Zintegrowana polityka morska (2010/2040(INI)).

A.

mając na uwadze, że morza i oceany są systemami niezwykle złożonymi, na które wpływ wywierają liczne działania, interesy i strategie polityczne; mając na uwadze, że wiedza fachowa pozwalająca zająć się różnorodnymi wyzwaniami w zakresie kwestii morskich, a także uprawnienia do podjęcia takich działań rozkładają się na liczne podmioty publiczne i prywatne na różnych szczeblach zarządzania,

B.

mając na uwadze, że morza i oceany na świecie są wzajemnie połączone i zależne od siebie, oraz mając na uwadze, że coraz intensywniejsze wykorzystywanie mórz i oceanów przez takie sektory, jak żegluga, rybołówstwo, energetyka, turystyka oraz badania naukowe w połączeniu ze zmianami klimatu powoduje zwiększoną presję na środowisko morskie,

C.

mając na uwadze, że żegluga i przemysł stoczniowy w znaczący sposób przyczyniają się do powodzenia gospodarczego państw UE i świadczą wartościową usługę przemysłowi i konsumentom w Europie i na świecie,

D.

mając na uwadze, że założenia zintegrowanej polityki morskiej stanowią wyraźną odpowiedź na pytanie, w jaki sposób osiągnąć większą spójność między działaniami prowadzonymi w ramach różnych strategii politycznych dotyczących mórz i w stref przybrzeżnych, a potrzebą przyjaznego dla środowiska wykorzystywania zasobów tych ekosystemów,

E mając na uwadze, że dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej stanowi środowiskowy filar zintegrowanej polityki morskiej oraz mając na uwadze, że podejście to powinno być ściślej związane z pozostałymi sektorowymi strategiami politycznymi,

F.

mając na uwadze, że sukces zintegrowanej polityki morskiej powinien wynikać z doskonałości badań morskich, technologii i innowacji i powinien prowadzić do osiągnięcia w procesie decyzyjnym podejścia zwanego "punktem kompleksowej obsługi", a w związku z tym do ograniczenia powielania uprawnień regulacyjnych, z uwzględnieniem jednak specyfiki regionalnej i lokalnej,

G.

mając na uwadze, że takie zintegrowane struktury zarządzania obszarami morskimi powinny poprawić skoordynowane planowanie konkurencyjnej działalności morskiej, strategiczne zarządzanie obszarami morskimi, jakość działań nadzorczych oraz egzekwowanie prawa; mając na uwadze, że taki cel wymaga dokładnego określenia tych wszystkich struktur, zapewnienia ich widoczności i poprawy współpracy między nimi w przejrzystych i spójnych ramach,

H.

mając na uwadze, że Unia Europejska jest pierwszą potęgą morską na świecie i że powinna oprzeć się na zintegrowanej polityce morskiej i jej dorobku, aby stanowić na poziomie międzynarodowym siłę napędową w celu poprawy planowania działalności morskiej, ochrony środowiska i szerzenia dobrych rozwiązań w zakresie działalności morskiej na łowiskach międzynarodowych,

I.

mając na uwadze, że regiony przybrzeżne Europy i wyspy najbardziej oddalone odgrywają szczególną rolę w związku z bezpieczeństwem i ochroną przed zagrożeniami dla środowiska i działaniami przestępczymi,

1.

z zadowoleniem przyjmuje pakiet Komisji z października 2009 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej (IMP) jako dokonaną w samą porę, zachęcającą ocenę realizacji zawartego w niebieskiej księdze z 2007 r. planu działania i przyznaje jednocześnie, że nowe - już podjęte lub planowane - inicjatywy są w pełni spójne z celami błękitnej księgi i stanowią ich logiczną konsekwencję; potwierdza ogólną ważność zintegrowanego podejścia do spraw morskich;

2.

zgadza się z Komisją, że nasze "silne tradycje morskie" stanowią jedną z mocnych stron Europy; wzywa zatem Komisję Europejską i państwa członkowskie do dalszej rozbudowy potencjału różnych sektorów gospodarki morskiej w drodze opracowania ambitnej strategii "błękitnego wzrostu"; uważa, że zintegrowana polityka morska powinna przyczynić się do powstania Unii konkurencyjnej, społecznej i opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju w tym kontekście sądzi, że tworząc zintegrowaną politykę morską, należy harmonijnie uwzględniać cele z zakresu rozwoju gospodarczego, wysokiego poziomu zatrudnienia - szczególnie czyniąc ten sektor bardziej atrakcyjnym dla młodych ludzi poprzez prowadzenie działań szkoleniowych i zainicjowanie programu "Erasmus morski" - i ochrony środowiska; dlatego stwierdza, że zintegrowana polityka morska powinna być powiązana z celami i inicjatywami podejmowanymi w ramach strategii UE 2020;

3.

zwraca się w związku z tym do Komisji o przedstawienie kompleksowej, przekrojowej strategii zrównoważonego wzrostu w regionach przybrzeżnych i w sektorach morskich do 2013 r., w oparciu o szeroką analizę możliwości i opcji politycznych oraz o szerokie konsultacje z zainteresowanymi podmiotami; uważa, że jednym z elementów tej strategii powinno być nowe zintegrowane podejście do kwestii wzmocnienia światowego przywództwa Europy w dziedzinie badań nad morzem i gospodarką morską, rozwoju technologii i inżynierii morskiej w takich sektorach, jak budowa statków, trwały rozwój zasobów morskich, ekologiczna żegluga, rozwój energetyki morskiej i technologie morskie; stwierdza, że należy znaleźć szczeblu międzynarodowym rozwiązania na rzecz zlikwidowania praktyk nieuczciwej konkurencji w przemyśle stoczniowym;

4.

wzywa Komisję, aby podjęła działania w następstwie katastrofalnego wycieku ropy naftowej w Zatoce Meksykańskiej i stworzyła w Europie pewność prawną w obszarze wydobycia ropy naftowej na pełnym morzu, przedkładając uzgodnioną europejską strategię dotyczącą przygotowania do prowadzenia na poziomie międzynarodowym działań w sytuacjach zagrożenia i usuwania awarii powodowanych przez platformy wiertnicze i tankowce, zwłaszcza w przypadkach skażenia transgranicznego; nawołuje Komisję, by zachęcała państwa członkowskie do pełnego wdrożenia już istniejących międzynarodowych ram prawnych, jak określono w stosownych międzynarodowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz by jednocześnie określiła wszystkie możliwe środki zapobiegania takim katastrofom i wskazała luki prawne na szczeblu UE i państw członkowskich oraz odpowiednio, jak najszybciej dostosowała wszystkie stosowne działania i przepisy UE, uwzględniając różnorodność sytuacji w przypadku Zatoki Meksykańskiej i europejskich regionów nabrzeżnych i mórz;

5.

nawołuje Komisję, by przy przeglądzie rozporządzenia dotyczącego Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu rozszerzyła mandat tej agencji na inspekcje bezpieczeństwa obiektów znajdujących się na morzu i usuwania skutków wycieków ropy;

6.

dostrzega w związku z tym pilną potrzebę przeglądu dyrektywy nr 2004/35/WE w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu, gdyż nie przewiduje ona odpowiedzialności według zasady "zanieczyszczający płaci" w odniesieniu do wydobywania ropy na pełnym morzu;

7.

wzywa zatem Komisję do zbadania, czy zachodzi konieczność rozszerzenia mandatu Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu i czy należy powierzyć jej kontrolę nad przestrzeganiem standardów bezpieczeństwa przy wydobywaniu ropy na pełnym morzu i monitorowanie odnośnych planów na wypadek zagrożenia;

8.

z zadowoleniem przyjmuje studium Komisji zatytułowane "Baza danych o finansowanych przez UE projektach w regionach morskich"⁽⁵⁾ i wzywa Komisję, aby w swoim następnym sprawozdaniu z postępów w dziedzinie zintegrowanej polityki morskiej przedstawiła pełny i systematyczny przegląd wszystkich funduszy udostępnionych ze wszystkich linii budżetowych na działania związane z sektorami morskimi, regionami przybrzeżnymi i morzami;

9.

zwraca się do Komisji o dopilnowanie, aby w perspektywie finansowej zostały przewidziane odpowiednie fundusze na nową zintegrowaną politykę morską, oraz o przeanalizowanie w tym celu wszystkich możliwości, w tym propozycji Komitetu Regionów w sprawie utworzenia funduszu na rzecz obszarów przybrzeżnych i skutecznego zarządzania różnymi systemami finansowania;

10.

popiera fakt, że Komisja wyraziła zamiar finansowania zintegrowanej polityki morskiej kwotą w wysokości 50 mln euro przez najbliższe dwa lata, aby skonsolidować poprzednie projekty w dziedzinie polityki, zarządzania, trwałości i nadzoru;

11.

wyraża uznanie dla tych państw członkowskich i regionów, które wprowadziły już zasady i struktury zintegrowanego zarządzania obszarami morskimi; wzywa te państwa członkowskie, których struktury administracyjne związane ze zintegrowaną polityką morską wykazują jeszcze rozdrobnienie, by niezwłocznie wprowadziły jednolite zintegrowane struktury zarządzania obszarami morskimi;

12.

zgadza się z wytycznymi Komisji dotyczącymi zarządzania obszarami morskimi i z jej analizą obiecujących, choć nadal niezadowalających postępów poczynionych w ostatnich latach;

13.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony przybrzeżne do nasilenia wysiłków służących określeniu zintegrowanej polityki morskiej oraz tworzeniu odpowiednich struktur zarządzania obszarami morskimi, które umożliwią podejmowanie decyzji w oparciu o najlepsze dostępne informacje przy udziale wszystkich zainteresowanych stron, co sprawi, że decyzje te będą lepiej uwzględniać różne cele polityczne;

14.

podkreśla konieczność wspierania dostosowanych do potrzeb strategii rozwoju lokalnego opracowywanych w ramach oddolnego procesu konsultacji i zniechęcania do podejścia polegającego na stosowaniu jednej miary dla wszystkich; dlatego uważa, że zintegrowane zarządzanie morskie ma istotne znaczenie, gdyż pozwala uniknąć nakładania się na siebie kompetencji pomiędzy poszczególnymi szczeblami władzy i zacieśnić współpracę i dialog z władzami lokalnymi i regionalnymi, wspólnotami przybrzeżnymi, przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego oraz innymi zainteresowanymi stronami z sektorów morskich; opowiada się za stworzeniem i rozwinięciem strategii dla makroregionów morskich Unii Europejskiej ramach opracowywania strategii politycznych dotyczących regionalnych obszarów morskich;

15.

wzywa Komisję do dokonania - w oparciu o osiągnięte wyniki - dokładniejszej oceny jakości struktur zarządzania obszarami morskimi na szczeblu państw członkowskich i na szczeblu regionalnym oraz do wymiany najlepszych wzorców dla osiągnięcia celów zintegrowanej polityki morskiej; uważa, że zintegrowane i przejrzyste zarządzanie obszarami morskimi zapewnia optymalne planowanie, tworzy liczne możliwości interakcji i sprzyja powstaniu europejskiego obszaru morskiego bez barier;

16.

zgadza się z Komisją, że włączanie zainteresowanych stron w kształtowanie polityki morskiej powinno również w większym stopniu znajdować stałe potwierdzenie w strukturach zarządzania; zachęca w tym celu wszystkie nadbrzeżne państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, aby odpowiadając pozytywnie na wniosek Komisji, jak najszybciej utworzyły krajowe punkty kontaktowe ds. zintegrowanej polityki morskiej; podkreśla konieczność uruchomienia takiej sieci operacyjnej w jak najkrótszym czasie; popiera utworzenie międzysektorowej platformy służącej do prowadzenia dialogu zainteresowanych stron na temat gospodarki morskiej; wnosi o wprowadzenie środków na rzecz konkretnego partnerstwa między Komisją a regionami, ponawia swoje poparcie dla Europejskiego Dnia Morza oraz domaga się, aby zwrócić większą uwagę na informowanie obywateli UE oraz udział społeczeństwa we wszystkich aspektach zintegrowanej polityki morskiej;

17.

12. z zadowoleniem przyjmuje europejską sieć klastrów morskich i zwraca się do Komisji, państw członkowskich i regionów o wsparcie tych powstających organizacji na wszystkich szczeblach, w szczególności poprzez wspieranie ich zdolności do innowacji, włączenie ich do strategii i programów krajowych i wspólnotowych, zacieśnienie współpracy ponadnarodowej oraz działania na rzecz większego otwarcia na MŚP i poprawy ich widoczności;

18.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do nasilenia na odpowiednich forach na szczeblu międzynarodowym dialogu na temat zintegrowanej polityki morskiej i innych kwestii morskich, w tym ratyfikacji i wdrożenia konwencji ONZ o prawie morza (UNCLOS); proponuje, aby spotkania na temat zintegrowanej polityki morskiej na szczeblu ministerialnym państw członkowskich Unii dla Śródziemnomorza odbywały się przynajmniej raz w roku;

19.

nalega, by Unia Europejska w ramach Unii na rzecz regionu Morza Śródziemnego dążyła do wprowadzenia do programu tej nowej organizacji międzynarodowej projektu wspólnego kodeksu najlepszych wzorców w sektorze rybołówstwa i akwakultury;

20.

wzywa Komisję do wzmocnienia międzynarodowego wymiar zintegrowanej polityki morskiej i zwraca uwagę Komisji i państw członkowskich na konieczność zaproponowania poprawy warunków pracy na morzu, poprawy bezpieczeństwa i zwiększenia efektywności środowiskowej statków na forum międzynarodowym oraz ratyfikowania stosownych zmian przez państwa portu, bandery i państwa nadbrzeżne w formie międzynarodowych umów w celu osiągnięcia poprawy sytuacji w żegludze na całym świecie;

21.

wzywa Komisję i Radę, by wspierały uwzględnianie zintegrowanej polityki morskiej w instrumentach pomocy finansowej i w celach polityki zewnętrznej UE poprzez przyjmowanie odpowiednich inicjatyw zmierzających do rozwiązywania takich problemów, jak zanieczyszczenie, nielegalne połowy, piractwo;

22.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy i strategie dotyczące regionalnych basenów morskich przedstawione dotychczas przez Komisję oraz strategie makroregionalne dotyczące polityki morskiej; dostrzega, że wdrożenie zasad zintegrowanej polityki morskiej wymaga ich przełożenia na ukierunkowane strategie i szczegółowe środki dopasowane do specyficznych cech każdego basenu morskiego, a w przypadku basenu Morza Śródziemnego do różnych podregionów tam położonych; apeluje o kontynuowanie dialogu i współpracy w celu poprawy zarządzania przestrzenią morską i obszarami przybrzeżnymi, przy zastosowaniu podejścia wielopoziomowego, w różnych basenach morskich, w tym w basenach Morza Północnego, Morza Bałtyckiego, Atlantyku, Morza Czarnego i Morza Śródziemnego, oraz zwraca się do Komisji, by we współpracy z państwami członkowskimi szybko przystąpiła do opracowania i przedstawienia działań na tych obszarach;

23.

zwraca się do Komisji Europejskiej o zwrócenie szczególnej uwagi na specyfikę regionów najbardziej oddalonych Unii Europejskiej, których terytorium morskie zapewnia UE największą wyłączną strefę ekonomiczną na świecie; w związku z powyższym uważa, ze te obszary mogłyby odegrać istotną rolę w międzynarodowym wymiarze zintegrowanej polityki morskiej i wzywa Komisję do włączenia wymiaru morskiego do umów międzynarodowych z podugrupowaniami regionalnymi;

24.

zwraca uwagę, że znaczna część wód Morza Śródziemnego i Morza Czarnego leży poza obszarem jurysdykcji lub suwerennych praw państw przybrzeżnych, a w związku z tym państwa te nie dysponują uprawnieniami nakazowymi i wykonawczymi pozwalającymi na regulowanie w ujednolicony sposób działalności ludzkiej na tych obszarach;

25.

zwraca się w związku z powyższym do zainteresowanych państw przybrzeżnych o rozwiązanie w oparciu o UNCLOS kwestii wyznaczania granic i o uzgodnienie swoich stref morskich;

26.

zdaje sobie sprawę, że stabilność, przewidywalność i przejrzystość zarządzania obszarami morskimi ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia optymalnego i zrównoważonego rozwoju działalności gospodarczej oraz nowych możliwości wzrostu i zatrudnienia na morzu, w tym dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii, takich jak energia wiatrowa i energia fal morskich, nie stanowiąc przeszkody dla bardziej tradycyjnej działalności;

27.

uważa, że zarządzanie coraz bardziej intensywnymi i konkurującymi ze sobą sposobami korzystania z mórz w oparciu o ekosystem wymaga skoordynowanego, usprawnionego i transgranicznego planowania przestrzennego obszarów morskich, będącego neutralnym instrumentem, który ma potencjał, by w znaczący sposób przyczynić się do wdrożenia dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej oraz ułatwić harmonijne współistnienie różnych użytkowników morza;

28.

z zadowoleniem przyjmuje harmonogram dotyczący morskiego planowania przestrzennego, którego podstawą jest podejście ekosystemowe, oraz opracowanie 10 zasad planowania; uważa, że ten międzysektorowy instrument polityczny ma zasadnicze znaczenie dla wdrożenia zintegrowanej polityki morskiej; zwraca się do Komisji o przedstawienie w 2011 r. projektu dyrektywy w sprawie morskiego planowania przestrzennego lub o zaproponowanie najwłaściwszego instrumentu dla zapewnienia spójności między morskim planowaniem przestrzennym a pozostałymi istniejącymi inicjatywami (zintegrowanym zarządzaniem strefą przybrzeżną, programem Natura 2000, dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej);

29.

proponuje dokonanie oceny możliwości wspólnego korzystania z przestrzeni morskiej przez różne sektory (np. żeglugę, sektor energii odnawialnej/wiatrowej i akwakulturę);

30.

podkreśla ogromne znaczenie planowania europejskiej przestrzeni morskiej oraz jej wykorzystania dla regionów przybrzeżnych, w szczególności dla regionów peryferyjnych, i podkreśla konieczność chronienia biologiczno-geograficznych regionów morskich najbardziej wrażliwych z ekologicznego punktu widzenia, zapewniając sektorowi rybołówstwa zrównoważoną eksploatację zasobów;

31.

oczekuje, że właściwie skoordynowane i zintegrowane podejście międzyfilarowe, międzysektorowe i międzynarodowe do nadzoru morskiego wzmocni ochronę interesów państw członkowskich i Unii Europejskiej, a także ochronę przed zanieczyszczeniem mórz i nielegalnymi praktykami, udostępniając organom sektora morskiego informacje w zakresie monitoringu i nadzoru w odnośnych obszarach działalności, co przyczyni się do większej skuteczności;

32.

w związku z tym wzywa Komisję, państwa członkowskie, agencje UE, szczególnie Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa na Morzu, a także właściwe organizacje do przyspieszenia starań na rzecz współpracy i koordynacji oraz w odniesieniu do koniecznych dostosowań ustawodawczych;

33.

wzywa Komisję, by we współpracy z państwami członkowskimi ustaliła przeszkody w wymianie danych w prawodawstwie unijnym i krajowym oraz w uprawnieniach agencji, korzystała z doświadczeń zdobytych w ramach regionalnych i krajowych inicjatyw, projektów badawczych i pilotażowych oraz operacji WPBiO dotyczących nadzoru morskiego, by móc przedstawić w 2010 r. harmonogram dotyczący zintegrowanego nadzoru morskiego, oraz zbadała możliwości współpracy z krajami trzecimi, szczególnie z regionu Morza Śródziemnego, które ratyfikowały konwencję UNCLOS, a także z odpowiednimi organizacjami;

34.

wzywa Komisję do rozpoznania dodatkowych potrzeb finansowych w celu stworzenia wspólnego mechanizmu wymiany informacji w ramach zintegrowanego nadzoru morskiego w odpowiednim czasie przed przyjęciem kolejnej perspektywy finansowej, z korzyścią dla UE i dla państw członkowskich;

35.

wzywa Komisję do przedstawienia ram prawnych dotyczących zintegrowania nadzoru morskiego z myślą o utworzeniu wspólnego mechanizmu wymiany informacji;

36.

ponawia swój apel o pogłębienie współpracy między krajowymi inspektoratami, posterunkami straży przybrzeżnej i jednostkami marynarki państw członkowskich oraz przypomina Komisji, by zgodnie z żądaniem Parlamentu Europejskiego z 2005 r. w odniesieniu do dyrektywy 2005/35/WE przeprowadziła analizę wykonalności dotyczącą dalszej współpracy między różnymi jednostkami straży przybrzeżnej przy zapewnieniu większej interoperacyjności różnych systemów nadzoru i z myślą o utworzeniu w nieodległej przyszłości europejskiej straży przybrzeżnej; dostrzega w tym zakresie istotny potencjał, jaki niesie ze sobą zaangażowanie EMSA w pełne sprawowanie dozoru nad obszarami przybrzeżnymi oraz zwiększenie zakresu pomocy udzielanej państwom członkowskim w ściganiu sprawców zanieczyszczenia mórz;

37.

przypomina swoje stanowisko i żądania zawarte w rezolucji w sprawie strategicznych celów i zaleceń dotyczących morskiej polityki transportowej UE do roku 2018 r.;

38.

w perspektywie opracowania białej księgi na temat przyszłości transportu zwraca się do Komisji o uwzględnienie krytycznej roli morskiego transportu frachtowego w dzisiejszym handlu, o promowanie rozwoju drugorzędnych i mniej zatłoczonych portów oraz o odpowiednie zajęcie się kwestią środków bezpieczeństwa w transporcie morskim w UE i poza jej granicami poprzez inwestowanie w rozwijanie wielopłaszczyznowych systemów zarządzania ryzykiem w celu typowania i kontrolowania niebezpiecznego ładunku;

39.

podkreśla znaczenie przestrzeni morskiej bez barier oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do:

40.

zwraca się do Komisji o zintegrowanie europejskiej polityki morskiej i strategii politycznych w zakresie śródlądowych dróg wodnych w celu wykorzystywania w sposób maksymalny potencjału transportu wodnego oraz stworzenia skutecznych i zróżnicowanych szlaków transportowych;

41.

zachęca Komisję, państwa członkowskie i sektor przemysłowy do zwiększenia wysiłków w zakresie badań i rozwoju wykorzystywania i stosowania odnawialnych źródeł energii jako napędu statków i do zasilania ich w energię elektryczną;

42.

wzywa Komisję do poprawy warunków pracy marynarzy za pomocą odpowiednich środków, do włączenia do prawodawstwa wspólnotowego Konwencji o pracy na morzu Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) oraz do zaproponowania programu na rzecz podnoszenia kwalifikacji i szkoleń marynarzy, a w szczególności zatrudniania młodych ludzi, w tym osób z krajów trzecich;

43.

zwraca się do Komisji o rozważenie podjęcia uzgodnionej europejskiej inicjatywy w dziedzinie polityki przemysłowej mającej na celu zwiększenie konkurencyjności, wspieranie wybitnych osiągnięć europejskiego przemysłu stoczniowego oraz zapewnienie bezpieczeństwa, efektywności środowiskowej i konkurencyjności żeglugi we wspólnej przestrzeni morskiej bez granic, wykorzystując w tym celu w pełni konkurencyjne możliwości budowy statków w Europie przy użyciu technologii przyjaznych dla środowiska i alternatywnego paliwa okrętowego w duchu "żeglugi ekologicznej"; wzywa państwa członkowskie do ratyfikowania podpisanej w Hongkongu w 2009 r. międzynarodowej konwencji w sprawie bezpiecznego i przyjaznego środowisku recyklingu statków;

44.

upoważniony przez odniesienie do spójności terytorialnej zawarte w TFUE oraz mając na celu poprawę dostępności, uważa za niezbędne dalsze traktowanie mobilności pasażerów i towarów jako integralnej części polityki rynku wewnętrznego w drodze promowania żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i kabotażu morskiego między poszczególnymi terytoriami, jednocześnie zapewniając lepsze połączenia między peryferyjnymi regionami morskimi, regionami najbardziej oddalonymi i wyspami, a lądem stałym i centrami gospodarczymi; w tym samym kontekście zaznacza, że zasadnicze znaczenie ma pokonanie trudności, jakie napotykają wyspiarskie obszary w UE, a w szczególności małe wyspy wspólnotowe, w odniesieniu do transportu osób i towarów, poprzez wspieranie połączeń morskich niewykorzystywanych przez rynek w odpowiednim stopniu oraz poprzez zagwarantowanie tego samego kosztu za kilometr za transport dóbr i pasażerów, niezależnie od miejsca; wzywa do podjęcia konkretnych działań na rzecz regionów peryferyjnych z uwzględnieniem ich specyfiki;

45.

zwraca uwagę na szczególne znaczenie gospodarki morskiej dla państw członkowskich i regionów, które posiadają duże obszary wyłącznych stref ekonomicznych, a także na konieczność wspierania rozwoju morskich grup gospodarczych, które należy wspierać ze względu na wkład, jaki wnoszą we wzrost gospodarczy i zatrudnienie, zgodnie ze strategią EU 2020;

46.

podkreśla, że rybołówstwo i akwakultura mają należne im miejsce w gospodarce morskiej i w rozwoju regionów przybrzeżnych, często oddalonych, a wspieranie gospodarczego, społecznego i środowiskowego rozwoju tych gospodarek jest celem zintegrowanej polityki morskiej;

47.

podkreśla konieczność uwzględnienia w zintegrowanej polityce morskiej ograniczeń i specyfiki sektora rybołówstwa i akwakultury w odniesieniu do wykorzystania obszarów morskich, w szczególności w zakresie dostępności przestrzeni niezbędnej do prowadzenia działalności oraz konieczności chronienia siedlisk morskich poprzez utworzenie rezerwatów morskich i innych środków zmierzających do tego celu, kładąc szczególny nacisk na badania naukowe, które będą lepiej zaplanowane i obejmą w pełni różnorodność geograficzną i klimatyczną każdego basenu morskiego;

48.

przypomina, że regiony przybrzeżne i wyspy są szczególnie podatne na skutki zmian klimatu; podkreśla, że przy planowaniu wszelkich przedsięwzięć budowlanych wzdłuż długiej linii brzegowej Wspólnoty oraz na terenach do niej przylegających należy uwzględnić konsekwencje zmian klimatu; proponuje, aby przy opracowywaniu przyszłej polityki regionalnej brać pod uwagę podatność na zmiany klimatu, tak aby wdrażanie zintegrowanej polityki morskiej było niezagrożone;

49.

wzywa Komisję do spójnego włączenia celów dotyczących redukcji CO₂ i wprowadzenia gospodarczych instrumentów rynkowych, takich jak system handlu emisjami, do sektora morskiego, biorąc pod uwagę wyniki 61. sesji Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego IMO (w dniach od 27 września do 1 października 2010 r.), oraz podtrzymując swoje wezwanie do dalszego istotnego postępu w ramach IMO przypomina o zobowiązaniu Komisji do działania podjętym w dyrektywie w sprawie ETS (2009/29/WE); zwraca się również do Komisji o opracowanie strategii mającej na celu złagodzenie szczególnych skutków zmiany klimatu dla regionów przybrzeżnych i wysp, co będzie stanowić kontynuację białej księgi w sprawie zmiany klimatu;

50.

ponownie podkreśla pilną potrzebę zmniejszenia wywieranego na środowisko morskie wpływu pochodzącego z lądu, takiego jak zanieczyszczenie ściekami przemysłowymi i rolnymi oraz złe zarządzanie obszarami przybrzeżnymi w kontekście zintegrowanego podejścia opartego na ekosystemach;

51.

wzywa państwa członkowskie, aby wypełniły swoje zobowiązania określone w dyrektywie ramowej w sprawie strategii morskiej oraz aby do 15 lipca 2012 r. dokonały oceny stanu swoich wód morskich, ustaliły cele środowiskowe i sporządziły programy monitorowania; zwraca się do państw członkowskich o sporządzenie ambitnych programów działań mających na celu osiągnięcie dobrego stanu wód;

52.

wzywa państwa członkowskie do wypełnienia zobowiązań wymienionych w art. 13 dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej dotyczących wyznaczenia chronionych obszarów morskich; ponadto wzywa państwa członkowskie, aby skutecznie kontrolowały przestrzeganie środków ochronnych;

53.

przyjmuje do wiadomości fakt obowiązywania od 1 lipca 2010 r. nowych dopuszczalnych wartości dla zawartości SO₂ w paliwie okrętowym w Kanale La Manche oraz na Morzu Północnym i Morzu Bałtyckim, które decyzją Międzynarodowej Organizacji Morskiej zostały ogłoszone obszarami kontroli emisji siarki; uważa, że wszystkie europejskie obszary przybrzeżne powinny być w podobnej mierze objęte ochroną oraz że stosowanie nowych dopuszczalnych wartości SO₂ na niektórych obszarach może prowadzić do zakłócenia konkurencji; uważa, że bardziej zasadne jest stosowanie jednolitych przepisów dla całego obszaru UE oraz że za wszelką cenę należy unikać zmiany sposobu transportu z morskiego na drogowy;

54.

uznaje, że morza stały się miejscem wywozu ogromnych i szybko zwiększających się ilości odpadów, w większości plastikowych, oraz zgubionych kontenerów; wzywa Komisję do promowania europejskiej i międzynarodowej debaty służącej zbadaniu sposobów ograniczenia tego zjawiska;

55.

zwraca się do Komisji, by przedstawiła strategię zrównoważonej turystyki przybrzeżnej i morskiej dla wzmocnienia ich trwałego rozwoju i atrakcyjności dla mieszkańców i turystów, gdyż jest to jeden z priorytetów w zakresie ochrony przyrody na obszarach morskich, takich jak obszar Morza Wattowego, i by dokonała tego, w pełni wykorzystując nowe postanowienia w dziedzinie turystyki zawarte w Traktacie z Lizbony oraz wspierając takie inicjatywy, jak sieć EDEN;

56.

podkreśla, że turystyka morska i przybrzeżna oraz sektory powiązane posiadają duży potencjał rozwoju i są ważnymi czynnikami wzrostu gospodarczego; obszary nadmorskie stanowią główne ośrodki turystyczne w Europie, w związku z czym zwraca się do Komisji o uwzględnienie tych zagadnień w jej strategii na rzecz zrównoważonej turystyki przybrzeżnej i morskiej;

57.

podkreśla znaczenie wartości dodanej polityki na rzecz mórz/morskiej w zacieśnianiu współpracy między sąsiadami, a w szczególności między państwami członkowskimi i państwami kandydującymi do wejścia do UE;

58.

z zadowoleniem przyjmuje europejską strategię na rzecz badań morskich oraz wspólne apele w ramach programu ramowego w dziedzinie badań dotyczącego "oceanów przyszłości", odzwierciedlające w konkretny sposób jednolite podejście do wdrażania zintegrowanej polityki morskiej; proponuje, aby dziedziny nauki związane z tematyką morską były priorytetowym tematem 8. programu w zakresie badań i rozwoju technologicznego oraz by utworzyć europejski instytut badań morskich;

59.

zgadza się, że stworzenie interdyscyplinarnej bazy wiedzy naukowej i technologicznej na temat europejskich mórz i wybrzeży ma podstawowe znaczenie; zwraca się do Komisji i państw członkowskich we współpracy z podmiotami regionalnymi i lokalnymi o ocenę istniejących baz danych i programów obserwacyjnych oraz o przyspieszenie działań mających na celu jak najszybsze uruchomienie Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska Morskiego;

60.

wzywa Komisję, aby pomogła państwom członkowskim w zainicjowaniu planu inwentaryzacji i sporządzenia map położenia wraków statków i podwodnych stanowisk archeologicznych - jako że stanowią one część dziedzictwa historycznego i kulturowego Wspólnoty - a tym samym ułatwiła poznanie i zbadanie tych miejsc oraz przyczyniła się do zapobiegania rabunkom, na które są one narażone, umożliwiając w ten sposób ich odpowiednią ochronę;

61.

z zadowoleniem przyjmuje opracowany niedawno przez Komisję atlas mórz i zachęca zainteresowane podmioty, aby korzystały z forum morskiego jako nowego instrumentu współpracy oraz by włączyć do niej skuteczniej ogół społeczeństwa;

*

**

62.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji Europejskiej.

Zintegrowana polityka morska (2010/2040(INI)).

Dz.U.UE.C.2012.70E.70