Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 16/2021 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program wymiany, pomocy i szkoleń w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem na lata 2021-2027 (program Perykles IV) i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 331/2014.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2021.176.13

Akt nienormatywny

Wersja od: 7 maja 2021 r.

Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 16/2021 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program wymiany, pomocy i szkoleń w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem na lata 2021-2027 (program "Perykles IV") i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 331/2014

(2021/C 176/02)

I. WPROWADZENIE

1. 31 maja 2018 r. Komisja przekazała wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program wymiany, pomocy i szkoleń w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem na lata 2021-2027 (program "Perykles IV") ¹ , który stanowi część pakietu przedłożonego w kontekście wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027.

2. Podstawę niniejszego wniosku stanowi art. 133 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Uzupełnieniem wniosku jest drugi wniosek Komisji rozszerzający program "Perykles IV" na państwa członkowskie Unii Europejskiej, które nie stosują jeszcze euro jako swojej wspólnej waluty ² , co będzie podlegać procedurze zgody na podstawie art. 352 TFUE.

3. 13 lutego 2019 r. Parlament Europejski na sesji plenarnej przyjął rezolucję ustawodawczą zawierającą jego stanowisko w pierwszym czytaniu ³ .

4. Grupa Robocza ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych przeanalizowała wniosek Komisji na kilku posiedzeniach w okresie od czerwca do grudnia 2018 r. 19 grudnia 2018 r. Komitet Stałych Przedstawicieli przyjął częściowy mandat ⁴  do rozpoczęcia negocjacji z Parlamentem Europejskim, ze względu na pewne przepisy horyzontalne związane z negocjacjami w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF).

5. W okresie od lutego do listopada 2020 r. tekst projektu rozporządzenia był negocjowany z Parlamentem Europejskim na szczeblu technicznym, a istotne kwestie zostały rozwiązane w drodze kompromisu obu stron.

6. Po osiągnięciu 10 listopada 2020 r. porozumienia politycznego w sprawie WRF skonsultowano się w sprawie tekstu z członkami Grupy Roboczej ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych. Na podstawie tych konsultacji, które potwierdziły mandat prezydencji, Parlament Europejski zorganizował 29 stycznia 2021 r. w drodze wideokonferencji rozmowy trójstronne, podczas których osiągnięto wstępne porozumienie, z zastrzeżeniem weryfikacji prawnojęzykowej.

7. Wstępne porozumienie zostało przedstawione w formie pisemnej 29 stycznia 2021 r. członkom Grupy Roboczej ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, która nie miała zastrzeżeń do tekstu porozumienia.

8. Komitet Stałych Przedstawicieli zatwierdził ostateczny tekst kompromisowy 3 lutego 2021 r. ⁵

9. Tekst ten został przedłożony do zatwierdzenia Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) Parlamentu Europejskiego 4 lutego 2021 r. W tym samym dniu przewodnicząca komisji LIBE podpisała pismo do przewodniczącego Coreperu II, w którym oświadczyła, że jeżeli Rada prześle formalnie Parlamentowi Europejskiemu swoje stanowisko w wersji przedstawionej w załączniku do tego pisma, zaleci, aby na sesji plenarnej stanowisko Rady zostało przyjęte bez poprawek w drugim czytaniu Parlamentu, z zastrzeżeniem weryfikacji prawnojęzykowej.

II. CEL

10. Celem programu "Perykles IV" jest ochrona banknotów i monet euro przed fałszowaniem i związanymi z tym nadużyciami finansowymi poprzez wspieranie i uzupełnianie środków przyjmowanych przez państwa członkowskie oraz udzielanie pomocy właściwym organom krajowym i unijnym w ich staraniach na rzecz rozwijania ścisłej i regularnej współpracy pomiędzy nimi i z Komisją, a także wymiany najlepszych praktyk, obejmującej w stosownych przypadkach państwa trzecie i organizacje międzynarodowe.

Program "Perykles IV" zastąpi program "Perykles 2020", aby zapewnić jego kontynuację po 2020 r.

III. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU

11. Parlament Europejski i Rada przeprowadziły negocjacje w celu osiągnięcia porozumienia na etapie przyjmowania przez Radę stanowiska w pierwszym czytaniu ("wczesne porozumienie w drugim czytaniu").

12. Tekst stanowiska Rady w pierwszym czytaniu odzwierciedla wyważony kompromis osiągnięty w negocjacjach między Parlamentem Europejskim a Radą, prowadzonych przy wsparciu Komisji.

13. Porozumienie skupia się na następujących kwestiach:

– równowaga między przepisami proceduralnymi a bardzo ograniczoną wielkością programu. Przede wszystkim program prac jest przyjmowany w drodze aktów wykonawczych (art.10), a Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych uzupełniających rozporządzenie w celu opracowania przepisów dotyczących ram monitorowania i oceny, a także zmiany załącznika w celu dokonania przeglądu i uzupełnienia wskaźników, jeżeli jest to konieczne do celów oceny (art. 12),

– maksymalne poziomy współfinansowania w przypadku dotacji ustalone na poziomie 75 % kosztów kwalifi- kowalnych, które w wyjątkowych i należycie uzasadnionych przypadkach mogą zostać zwiększone do maksymalnie 90 % kosztów kwalifikowalnych (art. 8),

– wymiana informacji ukierunkowanych na najlepsze praktyki w zakresie zapobiegania fałszowaniu i nadużyciom finansowym związanym z euro (art. 6) wśród działań kwalifikujących się do wsparcia finansowego,

– zobowiązanie Komisji do uwzględnienia podczas przygotowywania programów prac istniejących i planowanych działań Europejskiego Banku Centralnego (EBC) i Europolu w zakresie zwalczania fałszowania i nadużyć finansowych związanych z euro (art. 4),

– wprowadza się słowo "niezależne" do art. 13, który przewiduje przeprowadzenie niezależnej oceny okresowej,

– EBC zostaje dodany do wykazu instytucji, które mają otrzymywać coroczne informacje na temat wyników programu "Perykles IV" (art.12),

– przepisy dotyczące stosowania rozporządzenia z mocą wsteczną od 1 stycznia 2021 r. w celu umożliwienia ciągłości działań finansowanych w ramach programu (art. 16 i 17),

– zestaw kluczowych wskaźników oceny programu "Perykles IV", jak również odniesienie do faktu, że gromadzenie danych na temat kluczowych wskaźników efektywności będzie prowadzone przez Komisję lub beneficjentów programu (załącznik).

IV. WNIOSEK

14. Rada jest zdania, że jej stanowisko w pierwszym czytaniu zapewnia dobrą równowagę i że po przyjęciu nowe rozporządzenie wypełni cel, jakim jest zapobieganie fałszowaniu i związanym z tym nadużyciom finansowym oraz zwalczanie tych zjawisk, zwiększając tym samym konkurencyjność unijnej gospodarki i zapewniając stabilność finansów publicznych.

¹ Dok. 9589/18 + ADD 1 + ADD 2 (COM(2018) 369 final + ZAŁĄCZNIK+ SWD(2018) 281 final).

² Dok. 9625/18 (COM(2018) 371 final).

³ Dok. 6213/19.

⁴ Dok. 14985/18 + ADD 1.

⁵ Dok. 5631/21 + ADD 1.