Rozporządzenie 2018/673 zmieniające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1141/2014 w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2018.114I.1

Akt jednorazowy

Wersja od: 4 maja 2018 r.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE, Euratom) 2018/673

z dnia 3 maja 2018 r.

zmieniające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1141/2014 w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 224,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 106a,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ¹ ,

po konsultacji z Komitetem Regionów,

uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego ² ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą ³ ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 ⁴  ustanawia specjalny europejski status prawny, z którego mogą skorzystać europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, oraz przewiduje, że będą one finansowane z budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

(2) Stwierdzono potrzebę zmiany rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014, aby skuteczniej osiągnąć cel zachęcania europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych do podejmowania wysiłków na rzecz ustanowienia bliskich powiązań między europejskim społeczeństwem obywatelskim a instytucjami Unii, zwłaszcza Parlamentem Europejskim, oraz wspierania ich w tych dążeniach.

(3) W związku ze zmianami wprowadzonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 ⁵  (zwanym dalej "rozporządzeniem finansowym") należy poddać przeglądowi definicję krajowego punktu kontaktowego. Stosowne organy w państwach członkowskich powinny specjalnie wyznaczyć osobę lub osoby do celów wymiany informacji w ramach stosowania niniejszego rozporządzenia. W tym celu mogłyby one dokonać wyboru spośród osób lub organów już wyznaczonych ds. kwestii związanych z systemem wczesnego wykrywania i wykluczania utworzonym i obsługiwanym przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Unii.

(4) Jest to konieczne do skuteczniejszego nadania europejskim partiom politycznym i powiązanym z nimi europejskim fundacjom politycznym prawdziwie ponadnarodowego wymiaru, tak aby uzyskały one specjalny europejski status prawny w drodze rejestracji. Ponadto, w celu wzmocnienia powiązań między polityką na poziomie krajowym i na poziomie unijnym oraz zapobieżenia sztucznemu tworzeniu kilku europejskich partii politycznych o podobnych lub identycznych orientacjach politycznych przez tę sama partię krajową, członkowie tej samej krajowej partii politycznej nie powinni być uwzględniani przy ustalaniu, czy różne sojusze polityczne spełniają minimalne wymogi reprezentacji niezbędne do rejestracji tych sojuszy jako partii europejskiej. W związku z tym do celów spełnienia minimalnych wymogów reprezentacji powinno się uwzględniać jedynie partie polityczne, a nie osoby fizyczne.

(5) Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne powinny uzyskać możliwość korzystania z większej niż miało to miejsce dotychczas części środków przeznaczonych na ich finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej. W związku z tym należy zwiększyć maksymalny udział wkładów finansowych lub dotacji z budżetu ogólnego Unii Europejskiej w rocznych, podlegających zwrotowi wydatkach wskazanych w budżecie europejskich partii politycznych oraz w kosztach kwalifikowalnych poniesionych przez europejskie fundacje polityczne.

(6) Ze względów przejrzystości oraz aby wzmocnić kontrolę i odpowiedzialność demokratyczną europejskich partii politycznych, a także powiązania pomiędzy europejskim społeczeństwem obywatelskim a instytucjami Unii, a zwłaszcza Parlamentem Europejskim, dostęp do finansowania z budżetu ogólnego Unii Europejskiej powinien być uzależniony od publikacji przez partie członkowskie UE, w sposób wyraźnie widoczny i przyjazny dla użytkownika, programu politycznego oraz logo danej europejskiej partii politycznej. Należy zachęcać do umieszczania informacji dotyczących równowagi płci w odniesieniu do wszystkich partii członkowskich należących do europejskich partii politycznych.

(7) W celu ustanowienia bardziej proporcjonalnego przydziału zasobów z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, obiektywnie odzwierciedlającego rzeczywiste wsparcie wyborcze europejskich partii politycznych, finansowanie europejskich partii politycznych, a także powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych, powinno być ściślej powiązane z możliwym do wykazania poziomem wsparcia wyborczego. W związku z tym przepisy dotyczące podziału środków finansowych należy dostosować w taki sposób, aby w większym stopniu uwzględniać udział procentowy wybranych posłów z poszczególnych europejskich partii politycznych zasiadających w Parlamencie Europejskim.

(8) Jeżeli europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, ze względu na zmianę okoliczności, nie spełnia już co najmniej jednego warunku rejestracji, należy usunąć ją z rejestru.

(9) Ze względu na przejrzystość i pewność prawa należy wyraźnie określić, że europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna może zostać usunięta z rejestru w rozsądnym terminie, jeżeli partia ta lub fundacja przedstawiła fałszywe lub niekompletne informacje, na podstawie których została podjęta decyzja o jej rejestracji.

(10) Ochrona interesów finansowych Unii powinna zostać wzmocniona poprzez zagwarantowanie, że w przypadkach naruszenia faktyczne odzyskanie kwot z budżetu ogólnego Unii Europejskiej zostanie zapewnione poprzez odzyskanie kwot nienależnie wypłaconych od osób fizycznych odpowiedzialnych za dane naruszenie, z uwzględnieniem w stosownych przypadkach wyjątkowych okoliczności związanych z tymi osobami fizycznymi.

(11) Należy odroczyć datę proponowanego kompleksowego przeglądu, tak aby dokonać oceny skutków rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014, zmienionego niniejszym rozporządzeniem, w oparciu o solidne dowody związane z jego praktycznym funkcjonowaniem. Przy okazji tego kompleksowego przeglądu należy poświęcić szczególną uwagę wpływowi rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014, zmienionego niniejszym rozporządzeniem, na sytuację małych europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych.

(12) Nowe wymogi dotyczące publikowania programu politycznego i logo europejskich partii politycznych powinny być stosowane w jak największym stopniu już w odniesieniu do wniosków o finansowanie złożonych na rok 2019, w którym odbędą się kolejne wybory do Parlamentu Europejskiego. Dlatego niniejsze rozporządzenie powinno obejmować przepisy przejściowe.

(13) Aby zapewnić, by wprowadzane niniejszym rozporządzeniem zmiany do rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 zaczęły obowiązywać w odpowiednim terminie, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w dniu jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(14) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1141/2014,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 1141/2014 wprowadza się następujące zmiany:

1) motyw 12 otrzymuje brzmienie:

"(12) Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, które pragną zostać uznane jako takie na poziomie Unii, w drodze uzyskania europejskiego statusu prawnego, i otrzymywać finansowanie publiczne z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, powinny przestrzegać pewnych zasad i spełniać pewne warunki. Konieczne jest w szczególności, by europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne szanowały - zwłaszcza w swoim programie i swoich działaniach - wartości, na których opiera się Unia, wymienione w art. 2 TUE, mianowicie godność ludzką, wolność, demokrację, równość, praworządność, a także prawa człowieka, w tym prawa osób należących do mniejszości.";

2) dodaje się motyw w brzmieniu:

"(30a) Zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu Rady (UE) 2017/1939 ^* zadaniem Prokuratury Europejskiej jest prowadzenie postępowań przygotowawczych w sprawie domniemanych przestępstw związanych z finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz naruszających interesy finansowe Unii w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 ^* . Wymóg przewidziany w art. 24 rozporządzenia (UE) 2017/1939 ma zastosowanie do Urzędu."

3) art. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie:

"10) »krajowy punkt kontaktowy« oznacza osobę lub osoby wyznaczone specjalnie przez stosowne organy w państwach członkowskich do celów wymiany informacji o stosowaniu niniejszego rozporządzenia;";

4) w art. 3 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) w lit. b) akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

"jego partie członkowskie są reprezentowane, w co najmniej jednej czwartej państw członkowskich, przez członków Parlamentu Europejskiego, parlamentów narodowych, parlamentów regionalnych lub zgromadzeń regionalnych, lub";

b) dodaje się punkt w brzmieniu:

"ba) jego partie członkowskie nie należą do innej europejskiej partii politycznej;";

5) art. 10 ust. 3 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

"Parlament Europejski, działając z własnej inicjatywy lub w reakcji na uzasadniony wniosek grupy obywateli przedłożony zgodnie z odnośnymi przepisami jego regulaminu, Rada lub Komisja mogą złożyć w Urzędzie wniosek o sprawdzenie spełnienia przez określoną europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną warunków określonych w art. 3 ust. 1 lit. c) i art. 3 ust. 2 lit. c). W takich przypadkach oraz w przypadkach, o których mowa w art. 16 ust. 3 lit. a), Urząd zwraca się do komitetu niezależnych wybitnych osobistości ustanowionego w art. 11 o opinię. Komitet wydaje opinię w terminie dwóch miesięcy.";

6) art. 17 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Wkłady finansowe lub dotacje z budżetu ogólnego Unii Europejskiej nie mogą przekroczyć 90 % rocznych, podlegających zwrotowi wydatków wskazanych w budżecie danej europejskiej partii politycznej i 95 % kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez daną europejską fundację polityczną. Europejskie partie polityczne mogą wykorzystać niewykorzystaną część wkładu przyznanego przez Unię na pokrycie podlegających zwrotowi wydatków w ciągu jednego roku budżetowego następującego po przyznaniu tego wkładu. Kwoty niewykorzystane po upływie tego roku budżetowego podlegają zwrotowi zgodnie z rozporządzeniem finansowym.";

7) w art. 18 wprowadza się ustęp w brzmieniu:

"2a. Europejska partia polityczna uwzględnia w swoim wniosku dowody wykazujące, iż jej unijne partie członkowskie co do zasady publikowały na swoich stronach internetowych, w sposób wyraźnie widoczny i przyjazny dla użytkownika, przez 12 miesięcy poprzedzających ostateczny termin złożenia wniosku, program polityczny i logo europejskiej partii politycznej.";

8) art. 19 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Odnośne środki dostępne dla europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, którym przyznano wkłady lub dotacje zgodnie z art. 18, są rozdzielane co roku według następującego klucza:

- 10 % jest dzielone między europejskie partie polityczne będące beneficjentami, w równych częściach,

- 90 % jest dzielone między europejskie partie polityczne będące beneficjentami proporcjonalnie do liczby członków wybranych do Parlamentu Europejskiego.

Ten sam klucz podziału stosowany jest przy przyznawaniu finansowania europejskim fundacjom politycznym, na podstawie ich powiązania z europejskimi partiami politycznymi.";

9) w art. 27 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) jeżeli zgodnie z procedurami określonymi w art. 10 ust. 2-5 stwierdzono, że nie spełnia już ona jednego lub kilku warunków określonych w art. 3 ust. 1 lub 2;";

b) dodaje się punkt w brzmieniu:

"ba) jeżeli decyzja o zarejestrowaniu danej partii lub fundacji opiera się na nieprawidłowych bądź błędnych informacjach, za które odpowiada wnioskodawca, lub jeżeli taka decyzja została uzyskana w drodze oszustwa; lub";

10) dodaje się artykuł w brzmieniu:

Art. 27a

Obowiązki osób fizycznych

W przypadku gdy Urząd nakłada karę finansową w sytuacjach, o których mowa w art. 27 ust. 2 lit. a) ppkt (v) lub lit. a) ppkt (vi), może on, dla celów odzyskiwania środków finansowania na mocy art. 30 ust. 2, stwierdzić, że osoba fizyczna, która jest członkiem organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych danej europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej, lub która posiada uprawnienia do reprezentowania, uprawnienia decyzyjne lub kontrolne w odniesieniu do danej europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej, jest również odpowiedzialna za naruszenie w następujących przypadkach:

a) w sytuacji, o której mowa w art. 27 ust. 2 lit. a) ppkt (v), jeżeli w wyroku, o którym mowa w tym przepisie, osobę fizyczną uznano również za odpowiedzialną za przedmiotowe niezgodne z prawem działania;

b) w sytuacji, o której mowa w art. 27 ust. 2 lit. a) ppkt (vi), jeżeli osoba fizyczna jest również odpowiedzialna za przedmiotowe działanie lub nieprawidłowości.";

11) w art. 30 ust. 2 wprowadza się następujące zmiany:

a) akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

"Europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, na którą nałożono karę w związku z którymkolwiek naruszeniem wymienionym w art. 27 ust. 1 i art. 27 ust. 2 lit. a) ppkt (v) i (vi), przestaje spełniać z tego powodu wymogi art. 18 ust. 2. W związku z tym urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego rozwiązuje umowę lub decyzję o przyznaniu wkładu lub dotacji w ramach finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia oraz przystępuje do odzyskania kwot nienależnie wypłaconych na mocy takiej umowy lub decyzji o przyznaniu wkładu lub dotacji, w tym wszelkich niewykorzystanych środków unijnych z poprzednich lat. Urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego odzyskuje również kwoty nienależnie wypłacone na mocy takiej umowy lub decyzji o przyznaniu wkładu lub dotacji od osoby fizycznej, w odniesieniu do której podjęto decyzję na mocy art. 27a, z uwzględnieniem w stosownych przypadkach wyjątkowych okoliczności związanych z tą osobą fizyczną.";

b) akapit drugi otrzymuje brzmienie:

"W przypadku takiego rozwiązania płatności zatwierdzane przez urzędnika zatwierdzającego Parlamentu Europejskiego zostają ograniczone do wydatków podlegających zwrotowi poniesionych przez europejską partię polityczną lub kwalifikowalnych kosztów poniesionych przez europejską fundację polityczną do dnia, w którym skuteczna stała się decyzja o rozwiązaniu.";

12) W art. 32 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) lit. i) otrzymuje brzmienie:

"i) opis pomocy technicznej udzielanej europejskim partiom politycznym;";

b) lit. j) otrzymuje brzmienie:

"j) sprawozdanie Parlamentu Europejskiego z oceny stosowania niniejszego rozporządzenia oraz finansowanych działań, o którym mowa w art. 38; oraz";

c) dodaje się literę w brzmieniu:

"k) uaktualniony wykaz posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy są członkami europejskiej partii politycznej.";

13) art. 34 otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 34

Prawo do bycia wysłuchanym

Zanim Urząd lub urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego podejmie decyzję, która może niekorzystnie wpłynąć na prawa europejskiej partii politycznej, europejskiej fundacji politycznej, wnioskodawcy, o którym mowa w art. 8, lub osoby fizycznej, o której mowa w art. 27a, wysłuchuje on przedstawiciela danej europejskiej partii politycznej, europejskiej fundacji politycznej, danego wnioskodawcę lub daną osobę fizyczną. Urząd lub Parlament Europejski należycie uzasadniają swoją decyzję.";

14) art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 38

Ocena

Po konsultacji z Urzędem Parlament Europejski publikuje do dnia 31 grudnia 2021 r., a następnie co pięć lat sprawozdanie na temat stosowania niniejszego rozporządzenia i finansowanych działań. W stosownych przypadkach sprawozdanie zawierać będzie ewentualne zmiany, jakie należy wprowadzić w statusie i systemach finansowania.

Nie później niż sześć miesięcy po opublikowaniu sprawozdania przez Parlament Europejski, Komisja przedstawi sprawozdanie na temat stosowania niniejszego rozporządzenia, w którym w szczególny sposób uwzględnione zostaną skutki dla sytuacji małych europejskich partii i europejskich fundacji politycznych. W razie potrzeby do sprawozdania dołączony zostanie wniosek ustawodawczy dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia.";

15) dodaje się artykuł w brzmieniu:

"Artykuł 40a

Przepis przejściowy

1. Przepisy niniejszego rozporządzenia mające zastosowanie przed dniem 4 maja 2018 r. mają nadal zastosowanie do aktów i zobowiązań związanych z finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych na poziomie europejskim w roku budżetowym 2018.

2. W drodze odstępstwa od art. 18 ust. 2a urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego, przed podjęciem decyzji w sprawie wniosku o finansowanie na rok budżetowy 2019, domaga się przedłożenia dowodów, o których mowa w art. 18 ust. 2a, tylko za okres od dnia 5 lipca 2018 r.

3. Europejskie partie polityczne zarejestrowane przed dniem 4 maja 2018 r. najpóźniej do dnia 5 lipca 2018 r. przedkładają dokumenty wykazujące spełnienie warunków określonych w art. 3 ust. 1 lit. b) i ba).

4. Urząd usuwa europejską partię polityczną i powiązaną z nią europejską fundację polityczną z rejestru, jeżeli dana partia nie wykaże w terminie określonym w ust. 3, że spełnia warunki określone w art. 3 ust. 1 lit. b) i ba).".

Artykuł  2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 maja 2018 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego	W imieniu Rady
A. TAJANI	L. PAVLOVA
Przewodniczący	Przewodniczący

¹ Dz.U. C 129 z 11.4.2018, s. 96.

² Dz.U. C 18 z 18.1.2018, s. 1.

³ Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 17 kwietnia 2018 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 26 kwietnia 2018 r.

⁴ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych (Dz.U. L 317 z 4.11.2014, s. 1).

⁵ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1).

^* Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1).

^**) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29).