Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w celu przyjęcia dyrektywy 2009/…/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia … zmieniającej dyrektywę 2002/22/WE w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników, dyrektywę 2002/58/WE dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów.
Dz.U.UE.C.2009.103E.40
Akt nienormatywnyprzyjęte przez Radę w dniu 16 lutego 2009 r.
w celu przyjęcia dyrektywy 2009/.../WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia ... zmieniającej dyrektywę 2002/22/WE w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników, dyrektywę 2002/58/WE dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2009/C 103 E/02)
(Dz.U.UE C z dnia 5 maja 2009 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
uwzględniając opinię Komitetu Regionów(2),
uwzględniając opinię Europejskiego Inspektora Ochrony Danych(3),
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(4),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Funkcjonowanie pięciu dyrektyw, które stanowią obowiązujące ramy regulacyjne dla sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie)(5), dyrektywa 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach)(6) dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)(7), dyrektywa 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej)(8) oraz dyrektywa 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej)(9) (zwane razem "dyrektywą ramową i dyrektywami szczególnymi") podlega okresowemu przeglądowi przeprowadzanemu przez Komisję w szczególności w celu określenia potrzeby zmiany w świetle rozwoju techniki i sytuacji rynkowej.
(2) Swoje wnioski w tym względzie Komisja przedstawiła w komunikacie z dnia 29 czerwca 2006 r. do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie przeglądu ram regulacyjnych UE dotyczących sieci i usług łączności elektronicznej.
(3) Reforma ram regulacyjnych UE w dziedzinie sieci i usług łączności elektronicznej, w tym udoskonalenie przepisów o niepełnosprawnych użytkownikach końcowych, stanowi zasadniczy krok ku stworzeniu jednocześnie jednolitej europejskiej przestrzeni informacyjnej oraz zintegrowanego społeczeństwa informacyjnego. Te cele zostały uwzględnione w strategicznych ramach na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego, o których mowa w komunikacie Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 1 czerwca 2005 r., zatytułowanym "i2010 - Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia".
(4) Ze względu na jasność i przejrzystość niniejsza dyrektywa dotyczy jedynie zmian dyrektyw 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) i 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej).
(5) Bez uszczerbku dla dyrektywy 1999/5/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania ich zgodności(10), a w szczególności dla wymogów dotyczących niepełnosprawności określonych w art. 3 ust. 3 lit. f) tej dyrektywy, niektóre aspekty urządzeń końcowych, w tym urządzeń dla użytkowników niepełnosprawnych, powinny zostać objęte zakresem stosowania dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej), aby ułatwić tym użytkownikom dostęp do sieci i korzystanie z usług. Urządzenia takie obejmują obecnie końcowe odbiorcze urządzenia radiowe i telewizyjne oraz specjalne urządzenia końcowe dla użytkowników końcowych z wadą słuchu.
(6) Państwa członkowskie powinny wprowadzić środki promujące tworzenie rynku dla szeroko dostępnych produktów i usług oferujących rozwiązania dla niepełnosprawnych użytkowników końcowych. Można tego dokonać między innymi poprzez odwołanie się do norm europejskich, wprowadzenie wymogów w zakresie dostępności elektronicznej (e-dostępności) w ramach procedur udzielania zamówień publicznych i usług związanych z przetargami - zgodnie z przepisami chroniącymi prawa niepełnosprawnych użytkowników końcowych.
(7) Należy dostosować definicje, tak aby były zgodne z zasadą neutralności technologicznej i zachowały aktualność w świetle rozwoju technologicznego. Należy przede wszystkim oddzielić warunki świadczenia usług od samych elementów składających się na definicję publicznie dostępnej usługi telefonicznej tj. usługi łączności elektronicznej udostępnionej publicznie do inicjowania i odbierania, bezpośrednio lub pośrednio, wywołań krajowych lub międzynarodowych za pośrednictwem numeru lub numerów istniejących w krajowym lub międzynarodowym planie numeracji telefonicznej, bez względu na to, czy usługa ta opiera się na komutacji łączy czy na technologii pakietowej. Cechą charakterystyczną takiej usługi jest jej dwukierunkowość, co pozwala obu stronom na wykonywanie połączeń. Usługa, która nie spełnia wszystkich tych warunków, np. opcja "click-through" na internetowej stronie obsługi klienta, nie jest publicznie dostępną usługą telefoniczną. Publicznie dostępne usługi telefoniczne obejmują także środki komunikacji przeznaczone specjalnie dla niepełnosprawnych użytkowników końcowych korzystających z usług transmisji tekstu lub usług "total conversation".
(8) Należy wyjaśnić, że pośrednie świadczenie usług mogłoby dotyczyć sytuacji, w których inicjowanie odbywa się poprzez selekcję lub preselekcję dostawcy, lub w których dostawca usług odsprzedaje lub świadczy pod inną marką publicznie dostępne usługi telefoniczne świadczone przez inne przedsiębiorstwo.
(9) W wyniku rozwoju technologicznego i zmian na rynku, sieci w coraz większym stopniu przechodzą na stosowanie technologii protokółu internetowego (IP), a konsumenci mają coraz większe możliwości wyboru między wieloma konkurującymi dostawcami usług głosowych. Dlatego też państwa członkowskie powinny móc oddzielać obowiązki świadczenia usługi powszechnej, dotyczące zapewnienia podłączenia do publicznej sieci łączności elektronicznej w lokalizacji stałej od świadczenia publicznie dostępnej usługi telefonicznej (włącznie z połączeniami do służb ratunkowych za pośrednictwem numeru "112"). Takie oddzielenie nie powinno wpłynąć na zakres obowiązków świadczenia usługi powszechnej, określonych i poddawanych przeglądowi na poziomie Wspólnoty. Państwa członkowskie, w których korzysta się z krajowych numerów alarmowych "112" mogą nakładać na przedsiębiorstwa podobne obowiązki w zakresie dostępu do tych krajowych numerów alarmowych.
(10) Zgodnie z zasadą pomocniczości to państwa członkowskie decydują, na podstawie obiektywnych kryteriów, które przedsiębiorstwa zostają wyznaczone do świadczenia usługi powszechnej, w stosownych przypadkach uwzględniając przy tym zdolność i gotowość przedsiębiorstw do podjęcia całości lub części obowiązku świadczenia usługi powszechnej. Nie oznacza to, że podczas wyznaczania przedsiębiorstw państwa członkowskie nie mogą stosować szczególnych, uzasadnionych wymogami skuteczności warunków, w tym między innymi grupowania obszarów lub komponentów geograficznych, lub określić minimalnego okresu wyznaczenia.
(11) Krajowe organy regulacyjne powinny móc monitorować zmiany i poziom taryf detalicznych na usługi, które mieszczą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi powszechnej nawet wówczas, gdy państwo członkowskie nie wyznaczyło jeszcze przedsiębiorstwa do świadczenia usługi powszechnej. W takim przypadku monitorowanie należy przeprowadzać w taki sposób, aby nie stanowiło ono nadmiernego obciążenia administracyjnego ani dla krajowych organów regulacyjnych, ani dla przedsiębiorstw świadczących takie usługi.
(12) Należy uchylić zbędne obowiązki, które miały ułatwić przejście z ram regulacyjnych z 1998 r. na nowe ramy regulacyjne z 2002 r., wraz z innymi przepisami, które pokrywają się z przepisami określonymi w dyrektywie 2002/21/WE (dyrektywa ramowa) i które je powielają.
(13) Wymóg dotyczący zapewnienia minimalnego zestawu linii dzierżawionych na poziomie detalicznym, który był niezbędny do zapewnienia stałego stosowania przepisów ram regulacyjnych z 1998 r. w zakresie linii dzierżawionych, których udostępnianie nie było w wystarczającym stopniu konkurencyjne w czasie wejścia w życie ram regulacyjnych z 2002 r., nie jest już niezbędny i powinien zostać uchylony.
(14) Dalsze nakładanie bezpośrednio przez przepisy wspólnotowe wymogu selekcji i preselekcji dostawcy mogłoby ograniczyć postęp techniczny. Takie środki zaradcze powinny raczej być nakładane przez krajowe organy regulacyjne w wyniku analizy rynku przeprowadzanej zgodnie z procedurami określonymi w dyrektywie 2002/21/WE oraz poprzez obowiązki, o których mowa w art. 12 dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywa o dostępie).
(15) Przepisy o umowach powinny mieć zastosowanie nie tylko do konsumentów, lecz także do innych użytkowników końcowych, głównie do mikroprzedsiębiorstw oraz do małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które mogą preferować umowę dostosowaną do potrzeb konsumenta. W celu uniknięcia nakładania na dostawców usług zbędnego obciążenia administracyjnego oraz zawiłości związanych z definicją MŚP, przepisy o umowach nie powinny mieć zastosowania do tego rodzaju innych użytkowników końcowych automatycznie, ale jedynie na ich życzenie. Państwa członkowskie powinny podjąć odpowiednie środki, aby promować wśród MŚP świadomość takiej możliwości.
(16) W związku ze zmianami technicznymi, w przyszłości -poza zwykłymi formami oznaczenia numerycznego -w użyciu mogą być także inne rodzaje oznaczeń.
(17) Dostawcy usług łączności elektronicznej umożliwiających wywołania powinni zapewnić, aby ich klienci zostali odpowiednio poinformowani o tym, czy uzyskają dostęp do służb ratunkowych i czy usługi są w jakikolwiek sposób ograniczone (na przykład w odniesieniu do informacji o miejscu przebywania osoby wywołującej lub przekierowywania wywołań alarmowych). Dostawcy ci powinni również dostarczyć swoim klientom wyraźne i przejrzyste informacje w początkowej umowie oraz w przypadku jakiejkolwiek zmiany w dostępie, na przy-kład wraz z rachunkami klienta. Informacje te powinny dotyczyć także wszelkich ograniczeń zasięgu terytorialnego wynikających z planowanych operacyjnych parametrów technicznych usługi oraz dostępnej infrastruktury. W przypadku gdy usługa nie jest świadczona w ramach komutowanej sieci telefonicznej, informacje powinny dotyczyć również poziomu niezawodności dostępu oraz informacji o miejscu przebywania osoby wywołującej w porównaniu z usługą świadczoną w ramach komutowanej sieci telefonicznej, z uwzględnieniem aktualnych standardów technicznych i standardów jakości, a także wszelkich parametrów jakości usług określonych w dyrektywie 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej).
(18) W odniesieniu do urządzeń końcowych, umowa z klientem powinna precyzować wszelkie ograniczenia nakładane przez dostawcę na korzystanie z urządzeń, takich jak blokada SIM w urządzeniach komórkowych - jeżeli ograniczenia takie nie są zabronione przez przepisy krajowe - oraz wszelkie opłaty należne w związku z rozwiązaniem umowy, przed uzgodnionym terminem jej wygaśnięcia lub w tym terminie, w tym wszelkie opłaty nałożone w celu zatrzymania urządzenia.
(19) Bez nakładania na dostawcę obowiązku podejmowania działań wykraczających poza wymogi prawa wspólnotowego, umowa z klientem powinna również precyzować, jaki rodzaj działań - o ile ma to zastosowanie - dostawca może podjąć w razie wystąpienia zdarzeń naruszających bezpieczeństwo lub integralność, zagrożeń takimi zdarzeniami lub podatnością.
(20) W celu uwzględnienia kwestii użyteczności publicznej związanych z usługami łączności oraz aby zachęcić do ochrony praw i wolności innych, właściwe organy krajowe powinny móc wytwarzać i rozpowszechniać, z pomocą dostawców, informacje użyteczności publicznej związane z usługami łączności. Informacje te mogłyby dotyczyć informacji użyteczności publicznej w odniesieniu do naruszeń praw autorskich, innego bezprawnego wykorzystywania oraz rozpowszechniania treści szkodliwych, oraz porad i sposobów własnej ochrony przed zagrożeniami, które mogą zaistnieć na przykład w związku z ujawnieniem w niektórych przypadkach informacji prywatnych, jak również zagrożeń dla prywatności i danych osobowych. Przepływ informacji mógłby być koordynowany w ramach procedury współpracy ustanowionej w art. 33 ust. 3 dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej). Takie informacje użyteczności publicznej należy w razie potrzeby uaktualniać i przedstawiać w sposób zrozumiały w formie elektronicznej i papierowej, zależnie od decyzji państwa członkowskiego, także na stronach internetowych krajowych organów publicznych. Krajowe organy regulacyjne powinny móc nałożyć na dostawców obowiązek przekazywania tego rodzaju ujednoliconych informacji wszystkim swoim klientom w sposób uznany za właściwy przez krajowe organy regulacyjne. Informacje powinny być również zamieszczane w umowach w przypadku gdy wymaga tego państwo członkowskie.
(21) Prawo abonentów do odstąpienia od umów bez ponoszenia kary dotyczy zmian w warunkach umownych nakładanych przez dostawców sieci lub usług łączności elektronicznej.
(22) Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie łączności elektronicznej dla konsumentów i podmiotów gospodarczych, użytkownicy powinni być w każdym przypadku w pełni informowani o polityce zarządzania ruchem w sieci stosowanej przez dostawcę usług lub sieci, z którym zawierają umowę. W przypadku braku skutecznej konkurencji, krajowe organy regulacyjne powinny wykorzystać środki zaradcze, dostępne im na mocy dyrektywy 2002/19/WE (dyrektywa o dostępie), w celu zapewnienia, aby dostęp użytkowników do określonych rodzajów treści i zastosowań użytkowych nie był ograniczany bez racjonalnego uzasadnienia
(23) W razie braku odpowiednich przepisów prawa wspólnotowego treści, zastosowania użytkowe i usługi uznaje się za zgodne z prawem lub szkodliwe zgodnie z krajowym prawem materialnym i proceduralnym. Podejmowanie zgodnie z odpowiednią procedurą decyzji o tym, czy treści, zastosowania użytkowe lub usługi są zgodne z prawem lub szkodliwe należy do zadań państw członkowskich, a nie do dostawców sieci lub usług łączności elektronicznej. Dyrektywa ramowa i dyrektywy szczegółowe pozostają bez uszczerbku dla dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym)(11), która zawiera między innymi zasadę "zwykłego przekazu" dotyczącą określonych w niej usługodawców będących pośredni-kami.
(24) Dostępność przejrzystych, aktualnych i porównywalnych informacji o ofertach i usługach ma kluczowe znaczenie dla konsumentów na konkurencyjnych rynkach, na których występuje wielu dostawców usług. Konsumenci i użytkownicy końcowi usług łączności elektronicznej powinni móc dokonywać łatwego porównywania cen różnych usług oferowanych na rynku, na podstawie informacji publikowanych w łatwo dostępnej formie. Aby umożliwić im łatwe porównanie cen, krajowe organy regulacyjne powinny móc wymagać od przedsiębiorstw udostępniających sieci lub usługi łączności elektronicznej większej przejrzystości w odniesieniu do informacji (w tym taryf, schematów korzystania z usług i innych odpowiednich danych statystycznych) oraz do zapewnienia, aby osoby trzecie miały prawo do bezpłatnego korzystania z publicznie dostępnych informacji publikowanych przez przedsiębiorstwa udostępniające sieci lub usługi łączności elektronicznej. Krajowe organy regulacyjne powinny również móc udostępniać cenniki, w szczególności w przypadku gdy nie udostępniono ich na rynku nieodpłatnie lub po rozsądnej cenie. Przedsiębiorstwa nie powinny mieć prawa do jakiegokolwiek wynagrodzenia za możliwość korzystania z informacji, które już zostały opublikowane i w związku z tym stanowią własność publiczną. Ponadto użytkownicy końcowi i konsumenci powinni być przed zakupem usługi odpowiednio informowani o obowiązujących cenach oraz o rodzaju usług, zwłaszcza gdy z bezpłatnym numerem telefonicznym wiążą się dodatkowe opłaty. Krajowe organy regulacyjne powinny móc wymagać, aby informacje te były dostarczane powszechnie, a dla pewnych kategorii usług określonych przez te organy - bezpośrednio przed wykonaniem połączenia, o ile przepisy prawa krajowego nie stanowią inaczej. Określając kategorie wywołań wymagających wcześniejszych informacji o cenie, krajowe organy regulacyjne powinny należycie uwzględnić charakter usługi, warunki cenowe oraz fakt, czy jest ona świadczona przez usługodawcę niebędącego dostawcą usług łączności elektronicznej. Bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy 2000/31/WE (dyrektywa o handlu elektronicznym), przedsiębiorstwa powinny także - jeżeli wymagają tego państwa członkowskie - dostarczać abonentom informacje użyteczności publicznej, opracowane przez odpowiednie organy publiczne, dotyczące między innymi najbardziej powszechnych naruszeń oraz ich konsekwencji prawnych.
(25) Konsumenci powinni być informowani o prawach, które przysługują im w związku z wykorzystaniem ich danych osobowych w spisach abonentów, a w szczególności o celu lub celach tych spisów, a także o prawie, aby -nieodpłatnie - nie być umieszczanym w publicznym spisie abonentów, przewidzianym w dyrektywie 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej). Klienci powinni być również informowani o systemach pozwalających na zamieszczenie informacji w spisie abonentów, lecz nie udostępniających takich informacji użytkownikom usług spisu.
(26) Konkurencyjny rynek powinien zapewnić użytkownikom korzystanie z usług o jakości, której wymagają, jednak w szczególnych przypadkach konieczne może być zapewnienie, aby publiczne sieci łączności osiągały minimalny poziom jakości, aby tym samym jakość usługi nie pogarszała się, dostęp do sieci nie był blokowany, a ruch w sieciach - spowolniony.
(27) W odniesieniu do przyszłych sieci IP, w których świadczenie usługi może być oddzielone od udostępniania sieci, państwa członkowskie powinny określić najbardziej odpowiednie kroki, które należy podjąć w celu zapewnienia dostępności publicznie dostępnych usług telefonicznych dostarczanych za pośrednictwem publicznych sieci łączności i niezakłóconego dostępu do służb ratunkowych w przypadku załamania sieci w wyniku katastrofy lub w przypadku działania siły wyższej, z uwzględnieniem priorytetów różnych typów abonentów oraz ograniczeń technicznych.
(28) W celu zapewnienia, aby niepełnosprawni użytkownicy końcowi mogli odnosić korzyści z konkurencji oraz wyboru spośród dostawców usług, spośród których może wybierać większość użytkowników końcowych, właściwe organy krajowe powinny w stosownych przypadkach i zgodnie z sytuacją krajową określić wymogi w zakresie ochrony konsumenta, których muszą przestrzegać przedsiębiorstwa świadczące publicznie dostępne usługi łączności elektronicznej. Wymogi takie mogą dotyczyć w szczególności zapewnienia przez przedsiębiorstwa, aby niepełnosprawni użytkownicy końcowi mogli korzystać z ich usług na tych samych warunkach - w tym w zakresie cen i taryf - co pozostali użytkownicy końcowi, oraz obowiązek pobierania przez przedsiębiorstwa równoważnych opłat za usługi niezależnie od tego, czy wiążą się z poniesionymi przez nie dodatkowymi kosztami. Inne wymogi mogą dotyczyć uzgodnień między przedsiębiorstwami w zakresie sprzedaży hurtowej.
(29) W zakres pomocy operatora wchodzą różnego rodzaju usługi na rzecz użytkowników końcowych. Świadczenie takich usług powinno być przedmiotem negocjacji handlowych między dostawcami publicznych sieci łączności a operatorami świadczącymi pomoc, tak jak ma to miejsce w przypadku wszelkich innych usług wsparcia na rzecz klienta, i nie jest konieczne utrzymywanie obowiązku ich świadczenia. Dlatego należy uchylić odpowiedni obowiązek.
(30) Usługi biura numerów powinny być - i często są - świadczone w warunkach konkurencji rynkowej, zgodnie z art. 5 dyrektywy Komisji 2002/77/WE z dnia 16 września 2002 r. w sprawie konkurencji na rynkach sieci i usług łączności elektronicznej(12). Środki dotyczące umieszczania danych użytkownika końcowego (posiadanych przez przedsiębiorstwa przypisujące numery telefoniczne abonentom) w bazach danych powinny przestrzegać gwarancji ochrony danych osobowych, w tym art. 12 dyrektywy 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej). Aby użytkownicy końcowi mogli odnieść pełną korzyść z rozsądnych i przejrzystych warunków konkurencyjnych, należy zapewnić zorientowane na koszty dostarczanie tych danych na użytek publicznie dostępnych usług biura numerów i spisu abonentów.
(31) Użytkownicy końcowi powinni móc wywołać i mieć dostęp do służb ratunkowych za pomocą każdej usługi telefonicznej zdolnej do inicjowania wywołania głosowego za pośrednictwem numeru lub numerów z krajowego planu numeracji telefonicznej. Służby ratunkowe powinny móc przyjmować połączenia na numer "112" i odpowiadać na nie co najmniej równie sprawnie i skutecznie, jak w przypadku połączeń na krajowe numery alarmowe. Istotne znaczenie ma podnoszenie świadomości istnienia numeru "112", aby poprawić ochronę i bezpieczeństwo obywateli podróżujących po terytorium Unii Europejskiej. W tym celu obywatele podróżujący na terytorium któregokolwiek państwa członkowskiego powinni być w pełni świadomi -w szczególności poprzez informacje dostarczane w międzynarodowych terminalach autobusowych, na dworcach kolejowych, w portach i portach lotniczych oraz informacje zamieszczane w książkach telefonicznych, w automatach telefonicznych, w materiałach abonenckich i rozliczeniach usług - że numer "112" mogą wykorzystywać jako jednolity numer alarmowy w całej Wspólnocie. Odpowiedzialne są za to przede wszystkim państwa członkowskie, ale Komisja powinna nadal wspierać i uzupełniać ich inicjatywy na rzecz zwiększania świadomości istnienia numeru "112" oraz regularnie oceniać wiedzę społeczeństwa o tym numerze. W celu zwiększenia ochrony obywateli Unii Europejskiej, należy zaostrzyć obowiązek dostarczania informacji o miejscu przebywania osoby wywołującej. W szczególności przedsiębiorstwa powinny udostępniać informacje o miejscu przebywania osoby wywołującej służbom ratunkowym, kiedy tylko wywołanie dotrze do tych służb, niezależnie od użytej techniki.
(32) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby przedsiębiorstwa, które świadczą użytkownikom końcowym usługi łączności elektronicznej mające na celu inicjowanie wywołań numeru lub numerów istniejących w krajowym planie numeracji telefonicznej, umożliwiały dostęp do służb ratunkowych z taką dokładnością i niezawodnością jaka jest technicznie wykonalna w przypadku takiej usługi łączności elektronicznej. Dostawcy usług niezależnych od sieci mogą nie sprawować kontroli nad sieciami i nie być w stanie zapewnić, aby wywołania alarmowe wykonywane za pośrednictwem ich usługi były przekierowywane z taką samą niezawodnością jak tradycyjne zintegrowane usługi telefoniczne ponieważ mogą oni nie być w stanie zagwarantować dostępności usług z uwagi na fakt, że problemy związane z infrastrukturą są poza ich kontrolą. Po wprowadzeniu międzynarodowych norm zapewniających dokładne i niezawodne przekierowywanie wywołań i łączenie ze służbami ratunkowymi, dostawcy usług niezależnych od sieci powinni również wypełniać obowiązki związane z dostępem do służb ratunkowych w stopniu porównywalnym z tym, który wymagany jest od innych przedsiębiorstw.
(33) Państwa członkowskie powinny podjąć szczególne środki w celu zapewnienia, aby służby ratunkowe, w tym służby objęte numerem "112", były w równym stopniu dostępne dla niepełnosprawnych użytkowników końcowych, w szczególności niesłyszących użytkowników końcowych, użytkowników z niesprawnością słuchu, z niesprawnością mowy i głuchoniewidomych. Może się to wiązać z zapewnieniem specjalnych urządzeń końcowych użytkownikom z niesprawnością słuchu, usług transmisji tekstu lub innych specjalistycznych urządzeń.
(34) Wywołania głosowe pozostają najpewniejszą i najbardziej niezawodną formą dostępu do służb ratunkowych. Inne sposoby kontaktu, takie jak wiadomości tekstowe, mogą być mniej niezawodne oraz powodować opóźnienia. Państwa członkowskie powinny jednak, jeżeli uznają to za stosowne, mieć prawo promowania rozwoju i wdrażania innych sposobów dostępu do służb ratunkowych mogących zapewnić dostęp równoważny wywołaniom głosowym.
(35) Zgodnie z przepisami decyzji 2007/116/WE z dnia 15 lutego 2007 r. w sprawie rezerwacji krajowego zakresu numeracyjnego zaczynającego się na "116" na potrzeby zharmonizowanych usług o walorze społecznym(13), Komisja zwróciła się do państw członkowskich, aby zarezerwowały numery w zakresie numeracyjnym rozpoczynającym się od "116" na potrzeby niektórych usług użyteczności społecznej. Stosowne przepisy tej decyzji należy odzwierciedlić w dyrektywie 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej), aby ściślej zespolić je z ramami regulacyjnymi w dziedzinie sieci i usług łączności elektronicznej oraz ułatwić dostęp niepełnosprawnym użytkownikom końcowym.
(36) Koncepcja jednolitego rynku oznacza, że użytkownicy końcowi mogą mieć w obrębie Wspólnoty dostęp do wszystkich numerów uwzględnionych w krajowych planach numeracji innych państw członkowskich oraz do usług wykorzystujących numery niegeograficzne, w tym między innymi do bezpłatnych numerów telefonicznych i połączeń telefonicznych o podwyższonej opłacie. Użytkownicy końcowi powinni również móc korzystać z dostępu do numerów z przestrzeni numerowej telefonii europejskiej (ETNS) i powszechnych międzynarodowych bezpłatnych numerów telefonicznych (UIFN). Transgraniczny dostęp do zasobów numeracyjnych i związanych z nimi usług nie powinien być ograniczany, z wyjątkiem obiektywnie uzasadnionych przypadków, na przykład w przypadku gdy jest to niezbędne do zwalczania oszustw lub nadużyć (np. w związku z niektórymi usługami o podwyższonej opłacie), jeżeli numer jest uznawany za numer o zasięgu wyłącznie krajowym (np. krótki kod krajowy) lub jeżeli jest to technicznie lub ekonomicznie niewykonalne. Użytkownicy powinni być w pełni informowani, z wyprzedzeniem i w sposób jasny, o wszelkich zmianach mających zastosowanie do bezpłatnych numerów, takich jak opłaty za wywołania numerów dostępnych za pośrednictwem standardowych międzynarodowych kodów dla połączeń zagranicznych.
(37) Aby odnieść pełną korzyść z konkurencji, konsumenci powinni móc dokonywać świadomych wyborów i gdy leży to w ich interesie - zmieniać dostawców. Istotne jest zapewnienie, aby możliwości tej nie ograniczały przeszkody prawne, techniczne ani praktyczne, w tym w postaci warunków umownych, procedur, opłat itd. Nie wyklucza to jednak wprowadzania racjonalnie uzasadnionych minimalnych okresów umownych w umowach z udziałem konsumentów. Możliwość przeniesienia numeru jest jednym z kluczowych czynników ułatwiających wybór konsumentowi oraz skutecznym elementem konkurencji na rynku łączności elektronicznej. Numer powinien być przenoszony w jak najkrótszym czasie. W każdym przypadku czas technicznego przenoszenia numeru nie powinien przekraczać jednego dnia. Właściwe organy krajowe mogą określić ogólny proces przenoszenia numerów, uwzględniając krajowe przepisy o umowach, wykonalność techniczną, a w razie potrzeby odpowiednie środki zapewniające abonentom ochronę w trakcie przenoszenia numeru. Ochrona ta może obejmować ograniczanie nadużyć przy przenoszeniu numerów lub ustanowienie szybkich działań naprawczych.
(38) Prawne obowiązki "must carry" mogą być stosowane do określonych kanałów radiowych i telewizyjnych oraz usług uzupełniających dostarczanych przez określonego dostawcę usług medialnych. Państwa członkowskie powinny podać jasne uzasadnienie obowiązków "must carry" w przepisach prawa krajowego, aby zapewnić, że takie obowiązki będą przejrzyste, proporcjonalne i właściwie określone. W tym względzie zasady "must carry" powinny zostać określone w sposób przewidujący wystarczające środki zachęcające do efektywnego inwestowania w infrastrukturę. Zasady "must carry" należy poddawać okresowemu przeglądowi dla zachowania ich aktualności w zależności od zmian technicznych i rynkowych oraz aby zapewnić, że są one w dalszym ciągu proporcjonalne do celów, które mają zostać osiągnięte. Usługi uzupełniające obejmują - lecz się do nich nie ograniczają - usługi mające na celu usprawnienie dostępu niepełnosprawnych użytkowników końcowych, takie jak wideotekst, wyświetlane listy dialogowe, dźwiękowa ścieżka narracyjna i język migowy.
(39) Aby wyeliminować istniejące braki w konsultacjach z konsumentami i odpowiednio uwzględnić interesy obywateli, państwa członkowskie powinny wprowadzić odpowiedni mechanizm konsultacji. Taki mechanizm mógłby polegać na powołaniu podmiotu, który, niezależnie od krajowych organów regulacyjnych i dostawców usług, przeprowadzałby badania w zakresie kwestii dotyczących konsumentów, takich jak zachowania konsumentów i mechanizmy zmiany dostawców, i który działałby w sposób przejrzysty oraz wniósłby swój wkład do istniejących mechanizmów przeprowadzania konsultacji z zainteresowanymi stronami. Ponadto można byłoby ustanowić mechanizm służący właściwej współpracy w sprawach związanych z propagowaniem treści zgodnych z prawem. Wszelkie procedury współpracy uzgodnione w ramach takiego mechanizmu nie powinny jednak umożliwiać systematycznego nadzoru nad korzystaniem z Internetu.
(40) O obowiązku świadczenia usługi powszechnej nałożonym na przedsiębiorstwa wyznaczone do świadczenia usługi powszechnej należy powiadomić Komisję.
(41) Przetwarzanie danych o ruchu wyłącznie w zakresie niezbędnym do celów wykrywania, lokalizowania i eliminowania wad i zakłóceń sieci oraz do celów dotyczących bezpieczeństwa informacji, zapewniające dostępność, autentyczność, kompletność i poufność przechowywanych lub przekazywanych danych pomoże zapobiegać nieupoważnionemu dostępowi i rozprowadzaniu złośliwych kodów, atakom wywołującym blokadę usługi (ang. denial of service) oraz uszkodzeniom systemów komputerowych i łączności elektronicznej.
(42) Liberalizacja rynków sieci i usług łączności elektronicznej oraz szybko postępujący rozwój technologiczny przyczyniły się do wzmożonej konkurencji i wzrostu gospodarczego, a w konsekwencji do powstania bogatej oferty usług dla użytkowników końcowych, dostępnych za pośrednictwem publicznych sieci łączności elektronicznej. Należy zapewnić, aby konsumenci i użytkownicy korzystali z takiego samego poziomu ochrony prywatności i danych osobowych, niezależnie od stosowanej technologii dostarczania danej usługi.
(43) Zgodnie z celami ram regulacyjnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej oraz z zasadami proporcjonalności i pomocniczości oraz do celów zapewnienia zarówno europejskim przedsiębiorstwom, jak i krajowym organom regulacyjnym pewności prawa oraz skuteczności, niniejsza dyrektywa koncentruje się na publicznie dostępnych sieciach i usługach łączności elektronicznej, i nie ma zastosowania do zamkniętych grup użytkowników ani sieci wewnętrznych.
(44) Postęp technologiczny pozwala na rozwój nowych zastosowań użytkowych opartych na urządzeniach do gromadzenia danych i identyfikacji, którymi mogłyby być urządzenia bezkontaktowe wykorzystujące częstotliwości radiowe. Na przykład urządzenia do identyfikacji radiowej (RFID) wykorzystują częstotliwości radiowe do odczytu danych kodów towarowych z unikatowym kodem, które to dane następnie mogą być przekazywane do istniejących sieci łączności. Zastosowanie tego rodzaju technologii na szeroką skalę może przynieść istotne korzyści gospodarcze i społeczne, a tym samym w znaczący sposób przyczynić się do urzeczywistnienia rynku wewnętrznego, jeżeli ich stosowanie zostanie zaakceptowane przez obywateli. Aby osiągnąć ten cel, należy zapewnić ochronę wszystkich podstawowych praw jednostek, w tym prawa do prywatności i ochrony danych. W przypadku gdy takie urządzenia są podłączone do publicznie dostępnych sieci łączności elektronicznej lub korzystają z usług łączności elektronicznej jako podstawowej infrastruktury, zastosowanie mają odpowiednie przepisy dyrektywy 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej), wraz z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa, ruchu i danych dotyczących lokalizacji oraz przepisami dotyczącymi poufności.
(45) Dostawca publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej powinien podjąć odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa swoich usług. Bez uszczerbku dla dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego prze-pływu tych danych(14), środki te powinny zapewnić, aby do danych osobowych mógł mieć dostęp wyłącznie uprawniony personel w uzasadnionych prawnie celach oraz aby przechowywane lub przekazywane dane osobowe, jak również sieć i usługi były chronione. Ponadto należy wprowadzić politykę ochrony w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, aby określić słabe punkty systemu; należy także przeprowadzać działania nadzorcze i prewencyjne, korygujące i łagodzące.
(46) Właściwe organy krajowe powinny nadzorować podejmowane działania i rozpowszechniać wzorcowe rozwiązania wśród dostawców publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej.
(47) Naruszenie bezpieczeństwa powodujące utratę lub ujawnienie danych osobowych indywidualnego abonenta, jeżeli nie zostanie odpowiednio i terminowo rozwiązane, może przyczynić się do poważnych strat gospodarczych i szkód społecznych, włącznie z fałszowaniem tożsamości. Dlatego też, gdy tylko dostawca publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej dowie się o wystąpieniu takiego naruszenia, powinien on dokonać oceny związanego z tym ryzyka, np. ustalając rodzaj danych, których dotyczyło naruszenie (w tym ich poziom wrażliwości, kontekst i stosowane środki bezpieczeństwa), przyczynę i zakres naruszenia, liczbę abonentów, której ono dotyka, oraz ewentualne szkody dla abonentów wynikające z naruszenia (np. kradzież tożsamości, straty finansowe, straty gospodarcze lub utrata możliwości zatrudnienia albo szkody fizyczne). Abonenci dotknięci incydentami naruszającymi bezpieczeństwo, które mogłyby spowodować poważne zagrożenie dla ich prywatności (np. kradzież lub fałszowanie tożsamości, szkody fizyczne, znaczące upokorzenie lub naruszenie dobrego imienia), powinni być niezwłocznie powiadamiani, aby umożliwić im podjęcie niezbędnych środków ostrożności. Powiadomienie powinno zawierać informacje o środkach podjętych przez dostawcę w celu zaradzenia naruszeniu, a także zalecenia dla użytkowników, których ono dotyczyło. Powiadomienie abonenta o naruszeniu bezpieczeństwa nie powinno być wymagane, jeżeli dostawca usług wykazał przed właściwym organem, że wprowadził odpowiednie środki ochrony technicznej i że zostały one zastosowane do danych dotkniętych naruszeniem bezpieczeństwa. Takie środki ochrony technicznej powinny spowodować, że dane stają się niezrozumiałe dla wszelkich osób nieuprawnionych do uzyskania dostępu do nich.
(48) Krajowe organy regulacyjne powinny dbać o interesy obywateli Unii Europejskiej, między innymi poprzez przyczynianie się do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony prywatności i danych osobowych. W tym celu muszą one dysponować niezbędnymi środkami do wykonywania swoich obowiązków, w tym dostępem do pełnych i rzetelnych danych o rzeczywistych przypadkach naruszenia bezpieczeństwa, które doprowadziły do narażenia na szwank danych osobowych poszczególnych osób.
(49) Wprowadzając w życie środki transponujące dyrektywę 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej), organy i sądy państw członkowskich powinny nie tylko interpretować swoje prawo krajowe w sposób spójny z tą dyrektywą, lecz także powinny zapewnić, że nie kierują się taką jej wykładnią, która byłaby sprzeczna z innymi prawami podstawowymi lub zasadami ogólnymi prawa wspólnotowego, takimi jak zasada proporcjonalności.
(50) Należy przewidzieć przyjęcie przez Komisję zaleceń dotyczących sposobu zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony prywatności i bezpieczeństwa danych osobowych przekazywanych lub przetwarzanych w związku z korzystaniem z sieci łączności elektronicznej na rynku wewnętrznym.
(51) Przy określaniu szczegółowych zasad dotyczących formy i procedur mających zastosowanie przy zgłaszaniu naruszeń danych osobowych, należy wziąć pod uwagę okoliczności naruszenia, w tym zbadać, czy dane osobowe były zabezpieczone poprzez zakodowanie lub za pomocą innych środków skutecznie ograniczających prawdopodobieństwo fałszowania tożsamości lub inne formy wykorzystania danych niezgodnie z prawem. W tych zasadach i procedurach należy ponadto uwzględnić uzasadnione interesy organów powołanych do egzekwowania prawa, w przypadkach gdy przedwczesne ujawnienie mogłoby niepotrzebnie utrudnić badanie okoliczności naruszenia.
(52) Programy służące do szpiegowania działań użytkowników lub udaremniania operacji wykonywanych na urządzeniach końcowych użytkowników z korzyścią dla osoby trzeciej (tak zwane oprogramowanie szpiegowskie) stanowią poważne zagrożenie dla prywatności użytkowników. Należy zapewnić wysoki i równy poziom ochrony sfery prywatnej użytkowników, niezależnie od tego, czy niechciane programy szpiegowskie są nieodwracalnie pobierane za pośrednictwem sieci łączności elektronicznej, czy też dostarczane i instalowane w formie ukrytej w programach rozpowszechnianych na innych zewnętrznych nośnikach do przechowywania danych, takich jak płyty kompaktowe, CD-ROM-y, nośniki USB. Państwa członkowskie powinny zachęcać użytkowników końcowych do podejmowania kroków niezbędnych do ochrony urządzeń końcowych przed wirusami i oprogramowaniem szpiegowskim.
(53) Dostawcy usług łączności elektronicznej ponoszą znaczące nakłady inwestycyjne w celu zwalczania niezamówionych komunikatów o charakterze komercyjnym ("spamu"). Są oni w lepszej sytuacji niż użytkownicy końcowi ponieważ posiadają wiedzę i zasoby niezbędne do wykrywania i identyfikowania nadawców takich komunikatów. Dostawcy usług poczty elektronicznej oraz inni dostawcy usług powinni zatem móc wszczynać postępowanie sądowe przeciw nadawcom komunikatów niezamówionych i w ten sposób chronić interesy swoich klientów w ramach swoich własnych uzasadnionych interesów.
(54) Potrzeba zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony prywatności i ochrony danych osobowych przekazywanych i przetwarzanych w związku z korzystaniem z sieci łączności elektronicznej we Wspólnocie wymaga nadania skutecznych uprawnień w zakresie wykonania i egzekwowania przepisów w celu zapewnienia odpowiednich środków zachęcających do ich przestrzegania. Właściwe organy krajowe oraz, w stosownych przypadkach, inne właściwe podmioty krajowe powinny dysponować wystarczającymi uprawnieniami i zasobami, aby móc skutecznie badać przypadki nieprzestrzegania przepisów, w tym uprawnieniami do uzyskiwania wszelkich potrzebnych im informacji, decydować w sprawie skarg i nakładać kary w przypadkach nieprzestrzegania przepisów.
(55) Wprowadzanie w życie i egzekwowanie przepisów niniejszej dyrektywy często wymaga współpracy między krajowymi organami regulacyjnymi dwóch państw członkowskich lub większej ich liczby, na przykład w zwalczaniu transgranicznego przesyłania niezamówionych komunikatów ("spamu") i oprogramowania szpiegowskiego. W celu zapewnienia niezakłóconej i szybkiej współpracy w takich przypadkach, należy w zaleceniach określić procedury związane na przykład z ilością i formatem informacji wymienianych między organami lub terminy, których należy dotrzymać. Procedury takie umożliwią także harmonizację odpowiednich obowiązków ciążących na podmiotach rynkowych, przyczyniając się do stworzenia równych warunków działania we Wspólnocie.
(56) Transgraniczna współpraca i egzekwowanie powinny zostać wzmocnione zgodnie z istniejącymi wspólnotowymi mechanizmami egzekwowania transgranicznego, takimi jak te, które zostały określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2006/2004 (rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów)(15), poprzez zmianę tego rozporządzenia.
(57) Środki niezbędne do wprowadzenia w życie dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(16).
(58) Komisja powinna zostać w szczególności upoważniona do dostosowywania załączników do postępu technicznego lub zmian popytu na rynku. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) poprzez uzupełnienie jej o elementy inne niż istotne, należy przyjąć je zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.
(59) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywy 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) i 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej).
(60) Zgodnie z pkt 34 porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(17) zachęca się państwa członkowskie do sporządzenia na własne potrzeby i w interesie Wspólnoty tabel, które jak najlepiej przedstawią korelacje między dyrektywami 2002/22/WE (dyrektywa o usłudze powszechnej) oraz 2002/58/WE (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) a środkami transpozycji, oraz do podania ich do wiadomości publicznej,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w ...
| W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
| Przewodniczący | Przewodniczący |
| ... | ... |
______
(1) Dz.U. C 224 z 30.8.2008, s. 50.
(2) Dz.U. C 257 z 9.10.2008, s. 51.
(3) Dz.U. C 181 z 18.7.2008, s. 1.
(4) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 24 września 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym), wspólne stanowisko Rady z dnia ... 16 lutego 2009 r. oraz stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia ...
(5) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 7.
(6) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 21.
(7) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 33.
(8) Dz.U. L 108 z 24.4.2002, s. 51.
(9) Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37.
(10) Dz.U. L 91 z 7.4.1999, s. 10.
(11) Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.
(12) Dz.U. L 249 z 17.9.2002, s. 21.
(13) Dz.U. L 49 z 17.2.2007, s. 30.
(14) Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.
(15) Dz.U. L 364 z 9.12.2004, s. 1.
(16) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
(17) Dz.U. C 321 z 31.12.2003, s. 1.
(*) Data, o której mowa w art. 4 ust. 1.