Dyrektywa 2010/18/UE w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylająca dyrektywę 96/34/WE
Dz.U.UE.L.2010.68.13
Akt utracił mocDYREKTYWA RADY 2010/18/UE
z dnia 8 marca 2010 r.
w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylająca dyrektywę 96/34/WE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 155 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
(1) Artykuł 153 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("TFUE") umożliwia Unii wspieranie i uzupełnianie działań państw członkowskich między innymi w dziedzinie równości mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy.
(2) Zgodnie z art. 155 ust. 1 TFUE dialog społeczny na szczeblu unijnym może prowadzić - jeżeli partnerzy społeczni sobie tego życzą - do nawiązania stosunków umownych, w tym umów zbiorowych. Partnerzy społeczni mogą wspólne zażądać, zgodnie z art. 155 ust. 2 TFUE, by umowy zawarte przez nich na szczeblu unijnym w dziedzinach podlegających art. 153 TFUE były wprowadzone w życie w drodze decyzji Rady na wniosek Komisji.
(3) Porozumienie ramowe dotyczące urlopu rodzicielskiego zostało zawarte przez organizacje europejskich międzybranżowych partnerów społecznych (ETUC, UNICE i CEEP) w dniu 14 grudnia 1995 r. i nadano mu moc prawną dyrektywą Rady 96/34/WE z dnia 3 czerwca 1996 r. w sprawie porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez UNICE, CEEP oraz ETUC 1 . Dyrektywa ta została zmieniona i rozszerzona na Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dyrektywą Rady 97/75/WE 2 . Dyrektywa 96/34/WE w znacznym stopniu przyczyniła się do zapewnienia pracującym rodzicom w państwach członkowskich większych możliwości godzenia obowiązków zawodowych z rodzinnymi poprzez regulacje związane z urlopem.
(4) Zgodnie z art. 138 ust. 2 i 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską ("Traktat WE")* * Komisja przeprowadziła w latach 2006 i 2007 konsultacje z europejskimi partnerami społecznymi w sprawie sposobów lepszego godzenia życia zawodowego, prywatnego i rodzinnego, a w szczególności w sprawie obowiązujących przepisów wspólnotowych w zakresie urlopu rodzicielskiego i ochrony macierzyństwa, oraz w sprawie możliwości wprowadzenia nowych rodzajów urlopu rodzinnego, takich jak urlop ojcowski, urlop adopcyjny i urlop w celu sprawowania opieki nad członkami rodziny.
(5) Trzy europejskie międzybranżowe organizacje partnerów społecznych o charakterze powszechnym (ETUC, CEEP i BUSINESSEUROPE, nosząca wcześniej nazwę UNICE) oraz europejska międzybranżowa organizacja partnerów społecznych reprezentująca pewne kategorie przedsiębiorstw (UEAPME) w dniu 11 września 2008 r. poinformowały Komisję o zamiarze przystąpienia do negocjacji zgodnie z art. 138 ust. 4 i art. 139 Traktatu WE* ** * w celu zmiany porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego w 1995 r.
(6) W dniu 18 czerwca 2009 r. organizacje te podpisały zmienione porozumienie ramowe dotyczące urlopu rodzicielskiego (zwane dalej "zmienionym porozumieniem ramowym") i wspólnie zwróciły się do Komisji o przedłożenie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie wdrożenia tego zmienionego porozumienia ramowego.
(7) Podczas negocjacji europejscy partnerzy społeczni poddali gruntownemu przeglądowi porozumienie ramowe dotyczące urlopu rodzicielskiego z 1995 r. W związku z powyższym zamiast zmieniać dyrektywę 96/34/WE należy ją uchylić i zastąpić nową dyrektywą.
(8) Ponieważ cele dyrektywy, czyli lepsze godzenie pracy, życia prywatnego i rodzinnego przez pracujących rodziców oraz równość kobiet i mężczyzn w odniesieniu do ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy w całej Unii, nie mogą w wystarczającym stopniu zostać osiągnięte przez państwa członkowskie i dlatego mogą zostać lepiej zrealizowane na poziomie unijnym, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(9) Opracowując wniosek dotyczący dyrektywy, Komisja wzięła pod uwagę reprezentatywny status stron zmienionego porozumienia ramowego, ich mandat i zgodność z prawem klauzul zmienionego porozumienia ramowego oraz zgodność z odpowiednimi przepisami dotyczącymi małych i średnich przedsiębiorstw.
(10) Komisja poinformowała o swoim wniosku Parlament Europejski i Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny.
(11) Klauzula 1 ust. 1 zmienionego porozumienia ramowego, zgodnie z ogólnymi zasadami prawa unijnego w dziedzinie polityki społecznej, stanowi, że porozumienie to określa wymogi minimalne.
(12) Klauzula 8 ust. 1 zmienionego porozumienia ramowego stanowi, że państwa członkowskie mogą stosować lub wprowadzić przepisy korzystniejsze niż przewidziane w porozumieniu.
(13) Klauzula 8 ust. 2 zmienionego porozumienia ramowego stanowi, że wdrożenie postanowień porozumienia nie może stanowić uzasadnionej podstawy do ograniczania ogólnego poziomu ochrony, zapewnianej pracownikom w kwestiach, których dotyczy to porozumienie.
(14) Państwa członkowskie powinny wprowadzić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje, które będą stosowane we wszelkich przypadkach naruszenia zobowiązań wynikających z niniejszej dyrektywy.
(15) Państwa członkowskie mogą powierzyć partnerom społecznym, na ich wspólny wniosek, wdrożenie niniejszej dyrektywy, o ile państwa członkowskie podejmą wszelkie niezbędne kroki, aby zapewnić w każdym momencie realizację celów niniejszej dyrektywy.
(16) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa 3 zachęca się państwa członkowskie do sporządzenia - dla własnych celów oraz w interesie Unii - tabel możliwe dokładnie ilustrujących korelację pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, a także do publikacji tych tabel,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ: