Bezpieczeństwo i higiena pracy personelu placówek służby zdrowia stosujących leki cytostatyczne.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MZiOS.1993.13.35

Akt utracił moc

Wersja od: 30 grudnia 1993 r.

WYTYCZNE

MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 6 grudnia 1993 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy personelu placówek służby zdrowia stosujących leki cytostatyczne

W celu zapewnienia wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowaniu, podawaniu, przechowywaniu i niszczeniu leków cytostatycznych, ustala się, co następuje:

1. W oddziałach chemioterapii, hematologii oraz przychodniach onkologicznych i innych placówkach, w których leki cytostatyczne są rutynowo codziennie stosowane u wielu chorych, czynności związane z przygotowaniem cytostatyków do ich podania, powinny być dokonywane w wydzielonym pomieszczeniu wyposażonym w digestorium. Pomieszczenie to powinno posiadać wentylację mechaniczną zapewniającą 10-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny. Powierzchnia ścian oraz podłoga pomieszczenia powinny być wykonane z materiałów gładkich, nienasiąkliwych, umożliwiających łatwe ich zmywanie. Położenie pomieszczenia w obiekcie powinno wykluczać sąsiedztwo z pomieszczeniami służącymi do przechowywania produktów żywnościowych oraz sporządzania i spożywania posiłków. Korytarz komunikacyjny, przy którym zlokalizowane jest pomieszczenie, nie może służyć dla ruchu pacjentów i odwiedzających, a ruch personelu powinien być o małym natężeniu.

W placówkach medycznych stosujących cytostatyki tylko sporadycznie instalacja wyciągu i wydzielanie osobnego pomieszczenia nie jest obowiązkowe, natomiast należy prowadzić ewidencję podań cytostatyków.

2. Podczas pracy z cytostatykami, jak również w pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu – nie wolno spożywać posiłków oraz palić tytoniu.

3. Podczas wykonywania wszelkich czynności związanych z rozpuszczaniem i podawaniem leków cytostatycznych należy bardzo dokładnie przestrzegać wszelkich zaleceń producenta leku, a w szczególności stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej takich jak: rękawiczki (gumowe lub PCV), fartuchy ochronne z długimi rękawami oraz czepki, maski i okulary.

4. Należy dbać o szczelność sprzętu używanego do podawania cytostatyków (strzykawki, zestawy do przetoczeń, pompy infuzyjne itp.). Wskazane jest używanie strzykawek typu "Luer".

5. Podczas otwierania, ampułkę z cytostatykiem należy przykryć jałowym gazikiem zwilżonym w spirytusie, aby przy piłowaniu i ułamywaniu szyjki uniknąć skaleczeń i skażenia skóry wyciekającym płynem. Gazik ten powinien również chronić przed rozpylaniem leku podczas jego nabierania do strzykawki.

6. W przypadku, gdy przed iniekcją zaistnieje potrzeba usunięcia powietrza ze strzykawki – należy na zakończenie igły, umocowanej na strzykawce trzymanej pionowo – nałożyć w sposób jałowy sterylny gazik. Metoda ta zapobiega rozpylaniu leku oraz ewentualnemu skażeniu skóry. Po usunięciu powietrza – przed wykonaniem iniekcji u pacjenta – igłę należy zmienić.

7. Podczas dzielenia leków tabletkowych nie należy dopuszczać do rozprzestrzeniania ich pyłu lub drobin i nie dotykać ich gołą ręką.

8. Miejsce skażone cytostatykami należy dobrze zmyć oraz oczyścić gazą lub ligniną zwilżoną wodą, a następnie osuszyć przez wytarcie. Przy ewentualnym skażeniu skóry, błon śluzowych i oczu należy spłukać je przy pomocy dużej ilości wody.

9. Wszystkie przedmioty np. tace, narzędzia używane przy pracy z cytostatykami, jeżeli nie są przedmiotami jednorazowego użytku, powinny być starannie umyte i osuszone.

10. Wszystkie materiały opatrunkowe, strzykawki, dreny, zbiorniki itp. używane podczas pielęgnacji chorych leczonych chemicznie powinny być jednorazowego użytku. Materiały po użyciu powinny być niszczone drogą spalania w spalarni odpadów, a w przypadku jej braku zakopywane w mogielnikach.

11. Pościel i bieliznę chorych należy zmieniać codziennie. Ubrania ochronne personelu (czepki, fartuchy) powinny być jednorazowego użytku.

12. Do pracy z lekami cytostatycznymi nie należy dopuszczać kobiet w ciąży.

13. Personel zatrudniony przy podawaniu leków cytostatycznych powinien unikać dodatkowego kontaktu z promieniami RTG.

14. Przed przystąpieniem do pracy w placówkach stosujących cytostatyki pracownik musi zapoznać się z wytycznymi i potwierdzić to własnoręcznym podpisem.

15. Personel zatrudniony w placówkach stosujących leki cytostatyczne w sposób ciągły u wielu chorych (oddziały onkologiczne, hematologiczne, poradnie onkologiczne) podlega badaniom lekarskim przed przystąpieniem do pracy, a następnie badaniom okresowym jeden raz w roku lub częściej (w razie potrzeby) na zlecenie lekarza zakładowego. W innych przypadkach personel podlega badaniom okresowym obowiązującym ogólnie w placówkach służby zdrowia.

Badanie lekarskie powinno obejmować wywiad, badanie dermatologiczne (stan skóry, uczulenia, włosy, paznokcie) oraz badanie chemiczne czynności wątroby i nerek, morfologiczne krwi, EKG.