Kodeks Ucznia.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MEN.1988.6.42

Akt utracił moc

Wersja od: 30 lipca 1988 r.

ZARZĄDZENIE Nr 38

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 19 lipca 1988 r.

w sprawie Kodeksu Ucznia

Na podstawie art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz.U. Nr 32, poz. 160, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1975 r. Nr 45, poz. 234 oraz z 1984 r. Nr 49, poz. 253) zarządza się, co następuje:

§ 1. Prawa i obowiązki ucznia polskiej szkoły określa Kodeks Ucznia, stanowiący załącznik do zarządzenia.

§  2.

1. Szczegółowe prawa i obowiązki ucznia określa regulamin szkoły, opracowany na podstawie Kodeksu Ucznia i innych przepisów regulujących działalność szkoły. Regulamin szkoły może nosić inną nazwę.

2. Regulamin szkoły nie może naruszać postanowień Kodeksu Ucznia oraz innych przepisów regulujących działalność szkoły.

3. Regulamin szkoły może w sposób szczegółowy określić realizację celów i zadań przewidzianych w Kodeksie Ucznia, rozszerzać prawa i obowiązki uczniów, z uwzględnieniem typu i charakteru szkoły, jej tradycji i zwyczajów. W szczególności regulamin szkoły określa:

1) sposób powoływania organów samorządu uczniowskiego oraz zasady ich współdziałania z wychowawcą klasy, nauczycielem, dyrektorem, radą pedagogiczną i komitetem rodzicielskim,

2) zasady korzystania z pomieszczeń, urządzeń i wyposażenia szkoły,

3) wymagania dotyczące munduru lub stroju szkolnego, tarcz i innych oznak przynależności do społeczności szkolnej,

4) zasady przeprowadzania sprawdzianów wiadomości i umiejętności,

5) terminy zwrotu ocenionych prac pisemnych,

6) sposób odwoływania się od oceny,

7) zasady udzielania pomocy w nauce,

8) rodzaje nagród oraz sposób ich przyznawania,

9) tryb postępowania w sprawach kar wraz z zasadami odwoływania się od decyzji o ich wymierzeniu,

10) warunki oraz formy korzystania z pomocy socjalnej,

11) tryb rozstrzygania sporów na terenie szkoły, na zasadach negocjacji, porozumienia i wzajemnego poszanowania stron.

§  3.

1. Regulamin szkoły opracowują wspólnie dyrektor szkoły, rada pedagogiczna, rada samorządu szkolnego, komitet rodzicielski oraz przedstawiciele socjalistycznych związków młodzieży oraz innych organizacji młodzieżowych i społecznych działających w szkole.

2. Regulamin szkoły wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez radę pedagogiczną w porozumieniu z radą samorządu szkolnego i komitetem rodzicielskim.

3. Zmian w regulaminie szkoły dokonuje się w trybie określonym w ust. 1 i 2.

§ 4. Szkoły opracowują i wprowadzają w życie regulamin szkoły w terminie do dnia 31 grudnia 1988 r. W wypadkach szczególnie uzasadnianych termin ten, za zgodą właściwego miejscowo kuratora oświaty i wychowania może być przedłużony do dnia 31 marca 1989 r.

§ 5. Traci moc zarządzenie Ministra Oświaty i Wychowania z dnia 8 sierpnia 1975 r. w sprawie wprowadzenia Kodeksu Ucznia (Dz. Urz. MOiW Nr 9, poz. 94).

§ 6. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 1988 roku.

ZAŁĄCZNIK 

KODEKS UCZNIA

Kodeks Ucznia zawiera prawa i obowiązki uczniów polskich szkół. Zobowiązuje ich do rzetelnej nauki, tworzenia przyjaznej atmosfery w szkole, okazywania szacunku dorosłym i kolegom. Zachęca do stawiania sobie najwyższych wymagań na miarę własnych możliwości i skłania do realizowania ambitnych celów w każdej dziedzinie życia.

Kodeks określa zasady współżycia uczniów i nauczycieli, których powinno łączyć zrozumienie, życzliwość i szacunek. Tworzy warunki dla samorządności, partnerstwa i ponoszenia przez uczniów współodpowiedzialności za funkcjonowanie szkoły, tym samym przygotowuje ich do dorosłego życia obywatela Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.

Obowiązkiem szkoły jest zapewnienie niezbędnych warunków umożliwiających pełną realizację postanowień Kodeksu.

Rozdział 1

PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA

Uczeń ma prawo:

1) przejawiania własnej aktywności w zdobywaniu wiedzy i umiejętności przy wykorzystaniu wszystkich możliwości szkoły; wyrażania opinii i wątpliwości dotyczących treści nauczania oraz uzyskiwania na nie wyjaśnień i odpowiedzi;

2) przedstawiania wychowawcy klasy, dyrektorowi szkoły i innym nauczycielom swoich problemów oraz uzyskania od nich pomocy, odpowiedzi, wyjaśnień;

3) poszanowania godności własnej w sprawach osobistych, rodzinnych i koleżeńskich;

4) jawnego wyrażania opinii dotyczących życia szkoły; nie może to jednak uwłaczać niczyjej godności osobistej;

5) do inicjatywy społecznej i obywatelskiej; może należeć do wybranej przez siebie organizacji ideowo-wychowawczej lub społecznej; w przypadku organizacji działających poza szkołą - za wiedzą i zgodą dyrektora szkoły;

6) uczestniczenia w zajęciach pozalekcyjnych i pozaszkolnych; udokumentowana pozaszkolna działalność społeczna jest oceniana na równi z działalnością społeczną w szkole;

7) reprezentowania szkoły w konkursach, przeglądach, zawodach i innych imprezach, zgodnie ze swoimi możliwościami i umiejętnościami;

8) do odpoczynku w przerwach międzylekcyjnych; na okres przerw świątecznych i ferii nie zadaje się prac domowych;

9) do opieki socjalnej na zasadach określonych odrębnymi przepisami;

10) do jawnej, przeprowadzanej na bieżąco oceny swego stanu wiedzy i umiejętności; oceny z poszczególnych przedmiotów otrzymuje wyłącznie za wiadomości i umiejętności; zachowanie się w szkole i poza nią ocenia się odrębnie;

11) do powiadomienia z wyprzedzeniem o terminie i zakresie pisemnych sprawdzianów wiadomości; w ciągu dnia może się odbyć tylko jeden sprawdzian a w ciągu tygodnia nie więcej niż trzy;

12) do dodatkowej pomocy nauczyciela zwłaszcza wtedy, gdy nie radzi sobie z opanowaniem materiału i powtórnego, w uzgodnionym terminie, sprawdzenia i oceny wiedzy lub umiejętności; ma też prawo do pomocy ze strony kolegów.

Uczeń ma obowiązek:

1) zachowania się w każdej sytuacji w sposób godny młodego Polaka;

2) wykorzystywania w pełni czasu przeznaczonego na naukę, rzetelnej pracy nad poszerzaniem swej wiedzy i umiejętności, systematycznego przygotowywania się do zajęć szkolnych, uczestniczenia w wybranych przez siebie zajęciach pozaszkolnych lub wyrównawczych;

3) postępowania zgodnego z dobrem szkolnej społeczności, dbania o honor i tradycję szkoły, współtworzenia jej autorytetu;

4) godnego, kulturalnego zachowania się w szkole i poza nią, dbania o piękno mowy ojczystej;

5) okazywania szacunku nauczycielom oraz innym pracownikom szkoły, podporządkowania się zaleceniom i zarządzeniom dyrektora szkoły, rady pedagogicznej, nauczycieli oraz ustaleniom rady samorządu klasowego lub szkolnego; spory rozstrzyga się tylko na zasadach określonych w regulaminie szkoły;

6) przestrzegania zasad współżycia społecznego, a szczególnie:

- okazywania szacunku dorosłym i kolegom,

- przeciwstawiania się przejawom brutalności i wulgarności,

- szanowania poglądów i przekonań innych ludzi,

- poszanowania wolności i godności osobistej drugiego człowieka, zachowywania w tajemnicy korespondencji i dyskusji w sprawach osobistych powierzonych w zaufaniu, chyba, że szkodziłoby to ogółowi lub życiu i zdrowiu powierzającego,

- naprawienia wyrządzonej przez siebie szkody;

7) dbania o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz swoich kolegów; uczeń - nie pali tytoniu, nie pije alkoholu, nie używa narkotyków i innych środków odurzających; jest czysty i schludny;

8) troszczenia się o mienie szkoły i jej estetyczny wygląd, starania się o utrzymanie czystości i porządku na terenie szkoły.

Rozdział  II

NAGRODY I KARY

1. Społeczność szkolna nagradza ucznia za:

- rzetelną naukę i pracę społeczną,

- wzorową postawę,

- wybitne osiągnięcia,

- dzielność i odwagę

2. Rodzaje nagród oraz sposób ich przyznawania określa regulamin szkoły.

3. Szczególnie wyróżniający się uczniowie otrzymują nagrody i wyróżnienia przyznawane przez władze oświatowe oraz instytucje i organizacje - według odrębnych zasad.

4. Społeczność szkolna karze ucznia za nieprzestrzeganie Kodeksu Ucznia i regulaminu szkoły:

- upomnieniem wychowawcy klasy,

- upomnieniem lub naganą dyrektora szkoły,

- upomnieniem lub naganą dyrektora szkoły udzieloną publicznie wobec uczniów,

- zawieszeniem prawa do udziału w zajęciach pozalekcyjnych, do reprezentowania szkoły na zewnątrz, do korzystania z niektórych form opieki socjalnej,

- przeniesieniem do równoległej klasy w swojej szkole,

- przeniesieniem do innej szkoły,

- usunięciem ze szkoły, jeśli uczeń nie podlega obowiązkowi szkolnemu.

5. Wykonanie kary może zostać zawieszone na czas próby (nie dłuższy niż pół roku) jeżeli uczeń uzyska poręczenie samorządu klasowego lub szkolnego, komitetu rodzicielskiego, rady pedagogicznej lub socjalistycznego związku młodzieży albo innej organizacji społecznej.

6. Uczeń ma prawo do odwołania się od kary na zasadach określonych w regulaminie szkoły.

Rozdział  III

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

1. Sprawy, których załatwienie wymaga współdziałania dyrektora, rady pedagogicznej, wychowawców klas lub nauczycieli z samorządem uczniowskim i z komitetem rodzicielskim powinny być rozpatrywane przy udziale wszystkich zainteresowanych stron.

2. W przypadku rażącego lub uporczywego naruszania praw ucznia albo powstania innego sporu, którego nie rozstrzygnięto w obrębie szkoły - niezależnie od prawa odwołania się do władz oświatowych - uczeń może zwrócić się do władz socjalistycznych związków młodzieży i organizacji społecznych odpowiedniego szczebla lub komisji powołanych na odrębnych zasadach.

3. Uczniowie występujący w obronie praw uczniowskich nie mogą być z tego powodu negatywnie oceniani. W razie potrzeby przysługuje im prawo opieki i pomocy ze strony dyrektora szkoły i komitetu rodzicielskiego.

4. Dyrektor szkoły wspólnie z radą samorządu szkolnego organizuje co najmniej raz w semestrze spotkanie z uczniami, w celu wymiany opinii, uwag i spostrzeżeń dotyczących życia szkoły. Rada samorządu szkolnego może wnieść o zwołanie dodatkowego spotkania.

5. Kodeks Ucznia stosuje się wraz z przepisami o zasadach działalności samorządu uczniowskiego i o współdziałaniu szkół z socjalistycznymi związkami młodzieży i organizacjami społecznymi działającymi w szkole.