Dyrektywa 93/85/EWG w sprawie zwalczania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.1993.259.1

Akt utracił moc

Wersja od: 7 lipca 2006 r.

DYREKTYWA RADY 93/85/EWG

z dnia 4 października 1993 r.

w sprawie zwalczania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 43,

uwzględniając wniosek Komisji ⁽¹⁾,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego ⁽²⁾,

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ⁽³⁾,

a także mając na uwadze, co następuje:

produkcja ziemniaka zajmuje poważne miejsce w rolnictwie Wspólnoty; uprawy ziemniaka są stale zagrożone organizmami szkodliwymi;

poprzez ochronę upraw ziemniaka przed tymi szkodliwymi organizmami, powinno nie tylko utrzymać się zdolność produkcyjną, ale również zwiększyć wydajność produkcji rolnej;

środki ochronne zapobiegające wprowadzeniu organizmów szkodliwych w poszczególnych Państwach Członkowskich miałyby tylko ograniczony skutek przy braku jednoczesnej i systematycznej kontroli organizmów szkodliwych w całej Wspólnocie oraz przy braku ochrony przed ich rozprzestrzenianiem się;

jednym z organizmów szkodliwych ziemniaka jest Clavibacter michiganensis (Smith) Davis et al ssp. sepedonicus (Spieckermann et Kotthoff) Davis et al., czynnik chorobotwórczy bakteriozy pierś cieniowej ziemniaka; choroba ta pojawiła się w niektórych częściach Wspólnoty i nadal istnieją pewne ograniczone źródła infekcji;

istnieje poważne zagrożenie dla uprawy ziemniaka w całej Wspólnocie, jeśli nie podejmuje się skutecznych środków dla zlokalizowania choroby i ustalenia jej przenoszenia, zapobieżenia jej wystąpieniu i rozprzestrzenieniu się oraz, w przypadku jej wykrycia, w celu zapobieżenia jej rozprzestrzenieniu się i kontrolowania mającego na celu jej zniszczenie;

w celu osiągnięcia powyższego muszą być podjęte niektóre środki w obrębie Wspólnoty; dodatkowo, Państwa Członkowskie w razie potrzeby muszą być przygotowane do podjęcia dodatkowych lub zaostrzonych środków, pod warunkiem że nie stwarza to ograniczeń w przemieszczaniu ziemniaków w ramach Wspólnoty, z wyjątkiem przepisów ustanowionych w dyrektywie Rady 77/93/EWG z dnia 21 grudnia 1976 r. w sprawie środków ochronnych przed wprowadzaniem do Wspólnoty organizmów szkodliwych dla roślin lub produktów roślinnych ⁽⁴⁾; inne Państwa Członkowskie i Komisja muszą być powiadomione o takich środkach;

dyrektywa Rady 80/665/EWG z dnia 24 czerwca 1980 r. w sprawie zwalczania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka ⁽⁵⁾ ustanowiła minimalne środki, które podejmują Państwa Członkowskie przeciwko bakteriozie pierścieniowej;

od tamtego czasu, nastąpił znaczący rozwój w zakresie wiedzy na temat bakteriozy pierścieniowej i wykrywania czynników chorobotwórczych tej choroby;

stosowanie wspólnotowego systemu ochrony zdrowia roślin w odniesieniu do Wspólnoty jako obszaru bez granic wewnętrznych wymagało powtórnego zbadania i rewizji niektórych przepisów dyrektywy 80/665/EWG;

w wyniku takiego powtórnego badania, przepisy dyrektywy 80/665/EWG okazały się niewystarczające i niezbędne jest dalsza specyfikacja środków;

w takiej sytuacji, dyrektywa 80/665/EWG powinna być uchylona i niezbędne środki przyjęte;

środki powinny uwzględniać, po pierwsze to, że choroba może pozostawać w formie latentnej i być niezauważalna zarówno w uprawie jak i w składowanych bulwach i dlatego można jej skutecznie zapobiegać jedynie przez produkcję i uprawę sadzeniaków wolnych od infekcji, a po drugie to, że w celu jej wykrycia niezbędne jest przeprowadzanie systematycznych urzędowych badań; rozprzestrzenianie się czynnika chorobotwórczego w uprawie nie jest najbardziej znaczącym czynnikiem, jeśli jednak może on przetrwać zimę w z ziemniakach z samosiewu, stanowi główne źródło infekcji przenoszonej z sezonu na sezon; czynnik chorobotwórczy rozprzestrzenia się głównie poprzez skażenie ziemniaków w drodze kontaktu z zarażonymi ziemniakami oraz poprzez kontakt ze sprzętem do sadzenia, zbierania plonów, sprzętem do przenoszenia lub z pojemnikami do transportu i składowania, które zostały skażone poprzez wcześniejszy kontakt z zarażonymi ziemniakami; takie skażone przedmioty mogą pozostawać zainfekowane przez pewien czas od momentu skażenia; rozprzestrzenianie się czynnika chorobotwórczego może być ograniczane lub można mu zapobiegać poprzez dezynfekcję takich przedmiotów; każde takie skażenie sadzeniaków niesie ze sobą główne ryzyko rozprzestrzenienia się czynnika chorobotwórczego;

dla określenia szczegółów takich ogólnych środków, jak również zaostrzonych i dodatkowych środków podjętych przez Państwa Członkowskie w celu zapobieżenia wprowadzeniu czynnika chorobotwórczego na ich terytorium, pożądana jest ścisła współpraca Państw Członkowskich z Komisją w ramach Stałego Komitetu ds. Zdrowia Roślin (zwanego dalej "Komitetem"),

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1

Dyrektywa ta dotyczy środków, które podejmują Państwa Członkowskie przeciwko Clavibacter michiganensis (Smith) Davis et al ssp. sepedonicus (Spieckermann et Kotthoff) Davis et al., przyczynie bakteriozy pierścieniowej ziemniaka (zwanej dalej "organizmem"), w celu:

a) zlokalizowania jej i ustalenia jej przenoszenia;

b) zapobieżenia jej pojawianiu się i rozprzestrzenieniu; oraz

c) w przypadku jej wykrycia, zapobieżenia rozprzestrzenieniu się oraz kontroli zmierzającej do jej zniszczenia.

Artykuł  2

1. Państwa Członkowskie prowadzą systematyczne urzędowe badania na obecność organizmu w bulwach oraz, w miarę potrzeby, w roślinach ziemniaka (Solanum tuberosum L.), pochodzących z terytorium tych państw, w celu potwierdzenia nieobecności tego organizmu.

Dla tych badań, w przypadku bulw, mogą być pobierane próbki zarówno sadzeniaków, jak i innych ziemniaków, ze składowanych partii i poddanych urzędowej lub urzędowo nadzorowanej analizie laboratoryjnej z zastosowaniem metod określonych w załączniku I w celu wykrycia i zdiagnozowania tego organizmu. Dodatkowo, gdzie stosowne, można przeprowadzić urzędowe lub urzędowo nadzorowane badanie wzrokowe polegające na krojeniu bulw pochodzących z innych próbek.

W przypadku roślin, badania te przeprowadza się zgodnie z właściwymi metodami, a próbki poddaje się właściwej urzędowej lub urzędowo nadzorowanej analizie.

O liczbie, pochodzeniu, warstwowości i rozkładzie zbioru próbek decydują odpowiedzialne urzędowe organy w rozumieniu dyrektywy 77/93/EWG, w oparciu o stabilne zasady naukowe i statystyczne oraz życie biologiczne organizmu, uwzględniając określone systemy produkcji ziemniaka danych Państw Członkowskich. Dlatego szczegóły dotyczące powyższego przedkłada się corocznie innym Państwom Członkowskim i Komisji w celu osiągnięcie porównywalnych stopni pewności między Państwami Członkowskimi dla potwierdzenia nieobecności tego organizmu.

2. O wynikach urzędowych badań przewidzianych w ust. 1 powiadamia się inne Państwa Członkowskie i Komisję co najmniej raz w roku. Szczegóły tego powiadomienia są poufne. Mogą być one przedłożone Komitetowi zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG.

3. Zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16a dyrektywy 777/93/EWG mogą być przyjęte następujące przepisy:

– szczegóły dotyczące badań określonych w ust. 1 powyżej, przeprowadzanych zgodnie ze stabilnymi zasadami naukowymi i statystycznymi,

– szczegóły powiadomienia określonego w ust. 2 powyżej.

. Zgodnie z procedurą określoną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG mogą być przyjęte następujące przepisy:

– właściwe metody badań i analiz określone w ust. 1 akapit trzeci powyżej.

Artykuł  3

Państwa Członkowskie stanowią, że podejrzewane wystąpienie lub potwierdzona obecność organizmu w roślinach ziemniaka i bulwach lub bulwach zebranych, składowanych lub wprowadzonych do obrotu na ich terytorium zgłaszane jest właściwym organom.

Artykuł  4

1. W przypadkach podejrzewanego zakażenia, właściwe organy Państwa Członkowskiego, w którym powiadomiono o tych przypadkach, zapewniają przeprowadzenie urzędowej lub urzędowo nadzorowanej analizy laboratoryjnej, z zastosowaniem metod określonych w załączniku I i zgodnie z warunkami określonymi w załączniku II pkt 1, w celu potwierdzenia lub odrzucenia zakażenia. W razie potwierdzenia stosuje się wymagania ustanowione w załączniku II pkt 2.

2. Do momentu potwierdzenia lub odrzucenia zakażenia zgodnie z ust. 1, w przypadkach podejrzanych gdzie:

i) widoczne są podejrzane, diagnostyczne objawy choroby; lub

ii) uzyskuje się pozytywne wyniki testu immunofluorescencyjnego określonego w załączniku I lub inne właściwe pozytywne testy;

właściwe organy Państw Członkowskich:

a) zakazują przemieszania wszelkich partii lub przesyłek, z których pobrano próbki, z wyjątkiem przemieszania pod ich kontrolą i pod warunkiem że ustalono, iż nie istnieje możliwe do identyfikacji ryzyko rozprzestrzenienia się organizmu;

b) podejmują kroki w celu określenia pochodzenia podejrzanego wystąpienia;

c) wprowadzają właściwe dodatkowe środki ostrożności oparte o poziom oszacowanego ryzyka w celu zapobieżenia jakiemukolwiek rozprzestrzenieniu się organizmu. Środki te mogą obejmować urzędową kontrolę przemieszczania wszelkich innych bulw lub roślin wewnątrz lub poza zagrożonymi obiektami.

3. Zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG, mogą być przyjęte następujące przepisy:

– środki określone w ust. 2 lit. c) powyżej.

4. Zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG przyjmuje się następujące przepisy:

– inne właściwe analizy określone w ust. 2 ii) powyżej.

Artykuł  5

1. Jeśli urzędowa lub urzędowo nadzorowana analiza laboratoryjna z zastosowaniem metod podanych w załączniku I potwierdza obecność organizmu w próbkach bulw, roślin lub części roślin, właściwe organy Państwa Członkowskiego, uwzględniając przyjęte zasady naukowe, życie biologiczne organizmu i poszczególne systemy produkcji, handlu i wprowadzania do obrotu w tym Państwie Członkowskim:

a) określają jako skażone bulwy lub rośliny, przesyłkę i/lub partię oraz maszynę, pojazd, statek, skład lub ich jednostki oraz wszelkie inne przedmioty łącznie z opakowaniami, z których pobrana była próbka oraz, w miarę potrzeby, miejsce(-a) produkcji i pole(-a), z których bulwy lub rośliny zostały zebrane;

b) ustalają, biorąc pod uwagę przepisy załącznika III pkt 1, zasięg prawdopodobnego skażenia poprzez kontakt przed lub po zbiorze lub w cyklu produkcyjnym z określonym skażeniem;

c) wyznaczają granice strefy na postawie określenia skażenia zgodnie z lit. a), ustalenia rozmiaru prawdopodobnego skażenia zgodnie z lit. b) oraz możliwego rozprzestrzenienie się organizmu, uwzględniając przepisy załącznika III pkt 2.

2. Państwa Członkowskie niezwłocznie powiadamiają inne Państwa Członkowskie i Komisję, zgodnie z przepisami załącznika III pkt 3, o jakimkolwiek skażeniu określonym w ust. 1 lit. a) oraz podają szczegóły dotyczące rozgraniczenia strefy zgodnie z ust. 1 lit. c).

Szczegóły dotyczące tego powiadomienia są poufne. Mogą być one przedłożone Komitetowi zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG.

3. W wyniku powiadomienia zgodnie z ust. 2 i elementów w nim podanych, inne Państwa Członkowskie wyszczególnione w tym powiadomieniu, o ile jest to właściwe, określają skażenie, rozmiar prawdopodobnego skażenia i wyznaczają granice strefy, zgodnie odpowiednio z ust. 1 lit. a), b) i c).

Artykuł  6

Państwa Członkowskie stanowią, że gdy skażenie bulw lub roślin zostają określone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), przeprowadza się badania ziemniaków, które są genetycznie powiązane z ziemniakami uznanymi za skażone. Analizy przeprowadza się na takich bulwach lub roślinach, które są konieczne do ustalenia prawdopodobnego pierwotnego źródła infekcji i rozmiaru prawdopodobnego skażenia w celu oceny stopnia ryzyka.

W wyniku testów, dalsze wyznaczanie skażenia, określanie zasięgu prawdopodobnego skażenia i wyznaczenie granic strefy, o ile jest to właściwe, przeprowadza się zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), b) i c).

Artykuł  7

1. Państwa Członkowskie stanowią, że bulwy lub rośliny określone jako skażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), nie mogą być sadzone i że pod kontrolą właściwych organów:

– niszczy się je, lub

– pozbywa się ich w inny sposób, z zastrzeżeniem urzędowo nadzorowanego środka (środków), zgodnie z przepisami załącznika IV pkt 1, pod warunkiem że ustalono, iż nie istnieje możliwe do identyfikacji ryzyko rozprzestrzenienia się organizmu.

2. Państwa Członkowskie stanowią, że bulwy lub rośliny określone jako skażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b), nie mogą być sadzone i bez uszczerbku dla wyniku analizy określonej w art. 6 dotyczącej materiału matecznego, pod kontrolą właściwych organów oddaje się je do odpowiedniego użycia lub pozbywa się ich zgodnie z załącznikiem IV pkt 2, w taki sposób, aby nie istniało możliwe do identyfikacji ryzyko rozprzestrzenienia się organizmu.

3. Państwa Członkowskie stanowią, że maszyna, pojazd, statek, skład lub ich jednostki oraz wszelkie inne przedmioty łącznie z opakowaniami określone jako skażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a) lub określone jako prawdopodobnie skażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b), są niszczone lub czyszczone i dezynfekowane z zastosowaniem właściwych metod jak określono w załączniku IV pkt 3. Po dezynfekcji, żaden z tych przedmiotów nie jest dłużej uznawany za skażony.

4. Bez uszczerbku dla środków wprowadzonych w życie zgodnie z ust. 1, 2 i 3, Państwa Członkowskie stanowią, że w strefie rozgraniczonej zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c), wprowadza się w życie serie środków, jak określono w załączniku IV pkt 4.

Artykuł  8

1. Państwa Członkowskie stanowią, że sadzeniaki muszą spełniać wymagania dyrektywy 77/93/EWG oraz pochodzić w prostej linii z materiału uzyskanego zgodnie z urzędowo zatwierdzonym programem i uznanego za wolny od tego organizmu na podstawie urzędowej lub urzędowo kontrolowanej analizy z zastosowaniem metody określonej w załączniku I.

Wyżej wymienioną analizę przeprowadza się:

– w przypadkach, gdy skażenie dotyka produkcji sadzeniaka, na roślinach w stadium początkowej selekcji genetycznej,

– w innych przypadkach, na roślinach w stadium początkowej selekcji genetycznej lub reprezentatywnych próbkach materiału matecznego ziemniak lub wcześniejszego materiału rozmnożeniowego.

2. Zgodnie z procedurą podaną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG, mogą być przyjęte następujące przepisy:

– szczegółowe zasady stosowania art. 16a ust. 1 akapit drugi tiret pierwsze,

– zasady dotyczące reprezentatywnych próbek określone w art. 16a ust. 1 akapit drugi tiret drugie.

Artykuł  9

Państwa Członkowskie zakazują przetrzymywania i przetwarzania organizmu.

Artykuł  10

Bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy 77/93/EWG, Państwa Członkowskie mogą zatwierdzić odstępstwa od środków określonych w art. 6, 7 i 9 niniejszej dyrektywy do celów doświadczalnych lub naukowych oraz dla prac nad selekcją odmian, pod warunkiem że takie odstępstwa nie naruszają kontroli organizmu i nie tworzą ryzyka rozprzestrzenienia się organizmu.

Artykuł  11

Państwa Członkowskie mogą przyjąć takie dodatkowe lub zaostrzone środki, jakie mogą być wymagane do zwalczania organizmu lub do zapobieżenia jego rozprzestrzenieniu się, o ile są one zgodne z przepisami dyrektywy 77/93/EWG.

Dodatkowe środki wymienione w akapicie pierwszym mogą zawierać warunek, że tylko sadzeniaki, które są urzędowo zatwierdzone lub urzędowo kontrolowane dla sprawdzenia czy spełniają one normy zdrowia roślin mogą być sadzone. Ostatni warunek może mieć zastosowanie w szczególności w przypadku gdy rolnicy są upoważnieni do używania, w swoich własnych gospodarstwach rolnych, sadzeniaków uzyskanych z ich własnych zbiorów plonów oraz w innych przypadkach, gdy sadzone są sadzeniaki pochodzące z własnej produkcji.

Inne Państwa Członkowskie i Komisja powiadamiane są o szczegółach tych środków.

Artykuł  12

Zmiany załączników do niniejszej dyrektywy, których dokonuje się w świetle rozwoju wiedzy naukowej i technicznej, przyjmuje się zgodnie z procedurą ustaloną w art. 16a dyrektywy 77/93/EWG.

Artykuł  13

1. Do dnia 15 listopada 1993 r. Państwa Członkowskie przyjmą i opublikują przepisy niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy i niezwłocznie powiadomią o tym Komisję.

Przepisy przyjęte przez Państwa Członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez Państwa Członkowskie.

Państwa Członkowskie stosują niniejsze przepisy od dnia 16 listopada 1993 r.

2. Państwa Członkowskie niezwłocznie przekażą Komisji wszystkie przepisy prawa krajowego przyjęte w dziedzinach objętych niniejszą dyrektywą. Komisja informuje o tym pozostałe Państwa Członkowskie.

Artykuł  14

Dyrektywa 80/665/EWG traci moc z dniem 16 listopada 1993 r.

Artykuł  15

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 4 października 1993 r.

	W imieniu Rady
	W. CLAES
	Przewodniczący

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 93 z 2.4.1993, str. 12.

⁽²⁾ Dz.U. C 176 z 28.6.1993, str. 210.

⁽³⁾ Dz.U. C 161 z 14.6.1993, str. 18.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 26 z 31.1.1977, str. 20. Dyrektywa ostatnio zmieniona przez dyrektywę Komisji 92/103/EWG (Dz.U. L 363 z 11.12.1992, str. 1).

⁽⁵⁾ Dz.U. L 180 z 14.7.1980, str. 30.

..................................................

Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I ¹

SCHEMAT BADANIA DIAGNOSTYCZNEGO WYKRYWANIA I IDENTYFIKACJI BAKTERIOZY PIERŚCIENIOWEJ ZIEMNIAKA, CLAVIBACTER MICHIGANENSIS (Smith) Davis et al. ssp. SEPEDONICUS (Spieckermann et Kotthoff) Davis et al.

ZAKRES SCHEMATU TESTÓW

Przedstawiany schemat obejmuje różne procedury związane z:

i) diagnozą bakteriozy pierścieniowej w bulwach ziemniaka i roślinach;

ii) wykrywaniem Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus w próbach bulw ziemniaka i roślinach;

iii) identyfikacją Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus (C. m. subsp. sepedonicus).

ZASADY OGÓLNE

Zoptymalizowane protokoły dla różnych metod, zatwierdzone odczynniki i szczegóły przygotowania materiałów testowych i kontrolnych zamieszczono w dodatkach. Lista laboratoriów, które brały udział w optymalizacji i zatwierdzaniu protokołów, została przedstawiona w dodatku 1.

Ponieważ protokoły obejmują wykrywanie organizmów poddawanych kwarantannie i będą obejmować wykorzystanie żywych kultur C. m. subsp. sepedonicus jako materiałów kontrolnych, konieczne będzie prowadzenie działań we właściwych warunkach kwarantanny, z odpowiednimi instalacjami usuwania odpadów i pod warunkiem posiadania odpowiednich licencji, wydawanych przez urzędowe instytucje odpowiedzialne za kwarantannę roślin.

Parametry testów muszą zapewniać spójne i powtarzalne wykrywanie poziomu C. m. subsp. sepedonicus przy ustalonych progach czułości wybranych metod.

Konieczne jest dokładne przygotowanie kontroli pozytywnych.

Przeprowadzanie testów stosownie do wymaganych progów oznacza także właściwe warunki w miejscu przeprowadzania badań, konserwację i kalibrację sprzętu, ostrożne przechowywanie i obchodzenie się z odczynnikami i wszelkie środki mające zapobiec kontaminacji między próbami, np. oddzielanie kontroli dodatnich od próbek testowych. Muszą być stosowane normy kontroli jakości, aby uniknąć błędów administracyjnych i innych, zwłaszcza dotyczących etykietowania i dokumentacji.

Podejrzewane wystąpienie, jak określono w art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/85/EWG, oznacza wynik dodatni w testach diagnostycznych lub przesiewowych, przeprowadzanych na próbie zgodnie z tym, co przedstawiono w schematach blokowych.

Jeśli pierwszy test przesiewowy (IF lub PCR/FISH) jest dodatni, to podejrzewa się porażenie Cms i należy przeprowadzić drugi test przesiewowy. Jeśli drugi test przesiewowy jest dodatni, to podejrzenie zostaje potwierdzone (podejrzewane wystąpienie) i procedura musi być kontynuowana zgodnie ze schematem. Jeśli drugi test przesiewowy jest ujemny, uznaje się, że próba nie jest porażona Cms.

Tak więc dodatni wynik testu IF, jak określono w art. 4 ust. 2, jest wyznaczony przez dodatni odczyt IF, potwierdzony przez drugi test przesiewowy (PCR/FISH).

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 dyrektywy 93/85/EWG potwierdzona obecność pociąga za sobą konieczność izolacji i identyfikacji czystej kultury C. m. subsp. sepedonicus z potwierdzeniem patogenności.

1. SCHEMAT BLOKOWY

1.1. Schemat wykrywania w przypadku diagnozowania bakteriozy pierścieniowej w bulwach ziemniaka i w roślinach ziemniaka na podstawie objawów bakteriozy pierścieniowej

Procedura testowa jest przeznaczona dla bulw ziemniaka i całych roślin z typowymi lub podejrzewanymi objawami bakteriozy pierścieniowej. Obejmuje szybki test przesiewowy, izolację czynnika chorobotwórczego z zainfekowanej tkanki przewodzącej na podłoże diagnostyczne i w przypadku dodatniego wyniku - identyfikację kultury jako C. m. subsp. sepedonicus.

..................................................

Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

grafika

1.2. Schemat wykrywania i identyfikacji Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus w próbach bulw ziemniaka niewykazujących objawów

Zasada

Procedura testowa jest przeznaczona do wykrywania utajonych infekcji w bulwach ziemniaka. Dodatni wynik w przynajmniej dwóch testach przesiewowych, opartych na różnych zasadach biologicznych, musi być uzupełniony o izolację czynnika chorobotwórczego; a następnie, w przypadku izolacji typowych kolonii, o potwierdzenie czystej kultury jako C. m. subsp. sepedonicus. Dodatni wynik z jednego tylko testu przesiewowego nie wystarcza, aby uznać próbę za podejrzaną.

Testy przesiewowe i testy izolacji muszą umożliwiać wykrycie od 103 do 104 komórek/ml zawiesiny kontroli pozytywnej włączonej do każdej serii testów.

grafika

1.3. Schemat wykrywania i identyfikacji Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus w próbach roślin ziemniaka niewykazujących objawów

grafika

2. BADANIE WIZUALNE OBJAWÓW BAKTERIOZY PIERŚCIENIOWEJ

2.1. Rośliny ziemniaka

W europejskich warunkach klimatycznych objawy są rzadko stwierdzane na polu i często jedynie na końcu sezonu. Co więcej, objawy są często zamaskowane przez inne choroby lub mylone z innymi chorobami, starzeniem się i uszkodzeniami mechanicznymi. Tak więc w czasie kontroli w terenie łatwo przeoczyć objawy. Objawy więdnięcia bardzo się różnią od objawów więdnięcia w przypadku śluzaka; więdnięcie zazwyczaj następuje powoli i początkowo ograniczone jest do krawędzi liści. Zainfekowane młode liście często nadal rosną, choć wolniej w rejonach zainfekowanych. Sprawia to, że liście przyjmują dziwaczne kształty. Liście dotknięte niedrożnością tkanek przewodzących w dolnej części łodygi często mają żółte do pomarańczowych chlorotyczne plamy między żyłkami. Zainfekowane listki, liście, a nawet łodygi mogą w końcu obumrzeć. Często liście i bulwy są po prostu mniejsze. Czasem rośliny są skarłowaciałe. Kolorowe ilustracje różnych objawów można obejrzeć na stronie internetowej http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main

2.2. Bulwy ziemniaka

Do najwcześniejszych objawów, obserwowanych szczególnie w pobliżu części przystolonowych bulwy, należą nieznaczna szklistość lub przejrzystość tkanek, bez rozmiękczenia wokół wiązek przewodzących. Pierścień wiązek przewodzących w części przystolonowej może być nieco ciemniejszy niż zazwyczaj. Pierwszym łatwym do rozpoznania objawem jest przebarwienie pierścienia wiązek przewodzących na żółtawo. Po lekkim ściśnięciu bulwy z naczyń wydostają się "słupki" serowatej masy. Wyciek ten zawiera miliony bakterii. W tym stadium można obserwować brązowienie wiązek przewodzących, a objawy obserwowane w bulwach mogą przypominać objawy śluzaka, choroby powodowanej przez Ralstonia solanacearum. Początkowo objawy te mogą być ograniczone do jednej części pierścienia, niekoniecznie w pobliżu części przystolonowej, i mogą się rozszerzać stopniowo na cały pierścień. W miarę rozprzestrzeniania się infekcji dochodzi do zniszczenia wiązek przewodzących; kora zewnętrzna może oddzielać się od wewnętrznej. W zaawansowanym stadium infekcji na powierzchni bulwy pojawiają się spękania, które często mają czerwonawo-brązowe brzegi. Ostatnio w Europie obserwowano przypadki, w których centralna część kory gniła jednocześnie z pierścieniami wiązek przewodzących, co w rezultacie prowadziło do wtórnej inwazji z objawami wygniwania tkanek i nekrozy. Wtórna infekcja bakteryjna czy grzybowa może maskować objawy i dlatego odróżnienie zaawansowanego stadium infekcji bakteriozy pierścieniowej od innych zgnilizn może być trudne, a nawet niemożliwe. Możliwe są objawy nietypowe. Kolorowe ilustracje różnych objawów można obejrzeć na stronie internetowej http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main

3. PRZYGOTOWANIE PRÓB

3.1. Bulwy ziemniaka

Uwaga:

- Standardowa wielkość próby wynosi 200 bulw. Bardziej intensywne badania wymagają większej ilości testów na próbach tej wielkości. Większa liczba bulw w próbie będzie uniemożliwiać lub utrudniać interpretację wyników. Jednak gdy dostępna jest mniejsza niż 200 liczba bulw, procedurę tę można stosować z powodzeniem.

- Zatwierdzanie wszystkich opisanych niżej metod wykrywania oparte było na testowaniu prób złożonych z 200 bulw.

- Opisany poniżej ekstrakt z ziemniaków może być także wykorzystany do wykrywania bakterii śluzaka, Ralstonia solanacearum.

Opcjonalna procedura wstępna, poprzedzająca przygotowanie próby:

Umyć bulwy. Między kolejnymi próbami używać odpowiednich środków dezynfekujących (związków chloru, jeśli ma zostać przeprowadzany test PCR, aby całkowicie usunąć DNA czynnika chorobotwórczego), i detergentów.

Wysuszyć bulwy na powietrzu. Ta procedura mycia jest szczególnie użyteczna (lecz niewymagana) w przypadku prób z nadmierną ilością ziemi i jeśli mają być stosowane test PCR lub metoda bezpośredniej izolacji.

3.1.1. Za pomocą czystego i zdezynfekowanego skalpela lub noża do warzyw zdjąć skórkę z części przystolonowej każdej bulwy tak, aby stała się widoczna tkanka naczyniowa. Należy starannie wyciąć niewielki stożek tkanki przewodzącej z części przystolonowej i zostawić jak najmniejszą ilość innych tkanek (patrz: strona internetowa:

http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main)

Uwaga:

Odłożyć na bok wszystkie bulwy z podejrzeniem objawów bakteriozy pierścieniowej i testować je oddzielnie.

Jeżeli w czasie pobierania tkanki przystolonowej obserwuje się objawy nasuwające podejrzenie bakteriozy pierścieniowej, należy przeprowadzić wzrokowe badanie bulwy po przecięciu jej w pobliżu części przystolonowej. Każda przecięta bulwa z podejrzanymi objawami musi być poddana korkowaceniu w temperaturze pokojowej przez 2 dni oraz przechowywana w warunkach odizolowania (w temperaturze 4-10 °C) aż do chwili ukończenia wszystkich testów. Wszystkie bulwy danej próby (w tym bulwy podejrzane) powinny być przechowywane zgodnie z zasadami określonymi w załączniku II.

3.1.2. Fragmenty części przystolonowych umieścić w nieużywanych wcześniej pojemnikach jednorazowego użytku, które można szczelnie zamknąć (w przypadku powtórnego użycia pojemników należy je starannie oczyścić i zdezynfekować przy użyciu związków chloru). Pobrane fragmenty części przystolonowych najlepiej poddać obróbce niezwłocznie. Jeśli nie jest to możliwe, przechowywać je w pojemniku, nie dodając buforu, nie dłużej niż 72 godziny w lodówce, zaś w temperaturze pokojowej nie dłużej niż 24 godziny. Wysuszenie i korkowacenie rdzeni oraz rozwój saprofitów w czasie przechowywania mogą utrudnić wykrywanie bakterii powodujących bakteriozę pierścieniową.

3.1.3. Z pobranymi fragmentami części przystolonowych postępować według jednej z następujących procedur:

a) Fragmenty tkanki przystolonowej pokryć dostateczną objętością (około 40 ml) buforu do ekstrakcji (dodatek 3) i mieszać na wytrząsarce obrotowej (50-100 obr./min) przez 4 godziny, utrzymując temperaturę poniżej 24 °C lub przez 16-24 godzin w lodówce;

lub

b) Fragmenty tkanki przystolonowej homogenizować z odpowiednią ilością (około 40 ml) buforu do ekstrakcji (dodatek 3) albo z użyciem miksera (np. Waring lub Ultra Thurax), albo przez rozdrabnianie w szczelnie zamkniętej jednorazowej torebce do maceracji (np. Stomacher lub Bioreba z polietylenu o dużej wytrzymałości, 150 mm × 250 mm; sterylizowane promieniowaniem), używając gumowego młotka lub odpowiedniego aparatu do rozdrabniania (np. Homex).

Uwaga:

Jeśli próby są homogenizowane przy użyciu miksera, ryzyko kontaminacji między próbami jest znaczne. Należy podjąć odpowiednie środki ostrożności, aby nie dopuścić do powstania aerozolu lub rozlania w czasie procesu ekstrakcji. Należy się upewnić, że do każdej próby używane są świeżo wysterylizowane ostrza i naczynia miksera. Jeśli ma być stosowany test PCR, unikać przeniesienia DNA na pojemniki lub aparaty do rozdrabniania. Jeśli ma być zastosowany test PCR, zleca się rozdrabnianie w torebkach i stosowanie jednorazowych probówek.

3.1.4. Zdekantować supernatant. Jeśli jest zbyt mętny, sklarować - albo przez odwirowanie przy niskiej liczbie obrotów (przy nie więcej niż 180 g przez 10 minut w temperaturze 4-10 °C), albo przez filtrację w próżni (40-100 µm), myjąc filtr dodatkowym (10 ml) buforem do ekstrakcji (dodatek 3).

3.1.5. Zagęścić frakcję bakterii przez odwirowanie przy 7 000 g przez 15 minut (lub 10 000 g przez 10 minut) w temperaturze 4-10 °C i odrzucić supernatant bez naruszania osadu.

3.1.6. Zawiesić powtórnie osad w 1,5 ml buforu do zawieszania osadu (dodatek 3). Stosować 500 µl w badaniach na obecność C. m. subsp. sepedonicus, 500 µl w badaniach na obecność Ralstonia solanacearum i 500 µl do celów porównawczych. Dodać sterylną glicerynę aż do uzyskania ostatecznego stężenia 10-25 % (obj./obj.) i dodać do 500 µl zawiesiny porównawczej i do pozostałej zawiesiny testowej, zworteksować i przechowywać w temperaturze od - 16 do - 24 °C (tygodnie) lub od - 68 do - 86 °C (miesiące). W czasie wykonywania testu przechowywać zawiesiny testowe w temp. 4-10 °C.

Wielokrotne zamrażanie i rozmrażanie nie jest wskazane.

Jeśli konieczny jest transport ekstraktu, zapewnić dostawę w przenośnej lodówce w ciągu 24 lub 48 godzin.

3.1.7. Jest niezwykle ważne, aby w celu uniknięcia kontaminacji wszystkie kontrole pozytywne C. m. subsp. sepedonicus i próby badać osobno. Odnosi się to zarówno do szkiełek IF, jak i do wszystkich testów.

3.2. Rośliny ziemniaka

Uwaga:

Do wykrywania utajonych populacji C. m. subsp. sepedonicus zaleca się stosowanie testów prób złożonych. Procedurę można bez problemów stosować do prób nieprzekraczających 200 części łodyg. (Jeśli przeprowadzane są badania statystyczne, należy się oprzeć na statystycznie reprezentatywnej próbie badanej populacji roślin).

3.2.1. Za pomocą zdezynfekowanego noża lub sekatora wyciąć 1-2-centymetrowy fragment łodygi tuż ponad powierzchnią gruntu.

Przez krótką chwilę dezynfekować fragmenty łodygi 70-procentowym etanolem i natychmiast osuszyć je bibułą.

Umieścić segmenty łodygi w zamkniętym, sterylnym pojemniku, stosując się do następujących procedur pobierania prób:

3.2.2. Poddać fragmenty łodyg jednej z następujących procedur:

a) Pokryć odcinki łodygi dostateczną objętością (około 40 ml) buforu ekstrakcyjnego (dodatek 3) i mieszać na wytrząsarce obrotowej (50-100 obr./min) przez 4 godziny w temperaturze poniżej 24 °C lub przez 16-24 godziny w lodówce;

lub

b) Rozpocząć procedurę bezzwłocznie, miażdżąc odcinki łodygi w mocnej torebce do maceracji (np. Stomacher lub Bioreba) z odpowiednią ilością buforu ekstrakcyjnego (dodatek 3), używając gumowego młotka lub odpowiedniego urządzenia do rozdrabniania (np. Homex). Jeśli nie jest to możliwe, przechowywać odcinki łodyg nie dłużej niż 72 godziny w lodówce lub nie dłużej niż 24 godziny w temperaturze pokojowej.

3.2.3. Zdekantować supernatant po ustaleniu się przez 15 minut.

3.2.4. Dalsze klaryfikowanie ekstraktu lub zagęszczanie frakcji bakteryjnej zwykle nie jest wymagane, ale można je osiągnąć przez filtrację i/lub odwirowanie, jak opisano w częściach 3.1.4-3.1.6.

3.2.5. Podzielić czysty lub stężony ekstrakt z próby na dwie równe części. W czasie przeprowadzania testu jedną połowę trzymać w temperaturze 4-10 °C, a drugą połowę - z 10-25 % (obj./obj.) sterylnego glicerolu przechowywać w temperaturze - 16 do - 24°C (tygodnie) lub w - 68 do - 86 ° C (miesiące), jeśli wymagane są dalsze testy.

4. TEST IF

Zasada

Stosowanie testu IF jako głównego testu przesiewowego jest zalecane z uwagi na wykazaną zdolność osiągania wymaganych progów wykrywalności.

Kiedy test IF jest stosowany jako główny test przesiewowy, a wynik IF jest dodatni, konieczne jest zastosowanie testu PCR lub FISH jako drugiego testu przesiewowego. Kiedy test IF jest stosowany jako drugi test przesiewowy, a odczyt IF jest dodatni, do zakończenia analizy wymagane jest przeprowadzanie dalszych testów, zgodnie ze schematem blokowym.

Uwaga:

Zawsze wtedy, kiedy test IF jest stosowany jako główny test przesiewowy, stosować przeciwciała poliklonalne. W przypadku pozytywnego wyniku IF z przeciwciałem poliklonalnym dalsze badanie próby przy użyciu przeciwciała monoklonalnego może zapewnić większą specyficzność, ale może być mniej czułe.

Używać przeciwciał do szczepu porównawczego C. m. subsp. sepedonicus. Zaleca się, aby dla każdej nowej partii przeciwciał określać miano. Miano jest określane jako największe rozcieńczenie, przy którym zachodzi optymalna reakcja w czasie testowania zawiesiny od 105 do 106 komórek na ml homologicznego szczepu C. m. subsp. sepedonicus i przy użyciu odpowiedniego koniugatu izotiocyjanianu fluoresceiny (FITC), zgodnie z zaleceniami producenta. Stężone przeciwciała poliklonalne lub monoklonalne powinny mieć miano IF przynajmniej 1:2000. W czasie przeprowadzania testu przeciwciała powinny być stosowane przy stężeniu roboczym (WD) bliskim lub równym mianu. Stosować zatwierdzone przeciwciała (patrz: strona internetowa http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main).

Test powinien być przeprowadzany na świeżo przygotowanych ekstraktach z prób. Jeśli to konieczne, może być z powodzeniem przeprowadzany na ekstraktach przechowywanych w temperaturze od - 68 do - 86 °C w glicerolu. Glicerol może być usunięty z próby przez dodanie 1 ml buforu do zawieszania osadu (dodatek 4), powtórne odwirowanie przez 15 minut przy 7 000 g i powtórne zawieszenie w takiej samej objętości buforu do zawieszania osadu. Często nie jest to konieczne, zwłaszcza jeśli preparaty z prób były przygotowywane przy zastosowaniu opalania (patrz: 2.2).

Przygotować oddzielne szkiełka kontroli pozytywnej szczepu homologicznego lub innego szczepu odniesienia C. m. subsp. sepedonicus, zawieszonego w ekstrakcie z ziemniaka, jak szczegółowo opisano w dodatku 2, oraz ewentualnie w buforze.

W miarę możliwości na to samo szkiełko należy nanieść jako podobną kontrolę naturalnie zainfekowane tkanki (zachowane w formie liofilizowanej lub zamrożone w temperaturze od - 16 do - 24 °C).

Jako kontrolę negatywną stosować ekstrakty prób, które wcześniej dały w teście wynik ujemny.

Używać wielopunktowych szkiełek mikroskopowych, najlepiej z 10 okienkami, o średnicy co najmniej 6 mm.

Badać materiał kontrolny w identyczny sposób jak próbę(-y).

4.1. Przygotować szkiełka testowe według jednej z następujących procedur:

i) W przypadku osadu zawierającego stosunkowo niewielkie ilości skrobi:

Za pomocą pipety nanieść na pierwsze okienko odmierzoną standardową objętość (15 µl jest odpowiednią objętością dla okienek o średnicy 6 mm - zwiększyć objętość w przypadku okienek o większej średnicy) rozcieńczenia 1/100 zawieszonego osadu ziemniaka. Kolejno nanosić podobną objętość nierozcieńczonego osadu (1/1) na pozostałe okienka w rzędzie. Drugi rząd może być użyty jako powtórzenie lub do drugiej próby, zgodnie ze schematem na rysunku 1.

ii) Dla innych osadów:

Przygotować '64ziesięciokrotne rozcieńczenia (1/10 i 1/100) zawiesiny w buforze do zawieszania osadu.

Nanieść standardową objętość (15 µl odpowiada 6 mm średnicy okienka - dla większych okienek odmierzyć proporcjonalnie większą objętość) zawiesiny na szereg okienek za pomocą pipety. Drugi rząd może być użyty jako powtórzenie lub do drugiej próby, zgodnie ze schematem na rysunku 2.

4.2. Krople suszyć w temperaturze pokojowej lub przez podgrzewanie w temperaturze od 40 do 45 °C. Komórki bakteryjne utrwalać na szkiełku albo przez podgrzewanie (15 minut przy 60 °C), opalanie, 95-procentowym etanolem lub według szczegółowych instrukcji dostawcy przeciwciał.

Jeśli trzeba, przed dalszym testowaniem, utrwalone szkiełka mogą być przechowywane w stanie zamrożonym w suchym pojemniku tak krótko jak to możliwe (do trzech miesięcy).

4.3. Metoda IF:

i) Przygotować szkiełka tak jak opisano w części 4.1 ppkt i):

Przygotować zestaw dwukrotnych rozcieńczeń surowicy w buforze IF. Pierwsza studzienka powinna zawierać roztwór o mianie 1/2 (T/2), inne o mianie 1/4 (T/4), mianie 1/2 (T/2), mianie (T) i mianie 2 (2T).

ii) Przygotować szkiełka tak jak opisano w części 4.1 ppkt ii):

Przygotować rozcieńczenie robocze (RR) surowicy w buforze IF. Rozcieńczenie robocze ma wpływ na specyficzność.

Rysunek 1. Przygotowanie szkiełka testowego zgodnie z częścią 4.1 ppkt i) i częścią 4.3 ppkt i)

grafika

Rysunek 2. Przygotowanie szkiełka testowego zgodnie z częścią 4.1 ppkt ii) i częścią 4.3 ppkt ii)

grafika

4.3.1. Ułożyć szkiełka na wilgotnym papierze. Całkowicie pokryć każde okienko roztworem(-ami) przeciwciał. Objętość przeciwciał nakładanych na każde okienko musi co najmniej odpowiadać objętości nakładanego ekstraktu.

W przypadku braku szczegółowych instrukcji od dostawcy przeciwciał należy postępować według następującej procedury:

4.3.2. Inkubować preparaty na wilgotnym papierze pod przykryciem przez 30 minut w temperaturze otoczenia (18-25 °C).

4.3.3. Strząsnąć kropelki z każdego szkiełka i delikatnie przepłukać buforem IF. Umyć przez zanurzenie na 5 minut w buforze IF Tween (dodatek 3), a następnie przez 5 minut w buforze IF. Unikać powstawania aerozoli i przenoszenia kropelek, co mogłoby doprowadzić do kontaminacji miedzy próbami. Ostrożnie usunąć nadmiar wilgoci przez delikatne osuszanie bibułą.

4.3.4. Ułożyć szkiełka na wilgotnym papierze. Pokryć okienka testowe roztworem koniugatu FITC używanym do określenia miana. Objętość koniugatu nakładanego na okienka musi być identyczna z objętością nakładanych przeciwciał.

4.3.5. Inkubować preparaty na wilgotnym papierze pod przykryciem przez 30 minut w temperaturze otoczenia (18-25 °C).

4.3.6. Strząsnąć krople koniugatu ze szkiełka. Wypłukać i umyć jak poprzednio (4.3.3).

Delikatnie usunąć nadmiar wilgoci.

4.3.7. Na każde okienko nanieść pipetą 5-10 µl 0,1M buforu fosforanowo-glicerynowego (dodatek 3) lub komercyjnego utrwalacza zapobiegającego odbarwianiu i nakryć szkiełkiem nakrywkowym.

4.4. Odczytywanie testu IF:

4.4.1. Pod mikroskopem epifluorescencyjnym z filtrami odpowiednimi do wzbudzenia FITC, przy powiększeniu 500-1 000, z użyciem imersji olejowej lub wodnej obejrzeć szkiełka testowe. Okienka przeglądać w poprzek dwóch średnic przeciętych pod kątem prostym oraz wokół obwodu okienka. W przypadku prób niezawierających komórek lub zawierających ich niewiele obserwować co najmniej 40 pól.

Sprawdzić najpierw szkiełko z kontrolą pozytywną. Komórki muszą być wyraźnie zabarwione i wykazywać jaskrawą fluorescencję przy ustalonym mianie lub rozcieńczeniu roboczym. W przypadku niewłaściwego zabarwienia test IF musi zostać powtórzony (część 4).

4.4.2. Poszukiwać w okienkach szkiełek testowych jaskrawo fluoryzujących komórek, o charakterystycznej morfologii C. m. subsp. sepedonicus (patrz: strona internetowa http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main). Intensywność fluorescencji musi być taka sama jak lub większa niż szczepu użytego jako kontrola pozytywna przy tym samym rozcieńczeniu przeciwciał. Komórki niecałkowicie zabarwione lub słabo fluoryzujące należy pominąć.

Jeśli zachodzi jakiekolwiek podejrzenie kontaminacji, test należy powtórzyć. Może tak być, jeśli '77szystkie płytki w danej partii zawierają dodatnie komórki z powodu kontaminacji buforu lub jeśli na powierzchni szkiełka występują komórki dodatnie (poza okienkiem szkiełka).

4.4.3. Ze specyficznością testu immunofluorescencyjnego wiąże się nieodłącznie kilka problemów. W osadzie z części przystolonowych bulw ziemniaka i odcinka łodygi prawdopodobne jest występowanie w tle populacji fluoryzujących komórek o nietypowej morfologii oraz bakterii saprofitycznych o wielkości i morfologii podobnej do C. m. sepedonicus i dających reakcje krzyżowe.

4.4.4. Uwzględniać wyłącznie fluoryzujące komórki o typowych wymiarach i morfologii przy mianie lub rozcieńczeniu roboczym, takim jak w części 4.3.

4.4.5. Interpretacja odczytów IF:

i) Jeśli zostanie stwierdzona obecność jaskrawo fluoryzujących komórek o charakterystycznej morfologii, należy oszacować przeciętną liczbę typowych komórek w polu widzenia i obliczyć liczbę typowych komórek na ml zawieszonego osadu (dodatek 4).

Wynik IF jest dodatni dla prób z przynajmniej 5 × 103 typowych komórek na ml zawieszonego osadu.

Próba uznawana jest za potencjalnie porażoną i wymagane są dalsze testy.

ii) Odczyt IF jest ujemny w przypadku prób o liczbie komórek mniejszej niż 5 × 103 na ml zawieszonego osadu i próba jest uznawana za ujemną. Kolejne testy nie są wymagane.

5. TEST FISH

Zasada

W przypadku gdy test FISH jest stosowany jako pierwszy test przesiewowy i stwierdza się w nim wynik dodatni, należy przeprowadzić test IF jako drugi, obowiązkowy test przesiewowy. Kiedy test FISH jest stosowany jako drugi test przesiewowy i daje wynik dodatni, do ukończenia diagnozowania konieczne jest przeprowadzenie dalszych testów, zgodnie ze schematem blokowym.

Uwaga:

Stosować zatwierdzone sondy oligonukleotydowe specyficzne dla C. m. subsp. sepedonicus (dodatek 7). Wstępne testy z użyciem tej metody powinny pozwolić na powtarzalne wykrywanie przynajmniej 103-104 komórek C. m. subsp. sepedonicus na ml dodanych do ekstraktów prób, które wcześniej dały w testach wynik ujemny.

Następującą procedurę najlepiej jest stosować na świeżo przygotowanym ekstrakcie próby, ale może ona być także z powodzeniem stosowana na ekstrakcie próby, przechowywanym pod gliceryną w temperaturze od - 16 do - 24 °C lub od - 68 do - 86 °C.

Jako kontroli negatywnych używać ekstraktu prób, które wcześniej dały wynik ujemny w testach na C. m. subsp. sepedonicus.

Jako kontrole pozytywne stosować zawiesiny zawierające od 105 do 106 komórek C. m. subsp. sepedonicus na ml (np. NCPPB 4053 lub PD 406) w 0,01M buforze fosforanowym, przygotowane z 3-5 dniowej kultury (sposób przygotowania opisano w dodatku 2). Przygotować oddzielne szkiełka kontroli pozytywnej z homologicznego szczepu lub dowolnego innego szczepu odniesienia C. m. subsp. sepedonicus, zawieszonego w ekstrakcie z ziemniaków, jak opisano w dodatku 2.

Stosowanie znakowanej FITC eubakteryjnej sondy oligonukleotydowej daje możliwość kontrolowania procesu hybrydyzacji, ponieważ barwione będą wszystkie eubakterie obecne w próbie.

Badać materiał kontrolny w identyczny sposób jak próbę(-y).

5.1. Utrwalanie ekstraktu z ziemniaków

Poniższa procedura oparta jest na pracy Wullings et al., (1998):

5.1.1. Przygotować roztwór utrwalający (patrz dodatek 7).

5.1.2. Za pomocą pipety przenieść 100 µl ekstraktu każdej próby do probówki Eppendorfa i wirować przez 8 min przy 7 000 g.

5.1.3. Usunąć supernatant i rozpuścić osad w 500 µl utrwalacza przygotowanego < 24 godziny wcześniej. Zamieszać i inkubować do następnego dnia przy 4 °C.

Alternatywnym utrwalaczem jest 96-procentowy etanol. W tym przypadku rozpuścić osad z etapu 5.1.2 w 50 µl 0,01M PB i 50 µl 96 % etanolu. Zworteksować mieszaninę i inkubować przez 30-60 minut w 4 °C.

5.1.4. Wirować przez 8 minut przy 7 000 g, usunąć supernatant i zawiesić osad w 75 µl 0,01M PB (patrz: dodatek 3).

5.1.5. Nanieść po 16 µl utrwalonych zawiesin na czyste szkiełko wielopunktowe, tak jak pokazano na rys. 3. Na szkiełko nakładać dwie różne próby, nierozcieńczone i w rozcieńczeniu1:100, używając 10 µl, aby uzyskać rozcieńczenie 1:100 (w 0,01M PB). Pozostały roztwór próby (49 µl) może być przechowywany w - 20 °C po dodaniu 1 objętości 96 % etanolu. W przypadku konieczności powtórzenia testu FISH, usunąć etanol przez wirowanie i dodać tę samą ilość 0,01M PB (zworteksować).

Rysunek 3. Rozkład na szkiełku FISH

grafika

5.1.6. Wysuszyć szkiełka na powietrzu (lub w suszarce do szkiełek przy 37 °C) i utrwalić je przez opalanie.

Na tym etapie procedurę można przerwać. Hybrydyzację można kontynuować następnego dnia. Szkiełka powinny być przechowywane w suchym, pozbawionym kurzu środowisku, w temperaturze pokojowej.

5.2. Prehybrydyzacja i hybrydyzacja

5.2.1. Przygotować roztwór lizozymowy, zawierający 10 mg lizozymu (Sigma L-6876) w 10 ml buforu (100 mM Tris-HCl, 50 mM EDTA, pH 8.0). Roztwór ten może być przechowywany, ale powinien być zamrażany-odmrażany tylko raz. Pokryć każdą próbę około 50 µl roztworu lizozymowego i inkubować w temperaturze pokojowej przez 10 minut. Następnie jednokrotnie zanurzyć szkiełka w wodzie demineralizowanej i wysuszyć za pomocą bibuły filtracyjnej.

Inna procedura polega na naniesieniu na każde okienko 50 µl 40-400 µg ml-1 proteinazy K w buforze (20 mM Tris-HCl, 2 mM CaCl₂, pH 7,4) zamiast lizozymu i inkubowaniu przez 30 minut w temp. 37 °C.

5.2.2. Odwadniać komórki w serii rozcieńczeń etanolu 50 %, 80 % i 96 %, przez 1 minutę w każdej. Wysuszyć szkiełka na powietrzu w statywie.

5.2.3. Przygotować wilgotną komorę do inkubacji, wykładając dno szczelnie zamykanego pojemnika bibułą lub papierem filtracyjnym nasączonym mieszaniną hybrydyzacyjną 1x (hybmix) (dodatek 7). Wstępnie inkubować pojemnik w cieplarce do hybrydyzacji co najmniej przez 10 minut w temperaturze 55 °C.

5.2.4. Przygotować roztwór hybrydyzacyjny (dodatek 7), przeznaczając 45 µl na szkiełko, i wstępnie inkubować przez 5 minut w temperaturze 55 °C.

5.2.5. Umieścić szkiełka na gorącej płycie do suszenia preparatów w temp. 45 °C i nałożyć 10 µl roztworu hybrydyzacyjnego na każde z czterech okienek na szkiełku (szkiełkach).

5.2.6. Nałożyć dwa szkiełka nakrywkowe (24 × 24 mm) na każde szkiełko podstawowe, starając się, aby nie uwięzić powietrza. Umieścić szkiełka we wstępnie ogrzanej wilgotnej komorze i poddawać hybrydyzacji do następnego dnia, w ciemności i w temperaturze 55 °C.

5.2.7. Przygotować trzy zlewki zawierające 1 l ultraczystej wody (UPW), 1 l 1x mieszaniny hybmix (334 ml 3x hybmix i 666 ml UPW) oraz 1 l 1/2x hybmix (167 ml 3x hybmix i 833 ml UPW). Inkubować wstępnie wszystkie w łaźni wodnej, w temperaturze 55 °C.

5.2.8. Zdjąć szkiełka nakrywkowe z podstawowych i umieścić szkiełka podstawowe w statywie.

5.2.9. Pozbyć się nadmiaru sondy przez inkubację przez 15 minut w zlewce z 1x roztworem hybmix temperaturze 55 °C.

5.2.10. Przenieść statyw do szkiełek do 1/2 roztworu do płukania hybmix i poddawać inkubacji przez następnych 15 minut.

5.2.11. Zanurzyć na krótko szkiełka w ultraczystej wodzie, a następnie położyć je na bibule filtracyjnej. Usunąć nadmiar wilgoci przez delikatne przykrycie powierzchni bibułą filtracyjną. Nanieść pipetą 5-10 µl roztworu utrwalającego,

zapobiegającego odbarwieniu (np. Vectashield, Vecta Laboratories, CA, USA lub równoważny) na każde okienko i nałożyć duże (24 × 60 mm) szkiełko nakrywkowe na całe szkiełko podstawowe.

5.3. Odczytywanie testu FISH

5.3.1. Oglądać szkiełka natychmiast, używając mikroskopu dostosowanego do mikroskopii epifluoroscencyjnej pod powiększeniem 630 lub 1000x, pod olejkiem imersyjnym. Przy filtrze odpowiednim do izotiocyjanianu fluoresceiny (FITC), komórki eubakteryjne (w tym większość komórek Gram ujemnych) są zabarwione na kolor fluorescencyjno zielony. Przy stosowaniu filtra do 5-izotiocyjanianu tetrametylorodaminy barwione komórki Cy3 C. m.

subsp. sepedonicus są fluoryzująco czerwone. Morfologię komórek porównać z tą w kontroli pozytywnej. W przypadku niewłaściwego zabarwienia test FISH (część 9.4) należy powtórzyć. Okienka przeglądać w poprzek dwóch średnic przeciętych pod kątem prostym oraz wokół obwodu okienka. W przypadku prób niezawierających komórek lub zawierających ich niewiele obserwować co najmniej 40 pól.

5.3.2. Poszukiwać w okienkach szkiełek testowych jaskrawo fluoryzujących komórek, o charakterystycznej morfologii C. m. subsp. sepedonicus (patrz: strona internetowa http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main). Intensywność fluorescencji musi być taka sama jak lub większa niż szczepu użytego jako kontrola pozytywna. Komórki niecałkowicie zabarwione lub słabo fluoryzujące należy pominąć.

5.3.3. Jeśli zachodzi jakiekolwiek podejrzenie kontaminacji, test należy powtórzyć. Może tak być, jeśli wszystkie płytki w danej partii zawierają dodatnie komórki z powodu kontaminacji buforu lub jeśli na powierzchni szkiełka występują komórki dodatnie (poza okienkiem szkiełka).

5.3.4. Ze specyficznością testu FISH wiąże się nieodłącznie kilka problemów. W osadzie z części przystolonowej bulw ziemniaka i fragmentów łodygi prawdopodobne jest występowanie w tle populacji fluoryzujących komórek o nietypowej morfologii oraz dających reakcje krzyżowe bakterii saprofitycznych o wielkości i budowie podobnej do C. m. subsp. sepedonicus choć znacznie rzadziej niż w przypadku testu IF.

5.3.5. Uwzględniać wyłącznie fluoryzujące komórki o typowych wymiarach i morfologii, patrz: część 5.3.2.

5.3.6. Interpretacja wyniku testu FISH:

i) Prawidłowe wyniki testu FISH są otrzymywane wtedy, gdy przy użyciu filtra FITC obserwuje się jaskrawozielone, fluoryzujące komórki o wielkości i morfologii typowej dla C. m. subsp. sepedonicus i jeśli we wszystkich kontrolach pozytywnych, a w żadnej kontroli negatywnej, są obserwowane przy użyciu filtra rodaminowego jaskrawoczerwone fluoryzujące komórki. Jeśli zostanie stwierdzona obecność jaskrawo fluoryzujących komórek o charakterystycznej morfologii, należy oszacować przeciętną liczbę typowych komórek w polu widzenia i obliczyć liczbę typowych komórek na ml zawieszonego osadu (dodatek 4). Próby z przynajmniej 5 × 103 typowych komórek na ml zawieszonego osadu są uznawane za potencjalnie porażone.

Potrzebne są dalsze testy. Próby, w których występuje mniej niż 5 × 103 typowych komórek na ml zawieszonego osadu, są uważane za ujemne.

ii) Test FISH jest ujemny, jeśli przy użyciu filtra rodaminowego nie są obserwowane jaskrawo fluoryzujące komórki o wielkości i morfologii typowej dla C. m. subsp. sepedonicus, pod warunkiem że w preparatach kontroli pozytywnej przy użyciu filtra rodaminowego obserwowane są jaskrawoczerwone fluoryzujące komórki.

6. TEST PCR

Zasady

Kiedy test PCR jest stosowany jako główny test przesiewowy i daje wynik dodatni, należy przeprowadzić test IF jako drugi, obowiązkowy test przesiewowy. Kiedy test PCR jest stosowany jako drugi test przesiewowy i daje wynik dodatni, do ukończenia diagnozowania konieczne jest przeprowadzenie dalszych testów, zgodnie ze schematem blokowym.

Pełne wykorzystanie tej metody jako głównego testu przesiewowego jest zalecane, tylko w przypadku, gdy uzyskano ekspertyzę specjalistyczną.

Uwaga:

Wstępne testy przy zastosowaniu tej metody powinny pozwolić na powtarzalne wykrywanie od 103 do 104 komórek C. m. subsp. sepedonicus na ml dodanych do ekstraktów prób, które we wcześniejszych testach okazały się ujemne. Mogą być wymagane eksperymenty optymalizacyjne, aby we wszystkich laboratoriach osiągnąć maksymalny poziom czułości i specyficzności.

Stosować zatwierdzone odczynniki do procedury PCR. Najlepiej wybrać metodę z kontrolą wewnętrzną.

Stosować właściwe środki ostrożności, aby uniknąć kontaminacji próby docelowym DNA. Test PCR powinien być przeprowadzony przez doświadczonych techników, w przeznaczonych do tego laboratoriach biologii molekularnej, aby możliwość kontaminacji docelowym DNA była jak najmniejsza.

Kontrole negatywne (ekstrakcja DNA i metoda PCR) należy zawsze przeprowadzać jako ostatnie próby w procedurze, aby upewnić się, czy nie nastąpiło jakiekolwiek przeniesienie DNA.

W teście PCR powinny się znaleźć następujące kontrole negatywne:

- Ekstrakt próby, która wcześniej okazała się w testach ujemna pod względem C. m. subsp. sepedonicus.

- Bufory kontrolne stosowane do ekstrakcji bakterii i DNA z próby.

- Mieszanina do reakcji PCR.

Należy uwzględnić następujące kontrole pozytywne:

- Zawiesiny osadów, do których dodano C. m. subsp. sepedonicus (przygotowanie, patrz: dodatek 2).

- Zawiesina 106 komórek na ml C. m. subsp. sepedonicus w wodzie z wirulentnym izolatem (np. NCPPB 2140 lub NCPPB 4053).

- Jeśli to możliwe, przeprowadzając test PCR korzystać także z ekstraktu DNA z kontroli pozytywnych.

Aby uniknąć potencjalnej kontaminacji, przygotowywać kontrole dodatnie w miejscu odizolowanym od prób, które mają zostać poddane testom.

Ekstrakty stanowiące próby powinny być jak najdokładniej oczyszczone z ziemi. Być może w niektórych przypadkach godne polecenia byłoby przygotowanie ekstraktów z umytych ziemniaków, jeśli mają zostać zastosowane procedury PCR.

6.1. Metody oczyszczania DNA

Stosować kontrolę pozytywną i negatywną, jak opisano powyżej.

Przygotować materiał kontrolny w sposób identyczny jak próbę(-y).

Istnieje wiele metod oczyszczania docelowego DNA ze złożonych substratów próby, a zarazem usuwania inhibitorów PCR i innych reakcji enzymatycznych oraz koncentracji docelowego DNA w ekstrakcie z próby.

Metoda przedstawiona poniżej została zoptymalizowana do użytku z zatwierdzoną metodą PCR przedstawioną w dodatku 6.

6.1.a) Metoda według Pastrika (2000)

1. Wkroplić 220 µl roztworu buforowego do lizy (100 mM NaCl, 10 mM Tris-HCl [pH 8,0], 1 mM EDTA [pH 8,0]) do 1,5 ml probówki Eppendorfa.

2. Dodać 100 µl ekstraktu próby i umieścić na 10 minut w bloku grzejnym lub w łaźni wodnej w 95 °C.

3. Umieścić probówkę na lodzie na 5 minut.

4. Dodać 80 µl roztworu lizozymu (50 mg lizozymu na ml w 10 mM Tris HCl, pH 8,0) i inkubować przez 30 minut w 37 °C.

5. Dodać 220 µl roztworu Easy DNA® solution A (Invitrogen), wymieszać dobrze za pomocą worteksu i przez 30 minut inkubować w 65 °C.

6. Dodać 100 µl roztworu Easy DNA® solution B (Invitrogen), energicznie mieszać, dopóki osad nie zacznie swobodnie przemieszczać się w probówce, a próba stanie się jednolicie kleista.

7. Dodać 500 µl chloroformu i mieszać, dopóki lepkość nie zmniejszy się, a mieszanina nie stanie się homogeniczna.

8. Wirować przez 20 minut przy 15 000 g w temperaturze 4 °C, aby rozdzielić fazy i utworzyć interfazę.

9. Przenieść górną fazę do nowej probówki Eppendorfa.

10. Dodać 1 ml 100 % etanolu (- 20 °C), przez krótką chwilę mieszać i inkubować na lodzie przez 10 minut.

11. Wirować przez 20 minut przy 15 000 g w temp. 4 °C i usunąć etanol z osadu.

12. Dodać 500 µl 80 % etanolu (- 20 °C) i zamieszać przez odwrócenie probówki.

13. Wirować przez 10 minut przy 15 000 g w temp. 4 °C, zachować osad i usunąć etanol.

14. Pozwolić, aby osad wysechł na powietrzu lub w wirówce próżniowej DNA.

15. Zawiesić osad w 100 µl sterylnej UPW i pozostawić w temperaturze pokojowej co najmniej na 20 minut.

16. Przechowywać w temp. - 20 °C do momentu, kiedy będzie potrzebny do PCR.

17. Oddzielić cały biały precypitat przez wirowanie i użyć do PCR 5 µl supernatantu zawierającego DNA.

6.1.b) Inne metody

Można zastosować inne metody ekstrakcji DNA (np. Qiagen DNeasy Plant Kit), pod warunkiem że wykazano, iż są one równie skuteczne w oczyszczaniu DNA pochodzącego z prób kontrolnych zawierających od 103 do 104 komórek patogenu na ml.

6.2. PCR

6.2.1. Przygotować matryce testowe i kontrolne do PCR zgodnie z zatwierdzoną procedurą (dodatek 6). Przygotować jedno dziesięciokrotne rozcieńczenie ekstraktu próby DNA (1:10 w UPW).

6.2.2. Przygotować odpowiednią mieszaninę reakcyjną PCR w nieskażonym środowisku, zgodnie z ustaloną procedurą (dodatek 6). Zatwierdzona procedura PCR jest złożoną reakcją, która obejmuje także wewnętrzną kontrolę PCR.

6.2.3. Dodać 5 µl ekstraktu DNA na 25 µl mieszaniny reakcyjnej PCR w sterylnych probówkach PCR.

6.2.4. Dołączyć kontrolę negatywną zawierającą tylko mieszaninę reakcyjną PCR i dodać tę samą UPW, która była używana w mieszaninie PCR zamiast próby.

6.2.5. Umieścić probówki w tym samym termocyklerze, który był używany w badaniu wstępnym, i uruchomić odpowiednio skonfigurowany program PCR (dodatek 6).

6.3. Analiza produktu PCR

6.3.1. Rozdzielić amplikony PCR metodą elektroforezy na żelu agarozowym. Użyć co najmniej 12 µl mieszaniny reakcyjnej amplifikowanego DNA z każdej próby, zmieszanego z 3 µl buforu obciążającego (dodatek 6) w 2,0 % (masa/obj.) żelu agarozowym w buforze tris-acetate-EDTA (TAE) (dodatek 6) przy 5-8 V na cm. Stosować odpowiedni marker DNA, np. 100 bp ladder.

6.3.2. Uwidocznić prążki DNA przez barwienie w bromku etydyny (0,5 mg na L) przez 30-45 min, stosując odpowiednie środki ostrożności przy obchodzeniu się z tym mutagenem.

6.3.3. Oglądać zabarwiony żel w transiluminatorze UV przy małej długości fal (np. λ = 302 nm), szukając zamplifikowanych produktów PCR o oczekiwanej wielkości (dodatek 6), i udokumentować wyniki.

6.3.4. Dla wszystkich nowych wyników/przypadków weryfikować autentyczność amplikonu PCR, przeprowadzając analizę z użyciem enzymów restrykcyjnych na próbce pozostałego zamplifikowanego DNA przez inkubację w optymalnej temperaturze i przez odpowiedni czas z właściwym enzymem i buforem (patrz dodatek 6). Rozdzielić strawione fragmenty za pomocą elektroforezy na żelu agarozowym jak wcześniej i oglądać charakterystyczny układ fragmentów strawionych przez enzymy restrykcyjne w transiluminatorze UV po uprzednim barwieniu bromkiem etydyny. Porównać z niestrawioną i strawioną kontrolą pozytywną.

Interpretacja wyniku testu PCR:

Test PCR daje wynik ujemny, jeśli specyficzny dla C. m. subsp. sepedonicus amplikon PCR o oczekiwanej wielkości nie zostanie wykryty w badanej próbie, ale jest wykrywany we wszystkich kontrolach pozytywnych (w przypadku wielokrotnego PCR ze specyficznymi roślinnymi starterami kontroli wewnętrznej: drugi produkt PCR

o oczekiwanej wielkości musi być zamplifikowany z badaną próbą).

Test PCR daje wynik dodatni, jeśli stwierdzi się obecność specyficznego dla C. m. subsp. sepedonicus o oczekiwanej wielkości i o oczekiwanym wzorze restrykcji (jeśli to wymagane) amplikonu PCR, pod warunkiem że nie jest on amplifikowany z którejkolwiek kontroli negatywnej. Wiarygodne potwierdzenie wyniku dodatniego można także uzyskać, powtarzając test z drugim zestawem starterów PCR (część 9.3).

Uwaga:

Można podejrzewać inhibicję PCR, jeśli oczekiwany amplikon został uzyskany z kontroli pozytywnej, zawierającej amplikon C. m. subsp. sepedonicus w wodzie, ale przy badaniu kontroli pozytywnej z C. m. subsp. sepedonicus w ekstrakcie ziemniaczanym zostały uzyskane wyniki ujemne. W procedurach wielokrotnego PCR na inhibicję reakcji wskazuje sytuacja, w której nie jest otrzymywany żaden z dwóch amplikonów.

Kontaminacji można się spodziewać, jeśli oczekiwany amplikon otrzymywany jest w jednej lub więcej kontrolach negatywnych.

7. TEST BIOLOGICZNY

Uwaga:

Wstępne testy przy użyciu tej metody powinny pozwolić na powtarzalne wykrywanie od 103 do 104 jednostek tworzących kolonie C. m. subsp. sepedonicus na ml dodanych do ekstraktów prób, które we wcześniejszych testach dały wyniki ujemne (sposób przygotowania opisano w dodatku 2).

Najwyższej czułości wykrywania można oczekiwać, kiedy stosuje się świeżo przygotowane ekstrakty i zapewnia się optymalne warunki wzrostu. Metodę tę można jednak z powodzeniem stosować do ekstraktów, które były przechowywane pod glicerolem w temp. od - 68 do - 86 °C.

Niektóre odmiany oberżyny stanowią znakomite selektywne wzbogacone podłoże do wzrostu C. m. subsp. sepedonicus nawet przy braku objawów i stanowią także świetny test potwierdzający obecność bakterii w organizmie żywiciela.

Należy zapewnić optymalne warunki wzrostu, aby zredukować niebezpieczeństwo otrzymania fałszywie ujemnych wyników testu.

Szczegóły hodowli zamieszczono w dodatku 8.

7.1. Rozdzielić między rośliny oberżyny całą pozostałą zawiesinę testową osadu według opisu w częściach 3.1.6 lub 3.2.5, stosując jedną z metod opisanych poniżej (7.3 lub 7.4). Używać wyłącznie roślin w stadium liści 2-3, do pełnego rozwoju trzeciego liścia właściwego. Aby zapewnić całkowite wykorzystanie zawieszonego osadu, jak również skuteczną inokulację, w procedurach przedstawionych poniżej należy zastosować 15-25 roślin oberżyny na jedną próbę.

7.2. Nie podlewać roślin oberżyny przez 1-2 dni przed inokulacją, aby zmniejszyć turgor.

7.3. Inokulacja przez nacięcie 7.3.1. Trzymając roślinę między dwoma palcami, nanieść na łodygę kroplę (średnio 5-10 µl) zawieszonego osadu w miejscu między liścieniami i pierwszym liściem.

7.3.2. Za pomocą sterylnego skalpela wykonać ukośne nacięcie, o długości 1,0 cm i na głębokość średnio 2/3 grubości łodygi, rozpoczynając od miejsca naniesienia kropli osadu.

7.3.3. Ranę zamknąć sterylną wazeliną ze strzykawki.

7.4. Inokulacja za pomocą strzykawki Inokulować łodygi oberżyny powyżej liścieni za pomocą strzykawki z igłą do iniekcji podskórnej (nie mniejszej niż 23 G). Próbkę rozdzielić między rośliny oberżyny.

7.5. W celu otrzymania kontroli pozytywnej inokulować 5 roślin wodną zawiesiną od 105 do 106 komórek na ml znanej hodowli C. m. subsp. sepedonicus i, jeśli to możliwe, naturalnie porażoną tkanką bulwy (patrz: część 4), stosując tę samą metodę inokulacji (7.3 lub 7.4).

7.6. W celu otrzymania kontroli negatywnej inokulować pięć roślin sterylnym buforem do zawieszania osadu, stosując tę samą metodę inokulacji (7.3 lub 7.4).

7.7. Rośliny inkubować w pomieszczeniach do kwarantanny w temperaturze 18-24 °C do 4 tygodni, przy dostatecznym oświetleniu i wysokiej wilgotności (70- 80 %) i podlewać je tak, aby nie dopuścić do gromadzenia się wody lub więdnięcia z powodu niedoboru wody. Komórki C. m. sepedonicus giną w temperaturze powyżej 30° C, zaś temperatura dla nich optymalna wynosi 21° C. Aby uniknąć kontaminacji, należy inkubować rośliny stanowiące kontrolę pozytywną i negatywną w wyraźnie odizolowanych od siebie miejscach w szklarni lub w komorze wzrostowej lub, jeśli brak dostatecznie dużych '70owierzchni, zapewnić ścisłą izolację poszczególnych zabiegów.

Jeśli rośliny należące do różnych prób muszą być blisko siebie, odizolować je za pomocą ekranów. Przy nawożeniu, podlewaniu, sprawdzaniu lub innych manipulacjach zachować wielką ostrożność, aby uniknąć kontaminacji.

Jest kwestią zasadniczej wagi, aby w komorze wzrostowej nie było żadnych owadzich szkodników, ponieważ mogą one przenosić bakterie z jednej próby na drugą.

7.8. Po tygodniu należy zacząć regularnie sprawdzać, czy nie występują objawy. Policzyć rośliny wykazujące objawy. C. m. subsp. sepedonicus powoduje więdnięcie liści oberżyny, które może rozpoczynać się od brzegów lub przestrzeni międzynerwowej. Zwiędnięte tkanki mogą być początkowo ciemnozielone lub plamiste, lecz zanim ulegną nekrozie, stają się jaśniejsze. Więdnące tkanki między nerwami wyglądają często na "tłuste", nasączone wodą. Tkanki nekrotyczne mają często jasnożółty brzeg. Rośliny nie zawsze zamierają; im dłuższy okres poprzedzający wystąpienie objawów, tym większa szansa na przeżycie. Rośliny mogą pokonać infekcję. Młode rośliny oberżyny są znacznie bardziej podatne na C.m subsp. sepedonicus o niskiej liczebności populacji niż rośliny starsze, stąd konieczność stosowania roślin w stadium trzech liści lub nieco młodszych.

Więdnięcia mogą być również spowodowane przez populacje innych bakterii lub grzybów zasiedlających tkanki bulwy. Do nich należą Ralstonia solanacearum, Erwinia carotovora subsp. carotovora i E. carotovora subsp. atroseptica, Erwinia chrysanthemi, Phoma exigua var. foveata, jak również duże populacje bakterii saprofitycznych. W szczególności Erwinia chrysanthemi może powodować na liściach objawy oraz więdnięcie bardzo podobne do objawów C. m. sepedonicus. Jedyną różnicą jest czernienie łodyg w przypadku zakażenia Erwinia chrysanthemi. Więdnięcie spowodowane przez C. m. subsp. sepedonicus. od innych więdnięć można wtedy odróżnić, gdy gwałtownie więdną całe liście lub rośliny. Można również przygotować barwienie metodą Grama: test ten pozwoli na odróżnienie C. m. subsp. sepedonicus od Erwinia spp.

7.9. Niezwłocznie po stwierdzeniu objawów w roślinach oberżyny należy przeprowadzić procedurę reizolacji, stosując fragmenty zwiędniętej tkanki liściowej lub tkanki łodyg (macerację tkanki opisano w 3.1.3). Liście i łodygi oberżyny zdezynfekować powierzchniowo poprzez przetarcie 70 % alkoholem etylowym. Przeprowadzić test IF lub PCR na soku oberżyny i izolować na właściwe (selektywne) podłoża (patrz: część 8). Można także przygotować barwnie metodą Grama (dodatek 9). Zidentyfikować oczyszczone hodowle podejrzewane o obecność C. m. subsp. sepedonicus i potwierdzić patogeniczność (patrz: części 9 i 10).

7.10. W niektórych okolicznościach, w szczególności gdy warunki uprawy nie są optymalne, istnieje możliwość występowania C. m. subsp. sepedonicus w formie infekcji utajonej w oberżynie, nawet po czterotygodniowej inkubacji. Jeśli po czterech tygodniach nie są obserwowane żadne objawy, przeprowadzić test IF/PCR na próbie składającej się z jednocentymetrowych odcinków łodyg każdej rośliny testowej, pobranych powyżej miejsca inokulacji. Jeśli test daje wynik dodatni, należy przeprowadzić reizolację na właściwej (selektywnej) pożywce po przeprowadzeniu procedury opisanej w części 8. Zidentyfikować oczyszczone hodowle podejrzewane o obecność C. m. subsp. sepedonicus i potwierdzić patogeniczność (część 9 i 10).

Interpretacja wyniku testu biologicznego.

Prawidłowe wyniki testu biologicznego są uzyskiwane, kiedy rośliny stanowiące kontrolę pozytywną wykazują typowe objawy, bakterie z tych roślin mogą być reizolowane, a na roślinach będących kontrolą negatywną nie występują objawy.

Test biologiczny jest ujemny, jeśli rośliny testowe nie są porażone C. m. subsp. sepedonicus, a C. m. subsp. sepedonicus jest wykrywany w roślinach będących kontrolą pozytywną.

Test biologiczny jest dodatni, jeśli rośliny testowe są porażone C. m. subsp. sepedonicus.

8. IZOLACJA C. M. SUBSP. SEPEDONICUS

Uwaga:

Diagnoza jest kompletna tylko wówczas, jeżeli C. m. subsp. sepedonicus zostanie wyizolowany, następnie zidentyfikowany (patrz: część 9) i potwierdzony za pomocą testu patogeniczności (część 10). Choć C. m. subsp. sepedonicus jest organizmem wymagającym, może być wyizolowany z tkanki, na której występują objawy.

Jednakże może on być zagłuszany przez szybko rosnące bakterie saprofityczne i dlatego bezpośrednia izolacja z osadu uzyskanego z tkanek bulwy lub łodygi ziemniaka (część 3.1.6 lub 3.2.5) jest trudna. Bezpośrednia izolacja C. m. subsp. sepedonicus jest możliwa przy zastosowaniu selektywnej pożywki i właściwego rozcieńczenia osadu z części przystolonowych bulw lub łodyg ziemniaka.

Izolacji należy dokonać ze wszystkich wykazujących objawy bulw i łodyg ziemniaka oraz roślin oberżyny, na których nie obserwowano objawów, ale wynik testu IF/PCR próby był dodatni (patrz: część 7.10). Macerację łodyg oberżyny, o ile jest to konieczne, należy wykonać, jak podano w części 3.1.3.

Aby przygotować kontrole pozytywne, należy sporządzić dziesięciokrotne rozcieńczenia z zawiesiny 106 cfu (jednostek tworzących kolonie) na ml C. m. subsp. sepedonicus (np. NCPPB 4053 lub PD 406). Aby uniknąć jakiejkolwiek możliwości kontaminacji, przygotować kontrole pozytywne w całkowitej izolacji od prób, które mają być poddane testowi.

Dla każdej świeżo przygotowanej partii pożywki selektywnej przed użyciem do testowania rutynowych prób należy sprawdzić jej przydatność do hodowli czynnika chorobotwórczego.

Badać materiał kontrolny w identyczny sposób jak próbę(-y).

8.1. Posiew na podłoża selektywne

8.1.1. Ze 100 µl zawiesiny osadu ziemniaka lub soku oberżyny przyrządzić dziesięciokrotne rozcieńczenia w buforze do zawieszania osadu (dodatek 3).

8.1.2. Izolacja z nierozcieńczonego osadu ziemniaków zwykle się nie udaje z powodu wysokich wymagań Cms i konkurencji saprofitów. Ponieważ bakteria jest zwykle obecna w porażonej tkance w dużych ilościach, możliwe jest wyeliminowanie saprofitów przez kolejne rozcieńczenia. Zaleca się wobec tego nanieść 100 µl z każdej próby, w rozcieńczeniu 1/100 do 1/10 000, na podłoże MTNA lub NCP-88 (dodatek 5) (jeśli używane są szalki Petriego o średnicy 90 mm, dostosować objętość do innych wymiarów szalki), stosując głaszczki i technikę rozsmarowywania.

Uwaga:

Alternatywnym sposobem postępowania jest nałożenie początkowych 100 µl zawiesiny osadu ziemniaka na pierwszą płytkę agarową za pomocą głaszczki, a następnie przeniesienie na drugą płytkę, wreszcie powtórzenie tego z trzecią płytką, w ten sposób osiągając efekt nakładania rozcieńczeń poprzez głaszczkę.

8.1.3. Inkubować szalki w ciemności, w temp. 21-23 °C.

8.1.4. Przeglądanie szalek polegające na porównaniu z szalkami kontrolnymi, zliczaniu wszelkich kolonii przypominających C. m. subsp. sepedonicus należy przeprowadzać po trzech dniach, z kolejnymi zliczeniami po 5, 7 i 10 dniach.

8.2. Oczyszczanie podejrzanych kolonii

Uwaga:

Oczyszczanie kolonii przypominających C. m. subsp. sepedonicus przez pasażowanie powinno być prowadzone na pożywce YGM w celu inokulacji roślin oberżyny i/lub późniejszej identyfikacji; należy to zrobić zanim nie nastąpi nadmierny wzrost bakterii na płytkach, tj. najlepiej po 3-5 dniach.

8.2.1. Kolonie przypominające C. m. subsp. sepedonicus posiać na jedno z następujących podłoży: (receptura podana jest w dodatku 5):

agar odżywczy z glukozą (tylko do przeszczepiania),

agar drożdżowo-peptonowo-glukozowy,

agar mineralny z ekstraktem drożdżowym.

Inkubować w temp. 21-24 °C przez okres do 10 dni. C. m. subsp. sepedonicus jest organizmem wolno rosnącym, zwykle wytwarza w ciągu 10 dni kremowe, wypukłe kolonie wielkości łebka od szpilki. (Zdjęcia typowych kolonii C. m. subsp. Sepedonicus, patrz na stronie internetowej http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main).

8.2.2. Przeszczepianie w celu uzyskania czystej kultury.

Tempo wzrostu poprawia się przez przeszczepianie. Typowe kolonie są kremowo-białe, czasem żółte, zaokrąglone, gładkie, wzniesione, wypukłe, śluzowato-płynne, z całymi brzegami i zwykle mają średnicę od 1 do 3 mm.

Proste barwienie metodą Grama (dodatek 9) może pomóc wybrać kolonie do dalszych testów.

8.2.3. Zidentyfikować podejrzane kolonie (patrz: część 9) i przeprowadzić test patogeniczności (patrz: część 10).

9. IDENTYFIKACJA

Identyfikować czyste kultury podejrzanych izolatów C. m. subsp. sepedonicus, stosując co najmniej dwa z poniższych testów, opartych na różnych zasadach biologicznych.

W przypadku każdego przeprowadzanego testu uwzględniać, tam, gdzie to możliwe, znane szczepy referencyjne.

9.1. Testy identyfikacyjne - fizjologiczne i biochemiczne

Określić następujące właściwości fenotypowe, które powszechnie występują lub nie występują u C. m. subsp. sepedonicus, zgodnie z metodami opisanymi przez: Lelliott i Stead (1987), Klement et al. (1990), Schaad (2001), Anonymous (1987).

Wszystkie pożywki powinny być inkubowane w temp. 21 °C i poddane oględzinom po sześciu dniach. Jeśli nie nastąpił żaden wzrost, kontynuować inkubację przez okres do 20 dni.

Wszystkie testy muszą obejmować znaną kontrolę C. m. subsp. sepedonicus. Testy biochemiczne i fizjologiczne muszą być przeprowadzane przy użyciu inokulum z agaru odżywczego izolatów uzyskanych w procesie pasażowania.

Porównania morfologiczne muszą być przeprowadzane na kulturach wyrosłych na agarze odżywczym z glukozą.

Testy	Oczekiwany wynik
Test oksydacyjno-fermentacyjny (O/F)	obojętny lub słabo utleniający
Aktywność oksydazy	-
Wzrost przy 37 °C	-
Aktywność ureazy	-
Hydroliza eskuliny	+
Hydroliza skrobi	- lub słaba
Tolerancja wobec 7 % NaCl	-
Produkcja indolu	-
Aktywność katalazy	+
Produkcja H2S	-
Wykorzystanie cytrynianu	-
Upłynnianie żelatyny	-
Kwas glicerolowy	-
Kwas z laktozy	- lub słaba
Kwas z ramnozy	-
Kwas z salicyny	-
Barwienie metodą Grama (dodatek 9)	+

9.2. Test IF

a) Przygotować zawiesinę około 106 komórek na ml w buforze IF (dodatek 3).

b) Przygotować serię dwukrotnych rozcieńczeń odpowiedniej surowicy.

c) Zastosować procedurę IF (część 4).

d) Wynik testu IF jest dodatni wtedy, kiedy miano kultury testowej jest takie samo jak miano kultury stanowiącej kontrolę pozytywną.

9.3. Test PCR

a) Przygotować zawiesinę około 106 komórek na ml w ultraczystej wodzie (UPW).

b) Podgrzewać 100 µl zawiesiny komórek w zamkniętych probówkach w bloku grzejnym lub wrzącej łaźni wodnej przy temp. 100 °C przez cztery minuty. Jeśli to konieczne, w lizie komórek może pomóc dodanie do ostatecznego stężenia 0,05 M świeżo sporządzonego NaOH. Próbki mogą być następnie przechowywane do momentu, kiedy będą potrzebne w temp. od - 16 do - 24 °C.

c) Stosować odpowiednie procedury PCR w celu amplifikacji specyficznych dla C. m. subsp. sepedonicus amplikonów (np. Pastrik, 2000; patrz: dodatek 4; Li and de Boer, 1995; Mills et al., 1997; Pastrik and Rainey, 1999; Schaad et al., 1999.

d) Pozytywna identyfikacja C. m. subsp. sepedonicus ma miejsce wtedy, gdy amplikony PCR są tej samej wielkości i wykazują ten sam polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych co szczep kontroli pozytywnej.

9.4. Test FISH

a) Przygotować zawiesinę około 106 komórek na ml w UPW.

b) Zastosować procedurę FISH (część 5).

c) Test FISH daje pozytywny wynik, jeśli kultura i kontrola pozytywna dają te same reakcje.

9.5. Analiza kwasów tłuszczowych (FAP)

a) Hodować kulturę na Tripticase Soy Agar (Oxoid) przez 72 godziny w temp. 21 °C (+/- 1°).

b) Zastosować odpowiednią metodę FAP (Janse, 1991; Stead, 1992).

c) Wynik FAP jest dodatni, jeśli profil podejrzanej kultury jest identyczny z profilem kontroli pozytywnej. Obecność charakterystycznych kwasów tłuszczowych: 15:1 Anteiso A, 15:0 Iso, 15:0 Anteiso, 16:0 Iso, 16:0 i 17:0 Anteiso często wskazuje na obecność. C. m. sepedonicus. Inne bakterie, takie jak Curtobacterium, Arthrobacter i Micrococcus, również zawierają niektóre z tych kwasów, ale 15:1 Anteiso A jest rzadkim kwasem w tych bakteriach, a występuje we wszystkich Clavibacter spp. w ilości 1-5 %. W przypadku C. m. sepedonicus poziom ten jest zwykle zbliżony do 5 %.

9.6. BOX-PCR

a) Przygotować zawiesinę około 106 komórek na ml w UPW.

b) Przeprowadzić test zgodnie z procedurą (Smith et al., 2001).

10. TEST POTWIERDZAJĄCY

Test patogeniczności musi zostać przeprowadzony w celu ostatecznego potwierdzenia diagnozy występowania C. m. subsp. sepedonicus oraz w celu oceny wirulencji kultur zidentyfikowanych jako C. m. subsp. sepedonicus:

10.1. Przygotować inokulum około 106 komórek na ml z trzydniowej kultury testowanego izolatu i odpowiedni szczep kontroli pozytywnej C. m. subsp. sepedonicus.

10.2. Inokulować 5-10 łodyg młodych siewek oberżyny w stadium trzeciego liścia (część 7.3 lub 7.4)

10.3. Inkubować w temperaturze 18-24 °C w warunkach dostatecznego oświetlenia i stosunkowo wysokiej wilgotności podlewając je tak, aby nie dopuścić do gromadzenia się wody lub więdnięcia z powodu niedoboru wody (patrz: 7.7). W przypadku czystych kultur typowe objawy więdnięcia uzyskuje się w okresie do 2 tygodni, lecz rośliny niewykazujące objawów po upływie tego czasu (patrz: 7.8) należy inkubować do 3 tygodni w temperaturze korzystnej dla uprawy oberżyny, ale nieprzekraczającej 25 °C (dodatek 8). Jeśli po 3 tygodniach objawy nie wystąpią, kultura nie może być uznana za patogeniczną formę C.m. subsp. sepedonicum.

10.4. Izolacji dokonywać z roślin wykazujących objawy przez pobranie dwucentymetrowego fragmentu łodygi powyżej miejsca inokulacji. Rozdrobnić i zawiesić w niewielkiej ilości sterylnej wody destylowanej lub 50 mM buforu fosforanowego (dodatek 3). Izolację z zawiesiny przeprowadzić przez posiew na MTNA i YPGA (dodatek 5), inkubację przez 3-5 dni w temp. 21-23 °C i obserwować tworzenie się kolonii typowych dla C. m. subsp. sepedonicus.

Dodatek 1

Laboratoria uczestniczące w optymalizacji i weryfikacji protokołów

Laboratorium^(1)	Lokalizacja	Kraj
Agentur für Gesundheit und Ernährungssicherheit	Wiedeń i Linz	Austria
Departement Gewasbescherming	Merelbeke	Belgii
Plantedirektoratet	Lyngby	Dania
Central Science Laboratory	York	Anglia
Scottish Agricultural Science Agency	Edynburg	Szkocja
Laboratoire National de la Protection des Végétaux, Unité de Bactériologie	Angers	Francja
Laboratoire National de la Protection des Végétaux, Station de Quarantaine de la Pomme de Terre
Le Rheu	Francja
State Laboratory	Dublin	Irlandia
Biologische Bundesanstalt	Kleinmachnow	Germany
Pflanzenschutzamt Hannover	Hannover	Germany
Plantenziektenkundige Dienst	Wageningen	Niderlandy
Norwegian Crop Research Institute, Plant Protection Centre	Aas	Norwegia
Direcção-Geral de Protecção das Culturas	Lizbona	Portugalia
Nacionalni institut za biologijo	Lubljana	Słowenia
Centro de Diagnostico de Aldearrubia	Salamanca	Hiszpania
^(1) Badacze, z którymi można się kontaktować: patrz strona internetowa http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main

Dodatek 2

Przygotowanie kontroli pozytywnych i negatywnych do testów przesiewowych PCR/IF i FISH

Przygotować 72-godzinną kulturę wirulentnego szczepu C. m. subsp. sepedonicus [NCPPB 4053 lub PD 406] na podstawowej pożywce MTNA i zawiesić w 10 mM buforze fosforanowym, aby otrzymać gęstość komórek około 1-2 × 108 cfu (jednostek tworzących kolonie) na ml. Uzyskuje się zwykle lekko mętną zawiesinę odpowiadającą gęstości optycznej 0,20 przy 600 nm.

Pobrać części przystolonowe z 200 bulw ziemniaków odmiany o białej skórce, o których wiadomo, że są wolne od C. m. subsp. sepedonicus.

Z pobranymi częściami przystolonowymi postępować jak zwykle i zawiesić osad w 10 ml.

Przygotować 10 sterylnych mikrofiolek 1,5 ml z 900 µl zawieszonego osadu.

Przenieść 100 µl zawiesiny C. m. subsp. sepedonicus do pierwszej mikrofiolki. Zworteksować.

Ustalić dziesiętne poziomy porażenia przez dalsze rozcieńczanie w następnych pięciu mikrofiolkach.

Sześć porażonych mikrofiolek należy wykorzystać jako kontrolę pozytywną. Cztery nieporażone mikrofiolki należy wykorzystać jako kontrolę negatywną. Należy zaopatrzyć mikrofiolki w odpowiednie etykiety.

Rozdzielić uzyskane zawiesiny po 100 µl do sterylnych 1,5 ml mikrofiolek otrzymując 9 powtórzeń każdego rozcieńczenia.

Przechowywać w temp. - 16 do - 24 °C do chwili użycia.

Obecność i liczebność C. m. subsp. sepedonicus w próbach kontrolnych należy najpierw potwierdzić przez test IF.

W przypadku testu PCR dla każdej serii prób testowych dokonać ekstrakcji DNA z prób kontroli pozytywnej i negatywnej.

W przypadku testów IF i FISH dla każdej serii prób testowych przeprowadzić badania na próbach kontroli pozytywnej i negatywnej.

W przypadku testów IF, FISH i PCR C. m. subsp. sepedonicus musi zostać wykryty w przynajmniej 106 i 104 komórek/ml kontroli pozytywnej i nie wykryty w żadnej kontroli negatywnej.

Dodatek 3

Skład buforów i sposób ich przygotowania

INFORMACJA OGÓLNA: Nieotwarte sterylne bufory mogą być przechowywane do jednego roku.

1. Bufory do ekstrakcji

1.1. Bufor do ekstrakcji (50 mM bufor fosforanowy, pH 7,0)

Bufor ten jest stosowany do ekstrakcji bakterii z tkanek rośliny przez homogenizację lub wytrząsanie.

Na₂HPO₄ (bezwodny) 4,26 g

KH₂PO₄ 2,72 g

Woda destylowana 1,00 L

Rozpuścić składniki, sprawdzić pH i przez 15 min sterylizować w autoklawie w temp. 121 °C.

Przydatne mogą być następujące dodatkowe składniki:

	Przeznaczenie	Ilość (na L)
Lubrol w płatkach	Deflokulant^(*)	0,5 g
środek przeciwpieniący DC silicone	Środek przeciwpieniący^(*)	1,0 ml
Pirofosforan czterosodowy	Przeciwutleniacz	1,0 g
Poliwinylopyrolidon-40.000 (PVP-40)	Wiązanie inhibitorów PCR	50 g
^(*) Do stosowania w przypadku metody homogenizacji ekstraktu.

1.2. Bufor do zawieszania osadu (10 mM bufor fosforanowy, pH 7,2)

Bufor ten jest stosowany do zawieszania i rozcieńczania ekstraktów z bulw ziemniaka po zagęszczeniu przez wirowanie.

Na₂HPO₄.12H₂O 2,7 g

NaH₂PO₄.2H₂O 0,4 g

Woda destylowana 1,00 L

Rozpuścić składniki, sprawdzić pH i przez 15 min sterylizować w autoklawie w temp. 121 °C.

2. Bufory do testu IF

2.1. Bufor IF (10 mM bufor fosforanowy (PBS), pH 7,2)

Bufor jest używany do rozpuszczania przeciwciał.

Na2HPO4.12H₂O 2,7 g

NaH2PO4.2H₂O 0,4 g

NaCl 8,0 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki, sprawdzić pH i przez 15 min sterylizować w autoklawie w temp. 121 °C.

2.2. Bufor IF-Tween

Bufor ten jest stosowany do płukania szkiełek.

Dodać 0,1 % Tween 20 do buforu IF.

2.3. Bufor fosforanowo-glicerynowy, pH 7,6

Bufor ten jest dodawany na okienka szkiełek IF, aby zwiększyć efekt fluorescencji.

Na₂HPO₄.12H₂O 3,2 g

NaH₂PO₄.2H₂O 0,15 g

Gliceryna 50 ml

Woda destylowana 100 ml

Roztwory utrwalające o działaniu przeciwodbarwiającym są dostępne w handlu, np. Vectashield® (Vector Laboratories) lub Citifluor® (Leica).

Dodatek 4

Określenie poziomu kontaminacji w testach IF i FISH

1. Określić średnią liczbę typowych fluoryzujących komórek w polu widzenia (c).

2. Określić liczbę typowych fluoryzujących komórek w okienku (C).

C = c × S/s

gdzie S = powierzchnia okienka szkiełka wielopunktowego, a

s = pole powierzchni obiektywu:

s = πi²/4G²K² gdzie i = współczynnik pola (zależy od typu okularu i zawiera się

w granicach od 8 do 24)

K = współczynnik tubusa (1 lub 1,25)

G = powiększenie obiektywu (100x, 40x, itd.).

3. Określić liczbę typowych komórek fluoryzujących na ml zawieszonego osadu (N)

N = C × 1.000/y × F

gdzie y = objętość osadu naniesionego na każde z okienek, oraz

F = rozcieńczenie zawieszonego osadu.

Dodatek 5

Podłoża do izolacji i hodowli C. m. subsp. sepedonicus

a) Ogólne podłoża wzrostowe

Agar odżywczy (NA)

Nutrient Agar (Difco) 23,0 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki i sterylizować przez 15 min w autoklawie w temp. 121 °C.

Agar odżywczy z glukozą (NDA)

Agar odżywczy z glukozą (prod. Difco) zawierający 1 % D(+) glukozy (monohydrat). Sterylizować w autoklawie w temperaturze 115 °C przez 20 minut.

Agar drożdżowo-peptonowo-glukozowy (YPGA)

Yeast extract (Difco) 5,0 g

Bacto-Peptone (Difco) 5,0 g

D(+) glukoza (monohydrat) 10,0 g

Bacto-Agar (Difco) 15,0 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki i sterylizować przez 15 min w autoklawie w temp. 121 °C.

Pożywka mineralna z wyciągiem drożdżowym (YGM)

Bacto-Yeast-Extract (Difco) 2,0 g

D(+) glukoza (monohydrat) 2,5 g

K₂HPO₄ 0,25 g

KH₂PO₄ 0,25 g

MgSO₄.7H₂O 0,1 g

MnSO₄.H₂O 0,015 g

NaCl 0,05 g

FeSO₄.7H₂O 0,005 g

Bacto-Agar (Difco) 18 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki a pożywkę o objętości 0,5 litra sterylizować w autoklawie w temperaturze 115 °C przez 20 minut.

b) Zatwierdzone selektywne podłoża wzrostowe

Podłoże MTNA

Jeśli nie zaznaczono inaczej, wszystkie komponenty pochodzą z BDH.

Yeast extract (Difco) 2,0 g

Mannitol 2,5 g

K₂HPO₄ 0,25 g

KH₂PO₄ 0,25 g

NaCl 0,05 g

MgSO₄.7H₂O 0,1 g

MnSO₄.H₂O 0,015 g

FeSO₄.7H₂O 0,005 g

Agar (Oxoid nr. 1) 16,0 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki, ustalić pH na 7,2. Po autoklawowaniu (w temp. 121 °C przez 15 minut) i ochłodzeniu do 50 °C, dodać antybiotyki: trimethoprim 0,06 g, kwas nalidyksowy 0,002 g, amphotericin B 0,01 g.

Podstawowy roztwór antybiotyków: trimethoprim (Sigma) i kwas nalidyksowy (Sigma) (oba w stężeniu 5 mg/ml), w 96 % metanolu, amphotericin B (Sigma) (1mg/ml) w sulfotlenku dimetylu. Roztwory podstawowe są sterylizowane na filtrze.

Uwaga:

Trwałość podstawowego podłoża wynosi trzy miesiące. Po dodaniu antybiotyków przy przechowywaniu w lodówce trwałość wynosi jeden miesiąc.

Podłoże NCP-88

Nutrient agar (Difco) 23 g

Yeast extract (Difco) 2 g

D-mannitol 5 g

K₂HPO₄ 2 g

KH₂PO₄ 0,5 g

MgSO₄.7H₂O 0,25 g

Woda destylowana 1,0 L

Rozpuścić składniki, ustalić pH na 7,2. Po autoklawowaniu i ochłodzeniu do 50 °C dodać następujące antybiotyki:

Polymyxin B sulphate (Sigma) 0,003 g, kwas nalidyksowy (Sigma) 0,008 g, Cycloheximide (Sigma) 0,2 g.

Rozpuszczać antybiotyki w roztworach podstawowych w następujący sposób: kwas nalidyksowy w 0,01 M NaOH, cycloheximide w 50 % etanolu, polymyxin B sulphate w wodzie destylowanej. Roztwory podstawowe są sterylizowane na filtrze.

Uwaga:

Trwałość podstawowego podłoża wynosi trzy miesiące. Po dodaniu antybiotyków przy przechowywaniu w lodówce trwałość wynosi jeden miesiąc.

Dodatek 6

Zatwierdzony protokół badania metodą PCR i odczynniki

Uwaga:

Wstępne testy powinny umożliwić powtarzalne wykrywanie co najmniej 103 do 104 komórek C. m. sepedonicus na ml ekstraktu próby.

Wstępne testy powinny także wykazać brak fałszywie dodatnich wyników z panelu wybranych szczepów bakteryjnych.

1. Procedura wielokrotnego PCR z wewnętrzną kontrolą PCR (Pastrik, 2000)

1.1. Startery oilgonukleotydowe Starter forward PSA-1 5'- ctc ctt gtg ggg tgg gaa aa -3'

Starter reverse PSA-R 5'- tac tga gat gtt tca ctt ccc c -3'

Starter forward NS-7-F 5'- gag gca ata aca ggt ctg tga tgc -3'

Starter reverse NS-8-R 5'- tcc gca ggt tca cct acg ga -3'

Oczekiwana wielkość amplikonu z matrycy DNA C. m. subsp. sepedonicus = 502 bp (PSA-zestaw starterów).

Oczekiwana wielkość amplikonu z 18S rRNA wewnętrznej kontroli PCR = 377 bp (NS-zestaw starterów).

1.2. Mieszanina do reakcji PCR

Odczynnik	Ilość na reakcję	Stężenie końcowe
Sterylna UPW	15,725 µl
10x bufor PCR^(1) (15 mM MgCl2)	2,5 µl	1x (1,5 mM MgCl2)
BSA (frakcja V) (10 %)	0,25 µl	0,1 %
Mieszania d-NTP (20mM)	0,125 µl	0,1 mM
Starter PSA-1 (10µM)	0,5 µl	0,2 µM
Starter PSA-R (10µM)	0,5 µl	0,2 µM
Starter NS-7-F (10µM)^(2)	0,1 µl	0,04 µM
Starter NS-8-R (10µM)^(2)	0,1 µl	0,04 µM
Polimeraza Taq (5U/µl)^(1)	0,2 µl	1,0 U
Objętość próbki	5,0 µl
Całkowita objętość:	25,0 µl
^(1) Metody zostały zatwierdzone przy użyciu polimerazy Taq Perkin Elmer (AmpliTaq lub Gold) i Gibco BRL.
^(2) Stężenia starterów NS-7 F i NS-8-R zostały zoptymalizowane dla ekstraktów z części przystolonowych ziemniaków przy użyciu metody homogenizacji i oczyszczania DNA zgodnie z publikacją: Pastrik (2000) (patrz: część 6.1 a) i 6.2). Powtórna optymalizacja stężeń odczynników będzie wymagana, jeśli będzie zastosowana ekstrakcja przez wytrząsanie lub inne metody izolacji DNA.

1.3. Warunki reakcji PCR

Przeprowadzić następujący program:

1 cykl:	i)	3 minuty przy 95 °C (denaturacja matrycowego DNA)
10 cykli:	ii)	1 minuta przy 95 °C (denaturacja matrycowego DNA)
	iii)	1 minuta przy 64 °C (dołączanie starterów)
	iv)	1 minuta przy 72 °C (wydłużanie kopii)
25 cykli:	v)	30 sekund przy 95 °C (denaturacja matrycowego DNA)
	vi)	30 sekund przy 62 °C (dołączanie starterów)
	vii)	1 minuta przy 72 °C (wydłużanie kopii)
1 cykl:	viii)	5 minut przy 72 °C (ostateczne wydłużanie)
	ix)	zatrzymać przy 4 °C.

Uwaga:

Program ten jest zoptymalizowany do użytku z termocyklerem MJ Research PTC 200. W przypadku stosowania innych modeli może być konieczna modyfikacja czasu trwania etapów cykli ii), iii), iv), v), vi) oraz vii).

1.4. Analiza amplikonu przy użyciu enzymu restrykcyjnego.

Produkty PCR ze zwielokrotnionego DNA C. m. subsp. sepedonicus dają po inkubacji w temp. 37 °C przez 30 minut charakterystyczny polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych uzyskanych za pomocą enzymu Bgl II. Fragmenty restrykcyjne uzyskane z C. m. subsp. sepedonicus mają wielkość 282 bp i 220 bp.

2. Przygotowywanie buforu obciążającego

2.1. Błękit bromofenolowy (10 % - roztwór podstawowy)

Błękit bromofenolowy 5 g

Woda destylowana (2x dest.) 50 ml

2.2. Bufor obciążający

Glicerol 86 % 3,5 ml

Błękit bromofenolowy(5.1) 300 µl

Woda destylowana (2x dest.) 6,2 ml

3. Bufor 10X Tris Acetate EDTA (TAE), pH 8.0

Bufor Tris 48,4 g

Kwas octowy lodowaty 11,42 ml

EDTA (sól dwusodowa) 3,72 g

Woda destylowana 1,00 L

Rozcieńczyć do 1x przed użyciem.

Dostępny także w handlu (np. Invitrogen lub odpowiednik).

Dodatek 7

Zatwierdzone odczynniki do testu FISH

1. Sondy oligonukleotydowe

Sonda specyficzna dla Cms CMS-CY3-01: 5'- ttg cgg ggc gca cat ctc tgc acg -3'

Niespecyficzna sonda eubakteryjna EUB-338-FITC: 5'- gct gcc tcc cgt agg agt-3'

2. Roztwór utrwalający

[UWAGA! ŚRODEK UTRWALAJĄCY ZAWIERA PARAFORMALDEHYD, KTÓRY JEST TOKSYCZNY. NALEŻY ZAKŁADAĆ RĘKAWICE I NIE WDYCHAĆ. ZALECA SIĘ PRACĘ POD WYCIĄGIEM]

i) Ogrzać 9 ml wody klasy stosowanej w biologii molekularnej (np. ultraczysta woda (UPW)) do około 60 °C i dodać 0,4 g paraformaldehydu. Paraformaldehyd rozpuszcza się po dodaniu pięciu kropli 1N NaOH i wymieszaniu na mieszadle magnetycznym.

ii) Ustalić pH na 7,0 przez dodanie 1 ml 0.1 M buforu fosforanowego (PB; pH 7,0) oraz 5 kropli 1N HCl. Sprawdzić pH papierkiem lakmusowym i dostosować, jeśli trzeba, za pomocą HCl lub NaOH.

[UWAGA! NIE STOSOWAĆ PH-METRU DO ROZTWORÓW ZAWIERAJĄCYCH PARAFORMALDEHYD]

iii) Przefiltrować roztwór przez filtr membranowy 0,22 µm i przechowywać do czasu użycia w temp. 4 °C, zabezpieczywszy przed kurzem.

iv) Uwaga:

Alternatywny roztwór utrwalający: 96 % etanol.

3. 3x Hybmix

NaCl 2,7 M

Tris-HCl 60 mM (pH 7,4)

EDTA (sterylizowany na filtrze i autoklawowany) 15 mM

Rozcieńczyć do 1x, jak wymagane.

4. Roztwór do hybrydyzacji

1x Hybmix

Siarczan dodecylu sodu (SDS) 0,01 %

sonda EUB 338 5 ng/μl

sonda CMSCY301 5 ng/μl

Przygotować objętości roztworu do hybrydyzacji zgodnie z obliczeniami w tabeli 1. Dla każdego szkiełka (zawierającego dwie różne próby w powtórzeniu) potrzebnych jest 90 µl roztworu do hybrydyzacji.

Tabela: Zalecane ilości do przygotowania mieszaniny do hybrydyzacji

	2 szkiełka	8 szkiełek
Sterylna UPW	50,1	200,4
3x hybmix	30,0	120,0
1 % SDS	0,9	3,6
Sonda EUB 338 (100 ng/μl)	4,5	18,0
Sonda CMSCY301 (100 ng/μl)	4,5	18,0
Całkowita objętość (μl)	90,0	360,0

Uwaga: Przechowywać wszystkie roztwory zawierające wrażliwe na światło sondy oligonukleotydowe w ciemności, w temperaturze - 20 °C. W czasie stosowania chronić przed bezpośrednim światłem słonecznym lub światłem elektrycznym.

5. 0,1M bufor fosforanowy, pH 7,0

Na₂HPO₄ 8,52 g

KH₂PO₄ 5,44 g

Woda destylowana 1,00 L

Rozpuścić składniki, sprawdzić pH i przez 15 min sterylizować w autoklawie w temp. 121 °C.

Dodatek 8

Hodowla oberżyny

Nasiona oberżyny (Solanum melongena) wysiać do pasteryzowanego kompostu stosowanego dla nasion. Siewki z pełni rozwiniętymi liścieniami (od 10 do 14 dni) przesadzić do pasteryzowanego kompostu doniczkowego.

Rośliny oberżyny powinny być hodowane w szklarni w następujących warunkach środowiskowych:

Długość dnia		14 godzin lub naturalna długość dnia, w przypadku dnia dłuższego;
Temperatura	dzień	21 do 24 °C,
	noc	15 °C.
Wrażliwe odmiany oberżyny:		"Black Beauty",
		"Long Tom",
		"Rima",
		"Balsas".

Dostawca: patrz strona internetowa http://forum.europa.eu.int/Public/irc/sanco/Home/main

Dodatek 9

Metoda barwienia Grama (Modyfikacja Huckera) (Doetsch, 1981)⁽¹⁾

Roztwór fioletu krystalicznego

2 g fioletu krystalicznego rozpuścić w 20 ml 95 % etanolu

0,8 g szczawianu amonu rozpuścić w 80 ml wody destylowanej

Wymieszać oba roztwory.

Płyn Lugola

Jod 1 g

Jodek potasu 2 g

Woda destylowana 300 ml

Substancje stałe rozdrobnić razem w moździerzu. Dodać wodę i wymieszać w zamkniętym pojemniku.

Roztwór barwnika kontrastowego - safraniny

Roztwór podstawowy:

Safranina O 2,5 g

95 % etanol 100 ml

Zmieszać i przechowywać.

Rozcieńczyć: W celu uzyskania roztworu roboczego rozcieńczyć w stosunku 1:10.

Proces barwienia

1. Przygotować rozmaz, wysuszyć na powietrzu i utrwalić termicznie.

2. Preparat zalać fioletem krystalicznym na jedną minutę.

3. Szybko przepłukać wodą z kranu.

4. Zalać płynem Lugola na jedną minutę.

5. Przepłukać wodą z kranu i osuszyć bibułą.

6. Odbarwiać 95 % alkoholem etylowym dodawanym kroplami aż do momentu, gdy rozmaz przestanie uwalniać barwnik, lub zanurzyć w alkoholu na 30 sekund, lekko poruszając preparatem.

7. Przepłukać wodą z kranu i osuszyć bibułą.

8. Zalać roztworem safraniny na 10 sekund.

9. Przepłukać wodą z kranu i osuszyć bibułą.

Bakterie gramdodatnie barwią na kolor niebiesko-fioletowy; bakterie gramujemne barwią na kolor różowo-czerwony.

______

⁽¹⁾ Można również zastosować dostępne w handlu roztwory i zestawy do barwienia.

BIBLIOGRAFIA

1. Anonymous, 1987. Scheme of the detection and diagnosis of the ring rot bacterium Corynebacterium sepedonicum in batches of potato tubers. Komisja Wspólnot Europejskich, Luksemburg. Publ EUR 11 288 EN, 21 pp.

2. Bradbury, J. F., 1970. Isolation and preliminary study of bacteria from plants. Rev. Pl. Path., 49, 213-218.

3. Dinesen, I. G., 1984. The extraction and diagnosis of Corynebacterium sepedonicum from diseased potato tubers. EPPO Bull. 14 (2), 147-152.

4. Doetsch, R. N., 1981. Determinative methods of light microscopy. W: Manual of methods for general bacteriology, American Society for Microbiology, Washington, 21-23.

5. Hugh, R. and Leifson, F., 1953. The taxonomic significance of fermentative versus oxidative metabolism of carbohydrates by various gram-negative bacteria. J. Bact., 66, 24-26.

6. Janse, J. D., 1991. Infra- and intra-specific classification of Pseudomonas solanacearum strains using whole cell fattyacid analysis. Systematic and Applied Microbiology 14; 335-345.

7. Janse, J. D. and J. Van Vaerenbergh. The interpretation of the EC method for the detection of latent ring rot infections (Corynebacterium sepedonicum) in potato. EPPO Bull. 17 (1987), 1-10.

8. Jansing, H. and K. Rudolph, 1998. Physiological capabilities of Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus and development of a semi-selective medium. Journal of Plant Diseases and Protection, 105, 590-601.

9. Kovacs, N., 1956. Identification of Pseudomonas pyocyanea by the oxidase reaction. Nature, Lond., 178, 703.

10. Klement Z.; Rudolph, K and D. C. Sands, 1990. Methods in Phytobacteriology. Akadémiai Kiadó, Budapest, 568 pp.

11. Lelliott, R. A., 1966. The plant pathogenic coryneform bacteria. J. appl. Bact., 29, 114-118.

12. Lelliott, R. A., E. Billing and A. C. Hayward, 1966. A determinative scheme for the fluorescent plant pathogenic pseudomonads J. appl. Bact., 29, 470-489.

13. Lelliott, R. A. and P. W., Sellar, 1976. The detection of latent ring rot (Corynebacterium sepedonicum (Spiek. et Kotth.) Skapt. et Burkh.) in potato stocks. EPPO Bull. 6 (2), 101-106.

14. Li, X. and S.H. de Boer, 1995. Selection of Polymerase Chain Reaction primers from RNA intergenic spacer region for specific detection of Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus. Phytopathology, 85, 837-842.

15. Mills, D., Russell, B., W. and J., W. Hanus, 1997. Specific detection of Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus by amplification of three unique DNA sequences isolated by subtraction hybridization. Phytopathology, 87, 8, 853-861.

16. Pastrik, K.-H. and R.A. Rainey. 1999. Identification and differentiation of Clavibacter michiganensis subspecies by polymerase chain reaction-based techniques. J. Phytopathology 147; 687-693.

17. Pastrik, K.-H., 2000. Detection of Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus in potato tubers by multiplex PCR with coamplification of host DNA. European Journal of Plant Pathology, 106, 155-165.

18. Ramamurthi, C. S., 1959. Comparative studies on some Gram-positive phytopathogenic bacteria and their relationship to the Corynebacteria. Mem. Cornell agric. Exp. Sta., 366, 52 pp.

19. Schaad, W., Berthier-Schaad, Y., Sechler, A. and Knorr, D. (1999) Detection of Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus in potato tubers by BIO-PCR and an automated real-time fluorescence detection system. Plant Disease 83; 1095-1100.

20. Schaad, W. 2001. Laboratory guide for identification of plant pathogenic bacteria. Schaad [Hrsg.]. - 3. ed.; St. Paul, Minnesota:, 373 pp.

21. Skerman, V. B. D., 1967. A guide to the identification of the genera of bacteria. 2nd ed., William and Wilkins Company, Baltimore.

22. Smith, N. C.; Hennesy, J; Stead, D.E., 2001. Repetetive sequence-derived PCR profiling using the BOX-A1Ralstonia solanacearum primer for rapid identification of plant pathogen Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus. European Journal of Plant Pathology, 107 (7), 739-748.

23. Sneath, P. H. A. and V. G. Collins, 1974. A study in test reproductibility between laboratories: report of Pseudomonas working party. Antonie van Leeuwenhoek, 40, 481-527.

24. Stead, D.E. 1992. Grouping of plant pathogenic and some other Pseudomonas spp. using cellular fatty-acid profiles. International Journal of Systematic Bacteriology 42; 281-295.

25. Wullings, B. A.; van Beuningen, A. R.; Janse, J. D. and A. D. L. Akkermans, 1998. Detection of Ralstonia solanacearum, which causes brown rot of potato, by fluorescent in situ hybridization with 23s rRNA-targeted probes. Appl. Environ. Microbiol. 64, 4546-4554.

ZAŁĄCZNIK  II ²

1. Dla każdego podejrzewanego wystąpienia, w odniesieniu do którego uzyskano pozytywne wyniki testu(-ów) przesiewowych, zgodnie z metodą wymienioną w załączniku I, i dla którego oczekuje się potwierdzenia lub wykluczenia tego wyniku po zakończeniu wszystkich badań według opisanej metody, należy zachować i odpowiednio przechowywać:

– wszystkie testowane bulwy oraz, w miarę możliwości, próby roślin,

– wszelkie pozostałe ekstrakty oraz dodatkowe materiały przygotowane do testów przesiewowych, np. szkiełka do immunofluorescencji,

oraz

– wszelkie stosowne dokumenty,

aż do zakończenia opisywanych badań.

Zachowanie bulw umożliwi przeprowadzenie testów odmian, w przypadkach gdzie uzna się to za właściwe.

2. W przypadku potwierdzenia wystąpienia organizmu należy zachować i we właściwy sposób zabezpieczyć:

– materiał określony w ust. 1,

oraz

– próbę porażonego materiału roślinnego oberżyny, zainokulowanego ekstraktem z bulwy lub z rośliny,

oraz

– kulturę wyizolowanego organizmu,

przez co najmniej jeden miesiąc po procedurze powiadomienia, zgodnie z art. 5 ust. 2.

ZAŁĄCZNIK  III ³

1. Elementy brane pod uwagę przy ustalaniu zasięgu prawdopodobnego porażenia, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b), obejmują:

– bulwy lub rośliny w miejscu produkcji określonym jako porażone, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a),

– miejsce(-a) produkcji związane z produkcją bulw lub roślin, określonych jako porażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), łącznie z tymi miejscami, w których wykorzystuje się to samo urządzenia i sprzęt do produkcji, bezpośrednio lub poprzez wspólnych kontrahentów,

– bulwy lub rośliny produkowane w miejscu(-ach) określonym(-ych) w poprzednim tiret lub występujące w takim miejscu(-ach) produkcji w okresie, gdy bulwy lub rośliny, określone jako porażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), występowały w miejscach produkcji określonych w tiret pierwszym,

– obiekty, w których znajdowały się ziemniaki pochodzące z miejsc produkcji, o których mowa w tiret wymienionych powyżej,

– wszystkie maszyny, pojazdy, statki, składy lub ich jednostki oraz wszelkie inne przedmioty, łącznie z opakowaniami, które mogły mieć kontakt z bulwami czy roślinami określonymi jako porażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a),

– wszelkie bulwy lub rośliny składowane lub mające kontakt z jakimikolwiek obiektami lub przedmiotami wymienionymi w poprzednim tiret, przed oczyszczeniem i dezynfekcją tych obiektów i przedmiotów,

– obejmują, jako wynik analizy prowadzonej na mocy art. 6, bulwy lub rośliny mające siostrzane lub rodzicielskie powiązania klonalne z bulwami lub roślinami określonymi jako porażone zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a) i w odniesieniu do których badania wskazują na prawdopodobieństwo wystąpienia porażenia na drodze dziedziczenia (powiązań klonalnych), choć wyniki testów na obecność organizmu wykazały wynik negatywny. Mogą zostać podjęte badania odmiany, mające na celu weryfikację pochodzenia porażonych lub powiązanych poprzez rozmnożenia klonalne bulw lub roślin,

oraz

– miejsce(-a) produkcji bulw lub roślin, o których mowa w poprzednim tiret.

2. Elementy brane pod uwagę przy określaniu zasięgu możliwego rozprzestrzenienia się, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c), obejmują:

– bliskość innych miejsc produkcji, gdzie uprawia się ziemniaki lub inne rośliny żywicielskie,

– wspólność produkcji i wykorzystywania posiadanych zapasów sadzeniaków ziemniaka.

3. Szczegóły powiadomienia określone w art. 5 ust. 2 akapit pierwszy, obejmują:

– niezwłocznie po potwierdzeniu obecności organizmu w rezultacie testów laboratoryjnych, przy zastosowaniu metod wyszczególnionych w załączniku I, co najmniej:

– nazwę odmiany ziemniaków w partii,

– typ (ziemniaki inne niż przeznaczone do sadzenia, sadzeniaki itd.) oraz, tam, gdzie ma to zastosowanie, kategorię,

– w przypadku gdy istnieje niebezpieczeństwo porażenia ziemniaków otrzymanych z lub przesłanych do innego(-ych) państwa(-stw) członkowskiego(-ich), państwo członkowskie, na którego terenie stwierdzono porażenie, niezwłocznie przekaże zainteresowanemu państwu(-om) członkowskiemu(-im) informacje umożliwiające zastosowanie się do ustaleń art. 5 ust. 3, a zawierające:

– nazwę odmiany ziemniaków w partii,

– nazwę i adres odbiorcy i nadawcy,

– datę dostawy partii ziemniaków,

– wielkość dostarczonej partii ziemniaków,

– kopię paszportu roślin lub co najmniej numer paszportu roślin tam, gdzie ma to zastosowanie, oraz numer rejestracyjny producenta lub handlowca, tam, gdzie ma to zastosowanie, oraz kopię dokumentu dostawczego.

Komisja jest powiadamiana niezwłocznie o przekazaniu takich informacji.

– Po zakończeniu wszystkich badań, w każdym przypadku:

– datę potwierdzenia porażenia,

– krótki opis badań przeprowadzonych w celu identyfikacji źródła pochodzenia porażenia i zasięgu możliwego jego rozprzestrzeniania się, łącznie z informacją o poziomie wykonanego próbobrania,

– informacje o zidentyfikowanych lub podejrzewanych źródłach pochodzenia porażenia,

– szczegółowe informacje o zasięgu porażenia, w tym o liczbie miejsc produkcji i liczbie partii z określeniem odmiany, oraz, w przypadku sadzeniaków, kategorii,

– szczegółowe dane o wyznaczonej strefie, wraz z liczbą miejsc produkcji nieuznanych za porażone, ale objętych strefą,

– inne informacje mające związek z potwierdzonym porażeniem, jakich może wymagać Komisja.

ZAŁĄCZNIK  IV ⁴

1. Urzędowo kontrolowane środki, o których mowa w art. 7 ust. 1, obejmują:

– wykorzystanie jako pasze dla zwierząt po uprzedniej obróbce cieplnej, która zabezpieczy przed ryzykiem przeżycia organizmu,

lub

– złożenie na urzędowo zatwierdzonym specjalnym składowisku odpadów, gdzie nie ma możliwego do zidentyfikowania ryzyka przedostania się czynnika chorobotwórczego do środowiska, np. poprzez przesączanie na użytki rolne,

lub

– spalenie,

lub

– wykorzystywanie w przetwórstwie przemysłowym poprzez bezpośrednie i niezwłoczne dostarczenie do zakładu przetwórczego posiadającego urzędowo zatwierdzone urządzenia do utylizacji odpadów, w odniesieniu do których stwierdzono, że nie ma możliwego do zidentyfikowania ryzyka rozprzestrzeniania się organizmu, oraz wyposażonego w system oczyszczania i dezynfekcji przynajmniej pojazdów opuszczających obiekt,

lub

– inne środki, pod warunkiem ustalenia, że nie istnieje możliwe do zidentyfikowania ryzyko rozprzestrzeniania organizmu; o tych środkach, wraz z ich uzasadnieniem, należy powiadamiać Komisję i inne państwa członkowskie.

Jakiekolwiek pozostałe odpady powstałe w trakcie i w wyniku wyżej opisanych działań należy utylizować za pomocą urzędowo zatwierdzonych metod, zgodnie z załącznikiem V do niniejszej dyrektywy.

2. Właściwe wykorzystanie lub usuwanie bulw czy roślin określonych jako prawdopodobnie porażone, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b), i określonych w art. 7 ust. 2, pod kontrolą odpowiedzialnych organów urzędowych zainteresowanych państw członkowskich, przy zapewnieniu właściwej komunikacji pomiędzy tymi organami, w celu utrzymania stałego poziomu kontroli oraz przy akceptacji właściwych organów urzędowych państwa członkowskiego, na terenie którego ziemniaki mają być pakowane lub przetwarzane, w związku z wymienionymi w pierwszym i drugim tiret urządzeniami do usuwania odpadów, obejmuje:

– wykorzystanie jako ziemniaki przeznaczone do konsumpcji, pakowane jako gotowe do bezpośredniego dostarczenia i użycia bez przepakowywania, w miejscu wyposażonym w odpowiednie urządzenia do utylizowania odpadów. Ziemniaki przeznaczone do sadzenia mogą być przetwarzane w tym samym miejscu tylko wówczas, gdy odbywa się to oddzielnie lub po oczyszczeniu i dezynfekcji,

lub

– wykorzystanie jako ziemniaki przeznaczone do przetwórstwa przemysłowego i przeznaczone do bezpośredniej i niezwłocznej dostawy do zakładu przetwórczego posiadającego właściwe urządzenia do utylizowania odpadów oraz system oczyszczania i dezynfekcji przynajmniej pojazdów opuszczających zakład,

lub

– inne sposoby wykorzystania lub usunięcia, pod warunkiem braku możliwego do zidentyfikowania ryzyka rozprzestrzenienia się organizmu i w przypadku uzyskania akceptacji właściwych organów urzędowych, o których mowa powyżej.

3. Za właściwe metody czyszczenia i dezynfekcji przedmiotów określonych w art. 7 ust. 3 uznaje się te, w odniesieniu do których stwierdzono, że nie istnieje możliwe do zidentyfikowania ryzyko rozprzestrzenienia się organizmu, oraz które są stosowane pod nadzorem odpowiedzialnych organów urzędowych państw członkowskich.

4. Środki wprowadzone przez państwa członkowskie w ramach wytyczonej strefy, ustanowionej zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c) i określonej w art. 7 ust. 4, obejmują:

4.1. W miejscach produkcji określonych jako porażone, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a):

a) na polu określonym jako porażone, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), albo

i) – podczas co najmniej trzech lat uprawy następujących po roku, w którym stwierdzono porażenie,

– podejmuje się środki w celu wyeliminowania samosiewów roślin ziemniaka i innych występujących naturalnie roślin żywicielskich organizmu,

oraz

– nie należy sadzić żadnych bulw, roślin czy nasion ziemniaka ani innych występujących naturalnie roślin żywicielskich organizmu, ani upraw, co do których istnieje możliwe do identyfikacji ryzyko rozprzestrzenienia się organizmu,

– w pierwszym sezonie uprawy ziemniaka, następującym po okresie określonym w poprzednim tiret i pod warunkiem że w wyniku urzędowych inspekcji przez dwa kolejne sezony wegetacyjne poprzedzające sadzenie stwierdzono, iż pole jest wolne od samosiewów roślin ziemniaka i innych naturalnie występujących roślin będących żywicielami organizmu, dozwolona jest wyłącznie produkcja ziemniaków innych niż przeznaczone do sadzenia, a pozyskane bulwy należy poddać testom zgodnie z procedurą szczegółowo opisaną w załączniku I,

– w sezonie uprawy ziemniaka, następującym po określonym w poprzednim tiret oraz po zastosowaniu właściwego płodozmianu, który powinien trwać co najmniej dwa lata, jeśli planuje się uprawę sadzeniaków ziemniaka, można sadzić ziemniaki, zarówno z przeznaczeniem na sadzeniaki, jak i pozostałe ziemniaki. Należy również przeprowadzić urzędową kontrolę, jak określono w art. 2 ust. 1; albo

ii) – podczas czterech lat uprawy następujących po roku, w którym stwierdzono porażenie,

– podejmuje się środki w celu wyeliminowania samosiewów roślin ziemniaka i innych występujących naturalnie roślin żywicielskich organizmu,

oraz

– pole należy albo wyłączyć z uprawy, albo przeznaczyć na pastwisko trwałe, stosując często niskie koszenie lub intensywny wypas,

– w pierwszym sezonie uprawy ziemniaka następującym po okresie określonym w poprzednim tiret, pod warunkiem że w wyniku urzędowych inspekcji przeprowadzanych co najmniej przez dwa kolejne sezony wegetacyjne poprzedzające sadzenie stwierdzono, iż pole jest wolne od samosiewów roślin ziemniaka i innych naturalnie występujących roślin żywicielskich organizmu, można zezwolić na produkcję ziemniaków na sadzeniaki lub pozostałych ziemniaków, a zebrane bulwy należy poddać testom zgodnie z procedurą szczegółowo opisaną w załączniku I;

b) na wszystkich pozostałych polach porażonego miejsca produkcji oraz pod warunkiem że właściwe organy urzędowe stwierdzą, że wyeliminowane zostało ryzyko występowania samosiewów roślin ziemniaka i innych naturalnie występujących roślin żywicielskich organizmu:

– w roku uprawy następującym po roku, w którym wykryto porażenie, albo nie uprawia się bulw ziemniaka, roślin ani nasion ziemniaka, ani innych występujących naturalnie roślin żywicielskich organizmu, albo

– można sadzić kwalifikowane sadzeniaki ziemniaka, wyłącznie z przeznaczeniem na ziemniaki inne niż do sadzenia,

– w drugim roku uprawy następującym po roku, w którym wykryto porażenie, do celów produkcji sadzeniaków ziemniaka lub pozostałych ziemniaków, można sadzić wyłącznie kwalifikowane sadzeniaki ziemniaka lub ziemniaki urzędowo przebadane pod kątem niewystępowania bakteriozy pierścieniowej i wyprodukowane pod urzędową kontrolą w miejscach produkcji innych niż wymienione w pkt 4.1,

– co najmniej w trzecim roku uprawy następującym po roku stwierdzenia porażenia należy sadzić do celów produkcji sadzeniaków ziemniaka lub pozostałych ziemniaków wyłącznie kwalifikowane sadzeniaki ziemniaka lub ziemniaki wyprodukowane pod urzędową kontrolą z kwalifikowanych sadzeniaków ziemniaka,

– w każdym roku uprawy określonym w poprzednich tiret podejmuje się środki w celu wyeliminowania samosiewów roślin ziemniaka i innych naturalnie występujących roślin żywicielskich organizmu, jeśli stwierdzi się ich obecność, ponadto na każdym polu ziemniaków przeprowadza się urzędowe badanie zbieranych ziemniaków zgodnie z procedurą opisaną w załączniku I,

c) niezwłocznie po określeniu porażenia, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a), oraz po pierwszym, następującym bezpośrednio po nim roku uprawy należy odpowiednio oczyścić i zdezynfekować wszystkie maszyny i obiekty magazynowe w miejscu produkcji, związane z produkcją ziemniaka przy zastosowaniu właściwych metod określonych w pkt 3;

d) w tych systemach produkcji, gdzie możliwa jest całkowita wymiana podłoża uprawowego,

– nie sadzi się żadnych bulw, roślin ani nie wysiewa się nasion, dopóki jednostka produkcyjna nie zostanie poddana urzędowo nadzorowanym środkom w celu wyeliminowania organizmu i usunięcia wszelkich pozostałości roślin żywicielskich, łącznie z, co najmniej, całkowitą wymianą podłoża uprawowego oraz oczyszczeniem i dezynfekcją jednostki produkcyjnej i całego sprzętu, oraz po udzieleniu przez właściwe organy urzędowe zezwolenia na produkcję ziemniaka,

oraz

– produkcja ziemniaka prowadzona jest przy wykorzystaniu kwalifikowanych sadzeniaków ziemniaka lub minibulw, lub mikroroślin pozyskanych z przebadanych źródeł.

4.2. W ramach wyznaczonej strefy, bez uszczerbku dla środków określonych w pkt 4.1, państwa członkowskie:

a) niezwłocznie po stwierdzeniu porażenia wymagają czyszczenia i dezynfekcji wszystkich maszyn i obiektów magazynowych związanych z produkcją ziemniaka, w odpowiedni sposób i przy zastosowaniu właściwych metod, jak określono w pkt 3;

b) niezwłocznie, i przez co najmniej trzy sezony po stwierdzeniu porażenia:

– zapewniają nadzór sprawowany przez właściwe organy urzędowe nad obiektami, w których uprawia się, składuje lub przetwarza bulwy ziemniaka, łącznie z obiektami, gdzie wykorzystywane są maszyny związane z ziemniakami,

– wymagają sadzenia, w obrębie tej strefy, wyłącznie kwalifikowanych sadzeniaków ziemniaka lub ziemniaków wyprodukowanych pod urzędowym nadzorem oraz badania zbiorów sadzeniaków ziemniaka uprawianych w miejscach produkcji określonych jako miejsca prawdopodobnie porażone, zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b),

– wymagają oddzielnego przetwarzania zebranych sadzeniaków ziemniaka i pozostałych ziemniaków we wszystkich obiektach w obrębie strefy lub stosowania systemu zabiegów oczyszczania i dezynfekcji, wykonywanych pomiędzy przetwarzaniem sadzeniaków ziemniaka i pozostałych ziemniaków,

– przeprowadzają urzędowe kontrole, jak szczegółowo określono w art. 2 ust. 1;

c) w miarę potrzeb ustanawiają program wymiany sadzeniaków ziemniaka w odpowiednim czasie.

ZAŁĄCZNIK  V ⁵

Urzędowo zatwierdzone metody utylizowania odpadów, określone w pkt 1 załącznika IV, spełniają następujące przepisy, zapobiegające rozprzestrzenianiu się danego organizmu:

i) odpady z przetwórstwa przemysłowego ziemniaka (łącznie z odrzuconymi ziemniakami i obierzynami) oraz wszelkie inne stałe odpady związane z ziemniakami (łącznie z ziemią, kamieniami i innymi resztkami), powinny być utylizowane następująco:

– składowane na urzędowo zatwierdzonym specjalnym składowisku odpadów, gdzie nie istnieje możliwe do zidentyfikowania ryzyko przedostania się czynnika chorobotwórczego do środowiska, np. poprzez przesączanie na użytki rolne. Odpady należy przewozić bezpośrednio na miejsce składowania w sposób bezpieczny, zabezpieczający przed ryzykiem uwalniania się,

lub

– spalone,

lub

– poprzez zastosowanie innych środków, pod warunkiem że nie istnieje możliwe do zidentyfikowania ryzyko rozprzestrzeniania organizmu; Komisja i inne państwa członkowskie muszą być powiadomione o takich środkach;

ii) odpady płynne: przed ich utylizacją, odpady płynne zawierające ciała stałe należy poddać filtracji lub sedymentacji, dla usunięcia tych ciał. Osad ten należy usuwać, jak określono w ppkt i).

Następnie odpady płynne należy:

– podgrzewać na całej objętości do temperatury co najmniej 60 °C przez co najmniej 30 minut przed ich utylizacją,

lub

– za urzędową zgodą i pod urzędową kontrolą, usunąć w taki sposób, by nie zaistniało możliwe do zidentyfikowania ryzyko, że odpady te wejdą w kontakt z użytkami rolnymi. Komisja i pozostałe państwa członkowskie zostaną powiadomione szczegółowo o podjętych działaniach.

Rozwiązania opisane w niniejszym załączniku stosuje się również w odniesieniu do odpadów powstałych podczas przetwarzania, przewożenia i usuwania porażonych partii.

¹ Załącznik I zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2006/56/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.182.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 7 lipca 2006 r.

² Załącznik II zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2006/56/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.182.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 7 lipca 2006 r.

³ Załącznik III zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2006/56/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.182.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 7 lipca 2006 r.

⁴ Załącznik IV zmieniony przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2006/56/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.182.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 7 lipca 2006 r.

⁵ Załącznik V dodany przez art. 1 dyrektywy Komisji nr 2006/56/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. (Dz.U.UE.L.06.182.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 7 lipca 2006 r.