Wytyczne dotyczące kryteriów równego traktowania i przejrzystości, które mają być stosowane przez ENTSO-E i ENTSOG przy opracowywaniu ich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci określonych w pkt 2.5 załącznika III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013.
Dz.U.UE.C.2018.265.1
Akt obowiązującyZALECENIE KOMISJI
z dnia 24 lipca 2018 r.
w sprawie wytycznych dotyczących kryteriów równego traktowania i przejrzystości, które mają być stosowane przez ENTSO-E i ENTSOG przy opracowywaniu ich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci określonych w pkt 2.5 załącznika III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013
(Dz.U.UE C z dnia 27 lipca 2018 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 172,
uwzględniając pkt 2.5 załącznika III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, uchylającego decyzję nr 1364/2006/WE oraz zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 713/2009, (WE) nr 714/2009 i (WE) nr 715/2009 1 ("rozporządzenie TEN-E"),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dziesięcioletni plan rozwoju sieci dotyczący energii elektrycznej i dziesięcioletni plan rozwoju sieci dotyczący gazu to niewiążące dokumenty obejmujące całą Unię, opracowywane i publikowane co dwa lata odpowiednio przez europejską sieć operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej ("ENTSO-E") oraz gazu ("ENTSOG"), aby ocenić, zgodnie ze wszystkimi wymogami prawnymi, w jaki sposób wszystkie odpowiednie projekty europejskie przyczyniają się do poprawy europejskich systemów elektroenergetycznych i gazowych.
(2) Rozporządzenie TEN-E wymaga włączenia kandydujących projektów dotyczących energii elektrycznej i gazu do odpowiedniego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci jako warunku wstępnego zgłoszenia ich jako kandydatów do włączenia do ogólnounijnych list projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
(3) Rozporządzenie TEN-E zobowiązuje Komisję Europejską do wydawania wytycznych dotyczących kryteriów, które mają być stosowane przez ENTSO-E i ENTSOG przy opracowywaniu odpowiednich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci, aby zapewnić równe traktowanie i przejrzystość procesu.
(4) Komisja przygotowała niniejsze niewiążące wytyczne w sprawie kluczowych zasad, które powinny być przestrzegane, oraz aspektów, które powinny zostać uwzględnione w dokumentach dotyczących praktycznej realizacji, które są przyjmowane i stosowane przez ENTSO-E i ENTSOG przy przygotowywaniu odpowiednich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:
W imieniu Komisji | |
Miguel ARIAS CAÑETE | |
Członek Komisji |
ZAŁĄCZNIK
1.
WPROWADZENIE
WPROWADZENIE
Zalecenie Komisji pt. "Wytyczne dotyczące kryteriów równego traktowania i przejrzystości, które mają być stosowane przez europejską sieć operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej (ENTSO-E) oraz gazu (ENTSOG) przy opracowywaniu ich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci (planów)" ("wytyczne") wynika z przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, uchylającego decyzję nr 1364/2006/WE oraz zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 713/2009, (WE) nr 714/2009 i (WE) nr 715/2009 2 ("rozporządzenie TEN-E").
Dziesięcioletnie plany rozwoju sieci dla energii elektrycznej i gazu to kompleksowe i aktualne europejskie dokumenty referencyjne dla sieci przesyłu energii elektrycznej i gazu. Dokumenty te tworzone są co dwa lata i przedstawiają one przegląd planów rozbudowy sieci przesyłowych, które zostały określone jako niezbędne, by sieć przesyłowa przyczyniała się do realizacji celów polityki energetycznej UE. Plany stanowią podstawę sporządzenia list projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w sektorze energii elektrycznej i gazu. Jedynie projekty dotyczące gazu i energii elektrycznej, które znajdują się w planach, mogą ubiegać się o uzyskanie statusu projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania, a ich ocena opiera się w dużym stopniu na przedstawionej w planie analizie kosztów i korzyści poszczególnych projektów.
W wytycznych wyjaśniono ramy prawne mające zastosowanie do procesu opracowywania i przyjmowania planów. Mają one na celu zapewnienie sprawiedliwego, równego i przejrzystego procesu włączenia projektów do planów poprzez ustanowienie struktury, treści i zasad, które zapewnią spójność między oboma planami oraz jednolitą interpretację obowiązujących zasad i przepisów przez obie ENTSO. Ustanowiono w nich ogólne ramy przyjmowania, zmiany i stosowania dokumentów dotyczących praktycznej realizacji, które mają zostać przyjęte i być stosowane odpowiednio przez ENTSO-E i ENTSOG w celu zapewnienia równego traktowania i przejrzystości w ramach tych działań.
Wymóg opracowania niniejszych wytycznych zawarto w pkt 2.5 załącznika III do rozporządzenia TEN-E dotyczącym ustanawiania regionalnych list w ramach procesu identyfikacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania: "[...] Komisja wyda wytyczne dotyczące kryteriów, które mają być stosowane przez ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu przy opracowywaniu odpowiednich dziesięcioletnich planów rozwoju sieci, o których mowa w pkt 3) i 4), aby zapewnić równe traktowanie i przejrzystość procesu". Zasady dotyczące procesu opracowywania planów, określone w niniejszych wytycznych, będą miały zastosowanie do każdego projektu rozpatrywanego pod kątem włączenia do odpowiedniego planu, niezależnie od tego, czy promotor zamierza przedłożyć go jako kandydata w kolejnej procedurze wyboru projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
Niniejsze wytyczne nie są prawnie wiążące. Wszystkie przyszłe metody, narzędzia i harmonogramy, które mają być stosowane przez ENTSO-E i ENTSOG w ramach procesów opracowywania planów, powinny być w pełni zgodne z wymogami rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 714/2009 3 i (WE) nr 715/2009 4 , rozporządzenia TEN-E oraz wytycznych.
1.2. Adresaci
Wytyczne skierowane są do ENTSO energii elektrycznej i ENTSO gazu. Kryteria stosowane przez ENTSO zgodnie z niniejszym dokumentem będą miały wpływ na:
2.
DZIESIĘCIOLETNIE PLANY ROZWOJU SIECI
DZIESIĘCIOLETNIE PLANY ROZWOJU SIECI
Dziesięcioletnie plany rozwoju sieci dotyczące energii elektrycznej i gazu są opracowywane odpowiednio przez ENTSO-E i ENTSOG zgodnie z odpowiednimi art. 8 rozporządzeń (WE) nr 714/2009 i 715/2009. Niewiążące ogólnounijne plany są przyjmowane i publikowane co dwa lata i obejmują modelowanie zintegrowanej sieci, opracowywanie scenariuszy, europejską prognozę wystarczalności mocy wytwórczych lub europejską prognozę adekwatności dostaw (w zależności od przypadku), a także ocenę odporności systemu.
Dziesięcioletnie plany rozwoju sieci opierają się na krajowych planach inwestycyjnych, z uwzględnieniem regionalnych planów inwestycyjnych oraz, w stosownych przypadkach, unijnych aspektów planowania sieci, a także podlegają analizie kosztów i korzyści przeprowadzonej z wykorzystaniem metody ustanowionej zgodnie z rozporządzeniem TEN-E. Jeżeli chodzi o międzysystemowe połączenia transgraniczne, plany uwzględniają również uzasadnione potrzeby różnych użytkowników systemu i obejmują długoterminowe zobowiązania inwestorów oraz określają luki w inwestycjach, w szczególności w odniesieniu do transgranicznych zdolności przesyłowych.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 rozporządzeń (WE) nr 714/2009 i 715/2009 oraz art. 6 ust. 3 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 713/2009 6 Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki ("Agencja") przedstawia należycie uzasadnione opinie na temat projektów dziesięcioletnich planów rozwoju sieci, a także zalecenia dla ENTSO, w przypadku gdy uzna, że dany projekt planu nie przyczynia się do niedyskryminacji, skutecznej konkurencji, sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania rynków wewnętrznych lub wystarczającego poziomu międzysystemowych połączeń transgranicznych z dostępem dla osób trzecich.
ENTSO są prawnie zobowiązane 7 do prowadzenia szeroko zakrojonych konsultacji w trakcie przygotowywania planów. Konsultacje muszą być przeprowadzane na wczesnym etapie oraz w sposób otwarty i przejrzysty, z udziałem wszystkich właściwych uczestników rynku, krajowych organów regulacyjnych i innych organów krajowych oraz przedsiębiorstw dostarczających i wytwarzających energię elektryczną lub gaz oraz przedsiębiorstw produkcyjnych. Celem konsultacji jest poznanie opinii i propozycji wszystkich właściwych stron w ramach procesu decyzyjnego. Wszystkie dokumenty i protokoły ze spotkań związanych z konsultacjami muszą być podawane do wiadomości publicznej.
Rozporządzenie TEN-E, na podstawie którego wprowadza się proces identyfikacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, wymaga włączenia kandydujących projektów dotyczących energii elektrycznej i gazu do dziesięcioletniego planu rozwoju sieci jako warunku wstępnego włączenia ich do ogólnounijnych list projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania 8 .
Ponadto ENTSOG jest prawnie zobowiązana do zapewnienia spójności i dostosowania długoterminowych prognoz monitorowania jakości gazu publikowanych co dwa lata oraz dziesięcioletniego planu rozwoju sieci dla gazu w tym samym okresie. Proces konsultacji z zainteresowanymi stronami na potrzeby opracowania planu musi zostać rozszerzony o element jakości gazu.
2.2. Zasady, których mają przestrzegać ENTSO w procesie opracowywania planów
Aby zapewnić równe traktowanie i przejrzystość procesu opracowywania planów oraz w ramach monitorowania Agencji, jak określono w art. 9 rozporządzeń (WE) nr 714/2009 i 715/2009, ENTSO-E i ENTSOG powinny:
W celu zapewnienia spójności między planem a procesem wyboru projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania ENTSO powinny konsultować się z Komisją i Agencja i informować je regularnie o procesie opracowywania planów, w szczególności w odniesieniu do włączania i oceny projektów. Umożliwi to ENTSO dostosowanie się do zaleceń Komisji i Agencji we właściwym czasie w ostatecznych planach.
3.
PRZEDKŁADANIE PROJEKTÓW, KTÓRE MAJĄ ZOSTAĆ WŁĄCZONE DO PLANU
PRZEDKŁADANIE PROJEKTÓW, KTÓRE MAJĄ ZOSTAĆ WŁĄCZONE DO PLANU
Aby zapewnić (1) sprawiedliwy i niedyskryminacyjny proces włączania projektów do planów, (2) przejrzystość procesu oraz (3) ogólną spójność podejść, ENTSO-E i ENTSOG powinny zbierać i zatwierdzać wszystkie wnioski dotyczące projektów we właściwym czasie, przy czym:
4.
DOKUMENTY ENTSO DOTYCZĄCE PRAKTYCZNEJ REALIZACJI
DOKUMENTY ENTSO DOTYCZĄCE PRAKTYCZNEJ REALIZACJI
Dokumenty te powinny zostać opracowane i przyjęte przez odpowiednie ENTSO po konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi stronami oraz z należytym uwzględnieniem zaleceń Komisji i Agencji.
W kolejnych procesach opracowywania planów, przegląd i aktualizacje dokumentów dotyczących praktycznej realizacji mogą być inicjowane przez odpowiednie ENTSO po konsultacji z Komisją i Agencją lub na wniosek Komisji.
Ponieważ włączenie niewłaściwych wniosków dotyczących projektów wpłynęłoby na modelowanie sieci energii elektrycznej i gazu, co mogłoby potencjalnie negatywnie wpłynąć na terminowe przyjęcie planów oraz na cel zapewnienia przejrzystości w odniesieniu do rozwoju sieci elektroenergetycznych i gazowych w Unii, przewidziany w motywie 9 rozporządzenia (WE) nr 714/2009 i w motywie 18 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, ENTSO-E i ENTSOG powinny określić w swoich dokumentach dotyczących praktycznej realizacji kryteria włączenia lub wykluczenia przedłożonych projektów. Wszystkie projekty, których włączenie do planu ma zostać zatwierdzone, powinny spełniać wymogi administracyjne i techniczne opisane w dokumentach dotyczących praktycznej realizacji odpowiednich ENTSO.
Dokumenty dotyczące praktycznej realizacji powinny zwięźle wyjaśnić proces opracowywania planów, w tym terminy zakończenia każdego etapu opracowywania planu, ich powiązania z procesem wyboru projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz powinny wymieniać kryteria administracyjne i techniczne, które należy spełnić, aby projekt mógł zostać włączony do danego planu. Kryteria te mogą zostać zgrupowane w różne kategorie i odpowiednio stosowane, w zależności od rodzaju promotora projektu, rodzaju infrastruktury, jaką dany projekt będzie realizował, a także od stanu zaawansowania projektu, przy jednoczesnym zapewnieniu przejrzystości procesu i równego traktowania wszystkich zainteresowanych promotorów. Promotorzy projektów już objętych poprzednimi planami muszą oficjalnie złożyć nowy wniosek o włączenie do przygotowywanego planu. Jeżeli dany projekt jest włączony do poprzedniego planu, możliwe jest jednak zastosowanie uproszczonej procedury składania wniosków o włączenie do obecnego planu, którą to procedurę należy opisać w dokumentach ENTSO dotyczących praktycznej realizacji.
Ostateczna decyzja o włączeniu projektu do listy projektów w ramach planu należy do danej ENTSO, a wszelkie decyzje dotyczące odmowy włączenia projektu do planu powinny zostać należycie uzasadnione.
4.1. Kryteria administracyjne i techniczne dotyczące promotorów projektów oraz projektów rozpatrywanych pod kątem ich włączenia do planu
Kryteria administracyjne i techniczne należy opracować z uwzględnieniem następujących aspektów:
4.2. Przetwarzanie danych
4.2.1. Wykorzystywanie danych i publiczny dostęp do danych
Dokumenty administracyjne przedłożone przez promotorów projektów na etapie składania wniosków i odnoszące się do ich statusu prawnego, zdolności finansowych i wiedzy technicznej, o których mowa w pkt 4.1, powinny być wykorzystywane przez ENTSO wyłącznie w celu zapewnienia zgodności z kryteriami administracyjnymi określonymi w dokumentach ENTSO dotyczących praktycznej realizacji i powinny być traktowane przez ENTSO jako poufne zgodnie z ich przepisami wewnętrznymi, chyba że są one już publicznie dostępne.
Dane techniczne dostarczone przez promotorów projektów oraz korzyści wynikające z projektów ocenionych zgodnie z metodyką analizy kosztów i korzyści powinny zostać podane przez ENTSO do wiadomości publicznej w ramach procesu opracowywania planów.
Dane dotyczące kosztów przedłożone przez promotorów projektów w odniesieniu do projektów, które mają zostać włączone do planów, zostaną podane do wiadomości publicznej przez ENTSO. Można zastosować odstępstwa, jeżeli dane zostaną uznane za poufne przez odpowiednich promotorów projektów. W stosownych przypadkach zostaną one określone w dokumentach ENTSO dotyczących praktycznej realizacji.
Jednakże w kontekście wyboru projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania grupy regionalne utworzone na podstawie rozporządzenia TEN-E powinny mieć dostęp do wszystkich danych dotyczących kosztów przedłożonych przez promotorów projektów w ramach procesu opracowywania planów.
Zbiorcze lub ogólne wyniki oceny mogą zostać opublikowane przez ENTSO-E i ENTSOG lub wykorzystane w trakcie imprez publicznych zgodnie z dokumentami dotyczącymi praktycznej realizacji i przepisami wewnętrznymi.
4.2.2. Korekty danych wejściowych
W przypadku gdy informacje i dane techniczne przedłożone w odniesieniu do danego projektu nie są zgodne z wytycznymi oraz dokumentami ENTSO dotyczącymi praktycznej realizacji, promotor projektu powinien mieć możliwość przedłożenia danej ENTSO poprawionych informacji w okresie kontroli spójności, w terminie określonym w dokumentach ENTSO dotyczących praktycznej realizacji i nie później niż w momencie zakończenia konsultacji publicznych dotyczących planów.
Należy wyraźnie określić i zapewnić wystarczający czas na właściwe przedłożenie poprawionych informacji, jak również na niezbędną wymianę informacji lub wyjaśnień między właściwym ENTSO a promotorem projektu.
W razie jakichkolwiek niespójności w korektach informacji ENTSO-E i ENTSOG powinny - w zależności od przypadku - omówić z promotorami projektów włączenie danego projektu do listy projektów w ramach planu oraz podjąć odpowiednią decyzję w tej kwestii. Należy uzasadnić wszystkie decyzje ENTSO-E i ENTSOG dotyczące korekty informacji dotyczących projektu, podając przynajmniej uzasadnienie przyjęcia lub nieprzyjęcia wnioskowanych zmian, a uzasadnienie to należy przekazać zainteresowanym promotorom projektów, Komisji i Agencji. Jeśli niespójności mogą mieć wpływ na ewentualne włączenie projektu do planu, ENTSO mogą konsultować się z Komisją i Agencją w tej sprawie przed podjęciem decyzji.
Ponieważ projekty ewoluują w okresie między złożeniem wniosku o włączenie do planu a publikacją planu, w celu zapewnienia jasności w planach należy jasno określić datę ważności danych dotyczących projektów.
Możliwe do przestrzegania terminy ustanowione w odniesieniu do fazy korekty danych wejściowych nie mogą wpływać na harmonogram procesu opracowywania planu i powinny być wyraźnie określone w dokumentach ENTSO dotyczących praktycznej realizacji.
4.2.3. Dostęp promotorów do wyników oceny i do danych dotyczących planu
W stosownych przypadkach i zgodnie z metodyką analizy kosztów i korzyści ENTSO powinny w odpowiednim czasie przed rozpoczęciem konsultacji dotyczących planu dostarczyć promotorom projektów wyniki oceny ich projektu. Na wniosek promotora projektu powinien on mieć możliwość uczestnictwa w spotkaniu dwustronnym z przedstawicielami danej ENTSO, aby ułatwić mu zrozumienie wyników oceny projektów.
Oprócz dostępu do wyników opublikowanych w sprawozdaniu dotyczącym planu każdy promotor projektu ma prawo uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji na temat swojego projektu w zakresie, w jakim są one dostępne dla ENTSO-E i ENTSOG w ramach procesu oceny.
Ponadto, z uwagi na równe traktowanie, na wniosek promotora projektu właściwa ENTSO powinna udostępnić możliwie jak najszybciej i z odpowiednim wyprzedzeniem przed przyjęciem planu dane wejściowe i wyjściowe w celu szczegółowego wyjaśnienia oceny (w tym założeń dotyczących rynku i modelowania sieci).
4.2.4. Prawo promotorów do wnioskowania o przegląd oceny projektu
W przypadku braku zgody z właściwą ENTSO co do oceny przeprowadzonej zgodnie z metodyką analizy kosztów i korzyści, promotor projektu powinien mieć prawo do zwrócenia się o dokonanie przeglądu oceny projektu. Taki wniosek powinien być odpowiednio umotywowany i uzasadniony przez promotora.
Na etapie przeglądu ENTSO powinny konsultować się z Komisją i Agencją oraz, w razie konieczności, przy rozważaniu uzasadnień przedstawionych przez promotorów, mogą przeprowadzać konsultacje ad hoc z odpowiednimi zainteresowanymi stronami. Podejmując ostateczną decyzję, właściwa ENTSO powinna należycie uwzględnić wyrażone opinie.
Na etapie przeglądu nie powinny podlegać dyskusji następujące elementy uznane za skonsultowane z zainteresowanymi stronami wcześniej w trakcie procesu, uzgodnione i sfinalizowane: założenia i dane dotyczące scenariusza, metodyka analizy kosztów i korzyści oraz dane dotyczące projektu przedłożone w trakcie procesu.
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.