowej dowódca zabezpieczenia policyjnego wyznacza newralgiczne miejsca, w których, w przypadku przejazdu tą trasą, będzie realizowane zabezpieczenie prewencyjne. Istnieje możliwość wystawienia posterunków prewencyjnych.
WARIANT III - przy otwartym ruchu z zabezpieczeniem dynamicznym
Sposób zabezpieczenia trasy	Skład grupy eskortującej	Dodatkowe możliwości	Działania na trasie zapasowej
Częściowe zabezpieczenie trasy przez ZZD na skrzyżowaniach wytypowanych przez dowódcę zabezpieczenia policyjnego oraz w miejscach, w których następuje zmiana kierunku poruszania się eskortowanego pojazdu lub grupy pojazdów.	* ZZD * Prowadzący kolumnę pojazdów * Zamykający kolumnę pojazdów	* Filtrujący trasę przejazdu	Na trasie zapasowej dowódca zabezpieczenia policyjnego wyznacza newralgiczne miejsca, w których, w przypadku przejazdu tą trasą, będzie realizowane zabezpieczenie prewencyjne.
WARIANT IV - przy otwartym ruchu bez zabezpieczenia
Sposób zabezpieczenia trasy	Skład grupy eskortującej	Dodatkowe możliwości	Działania na trasie zapasowej
Trasa przejazdu niezabezpieczona.	Prowadzący kolumnę pojazdów	* Filtrujący trasę przejazdu * Zamykający kolumnę pojazdów	Wyznacza się trasę zapasową, nie wyznaczając newralgicznych miejsc do realizacji zabezpieczenia prewencyjnego.

¹ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 2600 oraz z 2023 r. poz. 185, 240, 289, 347, 535, 641 i 1088.

² Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2023 r. poz. 919, 1053, 1088, 1123, 1193 i 1234.