Zalecenie 2013/165/UE w sprawie obecności toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych
Dz.U.UE.L.2013.91.12
Akt obowiązującyZALECENIE KOMISJI
z dnia 27 marca 2013 r.
w sprawie obecności toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 3 kwietnia 2013 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Toksyny T-2 i HT-2 są mikotoksynami wytwarzanymi przez różne gatunki Fusarium. Toksyna T-2 jest szybko metabolizowana, w wyniku czego powstaje szereg produktów, z których najważniejszym metabolitem jest toksyna HT-2.
(2) Panel ds. Środków Trujących w Łańcuchu Żywnościowym (panel CONTAM) Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął na wniosek Komisji opinię w sprawie zagrożeń dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego związanych z obecnością toksyn T-2 i HT-2 w żywności i paszy(1).
(3) Panel CONTAM określił grupowe tolerowane dzienne pobranie na poziomie 100 ng/kg masy ciała dla sumy toksyn T-2 i HT-2. Dokonane w oparciu o dostępne dane o występowaniu szacunkowe obliczenia chronicznego, związanego z dietą narażenia człowieka na sumę toksyn T-2 i HT-2 wykazują wartości leżące poniżej tolerowanego dziennego pobrania dla populacji wszystkich grup wiekowych i nie stanowią w związku z tym bezpośredniego powodu do obaw związanych ze zdrowiem.
(4) Jeśli chodzi o zagrożenie dla zdrowia zwierząt, panel CONTAM uznał, że obecne szacowane narażenie na toksyny T-2 i HT-2 najprawdopodobniej nie stanowi powodu do obaw związanych ze zdrowiem w odniesieniu do przeżuwaczy, królików oraz ryb. W przypadku świń, drobiu, koni oraz psów szacunkowe narażenie na toksyny T-2 i HT-2 wykazuje na niskie ryzyko wystąpienia niepożądanego skutku dla zdrowia. Koty należą do najbardziej podatnych gatunków zwierząt. Ze względu na niewielką ilość danych oraz poważne niepożądane skutki dla zdrowia przy niskich dawkach nie ustalono NOAEL ani LOAEL. W związku z powyższym niniejsze zalecenie nie ma zastosowania do karmy dla kotów, w odniesieniu do której ustanowione zostaną surowsze środki.
(5) Panel CONTAM stwierdził ponadto, że migracja toksyn T-2 i HT-2 z paszy do produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego jest niewielka i że w związku z tym przyczynia się ona jedynie w nieznacznym stopniu do narażenia ludzi.
(6) Uwzględniając wnioski rzeczonej opinii naukowej oraz znaczne zróżnicowanie w występowaniu toksyn T-2 i HT-2 w poszczególnych latach, należy zgromadzić więcej danych na temat T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych oraz więcej informacji na temat wpływu przetwarzania żywności (np. gotowania) oraz czynników agronomicznych na obecność toksyn T-2 i HT-2. Konieczne jest ponadto uzyskanie większej ilości informacji na temat różnych czynników, które prowadzą do występowania stosunkowo wysokich poziomów toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, aby umożliwić ustalenie środków, które należy wprowadzić dla uniknięcia lub ograniczenia obecności toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych. Należy przeprowadzić badania w celu zgromadzenia informacji o czynnikach powodujących występowanie stosunkowo wysokich poziomów toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych oraz o skutkach przetwarzania paszy i żywności. Zgodnie z dostępnymi danymi T-2 i HT-2 nie występują, lub występują jedynie na niskich poziomach, w ryżu i produktach z ryżu, w związku z czym należy wyłączyć te produkty z zakresu niniejszego zalecenia.
(7) Wyniki monitorowania zbóż i produktów zbożowych zostaną wykorzystane do oceny zmian w narażeniu ludzi i zwierząt na toksyny T-2 i HT-2 oraz tendencji związanych z takim narażeniem. Należy zatem stosować metody analizy o wystarczającej czułości.
(8) Aby umożliwić orientację co do tego, w jakich przypadkach przeprowadzenie takich badań byłoby pożądane, należy podać wartości wskaźnikowe, powyżej których takie badania byłyby wskazane. Do ustalenia tych wartości wskaźnikowych wykorzystano dane dotyczące występowania dostępne w bazie danych EFSA. Istotne znaczenie dla przeprowadzania takich badań ma identyfikowalność.
(9) W 2015 r. należy przeprowadzić ocenę informacji zgromadzonych w ramach niniejszego zalecenia. Dane z monitorowania uzyskane w wyniku niniejszego zalecenia umożliwią również lepsze zrozumienie występujących z roku na rok zmian w obecności toksyn T-2 i HT-2 w szerokiej gamie produktów zbożowych, czynników powodujących występowanie wysokich poziomów tych toksyn oraz środków, które można wprowadzić w celu uniknięcia lub zmniejszenia obecności toksyn T-2 i HT-2, w tym poprzez czynniki agronomiczne oraz poprzez przetwarzanie,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:
(1) Panel EFSA ds. Środków Trujących w Łańcuchu Żywnościowym (CONTAM); Opinia naukowa w sprawie zagrożeń dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego związanych z obecnością toksyn T-2 i HT-2 w żywności i paszy. Dziennik EFSA 2011; 9(12):2481. [187 s.]: doi:10.2903/j.efsa.2011.2481. Dostępne na stronie internetowej: www.efsa.europa.eu/efsajournal
(2) Dz.U. L 70 z 9.3.2006, s. 12.
(3) Dz.U. L 54 z 26.2.2009, s. 1.