Wyzwania związane z układami zbiorowymi w UE (2008/2085(INI)).
Dz.U.UE.C.2010.15E.50
Akt nienormatywnyP6_TA(2008)0513
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2008 r. w sprawie wyzwań związanych z układami zbiorowymi w UE (2008/2085(INI))
(2010/C 15 E/10)
(Dz.U.UE C z dnia 21 stycznia 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 2, a w szczególności pierwsze tiret Traktatu UE i art. 3 ust. 1 lit. j) Traktatu WE,
– uwzględniając art. 136, 137, 138, 139 i 140 Traktatu WE,
– uwzględniając art. 12, 39 i 49 Traktatu WE,
– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, zmieniony traktatem z Lizbony z dnia 13 grudnia 2007 r., w szczególności jego art. 3,
– uwzględniając art. 152 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który uznaje znaczenie dialogu społecznego i rokowań zbiorowych dla rozwoju,
– uwzględniając art. 27, 28 i 34 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając Europejską Konwencję Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, a w szczególności jej artykuł 11,
– uwzględniając Europejską kartę społeczną, a w szczególności jej art. 5, 6 i 19,
– uwzględniając Europejską konwencję o statusie prawnym pracowników migrujących,
– uwzględniając dyrektywę 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług(1) (dyrektywa o delegowaniu pracowników),
– uwzględniając sprawozdanie służb Komisji w sprawie wdrożenia dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (SEC(2006)0439) (sprawozdanie służb Komisji),
– uwzględniając dyrektywę 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (dyrektywa w sprawie zamówień publicznych)(2),
– uwzględniając klauzulę Montiego z rozporządzenia Rady (WE) nr 2679/98 z dnia 7 grudnia 1998 r. w sprawie funkcjonowania rynku wewnętrznego w odniesieniu do swobodnego przepływu towarów pomiędzy państwami członkowskimi(3),
– uwzględniając dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym(4) (dyrektywa usługowa),
– uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (ETS) z dnia 27 marca 1990 r. w sprawie C-113/89 Rush Portugesa Ltd przeciwko Office National d'Immigration(5),
– uwzględniając orzeczenia ETS z dnia 9 sierpnia 1994 r. w sprawie C-43/93, Vander Elst(6), z dnia 23 listopada 1999 r. w połączonych sprawach C-369/96 i 376/96, Arblade(7), z dnia 25 października 2001 r. w połączonych sprawach C-49/98, C-50/98, C-52/98, C-54/98, C-68/98 i C-71/98, Finalarte(8), z dnia 7 lutego 2002 r. w sprawie C-279/00, Komisja przeciwko Włochom(9), z dnia 12 października 2004 r. w sprawie C-60/03, Wolff & Müller GmbH(10), z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-445/03, Komisja przeciwko Luksemburgowi(11) oraz z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie C-244/04, Komisja przeciwko Niemcom(12),
– uwzględniając orzeczenie ETS z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie C-438/05 "International Transport Workers" Federation and Finish Seamen's Union przeciwko Viking Line ABP(13) (sprawa Viking),
– uwzględniając orzeczenie ETS z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie C-341/05 Laval un Partneri Ltd(14),
– uwzględniając orzeczenie ETS z dnia 3 kwietnia 2008 r. w sprawie C-346/06 Rüffer(15),
– uwzględniając następujące konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy: konwencja MOP nr 94 dotycząca postanowień o pracy (w umowach zawieranych przez władze publiczne); konwencja MOP nr 87 dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych; konwencja MOP nr 98 dotycząca prawa do organizowania się i rokowań zbiorowych; konwencja MOP nr 117 dotycząca podstawowych celów i norm polityki społecznej, zwłaszcza część IV; konwencja MOP nr 154 dotycząca rokowań zbiorowych,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 października 2006 r. w sprawie stosowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników(16),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2004 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy 96/71/WE w państwach członkowskich(17),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 maja 2007 r. w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich(18),
– uwzględniając wspólne zasady "flexicurity" zatwierdzone przez Radę Europejską w dniu 14 grudnia 2007 r. oraz rezolucję Parlamentu z dnia 29 listopada 2007 r. w sprawie wspólnych zasad wdrażania modelu "flexicurity"(19),
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Prawnej, jak również Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A6-0370/2008),
A. mając na uwadze, że Traktat WE uznaje prawa podstawowe określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a także w konstytucjach państw członkowskich oraz w różnych traktatach i konwencjach międzynarodowych za podstawowy punkt odniesienia dla prawa i praktyki Wspólnoty,
B. mając na uwadze, że Traktat WE ustala szereg istotnych zasad; mając na uwadze, że jednym z podstawowych celów Wspólnoty jest rynek wewnętrzny o wymiarze społecznym, oparty na zniesieniu między państwami członkowskimi przeszkód w swobodnym przepływie towarów, osób, usług i kapitału,
C. mając na uwadze, że jedną z tych zasad jest uznawanie podstawowych praw konstytucyjnych obywateli, w tym prawa do zakładania związków zawodowych, prawa do strajku i prawa do negocjowania układów zbiorowych,
D. mając na uwadze, że podstawowe zasady rynku wewnętrznego obejmują swobodę przepływu pracowników, swobodę przedsiębiorczości i swobodę świadczenia usług,
E. mając na uwadze, że zgodnie z art. 39 Traktatu WE swoboda przepływu pracowników obejmuje zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową między pracownikami państw członkowskich w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy,
F. mając na uwadze, że ograniczenia podstawowych swobód są na mocy traktatu WE dopuszczalne, jeśli służą one słusznym celom zgodnym z traktatem, są uzasadnione nadrzędnymi względami interesu ogólnego, są właściwe dla zagwarantowania realizacji wyznaczonych celów i nie wykraczają poza to, co jest niezbędne dla ich osiągnięcia, mając jednocześnie na uwadze, że zgodnie z art. 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności uznanych w karcie mogą być wprowadzone wyłącznie wtedy, jeżeli są proporcjonalne i konieczne oraz jeżeli rzeczywiście realizują cele interesu ogólnego uznawane przez Unię lub wynikają z potrzeby ochrony praw i wolności innych osób,
G. mając na uwadze, że ETS uznaje prawo do podejmowania działań zbiorowych za prawo podstawowe stanowiące nieodłączną część ogólnych zasad prawa wspólnotowego; mając na uwadze, że prawo to będzie również zagwarantowane w traktatach jeżeli traktat z Lizbony zostanie ratyfikowany,
H. mając na uwadze, że Komisja Europejska wielokrotnie podkreślała znaczenie istniejących krajowych ram regulacyjnych prawa pracy i rokowań zbiorowych dla ochrony praw pracowników,
I. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu zatytułowanym: Stosunki pracy w Europie w 2006 r. Komisja stwierdza, iż wysoce rozwinięte systemy rokowań zbiorowych mogą mieć pozytywny wpływ na integrację społeczną,
J. mając na uwadze, że zgodnie z art. 136 Traktatu WE Wspólnota i państwa członkowskie "mają na celu poprawę warunków życia i pracy, tak aby umożliwić ich wyrównanie z jednoczesnym zachowaniem postępu"; mając na uwadze, że z myślą o osiągnięciu tego celu art. 140 traktatu WE przewiduje, iż Komisja ma promować bliską współpracę między państwami członkowskimi w kwestiach polityki społecznej, szczególnie w sferach dotyczących prawa zrzeszania się i rokowań zbiorowych między pracodawcami i pracownikami,
K. mając na uwadze, że zgodnie z preambułą dyrektywy o delegowaniu pracowników wspieranie świadczenia usług ponad granicami wymaga wolnej i uczciwej konkurencji i środków gwarantujących poszanowanie praw pracowniczych zgodnie z ramami prawnymi odnoszącymi się do krajowego prawa pracy i stosunków przemysłowych w państwach członkowskich,
L. mając na uwadze, że w punkcie 12 preambuły dyrektywy o delegowaniu pracowników stwierdza się jasno, że "prawo wspólnotowe nie stanowi przeszkody dla państw członkowskich w stosowaniu ich ustawodawstwa lub zbiorowych układów pracy zawartych przez pracodawców i pracowników w stosunku do wszystkich osób zatrudnionych nawet tymczasowo na ich terytorium, mimo że ich pracodawca prowadzi działalność gospodarczą w innym państwie członkowskim" oraz że "prawo wspólnotowe nie zabrania państwom członkowskim stosowania odpowiednich środków w celu zagwarantowania przestrzegania tych zasad",
M. mając na uwadze, że osiągnięcie celu dyrektywy o delegowaniu pracowników, jakim jest stworzenie klimatu uczciwej konkurencji i opracowanie środków gwarantujących poszanowanie praw pracowniczych w erze gospodarki, w której świadczenie usług ponad granicami jest coraz powszechniejsze, jest ważne w kontekście ochrony zainteresowanych pracowników, przy równoczesnym poszanowaniu ram prawa pracy i stosunków pracy w państwach członkowskich, pod warunkiem, że nie narusza to prawodawstwa wspólnotowego,
N. mając na uwadze, że zgodnie z dyrektywą o delegowaniu pracowników prawo państw członkowskich musi ustanawiać "trzon" obowiązkowych zasad minimalnej ochrony pracowników delegowanych, których należy przestrzegać w kraju przyjmującym, przy zachowaniu możliwości stosowania warunków zatrudnienia korzystniejszych dla pracowników,
O. mając na uwadze, że art. 3 ust. 8 dyrektywy o delegowaniu pracowników daje możliwość wdrożenia dyrektywy poprzez ustawodawstwo lub poprzez układy zbiorowe uznane za powszechnie stosowane lub które są powszechnie stosowane do wszystkich podobnych przedsiębiorstw w danym przemyśle lub które zostały zawarte przez najbardziej reprezentatywne organizacje przedstawicieli pracodawców i pracowników na poziomie krajowym oraz są stosowane na całym terytorium kraju; mając na uwadze, że ETS stwierdza również, że skoro dyrektywa nie ma na celu harmonizacji systemów ustalających warunki pracy i zatrudnienia, państwa członkowskie posiadają swobodę w wyborze, na poziomie krajowym, systemu, który nie został wyraźnie wymieniony wśród systemów przewidzianych dyrektywą o delegowaniu pracowników,
P. mając na uwadze, że trzon przepisów zawarty w art. 3 ust. 1 dyrektywy o delegowaniu pracowników to międzynarodowe obowiązkowe zasady, uzgodnione wspólnie przez państwa członkowskie; mając na uwadze, że przepisy dotyczące polityki publicznej zawarte w art. 3 ust. 10 zawierają również międzynarodowe obowiązkowe zasady, ale są ograniczone w ten sposób, że państwa członkowskie mają swobodę dostosowania do nich prawa krajowego; mając na uwadze, że stosowanie art. 3 ust. 10 jest ważne dla państw członkowskich, gdyż dzięki niemu mogą one uwzględniać różnorodność rynku pracy, politykę społeczną i inne kwestie obejmujące ochronę pracowników, przy poszanowaniu zasady równego traktowania,
Q. mając na uwadze, że mobilność pracowników przyczyniła się znacznie do zatrudnienia, dobrobytu i integracji europejskiej, dając obywatelom nowe możliwości rozwoju wiedzy i doświadczenia oraz podniesienia standardu życia,
R. mając na uwadze, że art. 28 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej przyznaje prawo do rokowań i działań zbiorowych,
S. mając na uwadze, że dyrektywa o delegowaniu pracowników umożliwiła ponad milionowi pracowników pracę za granicą, na bezpiecznych warunkach oraz bez problemów i konfliktów,
T. mając na uwadze, że jednolite stosowanie i egzekwowanie postanowień dyrektywy o delegowaniu pracowników ma zasadnicze znaczenie dla realizacji jej celów, a zwłaszcza przestrzegania obowiązujących w państwach członkowskich ustaleń z zakresu rokowań zbiorowych,
U. mając na uwadze, że art. 3 ust. 1 lit. a) dyrektywy usługowej wyraźnie wskazuje, iż celem jej nie jest zastąpienie dyrektywy o delegowaniu pracowników i że dyrektywa o usługach nie narusza przepisów dyrektywy o delegowaniu pracowników,
V. mając na uwadze, że w rozporządzeniu Rady (WE) nr 2679/98 wprowadzono poniższą klauzulę (zwanej klauzulą Montiego) z myślą o swobodnym przepływie towarów; artykuł 2: "Niniejsze rozporządzenie nie może być interpretowane jako naruszające w jakikolwiek sposób wykonywanie podstawowych praw uznanych w państwach członkowskich, w tym prawa lub wolności strajku. Prawa te zawierać mogą również prawo lub wolność podejmowania innych działań objętych szczególnymi systemami stosunków pracy właściwych każdemu państwu członkowskiemu",
W. mając na uwadze, że w art. 1 ust. 7 dyrektywy stwierdza się, że: "Niniejsza dyrektywa nie narusza korzystania z praw podstawowych uznawanych w państwach członkowskich oraz w prawie wspólnotowym. Nie narusza także prawa do negocjowania, zawierania i wdrażania umów zbiorowych oraz podejmowania akcji protestacyjnych, zgodnie z prawem i praktykami krajowymi zgodnymi z prawem wspólnotowym",
X. mając na uwadze, że Rada Europejska ustaliła zasady tworzenia modeli rynku pracy obejmujących zarówno wysoki poziom bezpieczeństwa, jak i wysoki poziom elastyczności (tzw. model "flexicurity"); mając na uwadze, że uznaje się, że w znacznej części wdrożonych z powodzeniem modeli "flexicurity" występują silni partnerzy społeczni i szeroki zakres rokowań zbiorowych,
Y. mając na uwadze, że rolą ETS jest interpretowanie prawa wspólnotowego w świetle podstawowych praw i wolności oraz zapewnianie zgodności z prawem przy interpretowaniu i stosowaniu traktatu WE,
Z. mając na uwadze, że do sądów krajowych należy ustalenie, czy w poszczególnych przypadkach spełnione zostały kryteria pozwalające na ograniczenie podstawowych swobód w zgodzie z prawem wspólnotowym,
AA. mając na uwadze, że prawo do podejmowania działań zbiorowych i do zawierania układów zbiorowych jest prawem podstawowym, stanowiącym nieodłączną część ogólnych zasad prawa wspólnotowego; mając na uwadze, że w tym kontekście ETS nie powinien opierać się na oświadczeniu Rady i Komisji z dnia 24 września 1996 r., które nie zostało przyjęte przez Parlament Europejski jako współprawodawcę, co ograniczyłoby wykładnię pojęć "przepisy porządku publicznego" i "przepisy krajowe istotne dla porządku politycznego" jedynie do obowiązkowych zasad określonych w prawodawstwie,
AB. mając na uwadze, że wyrok ETS z dnia 21 września 1999 w sprawie C-67/96 Albany International BV(20) w dziedzinie prawa konkurencji przyznał związkom zawodowym szerokie kompetencje w zakresie kwestii dotyczących rynku pracy,
AC. mając na uwadze, że w ETS oraz pomiędzy Trybunałem a rzecznikami generalnymi odnotowano różnice w poglądach i wykładniach we różnych sprawach odnoszących się do dyrektywy o delegowaniu pracowników, w szczególności w wyżej wymienionych sprawach Laval i Rüffert, mając na uwadze, że takie różnice poglądów i wykładni mogą stanowić argument za doprecyzowaniem przepisów w świetle równowagi między podstawowymi prawami i swobodami,
1. podkreśla, że swoboda świadczenia usług to jeden z kamieni węgielnych w budowie wspólnej Europy; jest jednak zdania, że dla równowagi muszą jej towarzyszyć prawa podstawowe i cele społeczne wyznaczone w traktatach oraz prawo partnerów publicznych i społecznych do zapewniania niedyskryminujących warunków, równego traktowania i poprawy warunków życia i pracy; przypomina, że negocjacje i działania zbiorowe należą do praw podstawowych uznanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz że równe traktowanie jest podstawową zasadą Unii Europejskiej;
2. jest zdania, że każdy obywatel UE powinien mieć prawo do pracy w dowolnym miejscu w Unii Europejskiej, a tym samym prawo do równego traktowania; dlatego też ubolewa, że prawo to nie jest stosowane jednakowo w całej UE; jest zdania, że istniejące uregulowania przejściowe należy poddać rygorystycznemu przeglądowi przez Komisję w celu dokonania oceny, czy są one faktycznie potrzebne do zapobiegania zakłóceń na krajowych rynkach pracy, a jeżeli okaże się inaczej, należy je jak najszybciej usunąć;
3. podkreśla, że swoboda świadczenia usług nie stoi w sprzeczności i nie jest nadrzędna wobec podstawowego prawa partnerów społecznych do prowadzenia dialogu społecznego i sporów zbiorowych, tym bardziej że w niektórych państwach członkowskich prawo to gwarantuje konstytucja; podkreśla, że celem klauzuli Montiego była ochrona konstytucyjnych praw podstawowych w kontekście rynku wewnetrznego; przypomina jednocześnie, że swobodny przepływ pracowników jest jedną z czterech wolności rynku wewnętrznego;
4. z zadowoleniem przyjmuje traktat z Lizbony oraz fakt, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej ma przybrać charakter prawnie wiążący; zauważa, że objęłoby to prawo związków zawodowych do negocjowania i zawierania układów zbiorowych na właściwym szczeblu, a w razie konfliktu interesów do podejmowania działań zbiorowych (takich jak strajk) w celu obrony swoich interesów;
5. podkreśla, że swoboda świadczenia usług nie jest nadrzędna wobec praw podstawowych określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a zwłaszcza prawa związków zawodowych do wchodzenia w spór zbiorowy, tym bardziej że w niektórych państwach członkowskich prawo to gwarantuje konstytucja; podkreśla zatem, że wyżej wymienione orzeczenia ETS w sprawach Rüffert, Laval i Viking pokazują konieczność wyjaśnienia, iż swobody gospodarcze ustanowione w traktatach należy interpretować w sposób nienaruszający wykonywania podstawowych praw socjalnych uznanych przez państwa członkowskie i przez prawo wspólnotowe, w tym prawa do negocjowania, zawierania i wdrażania umów zbiorowych oraz podejmowania działań zbiorowych, oraz nienaruszający autonomii partnerów społecznych przy wykonywaniu tych praw podstawowych z myślą o interesach społecznych i ochronie pracowników;
6. podkreśla, że dyrektywa o delegowaniu pracowników umożliwia władzom publicznym i partnerom społecznym określenie warunków zatrudnienia korzystniejszych dla pracowników zgodnie z różnymi tradycjami państw członkowskich;
7. podkreśla, że 22 punkt preambuły dyrektywy o delegowaniu pracowników nie narusza prawa państw członkowskich w zakresie zbiorowych działań na rzecz obrony interesów zawodowych, co potwierdza art. 137 ust. 5 Traktatu WE;
8. dlatego podkreśla potrzebę zachowania i wzmocnienia zasady równego traktowania, jednakowej płacy za tę samą pracę w tym samym miejscu pracy zgodnie z art. 39 i art. 12 Traktatu WE; uważa, że w ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości przynależność państwowa pracodawcy, pracowników lub pracowników delegowanych nie może stanowić uzasadnienia nierówności w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia lub wykonywania praw podstawowych, takich jak prawo strajku;
9. podkreśla wagę zapobiegania negatywnemu wpływowi na modele rynku pracy, które już dziś łączą duży stopień elastyczności na rynku pracy z wysokim poziomem bezpieczeństwa, i dalszego wspierania tych modeli;
Ogólne skutki
10. zauważa, że horyzontalny skutek pewnych postanowień traktatu WE zależy od spełnienia określonych warunków, m. in. warunku przyznawania praw jednostkom, które mają interes w przestrzeganiu odnośnych zobowiązań; wyraża zaniepokojenie faktem, że w konkretnych przypadkach niedawnych orzeczeń ETS horyzontalny skutek art. 43 traktatu WE został należycie wyodrębniony, i uważa, że może to skutkować wnoszeniem większej liczby spraw przed ETS;
11. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zgodnie z zasadami i tradycją Unii Europejskiej szereg państw członkowskich we współpracy z partnerami społecznymi stworzyło wysokie standardy warunków pracy, które poprawiają dobrostan wszystkich pracowników i wspierają wzrost gospodarczy oraz konkurencyjność;
12. uważa, że intencje prawodawcy zawarte w dyrektywie o delegowaniu pracowników oraz w dyrektywie usługowej nie są zgodne z wykładniami, które mogą zachęcać do nieuczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami; zauważa, że przedsiębiorstwa, które podpisują i stosują układy zbiorowe, mogą znaleźć się w gorszej sytuacji w konkurencji z przedsiębiorstwami, które takie układy odrzucają;
13. uważa, że właściwe stosowanie i wdrażanie przepisów dyrektywy o delegowaniu pracowników jest kluczowe dla zapewnienia realizacji jej celów, a mianowicie dla łatwiejszego świadczenia usług, przy jednoczesnym zagwarantowaniu odpowiedniej ochrony pracowników oraz pełnego poszanowania porozumień o stosowaniu układów zbiorowych obowiązujących w państwach członkowskich, do których pracownicy są delegowani w ramach tej dyrektywy;
14. uważa również, że swoboda świadczenia usług transgranicznych na rynku wewnętrznym jest uzupełniana zapewnieniem, że krajowi i zagraniczni usługodawcy mają do czynienia z podobnymi warunkami gospodarczymi i rynkiem pracy w miejscu dostarczenia usług;
15. aktywnie wspiera konkurencyjność opartą na wiedzy i innowacyjności określoną w strategii lizbońskiej;
16. kwestionuje wprowadzenie zasady proporcjonalności w środkach podejmowanych przeciwko przedsiębiorstwom, które opierając się na swobodzie przedsiębiorczości lub świadczenia usług ponad granicami, rozmyślnie stosują gorsze warunki zatrudnienia; jest zdania, że nie można kwestionować prawa do wchodzenia w spory zbiorowe w obronie równego traktowania i zapewnienia godziwych warunków pracy;
17. podkreśla, że z interpretacji swobód gospodarczych WE nie może wynikać, że nadają one przedsiębiorstwom prawo do ich stosowania w celu lub ze skutkiem unikania lub omijania krajowego prawa i praktyk w dziedzinie socjalnej i zatrudnienia lub do nieuczciwej konkurencji w zakresie płacy i warunków pracy; uważa w związku z tym, że działania ponadgraniczne przedsiębiorstw, które mogą spowodować gorsze warunki zatrudnienia w kraju przyjmującym muszą być proporcjonalne i nie można ich automatycznie usprawiedliwiać postanowieniami Traktatu WE, na przykład swobodną przepływu usług lub swobodą przedsiębiorczości;
18. podkreśla, że prawo Wspólnoty musi przestrzegać zasady niedyskryminacji; podkreśla ponadto, że prawo europejskie musi zapewnić niestawianie przeszkód umowom zbiorowym, na przykład tym, które realizują w miejscu świadczenia usługi zasadę jednakowej płacy za jednakową pracę dla wszystkich pracowników w miejscu pracy, bez względu na ich obywatelstwo lub na przynależność państwową pracodawcy, lub wchodzeniu w spory zbiorowe na rzecz takich umów zgodnych z prawem lub praktyką krajową;
19. przyznaje, że orzeczenia ETS w wyżej wymienionych sprawach Laval, Rüffert i Luksemburg spowodowały głębokie zaniepokojenie co do sposobu interpretacji dyrektyw wprowadzających minimalną harmonizację;
20. stwierdza, że względy społeczne, o których mowa w art. 26 i 27 dyrektywy o zamówieniach publicznych, umożliwiają państwom członkowskim stworzenie sprawiedliwych warunków konkurencji poprzez ustalenie warunków i zatrudnienia wykraczających poza minimalny poziom ochrony;
21. jest zdania, że wąska podstawa prawna dyrektywy o delegowaniu pracowników, dotycząca swobodnego przepływu, może prowadzić do zinterpretowania dyrektywy o delegowaniu pracowników jako wyraźnej zachęty do nieuczciwej konkurencji w zakresie płac i warunków pracy; dlatego też uważa, że można rozszerzyć podstawę prawną dyrektywy o delegowaniu pracowników, tak aby objęła ona odniesienie do swobodnego przepływu pracowników;
22. podkreśla, że obecny stan rzeczy może doprowadzić do sytuacji, w której pracownicy w krajach przyjmujących znajdą się pod presją konkurencji w postaci niskich płac; dlatego uważa, też należy zapewnić spójną transpozycję dyrektywy o delegowaniu pracowników we wszystkich państwach członkowskich;
23. przypomina, że dziewięć państw członkowskich ratyfikowało konwencję MOP nr 94; wyraża ubolewanie, że nawet orzeczenia sądowe nie uwzględniają należycie konwencji nr 94 MOP i obawia się, że stosowanie tej konwencji w zainteresowanych państwach członkowskich może stać w sprzeczności ze stosowaniem dyrektywy o delegowaniu pracowników; wzywa Komisję do pilnego wyjaśnienia sytuacji i do dalszego zachęcania do ratyfikacji tej konwencji w celu dalszego rozwoju klauzul socjalnych w regulacjach dotyczących zamówień publicznych, co należy do celów dyrektywy o zamówieniach publicznych;
24. zauważa, że zgodnie z konwencjami MOP nr 87 i 98 ograniczanie prawa do wchodzenia w spór zbiorowy oraz praw podstawowych może być uzasadnione jedynie względami dotyczącymi zdrowia, porządku publicznego i innymi podobnymi względami;
25. wzywa wszystkie państwa członkowskie do właściwego wdrożenia dyrektywy o delegowaniu pracowników; podkreśla, że przepisy dotyczące rynku pracy oraz zasady rokowań zbiorowych i zawierania układów zbiorowych należą do kompetencji państw członkowskich i partnerów społecznych; w szczególności wskazuje, że zgodnie z zasadą pomocniczości zadaniem państw członkowskich jest pełne wykorzystanie i udoskonalenie środków prewencyjnych i kontrolnych oraz sankcji;
26. jest zdania, że obecne prawo Wspólnoty jest niekompletne i niespójne co umożliwia interpretację dyrektywy o delegowaniu pracowników w sposób niezgodny z intencjami wspólnotowego prawodawcy, który dążył do osiągnięcia uczciwego kompromisu pomiędzy swobodą świadczenia usług i ochroną praw pracowników; wzywa Komisję do przygotowania niezbędnych wniosków legislacyjnych służących zapobieganiu przyszłym sprzecznym interpretacjom;
27. dlatego też z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie Komisji z dnia 3 kwietnia 2008 r., w którym zobowiązuje się ona do dalszego zwalczania konkurencji opartej na dumpingu społecznym i jednocześnie podkreśla, że swoboda świadczenia usług nie jest sprzeczna ani nadrzędna względem podstawowego prawa do strajku oraz przystępowania do związku zawodowego; zachęca do bezzwłocznego wdrożenia konkluzji Rady z dnia 9 czerwca 2008 r. w celu naprawy usterek w procesie wdrażania, aby zapobiec dalszym problematycznym sytuacjom i nadużyciom i stworzyć pożądany klimat wzajemnego zaufania; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zadbały o ściślejszą współpracę między państwami członkowskimi, władzami krajowymi i Komisją w zakresie monitoringu i wymiany najlepszych wzorców; uważa to za skuteczny sposób zwalczania nadużyć;
28. zauważa, że istotne jest, aby zasady dotyczące rynku pracy UE były przejrzyste i odpowiednie dla wszystkich, ale także, że różne tradycje polityczne niezmiernie utrudniają stworzenie jednolitego modelu rynku pracy; dlatego też uznaje, że gdy szczególnie dotyczy to niektórych państw członkowskich, należy przeprowadzić drobiazgową ocenę wpływu orzeczeń na poziomie krajowym, przy konsultacji z partnerami społecznymi;
29. z zadowoleniem przyjmuje sygnały z Komisji, że jest ona do powtórnego zbadania wpływu rynku wewnętrznego na prawa pracownicze i negocjacje zbiorowe;
30. sugeruje, że nie powinno to pominąć częściowego przeglądu dyrektywy o delegowaniu pracowników Jakiegokolwiek przeglądu tej dyrektywy powinno się dokonać po szczegółowej analizie rzeczywistych wyzwań związanych z różnymi modelami umów zbiorowych przeprowadzonej na szczeblu krajowym. Jeżeli uzna się go za użyteczny, przegląd ten powinien poruszać w szczególności takie kwestie, jak te dotyczące stosowanych warunków pracy, poziomu płac, zasady równego traktowania pracowników w kontekście wolnego przepływu usług, poszanowania różnych modeli pracy i czasu oddelegowania;
31. jest zdania, że korzystanie z praw podstawowych uznanych w państwach członkowskich, w konwencjach MOP i w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w tym prawa do negocjowania, zawierania i wdrażania umów zbiorowych oraz podejmowania akcji protestacyjnych nie powinno być zagrożone;
32. podkreśla, że należy jasno stwierdzić, że dyrektywa o delegowaniu pracowników i inne dyrektywy nie zabraniają państwom członkowskim i partnerom społecznym domagania się lepszych warunków z myślą o równym traktowaniu pracowników, oraz że zapewniona jest możliwość wdrażania prawa wspólnotowego na podstawie wszystkich istniejących modeli rynku pracy;
33. wzywa Komisję do pilnego wykonania decyzji Rady dotyczącej ustanowienia elektronicznego systemu wymiany informacji, który mógłby umożliwić państwom członkowskim skuteczniejsze zwalczanie nadużyć;
34. zwraca się do państw członkowskich o przyjęcie środków mające na celu zwalczanie nadużyć, szczególnie w odniesieniu do działalności przedsiębiorstw działających na zasadzie "skrzynki pocztowej", które nie prowadzą żadnej istotnej i konkretnej działalności w kraju siedziby przedsiębiorstwa, a które zostały utworzone - czasem wręcz bezpośrednio przez głównego kontrahenta w kraju przyjmującym - wyłącznie w celu prowadzenia działalności w kraju przyjmującym, w celu uniknięcia pełnego stosowania przepisów i regulacji kraju przyjmującego, zwłaszcza w odniesieniu do płac i warunków pracy; wzywa Komisję, aby w swoim kodeksie postępowania dla przedsiębiorstw w ramach dyrektywy usługowej ustanowiła jednoznaczne przepisy zwalczające przedsiębiorstwa działające na zasadzie "skrzynki pocztowej";
35. podkreśla, że podstawowe prawa społeczne nie są podporządkowane prawom gospodarczym w hierarchii podstawowych wolności; dlatego zwraca się o potwierdzenie w prawie pierwotnym równowagi pomiędzy prawami podstawowymi i wolnością gospodarczą w celu uniknięcia dążenia do obniżania standardów socjalnych;
36. z zadowoleniem przyjmuje wspólne stanowisko Rady w sprawie nowej dyrektywy w sprawie pracy tymczasowej, która zapewni niedyskryminujące traktowanie od pierwszego dnia zatrudnienia, jeżeli partnerzy społeczni nie przyjmą innego rozwiązania;
37. wzywa Komisję do przedstawienia dawno oczekiwanego komunikatu w sprawie międzynarodowych rokowań zbiorowych zawierającego propozycję utworzenia ram prawnych dla ponadnarodowych układów zbiorowych;
*
**
38. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.
______
(1) Dz.U. L 18 z 21.1.1997, s. 1.
(2) Dz.U. L 134 z 30.4.2004, s. 114.
(3) Dz.U. L 337 z 12.12.1998, s. 8.
(4) Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36.
(5) Zb.Orz. 1990 r., tom I, s. 1470.
(6) Zb.Orz. 1994 r., tom I, s. 3803.
(7) Zb.Orz. 1999 r., tom I, s. 8453.
(8) Zb.Orz. 2001 r., tom I, s. 7831.
(9) Zb.Orz. 2002 r., tom I, s. 1425.
(10) Zb.Orz. 2004 r., tom I, s. 9553.
(11) Zb.Orz. 1999 r., tom I, s. 10191.
(12) Zb.Orz. 2006 r., tom I, s. 885.
(13) Zb.Orz. 2007 r., tom I, s. 10779.
(14) Zb.Orz. 2007 r., tom I, s. 11767.
(15) Dotychczas nieopublikowno w Zb.Orz.
(16) Dz.U. C 313 E z 20.12.2006, s. 452.
(17) Dz.U. C 92 E z 16.4.2004, s. 404.
(18) Dz.U. C 102 E z 24.4.2008, s. 321.
(19) Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0574.
(20) Zb.Orz. 1999 r., tom I, s. 5751.