Ewidencja zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego w jednostkach i zakładach budżetowych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1973.16.46

Akt utracił moc

Wersja od: 20 grudnia 1973 r.

INSTRUKCJA Nr 31/KS

MINISTERSTWA FINANSÓW

z dnia 30 listopada 1973 r.

w sprawie ewidencji zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego w jednostkach i zakładach budżetowych.

W związku z ustawą z dnia 23 czerwca 1973 r. o zasadach tworzenia i podziału zakładowego funduszu nagród oraz zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego (Dz. U. Nr 27, poz. 150) i rozporządzeniami Rady Ministrów z dnia 2 listopada 1973 r. w sprawie funduszu socjalnego i zakładowej działalności socjalnej (Dz. U. Nr 43, poz. 260) oraz z dnia 2 listopada 1973 r. w sprawie zakładowego funduszu mieszkaniowego (Dz. U. Nr 43, poz. 261), Ministerstwo Finansów ustala, co następuje:

§  1.

1. Ewidencję zakładowego funduszu socjalnego oraz zakładowego funduszu mieszkaniowego, zwanych dalej w skrócie zfs i zfm, prowadzą jednostki i zakłady budżetowe zwane dalej jednostkami na następujących kontach, utworzonych z podziału konta 87 "Fundusze zachęty materialnej":

- 871 "Zakładowy fundusz socjalny"

- 875 "Zakładowy fundusz mieszkaniowy".

2. W wypadku prowadzenia zakładowej działalności socjalnej w większych rozmiarach należy zamiast konta 871 "Zakładowy fundusz socjalny" prowadzić konta:

871/I "Koszty i dochody zakładowej działalności socjalnej", gromadzące koszty i dochody zakładowej działalności socjalnej w przekroju rodzajów tej działalności (§ 4 ust. 5),

871/II "Zakładowy fundusz socjalny", gromadzące odpisy na zfs.

Zgromadzone na koncie 871/I obroty dotyczące kosztów i dochodów przenosi się pod datą 31 grudnia każdego roku na konto 871/II.

3. Jednostki, w których występuje fundusz nagród lub fundusz premiowy prowadzą ewidencję tych funduszów na koncie 874 "Fundusze nagród i premiowe". Konto 874 funkcjonuje według zasad określonych w komentarzu do konta 87 "Fundusze zachęty materialnej", zawartym w przepisach o rachunkowości budżetowej.

§ 2. Środki zakładowego funduszu socjalnego oraz zakładowego funduszu mieszkaniowego gromadzą jednostki na odrębnych rachunkach bankowych. Obroty na tych rachunkach ewidencjonuje się na koncie 09 "Pozostałe środki pieniężne", konta szczegółowe "Rachunek środków zakładowego funduszu socjalnego" oraz "Rachunek środków zakładowego funduszu mieszkaniowego".

§  3.

1. Odpisy na zfs i zfm księguje się:

- w jednostkach budżetowych: Wn konto 11 "Koszty budżetowe",

- w zakładach budżetowych: Wn konto 13 "Koszty pozabudżetowe",

- w gospodarstwach pomocniczych: Wn konto 15 "Koszty gospodarstw pomocniczych"

oraz Ma konto 871 "Zakładowy fundusz socjalny" lub Ma konto 875 "Zakładowy fundusz mieszkaniowy".

2. Równowartość odpisu na zfs i zfm podlega przekazaniu na odrębny rachunek bankowy środków właściwego funduszu. Przelewy te księguje się Wn konto 09 "Pozostałe środki pieniężne" konta analityczne "Rachunek środków zakładowego funduszu socjalnego" i "Rachunek środków zakładowego funduszu mieszkaniowego" - Ma konto:

- 01 "Rachunek wydatków budżetowych" - w jednostkach budżetowych,

- 02 "Rachunki środków pozabudżetowych" - w zakładach budżetowych i w gospodarstwach pomocniczych.

3. W wypadku centralizowania środków zfs lub zfm w jednostkach nadrzędnych (§ 18 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zakładowego funduszu socjalnego i zakładowej działalności socjalnej i § 15 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zakładowego funduszu mieszkaniowego) jednostki przekazujące środki księgują je Wn konto 871 lub 875 - Ma konto 09 (konto analityczne "Rachunek środków zakładowego funduszu socjalnego" lub "Rachunek środków zakładowego funduszu mieszkaniowego"), natomiast jednostki otrzymujące środki dokonują zapisów odwrotnych.

4. Środki zfs przekazane na różne fundusze celowe (§ 9 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie funduszu socjalnego i zakładowej działalności socjalnej) księgują jednostki Wn konto 871 - Ma konto 09.

§  4.

1. Dochody zakładowej działalności socjalnej (poza odpisami na zfs) z tytułu opłat osób i jednostek organizacyjnych korzystających z usług zakładowej działalności socjalnej, środków przekazywanych przez organizacje społeczne, dobrowolnych świadczeń pracowników księguje się Wn konto 09 (konto analityczne "Rachunek środków zakładowego funduszu socjalnego") - lub konta zespołów 3 "Rozrachunki" i 4 "Materiały i wyroby" - Ma konto 871 "Zakładowy fundusz socjalny".

2. Koszty zakładowej działalności socjalnej, z wyjątkiem kosztów remontów środków trwałych urządzeń socjalnych, księguje się:

- koszty proste, w tym również koszty pomocy udzielonej w szczególnie uzasadnionych przypadkach w postaci świadczeń rzeczowych stosownie do § 9 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zakładowego funduszu socjalnego i zakładowej działalności socjalnej oraz udziałów w pokryciu kosztów działalności prowadzonej przez inne jednostki, Wn konto 871 - Ma konto 09 lub odpowiednie konto zespołu 3 i 4,

- koszty złożone świadczeń macierzystych jednostek na rzecz zakładowej działalności socjalnej Wn konto 871 - Ma konto 33 "Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" (w jednostkach budżetowych), 63 "Dochody pozabudżetowe" (w zakładach budżetowych), 66 "Dochody gospodarstw pomocniczych" (w gospodarstwach pomocniczych); zapłata za te świadczenia podlega księgowaniu Wn konto 33 (w jednostkach budżetowych), 02 "Rachunki środków pozabudżetowych" (w zakładach budżetowych i gospodarstwach pomocniczych) - Ma konto 09.

Usługi macierzystych jednostek na które istnieją ceny (taryfy) jak np. usługi transportowe - wycenia się według obowiązujących cen (taryf).

Usługi nietypowe (nie objęte cennikami) wycenia się w wysokości przewidzianej ogólnymi zasadami ustalania i stosowania cen na artykuły nietypowe lub po koszcie rzeczywistym.

W wypadku trudności lub niecelowości kalkulowania rzeczywistych kosztów niektórych usług, ich wycena może nastąpić w sposób uproszczony (np. w oparciu o dane planu, wykonania za ubiegły okres). Koszty usług macierzystych zakładów zarachowuje się w ciężar kosztów zakładowej działalności socjalnej nie później niż pod datą ostatniego dnia okresu sprawozdawczego. Zasady, o których wyżej mowa stosuje się odpowiednio do usług jednego rodzaju zakładowej działalności socjalnej na rzecz innych rodzajów tej działalności (ust. 5), z tym, że w wypadku takim nie dokonuje się refundacji środków.

3. Na remonty środków trwałych działalności socjalnej tworzy się rezerwę w ciężar kosztów zfs księgowaną Wn konto 871 - Ma konto 872 - "Rezerwa na remonty środków trwałych zakładowej działalności socjalnej". Równowartość rezerwy podlega przekazaniu z rachunku środków zfs na odrębny rachunek bankowy środków rezerwy na remonty środków trwałych działalności socjalnej (księgowanie Wn konto 09 - konto analityczne rachunku środków rezerwy, Ma konto 09 - konto analityczne rachunku środków zfs). Dotacje budżetowe otrzymane zgodnie z § 12 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie funduszu socjalnego i zakładowej działalności socjalnej na pokrycie remontów ewidencjonuje się Wn konto 09 - Ma konto 872.

Koszty remontów księguje się w ciężar konta 872 i na dobro konta 33 lub kont 63 i 66 oraz kont 31 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń", 41 "Materiały", a ich zapłatę Wn konto 33 lub konto 02 - Ma konto 09, konto analityczne "Rachunek środków rezerwy na remonty środków trwałych zakładowej działalności socjalnej".

4. Przekazanie środków zakładowego funduszu socjalnego na inwestycje socjalne po zaspokojeniu bieżących potrzeb działalności socjalnej, księguje się:

- na inwestycje centralizowane - Wn konto 871 Ma konto 09,

- na inwestycje własne - Wn konto 871 Ma konto 858 "Fundusz na zakładowe inwestycje socjalne" a jednocześnie Wn konto 058 "Rachunek środków na zakładowe inwestycje socjalne" - Ma konto 09.

5. Ewidencja kosztów oraz dochodów zakładowej działalności socjalnej powinna być prowadzona według poszczególnych rodzajów tej działalności w dostosowaniu do potrzeb planowania i sprawozdawczości.

Należy zapewnić co najmniej podział na dochody i koszty:

- wczasów pracowniczych o pełnym zakresie usług (z podziałem na organizowane we własnych ośrodkach i w ośrodkach obcych),

- wczasów organizowanych w ośrodkach o niepełnym zakresie usług oraz ośrodków wypoczynku niedzielnego, świątecznego i turystyki,

- wczasów dla dzieci i młodzieży (np. kolonii, zimowisk),

- zakładowych placówek kulturalno-oświatowych (klubów, świetlic),

- pracowniczych ogródków działkowych,

- zakładowych urządzeń sportowych,

- pozostałych rodzajów działalności.

Koszty każdego rodzaju zakładowej działalności socjalnej ujmuje się w podziale na:

- artykuły spożywcze,

- materiały i przedmioty nietrwałe,

- remonty środków trwałych (narzut na utworzenie rezerwy),

- inne koszty materialne,

- płace i narzuty na płace,

- opłaty za korzystanie ze świadczeń działalności socjalnej (lub udział w pokryciu kosztów wspólnie prowadzonej działalności),

- inne koszty niematerialne.

Dochody poszczególnych rodzajów działalności socjalnej należy ewidencjonować w podziale na:

- opłaty osób fizycznych,

- odpłatność jednostek organizacyjnych,

- inne dochody.

6. Środki trwałe, przedmioty nietrwałe i materiały, jak również rozrachunki dotyczące zakładowej działalności socjalnej, ujmuje się w ewidencji szczegółowej prowadzonej do kont zespołu 3, 4 i 5 w sposób umożliwiający wyodrębnienie środków służących zakładowej działalności socjalnej.

Sposób ewidencji środków trwałych zakładowej działalności socjalnej i ich amortyzacji, w wypadku gdy obowiązek jej naliczania wynika z odrębnych przepisów, powinien ponadto umożliwić ich podział według rodzajów zakładowej działalności socjalnej.

§  5.

1. Dochody zakładowego funduszu mieszkaniowego (poza odpisami na zfm oraz dochodami ze sprzedaży lub nadwyżką z likwidacji zakładowych domów mieszkalnych) jak np. wpłaty z różnych tytułów, w tym również kaucje i opłaty księguje się Wn konto 09 - konto analityczne "Rachunek środków zakładowego funduszu mieszkaniowego" - Ma konto 875 "Zakładowy fundusz mieszkaniowy".

2. Dochody zfm uzyskane ze sprzedaży lub likwidacji zakładowych domów mieszkalnych księguje się Wn konto 09 lub konto zespołu 3 i 4 - Ma konto 875.

Koszty sprzedaży lub likwidacji zakładowych domów mieszkalnych obciążają zfm (Wn konto 875 - Ma konto zespołu 3).

Wpłatę dochodów księguje się Wn konto 09 - Ma konto zespołu 3, zaś pokrycie kosztów likwidacji Wn konto zespołu 3 - Ma konto 09.

3. Koszty inwestycji, w tym również koszty przebudowy i modernizacji zakładowych domów mieszkalnych księguje się:

- powstanie zobowiązania:

Wn konto 171 "Koszty inwestycji", Ma konto 34 "Rozrachunki z tytułu inwestycji i kapitalnych remontów" lub konto 63 bądź 66 (przy wykonywaniu inwestycji systemem gospodarczym w zakładach budżetowych lub gospodarstwach pomocniczych),

- uregulowanie zobowiązania:

Wn konto 34 lub 02, Ma konto 09 i równolegle lub w końcu okresu sprawozdawczego Wn konto 875, Ma konto 859 "Fundusz na zakładowe budownictwo mieszkaniowe".

4. Wykorzystanie środków zakładowego funduszu mieszkaniowego na pomoc pracownikom lub innym uprawnionym osobom, przekazanie środków spółdzielniom lub innym instytucjom oraz zapłatę odsetek od wykorzystanych kredytów bankowych księguje się:

- wydatki bezzwrotne Wn konto 875 - Ma konto 09,

- pożyczki udzielone pracownikom i spółdzielniom mieszkaniowym Wn konto 38 "Pozostałe rozrachunki" - Ma konto 09,

- należne odsetki od udzielonych pożyczek podlegające wpłacie do budżetu Wn konto 38 - Ma konto 36 "Rozliczenia z budżetem".

Wpływy z tytułu spłaty udzielonych pożyczek wraz z odsetkami od tych pożyczek księguje się Wn konto 09 - Ma konto 38.

Przekazanie odsetek od spłaconych pożyczek, udzielonych z zakładowego funduszu mieszkaniowego, księguje się Wn konto 36 - Ma konto 09. Zawieszenie spłaty udzielonych pożyczek nie powoduje zapisów księgowych.

Umorzenie pożyczek w wypadkach przewidzianych przepisami księguje się Wn konto 875 - Ma konto 38.

5. Wykorzystanie kredytu antycypacyjnego, udzielonego na poczet wpływów zakładowego funduszu mieszkaniowego, księguje się na koncie 09, które w takim wypadku wykazuje saldo "Ma". Odsetki od kredytu antycypacyjnego księguje się Wn konto 875 - Ma konto 09.

6. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 875 powinna umożliwić podział dochodów według źródeł, a wykorzystanie funduszu według kierunków stosownie do potrzeb planowania i sprawozdawczości.

7. Ewidencja pożyczek udzielonych spółdzielniom mieszkaniowym, pracownikom lub innym uprawnionym osobom, prowadzona do konta 38 "Pozostałe rozrachunki", powinna umożliwić rozliczenie poszczególnych pożyczkobiorców.

§  6.

1. Jednostki, które dotychczas posiadają wyodrębnione fundusze przeznaczone w całości lub w części na cele działalności socjalnej, bądź cele objęte zakładowym funduszem mieszkaniowym przeniosą w bilansie otwarcia na 1 stycznia 1974 r. z kont tych funduszów saldo lub część salda na konto 871 lub 875.

2. Pod datą złożenia sprawozdania finansowego za rok 1973 należy z odpowiedniego rachunku bankowego przelać na rachunek środków zakładowego funduszu socjalnego oraz na rachunek środków zakładowego funduszu mieszkaniowego równowartość kwot przeniesionych na konto 871 i 875 zgodnie z ust. 1 po zmniejszeniu kwoty przeniesionej na konto 871 o stan zapasów i należności dotyczących działalności socjalnej oraz po jej powiększeniu o stan zobowiązań z tytułu tej działalności. Ponadto na stronę Wn konta 38 i na stronę Ma konta 875 należy wprowadzić pod datą 1 stycznia 1974 r. równowartość należności ujętych na koncie pozabilansowym 92 "Należności warunkowe", a dotyczących pożyczek wypłaconych do dnia 31 grudnia 1973 r. z wyodrębnionych funduszów na cele objęte zakładowym funduszem mieszkaniowym.

§ 7. Przepisy instrukcji stosuje się do zarządów inwestycji, prowadzących księgowość według przepisów o rachunkowości budżetowej z tym, że odpisy na zakładowe fundusze socjalny i mieszkaniowy księguje się w tych zarządach w ciężar konta 171 "Koszty inwestycji", a równowartość tych odpisów przelewa się na rachunki środków zfs i zfm z rachunku inwestycyjnego.

§ 8. Przepisy instrukcji mają odpowiednie zastosowanie w organizacjach społecznych dotowanych z budżetu Państwa, które prowadzą rachunkowość zgodnie z zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 12 sierpnia 1963 r. w sprawie opracowywania i wykonywania budżetu oraz prowadzenia rachunkowości przez organizacje społeczne dotowane z budżetu Państwa (Monitor Polski Nr 67, poz. 331).

§ 9. Instrukcję stosuje się od dnia 1 stycznia 1974 r.